örnektir örnektir 9. Sınıf Tarih Yeni müfredata tam uygun MİKRO KONU TARAMA TEST AYRINTILARI VE ÖRNEKLERİ (1-6. Testler)

Transkript

1 9. Sınıf Tarih MİKRO KONU TARAMA TEST AYRINTILARI VE ÖRNEKLERİ (1-6. Testler) Yeni müfredata tam uygun Değerli öğretmenimiz, branşınızla ilgili 9. Sınıf konu tarama testlerimizden bazı örnekleri incelemeniz için size sunuyoruz. Dokümanlarımızın tamamını bölge müdürü ve yetkili bayilerimizden temin edebilirsiniz.

2 9. Sınıf / Tarih Konu Tarama No Konu Tarama Adı 01 İnsanlığın Hafızası Tarih 02 Neden Tarih? 03 Zamanın Taksimi 04 Yazının İcadından Önce Dünya 05 Yazının İcadı - İlk Çağ da Başlıca Medeniyetler 06 Tabiat, İnsan ve Göç 07 İlk Çağ da Siyasi Organizasyonlar 08 İlk Çağ da Hukuk 09 Orta Çağ da Siyasi ve Sosyal Yapı 10 Tarımdan Ticarete Ekonomi 11 İlk ve Orta Çağlarda Ordular 12 Kanunlar Gelişiyor 13 Avrasya da İlk Türk İzleri - Boylardan Devlete 14 Türklerin Hayat Tarzı - Kavimler Göçü 15 İlk Türk Devletleri ve Komşuları 16 İslamiyet in Doğduğu Yıllarda Dünya - İslamiyet Yayılıyor 17 Emeviler 18 Abbasi Devleti ve Türkler 19 İlim Medeniyeti 20 Türklerin İslamiyet i Kabulü 21 Türklerin İslamiyet i Kabulündeki Etkenler 22 İslamiyet in Türk Devlet Yapısına Etkisi 23 Büyük Selçuklu Devleti 24 Büyük Selçuklu Devleti nde Kültür ve Medeniyet TEST AYRINTILARI Ünite Adı Tarih ve Zaman İnsanlığın İlk Dönemleri Orta Çağ da Dünya İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası İslam Medeniyetinin Doğuşu Türklerin İslamiyet i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri

3 Lise OK KT Sınıf TARİH 01 Numara AD SOYAD İNSANLIĞIN HAFIZASI TARİH 1. Tanım: Tarih geçmişte yaşamış insan topluluklarının yaşayışlarını, birbirleriyle olan ilişkilerini, kültür ve medeniyetlerini yer ve zaman göstererek, neden-sonuç ilişkisi içinde, belgelere dayanarak objektif bir biçimde araştıran bilimdir. Durum: Tanzimat, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Gülhane Parkı'nda "Gülhane Hatt-ı Hümayunu"nun okunmasıyla başlayan modernleşme ve yenileşme döneminin adıdır. Fermanla beraber Osmanlı Devleti Batı'yı örnek almış, Batı'nın kontrolüne girmiştir. Böylece Osmanlı'ya ihanet edilmiş, beş yüz yıllık tarihe haksızlık yapılmıştır. Yukarıdaki durumda tarihin tanımında bulunan özelliklerden hangisinin yer aldığı söylenemez? A) Yer bildirme B) Zaman bildirme C) Sebep-sonuç gösterme D) Toplumlar arası ilişkileri inceleme E) Objektif olma 2. "Tarih nedir? sorusuna ilk cevabım şu olacaktır: Tarihçi ile olgular arasında kesintisiz bir karşılıklı etkileşim süreci, bugün ile geçmiş arasında bitmez bir diyalogdur." diyen bir tarihçinin; I. tarihin geçmişle bugün arasında bağ kurduğu, II. tarihçinin çalışmalarında tarihe bakış açısının etkili olduğu, III. olguların bugünün şartlarına göre değerlendirilmesi gerektiği durumlarından hangilerine vurgu yaptığı söylenebilir? 3. Tarihî bir olayın bilimsel olarak incelenebilmesi için; I. olayın üzerinden belirli bir sürenin geçmesini beklemek, II. kaynaklara dayalı araştırma yapmak, III. olayın geçtiği dönemin ve mekânın şartlarını dikkate almak, IV. olayı günümüz koşullarında değerlendirmek esaslarından hangilerinin dikkate alınması gereklidir? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E Alp Arslan komutasındaki Selçuklular ile Romanos Diogenes komutasındaki Bizanslılar arasında, 26 Ağustos 1071'de Malazgirt'te meydana gelen savaşta Selçukluların galip gelmesinden sonra, sürekli artan göçler ve akınlarla Anadolu'nun bütünüyle bir Türk toprağına dönüştürülme fırsatı oluştu. Bu bilgi ortaya konulurken tarih biliminin aşağıdaki özelliklerinden hangisine değinilmemiştir? A) Olaylar arasında neden-sonuç bağlantısı kurmasına B) Olayın gerçekleştiği zaman ve mekânı ortaya koymasına C) Olgulara yer vermesine D) Olayların yeni bulgulara göre farklı yorumlanabileceğine E) Olayın kahramanlarından söz edilmesine 5. Geçmişte meydana gelen olaylar, yaşandığı dönemin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve dinî özelliklerini yansıtır. Bu nedenle bir olayı değerlendirirken olayın meydana geldiği dönemin şartları dikkate alınmalıdır. Buna göre, I. Tarihçi, yaşadığı dönemin şartlarını araştırmasına yansıtmalıdır. II. Tarihi olayın objektif olarak incelenmesi, yaşandığıdönemin şartlarını dikkate almayı gerekli kılar. III. Her dönemin kendine özgü şartları vardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 6. Aşağıdakilerden hangisi tarihî olaylar incelenirken başvurulabilecek bir yöntem değildir? A) Arkeolojik bulguları inceleme B) Olaylara ait yazılı belgeleri inceleme C) Döneme dair hikâye, masal, efsane, fıkra gibi sözlü ürünlere başvurma D) Olayın tekrarlanması için aynı şartları oluşturma ve sonuçları gözleme E) Görgü tanıklarının anlatımlarına başvurma

4 İNSANLIĞIN HAFIZASI TARİH 9. Sınıf / Tarih Tarihçiler, araştırmalarını gerçekleştirmek üzere tarihi zamana, mekâna veya konuya göre sınıflandırma ihtiyacı duymuşlardır. Tarihçilerin bu sınıflandırmasının; I. olayın kahramanlarını yargılamak, II. olayların daha ayrıntılı incelenmesini sağlamak, III. inceleme ve öğrenmeyi kolaylaştırmak, IV. objektif olmak amaçlarından hangilerine yönelik olduğu ileri sürülemez? A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV 8. I. Efsane, masal, şarkı gibi sözlü eserleri kesin bilgi kaynağı olarak görmek II. Tarihî olayları günümüz şartlarına göre değerlendirmek III. Olayın geçtiği bölgeyi tanımak IV. Araştırmada belgelere dayanmak Yukarıdakilerden hangileri, tarih araştırmalarının özelliklerine uygun değildir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) II ve III E) III ve IV 9. İstanbul Yenikapı kazılarında deniz seviyesinin 6 metre aşağısında, Theodosius Limanı katmanı altında 4 insan iskeleti ile ahşap savunma silahları, ahşap eşyalar ve kano kürekleri bulundu. Bu iskeletlerin MÖ yıllarına ait olduğu ortaya çıktı ki bundan önce İstanbul'un bilinen tarihi sadece 2700 yıllıktı. Bu bilgiye göre, I. İstanbul'un tarihi yıl geriye dayandırılabilir. II. Yeni bulgular tarihin yeniden yazılmasına neden olabilir. III. Tarihî bilgi değişmez değildir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) II ve III E) I, II ve III 10. Mısır tarihi için hiyeroglifleri, Mezopotamya için çivi yazısını, Türk tarihi için Orhun, Uygur, Çin ve Arap alfabelerini, Avrupa için ise Latin alfabesini bilmeden bu toplumların tarihini araştırmak mümkün değildir. Bu bilgiye göre, tarih araştırması yapacak bir tarihçinin öncelikle tarihe yardımcı bilim dallarından hangisinden yararlanması beklenir? A) Paleografya B) Edebiyat C) Nümizmatik D) Heraldik E) Filoloji 11. Bir milleti bilimsel açıdan araştırarak yakından tanımak için, ilk önce onun nasıl bir toplumsal yapıya sahip olduğunu araştırmak gerekir. Toplumsal yapıları meydana getiren unsurlar arasında en önemlilerinden biri de toplumların yaşadıkları bölgelerdir. Bu bilgiye göre, bir milletin tarihini araştırmak için dikkate alınması gereken temel unsur aşağıdakilerden hangisidir? A) Dil B) Din C) Coğrafya D) Devlet yapısı E) Gelenekler 12. İstanbul-Yenikapı sahilinde yapılan kazılarda Lykos (Bayrampaşa) Deresi'nin ağzına kurulmuş, erken Bizans döneminin en büyük limanı olan Theodasios Limanı'na ulaşılmıştır. Bir tarihçinin bu bilgiye ulaşabilmesi için aşağıdaki bilim dallarının hangisinden daha çok faydalandığı söylenebilir? A) Arkeoloji B) Hukuk C) Etnoğrafya D) Kronoloji E) Kimya 13. MÖ 3300 yıllarında yaşamış olan Buz Adam Ötzi, 1991 yılında Avusturya-İtalya sınırındaki Ötzlar Alpleri nde keşfedilmiş bir mumyadır. Mumya, bu ismi bulunduğu vadiden almıştır. Bir tarihçinin bu bilgiye ulaşabilmesi için aşağıdaki lerin hangisinde verilen bilim dallarından yardım alması beklenir? A) Arkeoloji Coğrafya Filoloji B) Arkeoloji Coğrafya Antropoloji C) Arkeoloji Diplomatik Filoloji D) Coğrafya Etnografya Heraldik E) Antropoloji Epigrafi Toponomi

5 Lise OK KT Sınıf TARİH 02 Numara AD SOYAD NEDEN TARİH? 1. "Geçmiş, bir anlamda hala yaşayan bir zaman dilimidir." diyen bir araştırmacı, tarihin hangi özelliğine vurgu yapmaktadır? A) Geçmişle günümüz arasında bağ kurmasına B) Tarafsızlığına C) Geçmişe ait olmasına D) Sosyal bir bilim olmasına E) Yer ve zaman bildirmesine 2. Edebiyat duygu ve düşünceleri söz veya yazı ile etkili bir biçimde anlatma sanatıdır. Tarih boyunca meydana gelmiş önemli olaylar edebiyata konu olmuş, bu olayların aktarılmasında edebiyat, önemli bir rol oynamıştır. Buna göre, edebiyatın tarihçiye; I. tarihî olayları da konu edinmesi, II. tarihî olayları sözlü veya yazılı olarak kayda geçmesi, III. olayların sebep ve sonuçlarını objektif olarak vermesi durumlarından hangilerinde faydası olduğu savunulabilir? 3. "Tarih; okuyana, kendi gözünün görme derecesine göre yol gösteren bir kılavuzdur." sözüne dayanarak, I. Tarih, neden ve sonuç ilişkisine dayanır. II. Tarihî olaylar gelecekle ilgili dersler verir. III. Tarihî olayları anlama ve yorumlama kişiden kişiye değişir. IV. Tarihî bilgi kesindir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E Öğretici tarzda eser veren tarihçiler, mensup oldukları toplumu harekete geçirerek millî birlik ve ahlaki değerleri geliştirmeyi istemişlerdir. Bu tarz tarih yazıcılığında topluma fayda sağlamak amaçlanır. Bu bilgide öğretici tarzda eser veren tarihçilerle ilgili, I. Toplumu etkilemeyi hedeflemişlerdir. II. Toplumların zor günler geçirdiği dönemlerde etkili olmuşlardır. III. Bilimsel özelliklere sahip eserler ortaya koymuşlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) II ve III 5. Tarih bilimi çok geniş bir çalışma alanına sahiptir. Çalışma alanının geniş olması onun incelenmesini güçleştirmiştir. Bu nedenle tarihî olayları iyi bir şekilde incelemek ve öğrenmek için zamana, mekâna ve konuya göre bir sınıflandırma yapılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi, tarihî olayların konusuna göre yapılmış sınıflandırmaya örnek olarak gösterilebilir? A) Dinler tarihi B) Samsun tarihi C) Anadolu tarihi D) Mezopotamya tarihi E) Yeni Çağ tarihi 6. İnsanların olayları kaydetme ihtiyacı tarih yazıcılığını ortaya çıkarmıştır. Ancak tarih yazıcılığı insanların ihtiyaçlarına, beklentilerine, dönemin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerine göre değişiklik göstermiştir. Bu bilgiden, I. Tarih en eski bilim dalıdır. II. Tarih yalnızca yazılı kaynaklara dayanır. III. Farklı tarihçilik türleri ortaya çıkmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

