BÜLLETEN-2 DEKABR 2014 HƏMRƏYLİK GÜNÜ VƏ YENİ İLİNİZ MÜBARƏK!

Transkript

1 MƏRKƏZİ KLİNİKA Müasir səhiyyə elmi əsaslarla dünyada əldə edilmiş təcrübə əsasında və bir də səhiyyə sahəsində elmi-texniki tərəqqinin, bu istiqamətdə dünyada yaranmış imkanlar əsasında qurulur. Azərbaycanda keyfiyyətli, səviyyəli tibbi xidmətin göstərilməsi üçün bütün imkanlar var! İlham Əliyev Heydər Əliyev Mərkəzi Klinika Xəstəxanası Ünvan: Parlament pr. 76, Az1006 Mərkəzi Klinika Ambulatoriyası Ünvan: Zərifə Əliyeva küç. 5, Az1005 Tel: Call center: Fax: twitter.com/merkeziklinika HƏMRƏYLİK GÜNÜ VƏ YENİ İLİNİZ MÜBARƏK! 31 Dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günüdür 31 Dekabr Respublikamızda Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü kimi qeyd edilir 1991-ci ilin 16 dekabrında Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev dünya azərbaycanlılarının birliyini yaratmağın əhəmiyyətini nəzərə alaraq dekabrın 31-ni Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü elan etdi. Və beləliklə, hər il 31 dekabr tarixi bütün dünyada yaşayan azərbaycanlılar tərəfindən Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü kimi bayram edilir. Yeni İl Bayramının yaranma tarixi Yeni İl Bayramı artıq əsrlərdir ki, dünyanın müxtəlif ölkələrində qeyd edilir. Bəzi fərziyyələrə görə Yeni ili ilk dəfə qədim çinlilər qeyd etmişlər. Digər mənbələrdə bu, qədim germanlar və romalıların adı ilə bağlanır. Başqa bir mənbə isə ənənənin Mesopotamiyada yarandığını sübut etməyə çalışır. Dünyanın hər yerində bütün insanlar Yeni ili yeni ümidlər, yeni uğur arzusu ilə gözləyirlər. Hər bir ölkə bu bayramı özünəməxsus şəkildə keçirir. Fransada Şaxta baba Per Noel yəni Noel ata adlanır. O, Yeni il gecəsi gəlir və evin balaca sakinlərinin başmağına hədiyyələr qoyur. Böyüklərsə bayram günü daha çox yeyib-içməyi sevirlər. Bu ölkədə bayramın ən maraqlı tərəfi hədiyyələrdir. Amma burada bir qədər diqqətli olmaq lazımdır. Hər hədiyyəni hər adama vermək olmaz. Məsələn, bu bayramda qadının öz ərindən başqa kimdənsə hədiyyə olaraq ətir qəbul etməsi yaxşı hal hesab olunmur. Yeni ildə İsveçrədə insanlar bir-birinə şam hədiyyə edirlər ki, bu da dostluğun və sevincin rəmzidir. Bayram axşamı isə ailə başçısı - ata zibil atmaq bəhanəsilə evdən çıxır və Yul Tomten (Şaxta baba) obrazında qayıdır və uşaqlara hədiyyələr paylayır. İtaliyada yeni ildə uşaqların isə Şaxta babaları yox, Şaxta nənələri var. Onun adı Befan nənədir. Bu ölkədə Yeni ili bərkdən qışqıraraq qarşılamaq adəti var. Ucadan danışmaq italyanlar üçün adi hal olsa da Yeni il gecəsi onlar öz səslərinə tam sərbəstlik verirlər. Beləcə onlar həm də köhnə illə vidalaşırlar. Əgər Yeni il bayramı ərəfəsində təsadüfən Roma küçələrindən keçsəniz ehtiyatlı olun. Çünki pəncərələrdən atılan köhnə ev əşyalarına tuş gələ bilərsiniz. İtalyanlar hesab edirlər ki, Yeni ilin astanasında bütün pis fikirlərdən və köhnə əşyalardan xilas olmaq lazımdır. Böyük Britaniyada bayram günü evdə ideal təmizlik və qanun-qayda hökm sürməlidir. Gecə düşərkən ailənin başçısı illərin yerdəyişməsi üçün evin bütün qapılarını geniş açır. Daha sonra qapı bağ- hesab olunur. Dəhşətli hadisə, çatmaqaş adamın içəri girməsinə qarşı isə o dəqiqə ehtiyat tədbirləri görülür. Ocağa duz atılır, qapıdan xaç asılır. Gələn qonaq özüylə viski, şirin çörək və kömür gətirməlidir. Kömür ocağa atılır ki, Yeni ildə ailənin ocağı daha gur yansın. Almanlar Yeni il gecəsi saat 12-ni vurarkən ovuclarında metal pul sıxaraq tullanırlar. İnanırlar ki, bunu etsələr yeni il daha bərəkətli olacaq. İspaniyada bayram günü hamı kütləvi şəkildə şəhərin mərkəzi meydanına ramdır. Uşaqlar yeni ildən hədiyyələr, böyüklər isə səadət, xoşbəxtlik gözləyir. Bu ənənənin əsası 300 il bundan əvvəl Birinci Pyotrun əmri ilə qoyulub. Əmrdə, həmçinin ağac bəzəmək də öz əksini tapıb. Məhz küknar ağacı 19-cu əsrin axırlarında dəbə mindi. Yeni il gecəsi süfrəyə mütləq müxtəlif yeməklər, salatlar, içkilər, piroqlar qoyulur. İnanca görə, süfrə nə qədər dolu və gözəl olarsa, qarşıdan gələn il də elə olacaq. Braziliyada Yeni il toplardan atılan atəşlərlə qarşılanır. Atəş səsi eşidəndə hamı bir-birini qucaqlayıb öpməyə başlayır. Yeni il bayramında şam ağacı bəzəməyin mənası nədir? lanır və evə ilk gələcək qonaq həyəcan və səbirsizliklə gözlənilir. İnanca görə ilin necə keçəcəyi içəri girən adamın görkəmindən çox asılıdır. Qadınlar, sarışınlar və əsmərlər o qədər də arzuolunan deyillər. Ən uğurlu qonaq kürən kişi üzüm yeməyə axışır. Hər kəs müəyyən vaxt ərzində 12 salxım üzüm yeməlidir. Bayram axşamı küçələrdə müxtəlif tələlər qurulur. Bu pis qüvvələrin köhnə ildə qalması üçündür. Yeni il Rusiyada ən çox sevilən bay- Yeni il abu-havasını şam ağacsız təsəvvür etmək qeyri-mümkündür. Yeni ilin şam ağacı haqqında ilk yazılı məlumat XVI əsrə təsadüf edir. Həmin mənbələrə görə, o vaxt alman şəhəri olan Strasburqda Yeni il gecəsi həm kasıb, həm də adlı-sanlı zadəgan ailələrində küknar ağacları rəngli kağızlar, meyvələr və şirniyyatla bəzədilirmiş. Vaxt keçdikcə bu adət bütün Avropaya yayılır. Amerikaya yolkanı burada məskunlaşan almanlar gətiriblər ci ildə burada ilk dəfə təntənəli şəkildə yolka fənərlərinin yandırılması mərasimi keçirilib. O vaxtdan hər il Yeni il bayramında Ağ evin qarşısında bu mərasim keçirilir. Beləcə, şam ağacı bütün dünyada məşhurlaşıb. Azərbaycanda da bu bayram sevilən bayramlar sırasındadır. Xüsusilə uşaqlar bu bayramı həvəslə gözləyirlər. Böyüklər isə, gələn ilin daha uğurlu və bərəkətli olacağına inanırlar.

