Diyaliz Nedir? Diyaliz sizi makineye değil hayata bağlar.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Diyaliz Nedir? Diyaliz sizi makineye değil hayata bağlar."

Transkript

1 Diyaliz Nedir? Diyaliz sizi makineye değil hayata bağlar.

2 BÖBREKLER VE GÖREVLERİ Böbreklerin en önemli görevi, kanı zararlı artıklardan temizlemek, vücudun su ve tuz dengesini düzenlemek ve böylece tüm organ ve sistemlerin belirli bir uyum içinde çalışmasını sağlamaktadır. Söz konusu görevler tam olarak yapılmazsa, vücutta zararlı maddeler, su ve değişik yapıda tuzlar birikir ve kimyasal denge bozulur. Bu durumda, başta kalp ve beyin olmak üzere tüm diğer organlar görevlerini yerine getiremez hale gelir. Böbrekler, ayrıca çeşitli hormonlar salgılarlar. Bu hormonlar, kan yapımı, kemik gelişmesi ve tansiyonun belirli düzeyde tutlmasına yardımcı olur. Böbrek Yetersizliği durumunda bu hormonların salgılanmasında bozukluklara ek olarak kansızlık, kemik hastalıkları ve tansiyon ayarsızlıkları da ortaya çıkar. İnsan vücudunda, normalde iki böbrek bulunur; ancak sağlıklı olan ve yeterli çalışan tek bir böbrek de vücudun tüm gereksinimlerini rahatlıkla karşılayabilir. Böbreklerin görevlerini yapamaz hale gelmeleri ile ortaya çıkan hastalık tablosuna son dönem böbrek yetersizliği yada kısaca üremi denir. Böbrek yetmezliğinin tedavileri; 1-Sürekli düzenli hemodiyaliz 2-Sürekli periton diyalizi 3-Canlı veya kadavra vericilerden (donörlerden) yapılan böbrek naklidir. Diyaliz Nedir? Böbrek yetmezliğinde kanda biriken zararlı maddeleri özel zarlar kullanarak süzmek ve böylece kanı temizlemektir. Diyalizin iki tipi vardır: 1) Hemodiyaliz (makina diyalizi) 2) Periton diyalizi (karın diyalizi) HEMODİYALİZ Hemodiyaliz hastanın kanının özel filtreler aracılığıyla temizlenmesidir.bu amaçla diyaliz cihazları kullanılır ve bu işlem genelde haftada üç kez yapılır. Hemodiyalizde vücuttan 3-4 saat içerisinde litre kan diyaliz cihazındaki özel membranlardan geçirilerek vücuda geri ve-

3 rilir. Bu nedenle yüksek kan akımı olan bir damar yolu oluşturulması gereklidir. Damar yolu gereksinimi geçici veya kalıcı olabilir. Geçici damar giriş yolu büyük damarlardan birine kateler yerleştirilmesiyle sağlanır. Kalıcı damar giriş yolları arasında Arterio-Venöz fistüller (AV Fistül) arterio-venüz greftler (suni damar) ve kalıcı kateterler yer almaktadır. A.V.fistüller bir atar damar (arter) ile bir komşu toplar damarın (ven) birleştirilmesiyle oluşur.bu operasyondan en az 14 gün sonra fistül kullanılabilir hale gelir. A-V fistül olgunlaşmasını hızlandırmak için fistüllü kolda lastik topla egzersiz önerilmektedir. En güvenli ve en uzun süreli kalıcı damar giriş yoludur. A.V. greft ise bu iki damar arasında bağlantı sentetik materyalden elde edilmiş bir tüp greft (yapay damar) kullanılarak sağlanır. Kalıcı kateterler damarları iyi olmadığondan dolayı fistül açılamayan veya greft takılamayan hastalarda alternatif olarak kullanılır. Arteriovenöz fistüllerin bakımı: Hastanın hemodiyaliz cihazına bağlanabilmesi için genellikle el bileğinde açılan arteriovenöz fistülünün dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Fistülün bulunduğu koldan tansiyon ölçülmemeli, enjektörle kan alınmamalı ve tedavi yapılmamalıdır. Bu bölgedeki ısı artışı, ağrı, şişlik ve renk değişikliği halinde doktora başvurulmalıdır. Fistülün bulunduğu kolun üstüne yatılmamalı, ağır işler o kolla yapılmamalı, sıkı ve kolu saran kıyafetler giyilmemeli ve bu bölgeler darbeden korunmalıdır. Kateterlerin bakım: Kateter hastaya takıldıktan hemen sonra diyaliz işlemi başlatılabilir. Kateter takılırken hasta bazı problemlerle karşılaşılabilir.

4 Eğer kateter boyun damarlarına takılırsa, akciğer zarında zedelenme sonucunda akciğere hava kaçması ve akciğerde kanama meydana gelebilir. Şiddetli göğüs ağrısı ve nefes darlığı oluşabilir. Bu durumda hastaya acilen müdahale etmek gerekir. Kateterin takıldığı bölgedeki sinirlerde ve damarlarda zedelenme sonucu şişlik, şiddetli ağrı, morarma ve damar tıkanıklığı gelişebilir. Kateter takılma işlemi esnasında boyun ya da kasıktaki atar damara girilirse kanama ve dokuda kan birikimi (şişlik ve çürük) gelişebilir. Kateter takıldıktan sonra temiz tutulmazsa mikrop kapıp o bölgede bazen de tüm vücutta infeksiyon yayılabilir. Bu nedenle banyo yaparken kateterin bulunduğu bölgeye su kaçmamasına dikkat edilmeli, pansumanlar temiz tutlmalıdır. Özellikle evden kateterli olarak hemodiyalize gelen hastalar kateterlerin yerinden çıkıp oynamamasına özen göstermelidir. Kasık bölgesinden bir kateter takılması durumunda diyalizinizin düzgün olması ve kateterin kıvrılmaması için ayağa kalkmamanız, bacağınızı yatak içerisinde hareket ettirmemeniz istenecektir. Boyun bölgesinden kateter takılması durumunda ise ani ve aşırı boyun hareketlerini yapmamanız istenir. PERİTON DİYALİZİ Karna takılan plastik bir tüp (karater) ve karın boşluğuna verilen özel bir sıvı (periton diyaliz solüsyonu) aracılığı ile, hastanın periton zarından (karın zarından) yararlanılarak yapılan diyaliz yöntemidir. Periton zarı, karın duvarını ve karın içindeki tüm organları saran, üzeri delikli, ortalama 1 m2 lik yüzeye sahip, yarı geçirgen bir zardır ve dolayısıyla doğal bir filtredir. Kandaki zararlı maddeler, peritondaki delikler sayesinde, kandan karın boşluğuna doldurulan sıvıya geçer. Böyle bir tedaviyi uygulamak için böbrek hastalıkları uzmanı veya cerrah tarafından karın boşluğuna yerleştirilen bir kateter kullanılır. Kateter yarıdımıyla periton diyaliz sıvısı karın boşluğuna verilir. Bir süre karında bekletilir. Bu sırada vücuttan atılması gereken üre, kreatinin gibi atık ürünler ve biriken su, periton zarı vasıtasıyla bu sıvıya geçer. Bekleme süresinin sonunda bu sıvı yine kateter vasıtasıyla karından dışarı atılır.