6 NEDEN TARİH? 9. Sınıf / Tarih Eski Yunan'da MÖ 5. yüzyılda yaşamış olan Herodotos (Herodot) un yazdığı Historia (Tarih) bu türün ilk örneğidir. Genellikle yer ve zamandan bahsedilmekle birlikte sebep ve sonuç ilişkileri üzerinde çok durulmaz. Yukarıda genel özellikleri verilen tarih yazıcılığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilimsel tarih B) Hikâyeci tarih C) Öğretici tarih D) Araştırıcı tarih E) Kronolojik tarih 8. Araştırıcı tarih yazımı 19. yüzyılda doğmuştur. Bu tarz tarih yazıcılığında tarihî olaylar tek bir sebebe dayandırılmamış dönemin toplumsal, ekonomik, siyasi, dinî ve kültürel yapıları ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Ayrıca olayların gelişimi, yeri, zamanı, sebep ve sonuçları ve bunlar arasındaki ilişkiler bir bütün olarak değerlendirilmiştir. Bu bilgiye göre araştırıcı tarih yazıcılığıyla ilgili, I. Objektif bir bakış açısına sahiptir. II. İdeolojik ön yargılara göre kanıt arar. III. Toplumların içinde oldukları zor günleri atlatmaları hedeflenir. IV. Toplumların başarısızlık ve mağlubiyetleri konu edilmez. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV 9. Osmanlı Devleti nde tarih yazıcılığı, devlet politikası doğrultusunda yöneticilerin hayatları, başarıları, güçlü yönleri siyasi ve askerî olayların anlatılması şeklinde bir gelişme göstermiştir. Bu bilgiye göre Osmanlı Devleti'ndeki tarih yazıcılığı ile ilgili, I. Öğretici tarih yazıcılığı benimsenmiştir. II. Devletin başarılarının gelecek nesillere aktarılması hedeflenmiştir. III. Devletin uygulamalarına yönelik eleştirilere karşı kanıt oluşturulmak istenmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 10. Birinci Elden Kaynaklar: Tarihî olayın yaşandığı döneme ait her türlü bulgudur. İkinci Elden Kaynaklar: Olayın geçtiği döneme yakın ya da o dönemin kaynaklarından yararlanılarak meydana getirilen eserlerdir. Bu tanımlara göre İstanbul'un fethi konusunda araştırma yapan bir tarihçi için aşağıdakilerden hangisi birinci elden kaynak olarak kabul edilemez? A) Fatih Sultan Mehmet'in fetihle beraber İstanbul'daki Cenevizlilere verdiği ferman B) Fatih Sultan Mehmet'in fetih esnasında kullandığı kılıç C) II. Bayezit'in çizdirdiği İstanbul haritası D) Fetih için dökülen toplar E) İstanbul'un surları 11. Hititler, "anal" adı verilen yıllıklarda başarılarını ve galibiyetlerini yazarken, başarısızlıklarını ve yenilgilerini de yazmışlardır. Buna göre, I. Hititler geçmişe daha objektif yaklaşmışlardır. II. Bilimsel tarihçilikle benzeşen bakış açıları vardır. III. Toplumu eğitmeyi amaçlamışlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 12. "Türk evladı ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır." sözüyle Atatürk, tarihin aşağıdaki özelliklerinden hangisine vurgu yapmıştır? A) Yer ve zaman bildirmesine B) Geleceğe yön vermesine C) Geçmişe ait olmasına D) Neden-sonuç ilişkisine E) Objektifliğine

7 Lise OK KT Sınıf TARİH 03 Numara AD SOYAD CEVAPLAR ZAMANIN TAKSİMİ 1. Olay ve olguların yaşandığı veya yaşanacağı sürece zaman denmektedir. Tarih boyunca insanlar çeşitli nedenlerle zamanı ölçmeye çalışmışlardır. Bu çaba takvimlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Buna göre; I. günlük yaşantılarını planlama, II. yaşanan olayları sıralayabilme, III. hayatı bir düzen içine sokma amaçlarından hangilerinin toplumları takvim hazırlamaya yönelttiği söylenebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 2. Geçmişte yaşamış insanların yaşadıkları süreci anlama amacıyla takvim yapmalarının tarih bilimine aşağıdaki faydalardan hangisini sağladığı söylenemez? A) Olayları oluş sırasına göre kayıt altına alma B) Yalnızca ekonomik gelişmelerin takibini yapma C) Olaylar arasında neden-sonuç bağlantısı kurma D) Tarihî olaylar hakkında daha doğru bilgilere ulaşma E) Geçmiş yaşantıların aktarılmasını kolaylaştırma 3. Çağların başlangıcı olarak seçilen olaylar tarihçilere göre değişiklik göstermektedir. Örneğin; bazı tarihçiler İlk Çağ'ın sonu olarak Kavimler Göçü'nü, bazı tarihçiler de Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasını ya da Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışını kabul etmektedirler. Bu bilgiden, I. Dünyanın her yerinde tek bir zaman algısı söz konusudur. II. Tarihin tasnifinde kişilerin ve milletlerin bakış açılarının etkisi vardır. III. Tarihin zamana göre tasnifinde bir kesinlik söz konusu değildir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E Takvimlerin başlangıç yılı olarak İbraniler, MÖ 3761 yaratılış yılını; Yunanlılar, ilk olimpiyat oyunlarının yapıldığı MÖ 776; Romalılar, Roma şehrinin kuruluşu olan MÖ 753; Müslümanlar da Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret ettiği 622 yıllarını başlangıç olarak kabul etmişlerdir. Bu bilgiden, I. Tüm takvimler dinî açıdan önemli olayları başlangıç olarak almışlardır. II. Takvime başlangıç olarak her toplum farklı tarihî olayları esas almıştır. III. Tüm takvimler miladi takvime göre düzenlenmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 5. (I) ----, (II) ---- günden ibaret olan ay yılını, 30 günlük 12 aya bölmüşlerdir. Ayın dünya çevresinde 12 kez dönmesi, bir ay yılını oluşturur. (III) ---- ise güneş yılını (IV) ---- gün olarak kabul ederek 12 aya bölmüşlerdir. Dünyanın güneş çevresinde bir kez dönmesi güneş yılını oluşturur. Bu parçada boş bırakılan numaralanmış yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir? I II III IV A) Sümerler 360 Mısırlılar 365 B) Mısırlılar 360 Sümerler 365 C) Türkler 364 Mısırlılar 360 D) Sümerler 364 Türkler 360 E) Mısırlılar 360 Türkler I. On iki hayvanlı Türk takvimi II. Hicri takvim III. Celali takvim IV. Rumi takvim V. Miladi takvim Türklerin kullandığı yukarıdaki takvimlerden hangileri ay yılını esas almaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve IV E) IV ve V

8 ZAMANIN TAKSİMİ 9. Sınıf / Tarih Türkler tarih boyunca, 12 hayvanlı Türk takvimi, Hicri takvim, Celali takvim, Rumi takvim, Miladi takvim gibi farklı takvimler kullanmışlardır. Aşağıdakilerden hangisinin Türklerin farklı takvimler kullanmasında etkili olduğu söylenemez? A) Ekonomik nedenlerin B) Dinî nedenlerin C) Uluslararası ilişkilerin D) Kültürel etkenlerin E) Yapılan savaşların 8. On iki hayvanlı Türk takviminde yıllar sayıyla değil, çeşitli hayvanların adlarıyla belirtilir. Buna göre Türklerin; I. yerleşik hayata geçtikleri, II. yaşam biçimlerinin takvimlerine yansıdığı, III. savaşçı karakterde oldukları özelliklerinden hangilerine sahip oldukları söylenebilir? D) I ve II E) I ve III 9. Türkler İslamiyet'i benimsedikten sonra günlük yaşantılarında hicri takvimi kullanırlarken; Selçuklular döneminde Celali takvimi, Osmanlılar döneminde de Rumi takvimi hazırlamışlardır. Aşağıdakilerden hangisi Celali ve Rumi takvimlerin hazırlanmasının öncelikli nedeni olarak gösterilebilir? A) Dinî günleri tespit etme B) Ayın hareketlerini takip etme C) Mali planlamaları kolaylaştırma D) Tarihî bilgilerin aktarılmasını sağlama E) Siyasi gelişmeleri kayıt altına alma 10. Tarih bilimi beşerî bir bilim olmasına rağmen gerektiğinde doğa olaylarını da ilgi alanına alır. Buna göre doğa olaylarının; I. insan hayatını etkilemesi, II. sonuçlarının toplum yaşantısını ilgilendirmesi, III. insanların etkisi dışında gelişmesi özelliklerinden hangileri tarih biliminin ilgi alanına girmesini sağlayan niteliğe sahiptir? 11. Olay Olgu Fransız İhtilali Ulus devletlerin kurulma sürecinin başlaması Talas Savaşı Türklerin Müslüman olma sürecinin başlaması Verilen olay-olgu ilişkileri birlikte değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Olaylar, olgulara göre daha kısa süreli gelişmeleri içerir. B) Olgular sınırlı bir süreyi değil uzun bir süreci anlatır. C) Olayların tarihsel sınırlarını tespit etmek daha kolaydır. D) Olgu kavramı daha çok olayların sonucunda ortaya çıkan süreci anlatır. E) Olay ve olgu kavramları arasında doğrudan ilişki kurmak zordur. 12. Hayat içerisinde tek tek meydana gelen değişmelere olay denir. Olgu ise aynı türdeki olayların gelişimini bir bütün olarak anlatmak için kullanılan bir kavramdır. Bu bilgiye göre; I. Anadolu'nun Türkleşmesi, II. Türkiye'nin çağdaşlaşması, III. İstanbul'un fethi, IV. Talas Savaşı gelişmelerinden hangileri olgu kavramına örnek olarak kabul edilebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, III ve IV E) II, III ve IV

9 Lise OK KT Sınıf TARİH 04 Numara AD SOYAD 1. Yeryüzünde varlığı tespit edilen ilk insanların mağara gibi doğal sığınaklarda yaşadıkları, doğada hazır bulunan bitkileri toplayarak veya bazı hayvan türlerini avlayarak beslendikleri bilinmektedir. Bu durum ilk insanlarla ilgili; I. tüketici yaşam sürdürdükleri, II. avcı ve toplayıcılıkla geçindikleri, III. doğaya bağımlı hayat yaşadıkları yargılarından hangileri doğrular? CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E YAZININ İCADINDAN ÖNCE DÜNYA A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Tarih Öncesi Çağlar; Taş Çağı ve Maden Çağı olarak ikiye ayrılır. Bu ayrımın ortaya çıkmasında; I. yazının bulunması, II. alet yapımında kullanılan malzemeler, III. yerleşik yaşamın başlaması durumlarından hangilerinin etkisi olduğu söylenemez? D) I ve III E) II ve III 3. Eski Taş (Paleolitik) Çağı'nda mağarada yaşayan, avcılık ve toplayıcılık yapan insanlar, Orta Taş (Mezolotik) Çağı'nda ateşi kullanmaya başlamış, Yeni Taş (Neolitik) Çağı'nda yerleşik hayata geçerek tarımla ve ticaretle uğraşmış, köyler ve şehirler kurmaya başlamışlardır. Bu bilgiye göre, Tarih Öncesi Çağlarla ilgili, I. Barınma ve beslenme en önemli uğraştır. II. Devletler arası ilişkiler gelişmiştir. III. Uygarlık zamanla gelişim göstermiştir. IV. Ateşin bulunması tarihin başlangıcı olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III E) I, III ve IV 4. Yeni Taş (Neolitik) Çağı'nda görülen, yiyecek ve içeceklerin muhafazası için kilden küp, çanak ve çömlek yapılması, temel tüketim maddelerinde ihtiyaçtan fazla üretim yapılması durumlarının aşağıdakilerden hangisini doğrudan etkilediği söylenebilir? A) Ticaretin gelişmesini B) Alet yapımında madenlerin kullanılmasını C) Hayvanların evcilleştirilmesini D) Devletler arasında savaşların ortaya çıkmasını E) Dokumacılığın gelişmesini 5. Tarihin ilk devirlerinden itibaren insan yaşamın bulunduğu Anadolu'da Cilalı Taş Devri'nden itibaren köy ve kent yaşantısının şekillenmeye başladığı görülür. Bu durum Anadolu'nun; I. yaygın sulak alanlarının bulunması, II. zengin bitki örtüsüne sahip olması, III. güçlü siyasi örgütlenmelerin görülmesi özelliklerinden hangileriyle ilgilidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 6. Diyarbakır Çayönü kazılarında MÖ 8500 yıllarından kalma buğday ve baklagillere rastlanmıştır. Bu bölgenin en önemli özelliği avcı-toplayıcı toplulukların yerleşik hayata geçişinin yaşandığı ilk yer olmasıdır. Bu bilgiye göre, Çayönü yerleşimiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yaşam, mağara ve kayalıklarda sürdürülmüştür. B) Maden devirlerine geçilmiştir. C) Ateş bu dönemde bulunmuştur. D) Tek tanrılı dinler ortaya çıkmıştır. E) Tarım üretiminin yapıldığı ilk bölgelerdendir.

10 YAZININ İCADINDAN ÖNCE DÜNYA 9. Sınıf / Tarih Yapılan bir araştırma, Anadolu'da Demir Çağı'nın yaşandığı dönemde dünyanın başka bir yerinde Tunç Çağı ya da Bakır Çağı yaşanabildiğini ortaya koymuştur. Bu bilgiden, I. Toplumlar aynı dönemde farklı çağları yaşayabilir. II. Her toplum aynı tarihsel süreci geçirmemiştir. III. Dinsel farklılıklar tarihî çağları da etkilemiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? 8. Tarih Öncesi Dönemlere ait; I. tunç bıçak, II. bakır kolye, III. demir balta malzemelerinin tarihsel gelişime uygun kullanım sırası aşağıdakilerden hangisidir? A) I II III B) I III II C) II I III D) II III I E) III I II 9. Eski Taş Çağı'nda insanlar konargöçer yaşam sürdürmüşlerdir. Ayrıca barınma alanı olarak mağaraları kullanmış, mağara duvarlarına yaşantılarını resmetmişlerdir. Bu döneme ait en eski yerleşim yerlerinden biri de İstanbul'da bulunan Yarımburgaz Mağarası'dır. Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Dünyanın ilk yerleşim bölgesinin Anadolu'da kurulduğuna B) İnsanların savunma ihtiyaçları için taştan silahlar yaptığına C) Araç gereç yapımında kemikten yararlanıldığına D) İstanbul'un tarihin en eski dönemlerine ev sahipliği yaptığına E) İlk kent yerleşiminin İstanbul'da kurulduğuna 10. İlk Çağ'da Anadolu'da Kızılırmak, Gediz, Menderes gibi havzalarda tarım ekonomisi yaygın iken Batı Anadolu kıyısında yaşayan toplumların daha çok deniz ticaretiyle meşgul oldukları bilinmektedir. Bu durum, toplumların yaşantılarının şekillenmesinde aşağıdaki unsurlardan hangisinin daha çok etkili olduğunun göstergesidir? A) Coğrafi koşullar B) Siyasi yapı C) Kültürel düzey D) Dinî anlayış E) Bilimsel gelişmişlik 11. Konya Çatalhöyük yerleşim yerindeki binalarda malzeme olarak kerpiç, ağaç ve kamış kullanılmıştır. Binalar arasında herhangi bir sokak bulunmamış olup evler bitiştirilerek bir yerleşim oluşturmuştur. Ele geçen heykelcik buluntuları pişmiş toprak, tebeşir, sünger taşı ve su mermerinden oyulmuştur. Tüm heykelcikler birer tapınma nesnesi olarak görülmektedir. Bu bilgiye göre, I. Maden Devirleri başlamıştır. II. Yerleşik hayata geçilmiştir. III. Sanat, dinî inanış için kullanılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 12. Anadolu ve Mezopotamya bölgelerinde ortaya çıkan uygarlıklar birbirleriyle ekonomik, kültürel, siyasi vb. ilişkiler kurmuşlardır. Bu durum evrensel uygarlığın ortaya çıkmasında önemli bir etkiye sahiptir. Bu bilgi evrensel uygarlıkla ilgili; I. gelişiminde siyasi ve ekonomik ilişkilerin de rolü olduğu, II. farklı toplumların oluşturduğu değerlerin birikimiyle geliştiği, III. temellerinin Anadolu'da atıldığı yargılarından hangilerini doğrular? 13. Aşağıdaki arkeolojik bulgulardan hangisinin Tarih Öncesi Devirlerden elde edildiği söylenemez? A) Kil tablete yazılmış barış anlaşması metni B) Mağara - duvar resimleri C) Renkli ve geometrik desenli çanak - çömlek D) Kerpiç evler E) Tunçtan yapılmış silahlar

