BÖLÜM BİNA İÇİ DOĞALGAZ TESİSATI. Amaç: Doğalgazın binalarda kullanım yerlerini, bağlantılarını ve boru çapı hesabını öğrenme

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BÖLÜM BİNA İÇİ DOĞALGAZ TESİSATI. Amaç: Doğalgazın binalarda kullanım yerlerini, bağlantılarını ve boru çapı hesabını öğrenme"

Transkript

1 BÖLÜM BİNA İÇİ DOĞALGAZ TESİSATI Amaç: Doğalgazın binalarda kullanım yerlerini, bağlantılarını ve boru çapı hesabını öğrenme

2 3.1. DOĞALGAZIN BİNALARDA KULLANIM YERLERİ Doğalgaz genel anlamda ham madde ve yakacak olmak üzere iki işlem için kullanılır. Binalarda ise yakacak, sıcak su temini ve merkezi ısıtmada doğalgaz kullanılmaktadır. Binalarda doğalgaz kullanımını üç grupta toplamak mümkündür Mutfak Amaçlı Kullanım Doğalgazın tüp gaza göre temel üstünlüğü sürekli oluşu ve maliyet düşüklüğüdür. Temizliği ve sürekliliği nedeniyle ocak ve fırınlarda kullanılmaktadır Sıcak Su Amaçlı Kullanım Sıcak su ihtiyacını karşılamak için tüp gazlı şofbenler ile katı ya da sıvı yakıtlı termosifonlar kullanılmaktadır. Bunların da yakacak stoku ve kül, is gibi sorunları vardır. Doğal kullanımı ile birlikte bu sorunlar ortadan kalkar. Kombi, kat kaloriferi gibi cihazlar hem ısı hem de sıcak su ihtiyacını karşılarlar Isınma Amaçlı Kullanım: a) Ferdi Isınma: kişilerin ısıtma cihazlarını yaşadıkları mahalde kendi konfor istekleri doğrultusunda kullanarak ısınma şeklidir. Kombiler, kat kaloriferleri, soba ve şömineler bu amaçlı kullanılan ısınma cihazlarıdır. b) Merkezi Isıtma Amaçlı Olarak: Merkezi sistem birden fazla bağımsız bölümün bir kazan dairesinden ısıtılmasıdır. Genellikle 12 veya daha fazla bağımsız bölüm içeren binalarda ilk yatırım maliyeti ve tesisatın işletme şartları açısından tavsiye edilir. Doğalgaz kullanımında merkezi ısıtma kalorifer kazanı, brülör, otomatik kontrol sistemi, sirkülasyon pompası, baca, tesisat armatürleri, emniyet donanımları, vana, pompa, doğalgaz sayacı, izolasyon, borulama gibi temel unsurlardan oluşan bir sistemdir. Doğalgaz yakıldığında duman gazları ile birlikte su buharı ortaya çıkmaktadır. Duman gazlarındaki su buharının kazan içinde yoğuşması kazanın ömrünü kısaltan en önemli faktördür. Yoğuşan su buharı asidiktir ve metal malzemelerde tahribata neden olur. Bu nedenle merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan kazanlarda yoğuşma kontrol altına alınmalıdır. Bu ise otomatik kontrol vasıtasıyla dönüş suyunun kontrolü ile gerçekleşir. İlk yatırım ve işletme maliyeti düşüktür. Özellikle otomatik kontrol ilavesi ile sistem daha kontrollü hale geldiği için işletme maliyeti daha da düşecektir. Ayrıca ısınma tek noktadan olduğu için daha emniyetlidir DOĞALGAZ TESİSATI HESABI Doğalgaz tesisatı hesapları, kalorifer, sıhhi tesisat, hesaplarına benzer ve tablolardan yararlanılır. Boru çaplarının hesabı genel olarak boru hatlarındaki basınç kayıplarının hesabına dayanır. İç tesisat hesabı aşağıdaki adımlardan oluşur Tesisat Planının Bölümlere Ayrılması Tesisat planında, boru tesisatı tesisat bölümlerine ayrılır. Boru hattından geçen maksimum debi, Vs nin veya tesisata ait parçalarının sembollerinin değiştiği yerde, ilgili tesisat bölümü biter ve başka bir tesisat bölümü başlar. Tesisat bölümlerinde yerel kayıp oluşturan fittings ve armatürlerden bölümün başında olanı göz önüne alınan tesisat

3 bölümüne aittir. En sondaki eleman ise diğer diğer tesisat bölümünde sayılır. Sadece karşı akım T parçası sonunda bulunduğu tesisat bölümüne ait sayılır Kritik Devrenin Seçilmesi Girişten itibaren en uzak ve en fazla gaz geçen devre kritik devredir. Kritik devredeki tesisat bölümleri numaralandırılır Maksimum Gaz Debisinin Belirlenmesi Konutlarda ve küçük işletmelerdeki cihazlarda max debi (Vs) aşağıdaki denklem ile bulunur. V V. f V. f V. f V. f S H H D D R R U U Bu ifadedeki indisler; H: Ocaklar, fırınlar D: Şofbenler R: Soba ve termosifonlar U: Kombi cihazlar, kat kaloriferi Yukarıdaki denklemde V gaz tüketim cihazlarının her birinin tükettiği gaz miktarını gösterir ki buna bağlantı değeri denir. Birimi m 3 /h olarak verilir. Çeşitli gaz tüketim cihazları için verilen değerleri Çizelge 3.1 de gösterilmiştir. En çok rastlanan cihazlar için bağlantı değerleri (V), farklı gaz işletme alt ısıl değerlerine (H U,B ) bağlı olarak bu çizelgeden alınabilir. Çizelgede bulunmayan cihazların bağlantı değerleri cihaz imalatçısının verilerinden alınabilir. İkinci gaz ailesi ile ilgili bağlantı değerlerinin doğalgazın L grubu için hesap edilmesi tavsiye edilir. Göz önüne alınan bir tesisat bölümünün beslediği aynı türden cihazların toplam bağlantı değeri V, cihaz sayısı ile Çizelge 3.1 deki bağlantı değerlerinin çarpımı ile bulunur. Ancak bir tesisat bölümünden geçen gaz debisi bu toplam değer değildir. Cihazların tamamının aynı anda çalışması ihtimali çok küçüktür. O halde toplam değer cihaz türüne bağlı bir küçültücü katsayı ile çarpılmalıdır. İhtimal hesabı ile bulunan bu katsayıya eş zaman faktörü (f) adı verilir. Cihaz türüne ve cihaz sayısına bağlı f değerleri Çizelge 3.2 de verilmiştir. Şüpheli hallerde f değeri 1,0 alınmalıdır. Örnek: Bir tesisat bölümünde aşağıdaki cihazlar bağlı ise tesisat bölümünden geçen maksimum gaz debisi ne olur? 5 adet fırın 5 adet şofben (27,9 kw) 20 adet soba (7 kw) Çizelge 3.1 ve 2 den cihazların bağlantı değerleri ve eş zaman faktörleri bulunarak, V V. f V. f V. f V. f V S H H D D R R U U s 5.1, 2.0, , 2.0, ,8.0,387 3 Vs 13, 076 m / h olarak bulunur.

