BİR ALÇAK GERİLİM ELEKTRİK ENERJİ TESİSİNDE HARMONİK ÖLÇÜM SONUÇLARININ MATLAB DE SİMÜLASYONU VE PASİF FİLTRE UYGULAMASI
|
|
- Sanaz Balcı
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BİR ALÇAK GERİLİM ELEKTRİK ENERJİ TESİSİNDE HARMONİK ÖLÇÜM SONUÇLARININ MATLAB DE SİMÜLASYONU VE PASİF FİLTRE UYGULAMASI Doç.Dr. Koray TUNÇALP Yrd.Doç.Dr. Adnan KAKİLLİ Arş.Gör. Mehmet SUCU Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü İstanbul ÖZET Elektrik enerjisini üreten, ileten ve dağıtan kuruluşların görevi; kesintisiz, ucuz ve kaliteli bir hizmeti tüketicilerine sunmaktır. Kalite kavramından kasıt, sabit şebeke frekansında; sabit ve sinüsoidal biçimli uç gerilimidir. Ancak bu tür bir enerji uygulamada bir takım zorluklarla sağlanabilir. Güç sistemine bağlanan bazı elemanlar ve bunların yol açtığı olaylar sebebiyle tam sinüsoidal değişimden sapmalar olabilmektedir. Tam sinüsoidal gerilimden sapma, genellikle harmonik adı verilen bileşenlerin ortaya çıkması ile ifade edilir ve buna sebep olan etkenlerin başında ise manyetik ve elektrik devrelerindeki karakteristiklerin doğrusal olmaması gelir. Harmoniklerin, sistem üzerinde meydana getirdikleri olumsuz etkilerden dolayı oluşmadan veya oluştuktan sonra giderilmesi gerekmektedir. Harmonik üreten kaynaklar imal edilirken harmonik üretmesinin engellenmesi en önemli giderilme yöntemlerinden birisidir. Diğer bir önemli yöntem ise harmonik filtreleri yoluyla harmoniklerin süzülmesidir. Bu çalışmada, örnek uygulama olarak, bir yüksek öğretim kurumundaki enerji sisteminde oluşan harmoniklerin mertebelerinin öğrenilmesi ve bu harmoniklerin giderilebilmesi için yapılabileceklerin simülasyon yardımıyla incelenmesidir.
2 Örnek tesis olarak, Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi ndeki ana transformatör merkezi kullanılmıştır. Bu tesiste, güç analizörüyle yapılan ölçüm sonuçlarından alınan değerler ile transformatör, transformatörün yükü ve sistemin harmonik seviyelerinin sistemdeki maksimum yük durumu için MATLAB programı ile simülasyonu yapılmıştır. Sistemdeki mevcut harmonikleri süzebilmek için gerekli olan pasif filtreler hesaplanarak bunlar sistem simülasyonuna eklenmiştir. Elde edilen simülasyon devresindeki; harmonik filtresi uygulanmadan ve uygulandıktan sonraki devre parametreleri incelenerek sonuçlar irdelenmiştir..giriş Harmonikler genel olarak doğrusal olmayan elemanlar ile sinüssel olmayan kaynaklardan herhangi birisi veya bunların ikisinin sistemde bulunmasından meydana gelirler. Harmonikli akım ve gerilimin güç sistemlerinde bulunması sinüsoidal dalganın bozulması anlamına gelir. Bozulan dalgalar sinüssel olmayan dalga olarak adlandırılır. Bu dalgalar, Fourier analizi yardımıyla temel frekans ve diğer frekanslardaki bileşenler cinsinden ifade edilebilir. Bu analiz ile sinüssel olmayan dalgalar, frekansları farklı sinüsoidal dalgaların toplamı şeklinde matematiksel olarak yazılabilir. Bu sayede harmoniklerin analizi kolaylıkla yapılabilir. Harmonikler güç sistemlerinde; ek kayıplar, ek gerilim düşümleri, rezonans olayları, güç faktörünün değişmesi v.b. gibi teknik ve ekonomik problemlere yol açar. [] 2. HARMONİK ÜRETEN KAYNAKLAR Son 50 yıldır yapılan teorik ve uygulamalı araştırmaların sonucuna göre; harmonik kaynakları, günümüzde mevcut olan klasik harmonik kaynakları ve gelecekte oluşabilecek yeni harmonik kaynakları olarak iki grupta incelenebilir. [2] Klasik harmonik kaynakları: Elektrik makinelerindeki diş ve olukların meydana getirdiği harmonikler Çıkık kutuplu senkron makinelerde hava aralığındaki relüktans değişiminin oluşturduğu harmonikler Senkron makinelerde ani yük değişimlerinin manyetik akı dalga şekillerindeki bozulmalar
3 Senkron makinelerinin hava aralığı döner alanının harmonikleri Doyma bölgesinde çalışan transformatörlerin mıknatıslanma akımları Şebekedeki doğrusal olmayan yükler; doğrultucular, eviriciler, kaynak makineleri, ark fırınları, gerilim regülatörleri, frekans çeviriciler, v.b. Yeni harmonik kaynakları: Motor hız kontrol düzenleri Doğru akım ile enerji nakli (HVDC) Statik VAR generatörleri Kesintisiz güç kaynakları Olasılıkla elektrikli taşıtların yaygınlaşması ve bunların akü şarj devrelerinin etkileri Enerji tasarrufu amacıyla kullanılan aygıt ve yöntemler Direkt frekans çevirici ile beslenen momenti büyük hızı küçük motorlar 3.HARMONİKLERİN MATEMATİKSEL ANALİZİ Harmoniklerin analizi için matematikte Fourier Analizi olarak bilinen yöntem kullanılmaktadır. Bu analiz ile bir fonksiyon, genlik ve frekansları farklı (temel dalga frekansının tam katları) olan sonsuz sayıda sinüsoidal dalganın toplamı şeklinde yazılabilir. [3,4] Herhangi bir periyodik dalganın Fourier serisine açılabilmesi için Dirichlet koşulları olarak bilinen koşulların sağlanması gerekir. Elektrik enerji sistemlerindeki dalga şekilleri her zaman bu koşulları sağladığından Fourier bileşenlerinin elde edilmesi mümkündür. [4,5] Fourier serisinin elde edilme işlemi dalga analizi veya harmonik analizi olarak da tanımlanır. Periyodik fonksiyonlar Fourier serisine açıldıklarında birinci terimi bir sabit, diğer terimleri ise bir değişkenin katlarının sinüs ve cosinüslerinde oluşan bir seri halinde yazılabilir. Bu tanımdan hareketle T periyot boyunca sinüsten farklı bir biçimde değişen f (t) dalgası Fourier e göre;