2 MƏRKƏZİ KLİNİKA 2 Dr. Bəyaz İbrahimova Baş həkimin müavini T.e.d., Dr. Kamran K.Musayev Baş həkim 2014-cü il ərzində həm personal, həm də texniki baza baxımından vətəndaşlarımıza layiqli xidmət göstərməyə çalışmışıq. Mərkəzi Klinika Ambulatoriyada 2015-ci ildə əlimizdə olan bütün imkanlardan, həmçinin tibbin ən son nailiyyətlərini istifadə etməklə daha da əzmlə vətədaşlarımıza keyfiyyətli tibbi yardım göstərəcəyik. Onlara xoş rəftarımız, diqqətimiz, düzgün və vaxtında göstərdiyimiz tibbi yardımla sağlamlığa qovuşmalarına dəstək olmaq və xoş arzularla uğurlamaq ən ümdə vəzifəmizdir. Xalqımızın sağlamlığı bizim klinikada əmin əllərdədir! Yeni iliniz mübarək! Səhiyyəmizin avanqard gücü olan Mərkəzi Klinika üçün 2014 cü il olduqca uğurlu keçmişdir. Kollektivimiz respublikamızda ilk dəfə və ya çox az edilən diaqnostik və müalicəvi proseduralar, əməliyyatlar icra etmişdir. Mən əminəm ki, 2015-ci ildə də Mərkəzi Klinikanın personalı dünyadakı tibbi yenilikləri yaxından təqib edərək onların ölkəmizdə tətbiq olunmasını davam etdirəcək və xidmət keyfiyyətimizin artırılması üçün qarşıya qoyduğumuz hədəflərə nail olacaqlar. Bütün kollektivimizin bayramını təbrik edir, bu şərəfli yolda onlara sağlam həyat və xoşbəxtlik arzulayıram. T.e.n., Dr.Asəf Məmmədov Əməliyyat və anesteziya şöbəsinin müdiri Bütün oxucularımızı qarşıdan gələn Yeni il münasibəti ilə ürəkdən təbrik edirəm ci ildə xalqımıza səadət, firavanlıq, sabitlik və möhkəm sağlamlıq arzu edirəm. Yeni ildə bütün arzularınıza çatmanızı diləyirəm! Bayramınız mübarək! T.e.n., Dr. Mahirə İsmayılova Ginekologiya şöbəsinin müdiri 2014-ci ildə MK Qadın Mərkəzimiz süni mayalanma sırasında 350-dən çox genetik xəstəliyin aşkar edilməsinə nail olmuşuq. Həmçinin, ilk dəfə olaraq qadın hüceyrələrinin dondurulub saxlanılması prosesi tərəfimizdən hayata keçirilmişdir. Nailiyyətlərimizdən biri də doğuş və keysəriyyə zamanı göbək ciyəsi damarındakı qandan kök hüceyrələrin hazırlanması üçün toplanması prosesi sayılır. Bununla 107-dən çox sağalmayan xəstəliklərin sağalmasına (xərçəng, miyeloleykoz, şəkərli diabet və s.) yardımçı olmuşuq ci ildə hər bir ailəyə həyatda ən dəyərli varlıq olan övlad sevincini yaşamağı arzu edirik! Bayramınız mübarək! Dr. Yeganə Abbasova İntensiv Terapiya şöbəsinin müdiri Artıq 2014-cü il başa çatır. Bu il ərzində İntensiv Terapiya şöbəsində 2 və daha artıq orqan patologiyası olan ağır xəstələr şəfa tapmışdır. Nadir halda rast gəlinən xəstəliklərin ( STİL xəstəliyi, Reiter sindromu və s.) tərəfimizdən erkən diaqnozu qoyulmuş və müvafiq müalicəsi aparılmışdır. Şöbəmizin həkim kollektivi 5 reanimatoloq, 1 terapevt və 1 nefroloqdan ibarətdir. Qarşıdan gələn 2015-ci ildə Azərbaycan xalqının sağlamlığının qorunması istiqamətində daha fəal çalışmağı özümüzə hədəf seçmişik. Bizə verilən bu imkandan istifadə edərək qarşıdan gələn yeni il bayramı münasibətilə bütün vətəndaşlarımızı təbrik edir və dünyada ən dəyərli olan can sağlığı arzu edirik! T.e.n., Dr. Firdovsi İbrahimov Kardiologiya şöbəsinin müdiri Respublika üzrə professional səviyyədə çalışan və kardiologiyanın bütün sahələrini əhatə edən 24 saat ərzində qüsursuz tibbi xidmət göstərən Mərkəzi Klinikanın Ürək Mərkəzi 2014-ci ildə də xəstələrə keyfiyyətli tibbi xidmət göstərməkdədir. Mərkəzdə bütün növ angioqrafiya və strentqoyulma prosedurları tamamən mil arteriasından (biləkdən) aparılır ci il üçün məqsədimiz dünyadaki kardiologiya sahəsindəki yenilikləri tətbiq etmək, kadr yetişdirmə təşəbbüsümüzü daha geniş şəkildə davam etdirməkdir. Fürsətdən istifadə edərək, xalqımızı qarşıdan gələn yeni il və 31 dekabr həmrəylik günü münasibətilə təbrik edir və və möhkəm can sağlığı arzu edirəm. T.e.n., Dr. Elviz Qasımov Ortopediya-travmatologiya, idman həkimliyi şöbəsinin müdiri 2014-cü ildə Mərkəzi Klinikanın Ortopediya şöbəsinin bir çox uğurları olmuşdur. Bir sıra əməliyyatlar icra etdik və yüzlərlə insanların məmnuniyyətini qazandıq. Əməliyyatların əksəriyyəti onurğa sütünu əməliyyatı, çoxlu ətraf sınığı olan multitravma halları, oynaqların endoprotezləşdirilməsi və artroskopik əməliyyatlardır ci ildə də xalqımızın göstərdiyi etimada sadiq qalacayıq. Dr. Vüqar Abdülkərimov Reanimasiya şöbəsinin müdiri Reanimasiya şöbəmiz xəstəxanamızın digər şöbələri kimi dünya standartlarında tibbi xidmət göstərməkdədir. Kollektivimiz 13 həkim, 24 tibb bacısı, 1 davamlı fizioterapevt və digər yardımçı personallardan ibarətdir. Şöbəmizdə 24 saat ən az 2 həkim və 8 tibb bacısı mövcuddur cü ildə 1500 xəstəyə reanimasiya xidməti göstərilmiş, 82 % müsbət nəticə alınmışdır. Məqsədimiz 2015 ci