11 Lise OK KT Sınıf TARİH 05 Numara AD SOYAD CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E YAZININ İCADI - İLK ÇAĞ'DA BAŞLICA MEDENİYETLER 1. Aşağıdakilerden hangisi Mısırlıların uygarlık tarihine katkılarından biridir? A) Güneş yılı esaslı takvimi geliştirmeleri B) İlk kanunları oluşturmaları C) Çivi yazısını icat etmeleri D) İlk tarım faaliyetlerini gerçekleştirmeleri E) Daireyi 360 dereceye bölmeleri 2. Sümerlerde tapınaklara teslim edilen tarım ürünleri, satılan ve satın alınan her türlü ticari mal, rahipler tarafından kil tabletler üzerine resimler ve işaretlerle kaydedilmiştir. Bu durumun; I. yazının Mezopotamya dışına yayılması, II. rahiplerin toplumda önemli konumda olması, III. toplumun hürler ve köleler olarak sınıflara ayrılması gelişmelerinden hangilerine doğrudan neden olduğu söylenebilir? 3. Mezopotamyalı Sümerlerin kullandığı ilk yazılı tablet örnekleri, Uruk kentinde bulunan ve tahıl çuvalları ile büyük baş hayvan sayılarını içeren muhasebe kayıtlarıdır. Bu bilgi, aşağıdakilerden hangisini doğrular niteliktedir? A) Sümerler tüm ticari işleyişi kayıt altına almıştır. B) İlk yazılı eserlere Orta Asya'da rastlanmıştır. C) Sümerlerin yazıyı bulmaları siyasi etkinliklerini artırmıştır. D) Bilinen ilk yazılı belgeler üretimle ilgili kayıtlardan oluşmuştur. E) Mezopotamya, ticari faaliyetlerin başladığı ilk bölgedir. 4. Yazı, Asurlu tüccarlar vasıtasıyla Orta Anadolu'ya MÖ yılları civarında gelmiştir. Buradaki ilk yazılı vesikalar ise Kayseri yakınlarındaki Kültepe'de rastlanmış olan çivi yazısıyla yazılmış ticari ve hukuki tabletlerdir. Bu bilgiye göre, I. Asurlu tüccarlar yazıyı ticari konularda kullanmışlardır. II. Kültürlerin gelişiminde ticaret önemli rol oynamıştır. III. Asurlular, kendi topraklarının dışında da ticaret yapmıştır. IV. Anadolu'da uluslararası ticaret söz konusudur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV 5. İlk Çağ'da Anadolu'da kurulan madeniyetlerden bazılarının hem Mezopotamya hem de Mısır yazısını kullanmaları; I. farklı toplumlarla etkileşim hâlinde oldukları, II. Mısır yazısını örnek alarak ilk alfabeyi ürettikleri, III. kültürel açıdan Mısır ve Mezopotamya'nın etkisinde kaldıkları yorumlarından hangilerini doğrular? D) I ve III E) II ve III 6. Urartuların aşağıdaki özelliklerinden hangisi başka topluluklarla ilişki içinde olduklarını gösterir? A) Maden işçiliğine önem vermeleri B) Ölüleri eşyalarıyla birlikte gömmeleri C) Hiyeroglifle birlikte çivi yazısını da kullanmaları D) Kaya oymacılığında gelişmiş olmaları E) Pek çok sanat dalında ileri düzeyde olmaları

12 YAZININ İCADI - İLK ÇAĞ'DA BAŞLICA MEDENİYETLER 9. Sınıf / Tarih Urartular, Asur çivi yazısını kullanmışlardır. Hititler, Babil Destanlarını kendi dillerine çevirmişlerdir. Bu bilgilere göre, eski Anadolu uygarlıklarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aynı dili kullanmışlardır. B) Mezopotamya toplumlarından etkilenmişlerdir. C) Birbirleriyle mücadele halindedirler. D) En gelişmiş uygarlıklar Anadolu'dadır. E) Yazının son haline gelişini sağlamışlardır. 8. İlk Çağ'daki aşağıdaki bilim insanlarından hangisinin çalışma alanı yanlış verilmiştir? Bilim insanı Çalışma alanı A) Pisagor Matematik B) Miletli Tales Matematik C) Hipokrat Tıp D) Herodot Tarih E) Homeros Astronomi 9. Yunan Uygarlığı; tarih, tıp, aritmetik, geometri, astronomi ve felsefe alanlarında da öne çıkmıştır. Yunan felsefesinin ilk temsilcileri Sokrates (Sokrat), Platon (Eflatun) ve Aristoteles (Aristo)'tir. Yunanistan'da bu gelişmelerin ortaya çıkmasındaki siyasi etken aşağıdakilerden hangisidir? A) Coğrafi konumu B) Demokrasi ile bağdaşan özellikler görülmesi C) Zenginliği D) Çok tanrılı dinî yapı E) Sınıf farkının ortadan kaldırılması 10. Mısır Uygarlığı'nda görülen; I. ölümden sonraki yaşama inanılması, II. ölü bedenin bozulmasının önlenmek istenmesi, III. Nil'in yıl içindeki hareketlerinin ölçülmesi, IV. firavunlar için piramitlerin yapılması gelişmelerinden hangilerinin tıp ve eczacılık bilimlerinin gelişmesine katkı sağladığı söylenebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV 11. Aşağıdakilerin hangisi İlk Çağ'a ait kültür özelliklerinin günümüze kadar etki ettiğinin göstergesi değildir? A) Miladi takvim B) Kil tablet C) Hipokrat yemini D) Latin alfabesi E) Ay yılı takvimi 12. I. Bilgi aktarımının sağlanması II. Uygarlığın gelişmesi III. Ticari faaliyetlerin kolaylaşması Yukarıdakilerden hangilerinin yazının icadının insanlığa sağladığı faydalardan olduğu söylenebilir? D) I ve II E) I, II ve III

13 Lise OK KT Sınıf TARİH 06 Numara AD SOYAD CEVAPLAR TABİAT, İNSAN VE GÖÇ 1. Aşağıdakilerden hangisi Lidyalıların ticaretle uğraşan bir topluluk olduğunun kanıtı olarak kabul edilemez? A) Kral Yolu'nu yapmış olmaları B) Parayı ilk kullanan topluluk olmaları C) Toplumun üst sınıflarının tüccar ve toprak sahiplerinden oluşması D) Ordusunun ücretli askerlerden oluşması E) Ege'de koloniler kurmaları 2. Mezopotamya Uygarlığı Fırat ve Dicle Nehirleri arasında, Mısır Uygarlığı Nil Nehri kıyılarında ve Hint Uygarlığı İndus Nehri etrafında ortaya çıkmıştır. Buna göre, I. Nehir kıyıları yerleşik hayata geçmek için uygun koşullar sağlamıştır. II. İnsanlık tarihinin gelişiminde en önemli etkenlerden biri coğrafi şartlardır. III. Nehirlere kıyısı olmayan medeniyetler gelişememiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 3. Mezopotamya bölgesi sürekli dış göç almış, bölgede farklı zamanlarda pek çok devlet kurulmuştur. Buna karşılık Mısır Uygarlığı, dıştan fazla bir etki olmadan kendine has özellikleriyle bu topraklarda doğmuş ve gelişmiştir. Ülke, MÖ VI. yüzyılda gerçekleşen Pers işgaline kadar dışardan çok az etkiye maruz kalmıştır. Mısır Uygarlığı'nda bu özelliğin ortaya çıkmasında; I. coğrafi koşulların sadece deniz yoluyla ulaşıma imkân tanıması, II. devlet geleneğine bağlı bir millet olmaları, III. doğal bir savunma sistemine sahip olmaları durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenemez? D) I ve III E) II ve III Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E Mezopotamya, tarih boyunca farklı kavimlerin bir arada yaşadığı bir bölge olmuştur. Bölgeye uzun süre devam eden sürekli göçler, hem siyasi iktidarın istikrarını engellemiş hem de kültürel ve teknik anlamda kent ve toplumların gelişimine zarar vermiştir. Bu bilgiye göre, I. Bölgede birden fazla kültür varolmuştur. II. Sürekli devam eden göçler, siyasi ve kültürel gelişimi olumsuz etkilemiştir. III. Bölgede çok sayıda devlet kurulmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) I, II ve III 5. Çin ve Mısır coğrafyaları etnik bakımdan homojen bir yapıda olmalarına karşın Anadolu coğrafyası tarih boyunca birçok topluluğun yerleştiği bir merkez olmuştur. Anadolu'da bu durumun ortaya çıkmasında; I. göç yolları üzerinde olması, II. çok tanrılı inanışların hâkim olması, III. ticaret yolları üzerinde bulunması, IV. yerleşik hayatın geç başlaması özelliklerinden hangilerinin etkili olduğu söylenebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV 6. "Deniz Kavimleri Hareketi" adıyla bilinen Ege Göçlerinin aşağıdakilerden hangisine etkisi olduğu söylenemez? A) Sümerlere B) Hititlere C) Akdeniz toplumlarına D) Yunanlılara E) Mısır'a

14 TABİAT, İNSAN VE GÖÇ 9. Sınıf / Tarih Çiftçilikle uğraşan Friglerin bereket tanrıçası Kibele dir. Frigler, Kibele yi ana tanrıça kabul ederlerdi. Frig inancına göre, Kibele her yıl sonbaharda sevgilisi Attis i ölüme teşvik eder, Attis in ölümü ile tabiat da ölürdü. Attis, ilkbaharda yeniden dirildiğinde Kibele ile buluşur ve tabiat yeniden dirilirdi. Buna göre Friglerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Tek tanrılı dine sahiptirler. B) Devlet yönetiminde dinî kurallar söz konusudur. C) Temel uğraşları olan tarım, inançlarını etkilemiştir. D) Tabiat olaylarını açıklamada bilimsel davranmışlardır. E) Devletin yönetiminde kraliçe etkilidir. 8. Frig kültürünün en önemli özelliği, daha önceleri Avrupa'da görülen tümülüslerdir. Bunlar, MÖ 8. yüzyıl ile MÖ 6. yüzyılın ilk yarısı arasında yapılmış yapay mezarlardır. Sayıları yüz civarındadır. Friglerden önce bu yapılar Anadolu da görülmemiştir. Bu bilgiye göre Friglerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İnanç özellikleri yazılı kültürlerini etkilemiştir. B) Ölümden sonraki yaşama inanmışlardır. C) Göç ettikleri yerlerde eski geleneklerini devam ettirmişlerdir. D) Anadolu'daki ilk tümülüsler Friglere aittir. E) Anadolu'ya Avrupa'dan gelmişlerdir. 9. İyonyalıların bilimsel çalışmalarda öncü olmalarında; I. Asya ile Akdeniz ticaret yollarının kesişme noktasında olmaları, II. merkezî otoriteye bağlı olmayan şehir devletleri şeklinde örgütlenmeleri, III. özgür düşünce ortamına sahip olmaları durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir? D) I ve II E) I, II ve III 10. İnsanlığın ortaya çıktığı andan itibaren dünyanın farklı yerlerinde birçok medeniyet kurulmuştur. Toplumlar, ilk çağlardan itibaren verimli tarım alanlarını ve su kenarlarını yerleşim yeri olarak seçmişler ve buralarda ilk uygarlıkların temellerini atmışlardır. Bu bilgiye göre, aşağıdaki bölgelerden hangisinde gelişmiş bir İlk Çağ Uygarlığı ortaya çıkmamıştır? A) Fırat ve Dicle kıyıları B) Nil kıyıları C) İndus kıyıları D) Amazon kıyıları E) Sarı Irmak kıyıları 11. Sami ırkına mensupturlar. Akdeniz'de ticari koloniler kurmuşlardır. Günümüzdeki Latin alfabesinin temellerini atmışlardır. Bu özelliklere sahip olan uygarlık, aşağıdakilerden hangisidir? A) Yunanlılar B) Fenikeliler C) Asurlar D) Sümerler E) İbraniler 12. Mısırlıların Nil Nehri'nin hareketlerini incelemeleri astronomide gelişmelerine katkıda bulunmuş, bu hareketler sonrasında tarım arazilerinin sınırlarının belirlenmesi ise geometrinin gelişmesini sağlamıştır. Bu bilgiden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Mısırlılar matematiği icat etmiştir. B) İlk Çağ'ın en gelişmiş ülkesi Mısır'dır. C) Mısırlılar hiyeroglif yazısını geometriyi geliştirmeleri sayesinde keşfetmişlerdir. D) Mısır'da deniz ticareti en önemli uğraştır. E) Bilimin gelişmesinde insanların ihtiyaçları önemli rol oynamıştır.