4 Çizelge 3.1. Cihazların Gaz Bağlantı Değerleri (V) Gaz tüketi m cihazı Ocakfırın Şofbe n Term osifon Su hacmi Oda ısıtıcıs ı (Soba) Sıcak su kazan ı Komb i su ısıtıcıs ı Kalori fer kazan ı Anma ısıl gücü NL (kw) İşletme alt ısıl değeri HU,B (kwh/m³) ye bağlı olarak bağlantı değeri V (m³/h) 1. Gaz 4. Gaz 2. Gaz ailesi ailesi ailesi L grubu H grubu Hu,B = 4,2kWh/ m³ Hu,B = 8,6kWh/ m³ Hu,B = 10,6kW h/m³ Hu,B = 6,3kWh/ m³ 4fl. 3,0 1,5 1,2 2,0 8,7 2,5 1,2 1,0 1,6 17,5 5,0 2,4 2,0 3,3 22,7 6,5 3,2 2,6 4,3 27,9 8,0 3,9 3,2 5,3 6,9 1,9 0,9 0,7 1,3 7,6 2,1 1,0 0,8 1,5 8,3 2,3 1,1 0,9 1,6 8,7 2,4 1,2 1,0 1,7 10,5 2,9 1,4 1,2 1,9 3,5 1,0 0,5 0,4 0,7 4,7 1,3 0,6 0,5 0,9 7,0 2,0 1,0 0,8 1,3 9,3 2,7 1,3 1,1 1,8 11,6 3,3 1,6 1,3 2,2 5,0 1,4 0,7 0,6 1,0 6,0 1,7 0,8 0,7 1,1 7,0 2,0 1,0 0,8 1,3 8,0 2,3 1,1 0,9 1,5 9,0 2,6 1,3 1,0 1,7 9,3 2,7 1,3 1,1 1,8 10,0 2,9 1,4 1,1 1,9 11,0 3,1 1,5 1,2 2,1 14,0 4,0 1,9 1,6 2,6 17,5 5,0 2,4 2,0 3,3 18,6 5,3 2,6 2,1 3,5 20,9 6,0 2,9 2,4 4,0 23,3 6,7 3,2 2,6 4,4 30,0 8,6 4,2 3,4 5,7

5 Çizelge 3.2. Cihaz türüne bağlı olarak eş-zaman faktörü (f) Cihazların sayısı Cihaz türüne bağlı olarak eş-zaman faktörü f H f D f R f U 0,621 0,448 0,371 0,325 0,294 0,271 0,253 0,239 0,227 0,217 0,208 0,201 0,194 0,188 0,183 0,178 0,173 0,169 0,166 0,162 0,159 0,156 0,153 0,151 0,148 0,146 0,144 0,142 0,140 0,138 1,000 0,607 0,456 0,373 0,320 0,283 0,255 0,234 0,217 0,202 0,191 0,180 0,172 0,164 0,157 0,151 0,146 0,141 0,137 0,133 0,129 0,125 0,122 0,119 0,117 0,114 0,112 0,110 0,108 0,106 1,000 0,800 0,703 0,641 0,597 0,564 0,537 0,515 0,496 0,480 0,466 0,454 0,443 0,432 0,423 0,415 0,407 0,400 0,394 0,387 0,382 0,376 0,371 0,366 0,362 0,357 0,353 0,349 0,346 0,342 1,000 0,883 0,822 0,782 0,752 0,729 0,710 0,694 0,680 0,668 0,657 0,648 0,639 0,631 0,624 0,617 0,611 0,605 0,599 0,594 0,590 0,585 0,581 0,577 0,573 0,569 0,566 0,562 0,559 0, Basınç Kayıplarının Hesabı Bina içi tesisatta kabul edilebilir toplam basınç kaybı 2,8 mbar değerindedir. Bina girişindeki regülatör ile en sondaki cihaz arasında gazın akışı için kullanılacak olan bu basınç farkının, Pm hatlar arasındaki dağılımı Çizelge 3.3 de verilmiştir. Bu dağılım çok daireli binalarda hesabın sistematik bir biçimde yapılabilmesi için ortaya konmuştur.

6 Örneğin bir villa iç tesisatında böyle bir dağılıma gerek duyulmaksızın toplam basınç kaybını kullanacak şekilde boru çapı hesaplanır. Bu çizelgedeki değerler gaz şirketince izin verilmediği sürece aşılmamalıdır. Çizelge 3.3. Kabul edilebilir basınç kaybının hatlar arasındaki dağılımı Kabul edilebilir Hat basınç kaybı (mbar) Bina bağlantı hattı 0,2 Dağıtım hattı 0,3 Düşey kolon hattı 0,0 Sayaç bağlantı ve tüketim 0,8 hattı Cihaz bağlantı hattı 0,5 Sayaç 1 Toplam 2,8 Bina içi tesisatta gaz hızı sınır değeri ise 6 m/s dir. Bu değer hiçbir tesisat bölümünde aşılmamalıdır. Her tesisat bölümündeki toplam basınç kaybı, P aşağıdaki denklem ile ifade edilir. R. L Z PH Bu denklemde; R : Özgül sürtünme kaybı (mbar/m) L : Boru boyu (m) R.L : Sürtünme basınç kaybı (mbar) Z : Yerel basınç kaybı (mbar) : Yükseklik farkından doğan basınç kaybı veya kazancı (mbar) P H Boru hesabında ana kriter, her hatta meydana gelecek basınç kaybının müsaade edilebilir basınç kaybından küçük olmasıdır. Yani; P m olmalıdır. Basınç kayıplarının hesabı ve boru çapının belirlenmesi Çizelge 3.4 de görülen hesap föyü yardımı ile yapılır ve sonuçlar bu föye işlenir. Hesaba bina bağlantı hattından başlanır.

7 Çizelge 3.4. Hesap föyü Hesap yapılacak hattın adı yazıldıktan sonra bu hattaki tesisat bölümleri (TB) sıra ile ele alınır. Çizelge 3.4 de, 1. sütuna TS numarası yazılır. 2. sütuna bu bölümün beslediği cihazların sayıları, 3. sütuna toplam bağlantı değerleri ve 4. sütuna eş zaman faktörleri işlenir. 3. ve 4. sütun çarpımı 5. sütuna ve toplam değer de V S olarak 6. sütuna yazılır. 7. sütuna ise tesisat bölümündeki boru boyu L işlenir. Göz önüne alınan tesisat bölümü için boru çapı, DN seçilir. Hesap bir deneme yanılma yöntemine dayanmaktadır. Seçilen çaplara göre hesaplanacak toplam basınç kaybının hattaki müsaade edilen basınç kaybından küçük olup olmadığı kontrol edilir. Aksi halde yeni boru çapları seçilerek hesaplar tekrarlanır. İlk tahmin için hızın 2 m/s mertebesinde olduğu boru çapı seçimi tavsiye edilir. Seçilen boru çapı, DN 8. sütuna işlenir.

8 Boru Sürtünme Kaybı Akışkanın viskozite bağlı olarak gerek kanal cidarları ile ve gerekse akışkanın kendi molekülleri arasındaki sürtünmeler dolayısı ile oluşan kayba sürtünme kaybı denir. Sürtünme kaybı Darcy Kanununa göre; P s L V f... D 2 2 ifadesine göre hesaplanır. Burada; P s : Sürtünme Kaybı (Pa) f : Boyutsuz sürtünme kayıp katsayısı D : Boru çapı (m) L : Boru uzunluğu (m) : Akışkanın yoğunluğu (kg/m 3 ) V : Akışkanın hızı (m/s) Bu ifadedeki boyutsuz sürtünme katsayısı, cidarın pürüzlülüğüne, akışkan cinsine, kanal çapına ve akışın Reynolds (Re) sayısına bağlıdır. Boru çapı küçülürse hız artar. Hız artarsa, basınç kaybı hızın karesi ile doğru orantılı olarak artar. Genel olarak tesisatta boru çapları ne kadar küçük seçilirse sistem o kadar ucuz olur. Ancak, buna karşılık kullanılması gereken basınç farkı artar. O halde boru hesabı temelini, basınç farkı teşkil eder. Çizelge 3.5. Maksimum debi (Vs) ve anma çapına bağlı olarak akış hızı (v) ve özgül sürtünme basınç kaybı (R) (2. gaz ailesi ve DIN 2440 a uyan çelik boru için)

9 Çizelge 3.6. Yerel kayıp katsayıları

10 Çizelge 3.7. Akış hızı yerel kayıp katsayıları toplamına göre yerel basınç kaybı (Z) (2. gaz ailesi gazları için) Yukarıdaki denklemin yerine sürtünme kaybı olarak, R. L s ifadesi pratik hesaplamalar için kullanılabilir. Bu denklemde; R : Özgül sürtünme kaybı (mbar/m) L : Boru boyu (m) : Sürtünme basınç kaybı (mbar) P s Çizelge 3.5 de çelik borular için, maksimum gaz debisi Vs ve boru çapı DN ye bağlı olarak gaz hızı ve özgül sürtünme basınç kaybı R değerleri verilmiştir. Çizelgeden okunan V ve R değerleri sırası ile 9. ve 10. sütunlara işlenir. 7. sütundaki L ve 10. sütundaki R değeri çarpılarak bulunan sürtünme kaybı R.L değeri 11. sütuna yazılır Yerel Basınç Kaybı: Bir tesisat bölümündeki bağlantı elemanları ve armatürlerden dolayı doğan yerel basınç kayıpları; akış hızı (v) ve elemanlarının yerel kayıp katsayılarının toplamına bağlıdır. Yerel kayıp katsayıları değerleri çeşitli elemanlar için Çizelge 3.6 da verilmiştir.