ildə bu faizi daha da artırmaqdır. Yeri gəlmişkən, qarşıdan gələn 2015-ci il münasibəti ilə xalqımızı təbrik edir, möhkəm can sağlığı arzu edirik! MK KOLLEKTİVİNİN TƏBRİKİ T.e.n., Dr. Zaur Xəlilov Baş həkimin müavini, Ümumi cərrahiyyə şöbəsinin müdiri 2014-cü ildə Mərkəzi Klinika olaraq bir çox nailiyyətlərimiz olmuşdur. Bu il ərzində də kollektivimizin səyləri nəticəsində xəstələrimiz şəfa taparaq öz ailələrinə, normal həyat tərzinə qayıtmışdır. Fürsətdən istifadə edərək bütün oxucularımızı yeni, 2015-ci il münasibəti ilə təbrik etmək istərdim. Onlara həyatda ən vacib olan can sağlığı, bol sevincli günlər arzulayıram. Ümüd edirəm ki, Mərkəzi Klinika olaraq 2015-ci ildə xalqımıza yüksək səviyyədə xidmət göstərməyə davam edərək yeni nailiyyətlər qazanacağıq. Dr. Sədaqət Bəhri Baş həkimin müavini 2014-cü ildə ağır xəstəmizin çox olduğu halda bizim klinikamızda ölüm faizi aşağı olmuşdur. Bu hal bizim üçün böyük nailiyyətdir. Ümid edirəm ki, getdikcə ölüm faizi ən minimum səviyyəyə enəcəkdir ci ildə hədəfimiz xəstələrin məmnuniyyət səviyyəsinin daha da artırılması və etimadına sadiq qalmaqdır. Bütün oxuculara sağlamlıq arzu edərək, yeni ilinizi təbrik edirəm! Dr. Sevda Əsədova Baş həkimin müavini, Pediatriya şöbəsinin müdiri 2014-cü ildə 400-dən yuxarı patoloji doğulmuş uşaqlar Mərkəzi Klinikanın Uşaq Mərkəzinin Neonatoloji reanimasiya ve intensiv terapiya şobəsində müalicə almışlar. Bunlardan 136-ekstremal az çəkili (1000 qr-dan aşağı) uşaqlar olub. Hal-hazırda bu körpələr tam sağlam şəkildə həyatlarını davam etdirməkdədirlər ci ildə hədəfimiz yenidoğulmuşların reanimasiyasında ən ağır vəziyyətdə olan uşaqların yüksək səviyyədə müayinə və müalicəsinin təşkili və körpələrə keyfiyyətli sağlam həyat bəxş etməkdir. Bayramınız mübarək! Dr. Xumar Rəsulbəyova Sığorta və Xəstəxana Xidmətləri şöbəsinin müdir müavini 2014-ci ildə yaradılan Sığorta şöbəsi əməkdaşlarının çox saylı səyləri nəticəsində məhz Mərkəzi Klinikanı seçən sığortalı xəstələrə keyfiyyətli tibbi xidmət göstərilmiş, hər bir xəstəyə fərdi və qayğı ilə yanaşılmışdır. Bunun davamı olaraq 2015-ci il üçün hədəfimiz təşkilat və sığorta şirkətləri ilə qarşılıqlı əməkdaşlığımızın daha da möhkəmləndirilməsidir. Fürsətdən istifadə edərək, bütün xəstələrimizə qarşıdan gələn yeni ildə xüsusi olaraq can sağlığı və daim həmrəy olmağı arzu edirik! Dr. Fərhad Qarayev Şua-diaqnostika şöbəsinin müdiri 2014 cü ildə Mərkəzi Klinik Xəstəxananın Tibbi Görüntüləmə Mərkəzin-dən dən çox pasient diaqnostik müayinələrdən keçmişdir. Personalımız hər xəstəyə yüksək səviyyəli xidmət göstərir və pasientlərin düzgün diaqnozları vaxtında alması və razı qalmasına daim çalışır. Gələn il də yüksək kvalifikasiyalı personalı və ən son tibbi avadanlığı ilə təchiz olunmuş şöbəmizin qapıları 7 gün, 24 saat üzünüzə açıq olacaq. Yeni ildə pasientlərimizi yeni qiymətlər və xidmətlər gözləyir. Yeni iliniz mübarək! Dr. Azad Abidov Təcili yardım və səyyar tibbi xidmət şöbəsinin müdiri Mərkəzi Klinika Təcili Yardım şöbəsi olaraq həftənin 7 gün və günün 24 saatı Azərbaycan əhalisinə məsafədən asılı olmayaraq yüksək səviyyədə xidmət göstərmək əsas məqsədimizdir. Yeni, 2015-ci ildə Sizlərə ilk növbədə sağlamlıq, xoşbəxtlik, iş fəaliyyətinizdə müvaffəqiyyətlər arzulayırıq. Bütün ağrılarınızı 2014-cü ildə qoyub, 2015-ci ildə daha sağlam və gözəl əhval-ruhiyyə ilə qədəm qoymağınızı diləyirik. Bayramınız mübarək! Dr. Vəcihə Həziyeva Tibbi laboratoriya şöbəsinin müdiri Mərkəzi Klinika Tibbi Laboratoriyası dünya standartlarına cavab verən analoqu olmayan laboratoriyalarından biridir. Müasir standartlara cavab verən cihazlar və yeni avadanlıqlar sayəsində xəstəliyin düzgun diaqnozu təyin olunur. Bununla yanaşı, Türkiyənin İlk akreditə olunan laboratoriyası ilə əməkdaslıq edərək, Respublikada nadir olunan testlərin həyata keçirilməsinə nail oluruq. Gələcək planlarımız və məqsədimiz Laboratoryanmızı daha yüksək səviyyədə inkisaf etdirmək və xarici ölkələrin akreditasiya olunan laboratoriyaları ilə müqayisəli şəkildə çalıştırmaqdır. Bütün oxucularımızı Yeni il və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi günü münasibətilə ürəkdən təbrik edirəm! Dr. Elbəyi Daşdəmirli Urologiya şöbəsinin müdiri cü ili ümumi olaraq Millətimiz və Dövlətimiz, eyni zamanda klinikamız və şöbəmiz üçün uğurlu hesab edirəm ci ilin daha da uğurlu və düşərli olacağına inanıram. Ümidvaram ki, gələn il klinikamızın maddi-texniki təminatı daha da təkmilləşəcək və yüksək əhval-ruhiyyədə bizə müraciət edəcək olan xəstələrə xidmət göstərəcəyik. Yeni ildə hər kəsə uğurlar və can sağlıgı arzu edirəm.