5 Diyalizde kullanılan sıvılar (solüsyonlar), Y şeklinde bir sete bağlı, bir dolu, bir boş torbadan oluşur. Vücudumuzda biriken atık maddeleri ve suyu uzaklaştırabilmek için diyaliz sıvıları, içinde bulunan glukoz (şeker) miktarına göre 3 türlüdür. Bunlar % % %3.86 oranında glukoz içerirler. Hangi sıvının kullanılacağına doktorunuz veya hemşireniz karar verecektir. Periton diyaliz tedavisinin başlangıcında karna verilen diyaliz sıvısının karında belirli bir süre bekledikten sonra karından boşaltılması ve yeni bir diyaliz sıvısının karna doldurulması bir değişim işlemi olarak adlandırılır. Karındaki sıvıyı boşaltmak ve doldurmak için kullanılan set ve torbalara değişim işlemi sırasında bağlanılır. Periton diyalizinde değişim işlemleri elle veya makine yardımı ile yapılabilir. Değişim elle yapıldığı periton diyaliz tipi Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi (SAPD), makine yardımı ile yapılan tipi ise Aletli Periton Diyalizi (APD) diye adlandırılır. SÜREKLİ AYAKTAN PERİTON DİYALİZİ (SAPD): Sürekli ayaktan periton diyalizi, değişim işlemlerinin, bizzat hasta (veya hasta yardımı muhtaçsa eğitilmiş bir yardımcı) tarafından, elle yapıldığı bir periton diyalizi tipidir. Yani hasta veya yardımcısı tedaviyi bir makineye ve diyaliz merkezine gereksinimi olmaksızın, kendi doktor ve hemşiresinin öğrettiği şekilde, kendi evinde veya iş yerinde, kendisi yapar. Günlük değişim sayısı, karna verilen solüsyonun hacmi ve içerdiği şeker miktarı ve her değişimde karna doldurulan solüsyonun karında bekleme süresi, hastadan has-

6 taya değişir. Sürekli ayaktan periton diyalizinde genellikle günde 4 veya 5 değişim yapılır. Her değişim işlemi yaklaşık yarım saat sürer. Diyaliz solüsyonunun karında bekleme süresi genellikle gündüz 4-5 saat, gece 8-10 saattir. ALETLİ PERİTON DİYALİZİ (APD): Periton diyalizi değişimlerini yapmak için bir makineye (periton diyaliz makinesi) kullanılır. Eğer doktorunuz, hemşireniz ve siz, sizin için en uygun tedavinin APD olduğuna karar vermişseniz, gece yatağa yatmadan önce, set ve solüsyon torbalarını periton diyaliz makinesine yerleştirmeniz ve makinenizi doktorunuzun önerdiği şekilde programlamanız gerekir. Makineye yerleştirdiğiniz setlerin bir ucu karnınızdaki katetere bağlanır. Siz uyurken makine değişimleri yapar. Gereksiminize göre sabah karnınızdaki bir miktar temiz diyaliz solüsyonu bırakılır veya bırakılmaz. Uyandığınızda değişim işlemleri bitmiştir. Artık karnınızdaki kateteri setlerden ayırabilir ve günlük işlerinizi yapmaya koyulabilirsiniz. PERİTON DİYALİZİNİN İYİ VE SAKINCALI YÖNLERİ: İyi yönleri: 1. Hasta kendi tedavisini kendi yapar, hastaneye bağımlı değildir. 2. Gıda ve su alımı hemodiyalizdekine göre daha serbesttir. 3. Kan basıncı kontrolü oldukça kolaydır. 4. Diyaliz işlemine bağlı kan kaybı olmaz. 5. Hasta kontrol için genellikle ayda bir kez diyaliz merkezine gider. 6. APD de genellikle gündüz değişim yapılmadığı için hastanın günlük yaşantısı kesintiye uğramaz. Sakıncalı yönleri: 1. SAPD de günde 4 veya 5 değişim yapmak gerekir. 2. APD de hasta gece makineye bağımlıdır. 3. Hasta karnında sürekli bir kateter taşır. 4. Periton zarının iltihaplanması (peritonit) riski vardır. 5. Kateter çıkış yerinin iltihaplanması riski vardır. 6. Periton diyaliz solüsyonları şeker içerdiği için hasta şişmanlayabilir. 7. Hasta en az bir ay yetecek kadar periton diyaliz solüsyonunu evinde depolamak zorundadır. Periton Diyalizi Uygulamasında Karşılaşabileceğiniz Sorunlar Nelerdir? 1. Peritonit: Periton zarının (karın zarının) iltihaplanması-

7 dır. Mikropların periton boşluğuna ulaşmaları farklı yollardan olabilir ve, a. Kateter veya kullanılan diyaliz sistemi set veya torbalarının delinmesi halinde, b. Kateter çıkış yeri iltihabı tedavi edilmediği zaman, c. İshal, kabızlık veya genel bir enfeksiyon geçirildiğinde, d. Bağlantı işleminin kurallara göre uygulanmaması halinde peritonit gelişebilir. Peritonite yakalanmamak için; a. Sıvı değişimini uygun bir ortamda uygulayın. b. Değişim sırasında çok dikkatli olun ve hemşirenizin öğrettiği tekniğe sadık kalın. c. Vücut temizliğine özen gösterin. d. Genel sağlığınıza önem verin. Peritonit belirtileri: a. Drenaj sıvısının (karından boşaltılan sıvı) bulanık olması b. Karın ağrısı c. Ateş d. Bulantı, kusma e. Sıvı akışında yavaşlama veya miktarında azalma f. Sıvıda fibrin görülmesi Her torba değişiminde çıkan sıvının miktarını, görüntüsünü ve akış şeklini dikkatle incelemeniz gerekir.

8 Peritonit belirtileri ortaya çıktığında vakit geçirmeden periton diyalizi merkezinizi aramalısınız!!! Peritonit tedavi edilmediği takdirde çok ciddi sonuçlar doğurabilir, hatta hayatınızı tehlikeye sokabilir. 2. Kateter çıkış yeri enfeksiyonu: a. Kızarıklık b. Ağrı c. Çıkış yerinin etrafında ısı artışı d. Çıkış yerinde ve etrafında şişlik e. Çıkış yerinin etrafında akıntı görülmesi 3. Tünel enfeksiyonu: Kateterin periton zarına girdiği yer ile çıkış yeri arasında, deri altında, kateter tüneli oluşturulur. Bu tünel mikropların vücut derinliğine girmesine bir engeldir ve aynı zamanda kateterin yerinden oynamamasını sağlar. Çıkış yeri enfeksiyonunun tedavisi yapılmamışsa veya mikropların vücuda girişi engellenememiş ise tünel enfekte olabilir. Tünel enfeksiyonunun belirtileri: Ciltte tünel boyunca kızarıklık ve ağrıyla birlikte belirgin bir şişlik oluşur. Mikroplar tünel boyunca ilerledikçe ateş, şişkinlik, üstündeki cilt renginin değişmesi ve akıntı görülür. 4. Cilt altı sızıntı: Üreme organlarında veya karın duvarında belirgin ve tek bir bölgede cildin şişmesi (portakal kabuğu şeklinde) o bölgede diyaliz sıvısı sızıntısı olabileceğini düşündürür. Ağır egzersiz, kabızlık, karın içi basıncının çok yüksek veya karın ön duvarının zayıf olması cilt altı sızıntısına neden olabilir. 5. Vücutta sıvı birikimi (Hipervolemi): Vücuda giren sıvı miktarı çıkan miktardan fazla ise vücutta bir birikim oluşur. Sıvı birikiminin belirtileri: a. Tansiyon yükselmesi b. Vücudun çeşitli yerlerinde ödem oluşması c. Kilo artışı d. Nefes darlığı veya öksürme 6. Vücuttan aşırı sıvı kaybı (Dehidratasyon): Torba değişimi uygulamasında fazla miktarda yüksek şekerli sıvı kullanılırsa ve ishal varsa vücuttan aşırı sıvı kaybı oluşur. Buna bağlı olarak a. Vücut ağırlığında azalma