11 Çizelge 3.6 da 1. satıra tesisat bölüm numaraları yazılır. Göz önüne alınan tesisat bölümünde mevcut fittings ve armatürlerin sayısı söz konusu sütuna yazılır. Sonra bu adetler karşılarındaki değerleri ile çarpılıp toplanarak son satıra bölümüne işlenir. Bu değer aynı zamanda Çizelge 3.4 deki 12. sütuna taşınır. Çizelge 3.7 den faydalanılarak v hız değeri ve özel katsayısı değerleri yardımı ile Z yerel basınç kaybı bulunur ve Çizelge 3.4 deki 13. sütuna yazılır Yükseklik Farkından Doğan Basınç Kaybı Doğalgaz ve havanın yoğunluklarının farklı oluşu nedeniyle aşağı inen ve yukarı çıkan borularda basınç farkları oluşur. Bu basınç kaybı; 0,04. H ( mbar) H şeklinde ifade edilir. Yukarı çıkan borularda H (+) işaretli, aşağı inen borularda ise H (-) işaretli alınacaktır. Dolayısı ile aşağı inen borularda basınç kaybı, yukarı çıkan borularda ise basınç kazancı söz konusudur. Çizelge 3.4 de H işareti ile birlikte 14. sütuna ve yukarıdaki denkleme göre hesaplanan P işareti ile birlikte 15. sütuna yazılır Hesabın Tamamlanması Toplam basınç kaybı, P ; R. L Z PH denklemi uyarınca Çizelge 3.5. deki 11., 13. ve 15. sütundaki basınç kayıpları cebrik olarak toplanmak sureti ile bulunur ve 16. sütuna yazılır. Göz önüne alınan bir hatta kaç tane tesisat bölümü varsa her biri için bu işlem tekrarlanır. Sonunda 16. sütundaki basınç kayıpları toplanarak hattaki toplam basınç kaybı bulunur. Bu değer 17. sütunda müsaade edilen Pm ile karşılaştırılarak uygun olup olmadığı kontrol edilir. Hattaki toplam basınç kaybı, müsaade edilen basınç kaybına eşit veya ondan biraz küçükse seçilen çaplar uygundur. Aksi taktirde hattaki boru çapları yeniden seçilerek işlem tekrarlanır Kazan Dairesi Hattı Hesabı Bu tip uygulamalarda boru çapı hesabı yukarıda anlatılan iç tesisat hesabı kapsamındadır. Ancak dağıtım hattındaki ayrımdan kazana kadar aynı tek çaplı boru kullanıldığında tesisatı bölümlere ayırmaya gerek yoktur. Sayaç dışında boru hattında kullanılabilecek basınç düşümü 1,6 mbar değerindedir. Ortak dağıtım hattındaki basınç düşümünü de bu hesapta göz önüne almak gerekir. Boru çapının hesabı amacı ile önce hız 2,5 m/s mertebesinde kalacak şekilde boru çapı tahmin edilir. Daha sonra sıra ile hattaki sürtünme kayıpları hesaplanır. Toplam basınç kaybının 1,6 mbar a yakın veya daha az ise, seçilen çap uygundur. Aksi taktirde yeni çap değeri tahmin edilerek hesap tekrarlanır.

12 Boru Çapı Hesabı İle İlgili Örnekler Örnek 1: Isıl gücü 30 kw ve gaz bağlantı değeri, V=3,4 m 3 /h olan villa kaloriferi boru hattı uzunluğu, L=15 m, yükselti farkı, H =-3,0 m ve hesaplanan toplam yerel basınç kayıp katsayıları =8,0 değerindedir. Kazan dairesi hattı regülatörden hemen sonra ayrılmaktadır. Buna göre boru çapı kaç inç olmalıdır. Boru çapı DN 20 tahmin edilirse, Çizelge 3.5 den R=0,072 mbar/m ve v=2,6 m/s okunur.buna göre; s s s R. L 0, ,08 mbar bulunur. Çizelge 3.7 den ise =8,0 ve v=2,6 m/s değerlerine göre Z=0,21 mbar bulunur. Yükselti farkından doğan basınç kaybı ise; 0,04. H H H H 0, ,12 mbar bulunur. Buna göre toplam basınç kaybı; R. L Z H 1, 08 0, 21 0,12 1, 41mbar olup, müsaade edilen 1,6 mbar değerinden küçüktür ve uygundur. Dolayısı ile boru çapı DN 20 (3/4 ) olmalıdır. (1 inç=25,4 mm) Örnek 2: Özgül sürtünme kaybı R=0,072 mbar/m olan 10 m uzunluğundaki bir doğalgaz kalorifer boru hattındaki sürtünmeden dolayı meydana gelen basınç kaybı nedir? s s s R. L 0, ,72 mbar Örnek 3: Gaz bağlantı değeri 3,4 m 3 /h olan villa kaloriferi boru hattından geçen doğalgazın hızının 2,6 m/s olması istenmektedir. Buna göre borunun çapı kaç inç olmalıdır.

13 V v. A ( Debi Hız. Alan) 3 V 3,4 / 3600 m / s A v 2,6 m / s A 3, m d A eşitliğinden 4 d 0, 0215m d 3/ 4" Örnek 4: Aşağıdaki şekilde yedi daireli ve bir küçük işletmesi (ekmek fırını)olan konut binasının gaz tesisat şeması görülmektedir. Buna göre boru çapları hesabını yapınız. Şekil 3.1. Yedi daireli ve bir fırını olan binanın gaz tesisat şeması Çeşitli cihazlarla donatılmış yedi birimlik bir konut ve bir küçük işletmeye (ekmek fırını) L grubundan doğalgaz beslenmektedir. Örnek DIN 2440 a uygun bir çelik boru için hesaplanmıştır. Boru tesisatı Şekil 3.1 de görüldüğü gibi ana kapatma vanasından (HAE) veya basınç regülatöründen sonra başlayan ve ayrı ayrı cihaz bağlantı hatlarından oluşan tesisat bölümlerine (TB) ayrılmıştır. Her birime tesis edilmiş cihazların sayısı, türü ve anma ısıl güçleri şemada verilmiştir. Ekmek pişirme fırını ve diğer fırın cihazları cihazları ile birlikte küçük işletmenin kullanma şartları dikkate alınarak maksimum debisi 12,0 m 3 /h olarak belirtilmiştir. İlk önce verilen değerlere göre her tesisat bölümünün maksimum