15 10. Sınıf Tarih MİKRO KONU TARAMA TEST AYRINTILARI VE ÖRNEKLERİ (1-6. Testler) Yeni müfredata tam uygun Değerli öğretmenimiz, branşınızla ilgili 10. Sınıf konu tarama testlerimizden bazı örnekleri incelemeniz için size sunuyoruz. Dokümanlarımızın tamamını bölge müdürü ve yetkili bayilerimizden temin edebilirsiniz.

16 Konu Tarama No 10. Sınıf / Tarih Konu Tarama Adı 01 Anadolu nun Türkleşme Süreci - Anadolu ya Yönelik Türk Göçleri 02 Anadolu da Siyasi Yapı 03 Anadolu da Türk Kültürü ve Devlet Teşkilatının Gelişimi 04 Haçlı Seferleri 05 Anadolu ya Yönelik Moğol İstilası ve Sonuçları Arası Siyasi Gelişmeler - Osmanlı Beyliği nin Kuruluşu 07 İlk Osmanlı Fetihleri ve Bizans la İlişkiler 08 Anadolu da Siyasi Birliği Sağlama ve Türk Dünyasında Lİderlik Mücadelesi 09 Timur ve Ankara Savaşı 10 İlk Dönem Osmanlı Askerî Gücü - Devşirme Sistemi ve Yeniçeri Ocağı 11 Tımar Sistemi ve Osmanlı Toplumsal Düzeni 12 Sufi ve Âlimlerin Anadolusu 13 Osmanlı Devlet İdaresi ve İlmiye 14 Osmanlıda Sözlü ve Yazılı Kültür - Osmanlıda Zanaat ve Sanat Arası Siyasi Gelişmeler - İstanbul un Fethi - I Arası Siyasi Gelişmeler - İstanbul un Fethi - II 17 İslam Dünyasının Liderliğine Doğru Arası Siyasi Gelişmeler - Kanuni Dönemi - I Arası Siyasi Gelişmeler - Kanuni Dönemi - II 20 Dünya Gücü Olma Yolunda Stratejiler 21 Sultan ve Saray 22 Osmanlı Toplumunda Farklılıkların Korunması 23 Osmanlı Ekonomisinde Tarım ve Lonca Teşkilatı 24 Vakıf Medeniyeti TEST AYRINTILARI Ünite Adı Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti ( ) Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti Dünya Gücü Osmanlı ( ) Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni

17 Lise OK KT Sınıf TARİH 01 Numara AD SOYAD CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E ANADOLU'NUN TÜRKLEŞME SÜRECİ - ANADOLU'YA YÖNELİK TÜRK GÖÇLERİ 1. Selçuklu Türklerinin Anadolu'ya yönelik ilk keşif harekâtı yıllları arasında Selçuk Bey'in torunu Çağrı Bey tarafından yapılmıştı. Malazgirt Savaşı sonrasında da Anadolu'nun fethi başlamıştır. Bu bilgiler Çağrı Bey'in harekâtının aşağıdaki amaçlardan hangisini taşıdığını doğrular? A) Yurt arayışı B) Fetih C) Cihan hâkimiyeti D) Orta Asya egemenliği E) Türk-İslam liderliği 2. Sultan Alp Arslan Devri'nde Gürcüler ve Ermenilerle yapılan savaşların ardından Bizans'la Malazgirt Savaşı'nın yapılması; I. Kafkaslarda Selçuklu egemenliğinin sağlanması, II. Anadolu'nun fethine zemin hazırlanması, III. Türkmen göçlerinin Anadolu'ya yönelmesi sonuçlarından hangilerini ortaya çıkarmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 3. Malazgirt Savaşı'nın; I. Bizans ordusunun mağlup edilmesi, II. Haçlı Seferlerine zemin hazırlanması, III. Türkmen beylerinin fethet-yönet emriyle harekâta girişmesi sonuçlarından hangilerinin Anadolu'nun Türkleştirilmesi sürecine olumlu katkı sağladığı söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III 4. Malazgirt Savaşı, sonuçları itibariyle Anadolu'nun etnik yapısının hızla değişmesine ortam hazırlamıştır. Verilen yargıda altı çizili bölümle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anadolu'da Moğol istilası başlamıştır. B) Bizans'ın denizlerdeki üstünlüğü sona ermiştir. C) Bizans ordusundaki Türklerin Selçuklular tarafına geçmesi sağlanmıştır. D) Yoğunlukla İç ve Doğu Anadolu'da Türkmen aşiretleri yerleşmiştir. E) Savaşın hemen ardından Anadolu'nun tümü Türklerin eline geçmiştir. 5. Malazgirt Savaşı'nı takip eden yıllarda Güneydoğu Anadolu bölgesinde Artukoğulları, İnaloğulları gibi birçok Türk beyliği kurulmuştur. Bu durum, I. Merkeziyetçi yapıya zarar verebilecek bir siyasi yapı oluşmuştur. II. Anadolu Türk yurdu olmaya başlamıştır. III. Beylikler arasında egemenlik mücadeleleri yaşanmıştır. yargılarından hangilerini doğrular? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Malazgirt Savaşı sonrasında Sultan Alp Arslan ve ardından Sultan Melikşah tarafından görevlendirilen birçok komutan fetihler yaparak beylikler kurmuş ve Anadolu'nun Türkleşme sürecine olumlu katkı sağlamışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu bilgide sözü edilen beyliklerden biri değildir? A) Danişmentliler B) Artuklular C) Kirmanşahlar D) Mengücekliler E) Çaka Beyliği

18 ANADOLU'NUN TÜRKLEŞME SÜRECİ - ANADOLU'YA YÖNELİK TÜRK GÖÇLERİ 10. Sınıf / Tarih Anadolu'da egemenlik kuran Danişmentliler, Tokat'ta medrese, Kayseri'de cami inşaası gibi birçok imar faaliyetinde bulunmuşlardır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Anadolu'nun fethi tamamlanmıştır. B) Bizans'ın toprakları Trakya bölgesiyle sınırlı kalmıştır. C) Anadolu'da birden çok Türk beyliği kurulmuştur. D) Beyliklerin birbirleriyle mücadelesi siyasi sorunlara neden olmuştur. E) Anadolu'da Türk-İslam kültürü yaygınlaşmaya başlamıştır. 8. Malazgirt Savaşı'ndan sonra birçok Türk aşiretinin Anadolu'ya yönelmesi, aşağıdaki sonuçlardan hangisini ortaya çıkarmamıştır? A) Anadolu'da etnik yapının değişmesi B) Bizans'ın Anadolu'daki etkinlik alanının daralması C) Anadolu'da siyasi birliğin sağlanması D) Anadolu'nun yerli halkının batı yönüne göç etmesi E) Türk fetihlerinin hızlanması 9. Anadolu'nun fethinde önemli katkıları olan ve İzmir'de kurulan ---- ilk denizci Türk beyliği olarak bilinmektedir. Verilen bilgide boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Mengücekliler Beyliği B) Türkiye Selçukluları C) Saltuklular D) Çaka Beyliği E) Karesioğulları yüzyılın sonlarında Anadolu'nun fethiyle görevli Türkmen kumandanlar, fethettikleri bölgelere kendilerine bağlı aşiretleri yerleştirmiş ve bu bölgelerde bağımsız hareket etmeye başlamışlardır. Bu bilgilere dayanılarak, I. Anadolu'da Türk nüfusu artmıştır. II. Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde farklı otoriteler ortaya çıkmıştır. III. Siyasi birliği zedeleyen bir yapılanma söz konusu olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 11. İzmir'de beylik kuran Çaka Bey donanmasıyla Ege Denizi'nde bazı adaları fethetmiş, Bizans'a karşı başarılı mücadeleler vermiştir. Bu bilgiler aşağıdaki yargılardan hangisini doğrulamaz? A) Çaka Bey ilk Türk denizcisidir. B) Batı Anadolu'nun Türkleşmesine yönelik adımlar atılmıştır. C) Deniz aşırı faaliyetlerde bulunulmuştur. D) Etkin bir donanma gücü oluşturulmuştur. E) Bizans'ın etkinlik alanı daraltılmıştır. 12. I. Anadolu'daki fetih faaliyetlerini yürütmüşlerdir. II. Yerleştikleri alanlarda bağımsız hareket etmişlerdir. III. Bulundukları bölgelere Türk kültürünü yerleştirmişlerdir. Yukarıdakilerden hangileri, Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'ya akınlar düzenleyen Türk beyliklerinin özelliklerindendir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

19 Lise OK KT Sınıf TARİH 02 Numara AD SOYAD 1. Malazgirt Savaşı sonrasında Anadolu'nun fethiyle görevli Türkmen beyleri fethettikleri bölgelerde egemenlik kurmuş, zamanla da birbirleriyle mücadelelere girişmişlerdir. Bu durum Anadolu'nun siyasi yapısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisini doğrulamaz? A) Bizans'ın egemenlik alanı daralmıştır. B) Türklerin siyasi faaliyetleri yaygınlaşmıştır. C) Türk-Bizans mücadeleleri sona ermiştir. D) Merkeziyetçi yapıya zarar veren oluşumlar görülmüştür. E) Birden fazla beylik yapısı ortaya çıkmıştır. 2. Büyük Selçuklu Sultanı tarafından Anadolu'nun fethiyle görevlendirilen 'te İznik'i fethetmiş, 1077'de Türkiye Selçuklu Devleti'ni kurmuştur. Bu bilgide boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Melikşah B) Kutalmışoğlu Süleyman Şah C) Ertuğrul Gazi D) Sultan Sencer E) I. Kılıçarslan 3. Anadolu Selçuklu Devleti, Batı Anadolu'da egemenliğini sağlamlaştırdıktan sonra yönünü Orta ve Doğu Anadolu'ya çevirmiş, bu bölgelerde kurulan Türk beylikleriyle mücadelelere girişmiştir. Bu girişimin; I. gaza faaliyetlerine öncelik verme, II. Anadolu'da siyasi birliği sağlama, III. deniz ticaretini kontrol altına alma amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III CEVAPLAR ANADOLU'DA SİYASİ YAPI Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E Tuğrul Bey Mikail Büyük Selçuklu Devleti Selçuk Bey Çağrı Bey Arslan Yabgu Kutalmış Süleyman Şah Anadolu Selçuklu Devleti Bu tabloya dayanılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Anadolu Selçuklu Devleti'yle Büyük Selçukluların aynı tarihlerde kurulduğuna B) Anadolu Selçuklularının Büyük Selçuklu'ya bağlı hareket ettiğine C) Anadolu'da siyasi birliğin kurulamadığına D) Selçuklu hanedanının birden çok devletin kuruluşunda öncü olduğuna E) Selçuklu hanedanı içerisinde taht kavgalarının yoğunlaştığına 5. Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Kılıçarslan, önce haçlılarla yaptığı mücadelede Danişmendlilerle iş birliği yapmış, ardından Danişmendlilerin elinde bulunan Malatya'yı ele geçirmiştir. Daha sonra Büyük Selçuklu komutanı Emir Çavlı ile yaptığı savaşı kaybetmiştir. Bu bilgiler, I. Anadolu'da birden çok siyasi oluşum ortaya çıkmıştır. II. Türk devletleri arasında egemenlik mücadeleleri yaşanmıştır. III. Bizans'ın Anadolu'daki faaliyetleri Türkler arasında anlaşmazlıklara yol açmıştır. yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

20 ANADOLU'DA SİYASİ YAPI 10. Sınıf / Tarih Türkiye Selçukluları, Anadolu'nun önemli bir bölümünde egemenlik kurdukları gibi Akdeniz ve Karadeniz kıyısındaki bazı liman kentlerini de ele geçirmişlerdir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söz konusu liman kentlerinden biri değildir? A) Antalya B) Alanya C) Sinop D) Trabzon E) Suğdak 7. I. Alaaddin Keykubat, 1228'de Erzincan'ı ele geçirerek Mengüceklere son vermiş, ardından Artukluların Harput kolunu kendisine bağlamıştır. Bu gelişmelerin; I. Anadolu Selçuklularının etkinlik alanının genişlemesi, II. Anadolu'nun Moğol tehdidine açık hâle gelmesi, III. Anadolu'daki Türkmen çatışmalarının sona ermesi sonuçlarından hangilerini ortaya çıkardığı söylenebilir? D) I ve III E) II ve III 8. Türkiye Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat, bir yandan Anadolu'da siyasi birliği korumaya çalışırken diğer yandan doğuda beliren Moğol tehlikesine karşı tedbirler aldı. Ancak ---- Devleti'nin Doğu Anadolu'daki faaliyetleri iki Türk devletinin Yassıçemen Savaşı'nda karşı karşıya gelmelerine neden oldu. Verilen metinde boş bırakılan yer aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bilgi doğru olur? A) İlhanlı B) Harzemşahlar C) Eyyubîler D) Büyük Selçuklu E) Memlük yılında yaşanan Yassıçemen Savaşı'nın; I. Türkiye Selçukluları'nın galip gelmesi, II. Harzem beylerinin bir kısmının Selçuklu hizmetine girmesi, III. Moğollarla Türkiye Selçuklularının sınır olmasına zemin hazırlaması sonuçlarından hangileri Türkiye tarihi için olumsuz sonuçlar doğurmuştur? 10. Türkiye Selçuklularının Haçlı Seferlerinin etkisiyle zayıflayan ekonomik yapıyı toparlayabilmek amacıyla aşağıdaki politikalardan hangisini yürüttüğü söylenemez? A) Liman kentlerinin ele geçirilmesi B) Ticaret yollarının güvenliğinin sağlanması C) Topraksız halka toprak dağıtılması D) Göçebe hayatın özendirilmesi E) Yabancı tüccarlara gümrük indiriminin sağlanması 11. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Selçuklu otoritesinin azalmasına ve Anadolu'nun Moğol istilasına açık hâle gelmesine neden olmuştur? A) I. Kılıçarslan'ın vefat etmesi B) Yassıçemen Savaşı'nın yaşanması C) II. Haçlı Seferi'nin yapılması D) Baba İshak İsyanı'nın çıkması E) Liman kentlerinin ele geçirilmesi 12. Aşağıdaki savaşlardan hangisi Moğollarla yaşanmış ve Türkiye Selçuklularının yenilgisiyle sonuçlanmıştır? A) Yassıçemen Savaşı B) Katvan Savaşı C) Dorleon Savaşı D) Nesa Savaşı E) Kösedağ Savaşı

