PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMALARI LUDENS TEN HABERLER ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ

Transkript

1 Merhaba, Bu ayki bültenimizde piyasalarda yaşanan gelişmelerin fon piyasalarını nasıl etkilediğini ve önümüzdeki dönemde fon kategorileri bazında beklentilerimizin neler olduğunu tartıştığımız yazımız yer almakta. Ludens olarak yatırımcıların bilinç düzeylerini arttırmak, finansal okuryazarlık oranını yükseltmek ve yatırımların doğru yönlendirilmesi için yol göstermek amacı ile farklı mecralarda yer alan yazılarımızın adresini verdiğimiz bir bölümümüz bulunmakta. Sayfalarımızda alternatif yatırım araçlarının ve fonların getirilerini incelemekteyiz. Bunun yanında fonları daha detaylı olarak incelediğimiz Fon Analiz bölümümüzde bu ay likit ve kısa vadeli bonolara portföylerinde yer veren yatırım fonlarını inceledik. Her türlü sorunuz için adresine e-posta yazabilir, internet sitemiz yi ziyaret edebilirsiniz. Faydalı okumalar dileklerimizle, Doç. Dr. Serra Eren Sarıoğlu PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMALARI LUDENS TEN HABERLER ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ FON ANALİZ

2 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMALARI Fon piyasalarında son bir yıllık getirileri incelediğimizde, en yüksek getiriyi sağlayan fonların, uzun zamandır olduğu gibi yine, portföyünde eurotahvil, yabancı menkul kıymet ve altın bulunduran yatırım fonları olduğunu görüyoruz. Her ne kadar altının dolar bazında ons fiyatı son bir yılda yaklaşık % 7 civarında gerilemiş olsa da, yurtiçi piyasalarda doların TL karşısındaki değerinin % 31,5 gibi yüksek bir oranda artmış olması, altın fonlarının portföy değerlerinde yüksek bir artış gerçekleşmesine sebep olmuştur. Kasım ayı sonu itibariyle altın fiyatları 2009 yılından bu yana en düşük seviyesine gerilemiştir. ABD de Aralık ayında faiz arttırımına başlanacağı beklentilerinin de olumsuz yönde etkilediği altın fiyatlarının, bu beklentinin piyasalar tarafından satın alınmış olması nedeniyle bir süre yatay bir seyir izleyeceği tahmin edilmektedir. Doların TL karşısındaki yüksek değer artışının olumlu etkilediği diğer fonlar eurotahvil ve yabancı menkul kıymet fonlarıdır. 1 Kasım seçimlerinin ardından ülkemizde siyasi belirsizliğin azalması beklenirken, ayın son günlerinde Rusya ile yaşanan gerginlikle jeopolitik risklerin artmış olması, TL deki değer kaybının devam etmesine neden olmuştur. Önümüzdeki günlerde portföylerinde eurotahvil ve yabancı menkul bulunduran fonların değerindeki değişimlerin, gerek ülkemizdeki gerekse de dış piyasalardaki siyasi ve ekonomik gelişmelere bağlı olacağı düşünülmektedir.

3 Devlet ve özel sektör tahvil ve bonolarına portföyünde ağırlıklı olarak yer veren fonların (yukarıdaki grafikte ÖST ve Bono) bir yıllık getirileri sırasıyla % 9,7 ve % 4,1 olarak gerçekleşmiştir. Bu fonların benchmarkları olarak düşünülebilecek KYD Bono Tüm Endeksi nde ise ancak %1 lik bir artış olmuştur. Özel sektör tahvillerinin devlet tahvillerine göre yüksek risk içermeleri nedeniyle getirilerinin de bono fonlarına göre daha yüksek olması olağandır. Hisse senetleri piyasasının göstergesi olan BIST 100 Endeksi nin son bir yıldaki %12,7 lik azalışı, yatırım araçları içinde en yüksek yıllık değer kaybına maruz kalan aracın hisse senetleri olduğunu göstermektedir. Buna paralel olarak hisse ve endeks fonları, bu yıl negatif getirili fonlar olarak yatırımcıların portföylerinde yer almıştır. Tüm fon kategorilerinin ortalama getirisi yaklaşık % 7 civarındayken, hisse fonları kategori bazında negatif % 5,5 oranında değişmiştir. Kasım ayına artışla başlayan Borsa İstanbul, ay içinde yaşanan siyasi ve jeopolitik gerginlikler nedeniyle geçen aya göre % 5,3 oranında düşmüştür. Gerek son dönemlerde küresel risk algısında yaşanan bozulma, gerekse de Rusya ile Türkiye nin ikili ilişkilerindeki sıkıntının olumsuz etkilerinin 2016 yılından itibaren görüleceğinin tahmin edilmesi, hisse senetleri piyasasına temkinli yaklaşmayı gerekli kılmaktadır.

