ANTALYA KÖRFEZİ NDE RÜZGÂR VERİLERİNE DAYALI DALGA TAHMİN YÖNTEMLERİ

Transkript

1 ANTALYA KÖRFEZİ NDE RÜZGÂR VERİLERİNE DAYALI DALGA TAHMİN YÖNTEMLERİ Rıfat Tür a, Dilayda Soylu Pekpostalcı a, Alp Küçükosmanoğlu b a Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye, rifattur@gmail.com a Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Türkiye, dilaydasoylu@gmail.com b Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur, Türkiye,alpkosmo@gmail.com Özet Kıyılar hava, su ve kara etkileşiminin etkin olarak gözlemlendiği karmaşık dinamiğe sahip bölgelerdir. Kıyı bölgesini en çok etkileyen ve kıyı mühendisliği problemlerinin en önemli parametresi dalga yüksekliğidir. Bu nedenle dalga istatistiğinin yapılarak dalga yüksekliği tahmini önem arz etmektedir. Doğrudan dalga ölçümlerinin oldukça zahmetli ve masraflı olması nedeniyle ülkemizde dalga ölçümlerine ancak son yıllarda başlanabilmiştir. Genellikle dalga verilerinin rüzgâr verilerinden literatürdeki çeşitli yöntemlerle elde edilmesi tercih edilmektedir. Bu çalışmada, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü nolu Belek istasyonuna ait yılları arası, nolu Konyaaltı istasyonuna ait yılları arası ve nolu Antalya Havaalanı istasyonuna ait yılları arası saatlik rüzgâr verileri kullanılarak literatürdeki dalga tahmin yöntemleriyle (CEM, SMB ve Wilson) Antalya Körfezi için dalga tahminleri yapılmıştır. Tahmin sonuçları literatürdeki çalışmalar (analiz ve modellemeler) ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, literatürdeki yöntemlerin (CEM, SMB ve Wilson) tahmin sonuçları sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Antalya Körfezi, CEM, SMB, Wilson. PARAMETRIC WAVE PREDICTION METHODS BASED ON WIND PARAMETERS IN GULF OF ANTALYA Abstract The coast regions where the interaction of air, water and land is effectively observed, have complex dynamics. The wave height which affects the coastal zone closely is the most important parameter of the coastal engineering problems. For this reason, it is important to determine wave statistics based on the wave height. Since direct wave measurements are very difficult and costly, it is generally preferable to obtain wave data from wind data by various methods. In this study, the parametric wave prediction methods in literature including CEM, SMB and Wilson are used to obtain significant wave height from wind data for Gulf of Antalya. Approximately 6 years of hourly wind data which is 653