21 Lise OK KT Sınıf TARİH 03 Numara AD SOYAD 1. Orta Asya'dan Anadolu yönüne yapılan akınlar sonucunda Türk-İslam kültürü bölgede yerleşmeye başlamıştır. Buna göre; I. yerli halkla silahlı mücadelelere girişilmesi, II. Haçlı Seferleri'nin başlaması, III. cami, medrese, kervansaray gibi mimarî yapıların inşa edilmesi gelişmelerinden hangileri Türk-İslam kültürünü kurumsallaştırmaya yöneliktir? 2. Anadolu'nun fethi sürecinde Orta Asya'dan gelen birçok Müslüman Türk bilgini de gaza faaliyetlerinin içinde yer almıştı. Bu durum aşağıdakilerden hangisine zemin hazırlamıştır? A) Anadolu'da Türk-İslam kültürünün yerleşmesine B) Orta Asya ile kültürel bağın kopmasına C) Türk-İslam devletleri arasında çatışmalar yaşanmasına D) Taht kavgalarının yoğunlaşmasına E) Anadolu'da siyasi birliğin sağlanmasına yüzyıl boyunca Moğol istilasından bunalan birçok şehirli Türkmen Orta Asya'dan Anadolu'ya göç etmişti. Bu durumun Anadolu'da; I. ticari hayatın canlanması, II. ekonomik faaliyetlerin hız kazanması, III. Türk kültürünün zenginleşmesi sonuçlarından hangilerinin görülmesine etki ettiği söylenebilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E ANADOLU'DA TÜRK KÜLTÜRÜ VE DEVLET TEŞKİLATININ GELİŞİMİ 4. I. Karamanoğlu Beyliği'nde resmî dilin Türkçe olduğunun ilan edilmesi II. Trabzon Rum İmparatorluğu'nun kurulması III. Dağ, ırmak gibi coğrafi şekillerin isimlerinin Türkçe olarak anılmaya başlanması Yukarıdakilerden hangileri Anadolu'da Türkleşme sürecinin yaşandığına kanıt olarak gösterilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. Karamanoğlu Mehmet Bey'in Türkçeyi resmî dil ilan etmesi aşağıdaki anlayışlardan hangisinin önemsendiğinin göstergesidir? A) Ulusçuluk B) Oligarşik yapı C) Eşitlikçi anlayış D) Teokratik yönetim E) Hoşgörü anlayışı 6. Türkiye Selçukluları döneminde, doğudan gelen Türkmenlerin batı sınırlarına yönlendirilmesi aşağıdaki amaçlardan hangisine yönelik değildir? A) Bizans ile iş birliğini geliştirme B) Sınır güvenliğini sağlama C) Batı Anadolu'nun Türkleşmesini hızlandırma D) Türk kültürüne yeni yayılma alanları oluşturma E) Bizans üzerindeki siyasi baskıyı artırma

22 ANADOLU'DA TÜRK KÜLTÜRÜ VE DEVLET TEŞKİLATININ GELİŞİMİ 7. Türkiye Selçukluları, Büyük Selçukluların aksine Türkmen beylerine geniş yetkiler vermemiş, onları daima devlet otoritesine bağlı tutmaya çalışmıştır. Bu bilgi Türkiye Selçuklularında; I. merkeziyetçi yapı, II. çok uluslu yapı, III. fetihçi anlayış unsurlarından hangilerinin korunmaya çalışıldığının göstergesidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III ve 13. yüzyıllarda Anadolu'ya yönelik yoğun Türk göçleri yaşanırken yerli unsurlardan bazılarının da Türk egemenliğini tanıdığı görülmektedir. Bu durumun Türk devlet ve beyliklerini aşağıdaki politikalardan hangisine yönelttiği söylenebilir? A) Göçebe Türkmenlere yeni yurtlar açmaya B) Ekonomik yapıyı canlı tutmaya C) Yerli unsurlara karşı hoşgörülü davranmaya D) Bizans ile ılımlı ilişkiler geliştirmeye E) Müslüman halkın devlete bağlılığını artıracak politikalar geliştirmeye 9. Türkiye Selçuklularında İslam hukukunun yanı sıra törenin devamı olan örfi hukuk ve yerli halkın daha önce bağlı olduğu yerel uygulamalar da geçerli olmuştur. Bu bilgiye dayanılarak Türkiye Selçuklularının toplum yapısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı kültürlere mensup insanlardan oluştuğu B) Eşitlik anlayışının geçerli olmadığı C) Hoşgörüye dayalı uygulamalara önem verilmediği D) Sınıfsal yapılanmaların görüldüğü E) Şehirli sınıfın ön planda tutulduğu 10. Sınıf / Tarih Türkiye Selçuklu sultanları, gerekli gördükleri durumlarda Anadolu'daki Türkmen beylerini toplayarak çeşitli konuları danıştığı Meşveret Meclisi kurmuşlardır. Bu bilgi, Selçuklu yönetim yapısıyla ilgili, I. Gelenekçi uygulamalara son verilmiştir. II. Farklı görüşler önemsenmiştir. III. Eski Türk devlet geleneği sürdürülmüştür. yargılarından hangilerini doğrular niteliktedir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 11. Türkiye Selçuklu hükümdarlarından bazısı, ülkeyi oğulları arasında paylaştırmıştır. Bu durum, eski Türk devlet geleneğindeki; I. siyasi veraset anlayışı, II. ülkenin hanedanın ortak malı sayılması, III. onluk sistem anlayışlarından hangilerinin sürdürüldüğünün göstergesidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 12. Selçuklu Devleti'nde divanda alınan kararlarda son söz sultana aittir. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Fetihçi anlayışın ön planda tutulduğunun B) Divanın danışma organı niteliğinde olduğunun C) Divan üyelerinin boy beyleri arasından seçildiğinin D) Divanın hükümdar olmadan da toplandığının E) Divanda alınan kararların uygulama alanı bulamadığının

23 Lise OK KT Sınıf TARİH 04 Numara AD SOYAD 1. Malazgirt Savaşı'nın aşağıdaki sonuçlarından hangisi diğerlerine kıyasla daha geniş kitlelerin etkilenmesine ortam hazırlamıştır? A) Anadolu'da Türk fetihlerinin yoğunlaşması B) Haçlı Seferleri'nin başlaması C) Anadolu'da Türk beyliklerinin kurulması D) Bizans'ın egemenlik alanının daralması E) Selçuklu Devleti'nin sınırlarının batı yönlü genişlemesi 2. Katolik Haçlı dünyasının, Bizans'ın Türklere karşı yardım çağrısına olumlu cevap vermesinde; I. Orta Doğu'da etkinlik kurma, II. ticaret yolları üzerinde denetim kurma, III. Ortodoks dünyası üzerinde egemenlik kurma amaçlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III yüzyılın sonlarından 13. yüzyılın sonlarına kadar süren Haçlı Seferleri'ne Avrupa'dan asil, şövalye, köylü gibi toplumun her sınıfından insan katılmıştır. Bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz edilmez? A) Doğunun zenginliğini ele geçirme arzusu B) Din adamlarının yoğun propagandası C) Kralların egemenlik alanlarını genişletme arzusu D) İslam dünyasının kültürel alanda ilerlemiş olması E) Avrupa'daki sosyal ezilmişliğin getirdiği arayış CEVAPLAR HAÇLI SEFERLERİ Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E I. Haçlı Seferi Anadolu üzerinden yapılmış ve haçlı ordularının önemli zaferler kazandığı sonuçlar doğurmuştur. Buna göre, I. Haçlı Seferi'nin aşağıdaki sonuçlarından hangisi verilen yargıyı destekler nitelikte değildir? A) Türklerin batı yönlü ilerleyişinin yavaşlaması B) Seferlere her sınıftan savaşçı katılması C) Türkiye Selçuklularının başkentinin İznik'ten Konya'ya taşınması D) Kudüs'ün Haçlıların eline geçmesi E) Orta Doğu'da Latin krallıklarının kurulması 5. Türkiye Selçukluları I. Haçlı Seferi sonucunda başkentlerini İznik'ten Konya'ya taşımışlardır. Bu durumun; I. Türklerin batı fetihlerinin kesintiye uğraması, II. Bizans'ın Anadolu'da kaybettiği bazı toprakları geri alması, III. Haçlı Seferleri'nin sona ermesi sonuçlarından hangilerini ortaya çıkardığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 6. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı olarak kurulan Atabeyliklerden ---- Urfa ve Halep bölgesini Haçlılardan temizlemiş olması II. Haçlı Seferi'ne neden olmuştur. Verilen bilgide boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Eyyubîlerin B) Salgurluların C) Türkiye Selçuklularının D) Zengîlerin E) Fatımîlerin

24 HAÇLI SEFERLERİ 10. Sınıf / Tarih Selahaddin Eyyubî'nin Kudüs'ü haçlılardan geri aldığı savaş III. Haçlı Seferi'nin nedeni olmuştur. Sözü edilen bu savaş aşağıdakilerden hangisidir? A) Yassıçemen B) Dandanakan C) Katvan D) Kösedağ E) Hıttin 8. I. Haçlı Seferi'nde Anadolu'da zafer kazanan Latin orduları II. Haçlı Seferi'nde de Anadolu üzerinden harekât yürütmüşlerdir. Ancak bu sefer, I. Haçlı Seferi'ndeki gibi başarıyla sonuçlanmamıştır. II. Haçlı Seferi ile ilgili bu sonucu sağlayan devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) Fatımîler B) Türkiye Selçukluları C) Büyük Selçuklu Devleti D) Eyyubîler E) Memlükler 9. Haçlı Seferleri, Bizans'ın Türklere karşı yardım çağrısıyla ve dinî amaçlarla başlatılmış gibi gözükse de temelinde ekonomik amaçlar güden bir süreçtir. Buna göre; I. IV. Haçlı Seferi'nde İstanbul'un Latinler tarafından yağmalanması, II. I. Haçlı Seferi'nde Selçukluların İznik'i kaybetmesi, III. Kudüs'te Latin Krallığı'nın kurulması gelişmelerinden hangileri verilen yargıyı destekler niteliktedir? D) I ve II E) I ve III 10. Haçlı Seferleri, başlangıçta Latinlerin zafer kazandığı bir niteliğe sahip olsa da tüm süreç değerlendirildiğinde, seferlerin Haçlıların başarısızlığıyla sonuçlandığı görülür. Buna göre; I. Kudüs'ün Müslümanların egemenliğinde kalması, II. Haçlılara karşı birçok Türk devletinin mücadele yürütmesi, III. IV. Haçlı Seferi'nde İstanbul'da Latin krallığının kurulması gelişmelerinden hangileri verilen yargıyı doğrular? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 11. Haçlı Seferlerine karşı verilen mücadeleler yalnızca bir devletin değil, bölgedeki birçok Müslüman Türk devletinin başarıları ile doluydu. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi verilen yargıda sözü edilen Müslüman-Türk devletlerinden biri değildir? A) Eyyubîler B) Fatımîler C) Türkiye Selçukluları D) Danişmentliler E) Zengîler 12. Avrupalılar Haçlı Seferleri ile İslam toplumundan; kâğıt üretimini, pusulanın kullanılmasını, barutun ateşli silahlarda etkin şekilde kullanılmasını öğrenmiştir. Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisini etkilediği söylenemez? A) Coğrafi Keşiflerin başlamasını B) Merkezî krallıkların güçlenmesini C) Avrupa da kültürel düzeyin yükselmesini D) İslam dünyasının ekonomik etkinliğinin artmasını E) Avrupa da okuma-yazma oranının artmasını

25 Lise OK KT Sınıf TARİH 05 Numara AD SOYAD 1. Orta Asya'da yüzyıllardır Türklerle mücadele eden Moğollar, 10. yüzyıldan itibaren Türk yurtlarına doğru yayılmaya başlamışlardır. Bu süreçte Karahitaylar, Cengiz Han İmparatorluğu ve ardılları olmak üzere birçok güçlü devlet kurmuşlardır. Bu gelişmelerin Türk tarihinde ortaya çıkardığı sonuçlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Orta Asya'nın Moğol egemenliğine girmesi B) Birçok Türk devletinin tarih sahnesinden çekilmesi C) Bazı Türklerin Moğol ordularında savaşçı olarak görev alması D) Moğollarla ittifak kuran Türk devletlerinin güçlü ve yayılmacı yapıya ulaşmaları E) Bazı Türk topluluklarının bir kısım Moğol kabilelerini asimile etmeleri yılında yaşanan Kösedağ Savaşı'nda yenilen ---- Devleti yıkılış sürecine girmiş ve Moğol hanının otoritesini kabul etmek zorunda kalmıştır. Verilen bilgide boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Danişmentliler B) Memlüklüler C) Abbasiler D) Türkiye Selçukluları E) Karamanoğulları 3. Moğolların İran üzerinden Anadolu'ya yönelik akınları birçok olumsuz sonuç ortaya çıkardığı gibi Türkiye tarihi açısından olumlu bazı gelişmelere de neden olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi, söz konusu olumlu sonuçlardandır? A) Anadolu'daki Türk boylarının Moğol baskısına maruz kalması B) Türkiye Selçuklularının Moğollara bağlılığını bildirmesi C) Kösedağ Savaşı'nın yaşanması D) Türkiye Selçuklu sultanlarının Moğolların valisi statüsüne gelmeleri E) Moğol baskısından bunalan Türklerin Anadolu'nun batı kıyılarına doğru yayılmaları CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E ANADOLU'YA YÖNELİK MOĞOL İSTİLASI VE SONUÇLARI 4. Karahitaylar ve Cengiz Han döneminde Orta Asya'ya egemen olan Moğollar, İlhanlılar devrinde Anadolu'yu da etkileri altına almışlardır. Bu gelişme; I. Türkiye Selçukluları, II. Anadolu Türk beylikleri, III. Memlükler devletlerinden hangilerinin zamanla Moğol egemenliğini benimsemesine yol açmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 5. Kösedağ Savaşı Anadolu'da bir Türk devletinin yıkılış sürecini başlatırken bazı Türk beyliklerinin de ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu durum Anadolu'da; I. kültürel, II. siyasi, III. ekonomik alanlarından öncelikle hangilerinde değişimler yaşandığının göstergesidir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I ve III E) II ve III 6. Türkiye Selçukluları, 1230'da Yassıçemen Savaşı'nda Harzemşahlar gibi bölgenin güçlü bir devletini yenmiş olmalarına rağmen yalnızca 13 yıl sonra Kösedağ Savaşı'nda İlhanlı Devleti'ne yenilmişlerdir. Bu durum, iki savaş arasındaki bu kısa dönemde yaşanan önemli bazı olumsuzlukların sonucuydu. Bu parçada sözü edilen olumsuzluklar arasında; I. Babaîler isyanının yaşanması, II. Sultan Gıyaseddin'in başarısız yönetimi, III. denizlerdeki mücadelelere öncelik verilmesi gelişmelerinden hangileri gösterilebilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