9 b. Tansiyon düşmesi c. Baş dönmesi ve baş ağrısı d. Kramplar, uyuşukluk e. Halsizlik f. Ağız kuruluğu ve susama hissi görülebilir. 7. Çıkan sıvının miktarının azalması: Kabızlık, barsaklarda aşırı gaz olması, kateterde katlanma veya kan pıhtısı ile tıkanma, peritonit gibi nedenlerle drenaj sıvısının miktarı azalabilir. SAPD İLE GÜNLÜK YAŞAM: SAPD, kişinin aktif olarak katıldığı bir tedavi yöntemidir. Periton diyalizi sürekli bir işlem olduğu için, günlük yaşamdaki aktivitelerin bir parçası haline gelir. SAPD UYGULAMA ORTAMI: SAPD uygulaması için evde veya işyerinizde uygun fiziksel koşulların önceden oluşturulması gerekir. Öncelikle, değişim işleminizi gerçekleştireceğiniz bir odanın ayrılması gereklidir. Bu odada az eşya bulunmalı, oda aydınlık ve temiz olmalıdır. Değişim işlemi sırasında odada sizden veya yardımcınızdan başka kimsenin olmamasına özen göstermelisiniz. SAPD uygulaması sorunsuz yürütebilmeniz için temizlik çok önemlidir. Tırnakların kısa kesilmiş olması, değişim öncesi ellerin yıkanması, hergün iç çamaşırlarının değiştirilmesi enfeksiyon riskini engellemek açısından büyük bir önem taşır. İŞ YAŞAMI: Çalışan bir bireyseniz, SAPD tedavisine başladıktan 1-2 ay sonra tekrar çalışma hayatınıza geri dönebilirseniz. Bir ya da iki değişiminizi iş yerinde yapmak zorundaysanız, evdeki değişim ortamını işyerinde de sağlamanız gerekmektedir. Ayrıca işvereninizle konuşarak çalışma saatlerinizi düzenleyebilirsiniz. SPORTİF AKTİVİTELER: Sizi zorlamayan, başkaları ile fizik temas gerektirmeyen ya da kateterinize zarar vermeyen her türlü sporu yapabilirsiniz. Yürüyüş, yüzme, bisiklete binme yapabileceğiniz uygun sporlardır. Özellikle, hergün yürüyüşe çıkmanız, hem kalp sağlığınızı korumak, hem de barsaklarınızın daha iyi çalışması ve fazla kilo almanızı engellemek açısından yararlı olacaktır. SEYAHAT: Seyahat etmenizde sakınca yoktur. Bir seyahat planı yaparken doktor ve hemşirenizin onayını alınız. Kullanaca-

10 ğınız malzemelerin bir listesini yapınız ve bu malzemelerin gideceğiniz yere önceden ulaşmasını sağlayınız. Yolculuk sırasında taşıt içerisinde değişim yapmak enfeksiyon riskini artıracaktır. Bu nedenle yola çıkmadan önce değişiminizi yapınız ve yolculuğunuz 8 saati aşmadığı ve uygun bir ortam bulmadığınız sürece değişim yapmayınız. Gideceğiniz yerdeki sağlık merkezlerini öğreniniz. BANYO - HAVUZ - DENİZ: Banyonuzu duş şeklinde haftada en az 2 kez yapmalısınız. Banyo sırasında çıkış yerinizin kapalı olması gerekiyorsa, su geçirmeyen bantlarla kapatmanız ve banyo sonrası pansumanınızı tekrarlamanız gerekmektedir. Çıkış yerinizin açık kalmasında sakınca yoksa, banyodan çıkmadan önce çıkış yerinizi anti-bakteriyel özelliği olan bir sabunla yıkamalı ve kuru kalmasına özen göstermelisiniz. Durgun sularda mikroorganizma yoğunluğunun artması nedeniyle havuza girmeniz önerilmemektedir. Yüksek tuz oranı ve su akıntısı nedeniyle açık denize girmenizde sakınca yoktur. Denize girmeden önce çıkış yerinizi su geçirmeyen bantlarla kapatmanız ve daha sonra da pansuman yapmanız önemlidir. ARABA KULLANMAK: Araba kullanmanızda sakınca yoktur, ancak kateter takıldıktan 1-2 ay sonra, yani kateteriniz karın içinde sabitleştikten ve çıkış yeri bütünlüğü sağlandıktan sonra araba kullanmanız daha uygundur. Uzun yolculuklarda sık sık mola veriniz. Emniyet kemerinin çıkış yerinizin üzerine gelmemesine özen gösteriniz. CİNSEL YAŞAM: Böbrek yetersizliği ile birlikte cinselliğe duyulan ilgi azalır. Kanda biriken zararlı maddeler için (üre, kreatinin vb.), kansızlık, hormonlardaki değişiklikler, kullandığınız ilaçlar buna sebep olabilir. Diyaliz tedavisi sırasında, zararlı maddelerin uzaklaştırılması ve kansızlığın düzelmesi ile cinsel istek geri gelebilir. Ancak yine de bazı problemlerin olması beklenebilir. En sık rastlanan problemler, cinsel arzu duymama, erkeklerde ereksiyon (sertleşme) olmaması, bayanlarda genital organlarda ıslanma olmamasıdır. Vücudunuzda sürekli olarak bir kateterin ve sıvının varlığı, cinsel ilişki sırasında sizi, fiziksel ve ruhsal açıdan rahatsız edebilir. Alınacak basit önlemlerle seks hayatınız normale dönebilir: Örneğin, cinsel ilişki öncesinde karın içindeki sıvının boşaltılması, kateter ve transfer setini sabitleyecek ve örtecek bir kuşak kullanılması cinsil ilişkinin normal olmasına yardımcı olabilir.