2 provided from station 17915, approximately 5 years of hourly wind data which is provided from station and approximately 30 years of hourly wind data which is provided from station 17300, Turkish State Meteorological Service (TSMS). The results were compared with the literature. Consequently, the results of parametric wave prediction methods are presented. Keywords: Gulf of Antalya, CEM, SMB, Wilson. GİRİŞ Kıyı planlama, kıyı yapıları tasarımı, sediman taşınımı ve kıyı erozyonu gibi kıyı mühendisliği olaylarında önemli role sahip olan belirgin dalga yüksekliği yapay zekâ teknikleri, sayısal modeller, parametrik yöntemler vb. yöntemlerle tahmin edilebilmektedir (Berbic vd. 2017, Cornejo-Bueno vd. 2016, Orimolade vd. 2016, Shukla vd. 2016, Tür 2016, Yu vd. 2016, Zhang vd. 2016, The WAMDI Group 1988, Mahjoobi ve Etemad-Shahidi 2008, Hashim vd. 2016, Wang 2017, Elbisy 2015). Doğrudan dalga ölçümü maliyetli ve zor olduğundan, dalga tahmini için rüzgâr verileri kullanılmaktadır. Literatürdeki başlıca dalga tahmin yöntemleri şunlardır; SMB (Sverdrup, Munk and Bretschneider) (Bretschneider 1970), Wilson (Wilson 1965), JONSWAP (Hasselman et al. 1973), Donelan (Donelan 1980), SPM (Shore Protection Manual) (U.S. Army 1984), CEM (Coastal Engineering Manual) (U.S. Army 2006) (Etemad-Shahidi vd. 2009). Akpınar vd. (2014a, 2014b) Karadeniz'in güney bölgesi için Wilson, SMB, JONSWAP ve CEM yöntemleri ile belirgin dalga yüksekliği tahmini yapmışlardır. Çalışmalarında CEM metodunun diğerlerinden daha iyi sonuç vermesine rağmen ANFIS in parametrik yöntemlerden daha doğru sonuçlar verdiğini belirtmişlerdir. Dubey ve Das (2013) Hindistan kıyı bölgesinde CEM ve Wilson yöntemlerini kullanarak belirgin dalga yüksekliğini belirlemişler ve Gumbel, Weibull, Log-normal dağılımlarla belirgin dalga yüksekliğini tahmin etmişlerdir. Balas vd. (2013) HYDROTAM-3D (3 boyutlu hidrodinamik taşınım modeli) kullanarak CEM metodu ve Gumbel dağılımı ile Edremit, Balıkesir bölgesi için belirgin dalga yüksekliği tahmini yapmışlardır. Etemad-Shahidi ve diğerleri (2009) Büyük Göller için ölçülen dalga yükseklikleri ile CEM, Wilson ve SMB yöntemlerinin sonuçlarını karşılaştırmış ve her bir modelin farklı koşullar için doğruluğunu araştırmışlardır. Çaban (2007) ECMWF (European Centre for Medium Range Weather Forecast, Avrupa Orta Vadeli Tahminler Merkezi) den elde ettiği 65 aylık rüzgâr verileri ile Karadeniz kıyıları için yıllık ve mevsimsel dalga iklimi çalışması yaparak en yüksek değer istatistiği analizi ve log-lineer toplam dağılımlarını elde etmiştir. Çalışma için seçilen bölgenin kıyıya uzaklığı ve verilerin 6 yıllık olması nedeniyle en büyük değer istatistiğinde yinelenme süresi 100 yıl için elde edilen sonuçların Özhan ve Abdalla (1999) nın elde ettiği sonuçlardan küçük olduğunu belirtmişlerdir. Alpli (2011) çalışmasında Ege ve Akdeniz de 14 yıllık ECMWF rüzgâr verisi kullanarak en büyük değer dalga yüksekliği dağılımı sonuçlarını Özhan ve Abdalla nın Türkiye kıyıları için rüzgâr ve derin deniz dalga atlası çalışması ile karşılaştırmıştır. Sonuçlar arasındaki farkın dalga atlası için yapılan modellemede Ege adalarının ve kıyı çizgisi geometrisinin yeteri hassasiyette 654

3 tanımlanamaması ve bu durumun Akdeniz için de geçerli olduğunu belirtmiştir. Polat (2015) çalışmasında Akdeniz bölgesi için meteorolojiden ve ECMWF den elde ettiği verilerle en yüksek ve uzun dönem dalga analizleri yaparak geçmiş çalışmalar ile karşılaştırmıştır. Gazipaşa, Antalya Bölgesi nde 50 ve 100 yıllık yinelenme süreleri için ECMWF verileriyle yapılan çalışma sonucunun meteoroloji verileriyle yapılandan daha büyük, dalga atlasının da her iki veriden daha yüksek sonuç verdiğini belirtmiştir. Ayrıca son 10 yıl değerlendirildiğinde meteoroloji verilerinden elde edilen sonuçların en küçük, ECMWF den elde edilen sonuçların ise en büyük değerleri verdiğini; bu durumun meteoroloji istasyonu çevresinde hızlı kentleşmeden veya ECMWF in daha iyi rüzgâr verisi işlemesinden kaynaklanmış olabileceğini belirtmiştir. Özyurt ve Özbahçeci (2008) Akdeniz Bölgesi için 17 yıllık rüzgâr verisi ile Gumbel, Log-normal, Fisher-Tippett Type II ve Weibull dağılımlarını inceleyerek Ergin ve Özhan tarafından yapılan 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi çalışması ile karşılaştırmışlardır. İnan vd. (2012) çalışmalarında Akyaka Sahil için CEM yöntemi ile dalga tahmini yaparak HYDROTAM-3D ile akıntıyı modellemişlerdir. Bu çalışmanın amacı Antalya Körfezi için CEM, Wilson ve SMB yöntemleri ile belirgin dalga yüksekliği tahmini yapılarak, tahmin sonuçlarını literatürde yapılmış olan çalışmalar (analiz ve modellemeler) ile karşılaştırmaktır. YÖNTEM Türkiye nin güneybatısında bulunan Antalya Körfezi belirgin dalga yüksekliği tahmini için T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü nolu Belek istasyonu (36,8604 K 31,0627 D), nolu Konyaaltı istasyonu (36,8400 K 30,6100 D) ve nolu Antalya Havaalanı istasyonu (36,9063 K 30,7990 D) rüzgâr verileri kullanılmıştır. Antalya Körfezi için literatürdeki 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi (Ergin ve Özhan 1986), ayrıca Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalga Atlası (Özhan ve Abdalla 2002) çalışma noktalarının koordinatları ve kullanılan rüzgâr verilerinin istasyon konumları Şekil 1 de görülmektedir. 655