14 debisi (Vs) hesaplanır. Bunun için her bir bölümdeki değerler Föy 1a ya yazılır (bakınız Çizelge 3.8 ve 9). 2. sütun, cihaz türüne bağlı olarak cihaz sayısı, 3. sütun, cihaz türüne bağlı olarak toplam debi VA cihaztürü. Bu her cihaz için ayrı hesapla bulunur. Bunun için her cihazın bağlantı değeri ya imalatçının verilerinden ya da Çizelge 3.1 den alınır. 4. sütun, cihaz türü ve sayısına bağlı olarak eş zaman faktörü, Çizelge 3.2 den alınır. 5. sütun, sütun 3 ve 4 den alınır. 6. sütun, 5. sütuna yazılan değerlerin toplamıdır. O tesisat bölümüne ait maksimum debiyi verir. Küçük işletmenin maksimum debisi AB, BC ve CD bölümlerine dahil değildir. 7. sütuna, her bir tesisat bölümünün uzunluğu yazılır. 8, 9 ve 10. sütuna sırasıyla, boru çapı, hız ve özgül sürtünme basınç kaybı değerleri yazılır. Bunun için, maksimum debi (Vs) ve boru çapı DN ye bağlı olarak Çizelge 3.5 den faydalanılır. Burada boru çapı seçiminde ilk yaklaşım olarak hızın (v) 2 m/s değerleri civarında olması ve 3 m/s değerini aşmaması esas alınır. Çizelgeden yararlanılırken de (Vs) nin ara değerleri için (R) ve (v) değerleri okunurken interpolasyon yapılır. 11. sütun, 7 ve 10. sütunun R.L çarpımı boru sürtünmesinden doğan basınç kaybını verir. Her tesisat bölümünde toplam yerel kayıp katsayıları Çizelge 3.10 ve 11 yardımıyla bulunarak Çizlge 3.8 ve 9 un 12. sütuna yazılır. Yerel basınç kayıpları Çizelge 3.7 den hıza bağlı olarak bulunur (gerekirse interpolasyon yapılır) ve 13. sütuna yazılır. Yukarıya çıkan veya aşağı inen hatlarda Çizelge 3.8 ve 9 un dipnotu dikkate alınarak yükseklik farkı H 14. sütuna yazılır. 14. sütundaki değer gazın kaldırma değeri (bu örnek için: 2.gaz ailesi) (-0,04) ile çarpılarak 15. sütuna yazılır. 11, 13 ve 15. sütundaki değerlerin toplamı, söz konusu tesisat bölümündeki toplam basınç kaybı olarak 16. sütuna yazlır. Bir hattın tesisat bölümleri toplam basınç kayıplarının toplamı TS, hattın kabul edilir basınç kaybını ZUL geçerse yeniş boru çapları seçerek hesaplar tekrar yapılmalıdır.

15 Çizelge 3.8. Föy 1a nın dağıtım ve kolon hattı için kullanılması

16 Çizelge 3.9. Föy 1a nın cihaz sorti ve tüketim hatları için kullanılması

17 Çizelge Föy 2 nin dağıtım ve kolon hattı için kullanılması

18 Çizelge Föy 2 nin cihaz sorti ve tüketim hatları için kullanılması

BORU ÇAPI HESABI. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK Makine Mühendisliği Bölümü

BORU ÇAPI HESABI. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK Makine Mühendisliği Bölümü BORU ÇAPI HESABI Doç. Dr. Selahattin ÇELİK Makine Mühendisliği Bölümü 24.10.2017 Sıcak Sulu Isıtma Sistemlerinde Boru Çaplarının Belirlenmesi Ve Pompa Seçiminin Yapılması Tesisatta kullanılan boru çaplarının

Detaylı

ENDÜSTRİYEL TESİSLERDE BORU ÇAPI HESAP ESASALARI. Doç. Dr. Ahmet ARISOY İ.T.Ü. MAKİNA FAKÜLTESİ

ENDÜSTRİYEL TESİSLERDE BORU ÇAPI HESAP ESASALARI. Doç. Dr. Ahmet ARISOY İ.T.Ü. MAKİNA FAKÜLTESİ ENDÜSTRİYEL TESİSLERDE BORU ÇAPI HESAP ESASALARI Doç. Dr. Ahmet ARISOY İ.T.Ü. MAKİNA FAKÜLTESİ 11 KASIM 1991 ORTA VE YÜKSEK BASINÇ GAZ DAĞITIM HATLARINDA BORU HESABI " Doç. Dr. Ahmet ARISOY.- - * GENEL

Detaylı

Su Debisi ve Boru Çapı Hesabı

Su Debisi ve Boru Çapı Hesabı Su Debisi ve Boru Çapı Hesabı Su Debisi Hesabı Sıcak sulu ısıtma sistemleri, günümüzde bireysel ve bölgesel konut ısıtmasında, fabrika ve atölye, sera ısıtmasında, jeotermal enerjinin kullanıldığı ısıtma

Detaylı

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Doç. Dr.

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Selahattin ÇELİK KALORİFER TESİSATI PROJESİ Öneri projesi ve raporu Ön (Avan) proje ve

Detaylı

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü

Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü ISITMA TEKNİĞİ 1.Tarihsel gelişim 2.Günümüz ısıtma teknikleri Bir ısıtma tesisatının uygun olabilmesi için gerekli

Detaylı

Boru Çaplarının Hesaplanması SIHHİ TESİSAT

Boru Çaplarının Hesaplanması SIHHİ TESİSAT Boru Çaplarının Hesaplanması SIHHİ TESİSAT Bir yapıda muslukların aynı anda açılması beklenemez. Bu nedenle toplam debi bulunurken YB ne karşılık gelen debi değerlerinin toplamı alınmaz. Bunun yerine

Detaylı

GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU

GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU 2018-2019 GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU Su alma kulesinin dip kısmında çıkılacak olan iletim borusuyla Q max 1,31 m 3 /sn olan su, kıyıdaki pompa istasyonuna getirilecektir.

Detaylı

SORU 1) ÇÖZÜM 1) UYGULAMALI AKIŞKANLAR MEKANİĞİ 1

SORU 1) ÇÖZÜM 1) UYGULAMALI AKIŞKANLAR MEKANİĞİ 1 SORU 1) Şekildeki sistemde içteki mil dönmektedir. İki silindir arasında yağ filmi vardır. Sistemde sızdırmazlık sağlanarak yağ kaçağı önlenmiştir. Verilen değerlere göre sürtünme yolu ile harcanan sürtünme

Detaylı

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır.

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır. SORU 1) Şekildeki (silindir+piston) düzeni vasıtası ile kolunda luk bir kuvvet elde edilmektedir. İki piston arasındaki hacimde yoğunluğu olan bir akışkan varıdr. Verilenlere göre büyük pistonun hareketi

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Yoğunluğu 850 kg/m 3 ve kinematik viskozitesi 0.00062 m 2 /s olan yağ, çapı 5 mm ve uzunluğu 40

Detaylı

TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI

TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI 6.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2016 1. POMPA SEÇİMİ Kapalı ısıtma devresinin pompa seçimi için iki farklı parametrenin belirlenmesine ihtiyaç vardır:

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR-II BORU ve DİRSEKLERDE ENERJİ KAYBI DENEYİ 1.Deneyin Adı: Boru ve dirseklerde

Detaylı

Mekanik Projelendirme Esnasında Tasarımı Yönlendiren Faktörler

Mekanik Projelendirme Esnasında Tasarımı Yönlendiren Faktörler Isı İstasyonu Uygulamaları Mekanik Projelendirme Esnasında Tasarımı Yönlendiren Faktörler Yatırım maliyetinin düşürülmesi İşletme masraflarının kısılması Bakım masraflarının minimize edilmesi Isıtma kalitesinin

Detaylı

BĐLGĐSAYARLA PROJELENDĐRĐLMESĐ

BĐLGĐSAYARLA PROJELENDĐRĐLMESĐ Doğal Gaz Konut ve Sanayi iç Tesisatının BĐLGĐSAYARLA PROJELENDĐRĐLMESĐ Mak. Y. Müh. Cenap ÖZSARAÇ 1967'de Đstanbul'da doğdu. 1988 yılında Đstanbul Teknik Üniversitesi Makina Fakültesinden mezun oldu.

Detaylı

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M DEÜ HASTANESİ KLİMA SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA SİSTEMLERİNİN N ISIL VE HİDROLİK DENGELENMESİ Burak Kurşun un / Doç.Dr.Serhan KüçüK üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M BölümüB GİRİŞ Değişen

Detaylı

Ana Boru Çapı ve Pompa Birimi

Ana Boru Çapı ve Pompa Birimi BASINÇLI BORU SİSTEMLERİNİN TASARIMI (POMPAJ VE CAZİBE İÇİN) (TEK HAT VE DALLI SİSTEMLER İÇİN) (KRİTİK HAT VE YAN DALLAR İÇİN) (DOĞRUSAL PROGRAMLAMA YÖNTEMİ, KELLER YÖNTEMİ, İZİN VERİLEN YÜK KAYBI YAKLAŞIMI,

Detaylı

Borularda Akış. Hesaplamalarda ortalama hız kullanılır.