4 LUDENS TEN HABERLER Ludens ten yeni bir ürün: Ludens Fon Rating Veri Modülü Artık kurumsal ve bireysel yatırımcılar, yatırım ve emeklilik fonlarına ait güncel ve tarihsel rating değerlerine Ludens Fon Rating Veri Modülü ile excel ortamında ulaşabilecekler. Ludens ve sermaye ve para piyasalarına yönelik veri sağlayan, araştırma ve analiz yazılımları geliştiren Finnet Elektronik Yayıncılık Data İletişim şirketi arasında Kasım ayında imzalanan işbirliği anlaşması çerçevesinde Ludens Fon Rating Modülü artık Finnet Fon Expert ile kullanılabilecek. Ludens in basılı ve dijital medyada yer alan yazıları Aşağıda, geçtiğimiz Ekim, Kasım ve Aralık aylarında Ludens in basılı ve dijital medyada yer alan yazılarının linkleri yer almaktadır. Diğer tüm yazılara ulaşmak için adresini ziyaret edebilirsiniz. 26 Ekim 2015 tarihli Fon Avcısı köşesinde Türkiye Fon Piyasaları Dünya Piyasalarıyla Kıyaslandığında başlıklı yazımız: 16 Kasım 2015 tarihli Fon Avcısı köşesinde Hisse Yatırım Fonları Mercek Altında başlıklı yazımız: Fortune Dergisi Akıllı Yaşam Dergisi Ekim Sayısında Bireysel emeklilik sisteminin gelişmesi için gerekli olan.. başlıklı yazımız. Fortune Dergisi Akıllı Yaşam Dergisi Kasım Sayısında Fon reytingi: BES katılımcısına yol gösteren bir araç başlıklı yazımız. Fortune Dergisi Akıllı Yaşam Dergisi Kasım Sayısında Başarılı fonlar emeklilik birikiminizi ne kadar arttırır? başlıklı yazımız. Kurumsal Yatırımcı Dergisi nde Ekim-Aralık 2015 sayısında Ludens yönetici ortaklarıyla yapılan röportaj: Önceliğimiz ratingin bilinirliğinin artması

5 ALTERNATİF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ Yatırım Aracı Son 3 Aylık Son 6 Aylık Son 1 Yıllık Değişim Değişim Değişim Değişim BIST ,0% -9,3% -12,7% -12,2% Altın (USD/ons) ,5% -8,8% -7,1% -8,3% TL/Dolar 2,9135-0,3% 9,5% 31,5% 25,6% TL/Euro 3,0822-6,0% 5,7% 11,5% 9,3% Döviz Sepeti 2,9979-3,0% 7,5% 20,4% 16,7% Gösterge Tahvil Faizi 10,29 TCMB Ağır.Ort.Fon.Mlyt 8,75 TÜFE 8,1 ÜFE 5,3 YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ Kategori Son 3 Aylık Değişim Son 6 Aylık Değişim Son 1 Yıllık Değişim 2015 Değişim Eurobond 2,3% 3,3% 19,0% 15,6% Yabancı Menkul Kıymet 1,3% 0,0% 18,4% 16,5% Altın -5,7% -2,4% 15,8% 9,8% Kira Sertifikaları 1,5% 4,1% 11,6% 10,4% Özel 2,5% 3,0% 10,4% 9,0% Özel Sektör Tahvil ve Bono 2,6% 5,0% 9,7% 9,0% Likit 0,7% 4,6% 9,1% 8,4% Kısa Vadeli Bono 2,3% 4,4% 8,3% 7,8% Değişken Özel 1,8% 2,1% 6,9% 6,3% Bono 2,1% 2,8% 4,1% 3,9% Değişken 2,4% 0,6% 3,6% 3,1% Fon Sepeti -4,7% -7,2% 2,7% 2,6% İştirak 2,6% -6,4% 2,0% -1,8% Karma 2,5% -2,2% -1,0% -1,0% Endeks 2,3% -5,7% -4,5% -4,3% Hisse 2,1% -7,1% -5,5% -5,3% Ortalama 1,2% -0,1% 6,9% 5,6%