11 Böbrek yetersizliği olan erkek ve kadınların üretkenliği azalır. Fakat yeterli diyaliz uygulanan bazı hastalar çocuk sahibi olabilir. Böbrek yetersizliği olan bayanların adet düzenleri normal olsa bile hamile kalma olasılıkları azdır. Bununla birlikte doğum yapan pek çok hasta vardır. Ancak hamilelik konusunda mutlaka doktorunuza danışmanız gereklidir. Sağlıklı bireylerde uygulanan hamilelikten korunma yöntemleri, periton diyalizi hastaları için de geçerlidir. Uygun yönteme doktorunuzun önerileri doğrultusunda eşinizle tartışarak karar vermeniz en doğrusudur. BESLENME: Periton diyalizi tedavisine başlamadan önce, böbrek yetersizliği nedeniyle bazı yiyeceklerin (özellikle protein ve potasyumdan zengin yiyecekler) alımı kısıtlanmış olabilir. Periton diyalizi tedavisine başladıktan bir süre sonra diyetiniz serbestleşecektir. Ancak dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır: Proteinli gıdalar, büyüme ve gelişmenin sağlanması, dokuların onarımı ve vücut savunması için en önemli besin türüdür. Periton diyalizinde, istemediğiniz halde vücudunuzdan bir miktar protein de atılmaktadır. Bu nedenle bol protein içeren yiyeceklerden yeterli miktarda alınmalıdır. Proteinden zengin yiyecekler: Et, balık, tavuk, hindi, süt, yoğurt, peynir, yumurta, fasulye, mercimek gibi besinlerdir. Karbonhidratlar, vücuda enerji sağlamak için kullanılır ve tahıllarda fazla miktarda bulunur. Diyaliz sıvısında yoğun bir karbonhidrat kaynağı olan şeker vardır ve bu şekerin bir kısmı vücudumuz tarafından emilir. Bu da fazladan enerji ve şişmanlığa neden olur. Bu nedenle fazla karbonhidrat içeren gıdalardan kaçınılmalıdır. Karbonhidratlardan zengin yiyecekler: Şeker, bal, reçel, ekmek, makarna, bisküvi, pirinç, patates, nişastadır. Yağ, enerji kaynağıdır. Vücudumuzda bazı vitaminlerin (A, D, E, K) kullanılması için gereklidir. Ancak periton diyalizinde kanda yağ artışı olabildiği ve şişmanlığa yol açtığı için az yağlı yiyecekler tercih edilmelidir. *Gıdalarda aldığımız bazı maddeler diyalize vücuttan yeterli miktarda uzaklaştırılmayabilir. Bunlar fosfor ve tuzdur. Fosfordan zengin yiyecekler, proteinden de zengin yiyeceklerdir. Proteinli diyetli birlikte alınan fosforun fazlasını vücuttan uzaklaştırmak amacıyla doktorunuzun önerdiği fosfor bağlayıcı ilaçları düzenli kullanmak çok önemlidir.

12 Tuz, bir taraftan vücutta suyun tutulmasına neden olurken, diğer taraftan susuzluk hissini artırarak daha fazla su içilmesine neden olur. Suyun fazlası ise vücutta birikir. Bu da ayaklarda, ellerde, yüzde şişmeye, tansiyonun yükselmesine neden olur. Bu nedenle tuzlu yiyeceklerden (özellikle salamura, turşu, zeytin, konserve gibi) kaçınılmalıdır. Potasyum, vücut sıvılarının dengesinin korunmasında ve normal vücut faaliyetleri için gereklidir. Kanda potasyum yükselmesi kalbin ritmini bozabilir ve kalbi durdurabilir. Potasyumdan zengin yiyecekler: Ispanak, semizotu, pazı, asma yaprağı, lahana, patates, havuç, mantar gibi sebzeler, muz, kavun, kayısı, kivi, böğürtlen, kuru meyveler (kayısı, incir, erik), çikolata, kahve, kakao, pekmez, bulgur gibi diğer yiyeceklerdir. Periton diyalizi sıvıları potasyum içermediğinden SAPD hastalarında potasyum yüksekliği çok kolay meydana gelmez. Ancak yine de potasyumdan zengin yiyecekleri çok tüketmekten ve bir öğünde fazla miktarda potasyum almaktan kaçınılmalıdır. Sebzelerin pişirilirken küçük parçalara ayrılması ve haşlanıp suyunun dökülmesi potasyumu uzaklaştırmak için basit bir yöntemdir. Özetle, periton diyalizi hastaları için uygun diyet: Bol proteinli Bol lifli Az tuzlu Az yağlı Az karbonhidratlı yiyeceklerden oluşmalıdır. SIVI DENGESİ: Periton diyalizinde sıvı dengesinin kontrolü çok önemlidir. Bu nedenle yiyecek ve içecek şeklinde aldığınız gıdaları kontrol etmeniz gerekir. Vücutta fazla sıvı bulunması kalbe ve akciğere fazladan yük getirir, tansiyonunuzu yükseltir; az sıvı bulunması da sizi halsiz bırakacak, ayrıca tansiyonunuzu düşürecektir. Bu nedenle sıvı dengesini kontrol altında tutmak için yapmanız gereken günlük takipler vardır. Bunlar, vücut ağırlığının ve her değişimde alınan ve boşaltılan sıvı miktarlarının saptanmasıdır. İdeal kilonuza ulaştıktan sonra alınması gereken günlük sıvı miktarı, diyaliz yoluyla fazladan çıkan sıvı ve varsa, idrarınızın toplamı kadar olmalıdır. Günlük takiplerinizi sizlere verilen SAPD defterine düzenli olarak kaydetmelisiniz. Poliklinik kontrollerine gelirken kayıt defterinizi yanınızda getirmeniz tedavinizin planlanmasına yardımcı olacaktır.

NEFROLOJİ BİLİM DALI DİYALİZ ÜNİTESİ HASTA EĞİTİM KİTAPÇIĞI

NEFROLOJİ BİLİM DALI DİYALİZ ÜNİTESİ HASTA EĞİTİM KİTAPÇIĞI ŞAHİNBEY ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ NEFROLOJİ BİLİM DALI DİYALİZ ÜNİTESİ HASTA EĞİTİM KİTAPÇIĞI Hazırlayanlar Pınar KIYAK Diyaliz Ünitesi Sorumlu Hemşiresi Ali BÜYÜKKARTAL Uzm. Hemşire Onaylayanlar

Detaylı

PERİTON DİYALİZLİ ÇOCUKLARDA BESLENME

PERİTON DİYALİZLİ ÇOCUKLARDA BESLENME PERİTON DİYALİZLİ ÇOCUKLARDA BESLENME FR-HYE-04-423-05 Bu broşürün amacı diyaliz hastalarında hasta ve hasta yakınlarına beslenme ile ilgili önemli noktaları hatırlatmak ve diyetimizde dikkat edilmesi

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE FR-HYE-04-719-17 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi Sayfa 1 / 7 İlk yayın

Detaylı

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar?

BÖBREK HASTALIKLARI. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Böbrekler ne işe yarar? BÖBREK HASTALIKLARI Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Böbrekler ne işe yarar? Böbreğin en önemli işlevi kanı süzmek, idrar oluşturmak ve vücudun çöplerini (artık ürünleri) temizlemektir. Böbrekte oluşan idrar, idrar

Detaylı

4.Sınıf Fen Bilimleri

4.Sınıf Fen Bilimleri Fen Bilimleri Adı: Soyadı: Numara: Besinler ve İçerikleri Canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için yedikleri ve içtikleri maddelere besin denir.canlılar büyüyüp gelişmek, üremek ( çoğalmak ) ve solunum

Detaylı

DENGELİ BESLENME NEDİR?