3 MƏRKƏZİ KLİNİKA 3 Azərbaycan səhiyyəsinin yeni uğuru: Respublikamızda ilk dəfə kateter vasitəsilə ürək qapağının protezləşdirilməsi əməliyyatı (TAVİ) həyata keçirilmişdir Azərbaycan səhiyyəsi yeni bir uğura imza atıb. Belə ki, bu günlərdə Mərkəzi Klinikada ölkəmizdə ilk dəfə olaraq kateter vasitəsilə ürəyin aortal qapağının protezləşdirilməsi əməliyyatı icra edilmişdir. Əməliyyat Mərkəzi Klinikanın baş həkimi, ürək-damar cərrahı, dos. dr. Kamran Musayev və komandası tərəfindən həyata keçirilmişdir. Ürəyin qapaq xəstəlikləri ölkəmizdə də kifayət qədər geniş yayılmışdır. Son illərdə qapaq xəstəliklərinin müalicəsində də ölkəmizin kardiologiyası və ürəkdamar cərrahiyyəsi ciddi nailiyyətlər əldə etmişdir. Qapaq xəstəliklərinin müalicəsində ən müasir nailiyyət ürək qapaqlarının kateter vasitəsilə protezləşdirilməsidir. Xüsusilə yaşlı və ciddi riskli xəstələrdə bu metod effektiv bir metod kimi qəbul olunur. Çünki bu xəstələrdə açıq (klassik) metodla əməliyyatın riski olduqca yüksəkdir. Dos. Dr. Kamran Musayevin verdiyi məlumata görə, TAVİ (transcatheter aortic valve implantation) adlanan bu əməliyyat dünyanın ən qabaqcıl ölkələrində son 10 ildə tətbiq olunmağa başlayıb. ABŞ da 2007-ci ildən etibarən tətbiq olunur. Bu metod ciddi riskli qapaq xəstələri üçün bir ümid yeri, həyat qurtarıcı bir alternativ təşkil edir. Bizim xəstəmiz 79 yaşında qadın xəstə idi. Yaşını və yanaşı xəstəliklərini nəzərə alaraq klassik cərrahiyyənin yüksək riskli olduğunu düşündük və TAVİ metoduyla xəstəmizi müalicə etməyə qərar verdik. Lazımi hazırlıq proseduralarından sonra xəstəmizdə TAVİ əməliyyatını uğurla icra etdik. Onu da qeyd etmək istəyirəm ki, bu əməliyyat üçün ciddi infrastruktur və kadr hazırlığı tələb olunur. İki ilə yaxındır ki, biz Mərkəzi Klinikada bu əməliyyatları başlatmaq üçün hazırlaşırdıq. Hərtərəfli hazırlıqları başa vurduqdan sonra bu əməliyyatları icra etməyə başlamışıq. Bu əməliyyatlar tam bir komanda işidir. Klinikamızda da kardioloqlar, kardiocərrahlar, anestezioloqlar və reanimatoloqların birgə əməyi nətəcəsində TAVİ əməliyyatını icra edə bildik. Xüsusi kateterlər vasitəsilə ürəyin zirvə nahiyəsindən aortal qapağı implantasiya etdik. Açıq ürək əməliyyatına, ürəyin dayandırılmasına, süni ürək qan dövranına ehtiyac olmadan əməliyyatı uğurla başa vurduq deyə Dr. Kamran Musayev qeyd etmişdir XƏSTƏLƏR ÜÇÜN TAVİ olması səbəbiylə əməliyyat edilə bilməyən xəstələrdə tək müalicə forması dərman idi. Ancaq dərman müalicəsinin bu xəstələrdə qalıcı heç bir faydası olmamışdır. Buna görə döş qəfəsi açılmadan qapaq yerləşdirmə əməliyyatı inkişaf etdirildi (TAVI- sinə qəfəsi açılmaksızın ameliyatsız olaraq aorta qapaq ilişməsi). TAVİ metoddan bu xəstələrin müalicəsində inqilabi bir görüşdür. TAVİ üsulu Kimlərə tətbiq edilməlidi? Son illərdə kardiologiya sahəsində edilən ən böyük yeniliklərin başında əmeliyatsız aorta qapaq dəyişməsi TAVİ əməliyyatı gəlməkdədir. Xüsusilə irəli yaşlarda ürəyin ana arteriya (aorta) ilə ürək arasında olan ürək qapağında (aorta qapağı) meydana gələn kalsifikasiyalar bu qapağın işləyişini pozmaqdadır. Bu vəziyyət, ürəyin bədənə qan pompalamasına təsir etməkdədir. Xəstələrdə sinə ağrısı, ani bayılma, nəfəs darlığı, ürək döyünməsi və ani ölümə qədər bir çox əlamət verməkdədir. Ciddi simptomatik aorta darlığının gedişi ən pis xərçəng növü olan ağciyər xərçəngindən daha pisdir (5 illik yaşama şansı% 3ün altında). Bu xəstəliyin son illərə qədər bilinən ideal müalicəsi sinə qəfəsi açılaraq əməliyyatla yeni qapağın aorta qapağı yerinə implantsiyasıydı. Yaşı irəliləmiş və başqa xəstəliklərinin Sizinlə maraqlanan kardioloqa və ürək damar cərrahiyyəsi mütəxəssislərinin birlikdə qiymətləndirməsi nəticəsində, əgər açıq ürək əməliyyatı riskli isə, TAVİ üçün uyğun bir namizəd deməkdir. Xüsusilə yaşı irəliləmiş, ürək xəstəliyi xaricində ciddi başqa xəstəlikləri olan, ümumi anestezi almanın təhlükəli olduğu düşünülən xəstələr ilə ümumi vəziyyəti düşkün xəstələr, TAVİ üsuluyla aorta qapaq dəyişməsinin uyğun olduğu xəstələrdir. Bu xəstələrdə TAVİ üsulu və açıq ürək əməliyyatı müqayisədə ölüm riski TAVİ edilən xəstələrdə daha aşağıdır. Bununla birlikdə qanama, iflic riskləri TAVİ xəstələrində az da olsa görülə bilən bir ağırlaşmalardır. Tavi əməliyyatları edildikdən sonra Gündəlik Həyata Nə Zaman başlayır? Tavi əməliyyatının ən böyük üstünlüklərindən biri də erkən dövrdə hərəkət etməyə, və gündəlik həyata keçişə icazə verməsidir. Əməliyyatdan sonra bir neçə gün həkim tərəfindən xəstəxanada nəzarət altında tutulur. Bu müddət içərisində və sonrasında həkim tərəfindən qan durulducu müalicə verilir. Standart yatış zamanı və təqib bitdikdə xəstə evə, gündəlik həyatına dönür. Mərkəzi Klinikanın təbriki Bugünlərdə Mərkəzi Klinikanın baş həkimi, ürək-damar cərrahı Dr. Kamran Musayev tibb elmləri doktoru alimlik dərəcəsinə layiq gorülmüşdür. Bununla əlaqədar Azərbaycan Respublikası Prezindenti Yanında Ali Attestasıya Komissiyasının Rəyasət Heyətinin toplantısı təşkil olunmuş və baş həkimimizə Tibb Elmləri Doktoru elmi dərəcəsini təsdiq edən diplom təqdim olunmuşdur. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Dr. Kamran Musayev müstəqil Azərbaycanda ürək-damar cərrahiyyəsi ixtisas şifri üzrə Tibb Elmləri Doktoru elmi dərəcəsi alan ilk mütəxəssisdir. Dr. Kamran Musayevi MK-nın bütün kollektivi adından təbrik edir, daha böyük uğurlar arzulayırıq.