6 FON ANALİZ Son bir yılda yatırım fonlarının toplam portföy büyüklüğü yaklaşık %9 artış göstererek 37,4 milyar TL ye ulaştı. Portföy büyüklüğü açısından incelendiğinde bu piyasanın %81 i para piyasası ve borçlanma araçları fonlarından oluşmaktadır. Yine borçlanma araçları yatırım fonlarının portföy büyüklüklerine bakıldığında kısa vadeli borçlanma araçları fonlarının %80 lik bir paya sahip olduğu görülmektedir. Katılımcı sayısı açısından yapılan incelemede bu tespiti desteklemektedir: 3,2 milyon toplam katılımcısı olan yatırım fonu piyasasında para piyasası ve kısa vadeli borçlanma araçlarına yatırım yapanlar toplam 2,6 milyon ile %81 lik payı almaktadır. Bu tablo göstermektedir ki, Türk yatırım fonu piyasası katılımcısı hem kısa vadeli hem de sabit getirili finansal enstrümanları tercih etmektedir. Bu durumda bu tip bir katılımcı için yatırım fonunun mevduatın alternatifi bir araç olarak algılandığını ve fon performansının mevduat getirisi ile kıyaslanarak ölçüldüğünü söyleyebiliriz. Bu ayki analizimizde işte bu noktadan hareket ederek geçen sene vadeli mevduatta parasını değerlendiren bir yatırımcı ile kısa vadeli bono ya da likit fonlara yatıran bir katılımcının elde ettikleri getiriyi kıyasladık. Alternatif 1: TL sini aylık vadeli mevduatta değerlendirmeyi tercih eden bir yatırımcı için mevduat faizi olarak TCMB tarafından hazırlanan Bankalarca Türk Lirası Üzerinden Açılan Mevduat Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları nı kullandık. Ekim 2014 ten itibaren bir aylık vadelerle yatırılan paranın Eylül 2015 sonunda ulaşacağı net tutar 1.080,44 TL dir. Bu durumda mevduat sahibinin yıllık getirisi % 8,04 olmuştur. Yıl/Ay 1 Aya Kadar Vadeli Mevduat Ağırlıklı Ortalama Faizi Başlangıç Tutarı (TL) Brüt gelir (TL) Stopaj kesintisi Tutarı (TL) (Aylık %15) Net Tutar (TL) 2014/10 % ,97 1, , /11 % , ,99 1, , /12 % , ,70 1, , /1 % , ,97 1, , /2 % , ,37 1, , /3 % , ,09 1, , /4 % , ,87 1, , /5 % , ,70 1, , /6 % , ,83 1, , /7 % , ,98 1, , /8 % , ,98 1, , /9 % , ,80 1, ,44