DENGELİ BESLENME NEDİR? DENGELİ BESLENME NEDİR? Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gereken dört temel besin grubu olan; süt ve ürünleri, et ve benzeri, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar dan hergün sizin için gerekli

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında BESLENME. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ

Böbrek Hastalıklarında BESLENME. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Böbrek Hastalıklarında BESLENME TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Böbrek Hastalıklarında BESLENME Diyetiniz günlük enerji gereksiniminize

Detaylı

BESİNLER. Süt, yumurta, peynir, et, tavuk, balık gibi hayvansal kaynaklı besinler

BESİNLER. Süt, yumurta, peynir, et, tavuk, balık gibi hayvansal kaynaklı besinler BESİNLER Yaşam için gerekli besin öğelerini sağlayan bitkisel ve hayvansal gıdalar BESİN olarak tanımlanır. Besinler, elde edildikleri kaynaklara göre iki gruba ayrılır: Süt, yumurta, peynir, et, tavuk,

Detaylı

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ NEDİR

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ NEDİR T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ Sağlıklı yaşam, mutlu bireyler, güler yüzlü toplum DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ NEDİR Anemi (Kansızlık) Araştırması Korkuttu Bursa'da, Uludağ

Detaylı

DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010

DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010 DOĞUM SONU EVDE BAKIM (ANNE EĞİTİMİ) Hazırlayan: Aysun Çakır Acıbadem Kadıköy Hastanesi Eğitim ve Gelişim Hemşiresi 24.06.2010 DOĞUM SONRASI AĞRI Altı haftaya kadar karın alt bölgesinde aralıklı ağrılar

Detaylı

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER Boşaltım Sistemi İNSANLARDA BOŞALTIMIN AMACI NEDİR? VÜCUDUMUZDAN HANGİ ATIK MADDELER UZAKLAŞTIRILIR? İDRAR SU TUZ KARBONDİOKSİT BESİN ATIKLARI ÜRE ATIK MADDELERİ VÜCUDUMUZDAN HANGİ

Detaylı

neden az yağlı az kolesterollü diyet?

neden az yağlı az kolesterollü diyet? neden az yağlı az kolesterollü diyet? DYT-YRD07 Rev / 2 Yürürlük Tarihi / 30.12.2005 Rev Tarihi / 17.18.2012 neden az yağlı az kolesterollü diyet? Kolesterol insan vücudunda doğal olarak bulunan yağa benzer

Detaylı

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ

SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein, kalsiyum ve fosfor alımı nedeniyle; kemiklerin ve dişlerin gelişiminde Önemlidir.

Detaylı

BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ

BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein,

Detaylı

gereksinimi kadar sağlamasıdır.

gereksinimi kadar sağlamasıdır. Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar

Detaylı

MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.

MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine

Detaylı

1. ÖN TANI / TANI: Akut Böbrek Yetmezliği

1. ÖN TANI / TANI: Akut Böbrek Yetmezliği Hasta Adı - Soyadı: Cinsiyet: K E Hasta ID No: Baba Adı: Doğum Tarihi: Kimlik No: Sayın Hastamız / Hasta Yakınımız, Tıbbi durumunuz ve hastalığınızın tedavisi için size önerilen tıbbi / cerrahi tedavi

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE

SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE Sağlıklı büyümek ve gelişmek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. BESLENME İnsanın yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel

Detaylı

GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME

GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR? Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Gebelik öncesi ideal ağırlığında olan yetişkin kadınların ortalama 9-14 kg arasında (ayda 1-1,5kg)

Detaylı

Dengeli Beslenme. Efe Kaan Fidancı

Dengeli Beslenme. Efe Kaan Fidancı Dengeli Beslenme Yaşamımız boyunca sürekli büyürüz. Bebeklikten itibaren sağlıklı bir şekilde büyümek ve gelişmek için düzenli, dengeli ve yeterli beslenmemiz gerekir. Beslenmek yani yemek yemek günlük

Detaylı

Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir.

Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir. KANSER HASTALARINDA BESLENME DESTEĞİ Dengeli ve sağlıklı beslenme sadece tedavi gören kanser hastaları için değil tedavi sonrası süreçte de sağlıklı yaşamı oluşturan önemli unsurlardan biridir. Kanser

Detaylı

TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ

TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ GÜLDER GÜMÜŞKAYA HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ONKOLOJİ HASTANESİ TROMBOSİT NEDİR? 1 Kemik iliğinde yapılan kan hücrelerinden biridir. Pıhtılaşma hücreleri olarak bilinir. 1mm 3 kanda

Detaylı

EMZİREN ANNELERİN BESLENMESİ. Kendiniz ve bebeğiniz için sağlıklı olan gıdaları seçin

EMZİREN ANNELERİN BESLENMESİ. Kendiniz ve bebeğiniz için sağlıklı olan gıdaları seçin EMZİREN ANNELERİN BESLENMESİ Kendiniz ve bebeğiniz için sağlıklı olan gıdaları seçin Bu yayın, FSA nın (Food Standards Agency) izniyle tercüme edilmiştir. Bu kitapçık, bir GAV yayınıdır. GAV Yayın No:

Detaylı

BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARI

BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARI BOŞALTIM SİSTEMİ BOŞALTIM NEDİR? O Vücudumuzda gerçekleşen olaylar sonucunda oluşan karbondioksit, üre, tuz, fazla miktarda bulunan su gibi atık maddelerin dışarı atılmasına boşaltım denir. BOŞALTIM SİSTEMİ

Detaylı

SON DÖNEM BÖBREK YETERSİZLİĞİNDE TEDAVİ SEÇENEKLERİ KRONİK BÖBREK HASTALIĞI:

SON DÖNEM BÖBREK YETERSİZLİĞİNDE TEDAVİ SEÇENEKLERİ KRONİK BÖBREK HASTALIĞI: SON DÖNEM BÖBREK YETERSİZLİĞİNDE TEDAVİ SEÇENEKLERİ KRONİK BÖBREK HASTALIĞI: Kronik böbrek hastalığı değişik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan, süregen hale gelmiş böbrek hastalıklarına verilen genel

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME. AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL

SAĞLIKLI BESLENME. AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL SAĞLIKLI BESLENME AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL 1 İNSANLAR NEDEN YEMEK YER 2 3 Sağlığın temeli yeterli ve dengeli (sağlıklı) beslenmedir. İnsan vücudunu bir arabaya benzetebiliriz;

Detaylı

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ VE BESLENME

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ VE BESLENME KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ VE BESLENME Hazırlayan Yrd. Doç. Dr. Emine Yıldız Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Şubat - 2008 ANKARA Birinci Basım : Şubat 2008

Detaylı

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT İLKÖĞRETİM OKULU Sağlık Bülteni-1. YETERLİ ve DENGELİ BESLENME. PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ

ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT İLKÖĞRETİM OKULU Sağlık Bülteni-1. YETERLİ ve DENGELİ BESLENME. PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ ÖZEL KAŞGARLI MAHMUT İLKÖĞRETİM OKULU Sağlık Bülteni-1 YETERLİ ve DENGELİ BESLENME PSİKOLOJİK DANIŞMA ve REHBERLİK BÖLÜMÜ OKUL ÇAĞINDA BESLENME Okul çağı dönemi, büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, besin