4 f ( t) = A0 + A cost + A2 cos 2t + A3 cos3t An cos nt + B sin t + B2 sin 2t + B3 sin 3t Bn sin nt () f ( t) A + ( A cosnt B sin nt) = 0 n= n + şeklinde açılabilir. Bu denklemlerde; n t : Bağımsız değişken (elektrik enerji sistemlerinde t = wt olmaktadır.) A 0 : 0 indisi ile gösterilen sabit terim (doğru veya ortalama değer olup A 0 literatürde A 0 yerine de kullanılmaktadır.) 2 indisi ile gösterilen birinci terime, temel bileşen adı verilir. Temel bileşen aynı zamanda tam sinüsoidal dalgaya karşılık düşen dalgayı belirler. verilmektedir. 2, 3, 4,..., n indisi ile gösterilen bileşenlere ise harmonik adı Fourier katsayıları ise A, A n, B ) analitik yöntemle aşağıdaki denklemlerle bulunabilir; [3.4] ( 0 n (2) 2π A 0 = π f ( t) dt (3) 2 0 2π A n = π f ( t)cosntdt (4) 0 2π B n = π f ( t)sin ntdt (5) 0 4. HARMONİKLERİN ETKİLERİ Enerji sistemlerinde harmoniklerle gerilim ve akım dalga şekillerinin bozulması çok çeşitli problemlere yol açmaktadır. Bunlar maddeler halinde şöyle verilebilir: Generatör ve şebeke geriliminin bozulması Gerilim düşümünün artması
5 Kompanzasyon tesislerinin aşırı reaktif yüklenme ve dielektrik zorlanma nedeniyle zarar görmesi Enerji sistemindeki elemanlarda ve yüklerde kayıpların artması Senkron ve asenkron motorlarda moment salınımlarının ve aşırı ısınmanın meydana gelmesi Endüksiyon tipi sayaçlarda yanlış ölçmeler Uzaktan kumanda, yük kontrolü v.b. yerlerde çalışma bozuklukları Şebekede rezonans olayları, rezonansın neden olduğu aşırı gerilimler ve akımlar Koruma ve kontrol düzenlerinde sinyal hataları İzolasyon malzemesinin delinmesi Elektrikli cihazların ömrünün azalması Sesli ve görüntülü iletişim araçlarında parazit ve anormal çalışma Bu etkilerden de anlaşılmaktadır ki, harmonikler sistemdeki hemen hemen tüm elemanlar üzerinde olumsuz etki göstermektedir. Bu sebepten dolayı harmoniklerin, üretilmeden veya üretildikten sonra yok edilmesi gerekmektedir. [6] 5. HARMONİK ELİMİNASYON YÖNTEMLERİ Harmoniklerin önlenebilmesi için alınabilecek tedbirlerin en önemlileri, tasarım sırasında alınabilecek önlemler ve filtre devrelerinin kullanılmasıdır. Tasarım sırasında alınabilecek önlemler, sistem tasarlanırken yapısının harmonik üretmeyecek veya en az seviyede üretecek şekilde dizayn edilmesine dayanmaktadır. Diğer yöntem ise sistemde var olan harmonikli yükler ve bunların hangi harmonikleri hangi seviyede barındırdıklarının tespit edilerek, bu veriler doğrultusunda uygun filtrenin seçilerek sisteme monte edilmesi esasına dayanır. Güç sistemlerinde istenmeyen harmonik akımlar iki şekilde önlenebilir: ) Seri empedans (seri filtre) kullanılarak harmonik akımlarının yollarının kesilmesi, 2) Paralel empedans (paralel filtre) kullanılarak harmonik akımların yönlerinin değiştirilmesi.
6 Harmonik filtrelerinde amaç, sadece özel bir frekanstaki işaretin güç sistemine veya güç sistem elemanlarına girmesini önlemek olduğundan, seri filtreler kullanılır. Bu süzgeç ilgili frekanstaki işarete karşı büyük bir empedans gibi davranır. Fakat bu çözüm kaynakta ortaya çıkan harmoniklerin süzülmesi için çok kullanılan bir yöntem değildir. Kaynakta harmonikleri engellemek, bu cihazların çalışmasını engellemek anlamına gelecektir. Harmonik üreten cihazlarda düşük empedanslı paralel bir filtre yardımıyla harmoniklerin sisteme geçmesini önlemek en uygun çözümdür. Seri filtreler, tüm yük akımını taşımak zorundadırlar. Buna karşılık paralel filtreler, hangi anma değeri gerekiyorsa ona göre tasarlanabilirler. Paralel filtrelerin en önemli özellikleri de tasarımlarının kolay olmasıdır. Bu yüzden güç sistemlerinde harmonik frekanslı akımlara düşük empedanslı bir yol sağlayan paralel filtreler kullanılır. [7,8] 6. ÖRNEK UYGULAMA Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi (MÜTEF) ana transformatör merkezinden güç analizörü ile yapılan ölçümlerden elde edilen veriler doğrultusunda sistemin tüm elemanlarının ve değişkenlerinin Matlab programı ile simülasyonu yapılmış ve daha sonra simule edilen bu sisteme pasif filtre uygulanmıştır. MÜTEF de A-B-C ve D blok olarak adlandırılan 4 adet farklı bina mevcuttur. A, B ve C bloklar 630 kva gücünde Transformatör-I olarak isimlendirilen bir transformatör ile, D blok ise yine 630 kva gücünde Transformatör-II olarak isimlendirilen bir başka bir transformatör ile beslenmektedir. Bu simülasyonda A, B ve C bloklarında bulunan Transformatör-I olarak isimlendiren transformatörde yapılan ölçümler kullanılmıştır. Transformatör-I, Makine Eğitimi, Metal Eğitimi, Tekstil Eğitimi, Matbaa Eğitimi Bölümleri ve Teknik Bilimler Yüksek Okuluna ait birçok laboratuvarı bulunan blokları beslemektedir. Bu blokların tüm aydınlatma sistemi farklı güçlerdeki flüoresan lambalardan oluşmaktadır. Sisteme ait tek hat şeması Şekil- de verilmiştir. Transformatör-I den yapılan ölçümler, Panel Endüstriyel Elektrik firmasından bu çalışma için ödünç alınan Siemens Prophi isimli Reaktif Güç Kontrol Rölesi ve Siemens firmasının pano tipi Güç Analizörü ile yapılmıştır. Yapılan bu ölçüm
7 sonuçlarına göre sistem maksimum yüke 06-Ocak-2003 tarihinde saat 4:25 de ulaşmıştır. Bu tarih ve saatte Transformatör-I den elde edilen ölçümlerin sonuçları Tablo- de verilmiştir. Sistemin simülasyonu bu maksimum yük durumu için yapılmıştır. A Blok B Blok C Blok Kompanzasyon Nonlineer Yükler Şekil-. MÜTEF Transformatör-I Tek Hat Şeması Faz Tablo- MÜTEF Transformatör-I den Yapılan Ölçüm Sonuçları V f-n U f-f I P Q S (V) (V) (A) (kw) (kvar) (kva) THD V THD I Cosφ (%) (%) L ,729 7,4 4,7 L ,77 7,5 4,9 L ,755 8, 49,8 Faz I 3 I 5 I 7 I 9 I I 3 I 5 I 7 I 9 (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) (A) L 97,8 36,3 6,2 8,9 4, 2, 0,2 0 L ,4 6,8 9,2 3,5,8,5 0, 0 L3 98,3 35,4 5,5 0,8 3,5,9, 0,3 0, Faz V 3 V 5 V 7 V 9 V V 3 V 6 V 7 V 9 (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) L 5,8 2,5, 0,6 0,3 0,4 0, 0 0 L2 6,2 2,7,3 0,6 0,4 0,2 0, 0, 0 L3 6,4 2,7,4 0,8 0,6 0,3 0,2 0 0