Borularda Akış. Hesaplamalarda ortalama hız kullanılır. En yaygın karşılaşılan akış sistemi Su, petrol, doğal gaz, yağ, kan. Boru akışkan ile tam dolu (iç akış) Dairesel boru ve dikdörtgen kanallar Borularda Akış Dairesel borular içerisi ve dışarısı arasındaki

Detaylı

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON 8 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Su Ürünleri Teknolojileri Su temini Boru parçaları

Detaylı

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr.

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr. Taşınım Olayları II MEMM009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi 07-08 bahar yy. borularda sürtünmeli akış Prof. Dr. Gökhan Orhan istanbul üniversitesi / metalurji ve malzeme mühendisliği bölümü Laminer

Detaylı

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz. Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, 2. Ara Sınavı Soruları 10.12.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)

Detaylı

Boyler, Baca hesabı. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü

Boyler, Baca hesabı. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Boyler, Baca hesabı Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Boyler nedir? Kalorifer kazanının sıcaklığından yararlanarak içindeki suyun ısıtılması sağlayan ve bu su ile yerleşim yerine sıcak su sağlayan

Detaylı

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUVARI

T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUVARI T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUVARI BORULARDA VE HİDROLİK ELEMANLARDA SÜRTÜNME KAYIPLARI DENEY FÖYÜ 1. DENEYİN AMACI Borularda

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I DENEY 2 : BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ (AKIŞKANLAR MEKANİĞİ) DENEYİN AMACI:

Detaylı

Pompa tarafından iletilen akışkanın birim ağırlığı başına verilen enerji (kg.m /kg), birim olarak uzunluk birimi (m) ile belirtilebilir.

Pompa tarafından iletilen akışkanın birim ağırlığı başına verilen enerji (kg.m /kg), birim olarak uzunluk birimi (m) ile belirtilebilir. 2.3.1. Pompalar Öteki sanayi kesimlerinde olduğu gibi, gıda sanayinde de çeşitli işlem aşamalarında, akışkanların iletiminde pompalar kullanılır. Örneğin; işlemlerde gerekli su, buhar, elde edilen sıvı

Detaylı

6. GENLEŞME DEPOLARI 6.1 AÇIK GENLEŞME DEPOSU

6. GENLEŞME DEPOLARI 6.1 AÇIK GENLEŞME DEPOSU 6. GENLEŞME DEPOLARI Genleşme depoları sistemdeki basıncın kontrolü ve sisteme gerekli su desteğinin sağlanması bakımından çok önemlidir. Genleşme depoları açık ve kapalı olmak üzere iki tiptedir. 6.1

Detaylı

Isıtma tesisatında yıllık yakıt miktarı hesaplanarak, yakıt deposu tesisin en az 20 günlük yakıt gereksinimini karşılayacak büyüklükte olmalıdır.

Isıtma tesisatında yıllık yakıt miktarı hesaplanarak, yakıt deposu tesisin en az 20 günlük yakıt gereksinimini karşılayacak büyüklükte olmalıdır. 7. YILLIK YAKIT MĐKTARI HESABI VE YAKIT DEPOLARI Isıtma tesisatında yıllık yakıt miktarı hesaplanarak, yakıt deposu tesisin en az 20 günlük yakıt gereksinimini karşılayacak büyüklükte olmalıdır. 7.1 Yıllık

Detaylı

OREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ

OREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ OREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ Enerji analizi termodinamiğin birinci kanununu, ekserji analizi ise termodinamiğin ikinci kanununu kullanarak enerjinin maksimum

Detaylı

Bölüm II Sıcak Sulu Kalorifer Sistemleri. Yrd. Doç. Dr. Selahattin Çelik

Bölüm II Sıcak Sulu Kalorifer Sistemleri. Yrd. Doç. Dr. Selahattin Çelik Bölüm II Sıcak Sulu Kalorifer Sistemleri Yrd. Doç. Dr. Selahattin Çelik Doğal Taşınımlı Sıcak Su Sistemleri Doğal taşınımlı sıcak su tesisatında, su dolaşımı yerçekimi ivmesi yardımıyla sağlanır. Alttan

Detaylı

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6 Şube NÖ-A NÖ-B Adı- Soyadı: Fakülte No: Kimya Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Bütünleme Sınavı Soru ve Çözümleri 20.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)

Detaylı

Kadar artar. Artan bu hacmi depolayacak açık genleşme deposunun hacmi ise;

Kadar artar. Artan bu hacmi depolayacak açık genleşme deposunun hacmi ise; 7. GENLEŞME DEPOLARI Genleşme depoları sistemdeki basıncın kontrolü ve sisteme gerekli su desteğinin sağlanması bakımından çok önemlidir. Genleşme depoları açık ve kapalı olmak üzere iki tiptedir. 7.1

Detaylı

formülü verilmektedir. Bu formüldeki sembollerin anlamları şöyledir: için aşağıdaki değerler verilmektedir.

formülü verilmektedir. Bu formüldeki sembollerin anlamları şöyledir: için aşağıdaki değerler verilmektedir. 11.YILLIK YAKIT MİKTARI HESABI VE YAKIT DEPOLARI Isıtma tesisatında yıllık yakıt miktarı hesaplanarak, yakıt deposu tesisin en az 20 günlük yakıt gereksinimini karşılayacak büyüklükte olmalıdır. 11.1 Yıllık

Detaylı

ISITMA SİSTEMİNDE BORU ÇAPI HESABI

ISITMA SİSTEMİNDE BORU ÇAPI HESABI BÖLÜM 6 ISITM SİSTEMİNDE BORU ÇPI HESBI 6. BORULRD ISILI KIŞ Merkezi ısıtma sistemlerinde kazanda 90 o C ta üretilen sıcak su, ısıtma yapılacak ortamlardaki ısıtıcılara su taşıyıcı borular ile ulaştırılır.

Detaylı

ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ

ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ Pompa; suya basınç sağlayan veya suyu aşağıdan yukarıya terfi ettiren (yükselten) makinedir. Terfi merkezi; atık suların, çamurun ve arıtılmış suların bir bölgeden

Detaylı

YOĞUŞMA DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV

YOĞUŞMA DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV YOĞUŞMA DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Yoğuşma katı-buhar ara yüzünde gerçekleşen faz değişimi işlemi olup işlem sırasında gizli ısı etkisi önemli rol oynamaktadır. Yoğuşma yoluyla buharın sıvıya

Detaylı

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI h 1 h f h 2 1 5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI (Ref. e_makaleleri) Sıvılar Bernoulli teoremine göre, bir akışkanın bir borudan akabilmesi için, aşağıdaki şekilde şematik olarak gösterildiği gibi, 1 noktasındaki

Detaylı

Kalorifer Tesisatında Hidrolik Dengesizliğin Radyatör Debileri ve Isı Aktarımlarına Etkisi

Kalorifer Tesisatında Hidrolik Dengesizliğin Radyatör Debileri ve Isı Aktarımlarına Etkisi Kalorifer Tesisatında Hidrolik Dengesizliğin Radyatör Debileri ve Isı Aktarımlarına Etkisi Doç.. Dr. Serhan KÜÇÜK ÜÇÜKA Dokuz Eylül Üniversitesi Makine MühendisliM hendisliği i BölümüB Amaç Kalorifer tesisatlarında

Detaylı

ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ

ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ 1. Teorik Esaslar: Isı değiştirgeçleri, iki akışın karışmadan ısı alışverişinde bulundukları mekanik düzeneklerdir. Isı değiştirgeçleri endüstride yaygın olarak kullanılırlar

Detaylı

Isı Kaybı Hesabına Örnek

Isı Kaybı Hesabına Örnek Isı aybı Hesabına Örnek Bu bölümde ısı kaybı bir dairenin bir odası için ayrıntılı olarak yapılmıştır.şekil de ısı kaybı hesabı yapılacak örnek bir daire (202 nolu SALON) verilmiştir Dairenin iç hava sıcaklıkları

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Makine Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Akışkanlar Mekaniği Genel Laboratuvar Föyü Güz Dönemi Öğrencinin Adı Soyadı : No : Grup