Detaylı

5. Sınıf Fen ve Teknoloji

5. Sınıf Fen ve Teknoloji KONU: Besinler ve Dengeli Beslenme Besinlerin gerekliliği Bütün canlılar büyümek, gelişmek, ve yaşamını sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için beslenmeye ihtiyaç vardır. Canlılar koşmak, yürümek

Detaylı

HASTALIKLARA ÖZEL BESLENME

HASTALIKLARA ÖZEL BESLENME HASTALIKLARA ÖZEL BESLENME Beslenme Yetersizliğine Bağlı Sorunlar 1 PROTEİN ENERJİ YETERSİZLİĞİ Büyüme ve gelişme için gerekli olan enerji, protein, karbonhidrat, vitamin ve minerallerin yeterince alınmamasına

Detaylı

Hisar Intercontinental Hospital

Hisar Intercontinental Hospital Varisler BR.HLİ.92 Venöz Hastalıklar (Toplardamarlar) Varis Hastalığı: Bacaklarımızda kirli kanı yukarı taşımak üzere görev alan iki ana ven sistemi bulunur. Yüzeyel ve derin ven sistemi olarak adlandırılan

Detaylı

ÇOCUKLARDA PERİTON DİYALİZİ

ÇOCUKLARDA PERİTON DİYALİZİ ÇOCUKLARDA PERİTON DİYALİZİ FR-HYE-04-423-04 BÖBREKLERİMİZ Böbreklerimiz omurganın her iki yanında karın boşluğu içerisinde bel bölgesinin biraz üzerinde yer alan bir çift organımızdır.böbrekler şekil

Detaylı

Yeni Diyaliz Hastası İçin İpuçları

Yeni Diyaliz Hastası İçin İpuçları Yeni Diyaliz Hastası İçin İpuçları Diyaliz ile ilgili merak ettiğiniz her şey bu sayfanın ardında Sayın yeni diyaliz hastası, diyalizin ne olduğu hakkında bilgileriniz ya hiç yoktur veya yeterli değildir.

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3

ADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.

Detaylı

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ MENOPOZ DÖNEMİ BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? Menopoz nedir?

Detaylı

BÖBREKLERİ Mİ NASIL KORURUM? Dİ YALİ Z HASTASI OLMAKTAN NASIL KURTULURUM? Prof. Dr. Tekin AKPOLAT

BÖBREKLERİ Mİ NASIL KORURUM? Dİ YALİ Z HASTASI OLMAKTAN NASIL KURTULURUM? Prof. Dr. Tekin AKPOLAT BÖBREKLERİ Mİ NASIL KORURUM? Dİ YALİ Z HASTASI OLMAKTAN NASIL KURTULURUM? Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Üresinin, kreatininin yüksek olduğunu öğrenen veya böbrek yetmezliği tanısı alan her hasta haklı olarak

Detaylı

Adet döneminin gecikmesi ile beraber göğüslerde aşırı şişkinlik ve hassasiyet oluşur. Gebelik ilerledikçe göğüsler büyür ve göğüs uçları koyulaşmaya

Adet döneminin gecikmesi ile beraber göğüslerde aşırı şişkinlik ve hassasiyet oluşur. Gebelik ilerledikçe göğüsler büyür ve göğüs uçları koyulaşmaya Adet döneminin gecikmesi ile beraber göğüslerde aşırı şişkinlik ve hassasiyet oluşur. Gebelik ilerledikçe göğüsler büyür ve göğüs uçları koyulaşmaya başlar. Ayrıca esmerleşme göbekte ve karnın orta kısmında,

Detaylı

DİYABET DİYETİ * Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler günlük protein,

DİYABET DİYETİ * Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler günlük protein, DİYABET DİYETİ * Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler günlük protein, karbonhidrat, yağ ve enerji ihtiyacınızı karşılayacaktır. * Bu

Detaylı

Fen ve Teknoloji 7. BOŞALTIM SİSTEMİ. Hazırlayan: NİHAT BAHÇE HAYAL BİLİMDEN DAHA ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİLİM SINIRLIDIR.

Fen ve Teknoloji 7. BOŞALTIM SİSTEMİ. Hazırlayan: NİHAT BAHÇE HAYAL BİLİMDEN DAHA ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİLİM SINIRLIDIR. KAZANIMLAR; BOŞALTIM SİSTEMİ. KARACİĞER: Proteinlerin kullanılması sonucunda amonyak açığa çıkmaktadır. Zehirli olan amonyağı daha az zararlı olması için üreye dönüştürmektedir. 1. Boşaltım sistemi ile

Detaylı

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın

Detaylı

Anjiyografi Bilgilendirme Formu

Anjiyografi Bilgilendirme Formu Anjiyografi Bilgilendirme Formu BR.HLİ.082 Koroner anjiyografi nedir? Koroner anjiyografi, özel bir kamera ile kalbinizin atar damarlarının röntgen film çekimi ile incelenmesidir. İşleminiz kateter laboratuvarında

Detaylı

BESLENME REHBERİ BESİN ÖĞELERİ

BESLENME REHBERİ BESİN ÖĞELERİ SAĞLIKLI BESLENEBİLİYOR MUYUM? BESLENME REHBERİ Sevgili öğrenciler; okula ilk başladığınız günleri hatırlıyor musunuz? Artık aile büyükleriniz, daha önceden olduğu kadar sizlerle birlikte değiller. Öğretmenleriniz

Detaylı

GEBELİK VE LOHUSALIK

GEBELİK VE LOHUSALIK GEBELİK VE LOHUSALIK ANA SAĞLIĞI Sağlık hizmetleri açısından doğurganlık çağındaki (15-49 yaş arası) tüm kadınlara ana denir. 15-49 yaş doğurganlık çağındaki kadınlar nüfusumuzun % 27 sini oluşturmaktadır.

Detaylı

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600 İki veciz söz s Diyabet ve komplikasyonlarıyla yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, tek bir adımla başlamak zorundadır. r. Lao Tzu MÖ 600 Şeker Hastalığı; Ülkemizde;

Detaylı

Prof. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan

Prof. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir? Prof. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD. Giriş

Detaylı

KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI. Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü

KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI. Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü KALP KRİZİNDE İLK MÜDAHALE VE STENTLİ HASTANIN YAŞAMI Uzm.Dr. Selahattin TÜREN Kardiyoloji Bölümü KALP KRıZINDE ILK MÜDAHALE Kalp krizi tıbbi bir acil durumdur. Erken tanı ve hızlı tedavi oldukça hayati

Detaylı

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için

Detaylı

Sporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı

Sporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı Sporcu Beslenmesi Ve Makarna Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı BESLENME Genetik yapı PERFORMANS Fiziksel kondisyon Yaş Cinsiyet Yaş Enerji gereksinimi Vücut bileşimi

Detaylı

Prof Dr Barış Akin Böbrek Nakli Programı Başkanı İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi

Prof Dr Barış Akin Böbrek Nakli Programı Başkanı İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi İSTANBUL AVRUPA YAKASI EĞİTİM VE İSTİŞARE TOPLANTISI 22.02.2015 DİYALİZ HEKİMLERİ DERNEĞİ VE TÜRK NEFROLOJİ, DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELERİ DERNEĞİ Prof Dr Barış Akin Böbrek Nakli Programı Başkanı