8 Harmonikli bir sistemde bulunan doğrusal olmayan yük, sistemden çektiği farklı frekanslardaki her akım için ayrı bir akım kaynağı ile simüle edilebilir. Sistemdeki doğrusal olmayan yükler, her bir akım harmoniği için ayrı genlik ve frekanstaki akım kaynağı ile simule edildiğinde sistem Şekil-2 deki durumu almaktadır. A Blok B Blok C Blok I3 I5 I7 I9 Kompanzasyon Nonlineer Yükler Şekil-2. MÜTEF Transformatör-I Tek Hat Şeması Bu sistemin Matlab programı ile oluşturulmuş simülasyon devresi Şekil-4 de görülmektedir. [0] Filtre devresi uygulanmadan yapılan simülasyon sonucunda sistemin akım ve gerilim için THD seviyesi Şekil-3 de. Akım için FFT analizi sonucu Şekil-5 de görülmektedir. Şekil-3. Filtre uygulanmadan önce sistemin THD seviyeleri
9 Şekil-4 Sistemin MATLAB programı ile yapılmış simülasyonu
10 Şekil-5. Filtre devresi uygulanmadan önce sistemin FFT analizi Filtre devresi uygulanmadan alınan THD seviyeleri (Şekil-3) akım için % 4, gerilim için % 7 seviyelerindedir. IEEE 59 harmonik standardına göre THD seviyeleri akım için % 8, gerilim için % 3 ün altında olması istenmektedir. [9] Sistemimizde bu sınırlar özellikle akım için oldukça fazla değerde aşılmıştır. FFT analizinden alınan sonuçlara göre de en baskın harmonik mertebeleri 3., 5. ve 7. harmonik seviyeleridir. Sistemdeki THD seviyesini düşürebilmek için baskın olan 3., 5. ve 7. harmoniklerin bastırılması yoluna gidilecektir. Bunun için sistemde tek ayarlı şönt filtrelerin kullanılması öngörülmüştür. Filtreleme işlemi yapılırken sistem için gereken reaktif gücün filtreler tarafından karşılanacağı ön görülmüştür. Maksimum yük durumu için yaptığımız simülasyonda sistemin ihtiyacı olan kompanzasyon gücü 50 kvar dir. Buna göre filtrenin kapasitif reaktansı, [] X C U = = = 2, 888 Ω Q C olur. Buradan da filtrenin kapasitesi, C = 2π f X C = 2 π = 0,00028 Farad 50 2,888 olur. Reaktif gücün 3., 5. ve 7. harmonik kollarında eşit olarak tüketildiğini kabul edersek,
11 C 0,00028 C3 = C5 = C7 = = = 3, Farad olur. Şimdi her harmonik mertebesi için her kola gerekli olan endüktansı hesaplarsak; 3. harmonik için, L3 = = = 3, π f C 4 π harmonik için, ( 3,67 0 ) L5 = = =, π f C 4 π harmonik için, ( 3,67 0 ) L7 = = = 5, π f C 4 π ( 3,67 0 ) Henry Henry Henry olur. Bu değerlerde her faz için ayrı ayrı hazırlanan şönt filtreler sistem simülasyonuna uygulandığında sistemin akım ve gerilim için THD seviyeleri Şekil- 6 da görülmektedir. Sistemin filtre uygulandıktan sonraki FFT analizi sonuçları ise Şekil-7 de görülmektedir. Şekil-6. Filtre uygulandıktan sonra sistemin THD seviyeleri Sistemin filtre uygulandıktan sonraki THD seviyeleri, yapılan simülasyon sonucunda akım için % 4 den % 9,92 ye, gerilim için % 7 den % 2,07 de düştüğü görülmüştür. Filtre uygulandıktan sonraki FFT analizine göre de baskın olan 3., 5. ve 7. harmonik mertebeleri düşürülmüştür.
12 Şekil-7. Filtre devresi uygulandıktan sonra sistemin FFT analizi 7. SONUÇLAR VE ÖNERİLER İdeal bir güç sisteminde akım ve gerilimin her zaman tam sinüs şeklinde olması istenir. Ancak sistemde her zaman doğrusal olmayan yüklerin varolması sebebi ile bu mümkün değildir. Güç sistemine bağlı olan doğrusal olmayan yükler sebebiyle tam sinüsoidal gerilim ve akımdan sapmalar meydana gelmekte ve harmonikler oluşmaktadır. Oluşan bu harmonikler sistemde aşırı yüklenme, aşırı ısınma ve rezonans olayları gibi birçok soruna yol açmaktadır. Harmoniklerin önlenebilmesi için alınabilecek tedbirlerin en önemlileri, tasarım sırasında alınabilecek önlemler ve filtre devrelerinin kullanılmasıdır. Tasarım sırasında alınabilecek önlemler, sistem tasarlanırken yapısının harmonik üretmeyecek veya en az seviyede üretecek şekilde tasarlanmasına dayanmaktadır. Diğer yöntem ise sistemde var olan harmonikli yükler ve bunların hangi harmonikleri hangi seviyede barındırdıklarının tespit edilerek, bu veriler doğrultusunda uygun filtrenin seçilerek sisteme monte edilmesi esasına dayanır. Sistem parametrelerine ve ihtiyaçlarına göre tasarlanan filtre imal edilerek sisteme uygulanır ve daha sonra sistem parametreleri tekrar ölçülerek filtrenin sisteme uygun
13 olup olmadığı anlaşılır. Ancak bu yöntemle her zaman tam uygunluk sağlanamayabilir. Bu sebepten dolayı, ölçülen sistem parametrelerine göre filtre tasarlandıktan sonra sistemin simülasyonu yapılarak simülasyon üzerine tasarlanan filtre uygulanabilir ve sistemin filtreye tepkisi simülasyon üzerinde görülebilir. Sistemin önceden simülasyonu yapılarak filtre davranışının simülasyon üzerinde gözlenmesi, çıkabilecek sorunların gözlemlenmesine ve bunlar için önceden tedbir alınmasına imkan sağlayacaktır. KAYNAKÇA [] ARİFOĞLU, Uğur, Güç Sistemlerinin Bilgisayar Destekli Analizi, Alfa Yayınevi, İstanbul, [2] KOCATEPE, Celal, DEMİR Abdullah, Güç Sistemlerinde Harmonik Üreten Elemanlara Genel Bakış, Kaynak Elektrik Dergisi, Sayı:3, Ağustos, 998. [3] İZMİRLİOĞLU, Işık, Fourier Serileri ve Laplace Dönüşümleri, Marmara Üniversitesi Yayınları: 90/, İstanbul, 990. [4] ERGENELİ, Adnan, Elektrikte Laplace Dönüşümü ve Fourier Analizi, Kipaş Dağıtımcılık, İstanbul, 984. [5] NILSSON, James W., SUSAN, A. Riedel, Electric Circuits, Prentice Hall, USA, 999. [6] AY, Selim, Alçak Gerilim Tesislerinde Harmoniklerin İncelenmesi, Kaynak Elektrik Dergisi, Sayı:29, Aralık, 999. [7] AY, Selim, Alçak Gerilim Tesislerindeki Gerilim Harmonikleri ve Filtre Tasarımı, Kaynak Elektrik Dergisi, Sayı:95, Kasım-Aralık, 996. [8] YALÇIN, Bahadır, Aktif Harmonik Filtreler, Kaynak Elektrik Dergisi, Sayı:34, Mayıs, [9] KOCATEPE, Celal, UZUNOĞLU, Mehmet, Harmoniklerin Sınırlanması ve Harmonik Standartları, Kaynak Elektrik Dergisi, Sayı:50, Ekim, 200. [0] Erişim Tarihi: Ocak, [] ARGIN, Mehmet, Güç Sistem Hamonik Filtreleri, YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2000.