Detaylı

DERS BİLGİ FORMU. Merkezi Isıtma Gaz ve Tesisat Teknolojisi Alan Ortak

DERS BİLGİ FORMU. Merkezi Isıtma Gaz ve Tesisat Teknolojisi Alan Ortak BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim

Detaylı

YÜKSEK BĐNALARDA KALORĐFER ve SIHHĐ TESĐSAT ÖZELLĐKLERĐ

YÜKSEK BĐNALARDA KALORĐFER ve SIHHĐ TESĐSAT ÖZELLĐKLERĐ YÜKSEK BĐNALARDA KALORĐFER ve SIHHĐ TESĐSAT ÖZELLĐKLERĐ Rüknettin KÜÇÜKÇALI 1950 yılında doğdu. 1972 yılında Đ.T.Ü. Makina Fakültesi'nden Makina Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Sungurlar ve Tokar firmalarında

Detaylı

VENTURİMETRE DENEYİ 1. GİRİŞ

VENTURİMETRE DENEYİ 1. GİRİŞ VENTURİMETRE DENEYİ 1. GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış esnasında akışkanın tabakaları farklı hızlarda hareket ederler ve akışkanın viskozitesi, uygulanan kuvvete karşı direnç gösteren tabakalar arasındaki

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

MAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ

MAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ MAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ 1.GİRİŞ Deney tesisatı; içerisine bir ısıtıcı,bir basınç prizi ve manometre borusu yerleştirilmiş cam bir silindirden oluşmuştur. Ayrıca bu hazneden

Detaylı

Bölüm 4 BİNALARDA ISITMA SİSTEMİ PROJELENDİRİLMESİNE ESAS ISI GEREKSİNİMİ HESABI (TS 2164)

Bölüm 4 BİNALARDA ISITMA SİSTEMİ PROJELENDİRİLMESİNE ESAS ISI GEREKSİNİMİ HESABI (TS 2164) ME401- Isıtma ve Havalandırma Bahar, 2017 Bölüm 4 BİNALARDA ISITMA SİSTEMİ PROJELENDİRİLMESİNE ESAS ISI GEREKSİNİMİ HESABI (TS 2164) Ceyhun Yılmaz Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine

Detaylı

BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ

BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM30 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DERSİ BORULARDA BASINÇ KAYBI E SÜRTÜNME DENEYİ Hazırlayan Yrd.Doç.Dr. Mustafa ÖZBEY SAMSUN

Detaylı

ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN

ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN Döner bir pervane kanatları tarafından hava veya gazları hareket ettiren basit makinalardır. Eksenel fan: Döner bir mil üzerine pervane

Detaylı

SIVI VE GAZ YAKITLI MERKEZİ SİSTEM KALORİFER KAZANI KULLANMA KLAVUZU

SIVI VE GAZ YAKITLI MERKEZİ SİSTEM KALORİFER KAZANI KULLANMA KLAVUZU SIVI VE GAZ YAKITLI MERKEZİ SİSTEM KALORİFER KAZANI KULLANMA KLAVUZU GİRİŞ ÜNMAK ÜGS/ÜSG tip kazanlar, silindirik gövde ve yanma hazneli, sıvı ve/veya gaz yakıtlı çelik kazanlardır. Standart işletme sıcaklığı

Detaylı

Gazlı şofben Elektrikli şofben Termosifon

Gazlı şofben Elektrikli şofben Termosifon 3. SICAK SU TESİSATI Binalarda yaşayanlar yıkanma, bulaşık, çamaşır gibi kullanma amaçlı sıcak suya gereksinim duyarlar. Sıcak su istenilen konfor koşullarına, mevcut ısıtma kaynaklarına, kullanma miktarına

Detaylı

VANA VE SÜZGEÇLERĐN BĐRLĐKTE KULLANILMASI DURUMUNDA BASINÇ DÜŞÜŞÜNÜN BELĐRLENMESĐ

VANA VE SÜZGEÇLERĐN BĐRLĐKTE KULLANILMASI DURUMUNDA BASINÇ DÜŞÜŞÜNÜN BELĐRLENMESĐ VANA VE SÜZGEÇLERĐN BĐRLĐKTE KULLANILMASI DURUMUNDA BASINÇ DÜŞÜŞÜNÜN BELĐRLENMESĐ Y. Doç Dr. Đbrahim GENTEZ 1949 yılında Đstanbul'da doğdu. 1972 yılında ĐTÜ Makina Fakültesi'nden mezun oldu. 1973 yılından

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ DENEY FÖYÜ (BORULARDA SÜRTÜNME KAYIPLARI) Hazırlayan: Araş. Gör.

Detaylı

PASLANMAZ ÇELİK EŞANJÖR & GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ

PASLANMAZ ÇELİK EŞANJÖR & GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ PASLANMAZ ÇELİK EŞANJÖR & GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ Duvar Tipi Yer Tipi Sessiz çalışma (25 db) sınıf 5 D 95 n C KASKAD İLE 2640kW a KADAR GÜÇ Merkezi sistem için üretilmiş olan akte.mix serisi kazanlar binaların

Detaylı

Daire Isıtma Üniteleri. Daire İçi Isı Dağıtımı ve Kullanma Suyu Isıtması İçin

Daire Isıtma Üniteleri. Daire İçi Isı Dağıtımı ve Kullanma Suyu Isıtması İçin Daire Isıtma Üniteleri Daire İçi Isı Dağıtımı ve Kullanma Suyu Isıtması İçin Daha İyi Bir Gelecek İçin: Techem Çevre dostu ve ekonomik Doğal kaynakların hızla tükendiği günümüzde, enerjiye olan ihtiyaç

Detaylı

EĞİTİM NOTLARI 16 BASINÇLI HAVA HATLARI BASINÇLI HAVA HATLARI

EĞİTİM NOTLARI 16 BASINÇLI HAVA HATLARI BASINÇLI HAVA HATLARI Basınçlı hava, endüstriyel tesislerde yaygın bir şekilde kullanılan bir enerji türüdür. Basınçlı hava, dış ortamdan alınan havanın bir kompresörde belli bir oranda sıkıştırılmasıyla elde edilir. Serbest

Detaylı

KALORİFER TESİSATINDA HİDROLİK DENGESİZLİĞİN RADYATÖR DEBİLERİ VE ISI AKTARIMLARINA ETKİSİ

KALORİFER TESİSATINDA HİDROLİK DENGESİZLİĞİN RADYATÖR DEBİLERİ VE ISI AKTARIMLARINA ETKİSİ 5 KALORİFER TESİSATINDA HİDROLİK DENGESİZLİĞİN RADYATÖR DEBİLERİ VE ISI AKTARIMLARINA ETKİSİ Serhan KÜÇÜKA Erdem MUSAOĞLU ÖZET Sıcaksulu ısıtma sistemlerinde ısıtıcılardan istenilen su debisinin geçmesi

Detaylı

RAUTITAN YENİ NESİL ISITMA İÇİN ÜNİVERSAL SİSTEM RAUTITAN BASINÇ KAYBI TABLOLARI

RAUTITAN YENİ NESİL ISITMA İÇİN ÜNİVERSAL SİSTEM RAUTITAN BASINÇ KAYBI TABLOLARI RAUTITAN YENİ NESİL ISITMA İÇİN ÜNİVERSAL SİSTEM RAUTITAN BASINÇ KAYBI TABLOLARI 1 Boru ağı hesaplaması Kullanım suyu ve ısıtma sistemlerinin hesaplanması için REHAU tarafından çeşitli servis hizmetleri

Detaylı

Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 30.04.2013

Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 30.04.2013 Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 30.04.2013 1. Hm, Monometrik Yüksekliği Hesapla Hm = GBK X + JxL + GB dir. Burada; Hm : Monometrik yükseklik (terfi basma yüksekliği), (m). GBK : Hat sonundaki deponun giriş

Detaylı

DEN 322. Pompa Sistemleri Hesapları

DEN 322. Pompa Sistemleri Hesapları DEN 3 Pompa Sistemleri Hesapları Sistem karakteristiği B h S P P B Gözönüne alınan pompalama sisteminde, ve B noktalarına Genişletilmiş Bernoulli denklemi uygulanırsa: L f B B B h h z g v g P h z g v g