4 MƏRKƏZİ KLİNİKA 4 Azərbaycan səhiyyəsinin tarixi Mustafa Ağabəy oğlu Topçubaşov Azərbaycan sovet cərrahı, ictimai və dövlət xadimi. Azərbaycanda tibb təhsili və səhiyyənin təşkilatçısı, respublikada cərrahlıq elmi məktəbinin banilərindən biridir. Mustafa Topçubaşov 1895-ci ildə Qərbi Azərbaycanda (İndiki Ermənistan Respublikası) Göykümbət kəndində anadan olmuşdur cu ildə Naxçıvan və Bakı xəstəxanalarında cərrahlıq etməyə başlamış, cü illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tibb fakültəsinin fakültə cərrahlığı klinikasında ordinator, cu illərdə fakültə cərrahlığı klinikasında assisent işləmişdir cu ildə "Malyariya mənşəli splenomeqaliyanın klinikası, patologiyası və cərrahi müalicəsi" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edir. Bu işin əhəmiyyətinə görə M.Topçubaşova professor adı verilir və o, Azərbaycan Tibb Universitetinin cərrahiyyə kafedrasının) müdiri seçilərək ömrünün sonuna qədər həmin vəzifəni şərəflə yerinə yetirir. Dünya tibb elmində bir sıra yeniliklər də məhz bu Azərbaycan aliminin adı ilə bağlıdır. M.Topçubaşov 1937-ci ildə dünya anesteziologiya elmi tarixində ilk dəfə olaraq orijinal keyitmə üsulunu - inyeksion efir-yağ narkozunu - analgeziya üsulunu kəşf etdi. Bu metod sadəliyinə, hazırlanma və tətbiq texnikasının asanlığına, inhalyasion narkoz zamanı rast gəlinən bir sıra mənfi halların (dərin narkoz yuxusu, qanda narkotik maddələrin yüksək konsentrasiyada toplanması və s.) aradan qaldırılmasına imkan verdiyinə görə geniş tətbiq edilməyə başlandı. Efiryağ qarışığı inyeksiyaları həm də öddaşı xəstəliyinin sancıları, travmatik şok, tetanus, qıcolma hallarında, müalicə və doğuş zamanı ağrısızlaşdırma vasitəsi kimi istifadə edilirdi.1945-ci ildə SSRİ Xalq Səhiyyə Komissarlığı Elmi Tibbi Şurası tərəfindən Farmakologiya Komitəsinin iclasında efir-yağ qarışığının "Analgezin" adı altında istehsal edilməsinə icazə verildi. Topçubaşov müharibə illərində Azərbaycan Xalq Səhiyyə Komissarlığı Hərbi Xəstəxanalar İdarəsinin baş cərrahı vəzifəsində çalışıb. Görkəmli alim SSRİ-də ilk dəfə olaraq təxliyə hospitallarının yaradılmasının təşəbbüskarı olub və bu təklif hərbi cərrahlıq işinin təşkilində uğurla istifadə edilib. Həmin illərdə Mustafa bəy bir-birinin ardınca ağır cərrahiyyə əməliyyatları aparıb və yüzlərlə, minlərlə yaralı döyüşçünü ölümün pəncəsindən xilas edərək yenidən həyata qaytarıb. Onun başçılıq etdiyi klinikada müasir cərrahlıq problemləri - öd yolları xəstəliklərinin, xərçəngin cərrahi müalicəsi, travmatologiya məsələləri, bərpa cərrahlığı və s. xəstəliklər üzrə daimi axtarışlar aparılıb, yeni təkliflər irəli sürülüb. Müharibədən sonra professor M.Topçubaşov illərdə Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin baş cərrahı olmuşdur.1945-ci ildə Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü (akademik) seçilir ci illərdə Azərbaycan SSR EA Eksperimental Tibb İnstitutunda direktor vəzifəsində çalışır. Müxtəlif dövrlərdə iki dəfə ( və ) Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti vəzifəsini daşıyır cü ildə özü işlədiyi kafedrada operasion-auditoriya təşkil edir cı ildə Mustafa bəy Topçubaşov əməkdar elm xadimi adını alır cı ildə SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki seçilir. O, 1943-cü ildə Stalin mükafatı laureatı olur və 1975-ci ildə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı yüksək adına layiq görülür. Görkəmli alim 1981-ci il noyabrın 23- də Bakı şəhərində vəfat etmişdir. Həkimlərimizi tanıyaq Babayev Cəmil 8 fevral 1979-cu ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur ci ildə Kardioloqiya üzrə İnternaturanı bitirdikdən sonra, Mərkəzi Klinikada işə başlamışdır ci ildə Türkiyənin paytaxtı Ankara şəhərində təkminləşmə kursu keçmiş və 2009-cu ilin Sentyabr ayından etibarən Vyana Tibb Univesitetinin Xəstəxanasında (Algemeines Krankenhaus) Facharzt Ausbildung -a işə başlamışdır. Cəmil Babayev elə ilk ildə Klinik Kardiologiya ilə yanaşı, alman dilini öyrəndi. Növbəti illərdə, təhsilini Reanimasiya və İntensiv terapiya şöbəsində davam etdirmişdir. Burada, geniş spektr xəstəliklərə, Avropa və Amerikanın son iş pratakolları əsasında müalicə və müxtəlif təcili hallara müdaxilə etməyi öyrəndi. Qısa müddət içində Heart Team etibarını qazanıb, bir çox invaziv və qeyri-invaziv müdaxilələri sərbəst etmək imkan aldı. Daha sonra Exokardioqrafiya şöbəsində çalışıb, transtorokal, transeyofaqeal və stressexokardioqrafiya müayinə metodlarının sirrlərinə yiyələndi. Exokardioqrafiya müayinə haqqını almaq üçün, alman dilində imtahan vermiş və bu imtahandan yüksək nəticə ilə keçib, Exokardioqrafiya üzrə Avropa diplomunu qazanmışdır. Bundan əlavə, paralel olaraq, Kardiak MRT ilə məşğul olmuşdur. Bu müayinə metodu son zamanlar bütün dünyada geniş istifadə olunur. Halhazırda invaziv kardiologiya Dr. Cəmil Babayev kardioloq bütün dünyada, o cümlədən Avstriyada öz yerini tutmuşdur. Burada Koronar və qeyri-koronar invaziv müdaxilələr tədbiq edilir. Cəmil Babayev Koronar Anqioqrafiya, Ürək Bosluqların Kateterizasiyası, PCİ (Koronar Damarlara Stent Taxılmasında), Mitral Qapaq Balon Valvuloplastikasında, Mitral Clip, Transfemoral Qapaq İmplantasiyalarında, BPA (Balon Pulmonar Arter Anqioplastikası) kimi metodlara dərindən yiyələnmişdir. Klinik-Praktik təhsildən əlavə, C.Babayev hər il müxtəlif elmi təqiqat və konqreslərdə iştrak edir. Dr. Əsmər Axundova həkim-ginekoloq Axundova Əsmər Əliağa qızı 1 mart 1981-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinə daxil olmuş və 2003-cü ildə həmin Universiteti fərqlənmə Diplomu ilə bitirmişdir cü illərdə M.Nağıyev adına Təcili Tibbi Yardım Xəstəxanasında internatura keçmiş, oranı həkim-cərrah kimi bitirmişdir ci ildə Ə.Əliyev adına Həkimlərin Təkmilləşdirmə Institutunda Mama-Ginekologiya üzrə təkmilləşdirmə kursu keçmişdir. Əsmər Axundova 2007-ci ildə Mərkəzi Klinikada həkim - ginekoloq kimi işə başladı ci ildə Ankara Universiteti, Kadın Doğum Anabilim Dalında 8 aylıq ixtisaslaşma kursu keçib, daha sonra Mərkəzi Klinikada öz fəaliyyətini davam etdirmişdir cu ilin sentyabrında Avstriya Dövləti, Vyana şəhərində Vyana Universitetinin Xəstəxanasının (Algemeines Krankenhaus) Qadın Doğum bölümündə elmi işci kimi 9 aylıq kursa başlamış və 2010-cu ilin avqustundan 2014 iyununa qədər həmin bölümdə mama-ginekoloq kimi rezedentura keçmişdir. Bu müddətdə rotasiya şəkilində Qadın Doğum kafedrasında aşağıdakı bölmələrdə asistent-həkim kimi çalışmışdır: 1.Obstetrik və feto-maternal Tibb, 2.Ümumi Ginekologiya və Onkologiya, 3.Endokrinologiya və Reproduktion Tibb,4.Senologiya-Mammologiya. Bu 4 il ərzində hər bir bölmədə sərbəst şəkildə qeysəriyyə əməliyyatı, doğum, laporoskopik və endoskopik əməliyyatlar, abdominal və vaginal əməliyyatlar icra etmişdir. Əsmər Axundova 2014-cü ilin sentyabrından Mərkəzi Klinikada sərbəst mütəxəssis həkim-ginekoloq kimi fəaliyyətə başlamışdır.