4 Şekil 1. Çalışma alanı, istasyon konumları ve literatürdeki çalışma noktalarının koordinatları Belek istasyonu yılları arası yaklaşık 6 senelik, Konyaaltı istasyonu yılları arası yaklaşık 5 senelik ve Antalya havaalanı istasyonu yılları arası yaklaşık 30 senelik saatlik rüzgâr verileri ile belirgin dalga yüksekliği tahmini yapılmıştır. 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi çalışmasında Titreyen Göl çalışma alanı için yılları arası Alanya Meteoroloji istasyonu ve sinoptik yer basınç haritalarından elde edilen rüzgâr verileri kullanılarak yıllık en büyük belirgin dalga yükseklikleri ve Gumbel dağılımları verilmiştir (Ergin ve Özhan 1986). Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalga Atlası (Özhan ve Abdalla 1999) çalışmasında ise yılları arası 17 yıllık ECMWF den ve basınç alanlarından elde edilmiş rüzgâr verileri kullanılmıştır. Rüzgârın dalgaları meydana getirdiği denizin üzerindeki yüzey alanına feç (F) denmektedir (Yüksel ve Özkan Çevik 2009). Rüzgâr hızı (U), feç mesafesi (F) ve rüzgâr esme süresi (t) rüzgâr etkenli dalgaların yüksekliğini ve periyodunu belirlemektedir (Çapanoğlu Bacanlı 2015). Feç ve rüzgâr esme süresinin yeterli olduğu durum tam gelişmiş deniz durumudur (Fully Arisen Sea State, FAS). Tam tersi koşulda ise gelişmekte olan deniz koşulu (Developing Sea State) söz konusudur. Rüzgâr esme süresi tam gelişmiş deniz durumunu oluşturan rüzgâr esme süresinden daha küçükse süre limitli, feç mesafesi gereken feç mesafesinden küçükse feç limitli durum söz konusudur. Etkili feç mesafesi (F etk) dalga yönünden 45 lik bantta 7,5 lik aralıklarla feç uzunlukları ölçülüp, Denklem 1 kullanılarak hesaplanmaktadır (Şekil 2). (1) 656

5 Şekil 2. Etkili feç mesafeleri Rüzgâr esme süresi belirlenirken rüzgâr hızının 3m/s'den yüksek olduğu veriler dikkate alınmıştır. Ayrıca dalga yüksekliği tahmin yöntemleri için denizden 10 m yükseklikteki rüzgâr hızı (U 10) kullanılmıştır. 20 m'ye kadar herhangi bir yükseklikteki rüzgâr hızını 10 m ye indirgemek için Denklem 2 kullanılmaktadır; SPM(1984) de ihtiyaç duyulan durumlarda kullanılmak üzere Resio ve Vincent (1977) tarafından önerilen hava-deniz sıcaklık farkından kaynaklı stabilite katsayısı (R T) ve yüzey pürüzlülüğüne bağlı yer etkisi (R L) sırasıyla Denklem 3 te ve Denklem 4 te verilmiştir; Belirgin dalga yükseklikleri; etkili feç mesafesi, rüzgâr esme süresi, denizden 10 m yükseklikteki rüzgâr hızına bağlı olarak hesaplanmaktadır. Feç limitli, süre limitli veya tam gelişmiş deniz durumu dikkate alınarak SMB, Wilson ve CEM yöntemleri kullanılarak belirgin dalga yüksekliği tahmini yapılmıştır. SMB Yöntemi Feç limitli durumda rüzgâr esme süresi t min den büyüktür, bu koşulda H s Denklem 5 ile hesaplanmaktadır. Süre limitli durumda ise Denklem 6 da rüzgâr esme süresi ve hızı kullanılarak bulunan yeni feç mesafesi ile belirgin dalga yüksekliği hesaplanmaktadır. (2) (3) (4) 657