Detaylı

Gebelikte Beslenme Vitaminler

Gebelikte Beslenme Vitaminler Gebelik döneminizde dengeli bir beslenme alışkanlığı edindiğinizde, sıvıyı bol miktarda aldığınızda, doktorunuzun verdiği demir içerikli preparatları düzenli olarak aldığınızda, normal sınırlar içinde

Detaylı

1- Süt ve Sütten Yapılan Besinler

1- Süt ve Sütten Yapılan Besinler Besin Grupları Doğada çok çeşitli besinler bulunmakta ve her besinin besin öğesi bileşimi farklılık göstermektedir. Besin öğelerini tek bir besinle vücudumuza almamız imkansızdır. Besin öğelerinin dengeli

Detaylı

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU 173 Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Hiçbir canlının beslenmeden yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu, her yaşta olmak üzere, insanlar için de geçerlidir. Özellikle bebekler ve

Detaylı

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ İĞİ

KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ İĞİ KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ Dr. Mürvet M YILMAZ ŞİŞLİ ETFAL HASTANESİ NEFROLOJİ KLİNİĞİ İĞİ Kronik Böbrek Yetmezliği KBY, glomerüler ler filtrasyon değerinde erinde azalmanın

Detaylı

ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle

Detaylı

ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME

ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle

Detaylı

RENAL REPLASMAN TEDAVİLERİNDEN EV HEMODİYALİZİ

RENAL REPLASMAN TEDAVİLERİNDEN EV HEMODİYALİZİ RENAL REPLASMAN TEDAVİLERİNDEN EV HEMODİYALİZİ Dr. Hatice ASLAN Kütahya Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği D.P.Ü. Evliya Çelebi Eğitim Araştırma Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesi EV HEMODİYALİZİ NEDİR

Detaylı

İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARI İÇİN SAĞLIKLI BESLENME BESİN ÖGELERİ

İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARI İÇİN SAĞLIKLI BESLENME BESİN ÖGELERİ İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARI İÇİN SAĞLIKLI BESLENME Doğumdan itibaren büyüme ve gelişme, sağlıklı ve uzun bir yaşam için vücudumuza gerekli olan bütün maddeleri besinlerle alırız. Besin; yenilebilen ve yenildiğinde

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI Ekmek, diğer tahıllar ve patates Meyve ve sebzeler Et, balık ve alternatifleri Yağ ve şeker oranı yüksek yiyecek ve içecekler Süt ve süt ürünleri Sağlıklı beslenme tabağı insanların

Detaylı

Yeterli ve Dengeli Beslen!

Yeterli ve Dengeli Beslen! Yeterli ve Dengeli Beslen! Hareketli Ol, Egzersiz Yap! Kişisel Bakımına ve Günlük Hijyenine Özen Göster! Uyku Düzenine Dikkat Et! Stresten Uzak Dur! Yeterli ve dengeli beslenme «4 Yapraklı Yonca» içerisindeki

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III 1: DİYABET...1 Diabetes insipedius...2 Diabetes mellitus...2 Diyabetin Etkileri...3 Belirtiler...4 Nedenler...4 Tedavi...4 Bitkilerin Rolü...5 Tıbbi Faydaları...6 2: KARACİĞER

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KRONİK DİYALİZ HASTALARINDA DİYET. Eğitim Koordinatörlüğü

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KRONİK DİYALİZ HASTALARINDA DİYET. Eğitim Koordinatörlüğü TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KRONİK DİYALİZ HASTALARINDA DİYET Eğitim Koordinatörlüğü BANA 3 SORU SOR Herkes sağlıkla ilgili konularda bilgi sahibi olmak, sorularına

Detaylı

Vitaminlerin yararları nedendir?

Vitaminlerin yararları nedendir? Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin

Detaylı

Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır.

Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 1- Canlılar neden beslenmeye ihtiyaç duyarlar? Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 2- İnsanlar ve hayvanlar hangi şekilde hareket ederler? İnsanlar ve hayvanlar yer

Detaylı

Karaciğer vücudun en büyük organıdır. Vücudun birçok fonksiyonu karaciğer tarafından idare edilir.

Karaciğer vücudun en büyük organıdır. Vücudun birçok fonksiyonu karaciğer tarafından idare edilir. KARACİĞER BİYOPSİSİ Karaciğer biyopsisi karaciğerden küçük bir parçanın alınıp mikroskopta incelenmesi ile hastalıkların karaciğere verdiği zararın tespit edilmesidir. Karaciğer biyopsisi genellikle ince

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. MEGACE 160 mg tablet Ağız yoluyla alınır.

KULLANMA TALĐMATI. MEGACE 160 mg tablet Ağız yoluyla alınır. KULLANMA TALĐMATI MEGACE 160 mg tablet Ağız yoluyla alınır. Etkin madde: Her bir tablet 160 mg megestrol asetat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat, mikrokristalize selüloz, kolloidal silikon

Detaylı

40 GRAM PROTEİNLİ NORMAL POTASYUMLU, FOSFORDAN SINIRLI DİYET Değişim Değişim sayısı Süt 1 Yumurta 1 Et 2 Ekmek 6 Makarna (30 gr) 2 Şehriye (15 gr) 1

40 GRAM PROTEİNLİ NORMAL POTASYUMLU, FOSFORDAN SINIRLI DİYET Değişim Değişim sayısı Süt 1 Yumurta 1 Et 2 Ekmek 6 Makarna (30 gr) 2 Şehriye (15 gr) 1 40 GRAM PROTEİNLİ NORMAL POTASYUMLU, FOSFORDAN SINIRLI DİYET Değişim Değişim sayısı Süt 1 Yumurta 1 Et 2 Ekmek 6 Makarna (30 gr) 2 Şehriye (15 gr) 1 *Sebze ve meyve normal potasyumlu diyette serbest ama

Detaylı

GİRİŞ. Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi. Ana Gıda Grupları

GİRİŞ. Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi. Ana Gıda Grupları SAĞLIKLI BESLENME GİRİŞ Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi Ana Gıda Grupları Meyve ve Sebzeler Hububat ve Bakliyat Süt ürünleri Nişasta, Şeker ve Yağlar Vitaminler ve Mineraller

Detaylı

GÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016

GÜVENLİ ANNELİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 GÜVENLİ ANNELİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2016 Bu sunum; Arş. Gör. Dr. Tuğçe Şanver, Arş. Gör. Dr. Can Keskin ve Prof. Dr. Şevkat Bahar Özvarış tarafından hazırlanmıştır.

Detaylı

Böbrek Naklinde Bazal İmmunsupresyonda Kullanılan Ajanlar

Böbrek Naklinde Bazal İmmunsupresyonda Kullanılan Ajanlar Böbrek Naklinde Bazal İmmunsupresyonda Kullanılan Ajanlar Kalsinörin İnhibitörleri Siklosporin Takrolimus Antiproliferatif Ajanlar Mikofenolat Mofetil / Sodyum Azathiopurine Kortikosteroidler Sirolimus

Detaylı

Vücudumuzda oluşan tümör hücrelerini yok etmek için uygulanan ilaç tedavisine kemoterapi denir.