5 MƏRKƏZİ KLİNİKA 5 T.e.n., Dr. Firdovsi İbrahimov: "Ürək elə bir orqandır ki, burada hər bir dəqiqənin, saniyənin öz hökmü olur" Azərbaycan Kardiologiya Cəmiyyətinin sədri, t.e.n., kardioloq Dr. Firdovsi İbrahimov ilə müsahibə Soyadı, adı,atasının adı: İbrahimov Firdovsi Nəbi oğlu Doğum tarixi: Bürcü: Xərçəng Orta təhsil: 192 saylı məktəb və 5 -li kimya-biologiya təmayüllü lisey Universitet: Çukurova Universiteti, Tibb Fakultəsi Adana, Türkiyə, Uzmanlıq: Ondokuz Mayıs Universiteti,Tibb Fakultəsi, Samsun,Türkiyə İxtisası: Kardioloq Sevimli məşğuliyyət: Körpələrlə oynamaq Ailə vəziyyəti: ailəlidir, 3 övladı var Özünüzü necə təqdim edərsiniz, necə xasiyyətlisiniz? - İşini sevən peşəkar həkim kimi... Xasiyyətim mülayimdir. Bəzən sərtləşirəm. Amma bunlar məncə normaldır. Hər bir insanın sərtləşdiyi vaxtlar olur. Əslində bu haqda heç düşünməmişəm (gülür)... Siz həftənin 7 günü 24 saat işləyirsiniz aktiv şəkildə işləyirsiniz, telefonunuz hər zaman açıqdı. - Bizim işimiz belədir, çünki ürək xəstələrinin vəziyyətinin nə zaman ağırlaşacağı bəlli deyil. Ürək elə bir orqandır ki, burada hər bir dəqiqənin, saniyənin öz hökmü olur. Ani bir gecikmə xəstənin həyatı bahasına başa gələ bilər. Bu bizim işimizdir, işimizi sevdiyimiz kimi, həmçinin məsuliyyətni də dərk etməliyik. Azərbaycanda xəstələrin bir çoxunun Türkiyə, İran və digər xarici ölkələrə müraciət etməsinin səbəbi sizcə nədir? - Bu hal əvvəlki illərlə müqayisədə çox-çox azalıb. İrana getmə səbəbləri bir növ alışqanlıq halını almışdı. İran tərəfini reklamı da ölkəmizdə geniş yayılıb. Türkiyəyə isə, insanlarımız daha çox turistik məqsədlə gedirlər və qiymətlər arasında böyük fərq olmadığını görüb həm də ümumi müayinələrdən keçirlər. Digər Avropa ölkələrinə gəldikdə isə deyə bilərəm ki, artıq əvvəlki axın yoxdur. Çünki ölkəmizdə bütün növ xəstəliklərin dünya standartlarına uyğun müayinə və müalicəsi mövcuddur. Bir çox insanlar ürək xəstəliklərindən əziyyət çəkir. Bunlar sırasında gənclər də kifayət qədərdir. Sizcə, ürək xəstəliklərinin artmasının əsas səbəbləri nələrdir? - Ürək xəstəlikərinin artmasının səbəbi insanların yaşam keyfiyyətinin yüksəlməyi ilə birbaşa əlaqəlidir. Maddi gəlir yüksəldikcə əvvəlki illərlə müqayisədə insanlar çox kalorili qidalardan istifadə edirlər. Yüksək kalorili qidalar qanda xolesterinin miqdarının yüksəlməsinə səbəb olur. Xolesterin qanda dövran edən yağa oxşayan bir maddədir. Qandakı xolesterinin çoxunu yaxşı və pis xolesterin təşkil edir. Yaxşı xolesterinin ürəkdamar xəstəliyinə qarşı qoruyucu olduğu güman edilir. "Pis xolesterin damar sərtliyi və ürək-damar xəstəliyi təhlükəsinin qaynağıdır. Bu səbəblə, müalicə zamanı əsas hədəf pis xolesterini azaltmaqdır. İnsanlar əvvəlki illərlə müqayisədə çox hərəkətsizdirlər.bu gün şəxsi nəqliyyat vasitələrindən istifadənin artması insanlarda hərəkətsizliyə gətirib çıxarıb. Bununla yanaşı, siqaretdən istifadə də ürək xəstəliklərinin artmasında mühüm faktordur. Yaşayış tempinin artması, stress, işi çatdıra bilmə, həyəcanın verdiyi stress və s. hamısı ürəyin yüklənməsinə və xəstəliklərin yaranmasına gətirib çıxarır. Dr. Firdovsi İbrahimov 2005-ci ilin fevral ayından etibarən Mərkəzi Klinikada çalışır. Bugünədək neçə əməliyyat hayata keçirmisiniz? - Bu günə qədər təxminən dən artıq pasient qəbul etmişik və 6000-dən çox stend implantasiyası əməliyyatı aparmışıq. Ən gənc xəstəniz neçə yaşında olub? - Ən gənc xəstəm 18 yaşlı bir gənc olub. Damar cırılması müəyyən edib, xəstəyə stend qoymuşduq. Ürək xəstəliyinin ilkin əlamətləri hansılardır? - Ürək xəstəliyi Azərbaycanda yetişkin qadın və kişilərdə başda gələn ölüm səbəblərindən biridir. Ürək damar xəstəliklərinin ilkin əlamətləri əsasən sinədə yaranıb sol qola, kürəyə, sol çənəyə və nadirən də döş qəfəsinin sağ tərəfinə yayılan göynəmə, yandırma, sıxıcı tərzdə ağrılar, təngnəfəslikdir. Yəqin ki, əməliyyat zamanı bir çox maraqlı hallarla rastlaşırsınız. Xatırladığınız ən maraqlı hadisə hansıdır? - Əməliyyat zamanı maraqlı deyil, daha çox həyəcanlı anlar yaşaya bilirik. Çünki işimiz insan həyatı ilə bağlıdır. Ən həyəcanlı hal ölüm ayağında olan xəstələrə müdaxilə edib həyata qaytara bilməkdir. Ürək xəstəliyi belədir ki, xəstə saniyələr içində ya vardır, ya yoxdur. Bu da həkimin hər şeydən əvvəl operativ və düzgün qərar qəbul etməsindən asılıdır. Buna görə də həkimlər soyuqqanlı davranmalı, həmin vaxt hər hansı bir hissi özünə yaxın buraxmamlıdır. Ürək xəstəliyinin 90 %-i ağır xəstə olduqları üçün rahat xəstə anlayışı demək olar ki, olmur. Hər gün demək olar ki, eyni ağırlıq dərəcəsində xəstələrlə rastlaşdığımdan bu mənim üçün adi hal alıb. Hər biri fərqli, tibbi cəhətdən öyrədici olduğu üçün içlərində ayıra biləcəyim xəstə yoxdur. Bu müddət ərzində nə kimi yeniliklər tətbiq etmisiniz? - Yeniliklərimiz çoxdur. Tibbi cəhətdən etdiyimiz yeniliklərdən sadəcə biri barədə məlumat verim. Xüsusilə infarkt keçirimiş xəstələrdə stendqoyma zamanı yaranmış damar daxili trombların qarşısını almaq sahəsində böyük irəliləyiş əldə etmişik. Nəticələr mükəmməldir. Dünyanın ən qabaqcıl mərkəzlərindən daha öndəyik. Damarı açdığımız zaman damarda tromblaşmalarla rastlaşa