14 Koray TUNÇALP 962 yılında İstanbul da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini İstanbul da tamamladı. 984 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik-Elektronik Eğitimi Bölümü nden mezun oldu. 988 yılında Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü nde yüksek lisansını tamamladı. 999 yılında M.Ü.F.B.E nde Prof.Dr. Sezgin Alsan ın danışmanlığında Bilgisayar Denetimli, Sayısal Yöntemle Çalışan Elektrik Enerji Sayacı Gerçekleştirilmesi ve Eğitime Uygulanması konulu tezini tamamlayarak Doktor unvanını aldı. Halen Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi nde öğretim üyesi olarak çalışmakta olup çeşitli yayınları bulunmaktadır. Adnan KAKİLLİ 966 yılında Nevşehir de doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Nevşehir de tamamladı.985 yılında başladığı Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik-Elektronik Eğitimi Bölümü nden 989 yılında mezun oldu. Aynı yıl Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde Yüksek Lisans öğrenimine başladı. Elektrik Enerjisi İletimi ve Tüketiminin Optimal Planlaması konulu tezini Doç. Dr. İrfan Güney in danışmanlığında hazırlayarak 993 yılında mezun oldu. 30 Eylül 993 yılında Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik Eğitimi Anabilim Dalı nda Doktora programına başladı. Enerji Sistemlerinde Bilgisayar Destekli Röle Koordinasyonu isimli doktora tezini 999 yılında tamamlayarak Dr. unvanını aldı. Halen Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü Enerji Tesisleri Anabilim Dalı nda Öğretim Üyesi olarak çalışmaktadır. Mehmet SUCU 978 yılında İstanbul da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul da tamamladıktan sonra Lise öğrenimini 994 yılında Alibeyköy Endüstri ve Teknik Meslek Lisesi Elektrik Bölümü nde bitirdi. 996 yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü nü kazanarak bu bölüme kaydını yaptırdı yılında Elektrik Eğitimi Bölümü nden mezun oldu ve aynı yıl Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik Eğitimi Bölümü Yüksek Lisans Programı nda Yüksek Lisans öğrenimine ve Kasım-2000 tarihinde Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik Eğitimi Bölümü nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. Halen bu bölümdeki görevine devam etmekte ve yüksek lisans tez aşamasındadır.
ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıKompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ
Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme Eyüp AKPINAR DEÜ Dağıtım Hatlarında Reaktif Güç Kullanıcı yükleri genellikle endüktif olduğu için reaktif güç çekerler Hatlarda, transformatörlerde, iletim hatlarında
DetaylıKompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ
Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme Eyüp AKPINAR DEÜ Dağıtım Hatlarında Reaktif Güç Kullanıcı yükleri genellikle endüktif olduğu için reaktif güç çekerler Hatlarda, transformatörlerde, iletim hatlarında
DetaylıELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI GÜÇ SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE FİLTRELEMELERİN İNCELENMESİ
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI EMO ANKARA ŞUBESİ İÇ ANADOLU ENERJİ FORUMU GÜÇ SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE FİLTRELEMELERİN İNCELENMESİ EMO ŞUBE : KIRIKKALE ÜYE : Caner FİLİZ HARMONİK NEDİR? Sinüs formundaki
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)
DetaylıGÜÇ SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE HARMONİKLERİN ENGELLENMESİ
GÜÇ SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE HARMONİKLERİN ENGELLENMESİ Serhat Berat EFE (beratefe@dicle.edu.tr) Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi - Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektrik enerji sistemlerinde
DetaylıPasif devre elemanları (bobin, kondansatör, direnç) kullanarak, paralel kol olarak tasarlanan pasif
Pasif devre elemanları (bobin, kondansatör, direnç) kullanarak, paralel kol olarak tasarlanan pasif filtre düzeneği, tasarlandığı harmoniğin frekans değerinde seri rezonans oluşturarak harmonik akımını
DetaylıGÜÇ SĐSTEMLERĐNDE ENERJĐ VERĐMLĐLĐĞĐ. Đlker ĐLASLANER (Elektrik-Elektronik Yük. Müh.)- Teiaş Milli Yük Tevzi Đşletme Müdürlüğü-
GÜÇ SĐSTEMLERĐNDE ENERJĐ VERĐMLĐLĐĞĐ Đlker ĐLASLANER (Elektrik-Elektronik Yük. Müh.)- Teiaş Milli Yük Tevzi Đşletme Müdürlüğü- ilaslaner@yahoo.com 1. ÖZET Günümüzde güç kalitesinin artırılması dağıtım,
DetaylıREAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU ve REZONANS HESAPLARI
REAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU ve REZONANS HESAPLARI Alper Terciyanlı TÜBİTAK-BİLTEN alper.terciyanli@emo.org.tr EMO Ankara Şube Reaktif Güç Kompanzasyonu Eğitimi 16.07.2005 1 Kapsam Genel Kavramlar Reaktif
DetaylıELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU. Sabir RÜSTEMLİ
ELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU Sabir RÜSTEMLİ Elektrik tesislerinin güvenli ve arzu edilir bir biçimde çalışması için, tesisin tasarım ve işletim
DetaylıELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU
T.. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN İLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN İLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUU (Teknik Öğretmen, Sc.) YÜKSEK
DetaylıKOMPANZASYON SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE ETKİLERİ
KOMPANZASYON SİSTEMLERİNDE HARMONİKLER VE ETKİLERİ Günümüzde elektrik enerjisini verimli kullanmak üretim maliyetlerini düşürmek ve enerji tüketimini azaltmak doğanın korunmasını açısından büyük önem kazanmıştır.
DetaylıREAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU VE HARMONİKLER. Dr. Bora ALBOYACI alboyaci@kocaeli.edu.tr
REAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU VE HARMONİKLER Dr. Bora ALBOYACI alboyaci@kocaeli.edu.tr REAKTİF GÜÇ NEDİR? Elektrodinamik prensibine göre çalışan generatör, trafo, bobin, motor gibi tüketicilerin çalışmaları
DetaylıGENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
GENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. GÜÇ KALİTESİ ve HARMONİK EĞİTİMİ Yeniköy Merkez Mh. KOÜ Teknopark No:83 C-13, 41275, Başiskele/KOCAELİ Telefon-Faks:
DetaylıENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI
ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik
DetaylıAlçak ve Orta Gerilim Tesislerinde Reaktif Güç Kompanzasyonu
Alçak ve Orta Gerilim Tesislerinde Reaktif Güç Kompanzasyonu Uğur YAŞA Enerji Kalitesi Ürün Mühendisi Sunum İçeriği Reaktif Güç Kompanzasyonu Harmonikler Alçak Gerilim Kompanzasyonu ve Sistemleri Orta
DetaylıGüç Kalitesi Problemleri ve Çözüm Yöntemleri
Güç Kalitesi Problemleri ve Çözüm Yöntemleri Cihan ŞENEL Güç Kalitesi Departmanı Ürün Mühendisi Ver.1 Rev.2 Haziran 2015 www.aktif.net KOMPANZASYON & HARMONİKLER 1 Sunum İçeriği Güç Kalitesi Nedir? Güç
DetaylıŞekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri
2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda
Detaylı5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri
Elektrik devrelerinde ölçülebilen büyüklükler olan; 5. Elektriksel Büyüklüklerin Ölçülebilen Değerleri Akım Gerilim Devrede bulunan kaynakların tiplerine göre değişik şekillerde olabilir. Zamana bağlı
DetaylıKOMPANZASYON SİSTEMLERİ
Mühendislik Geliştirme Eğitimleri MÜGE 2018 BAHAR DÖNEMİ KOMPANZASYON SİSTEMLERİ 02.05.2018 Özgür BULUT Elektrik Elektronik Mühendisi (SMM) EMO Ankara Şube Üyesi EMO Ankara SMM Komisyon Başkanı ozgurbbulut@hotmail.com
DetaylıEnerji Verimliliği ve Tasarrufu açısından Kompanzasyon ve Enerji Kalitesi Çalışmaları
Enerji erimliliği ve Tasarrufu açısından Kompanzasyon ve Enerji Kalitesi Çalışmaları Prof. Dr. Adnan Kaypmaz, İTÜ Elektrik- Elektronik Fakültesi, kaypmaz@itu.edu.tr Barış Engin, Elk. Y. Müh., İskenderun
DetaylıELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU
ELEKTRİK TESİSLERİNDE HARMONİKLERİN PASİF FİLTRE KULLANILARAK AZALTILMASI VE SİMÜLASYONU Sabir Rüstemli 1, Emrullah Okuducu 2, Serhat Berat Efe 1 1 Bitlis Eren Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi
DetaylıEleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, Kasım 2014, Bursa
Eleco 4 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 7 9 Kasım 4, Bursa Harmonik Bozunum Kompanzasyonu için Melez ve Çift Ayarlı Pasif Güç Filtresi Tasarımı ve Performans Analizi
DetaylıPARALEL REZONANSIN ENDÜSTRİDE TESPİTİ
PARALEL REZONANSIN ENDÜSTRİDE TESPİTİ Levent BİLGİLİ Schneider Elektrik A.Ş. 1.Bayraktar Sk. No:9 34750 Küçükbakkalköy Kadıköy İstanbul levent.bilgili@tr.schneider-electric.com Belgin Emre TÜRKAY İstanbul
DetaylıBölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri
Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Elektrik gücünü yüksek verimli bir biçimde kontrol etmek ve formunu değiştirmek (dönüştürmek) için oluşturlan devrelere denir. Şekil 1 de güç girişi 1 veya 3 fazlı AA
DetaylıEndüstriyel Isı Santrallerinde Enerji Kalitesi Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Örneği
Endüstriyel Isı Santrallerinde Enerji Kalitesi Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Örneği Özet Ö. Fatih KEÇECİOĞLU 1,*, Mustafa TEKİN, Ahmet GANİ, Muhammet SARI, Mustafa
DetaylıT.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI
T.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI NİĞDE İLİ MERKEZİNDE BULUNAN DAĞITIM TRAFOLARININ ENERJİ KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI METİN BİTİM Yüksek Lisans
DetaylıNonlineer Yükleri İçeren Enerji Sistemleri İçin Filtreli Reaktif Güç Kompanzasyonu ve Sistemin MATLAB & Simulink Modeli ile Simülasyonu
Nonlineer Yükleri İçeren Enerji Sistemleri İçin Filtreli Reaktif Güç Kompanzasyonu ve Sistemin MATLAB & Simulink Modeli ile Simülasyonu Celal KOCATEPE kocatepe@yildiz.edu.tr Ömer Çağlar ONAR conar@yildiz.edu.tr
DetaylıHarmonik Filtre Sistemleri Sağlam ve Kaliteli Çözümler Sunar İÇİNDEKİLER HARMONİKLER Harmonik Nedir 3 Harmonik Seviyeleri 3 Harmonik Sebepleri 4 Harmonik Kaynakları 4 Rezonans 5 Harmonik Filtrasyon 6 Harmonik
DetaylıGüç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır.
3. Bölüm Güç Elektroniğinde Temel Kavramlar ve Devre Türleri Doç. Dr. Ersan KABALC AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Güç Elektroniğine Giriş Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA 1 İçindekiler DC/AC İnvertör Devreleri 2 Güç elektroniğinin temel devrelerinden sonuncusu olan Đnvertörler, herhangi bir DC kaynaktan aldığı
DetaylıDoğrultucularda ve Eviricilerde Kullanılan Pasif Filtre Türlerinin İncelenmesi ve Karşılaştırılması
Enerji Verimliliği ve Kalitesi Sempozyumu EVK 2015 Doğrultucularda ve Eviricilerde Kullanılan Pasif Filtre Türlerinin İncelenmesi ve Karşılaştırılması Mehmet Oğuz ÖZCAN Ezgi Ünverdi AĞLAR Ali Bekir YILDIZ
DetaylıBÖLÜM VI DENGELENMİŞ ÜÇ FAZLI DEVRELER (3 )
BÖLÜM VI DENGELENMİŞ ÜÇ FAZLI DEVRELER (3 ) Elektriğin üretim, iletimi ve dağıtımı genelde 3 devrelerde gerçekleştirilir. Detaylı analizi güç sistem uzmanlarının konusu olmakla birlikte, dengelenmiş 3
DetaylıAlternatif Akım Devreleri
Alternatif akım sürekli yönü ve şiddeti değişen bir akımdır. Alternatif akımda bazı devre elemanları (bobin, kapasitör, yarı iletken devre elemanları) doğruakım devrelerinde olduğundan farklı davranırlar.
DetaylıAŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri
Koruma Röleleri AŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri Trafolarda meydana gelen arızaların başlıca nedenleri şunlardır: >Transformatör sargılarında aşırı yüklenme
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 9. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 9. HAFTA İÇİNDEKİLER Güç Çeşitleri ve Ölçümü Güç Çeşitleri Görünür Güç ve Hesaplaması Aktif Güç Aktif güç tüketen tüketiciler GÜÇ ÇEŞİTLERİ VE ÖLÇÜMÜ
DetaylıMurat Genç Elektrik ve Elektronik Mühendisi TÜBİTAK-UZAY
HARMONİKLER Murat Genç Elektrik ve Elektronik Mühendisi TÜBİTAK-UZAY Kapsam Genel Kavramlar Güç Kalitesi Problemleri Harmonikler ve Etkileri Çözüm Yöntemleri Standartlar Sonuç Bir AA Dalganın Parametreleri
DetaylıÇİZELGE LİSTESİ...4 ŞEKİL LİSTESİ GİRİŞ Harmonik Tanımı HARMONİKLERİN ANALİZİ Analitik Yöntem...
İÇİNDEKİLER ÇİZELGE LİSTESİ...4 ŞEKİL LİSTESİ...6 1. GİRİŞ...7 1.1. Harmonik Tanımı...8 2. HARMONİKLERİN ANALİZİ...9 2.1.1 Analitik Yöntem...10 2.1.2 Grafik Yöntem...11 2.1.3 Hızlı Fourier Dönüşümü (FFT)...11
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim
DetaylıCihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı
Ölçüm Cihazının Adı: Enerji Analizörü Cihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı 1) Ölçümün Amacı Amaç; şebeke ya da cihazların(motor barındıran
DetaylıKOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK TESİSLERİ LABORATUARI RAPOR KİTABI
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK TESİSLERİ LABORATUARI RAPOR KİTABI KOCAELİ 2016 RAPOR HAZIRLAMA KURALLARI 1. Deney raporlarının yazımında A4 kağıdı kullanılmalıdır.
DetaylıDENEY 2: ALTERNATİF AKIM DEVRELERİNDE KONDANSATÖR VE BOBİN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
DENEY 2: ALTERNATİF AKIM DEVRELERİNDE KONDANSATÖR VE BOBİN DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Deneyin Amacı *Alternatif akım devrelerinde sıklıkla kullanılan (alternatif işaret, frekans, faz farkı, fazör diyagramı,
DetaylıAlçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması
618 Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 1 Latif TUĞ ve * 2 Cenk YAVUZ 1 Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Böl., Sakarya,
Detaylı1000 V a kadar Çıkış Voltaj. 500 V a kadar İzolasyon Sınıfı. F 140C İzolasyon Malzemesi IEC EN 60641-2 Çalışma Frekansı. 50-60 Hz.
BİR ve İKİ FAZLI İZOLASYON TRANSFORMATÖR Bir ve İki fazlı olarak üretilen emniyet izolasyon transformatör leri insan sağlığı ile sistem ve cihazlara yüksek güvenliğin istenildiği yerlerde kullanılır. İzolasyon
DetaylıYrd. Doç. Dr. Süleyman ADAK Mardin Artuklu Üniversitesi. İstasyon Yerleşkesi / Mardin Tel. + 90482 215 19 37 Faks.: + 90 482 215 33 55
1 Yrd. Doç. Dr. Süleyman ADAK Mardin Artuklu Üniversitesi Meslek Yüksekokulu İstasyon Yerleşkesi / Mardin Tel. + 90482 215 19 37 Faks.: + 90 482 215 33 55 Kişisel Bilgiler: Adi-Soyadı Süleyman ADAK Statüsü
DetaylıAnahtarlama Modlu DA-AA Evirici
Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici Giriş Anahtarlama modlu eviricilerde temel kavramlar Bir fazlı eviriciler Üç fazlı eviriciler Ölü zamanın PWM eviricinin çıkış gerilimine etkisi Diğer evirici anahtarlama
DetaylıÜç Fazlı Asenkron Motor Tasarımı ve FFT Analizi Three Phase Induction Motor Design and FFT Analysis
Üç Fazlı Asenkron Motor Tasarımı ve FFT Analizi Three Phase nduction Motor Design and FFT Analysis Murat TEZCAN 1, A. Gökhan YETGİN 2, A. İhsan ÇANAKOĞLU 3, Mustafa TURAN 4 1,3 Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik
DetaylıEET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME
OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME Deney No:1 Amaç: Osiloskop kullanarak AC gerilimin genlik periyot ve frekans değerlerinin ölçmesi Gerekli Ekipmanlar: AC Güç Kaynağı, Osiloskop, 2 tane 1k
DetaylıPWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde,
PWM DOĞRULTUCULAR PWM Doğrultucular AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, - elektronik balastlarda, - akü şarj sistemlerinde, - motor sürücülerinde,
DetaylıDoç. Dr. Ersan KABALCI. AEK-207 Güneş Enerjisi İle Elektrik Üretimi
6. Bölüm Şebeke Bağlantıları ve Şebeke Giriş-Çıkışları Doç. Dr. Ersan KABALCI 1 AEK-207 Güneş Enerjisi İle Elektrik Üretimi Giriş Elektrik şebekesinin bulunmadığı yerleşimden uzak bölgelerde enerji ihtiyacını
DetaylıGENİŞ SPEKTRUMLU HARMONİK FİLTRE PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ
GENİŞ SPEKTRUMLU HARMONİK FİLTRE PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ Didem ERGUN SEZER Ergun Elektrik Ltd Şti, İzmir didem@ergunelektrik.com ÖZET Bu bildiride hız kontrol cihazının giriş katı yapısının enerji
DetaylıYüksek Gerilim Tekniği İÇ AŞIRI GERİLİMLER
İÇ AŞIRI GERİLİMLER n Sistemin kendi iç yapısındaki değişikliklerden kaynaklanır. n U < 220 kv : Dış aşırı gerilimler n U > 220kV : İç aşırı gerilimler enerji sistemi açısından önem taşırlar. 1. Senkron
DetaylıELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR
ELEKTRİK MOTOR SÜRÜCÜLERİ: PWM AC KIYICILAR Hazırlayan ve Sunan: ELEKTRİK_55 SUNUM AKIŞI: PWM (DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONU) NEDİR? Çalışma Oranı PWM in Elde Edilmesi Temelleri PWM in Kullanım Alanları AC
DetaylıAdana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Güç Kalitesi Ölçüm ve Değerlendirme Raporu
/ /2014 Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Güç Kalitesi Ölçüm ve Değerlendirme Raporu Adana BTÜ, Elektrik-Elektronik Mühendisliği (EEM) Bölümü tarafından hazırlanan
DetaylıAC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri
AC-DC Dönüştürücülerin Genel Özellikleri U : AC girişteki efektif faz gerilimi f : Frekans q : Faz sayısı I d, I y : DC çıkış veya yük akımı (ortalama değer) U d U d : DC çıkış gerilimi, U d = f() : Maksimum
DetaylıALTERNATİF AKIMDA GÜÇ
1 ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ Joule Kanunu Elektrik gücü, bir elektrik devresi ile transfer edilen yada dönüştürülen elektrik enerjisinin oranıdır. Gücün SI birimi Watt (W) tır. Doğru akım
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AC AKIM, GERİLİM VE GÜÇ DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ : TESLİM
Detaylı8. ALTERNATİF AKIM VE SERİ RLC DEVRESİ
8. ATENATİF AKIM E SEİ DEESİ AMAÇA 1. Alternatif akım ve gerilim ölçmeyi öğrenmek. Direnç, kondansatör ve indüktans oluşan seri bir alternatif akım devresini analiz etmek AAÇA oltmetre, ampermetre, kondansatör
DetaylıStatik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta AA dalga şekli üretmektir.