26 ANADOLU'YA YÖNELİK MOĞOL İSTİLASI VE SONUÇLARI 10. Sınıf / Tarih Selçuklular Moğol baskıları nedeniyle Anadolu'ya göç eden Türkmen beylerini aşiretleriyle birlikte belirli bölgelere topluca yerleştiriyordu. Anadolu'da oluşan bu sosyal yapılanmanın Kösedağ Savaşı sonrasında ortaya çıkardığı siyasi durum aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir? A) Ekonomik durumun bozulması B) Yerleşik unsurların batı yönüne göç etmesi C) Bizans'ın Anadolu'da yeniden egemenlik kurması D) Birçok Türkmen aşiretinin beyliğe dönüşmesi E) Türkiye Selçuklu Sultanı'nın Moğol egemenliğine girmesi 8. Moğolların Orta Asya'dan itibaren yürüttükleri işgal hareketleri birçok Müslüman Türk'ün hayatını kaybetmesine de neden olmuştur. Bu durum; I. halkın Selçuklu yöneticilerine duydukları güvenin sarsılması, II. batı yönlü Türkmen göçlerinin artması, III. Türk boyların sosyoekonomik durumunun kötüye gitmesi sonuçlarından hangilerini ortaya çıkarmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 9. Türkiye Selçuklularının Kösedağ Savaşı'nda İlhanlı Devleti'ne yenilmesinin ardından Anadolu'da birçok Türk beyliği ortaya çıkmıştır. Aşağıdakilerden hangisi sözü edilen beyliklerden biri değildir? A) Artukoğulları B) Osmanoğulları C) Eretna Devleti D) Karamanoğulları E) Germiyanoğulları yüzyılda Moğolların Anadolu'ya yönelik istila girişimleri iyice artmıştı. Bu süreçte kurulan Türk beylikleri Anadolu'yu Moğol egemenliğine ve kültürel baskısına karşı korumaya çalışmıştı. Bu beyliklerden biri olan ---- Türkçeyi resmî dil ilan ederek Türk kültürünün korunmasına çok önemli bir katkı sağladı. Metinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse bilgi doğru bir şekilde tamamlanmış olur? A) Candaroğulları B) Osmanoğulları C) Dulkadiroğulları D) Karamanoğulları E) Hamitoğulları yüzyılda doğrudan Anadolu'ya yönelik artan göçler ve Moğol baskılarının oluşturduğu karmaşa Anadolu'nun sosyal ve ekonomik düzenini iyice bozmuştu. Bu ortamın yaşandığı Anadolu'da bazı Türk-İslam bilginleri ve kanaat önderleri, sözleri ve örnek davranışlarıyla bozulan huzur ortamının yeniden sağlanmasına ön ayak oldular. Buna göre; I. Mevlana Celaleddin-i Rûmî, II. Hacı Bektaş-ı Velî, III. Yunus Emre isimlerinden hangileri söz konusu şahsiyetler arasında gösterilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 12. Osmanlı Devleti nin kurucu unsuru olan Kayılar kısa sürede büyük bir güç hâline gelmiştir. Kayılar, Moğol baskısından kaçan bazı kalabalık Türkmen grupların, fethedilen topraklara yerleşmesini sağlamıştır. Bu durumun; I. askerî gücün artması, II. yeni fetihlerin önünün açılması, III. egemenlik alanının genişletilmesi gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söylenebilir? D) I ve III E) I, II ve III

27 Lise OK KT Sınıf TARİH 06 Numara AD SOYAD 1. Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ve başarılı bir sistem geliştirmesiyle ilgili incelemeler yapan tarihçiler farklı yargılar ortaya koymuşlardır. Örneğin Fuat Köprülü, Osmanlı Devleti'ni Selçuklu ve İlhanlı devlet sistemlerinin devamı olarak görürken, Herbert Gibbons'a göre Osmanlı Devleti Bizans'ın üzerine kurulmuş ve onun devlet sistemini geliştirerek başarıya ulaşmıştır. Bu bilgilere dayanılarak Osmanlı Devleti ile ilgili, I. Kurduğu devlet sistemi araştırmalara konu olmuştur. II. Sistemi, farklı devlet yapılarından örnekler barındırmaktadır. III. Doğu ve Batı medeniyetini içinde barındıran bir devlet kültürüne sahiptir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 2. Osmanlı Devleti yle ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) Orhan Bey - Yaya ve müsellem birlikleri kuruldu. B) II. Murat - Rumeli Beylerbeyliği kuruldu. C) Yıldırım Bayezid - Gelibolu da tersane kuruldu. D) Osman Bey - İlk Osmanlı parası bastırıldı. E) I. Murat - Kapıkulu Ocağı kuruldu. 3. Osmanlı Beyliği nin kurumsal bir devlet hâline gelmesinde aşağıdakilerden hangisinin rolünün daha büyük olduğu söylenebilir? A) Ahi desteğinin alınması B) İmarethanelerin açılması C) Divan örgütünün oluşturulması D) Ticari faaliyetlere önem verilmesi E) Vergi sisteminin düzenlenmesi CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E YILLARI ARASI GELİŞMELER - OSMANLI BEYLİĞİ'NİN KURULUŞU 4. Osmanlıların uç beyliği olarak sınırında bulunduğu Bizans'ta sürekli olarak taht mücadeleleri yaşanmaktaydı. Ayrıca Bizans İmparatoru'nun Anadolu'daki valileri (tekfur) üzerinde denetim gücü kalmamıştı. Verilen ifadelerin aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı olduğu söylenebilir? A) Osmanlı Devleti'nin kurulduğu yıllarda Anadolu'daki siyasi durum nasıldı? B) Bizans'ın Rumeli'deki komşu ülkelerle arasındaki ilişkiler nasıl gelişmişti? C) Osmanlı Devleti'nin kurulduğu yıllarda sınır komşusu Bizans'ın siyasi durumu nasıldı? D) Osmanlıların Bizans sınırında bağımsız hareket etmeye başlaması hangi gelişmelerin sonucunda gerçekleşmişti? E) Kurulduğu yıllarda Osmanlı Devleti'nin Bizans'la arasındaki siyasi ilişkiler nasıldı? 5. Osman Bey, Bizans tan alınan Karacahisar a kadı atanması konusunda Anadolu Selçuklu sultanından izin istenmesi teklifini geri çevirmiş, kadıyı kendisi atamıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir? A) Fetih politikasının başlatılmak istendiğine B) Tam bağımsız hareket edilmeye çalışıldığına C) Devlet teşkilatının tamamlandığına D) Hanedanın etkinliğinin korunamadığına E) Yönetim anlayışının laik temelleri olduğuna 6. Orhan Bey Dönemi, devletin kurumsallaşması açısından önemli bir süreçtir. Bu değerlendirme kapsamında aşağıdakilerden hangisi örnek gösterilemez? A) Yaya ve müsellem ordusunun kurulması B) Divan teşkilatının oluşturulması C) İznik'te medrese açılması D) Bizans'la Koyunhisar Savaşı'nın yapılması E) Vezir atamasının yapılması

28 YILLARI ARASI GELİŞMELER - OSMANLI BEYLİĞİ'NİN KURULUŞU 10. Sınıf / Tarih Osmanlı hükümranlık anlayışının oluşumunda; I. İslam hukuku, II. eski Türk gelenekleri, III. fethedilen toplumların gelenekleri unsurlarından hangilerinin etkisinden söz edilebilir? D) I ve II E) I, II ve III 8. Tarihçi Paul Wittek'e göre Osmanlıların sahip olmaktan şeref duydukları en yaygın unvanları gazilikti. Sahip oldukları İslam inancını yeni yerlere taşımak için büyük arzu duyuyorlardı. Bu düşünceleri, aynı duyguları paylaşan diğer Türkmen savaşçılarını da kendine çekmişti. Bu bilgiler Osmanlıların; I. gaza ve cihat, II. Türk siyasi birliği, III. iskân ve istimalet politikalarından hangilerini önemsediğinin göstergesidir? D) I ve III E) I, II ve III 9. Osmanlıların ilk dönemleriyle ilgili birçok tarihçi farklı çıkarımlarda bulunsalar da hemen her tarihçinin kabul ettiği bir durum vardır ki o da devletin kuruluştan itibaren başarılı bir büyüme gerçekleştirdiği ve buna bağlı olarak koca bir imparatorluğun temellerini oluşturacak bir sistem kurduğudur. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların kuruluş sürecinde böylesi başarılı bir yapı oluşturmalarını kolaylaştıran etkenlerden biri değildir? A) Gaza ve cihat politikasıyla hareket etmesi B) Dönemin güçlü devleti olan Memlükler ve Bizans'la iyi ilişkiler geliştirmesi C) Sınırlar genişledikçe ihtiyaç duyulan kurumları oluşturması D) Fethettiği alanlarda iskân ve istimalet politikalarını uygulaması E) Devletleşmeyi önemseyen teşkilatçı hükümdarlara sahip olması 10. Osmanlı Beyliği nin zayıf bir beylik durumunda iken kısa sürede gelişmesinde; I. kurulduğu bölgenin coğrafi konumunun elverişli olması, II. başlangıçta Anadolu Türk beylikleri arasındaki mücadeleye karışmaması, III. Bizans a karşı gaza ve cihat duygusu ile mücadele edilmesi durumlarından hangileri etkili olmuştur? D) I ve II E) I, II ve III 11. Kayı Boyu önceleri Türkiye Selçuklu hükümdarına bağlı bir uç beyliği olup aynı zamanda Anadolu'da egemenlik kurmuş olan İlhanlılara da vergi vermekteydi. Ancak Osman Bey döneminde atılan adımlarla bağımsız hareket edilmeye başlandı. Buna göre Osman Bey'in; I. hutbeyi kendi adına okutması, II. Bizans topraklarına akınlar düzenlemesi, III. fethettiği yerlere kendine bağlı kadı ataması faaliyetlerinden hangileri bağımsız hareket etmeye başlandığının göstergesidir? D) I ve III E) II ve III 12. Orhan Bey Dönemi, Osmanlıların beylikten devlete geçiş için ciddi çabanın harcandığı bir dönemdir. Orhan Bey Dönemi nde gerçekleşen; I. ilk medresenin açılması, II. kadıların görevlendirilmesi, III. vezir atamasının yapılması girişimlerinden hangileri bu çabanın kanıtı olarak gösterilebilir? D) I ve III E) I, II ve III

29 11. Sınıf Tarih MİKRO KONU TARAMA TEST AYRINTILARI VE ÖRNEKLERİ (1-4. Testler) Yeni müfredata tam uygun Değerli öğretmenimiz, branşınızla ilgili 11. Sınıf konu tarama testlerimizden bazı örnekleri incelemeniz için size sunuyoruz. Dokümanlarımızın tamamını bölge müdürü ve yetkili bayilerimizden temin edebilirsiniz.

30 TEST AYRINTILARI 11. Sınıf / Tarih Konu Tarama No Konu Tarama Adı Ünite Adı Değişen Dünya Dengelere Karşısında Osmanlı Siyaseti 01 ( ) - I Değişen Dünya Dengelere Karşısında Osmanlı Siyaseti 02 ( ) - II Değişen Dünya Dengelere Karşısında Osmanlı Siyaseti 03 ( ) - III 04 Yeni Çağ Avrupası nda Meydana Gelen Gelişmeler 05 Osmanlı Sosyo-Ekonomik Yapısında Değişiklikler 06 Osmanlı Devleti nde Çözülmeye Karşı Önlemler Değişen Dünya Dengelere Karşısında Osmanlı Siyaseti ( ) - I Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı 07 Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi ( ) - I Uluslararası İlişkilerde 08 Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi ( ) - II Denge Stratejisi 09 Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi ( ) - III ( ) 10 Devrimler 11 Osmanlı Devleti nde Modern Ordu Teşkilatı ve Yurttaş Askerliği Devrimler Çağında Değişen 12 Ulusallaşmanın ve Endüstrilemenin Sosyal Etkileri Devlet-Toplum İlişkileri 13 Osmanlı Devleti nde Demokratikleşme Süreci 14 Sermaye ve Emek - I 15 Sermaye ve Emek - II 16 XIX. ve XX. Yüzyılda Değişen Gündelik Hayat Sermaye ve Emek XIX. ve XX. Yüzyılda Değişen Gündelik Hayat