6 (5) Burada g yerçekimi ivmesi (m/s 2 ), F etkili feç mesafesi (m), t min minimum esme süresi (s) ve U 10 denizden 10 m yükseklikteki rüzgâr esme hızıdır (m/s). WILSON Yöntemi Minimum rüzgâr esme süresi (t min, sa) Denklem 7 de ve minimum etkili feç mesafesi (F min, km) Denklem 8 de verilmiştir; Burada feç mesafesi F (km), denizden 10 m yükseklikteki rüzgâr hızı U 10 (m/s) ve t rüzgâr esme süresi (sa) dir. Feç limitli durumda belirgin dalga yüksekliği Denklem 9 ile hesaplanmaktadır; (6) (7) (8) (9) Süre limitli durumda ise Denklem 7 de t min yerine rüzgâr esme süresi (t) yazılarak bulunan feç mesafesi (F) kullanılarak Denklem 9 ile H s hesaplanmaktadır. CEM Yöntemi Minimum esme süresi (t min) Denklem 10 ile hesaplanarak bulunmaktadır; (10) Burada F etkili feç mesafesi (m), U 10 (m/s) denizden 10 m yükseklikteki rüzgâr hızı (m/s), g yerçekimi ivmesi (m/s 2 ) dir. Feç limitli durumda belirgin dalga yüksekliği (H s) Denklem 11 ile hesaplanmaktadır; (11) Burada u sürtünme hızı (m/s) Denklem 12 ile hesaplanmaktadır; 658

7 (12) Sürtünme katsayısı C D Denklem 13 ile hesaplanmaktadır; Süre limitli durumda ise Denklem 14 ile rüzgâr esme süresine bağlı yeni feç mesafesi hesaplanarak Denklem 11 kullanılarak belirgin dalga yüksekliği bulunur; (13) (14) SONUÇ Antalya Körfezi çevresinde bulunan 3 meteoroloji istasyonunun rüzgâr verileriyle literatürdeki belirgin dalga yüksekliği tahmin yöntemlerinden elde edilen gumbel dağılımı; Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalga Atlası 36,75 K 31,30 D; 36,75 K 31,00 D; 36,75 K 30,70 D koordinatları gumbel dağılımları ve 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi çalışması sonucu Titreyen Göl için elde edilen gumbel dağılımı yinelenme dönemlerine (T r, yıl) göre Tablo 1 de görülmektedir. Rüzgâr verileri Nolu Antalya Havaalanı İstasyonu (30 yıllık veri) Tablo 1. Belirgin dalga yükseklikleri (H s, m) Yöntem T r (yıl) SMB 2,35 2,71 3,04 3,48 3,81 Wilson 2,20 2,53 2,85 3,26 3,57 CEM 2,70 3,27 3,82 4,52 5, Nolu Antalya Havaalanı İstasyonu (son 10 yıllık veri) Nolu Konyaaltı İstasyonu Nolu Belek İstasyonu SMB 2,30 2,59 2,86 3,21 3,48 Wilson 2,15 2,41 2,67 3,00 3,25 CEM 2,81 3,38 3,92 4,63 5,15 SMB 3,13 3,59 4,04 4,61 5,04 Wilson 2,96 3,41 3,84 4,40 4,82 CEM 3,57 4,39 5,19 6,22 6,99 SMB 1,66 2,04 2,41 2,88 3,23 Wilson 1,54 1,90 2,25 2,69 3,02 CEM 2,15 2,80 3,43 4,24 4,84 659