4. Bölüm Eviriciler ve Eviricilerin Sınıflandırılması Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Giriş Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta
DetaylıKOMPANZASYON www.kompanze.com
KOMPANZASYON Hazırlayan: Mehmet Halil DURCEYLAN Teknik Öğretmen & M.B.A. halil@kompanze.com Dünyada enerji üretim maliyetlerinin ve elektrik enerjisine olan ihtiyacın sürekli olarak artması, enerjinin
DetaylıDirenç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop. Teorik Bilgi
DENEY 8: PASİF FİLTRELER Deneyin Amaçları Pasif filtre devrelerinin çalışma mantığını anlamak. Deney Malzemeleri Direnç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop.
Detaylı14. SİNÜSOİDAL AKIMDA DİRENÇ, KAPASİTE, İNDÜKTANS VE ORTAK İNDÜKTANSIN ÖLÇÜLMESİ
14. SİNÜSOİDAL AKIMDA DİRENÇ, KAPASİTE, İNDÜKTANS VE ORTAK İNDÜKTANSIN ÖLÇÜLMESİ Sinüsoidal Akımda Direncin Ölçülmesi Sinüsoidal akımda, direnç üzerindeki gerilim ve akım dalga şekilleri ve fazörleri aşağıdaki
DetaylıELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE
3 Ocak 2013 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28517 YÖNETMELİK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan: ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE 1 22/1/2003 tarihli
DetaylıENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR?
ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR? Elektrodinamik sisteme göre çalışan transformatör, elektrik motorları gibi cihazlar şebekeden mıknatıslanma akımı çekerler. Mıknatıslanma akımı manyetik alan varken şebekeden
DetaylıGENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
GENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi Yeniköy Merkez Mh. KOÜ Teknopark No:83 C-13, 41275, Başiskele/KOCAELİ
DetaylıENERJĠ DAĞITIMI-I. Dersin Kredisi 4 + 0 + 0
ENERJĠ DAĞITIMI-I Dersin Kredisi 4 + 0 + 0 Genel: Ölçü cihazları tesislerin ne kadar enerji tükettiğinin belirlenmesinde veya arıza durumlarının oluştuğunun belirlenmesinde kullanılan cihazlardır. A kwh
DetaylıREAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU VE HARMONİKLER
REAKTİF GÜÇ KOMPANZASYONU VE HARMONİKLER AliRıza ÇETİNKAYA Proje & Satış Müdürü Erhan EYOL Kalite Güvence Müdürü REAKTİF GÜÇ NEDİR? Elektrodinamik prensibine göre çalışan generatör, trafo, bobin, motor
DetaylıHARMONİK FİLTRELİ VE TRİSTÖRLÜ KOMPANZASYON
HARMONİK FİLTRELİ VE TRİSTÖRLÜ KOMPANZASYON 19.02.2016 UMUT YAMAN TAAHHÜT, PROJECİLER, MÜŞAVİR KANALI YÖNETİCİSİ uyaman@entes.com.tr +90 549 762 02 17 Kompanzasyon nedir? Kompanzasyonun sistemlere etkileri.
DetaylıSENKRON MAKİNA DENEYLERİ
DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya
Detaylı9. Ölçme (Ölçü) Transformatörleri. Bir magnetik devre üzerinde sarılı 2 sargıdan oluşan düzene transformatör denir.
9. Ölçme (Ölçü) Transformatörleri Bir magnetik devre üzerinde sarılı 2 sargıdan oluşan düzene transformatör denir. Transformatörler, akım ve gerilim değerlerini frekansta değişiklik yapmadan ihtiyaca göre
DetaylıGüç Faktörünün İyileştirilmesi Esasları: KOMPANZASYON HAKKINDA GENEL BİLGİ Tüketicilerin normal olarak şebekeden çektikleri endüktif gücün kapasitif yük çekmek suretiyle özel bir reaktif güç üreticisi
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ
1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile
DetaylıENERJĠ ANALĠZÖRLERĠNĠN ÖLÇÜM STANDARTLARINA UYGUNLUĞUNUN ĠNCELENMESĠ
ENERJĠ ANALĠZÖRLERĠNĠN ÖLÇÜM STANDARTLARINA UYGUNLUĞUNUN ĠNCELENMESĠ Mehmet BAYRAK Sakarya Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü bayrak@sakarya.edu.tr A. Serdar YILMAZ Kahramanmaraş Sütçü
DetaylıAC YÜKSEK GERİLİMLERİN ÜRETİLMESİ
AC İN Genel olarak yüksek alternatif gerilimler,yüksek gerilim generatörleri ve yüksek gerilim transformatörleri yardımıyla üretilir. Genellikle büyük güçlü yüksek gerilim generatörleri en çok 10 ile 20
DetaylıALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ Elektrik enerjisi, alternatif akım ve doğru akım olarak
DetaylıBÖLÜM 3 ALTERNATİF AKIMDA SERİ DEVRELER
BÖÜM 3 ATENATİF AKMDA SEİ DEVEE 3.1 - (DİENÇ - BOBİN SEİ BAĞANMAS 3. - (DİENÇ - KONDANSATÖÜN SEİ BAĞANMAS 3.3 -- (DİENÇ-BOBİN - KONDANSATÖ SEİ BAĞANMAS 3.4 -- SEİ DEVESİNDE GÜÇ 77 ATENATİF AKM DEVE ANAİİ
DetaylıCOPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED
IEC 60909 A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI - 61 KISA-DEVRE AKIMLARININ HESAPLANMASI (14) TEPE KISA-DEVRE AKIMI ip (2) ÜÇ FAZ KISA-DEVRE / Gözlü şebekelerde kısa-devreler(1) H.Cenk BÜYÜKSARAÇ/ Elektrik-Elektronik
DetaylıSÜRÜCÜLÜ SİSTEMLERDE ENERJİ KALİTESİ PROBLEMLERİNİN İNCELENMESİ
SÜRÜCÜLÜ SİSTEMLERDE ENERJİ KALİTESİ PROBLEMLERİNİN İNCELENMESİ Ahmet Can YÜKSEL a.canyuksel@gmail.com Elektrik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Denizhan AKIN akindenizhan@gmail.com İstanbul Teknik Üniversitesi
DetaylıELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER
BÖLÜM 4 A.A. MOTOR SÜRÜCÜLERİ 4.1.ALTERNATİF AKIM MOTORLARININ DENETİMİ Alternatif akım motorlarının, özellikle sincap kafesli ve bilezikli asenkron motorların endüstriyel uygulamalarda kullanımı son yıllarda
DetaylıElektrik Makinaları I
Elektrik Makinaları I Açık Devre- Kısa Devre karakteristikleri Çıkık kutuplu makinalar, generatör ve motor çalışma, fazör diyagramları, güç ve döndürmemomenti a) Kısa Devre Deneyi Bağlantı şeması b) Açık
DetaylıELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ
Giresun Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Bölüm Başkanı Bölümün tanıtılması Elektrik Elektronik Mühendisliğinin tanıtılması Mühendislik Etiği Birim Sistemleri Direnç,
DetaylıALTERNATİF AKIMDA ANİ VE ORTALAMA GÜÇ
ALTERNATİF AKIMDA ANİ VE A akımda devreye uygulanan gerilim ve akım zamana bağlı olarak değişir. Elde edilen güç de zamana bağlı değişir. Güç her an akım ve gerilimin çarpımına (U*I) eşit değildir. ORTALAMA
DetaylıELK273 Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin Temelleri Ders 8- AC Devreler. Yard.Doç.Dr. Ahmet Özkurt.