31 Lise OK KT Sınıf TARİH 01 Numara AD SOYAD CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - I 1. Safevilerle yapılan Ferhat Paşa Antlaşması ile Azerbaycan, Dağıstan ve Luristan toprakları Osmanlı Devleti'ne bırakılmıştır. Bu bilgilere dayanılarak, I. İran üzerinde üstünlük sağlanmıştır. II. Kafkasya da Osmanlı etkinliği güçlendirilmiştir. III. Osmanlı - İran savaşları sona ermiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? yılında Osmanlı Devleti ile İran arasında imzalanan Kasr-ı Şirin Antlaşması nda, I. Bağdat ın Osmanlılara ait olduğu İran tarafından kabul edilecektir. II. Zağros Dağları, iki ülke arasında sınır kabul edilecektir. III. Azerbaycan, Osmanlı Devleti ne bırakılacaktır. hükümlerinden hangileri yer almamıştır? 3. Osmanlı Devleti nin Avusturya ile imzaladığı Vasvar Antlaşması nda, Uyvar ve Novigrad kaleleri Osmanlı Devleti ne ait olacaktır. maddesi yer almıştır. Buna göre, I. Osmanlı Devleti toprak kazanımı elde etmiştir. II. Osmanlı-Avusturya askerî mücadeleleri sona ermiştir. III. Balkanlardaki Osmanlı egemenliği sarsılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve II E) I, II ve III 4. Osmanlı Devleti'nin Kıbrıs'ı alması sonrasında Osmanlı - Venedik ilişkisi bozulmuştur. Venedik'in üs olarak kullandığı Girit'in Osmanlı tarafından kuşatılmasıyla iki devlet arasındaki ilişki tamamen savaş hâline dönmüştür. Venedik, Girit'in Osmanlılarca alınmasını engellemek için Çanakkale Boğazı'nı ablukaya almış ve Osmanlı adalarını taciz etmek gibi faaliyetlere girmiştir. Ancak bu faaliyetleri Osmanlı Devleti'nin Girit'i fethetmesini engelleyememiştir. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Akdeniz'deki rekabet iki devletin ilişkilerini bozmuştur. B) İki devlet arasındaki rekabet savaşa kadar gitmiştir. C) Venedik Girit'i kaybetmemek için birçok yola başvurmuştur. D) Girit'in alınmasıyla Osmanlı - Venedik ilişkileri yeniden düzelmiştir. E) Güney Ege'de Osmanlı egemenliği güçlenmiştir. 5. II. Viyana Kuşatması nın başarısızlıkla sonuçlanmasıyla Avrupa daki Osmanlı ilerleyişi son bulmuştur. Bu durumun; I. Avrupa da mezhep birliğinin sağlanması, II. Avrupalı devletler üzerinde Osmanlı baskısının azalması, III. Osmanlıların Avrupa fetihlerinin güçleşmesi gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı savunulamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 6. Kutsal İttifak Savaşları nın Osmanlı Devleti nde; I. Osmanlı askerî sisteminde reforma gidilmesinin gündeme gelmesi, II. Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetinin sona ermesi, III. Avrupa da sürekli elçiliklerin açılması gelişmelerinden hangilerine yol açtığı söylenebilir? D) I ve II E) I, II ve III

32 DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - I 11. Sınıf / Tarih II. Viyana Kuşatması sonrasında Osmanlı Devleti Avusturya, Lehistan, Malta ve Venedik'e karşı savaşmak zorunda kalmıştır. Bu savaşların ardından imzalanan Karlofça Antlaşması sonrasında Osmanlı Devleti, hem maddi hem de manevi boyutu olan büyük bir yıkım yaşamıştır. Bu yıkımın da etkisiyle Osmanlı idaresinde askerî bürokrasinin yerine sivil bürokrasinin ağırlığı artmıştır. Ayrıca güncel dünya siyasetinin de etkisiyle, başka ülkelerle ittifak anlaşmaları yapılmaya başlanmıştır. Buna göre, Karlofça Antlaşması sonrası Osmanlı Devleti'nin durumuyla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Büyük bir yıkım yaşamıştır. B) Yenilgilerin iç siyasete yansımaları olmuştur. C) Yaşanan yenilgi ümitlerin kırılmasına yol açmıştır. D) Değişik ülkelerle yakınlaşma arayışlarına girilmiştir. E) Kaybedilen bazı topraklar geri alınmaya çalışılmıştır. 8. Merzifonlu Koru Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1683 yılında Viyana'yı ikinci kez kuşattı. Haçlı kuvvetlerinin yardım ettiği Avusturya'ya karşı başarılı olamayan Osmanlı ordusu Belgrad'a çekilmek zorunda kaldı. Osmanlı Devleti'nin bu yenilgisi Avrupa'daki Osmanlı ilerleyişini durdurmuş oldu. Bu durum Avrupalı devletleri cesaretlendirirken Osmanlı Devleti'nde de endişeye sebep oldu. Nitekim bundan sonraki yıllarda yapılan savaşların birçoğunu kaybeden Osmanlı Devleti batıdaki topraklarını hızla kaybetmeye başladı. Buna göre, II. Viyana Kuşatması'nın temel sonucu aşağıdakilerden hangisidir? A) Avrupa'da siyasi birlik sağlanmıştır. B) Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki ilerleyişi sona ermiştir. C) Osmanlı Devleti Avrupa'nın en zayıf gücü hâline gelmiştir. D) Bu yenilgi sonrasında hızla toparlanan Osmanlı Devleti eski gücüne kavuşmuştur. E) Osmanlı Devleti'nin Avusturya ile sınırı kalmamıştır. 9. Avrupa da yaşanan ve 1648 yılında Westphalia Antlaşması'nın imzalanmasıyla sonuçlanan Otuz Yıl Savaşları, aşağıdaki devletlerin hangisinin topraklarında başlamıştır? A) Osmanlı Devleti B) Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu C) İngiltere D) Venedik E) İspanya 10. Westphalia Antlaşması'nda; Bundan sonra Avrupa, kendi kanunlarına göre hareket eden, kendi siyasi ve iktisadi menfaatlerini koruyan, serbestlik içinde ittifaklar kuran ve bozan, savaşa ve barışa karar veren, elçi gönderip, elçi kabul eden bağımsız ve hür devletlerden oluşacaktır. Devletler adına onların ilişkilerini düzenleyen herhangi üstün bir otorite olmayacaktır. kararı alınmıştır. Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Mutlak krallıklar güçlerini artırmışlardır. B) Prenslikler merkezi krallıklara bağımlı hâle gelmişlerdir. C) Prenslikler büyük devletlere dönüşmüştür. D) Her devlete eşit egemenlik hakkı tanınmıştır. E) Ortaya konan yeni hukukî ve siyasî karmaşa dolayısıyla yeni savaşların yaşanmasına zemin hazırlanmıştır. 11. Karlofça sonrası Osmanlı yönetiminde büyük bir moral çöküntüsü olmuştur. Bu yenilgiyle bir şeylerin ters gittiği düşünülmeye başlanmış ve yeni arayışlara girilmiştir. Yeni bir yapılanmaya ihtiyaç duyulduğu tartışılmış, çözüm olarak da Batı'daki gelişmelerin takip edilmesi ve bu gelişmelerden istifade edilmesi fikri ağır basmıştır. Buna göre, Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki gelişmelerden hangisinin yaşandığı söylenebilir? A) Batı devletlerle savaşsız bir döneme girilmiştir. B) Problemler anlaşmalar yoluyla çözüme kavuşturulmuştur. C) Batı'daki gelişmelerin faydasızlığı ispat edilmeye çalışılmıştır. D) Batı'nın üstünlüğü kabul edilerek iç siyasete ağırlık verilmiştir. E) Yapılacak ıslahatlara Batı'daki gelişmelerin kaynaklık etmesi benimsenmiştir.

33 Lise OK KT Sınıf TARİH 02 Numara AD SOYAD 1. İngiltere ve Fransa nın denizlerde giderek güçlenmesi ve ekonomik piyasayı ele geçirmesi üzerine yeni ortaklar aramaya yönelen Osmanlı Devleti, Hollanda ile ticari ayrıcalıklar içeren bir antlaşma imzalamıştır. Bu girişimin; I. Osmanlı gümrük vergilerinin azalması, II. Akdeniz ticaretinin yeniden canlılık kazanması, III. Osmanlı mallarının Avrupa da yaygınlaşması gelişmelerinden hangilerine yönelik olduğu savunulabilir? 2. Otuz Yıl Savaşları sonucunda imzalanan Westphalia Barışı'yla, Protestanlık, tanınmıştır. Habsburg hanedanına karşı yerel Alman prensleri öne çıkmıştır. Prusya İmparatorluğu'nun temelleri atılmıştır. Buna göre, I. Avrupa'da siyasi yapı yeniden oluşturulmuştur. II. Anlaşmanın uzun bir süreci kapsayan sonuçları olmuştur. III. Avrupa'da mezhep bütünlüğünün temelleri atılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - II 3. Uzak Doğu ve Hindistan bölgesiyle Atlas Okyanusu limanları, XVII. yüzyılda Avrupa devletlerinin gözde paylaşım bölgeleri hâline gelmiştir. Bu durumun nedeninin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? A) Avrupa da mezhep anlaşmazlıklarının yaşanması B) Avrupa'nın kalabalık nüfusa sahip olması C) Bölge ülkelerinin Avrupalıları topraklarına davet etmesi D) Hristiyanlığın Uzak Doğu'da yayılmak istenmesi E) Coğrafi Keşiflerle yeni ticaret yollarının bulunması 4. İngiltere ve Fransa da XVII. yüzyılda krallar, feodal nitelikli yapıları sindirerek güçlerini artırmıştır. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir? A) Merkezî yönetimlerin güçlenmesine B) Feodal yönetim anlayışının yaygınlaşmasına C) Halkın yönetime katılmasına D) Dinin toplumsal alandaki etkinliğinin azalmasına E) Avrupa da sınırların değişmezliği ilkesinin hayata geçirilmesine 5. Coğrafi Keşiflerin etkisiyle zenginleşen ve gelişen Avrupa da İngiltere, Fransa, İspanya, Hollanda ve Portekiz gibi devletler denizcilikte önemli mesafeler almışlardır. Bu gelişmenin Avrupa da; I. bilinmeyen yerlere ulaşma, II. mezhep birliğini sağlama, III. keşfedilen yeni yerleri kendi çıkarları için kullanma düşüncelerinden hangilerini güçlendirdiği savunulabilir? D) I ve II E) I ve III

34 DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - II 11. Sınıf / Tarih XV. ve XVI. yüzyılda; Yeni yerlerin keşfiyle bu toprakların zenginlikleri Avrupa'ya aktarıldı. Ticaretin iç denizlerden açık denizlere kaymasıyla Akdeniz'in önemli limanları güç kaybetti. Yeni topraklarda ortaya çıkan iş gücü açığı, Afrika halklarının köleleştirilmesiyle giderildi. Verilen gelişmelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Yeni insani sorunlar ortaya çıkmıştır. B) Deniz gücü daha da önem kazanmıştır. C) Batı Avrupa'da refah seviyesi artmıştır. D) İtalyan şehir devletleri ve Osmanlının ekonomik etkinliği zayıflamıştır. E) Avrupa siyasi birliğini sağlamak kolaylaşmıştır. 7. Avrupa devletlerinin XVII. yüzyılda yeni yollar bulma, yeni sömürgeler sayesinde ham madde ve pazar sahibi olma isteğinin altında; I. gelir düzeyini artırma, II. ekonomik rekabeti sona erdirme, III. Hristiyanlığı yayma düşüncelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? D) I ve III E) II ve III yüzyılda İspanya ve Portekiz, Avrupa'nın önemli deniz gücüydüler. Daha sonra bunlara İngiltere, Fransa ve Hollanda da eklenmiştir. Nihayet Rusya'da kurduğu güçlü donanmasıyla bu denkleme eklenmiştir. 17. yüzyıl Avrupa'sında denizlerle büyük boyutlu bir rekabetin yaşanmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarım alanında yeterince gelişme sağlanamaması B) Yeni keşfedilen coğrafyalardaki zenginliklerin ele geçirilmek istenmesi C) Denize kıyısı olan ülkelerin topraklarını savunmak istemeleri D) Denizcilikte gelişen yeni teknolojilerin denizciliği kolay hâle getirmesi E) Deniz gücü oluşturmanın kara gücü oluşturmaya kıyasla daha ucuz olması 9. Rusya nın XVII. yüzyılda Asya da güçlü bir devlet olarak ortaya çıkmaya başladığı görülmektedir. Bu gelişmede, I. Altın Orda Devleti nin yıkılması ile Rusların ilerleme yolundaki büyük bir engelin ortadan kalkması, II. Rusların Kafkasya'ya doğru yayılma politikası izlemeleri, III. Osmanlı Devleti nin Avrupalı devletlere kapitülasyonlar vermesi durumlarından hangilerinin rolünden söz edilebilir? 10. Coğrafi Keşiflerle birlikte iç denizlerdeki ticaret okyanuslara taşınmış oldu. Bu gelişme Osmanlı Devleti'ni de olumsuz olarak etkilemiştir. Bu duruma karşı çözüm arayan Osmanlı Devleti kendi limanlarında iş yapan tüccarların kalıcılığını sağlamak için bazı tedbirler almak zorunda kaldı ve bu tüccarlara ayrıcaklıklar tanıma yoluna gitti. Dağılma dönemine kadar Osmanlı Devleti'nin en büyük sorunlarından birisi olan bu kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Merkantalizm B) Konjektürel ittifak C) Kapitülasyon D) İzinli korsanlık E) Mütekabiliyet 11. Osmanlı donanması XVI. yüzyılda Akdeniz'in en üstün gücüydü. Ancak XVII. yüzyılda Venediklilere karşı yapılan savaşlarda zorlanılması Osmanlı donanmasının eksikliğini ortaya çıkardı. Bunun üzerine Osmanlı devlet adamları donanmanın zayıflığını gidermek için gemi tenolojisinde değişikliğe gitme kararı aldılar. Öncelikle kürekli gemiler yerine rakip ülkelerin kullandığı gemi çeşidini donanmaya katmaya başladılar. Verilen parçada sözü edilen gemi türünün aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? A) Hızlı hareket edebilen daha küçük gemiler B) Daha çok kişinin kürek çektiği daha büyük gemiler C) Daha büyük yelkenli gemiler D) Buharla çalışan gemiler E) Metal malzemeden yapılmış gemiler