8 H s (m) 9. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalga Atlası Meteoroloji verileri Sinoptik haritalar 36,75 K 31,30 D 36,75 K 31,00 D 36,75 K 30,70 D 3,60 4,10 4,55 5,20 5,70 5,10 5,60 6,00 6,50 6,90 6,00 7,00 8,00 9,45 10,50 5,40 6,30 7,10 8,25 9,10 4,50 5,25 5,90 6,75 7,40 Şekil 3 te nolu Konyaaltı istasyonuna ait, Şekil 4 te nolu Belek istasyonuna ait, Şekil 5 te nolu Antalya Havaalanı istasyonuna ait SMB, Wilson ve CEM yöntemleriyle elde edilmiş belirgin dalga yüksekliği Gumbel dağılımları verilmiştir. Şekil 3, Şekil 4 ve Şekil 5'te belirgin dalga yüksekliğinin aşılmama olasılığı q Denklem 15 ile hesaplanmaktadır; 8,00 7,50 7,00 6,50 (15) 6,00 5,50 5,00 4,50 4, Nolu Konyaaltı İstasyonu - SMB Nolu Konyaaltı İstasyonu - Wilson Nolu Konyaaltı İstasyonu - CEM 3,50 3,00 2,50 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 -ln(-ln(q)) Şekil 3. Konyaaltı istasyonu verilerinden elde edilen Gumbel dağılımı 660

9 H s (m) H s (m) 9. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2, Nolu Belek İstasyonu - SMB Nolu Belek İstasyonu - Wilson Nolu Belek İstasyonu - CEM 1,50 1,00 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 -ln(-ln(q)) Şekil 4. Belek istasyonu verilerinden elde edilen Gumbel dağılımı 6,00 5,50 5,00 4,50 Havaalanı İstasyonu (30 yıl) - SMB Havaalanı İstasyonu (30 yıl) - Wilson 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 -ln(-ln(q)) Havaalanı İstasyonu (30 yıl) - CEM Havaalanı İstasyonu (10 yıl) - SMB Havaalanı İstasyonu (10 yıl) - Wilson Havaalanı İstasyonu (10 yıl) - CEM Şekil 5. Antalya Havaalanı istasyonu verilerinden elde edilen Gumbel dağılımı 661

10 H s (m) 9. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Şekil 5 te nolu istasyona ait 30 yıllık ve son 10 yıllık veriler ayrı ayrı değerlendirilerek sunulmuştur. Tüm istasyon verilerinden elde edilen Gumbel dağılımlarına bakıldığında CEM metodu en yüksek belirgin dalga yüksekliğini vermektedir. CEM yönteminden elde edilen sonuçlar diğer yöntemlere göre literatürde yapılmış olan çalışma sonuçlarına daha yakındır. Bu nedenle T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğüne ait 3 farklı istasyonun rüzgâr verileri kullanılarak CEM yöntemi ile elde edilmiş belirgin dalga yüksekliklerinden elde edilen gumbel dağılımları ile 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım dalgası özelliklerinin belirlenmesi çalışmasından ve Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalga Atlası çalışmasından elde dilen gumbel dağılımları Şekil 6 da sunulmuştur. 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 -ln(-ln(q)) Nolu Konyaaltı İstasyonu - CEM Havaalanı İstasyonu (30 yıl) - CEM Havaalanı İstasyonu (10 yıl) - CEM Dalga Atlası - 36,75 K 31,30 D Dalga Atlası - 36,75 K 31,00 D Dalga Atlası - 36,75 K 30,70 D Titreyen göl - meteoroloji Titreyen göl - sinoptik harita Nolu Belek İstasyonu - CEM Şekil 6. Antalya Körfezi için belirgin dalga yüksekliği gumbel dağılımları ÖNERİLER Bu çalışma 3 farklı meteoroloji istasyonu için SMB, Wilson, CEM yöntemlerinin belirgin dalga yüksekliği tahmin sonuçlarını göstermektedir. Belirgin dalga yükseklikleri tahmin edildikten sonra, her bir yöntem için Gumbel ile en büyük değer belirgin dalga yüksekliği dağılımı yapılmış ve dağılımlar arasındaki farklılıklar belirlenmiştir (Şekil 3, Şekil 4, Şekil 5). Antalya Körfezi için Türkiye Kıyıları için Rüzgâr ve Derin Deniz Dalgası Atlası nın Gumbel dağılımı ve 15 deniz yöresi için dalga tahminleri ve tasarım 662