7 Alternatif 2: 2014 yılının Ekim ayı başında TL lik birikimini likit veya kısa vadeli bono yatırım fonlarında değerlendirmeye başlayan bir yatırımcının 2015 Eylül sonu itibariyle elde edeceği getiriyi hesaplayalım. Hesaplamalarda kategorideki fonların ortalama getiri kullanılmıştır. Kategori Başlangıç Tutarı (TL) Brüt (TL) Tutar Stopaj Kesintisi (%10) Net tutar (TL) Yıllık Getiri (%) Likit ,57 8, ,71 % 7,97 Kısa Vadeli Bono ,92 8, ,83 % 7,28 Yatırım fonlarında stopaj kesintisi satış esnasında elde edilen gelirden % 10 oranında kesilmektedir. Bu nedenle analizimizde bir yılın sonunda yatırımcının fonunu sattığı varsayımından hareketle bu kesinti de dikkate alınmış ve yıllık getiriler hesaplanmıştır. Her iki fon kategorisinin ortalama getirisi de görüldüğü üzere mevduatın yıllık getirisinden düşüktür. Peki kategorilerin içerisinde mevduattan daha yüksek getiri sağlayan fonlar yok mu? Kategori Portföy Büyüklüğü Yıllık Ortalama Getiri Toplam Mevduattan yüksek Oran Tüm Kategori Mevduattan yüksek Mevduat kazandıran fonlar kazandıran fonlar Likit % 7.97% 8.24% 8.04% Kısa Vadeli Bono % 7.28% 8.94% 8.04% Likit fonlar arasında mevduattan yüksek kazandıran 12 adet fon bulunmaktadır. Bu fonların toplam portföy büyüklüğündeki paylarının sadece %2 olması ise daha ziyade küçük fonlar olduğunu göstermektedir. Diğer bir deyişle likit fon piyasanın %98 i geçtiğimiz bir yılda mevduatın altında performans göstermiştir. Mevduatın üzerinde kazandıran fonların performansına baktığımızda ise %8.24 ortalama yıllık getirinin mevduattan sadece %0.2 oranında farklılaştığı görülmektedir. Likit fonların mevduata göre daha başarısız olanlarının ortalama getirisi ise %7.8 dir. Bu durumda likit fonların %98 inin mevduat getirisini dahi yakalayamadığı ortadadır. Kısa vadeli bono fonlarında da tablo benzer niteliktedir. Bu kategoride yer alan fonlardan sadece 4 tanesi geçen bir yılda mevduattan daha iyi bir getiri sağlamıştır. Bu da tüm kısa vadeli bono fon büyüklüğünün %0.8 ine karşılık gelmektedir. Bunun anlamı geçtiğimiz bir yıl itibariyle kısa vadeli bono fonlarının %99.2 sinin mevduat getirisini dahi sağlayamadığıdır. Getiri oranları incelendiğinde ise mevduattan yüksek kazandıran fonların %8.94 ile mevduattan % 0.90 daha fazla kazandırdığı görülmektedir. Kısa vadeli fonların mevduata göre daha başarısız olanlarının ortalama getirisi ise %6.9 dur. Bu durumda kısa vadeli fon piyasasının %99 unun, mevduatın %1.08 altında performans sergilediği ortaya çıkmaktadır.

8 Şimdi başa dönecek olursak toplam 37,4 milyar TL lik yatırım fonu piyasasının yaklaşık %65 ini oluşturan likit ve kısa vadeli bono fonlarının yaklaşık %97 si geçtiğimiz bir yılda mevduattan daha düşük bir performans sergilemiştir. Bu nedenle yukarıda belirttiğimiz gibi kısa vade ve sabit getiri odaklı Türk tipi yatırımcının çoğunluğunun mevduata alternatif bir araç olarak gördüğü fon piyasasında beklentilerine yanıt bulamadığı ortadadır. Peki yatırımcılar için bunun anlamı fon piyasasından uzak durmak mıdır? Bu noktada sağlıklı yaklaşım yatırımcının fon piyasasından uzak kalması değil birikimlerini değerlendireceği fonların seçiminde daha detaylı ve analitik bir yaklaşım geliştirmesidir. Zira yaptığımız tüm bu incelemeden de anlaşılacağı üzere fonun kısa vadeli, risksiz ya da düşük riskli, sabit getirili olması mevduata eşdeğer bir getiri elde edilebileceği anlamına gelmemektedir. Yatırımcının fonun geçmiş getirilerin incelenmesi, mevduatla kıyaslanması, bu performansın sürekliliğinin araştırılması gibi incelemelerden sonra karar vermesi daha doğru olacaktır. Tüm fonların ratingleri için ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu bülten, yatırımcıyı bilgilendirmek amacıyla hazırlanmış olup, yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.