35 Lise OK KT Sınıf TARİH 03 Numara AD SOYAD 1. Osmanlı Devleti nin 1711 de Rusya ile imzaladığı Prut Antlaşması aşağıdakilerden hangisine yol açmıştır? A) Osmanlıların fetih politikalarının sona ermesine B) Islahat girişimlerinde Avrupa nın örnek alınmaya başlanmasına C) Rusya ile askeri mücadelelerin sona ermesine D) Avrupalı devletlerin askeri desteğinin alınmasına E) Osmanlı yönetiminin daha önce kaybettiği toprakları geri alma ümidinin güçlenmesine yılında Prut Savaşı nda Rus ordusu ile karşı karşıya gelen ve avantajlı bir konum elde eden Osmanlı Devleti, Rusya nın ısrarlı barış teklifini kabul etmiştir. Bu gelişme aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır? A) Osmanlı-Rus anlaşmazlıklarının sona ermesine B) Rusya nın askeri ve siyasi etkinliğine kesin şekilde darbe vurulmasına C) Daha önemli kazanımlar elde etme fırsatının değerlendirilememesine D) Avrupalı devletlerin desteğinin alınmasına E) Rusya nın Osmanlı karşıtı politikalarından vazgeçmesine 3. Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması sonrasında kaybettiği Azak bölgesini ve Mora Yarımadası nı kısa bir süre sonra geri almıştır. Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir? A) Osmanlı Devleti nin XVI. yüzyıldaki askeri gücüne ulaştığına B) Karadeniz ve Akdeniz'in Türk gölü hâline geldiğine C) Batı tarzı askeri ıslahatların başladığına D) Kaybedilen toprakları geri alma politikası izlendiğine E) Osmanlı Devleti nin bir Avrupa devleti olarak kabul edildiğine CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - III 4. Osmanlı Devleti Belgrad ı 1718 yılında Avusturya ya bırakmak durumunda kalmıştır. Bu gelişmenin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı söylenebilir? A) Osmanlı Devleti'nin Balkan topraklarını kaybetmesine B) Avusturya nın Balkanlardaki siyasi etkinliğini artırmasına C) Osmanlı Devleti'nin Anadolu'ya daha fazla önem vermesine D) Rusya ya karşı Avusturya-Osmanlı ittifakı kurulmasına E) Avusturya nın Boğazlara yönelik bir tehdit hâline gelmesine 5. Osmanlı Devleti nin Avusturya ya karşı yılları arasında yaptığı mücadeleleri kaybetmesine yol açan temel gelişme aşağıdakilerden hangisidir? A) Osmanlıların kaybettikleri toprakları geri alma politikası izlemeleri B) Petervaradin Savaşı nın kaybedilmesi C) Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa nın barış yanlısı politikalar izlemesi D) Osmanlıların Mora nın fethini yeterli görmesi E) Avusturya nın Akdeniz'deki gücünün kırılamaması 6. Osmanlı Devleti, 1718 tarihli Pasarofça Anlaşması ile başlayan süreçte Batılı devletlerle bir barış dönemi yaşamış ve fetih amaçlı girişimlerden çok eldeki toprakları koruma politikası öne çıkarılmaya başlanmıştır. Bu durum, I. Avrupa ile Osmanlı arasındaki güç dengesi bozulmuştur. II. Osmanlı Devleti Avrupa karşısında strateji değişikliğine yönelmiştir. III. Osmanlı Devleti askeri alandaki caydırıcı etkinliğini yitirmiştir. yargılarından hangilerinin kanıtıdır? D) I ve III E) I, II ve III

36 DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ ( ) - III 11. Sınıf / Tarih Osmanlı Devleti nin 1718 yılında imzaladığı Pasarofça Antlaşması; I. Osmanlı Devleti nin Temeşvar, Banat Yaylası ve kuzey Sırbistan ı kaybetmesi, II. Karadeniz deki Osmanlı askerî varlığının güçlendirilmesi, III. Osmanlı Devleti nin denge politikası izlemeye başlaması sonuçlarından hangilerine yol açmıştır? yılında imzalanan ve Rusya ile Osmanlı Devleti'nin Kuzey İran topraklarını bölüştükleri antlaşma aşağıdakilerden hangisidir? A) İstanbul Antlaşması B) Ahmet Paşa Antlaşması C) Küçük Kaynarca Antlaşması D) Kasr-ı Şirin Antlaşması E) Kerden Antlaşması tarihli Küçük Kaynarca Antlaşması nda, Kırım ın dinî açıdan Osmanlılara bağlı kalacağı belirtilmiştir. Bu gelişme Osmanlı Devleti nde; I. Hilafet makamı, II. askerî güç, III. ekonomik etkinlik unsurlarından hangilerinin öne çıkarılmak istendiğini göstermektedir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız Ill D) II ve III E) I, II ve III 10. Küçük Kaynarca Antlaşması nda yer alan, Kırım bağımsız olacaktır. Rusya, Karadeniz de ticaret gemisi bulundurabilecektir. maddelerinden, I. Osmanlı Devleti nin Karadeniz deki etkinliği azalmıştır. II. Osmanlı Devleti, önemli bir bölgeden çekilmek durumunda kalmıştır. III. Osmanlı Devleti, Boğazları tek başına yönetemez hâle gelmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve II E) I, II ve III Küçük Kaynarca Anlaşması'nda yer alan maddelerden bazıları şunlardır: Rusya, Osmanlı topraklarında istediği herhangi bir bölgede konsolosluk açabilecektir. Rus ticaret gemileri Akdeniz de serbestçe dolaşabilecektir. Bu maddelerin Rusya ya; I. Osmanlı iç işlerine karışabilme, II. ekonomik imkânlar sağlama, III. Asya da topraklarını genişletme imkânlarından hangilerini sağladığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 'ten sonra Rusya'nın İstanbul'da daimi elçi bulundurmak ve istediği Osmanlı şehrinde konsolosluk açmak istemesinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) İki devlet arasında kalıcı barışı tesis etmek B) Osmanlı Devleti'yle ticaretini geliştirmek C) Osmanlı gelirlerini kontrol altında tutmak D) Osmanlı topraklarındaki gelişmelerden haberdar olmak E) Panislavizm politikasını güçlendirmek

37 Lise OK KT Sınıf TARİH 04 Numara AD SOYAD CEVAPLAR Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E YENİ ÇAĞ AVRUPASI'NDA MEYDANA GELEN GELİŞMELER 1. Avrupa da Katolik Kilisesi nin siyasi yapı ve toplum üzerinde etkili olduğu görülür. Bu durum, aşağıdakilerden öncelikle hangisinin sonucudur? A) Reform hareketlerinin B) Hümanizma anlayışının C) Skolastik felsefenin D) Coğrafi Keşiflerin E) Westphalia Barışı'nın 2. Rönesans ın oluşumunda, İlk Çağ Yunan uygarlığına ait eserlerin incelenmesi ve taklit edilmesi etkili olmuştur. Bu bilgiye göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) İslam dünyasının birikimlerinden yararlanılmıştır. B) Ekonomik zenginlik artırılmaya çalışılmıştır. C) Avrupa da özgür düşünce gerilemiştir. D) Burjuva sınıfı zamanla zenginleşmiştir. E) Kültürel birikimden yararlanılmıştır. 3. Martin Luther in İncil i ilk defa bir ulusal dile, Almancaya çevirmesi din adamlarının dini çıkarlarına alet ettiklerinin anlaşılmasını sağlamıştır. Bu süreçte ayaklanan halk, zengin din adamlarının mallarına ve Kilise ye ait topraklara el koydu. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Avrupa da mutlak yönetimlerin yıkıldığına B) Katolik din adamlarının güvenilirliğini koruduğuna C) Avrupa da sosyal eşitsizliklerin sona erdiğine D) Halkın ekonomi durumunun düzeldiğine E) Kilise nin ekonomik kayba uğradığına 4. Reform sürecinde Martin Luther in yasak olmasına karşın İncil i Latinceden Almancaya tercüme etmesi ve bunun halk tarafından ilgiyle karşılanması; I. Kilise nin buyruklarının İncil le çeliştiği düşüncesinin yaygınlaşması, II. Katolik Kilisesi nin etkinliğinin artması, III. Katolik din adamlarının güvenilirliğinin sarsılması gelişmelerinden hangilerine ortam hazırlamıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 5. Reform hareketlerinin Avrupa da başarıya ulaşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenebilir? A) Yeni ticaret yollarının bulunmasının B) Alman Prenslerin, Papa karşıtı hareketleri desteklemelerinin C) Avrupa da ekonomik düzeyin yükselmeye başlamasının D) Feodal yönetimlerin etkinliğinin zaman içinde azalmasının E) Avrupa da sınır değişikliklerinin meydana gelmesinin 6. Avrupa da Reform sürecinde yaşanan; I. İncil in ulusal dillere tercüme edilmeye başlanması, II. okulların din adamlarının denetiminden çıkarılmaya başlanması, III. Katolik Kilisesi ne ait malların bazı ülkelerde halk tarafından yağmalanması gelişmelerinden hangilerinin, laik eğitim anlayışını ön plana çıkardığı söylenebilir? D) II ve III E) I, II ve III 7. Avrupa da Hümanizm akımının doğması; I. devletler arasındaki askerî mücadelelerin sona ermesi, II. insana verilen değerin artması, III. kralların güç kazanması gelişmelerinden hangilerine ortam hazırlamıştır? D) II ve III E) I, II ve III

38 YENİ ÇAĞ AVRUPASI'NDA MEYDANA GELEN GELİŞMELER 11. Sınıf / Tarih Avrupa da XVIII. yüzyıldan itibaren fizik, kimya, astronomi ve tıp gibi birçok alanda buluşlar gerçekleştirilmiştir. Bu durumun; I. insan hayatını kolaylaştıran yeniliklerin ortaya çıkması, II. Kilise'nin bilim üzerindeki gücünü artırması, III. monarşik yönetim düşüncesinin güçlenmesi gelişmelerinden hangilerine yol açtığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 9. Avrupa da görülen; D) I ve III E) I, II ve III I. ticaretle uğraşan burjuva sınıfının zenginleşmesi, II. Katolik Kilisesi nin toplumsal alandaki etkinliğinin azalması, III. Avrupa da hayat standardının yükselmesi gelişmelerinden hangilerinin doğrudan ekonomik hayatta değişimi ifade ettiği savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 10. XVII. yüzyıl Avrupa sında merkantilizm olarak adlandırılan yeni bir ekonomik anlayış ön plana çıkmıştır. Bu anlayışın; I. askeri mücadelelerin sona erdirilmesi, II. daha çok maden ve paraya sahip olunması, III. dış ticarete daha fazla önem verilmesi çabalarından hangilerini güçlendirdiği söylenebilir? 11. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti nin XVII. yüzyılı ile ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Merkantilist ekonomik modele ayak uydurulamamıştır. B) Yeni ekonomik kaynaklar bulunamamıştır. C) Gelir artırıcı tedbirler alınamamıştır. D) Merkezî otoritesinin gücü artmıştır. E) Sosyal nitelikli sorunlar yaşanmıştır. 12. Avrupa da skolastik düşünce sisteminin yıkılmasını izleyen süreçte XVIII. yüzyılda aydınlanma adı verilen bir düşünce akımı ortaya çıkmıştır. Bu dönemde bilgiye ulaşmada; I. akıl, II. deney, III. gözlem yöntemlerinden hangilerinin önem kazandığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 13. XVII. yüzyılda hafif ateşli silahların etkisi kademeli olarak arttı. Eski model tüfeklerin yerini daha üstün teknolojik tüfekler aldı. Bu da daha etkin bir piyade ve kara gücü demekti. Avrupanın elde ettiği bu askerî güç, Avrupalı devletleri her coğrafyada üstün hâle getirdi. Bu durumun Avrupalı devletler için aşağıdakilerden hangisini doğrudan kolaylaştırdığını söyleyebiliriz? A) Barışın korunmasını B) Askerî yapının siyaset üzerinde etkin olmasını C) Daha fazla sömürge toprağı elde edilmesini D) Avrupa siyasi yapısının daha fazla parçalanmasını E) Ülkeler arasındaki anlaşmazlıkların hızlı çözülmesini 14. Yeni keşfedilen uzak bölgelere ulaşım için okyanus sularına dayanıklı gemicilik önem kazanmıştır. Okyanus yolculuğunun başlamasıyla birlikte denizcilikte; I. daha büyük yelkenli gemilerin, II. daha büyük kargo kapasitesine sahip gemilerin, III. hızlı hareket eden daha küçük gemilerin kullanıldığını söylenemez?

39 Akıllı Tahta için Tam Dijital Destek Mikro konu tarama paketlerinin testlerindeki her soru akıllı tahtada teker teker açılır. Bu sayede öğretmen, öğrencilerine tek bir soru üzerinden çalışma yaptırır ve dikkatlerin dağılmasını önler. tıkla - indir - kullan:

40 AD SOYAD Lise OJ KT Sınıf TARİH "Artı ürün" kavramı aşağıdakilerden hangisini ifade eder? A) Savaşlarda ele geçirilen ganimetleri B) Tarımsal alandan elde edilen üretim fazlasını C) Ticari değeri olmayan ürünleri D) Dış devletlerden ithal edilen tahıl ürünlerini E) Kralların vergi karşılığı olarak halktan topladığı ürünleri 2. Hititlerde tarım üretiminin gelişmiş olmasında; Numara Testlerimiz için mobil ölçme ve değerlendirme Bütün Konu Tarama Testlerimiz CEVAPLAR TARIMDAN TİCARETE EKONOMİ 4. İlk Çağ'da Mezopotamya'da özel mülkiyet anlayışı görülürken aynı dönemde Mısır'da krallar tüm toprakların mutlak sahibi konumundaydı. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Mezopotamya toplumlarının Mısırlılara göre daha geniş haklarının olduğunun B) Mezopotamya'da siyasi birliğin kurulmasının hukuk kurallarını etkilediğinin C) Mısırda kralların tüm ticari işleyişi kontrollerinde tuttuklarının D) Mısır toplumunun herhangi bir sosyal hakka sahip olmadığının E) Mezopotamya'da sosyal hakların gelişmesinde kraliçenin etkili olduğunun Her soru için kazanım analizi yapılmış, Her sorunun cevap anahtarı tanımlanmış, Her testin sınav tanımı yapılmış, şekilde Bulut Okuma uygulamamıza tanımlıdır. Yandaki karekoddan uygulamayı kolayca indirebilirsiniz. Türkiye de Bir ilk!