Detaylı

DİYAFRAMLI EMNİYET VENTİLİ (DEV)

DİYAFRAMLI EMNİYET VENTİLİ (DEV) DİYAFRAMLI EMNİYET VENTİLİ (DEV) SABİT AYARLI Aralık 01 TANITIM Diyaframlı emniyet ventilleri kapalı devre ısıtma sistemlerinde oluşan basıncı tahliye ederek, önceden belirlenmiş bir değere sınırlamak

Detaylı

doğru ısınmak için...

doğru ısınmak için... T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Yetkilendirilmiş Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına Yönelik Ölçüm Şirketi doğru ısınmak için... ULTRA KALORİMETRELER SONiK Ultrasonik

Detaylı

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Pek çok uygulama alanında sıcak bir ortamdan soğuk bir ortama ısı transferi gerçekleştiğinde kaynama ve yoğuşma olayları gözlemlenir. Örneğin,

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik

Detaylı

HAVALANDIRMA DAĞITICI VE TOPLAYICI KANALLARIN HESAPLANMASI

HAVALANDIRMA DAĞITICI VE TOPLAYICI KANALLARIN HESAPLANMASI 1.1.1. Temel Bilgiler a) Statik Basınç: Statik basınç, sıkıştırılmış havanın 1 m³ ünün serbest kalması halinde meydana çıkacak potansiyel enerjiyi gösterir. Ayrıca vantilatörlerde güç tecrübeleri kaidelerine

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr.

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr. T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Aydın DURMUŞ EYLÜL 2011 SAMSUN SANTRĠFÜJ POMPA DENEYĠ 1. GĠRĠġ Pompa,

Detaylı

EMNİYET VENTİLİ (EV)

EMNİYET VENTİLİ (EV) EMNİYET VENTİLİ (EV) SABİT AYARLI Ağustos 018 TANITIM Sabit ayarlı emniyet ventilleri kapalı devre ısıtma sistemlerinde oluşan basıncı tahliye ederek, önceden belirlenmiş bir değere sınırlamak amacıyla

Detaylı

3. ISI KAYBI HESABI. 3.1 İletimsel Isı Kaybı

3. ISI KAYBI HESABI. 3.1 İletimsel Isı Kaybı 3. ISI KAYBI HESABI Isı kaybı hesaplarını yapabilmek için gerekli sayısal değerlerin bir kısmı mimari projeden bir kısmı ise mimari proje esas alınarak seçilmiş veya hesaplanmış verilerden alınır. Binanın

Detaylı

Paket Tip Isı Pompaları

Paket Tip Isı Pompaları Paket Tip Isı Pompaları Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Tesisat ekipmanları aynı gövdenin içine yerleştirilmiş Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma,

Detaylı

Gaz Yakıtlı Sıcak Hava Üreteçleri www.cukurovaisi.com

Gaz Yakıtlı Sıcak Hava Üreteçleri www.cukurovaisi.com Yenilikçi ve Güvenilir... Gaz Yakıtlı Sıcak Hava Üreteçleri www.cukurovaisi.com Gaz Yakıtlı Sıcak Hava Üreteçleri Çukurova Isı nın kendi markası olan ve son teknolojiyle üretilen Silversun Hot Air Gaz

Detaylı

MMO İZMİR ŞUBE TESİSAT SEMİNERİ. Nurettin KÜÇÜKÇALI

MMO İZMİR ŞUBE TESİSAT SEMİNERİ. Nurettin KÜÇÜKÇALI MMO İZMİR ŞUBE TESİSAT SEMİNERİ Nurettin KÜÇÜKÇALI 1 ±0.1 Bar ±0.2 Bar BASINCA BAĞLI SUYUN KAYNAMA NOKTASI p (bar) Su sıcaklığı C 0,08 bar 40,31 C 0,10 bar 45,83 C 0,20 bar 60,08 C 0,32 bar 70,65

Detaylı

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: 1- (24 Puan) Şekildeki 5.08 cm çaplı 38.1 m uzunluğunda, 15.24 cm çaplı 22.86 m uzunluğunda ve 7.62 cm çaplı

Detaylı

SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI

SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI BİREYSEL YAĞMURLAMA SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIM İLKELERİ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Prof. Dr. Süleyman KODAL Prof. Dr. Yusuf Ersoy

Detaylı

GAZ DAĞITIM VE BRÜLÖR SĐSTEMLERĐNDE BASINÇ DÜŞÜRME ĐSTASYONLARI (GAZ HATTI)

GAZ DAĞITIM VE BRÜLÖR SĐSTEMLERĐNDE BASINÇ DÜŞÜRME ĐSTASYONLARI (GAZ HATTI) 37 GAZ DAĞITIM VE BRÜLÖR SĐSTEMLERĐNDE BASINÇ DÜŞÜRME ĐSTASYONLARI (GAZ HATTI) Harald BORN ÖZET Doğal gaz nakil hatlarında gazın yüksek olan basıncı dağıtım bölgelerinde kademeli olarak kullanım basıncına

Detaylı

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2 T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2 DOĞAL VE ZORLANMIŞ TAŞINIMLA ISI TRANSFERİ DENEYİ ÖĞRENCİ NO: ADI SOYADI:

Detaylı

STANDARTLAR. 6 TS 615 EN 26 Ani su ısıtıcılar(şofbenler)- Gaz yakan, Atmosferik brülörlü

STANDARTLAR. 6 TS 615 EN 26 Ani su ısıtıcılar(şofbenler)- Gaz yakan, Atmosferik brülörlü STANDARTLAR NO STANDART NO AÇIKLAMA 1 TS EN 297 2 TS EN 483 3 TS EN 625 4 TS EN 677 5 TS 12514 Gaz yakan merkezi Isıtma kazanları -Anma ısı yükü 70 kw'ı Aşmayan atmosferik brülörlü B11 ve B11BS Tipi Kazanlar

Detaylı

İZMİR MMO MEKANİK TESİSATLARDA ENERJİ TASARRUFU. Nurettin KÜÇÜKÇALI

İZMİR MMO MEKANİK TESİSATLARDA ENERJİ TASARRUFU. Nurettin KÜÇÜKÇALI İZMİR MMO MEKANİK TESİSATLARDA ENERJİ TASARRUFU Nurettin KÜÇÜKÇALI 1 POMPALAR 2 3 4 5 Sirkülasyon Pompalarını Kim Kontrol Edecek 6 7 8 9 10 11 12 13 Nominal çap 6" mm. 150 İç çap mm. 150 R basınç kaybı

Detaylı

Bölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI

Bölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI Bölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI Kazanların Sınıflandırılması 1.Kazan İmalatında Kullanılan Malzemeye Göre a) Dökme dilimli kazanlar b) Çelik kazanlar 2. Kazan Ocak Tipi, Tasarım Şekli

Detaylı

Home Station. Isı İstasyonu Çözümleri

Home Station. Isı İstasyonu Çözümleri Home Station Isı İstasyonu Çözümleri Merkezi ısıtma sistemlerinde, daire ısıtma ve termostatik kontrollü sıcak su için ALNA HOME STATION su ısıtıcısı ve fark basınç kontrolü ile tam bir çözümdür. Özellikler

Detaylı

Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış

Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Laminer ve Türbülanslı Akış Laminer Akış: Çalkantısız akışkan tabakaları ile karakterize edilen çok düzenli akışkan hareketi laminer akış olarak adlandırılır. Türbülanslı

Detaylı

1-Kömür Kazanları : Yakma havası emilmesi kazandaki, bağlantı kanallarındaki ve bacadaki dirençlerin karşılanması baca çekişi ile gerçekleşir.