11 dalgası özelliklerinin belirlenmesi çalışmasından elde edilen Gumbel dağılımı kullanılan yöntemlerin tutarlılığını göstermek amacıyla çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, CEM yöntemi diğer belirgin dalga yüksekliği tahmin yöntemleriyle karşılaştırıldığında daha yüksek ve literatürdeki çalışmalara nispeten daha yakın sonuçlar vermiştir (Şekil 6) nolu Antalya Havaalanı istasyonu için CEM yöntemiyle elde edilen Gumbel dağılımında son 10 yıllık veri seti 30 yıllığa göre daha yüksek; diğer yöntemlerde ise daha düşük çıkmıştır. Belek istasyonu yılları arası yaklaşık 6 senelik, Konyaaltı istasyonu yılları arası yaklaşık 5 senelik ve Antalya Havaalanı istasyonu yılları arası yaklaşık 30 senelik saatlik rüzgâr verileri ile belirgin dalga yüksekliği tahmini yapılmıştır. Söz konusu rüzgâr ölçümleri kara istasyonlarında yapılmıştır; bu nedenle karadaki engellerin hava akımını etkilemesi ve daha kalın sınır tabakası oluşturması rüzgâr hızını etkilemektedir. Her ne kadar düzeltme faktörleriyle (R L) deniz üzerinden 10 m yükseklikte esen rüzgâr verileri elde edilmeye çalışılsa da sonuçlarda gözle görülür bir değişim meydana gelmemiştir. Dolayısıyla kara istasyonu verilerinin güvenilirliği tartışma konusudur (Ergin ve Özhan 1986) nolu Antalya Havaalanı istasyonunun 30 yıllık veriye sahip olmasına rağmen Konyaaltı istasyonuna göre daha küçük değerler vermesinin nedeninin Antalya Havaalanı istasyonun karadan yaklaşık olarak 6,5 km içerde kalması ve etrafındaki kentleşme olduğu düşünülmektedir. Konyaaltı istasyonu verilerinin 5 yıl gibi kısa bir veri seti olmasına rağmen kıyıya yakın olması, etrafında yüksek engellerin bulunmaması ve hava akımının bozulmaması nedeniyle daha yüksek rüzgâr verilerine sahip olduğundan, daha yüksek dalga sonuçları verdiği düşünülmektedir. Ayrıca Antalya Körfezi için nolu Belek istasyonu verileri en küçük sonuçları vermektedir. Veri setinin kısalığının, istasyonun yaklaşık karadan 1 km içeride kalmasının ve istasyonun deniz tarafında ağaçlık bölgenin bulunmasının bu duruma neden olduğu düşünülmektedir. KAYNAKLAR Alpli R. Ege Denizi-Akdeniz Dalga Atlası ve Küresel İklim Değişiminin Dalga İklimine Etkisi Yüksek Lisans Tezi, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Yıldız Teknik Üniversitesi, Akpınar A., Özger M., Kömürcü M.İ. Prediction of Wave Parameters by Using Fuzzy İnference System and The Parametric Models along The South Coasts of The Black Sea Journal of Marine Science and Technology, 19(1), 1-14, 2014a. Akpinar A., Özger M., Bekiroglu S., Komurcu M.I. Performance Evaluation of Parametric Models in The Hindcasting of Wave Parameters along The South Coast of Black Sea Indian Journal of Geo-Marine Sciences, 43(6), , 2014b. Balas L., Numanoğlu Genç A., İnan A. Liman Yapılarının Tasarımı İçin Dalga Tahmini Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 5(2), Berbic J., Ocvirk E., Carević D., Lončar G. Application of Neural Networks and Support Vector Machine for Significant Wave Height Prediction Oceanologia, 59(3), ,