bilərik və yaxud Yavaş axın dediyimiz problem yarana bilər. Bununla xəstənin ürəyinin dayanma və ya təzyiqi tamamilə düşmə ehtimalı artır. Bu çox ciddi bir problemdir. Biz bununla illərdir mübarizə aparırdıq. Uzun illərin təcrübəsi və öz ixtiralarımız nəticəsində bu problemin fərqli əməliyyat metodlarını inkişaf etdirdik. Hal-hazırda xəstələrin əməliyyat riski 90 % azalmışdır. Ümumiyyətlə deyim ki, Mərkəzi Klinikanın kardiologiya şöbəsi ölkənin ən böyük kardiologiya mərkəzidir. Dünya praktikası ilə müqayisə etdikdə görürük ki, bizdə xəstələrə göstərilə bilməyən prosedura yoxdur: Exokardioqrafiya, tredmil-test, fetal exokardioqrafiya, koronar angioqrafiya, stentqoyma prosedurları və s. Əvvəllər bütün angioqrafik müayinələr və stentqoyma prosedurları femoral arteriyadan (bud nahiyəsindən) aparılırdı. Hal-hazırda xəstələrin 95%-inin prosedurlarının radial arteriyadan (mil arteriyasından, sağ və ya sol biləkdən) aparırırq. Bu həm xəstəyə daha komfortludur, həm də xəstə angioqrafiyadan sonra ortalama 45 dəqiqə sonra evə gedə bilir. Bunu bütün xəstələrə, hətta yaşlı xəstələrə də tətbiq edirik. Bu sahədə böyük təcrübəmiz olduğundan bizim mərkəzdə ağırlaşma faizi digər mərkəzlərlə müqayisədə çox aşağıdır. Bununla biz hətta Avropa mərkəzləri ilə rəqabət aparacaq səviyyədəyik. Metodun əsası nədir? - Əvvəllər əməliyyat zamanı xəstənin nəbzi aşağı düşürdülürdüsə, indi bunun əksi olaraq, biz özümüz xəstənin nəbzinin daha da yüksəlməsinə, ürəyin hərəkətinin artmasına şərait yaradırıq. Qanın hərəkəti artdıqca axın keyfiyyəti artır və nəticədə trombun damarda ilişib qalma ehtimalı azalır. Bundan əlavə damarlardakı trombları tromboektomiya kateterləri ilə çıxarırıq. Bizim yaratdığımız bu metodun təqdimatını hazırlayırıq. Avropada keçiriləcək konfransda bu metodu təqdim edəcəyik və bu sahədə öz həmkarlarımızla təcrübəmizi bölüşəcəyik. Sizin nəinki peşəkar həkim, həmçinin bir müəllim simanız var, ölkədə kadrların yetişməsində mühüm rol oynayırsınız... - Türkiyədən qayıtma səbəbim ölkədəki gənc həkimlərlə öz təcrübəmi bölüşmək, bildiklərimi kimlərəsə öyrətmək istəyidir. Niyə bizdən də bacaraqlı həkimlər olmasın? Orda təhsil alarkən mən bu haqda çox düşünmüşəm. Fikirləşirdim ki, ölkəyə qayıtdıqdan sonra mərkəzləşdirilmiş bir kardiologiya şöbəsi yaratmaq olar. Mən 2005-ci ildə bura gələndə 3 nəfər angioqrafiya edən həkim var idi. Professional şəkildə Exokardioqrafiya edən həkim sayı isə 7-8 nəfərə çatırdı. Türkəçarə dediyimiz müalicə üsulundan daha çox istifadə edilirdi. Xəstələr xəstəliyin ən son anında mütəxəssis həkimlərə müraciət edirdilər. Dövlətin ciddi dəstəyi ilə ölkədə bu sistemin qurulmasına başlanıldı və işlər uğurla davam etdirilir. Türkiyədəki tərəfdaşlarımızla əlaqələrimiz geniş olduğu üçün xəstəxanadaxili kadrların yetişdirilməsi məqsədilə dövlət xətti ilə 300-ə yaxın həkimin orada təcrübə keçməsinə nail olmuşuq. Hal hazırda da bu işi davam etdirərək rezident-hıkimlərin yetişdirilməsi ilə məşğuluq. Firdovsi İbrahimov boş zamanlarını necə dəyərləndirir? - Əslində çox məşğul insanam. Azərbaycan Kardiologiya Cəmiyyətinin işinin təşkili, həkimlərin illik konfranlarının təşkil olunması ilə bağlı işlərlə məşğul oluram. Bundan əlavə, Türk Dünyası Kardiologiya Dərnəyinin vitse prezidentiyəm, Türk Dünyası kardioloqları ilə daim əlaqədə olur və onlarla təcrübə mübadiləsi edirik. Həmçinin, Avropa Kardiologiya Cəmiyyətinin ən yüksək diplomu ilə təltif edilmişəm ( Fellow of the European Society of Cardiology ). Lakin bütün bunlara baxmayaraq ailəmlə, övladlarımla vaxt keçirməyi sevirəm. Boş vaxt tapan kimi həmin vaxtımı onlara sərf edirəm. Enerji mənbəyinizi hardan alırsınız? - Stress yaradıcı şeylərdən uzaq durur, işdə və ailədə pozitiv düşüncədə oluram. Məsələyə hər zaman müsbət yöndən yanaşıram. Uğurla müalicə etdiyim hər xəstə mənə enerji mənbəyidi və bu məni növbəti gün daha da həvəslə çalışmağa şövq edir. Sizin çox gözəl nitq qabiliyyətiniz var. Yəqin ki, mütaliəni çox sevirsiniz. Ən son oxuduğunuz kitab hansıdır? - Mən əvvəldən mütaliə etməyi sevmişəm. Bu vərdişi məndə yaratdığı üçün öz ədəbiyyat müəllimə minnətdaram. Mən, bədii ədəbiyyatımızın ən yaxşı nümayəndələrinin əsərlərini daim oxumağa çalışmışam, hal hazırda da oxumağa davam edirəm. Son zamanlar mənə təsir edən, məndə mənəvi iz qoyan əsər kimi "Əli və Nino"nu göstərə bilərəm. Hətta beynəlxalq konfranslarda iştirak edərkən həmkərlarıma bu kitabı hədiyyə edirəm. Bu əsər həmin tarixi dövrü çox gözəl şəkildə təsvir edir. Və məncə bu əsərdən həm də gözəl ekran işi yaratmaq olar. Son olaraq oxuculara bir kardioloq kimi nələri məsləhət görmək istərdiniz? - Sağlam, sakit həyat yaşasınlar. Yaşadıqları ölkəni, ətrafdakı insanları sevsinlər. Sağlamlıqlarının qeydinə qalsınlar. Müsahibəni hazırladı: Leyla Mirzəzadə