1-Kömür Kazanları : Yakma havası emilmesi kazandaki, bağlantı kanallarındaki ve bacadaki dirençlerin karşılanması baca çekişi ile gerçekleşir. 10. BACALAR Bacanın görevi atık gazın çevreye zarar vermeyecek şekilde kazandan çıkmasını sağlamak ve sıcak gazın kazanda istenilen hızda dolaşabilmesi için gerekli çekişi sağlamaktır. Bacalar doğal çekişli

Detaylı

VIESMANN. VITOMAX 200-HS Yüksek basınçlı buhar kazanı Üç geçişli Buhar kapasitesi 0,5 ile 4,0 t/h arası. Teknik Bilgi Föyü. VITOMAX 200-HS Tip M73A

VIESMANN. VITOMAX 200-HS Yüksek basınçlı buhar kazanı Üç geçişli Buhar kapasitesi 0,5 ile 4,0 t/h arası. Teknik Bilgi Föyü. VITOMAX 200-HS Tip M73A VIESMANN VITOMAX 200-HS Yüksek basınçlı buhar kazanı Üç geçişli Buhar kapasitesi 0,5 ile 4,0 t/h arası Teknik Bilgi Föyü Sipariş numarası: fiyat listesine bakınız, fiyatları lütfen sorunuz VITOMAX 200-HS

Detaylı

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 8 AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 2 2.1 BİR NOKTADAKİ BASINÇ Sıvı içindeki bir noktaya bütün yönlerden benzer basınç uygulanır. Şekil 2.1 deki gibi bir sıvı parçacığını göz önüne alın. Anlaşıldığı

Detaylı

AirMini 10 22 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri

AirMini 10 22 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri AirMini 10 22 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR-II RADYAL YATAKLAR

KAYMALI YATAKLAR-II RADYAL YATAKLAR Makine Elemanları 2 KAYMALI YATAKLAR-II RADYAL YATAKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Radyal yataklama türleri Sommerfield Sayısı Sonsuz Genişlikte Radyal Yatak Hesabı

Detaylı

MANOMETRELER 3.1 PİEZOMETRE

MANOMETRELER 3.1 PİEZOMETRE 18 3 MANOMETRELER Düşük sıvı basınçlarını hassas olarak ölçmek için yaygın bir metot, bir veya birden fazla denge kolonu kullanan piezometre ve manometrelerin kullanılmasıdır. Burada çeşitli tipleri tartışılacaktır,

Detaylı

Bölüm-1 BİNALARDA ISI KAYBI HESABI Yrd. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK. Kaynak: Kalorifer Tesisatı MMO

Bölüm-1 BİNALARDA ISI KAYBI HESABI Yrd. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK. Kaynak: Kalorifer Tesisatı MMO Bölüm-1 BİNALARDA ISI KAYBI HESABI Yrd. Doç. Dr. Selahattin ÇELİK Kaynak: Kalorifer Tesisatı MMO Aşağıda mimari projesi verilen 5. kat 512 no lu salon için ısı kaybı hesabı şöyle yapılır: Binanın yapıldığı

Detaylı

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ

Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Seracılıkta ortam sıcaklığının kontrol altında tutulması bitki büyümesi ve gelişmesi ile verim ve kalitesi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Seralarda yetiştirilen ürünlerden

Detaylı

Paket Tip Isı Pompaları

Paket Tip Isı Pompaları Paket Tip Isı Pompaları Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Tesisat ekipmanları entegrasyonlu Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım

Detaylı

BORULARDA ISI KAYBI VE YALITIMI

BORULARDA ISI KAYBI VE YALITIMI Makale BORULARDA ISI KAYBI VE YALITIMI Y. Müh. Gökhan ÖZBEK Özet: Bu yazıda ısıtma tesisatında kullanılan borulardan olan ısı kaybı üzerinde durulmuştur. Isıtılmayan hacimlerden geçen sıcak su borularından

Detaylı

AirMini Serisi 28-34 kw Isı Pompası Sistemleri

AirMini Serisi 28-34 kw Isı Pompası Sistemleri AirMini Serisi 28-34 kw Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu

Detaylı

Soru No Puan Program Çıktısı 3, ,8 3,10 1,10

Soru No Puan Program Çıktısı 3, ,8 3,10 1,10 Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı İmzası: CEVAP ANAHTARI Açıklama: Sınavda ders notları ve dersle ilgili tablolar serbesttir. SORU. Tersinir ve tersinmez işlemi tanımlayınız. Gerçek işlemler nasıl işlemdir?

Detaylı

BİNA HAKKINDA GENEL BİLGİLER

BİNA HAKKINDA GENEL BİLGİLER Sayfa : 1 Bina Bilgileri BİNA HAKKINDA GENEL BİLGİLER Projenin Adı : ISORAST DEFNE Binanın Adı : DEFNE Ada/Parsel : Sokak-No : Semt : İlçe : İl : ISTANBUL Dizayn Bilgileri: Brüt Hacim : 593 Net Kullanım

Detaylı

AirMini 04 08 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri

AirMini 04 08 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri AirMini 04 08 kw Serisi Isı Pompası Sistemleri Daire, villa, yazlık, ofis, mağaza gibi bireysel kullanımlar için Yüksek verim değerleri ile elektrik tüketimi düşük Isıtma, soğutma, kullanım sıcak suyu

Detaylı

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK TÜRBİN ANALİZ VE DİZAYN ESASLARI Hidrolik türbinler, su kaynaklarının yerçekimi potansiyelinden, akan suyun kinetik enerjisinden ya da her ikisinin

Detaylı

DOĞAL GAZ YAKITLI KALORİFER KAZANI KULLANMA TALİMATI

DOĞAL GAZ YAKITLI KALORİFER KAZANI KULLANMA TALİMATI DOĞAL GAZ YAKITLI KALORİFER KAZANI KULLANMA TALİMATI Doğal gaz yakıtlı kazanlarda her bölgenin ana yetkili doğal gaz dağıtım müdürlüklerinin talimatları alınmalı ve kazancıya eğitimi verilmelidir. Kazan

Detaylı

Yoğuşma Teknolojisi. Teknolojisi. Nedir?

Yoğuşma Teknolojisi. Teknolojisi. Nedir? YOĞUŞMA TEKNOLOJİSİ Yoğuşma Teknolojisi Yoğuşma Teknolojisi Nedir? Yoğuşma Teknolojisi Hava (O 2 ) Kayıplar Yakıt Doğal gaz, Fuel-oil, Motorin vb. (C,H,O ) Isıtma Enerjisi + CO 2 + H 2 0 (Su buharı) Yoğuşma

Detaylı

ŞEKİL P4. Tavanarası boşluğu. Tavanarası boşluğu. 60 o C. Hava 80 o C 0.15 m 3 /s. Hava 85 o C 0.1 m 3 /s. 70 o C

ŞEKİL P4. Tavanarası boşluğu. Tavanarası boşluğu. 60 o C. Hava 80 o C 0.15 m 3 /s. Hava 85 o C 0.1 m 3 /s. 70 o C 8. BÖLÜMLE İLGİLİ ÖRNEK SORULAR 1) 15 o C de su (ρρ = 999.1 kg m 3 ve μμ = 1.138 10 3 kg m. s) 4 cm çaplı 25 m uzunluğında paslanmaz çelikten yapılmış yatay bir borudan 7 L/s debisiyle sürekli olarak akmaktadır.

Detaylı

Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 06.04.2015

Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 06.04.2015 Terfi Hesapları Nasıl Yapılır? 06.04.2015 1. Hm, Monometrik Yüksekliği Hesapla Hm = GBK X + JxL + GB...[1] dir. Burada; Hm : Monometrik yükseklik (terfi basma yüksekliği), (m). GBK : Hat sonundaki deponun

Detaylı

20.000-75.000 kcal/hr 23-87 kw Sıcak Su Kazanı. Katı Yakıtlı. Kat Kaloriferi CKK

20.000-75.000 kcal/hr 23-87 kw Sıcak Su Kazanı. Katı Yakıtlı. Kat Kaloriferi CKK 20.000-75.000 kcal/hr 23-87 kw Sıcak Su Kazanı Katı Yakıtlı Kat Kaloriferi CKK Yüksek Performanslı KATI YAKITLI KAT KALORİFERİ ALARKO CKK Kendimize sorduk: Kat Kaloriferinde Kombi Rahatlığını Nasıl Sağlarız?

Detaylı