12 Cornejo-Bueno L., Borge J.C.N., Alexandre E., Hessner K., Salcedo-Sanz S. Accurate Estimation of Significant Wave Height With Support Vector Regression Algorithms and Marine Radar Images Coastal Engineering, 114, , Çaban S. Wind And Wind Wave Climate Research along The Southern Part of Black Sea Master Thesis, The Graduate School Of Natural And Applied Sciences Of Middle East Technical University, Çapanoğlu Bacanlı D. Ayvalık Bozcadada Bandırma Kıyı Bölgeleri için Rüzgar ve Dalga İklimi Çalışması Yüksek Lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Dubey R.P., Das B. Long Term Ocean Wave Forecasting along Indian Coast Journal of Indian Water Resources Society, 33(2), 24-29, Elbisy M.S. Sea Wave Parameters Prediction by Support Vector Machine Using a Genetic Algorithm Journal of Coastal Research, 31(4), , Ergin A., Özhan E. 15 Deniz Yöresi için Dalga Tahminleri ve Tasarım Dalgası Özelliklerinin Belirlenmesi ODTÜ, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Kıyı ve Liman Mühendisliği Araştırma Merkezi, Ankara, Etemad-Shahidi A., Kzeminezhad M.H., Mousavi S.J. On The Prediction of Wave Parameters Using Simplified Methods Journal of Coastal Research, , Hashim R., Roy C., Motamedi S., Shamshirband S., Petković D. Selection of Climatic Parameters Affecting Wave Height Prediction Using An Enhanced Takagi-Sugeno-Based Fuzzy Methodology Renewable and Sustainable Energy Reviews, 60, , İnan A., Yılmaz N., Numanoğlu Genç A., Balas L. Coastal Hydrodynamics along The Eroded Beach of Akyaka İn Gökova Bay, Turkey Recent Advances in Engineering, , Mahjoobi J., Etemad-Shahidi A. An Alternative Approach for The Prediction of Significant Wave Heights Based on Classification And Regression Trees Applied Ocean Research, 30(3), , Orimolade A.P., Haver S., Gudmestad O.T. Estimation of Extreme Significant Wave Heights and The Associated Uncertainties: A Case Study Using NORA10 Hindcast Data for The Barents Sea Marine Structures, 49, 1-17, Özhan E., Abdalla S. Turkish Coast Wind and Deep Water Wave Atlas Applied Project Report, Middle East Technical University, Civil Engineering Dept., Ocean Eng. Research Center, Ankara, Özhan E., Abdalla S. Türkiye Kıyıları Rüzgar ve Derin Deniz Dalga Atlası MEDCOAST, METU, 445, Özyurt G., Özbahçeci B.Ö. Tasarım Dalgasının Bulunmasında Dağılım Modelinin Etkisi Türkiye nin Kıyı ve Deniz Alanları 7. Ulusal Kongresi, Polat Ç. Evaluation Of Wave Statistics By Using Two Wind Data Sets For Mediterranean Sea Region In Turkey Master thesis, The Graduate School Of Natural And Applied Science Of Middle East Technical University, Shore Protection Manual (SPM). U. S. Army Corps of Engineers, Washington, DC: U.S. Army Engineer Waterways Experiment Station, U.S.; U.S. Government Printing Office,

13 Shukla R.P., Kinter J.L. Subseasonal Prediction of Significant Wave Heights over the Western Pacific and Indian Ocean Region Weather and Forecasting, 31(6), , The WAMDI Group The WAM Model - A third Generation Ocean Wave Prediction Model Journal of Physical Oceanography, 18(12), , Tür R. Belirgin Dalga Yüksekliğinin (Significant Wave Height=H s) Bulanık Sinir Ağları (ANFIS) ile Tahmini The Journal of Graduate School of Natural and Applied Sciences of Mehmet Akif Ersoy University, 7(2), , Wang Y.G. Prediction of Height and Period Joint Distributions for Stochastic Ocean Waves China Ocean Engineering, 31(3), , Yu T., Xie W.S., Zhang S Improved Algorithm for Estimation of Significant Wave Height from X-Band Radar İmage Sequences Journal of Applied Remote Sensing, 10(4), Yüksel Y., Özkan Çevik E. Kıyı Mühendisliği Deniz Mühendisliği Serisi No 12009, İstanbul, Beta basım yayım, Zhang S., Song Z., Lie Y. An Advanced İnversion Algorithm for Significant Wave Height Estimation based on Random Field Ocean Engineering, 127, ,