ELK273 Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin Temelleri Ders 8- AC Devreler Yard.Doç.Dr. Ahmet Özkurt Ahmet.ozkurt@deu.edu.tr http://ahmetozkurt.net İçerik AC ve DC Empedans RMS değeri Bobin ve kondansatörün
DetaylıHARMONİKLİ DEVRELERDE GÜÇ KATSAYISININ DÜZELTİLMESİ
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HARMONİKLİ DEVRELERDE GÜÇ KATSAYISININ DÜZELTİLMESİ Elektrik Müh. Mustafa KAVAK FBE Elektrik Mühendisliği Anabilim Dalı Elektrik Tesisleri Programında
DetaylıGüç Kalitesi Yenilenebilir Enerji Enerji Dağıtım Sistemleri Ölçüm, Analiz ve Değerlendirme Araştırma ve Geliştirme. www.genetek.com.
Güç Kalitesi Yenilenebilir Enerji Enerji Dağıtım Sistemleri Ölçüm, Analiz ve Değerlendirme Araştırma ve Geliştirme www.genetek.com.tr GENETEK, Elektrik Mühendisliği uygulamalarında kaliteli ve güvenilir
DetaylıReaktif Güç Kompanzasyonu
Reaktif Güç Kompanzasyonu 09.05.2017 Satış Müdür Yardımcısı smamus@entes.com.tr 0543 885 22 28 Kompanzasyon nedir? Kompanzasyonun sistemlere etkileri. Kompanzasyon şekilleri. Entes in kompanzasyon ürünleri.
DetaylıMekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Seri ve Paralel RLC Devreleri
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNA FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK LABORATUARI (LAB I) DENEY 3 Deney Adı: Seri ve Paralel RLC Devreleri Öğretim Üyesi: Yard. Doç. Dr. Erhan AKDOĞAN
DetaylıDENEY-2 ANİ DEĞER, ORTALAMA DEĞER VE ETKİN DEĞER
DENEY-2 ANİ DEĞER, ORTALAMA DEĞER VE ETKİN DEĞER TEORİK BİLGİ Alternatıf akımın elde edilmesi Zaman içerisinde yönü ve şiddeti belli bir düzen içerisinde değişen akıma alternatif akım denir. Alternatif
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI ÖNSÖZ Bu kitap, Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde lisans eğitimi ders programında verilen
DetaylıElektrik Tesislerinde Oluşan Harmonikler
Yrd. Doç. Dr. Süleyman ADAK Elektrik Yüksek Mühendisi Mardin Artuklu Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Teknik Programlar Bölüm Başkanı Elektrik Tesislerinde Oluşan Harmonikler Giriş Harmonikler genel olarak
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KOMPANZASYON DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN
DetaylıFOTOVOLTAİK SİSTEMLER ŞEBEKEYE BAĞLI OLDUĞUNDA OLUŞAN SORUNLAR Çiğdem KANDEMİR Doç.Dr.Mehmet BAYRAK
FOTOVOLTAİK SİSTEMLER ŞEBEKEYE BAĞLI OLDUĞUNDA OLUŞAN SORUNLAR Çiğdem KANDEMİR Doç.Dr.Mehmet BAYRAK YENİLENEBİLİR ENERJİ Elektrik enerjisinin büyük çoğunluğunun fosil esaslı kaynaklardan üretilmesi sonucunda
DetaylıMekanik Titreşimler ve Kontrolü. Makine Mühendisliği Bölümü
Mekanik Titreşimler ve Kontrolü Makine Mühendisliği Bölümü s.selim@gtu.edu.tr 10.10.018 Titreşim sinyalinin özellikleri Daimi sinyal Daimi olmayan sinyal Herhangi bir sistemden elde edilen titreşim sinyalinin
DetaylıYrd. Doç. Dr. Levent Çetin. Alternatif Gerilim. Alternatif Akımın Fazör Olarak İfadesi. Temel Devre Elemanlarının AG Etkisi Altındaki Davranışları
Yrd. Doç. Dr. Levent Çetin İçerik Alternatif Gerilim Faz Kavramı ın Fazör Olarak İfadesi Direnç, Reaktans ve Empedans Kavramları Devresinde Güç 2 Alternatif Gerilim Alternatif gerilim, devre üzerindeki
DetaylıMuğdeşem Tanrıöven Yrd.Doç.Dr.(Yıldız Teknik Üniversitesi) Elektrik Mühendisi(HB Teknik Proje ve Dan.Ltd.Şti.)
ELEKTRİK GÜÇ SİSTEMİNİN KALİTESİNİ BOZAN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ Muğdeşem Tanrıöven Rıza İnce Yrd.Doç.Dr.(Yıldız Teknik Üniversitesi) Elektrik Mühendisi(HB Teknik Proje ve Dan.Ltd.Şti.) 1.1 ELEKTRİK GÜÇ
DetaylıSamet Biricik Elk. Y. Müh. Elektrik Mühendisleri Odası 28 Ocak2011
Samet Biricik Elk. Y. Müh. Elektrik Mühendisleri Odası 28 Ocak2011 1 KompanzasyonSistemlerinde Kullanılan Elemanlar Güç Kondansatörleri ve deşarj dirençleri Kondansatör Kontaktörleri Pano Reaktif Güç Kontrol
DetaylıASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI
DENEY-6 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI TEORİK BİLGİ KALKINMA AKIMININ ETKİLERİ Asenkron motorların çalışmaya başladıkları ilk anda şebekeden çektiği akıma kalkınma akımı, yol alma akımı veya kalkış
Detaylı