6 MƏRKƏZİ KLİNİKA 6 Cərrahi əməliyyatın sığorta agenti Enzimlər nəinki sağlamlığı qoruyub saxlamağa eləcə də ömrü uzatmağa qadirdir. (prof. Karl Ransberger). Sistemli Enzimoterapiya (SET) SET - məqsədyönlü şəkildə hazırlanmış bitgi (bromelain və papain) və heyvan mənşəli (tripsin, ximotripsin, amilaza, lipaza) yüksək aktivlikli təbii hidrolitik enzimlərin rutinlə birlikdə kombinasiyasından ibarət olub, fizioloji və patofizioloji proseslərə təsir göstərən müasir müalicə üsuludur. Orqanizmə daxil olan enzimlər, qan dövranı vasitəsi ilə miqrasiya edir və patoloji prosesin olduğu zonaya toplanır. Flogenzim - əməliyyat sonrası bərpanı sürətləndirir. Flogenzimin tərkibindəki enzimlər (tripsin və bromelayn), iltihabi prosesin bütün fazalarının gedişində çox mühüm rol oynayır. Cərrahi müdaxilə zamanı hər bir iltihabi proses kimi, orqanizmin enzimə olan tələbatı artır. Belə hallarda, Flogenzim preparatının qəbul edilməsi məsləhət görülür: Flogenzim, orqanizmi müdafiə qüvvəsini bərpa etmək üçün yüksək aktivlikli təbii, enzimlərlə təchiz edir. Flogenzimin tərkibindəki yüksək aktivlikli proteolitik enzimlər əməliyyat sonrası baş verə bilən fəsadların qarşısını alır: zədələnmiş toxumaları, laxtanı parçalayır və yara sahəsindən xaric edir, antibiotikin yara sahəsində konsentrasiyasını artırır, yerli və ümumi immuniteti qaldırır, bitişmə xəstəliyi və kelloid çapıq əmələ gəlməsinin qarşısını alır. Bununla yanaşı, Flogenzim iltihabı prosesi söndürür və onun təbii yolla gedişini sürətləndirir. İltihabın sürətli gedişi isə infeksiyanın orqanizmin digər qonşu sahələrinə yayılmasının qarşısını alır və zədələnmiş hüceyrələrin yenilənmə prosesini sürətləndirir. Flogenzim Cərrah ilk dəfə, morfofunksional səviyyədə və eyni bir vaxtda bir neçə patogenetik məsələləri həll etməyə imkan verən polifunksional preparat Flogenzim əldə edir. Flogenzim Almaniyanın Mucos Pharma şirkətinin istehsalıdır. Fibrinolitik və trombolitik İltihab əleyhinə Ödemgötürücü İkincili ağrıkəsici İmmunomodulyator Antibiotikin təsirini gücləndirən - təsir göstərir. Bir sözlə Flogenzim irinləmə prosesinin qarşısını alır, bitişmə xəstəliyinin profilaktikası, reparativ prosesləri, regenerasiyanı yaxşılaşdırır. Flogenzimin çoxşaxəli müalicəvi təsiri 28 Beynəlxalq GCP müayinəsinin nəticələrinə əsasən sübut olunmuş və enzimlərin stabil aktivliyi və sinergik effekti aydınlaşdırılmışdır. Flogenzim bitki və heyvan mənşəli enzimlərin kombinasiyasından ibarət olub, cərrahiyə, ginekoloji, uroloji, angioloji, stomatoloji, travmatoloji, kardioloji xəstəliklərin kəskin dövründə təyin edilir. Orqanizmə daxil olan Flogenzim, intakt molekula şəklində nazik bağırsaqdan sorularaq, qanın nəqliyyat zülalları ilə birləşir, qanın özüllüyünü azaldır, trombun əmələ gəlməsinin qarşısını alır və mikrosirkulyasiyanı yaxşılaşdırır, qan dövranı vasitəsi ilə miqrasiya edərək, patoloji prosesin olduğu nahiyədə toplanır və iltihab əleyhnə, ödeməleyhinə, fibrinolitik, antiaqreqant, ikincili analgetik təsiri göstərir. Flogenzim əməliyyatdan sonra təyin olunmaqla qarın boşluğu orqanlarında yarana biləcək bitişmələr in qarşısını alır. Flogenzim qəbul edən xəstələrdə incə çapıq toxuması yaranır. Müalicə məqsədi ilə - Flogenzim 3 tab. x 3 dəfə - 2 həftə, profilaktik məqsədlə 2 tab. x 3 dəfə - 2 həftə 2 müddətində təyin edilir. Flogenzim yeməkdən 30 dəqiqə əvvəl 200 ml ilıq su ilə qəbul olunur. Personalın yaradıcılığı Ey həkim Yusif Bağırov MK-nın bağbanı Allah səni bizə pənah göndərib Şəfa verdin neçə cana, ey həkim. Hamı bilir sinəndəki ürəyi Peşəsinə qəlbdən yanan, ey həkim. Qapın əziz ünvanıdır hər kəsin Mükafatın inamıdır xəstənin. Xoş gülüşün düşmənidir kədərin Yaraşırsan öz adına, ey həkim. Öz işindən ilham aldın, zövq aldın Təbabətin ən fövqünə ucaldın Narahatsan, yaman xəyala daldın Xəstələri salıb yada, ey həkim. Mən Yusifəm, təmiz qəlbin heyranı Mən sevirəm dağ başında dumanı. Sənə gəlir çox dərdimin gümanı Yetişmisən imdadıma,ey həkim! HIV virusu ilk dəfə 1930-cu ildə kəşf edilmişdir. İnsan əlində ən gec uzanan dırnaq baş barmaqda, ən sürətli isə orta barmaqda olur. Nyu-Yorkun telefon şirkətlərinin apardığı tədqiqatlara görə, insanlar telefonla danışarkən ən çox mən sözündən istifadə edirlər. Təsisçi: Mərkəzi Klinika Baş redaktor: Toğrul Adıgözəlov BİLİRSİNİZMİ? Gündə bir paket cips yemək, ildə beş litr maye yağ içməyə bərabərdir. Yodlaşdırılmamış duz - əslində yodlaşdırılmamış xörək duzu bir çoxlarının hesab etdiyi kimi ziyanlı deyil və ya əksinə yediyimiz duz mütləq yodlaşdırılmış olmalıdır kimi bir anlayış səhvdir. Əslində yod insana qidalar (torpaqdan alaraq) və su vasitəsi ilə daxil olmalıdır. Torpaqda və suda çatışmadıqda isə bir çox dövlətlər istehsal edilən xörək duzuna yod əlavə etmək barədə qərar qəbul edirlər. Niyə məhz duz? Çünki duz yeganə vasitədir ki, insan- Redaksiya heyəti: Kamran Musayev, Həsən Qəndilov, Nikbin Yusifov Məsul katib: Şəhla Bağırova lar onu bütün növ yeməklərdə istifadə edirlər. Bir kişinin çəkisinin 40, bir qadının çəkisinin isə 35 faizini əzələ təşkil edir. İnsan böyüdükcə ürək döyüntülərinin sayı da azalır. Bal günəşi görmədiyi müddətcə xarab olmaz. Bu məhsulu 32 min il saxlamaq mümkündür. Əgər bir stəkan suya 80 dəqiqə qışqırsaq onda su qaynayar. 100 stəkan qəhvə içmək insanı öldürə bilər. İnsan dərisinin hər 2,5 kv.smdə 19 milyon hüceyrə, 60 tük, 90 yağ vəzisi, 570 sm damar və 625 tər vəzisi var. Bülleten ayda bir dəfə nəşr olunur. Tiraj: 500 Tel: Call center: Fax: info@merkeziklinika.az twitter.com/merkeziklinika