Vücudumuzda oluşan tümör hücrelerini yok etmek için uygulanan ilaç tedavisine kemoterapi denir. KEMOTERAPİ KEMOTERAPİ NEDİR? Vücudumuzda oluşan tümör hücrelerini yok etmek için uygulanan ilaç tedavisine kemoterapi denir. Kemoterapide, bir veya birden fazla ilaç bir arada kullanılabilir. Her ilacın

Detaylı

Kan basıncının normalden fazla olmasıdır. Büyük tansiyon 140 mm Hg veya küçük tansiyon 90 mm Hg dan fazla ise yüksek tansiyon olarak kabul edilir.

Kan basıncının normalden fazla olmasıdır. Büyük tansiyon 140 mm Hg veya küçük tansiyon 90 mm Hg dan fazla ise yüksek tansiyon olarak kabul edilir. HİPERTANSİYON Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Yüksek tansiyon (hipertansiyon) nedir? Kan basıncının normalden fazla olmasıdır. Büyük tansiyon 140 mm Hg veya küçük tansiyon 90 mm Hg dan fazla ise yüksek tansiyon

Detaylı

BMT209 TIBBİ CİHAZ TEKNOLOJİSİ II Ders Notları Öğr. Gör. Alper TONGAL

BMT209 TIBBİ CİHAZ TEKNOLOJİSİ II Ders Notları Öğr. Gör. Alper TONGAL BMT209 TIBBİ CİHAZ TEKNOLOJİSİ II Ders Notları Öğr. Gör. Alper TONGAL DERS içerik Hemodiyaliz Cerrahi aspiratörler Hastabaşı monitörleri Solunum-destek cihazları Anestezi sistemleri Koroner ve yoğun bakım

Detaylı

ZAYIFLAMA DiYETi. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ

ZAYIFLAMA DiYETi. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ ZAYIFLAMA DiYETi TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ ZAYIFLAMA DiYETi Diyetiniz günlük enerji gereksiniminize göre size özgü planlanmıştır.

Detaylı

KEMOTERAPİ NASIL İŞLEV GÖRÜR?

KEMOTERAPİ NASIL İŞLEV GÖRÜR? KEMOTERAPİ NEDİR? Kanser hücrelerini tahrip eden kanser ilaçları kullanılarak yapılan tedaviye kemoterapi denir. Bu tedavilerde kullanılan ilaçlara antikanser ilaçlar da denir. Kanserin türüne göre kemoterapinin

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

Diyabette Beslenme. Diyabet

Diyabette Beslenme. Diyabet Diyabette Beslenme Diyabet BR.HLİ.044 Diyabet Hastası Nasıl Beslenmeli? Halk arasında şeker hastalığı olarak adlandırılan diyabet, düzenli beslenme programı gerektirir. Düzenli ve bilinçli bir beslenme

Detaylı

BÖBREK YERİNE KOYMA TEDAVİ DEĞİŞİKLİKLERİNDE YAŞANAN ZORLUKLAR

BÖBREK YERİNE KOYMA TEDAVİ DEĞİŞİKLİKLERİNDE YAŞANAN ZORLUKLAR BÖBREK YERİNE KOYMA TEDAVİ DEĞİŞİKLİKLERİNDE YAŞANAN ZORLUKLAR 28. Ulusal Böbrek Hastalıkları, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireliği Kongresi 2018 Kronik Böbrek Hastalığı Sık görülen, Renal ve kardiovasküler

Detaylı

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL

Detaylı

NEFRİT. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Genel Bilgiler. Nefrit

NEFRİT. Prof. Dr. Tekin AKPOLAT. Genel Bilgiler. Nefrit NEFRİT Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Genel Bilgiler Böbreğin temel fonksiyonlarından birisi idrar üretmektir. Her 2 böbrekte idrar üretimine yol açan yaklaşık 2 milyon küçük ünite (nefron) vardır. Bir nefron

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE-04-719-17

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE-04-719-17 FR-HYE-04-719-17 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU AD ve SOYAD :... TARİH :... Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet

Detaylı

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA)

PIHTIÖNLER (KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI }EDOKSABAN (LİXİANA) 1 EDOKSABAN (LİXİANA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı oluşmasını ve oluşan pıhtının büyümesini

Detaylı

Düzenleyen :Burcu GÜLBAHAR Okul Rehber Öğretmeni

Düzenleyen :Burcu GÜLBAHAR Okul Rehber Öğretmeni Düzenleyen :Burcu GÜLBAHAR Okul Rehber Öğretmeni Kilo alımının fizyolojisi Enerji alımı Enerji tüketimi Kontrol faktörleri Genetik etki Diyet Egzersiz Bazal metabolizma Termogenez Yağ içeriği yüksek beslenme

Detaylı

ÇOCUKLARDA BESLENME. Dr.Belkıs Kütük Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Liv Hospital Ankara

ÇOCUKLARDA BESLENME. Dr.Belkıs Kütük Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Liv Hospital Ankara ÇOCUKLARDA BESLENME Dr.Belkıs Kütük Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Liv Hospital Ankara **Bir ülkenin sosyal ve ekonomik yönden, beklenen uygarlık seviyesine ulaşabilmesi, ancak bedensel ve zihinsel

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Beslenme; insanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin vücuda alınıp kullanılabilmesidir.

Detaylı

KOAH VE EGZERSİZ KOAH TA EGZERSİZ TAVSİYELERİ

KOAH VE EGZERSİZ KOAH TA EGZERSİZ TAVSİYELERİ KOAH VE EGZERSİZ KOAH kalıcı nefes darlığı ile kendini gösteren, geri dönüşü olmayan bir akciğer hastalığıdır. Sigara ve cevre kirliliği gibi faktörlerin etkisiyle hasta sayısı hızlı bir şekilde artmaktadır.

Detaylı

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler Diyabet nedir? Diyabet hastalığı, şekerin vücudumuzda kullanımını düzenleyen insülin olarak adlandırdığımız hormonun salınımındaki eksiklik veya kullanımındaki yetersizlikten

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI SERUM FİZYOLOJİK İZOTONİK % 0.9 5 ml Ampul Damar içine uygulanır. - Etkin madde: 1 ml si 9 mg sodyum klorür içerir. - Yardımcı madde (ler): Enjeksiyonluk su. Bu ilacı kullanmaya başlamadan

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI VENDİOS 600 mg tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her VENDİOS tablet 600 mg diosmin içermektedir. Yardımcı maddeler: Her VENDİOS tablet povidon, mikrokristalin selüloz, mısır nişastası

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ GEÇİCİ KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ

HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ GEÇİCİ KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ HASTANESİ KARDİYOLOJİ KLİNİĞİ GEÇİCİ KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN HASTANIN BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM (RIZA) BELGESİ HASTANIN Adı Soyadı:..... Protokol Numarası:..... Doğum Tarihi:..... Telefon Numarası:.... Adresi:.....

Detaylı

Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, FEC TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME

Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, FEC TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, FEC TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME Size üç antikanser ajan or ilaç oluşan FEC tedavisi öneriliyor.: Fluracedyl, Epirubicin ve Cyklofosfamid Üç haftalık

Detaylı

BİLGİ - PDF DOSYASI OLARAK İNDİRİLEBİLİR. Günlük yaşam

BİLGİ - PDF DOSYASI OLARAK İNDİRİLEBİLİR. Günlük yaşam BİLGİ - PDF DOSYASI OLARAK İNDİRİLEBİLİR Günlük yaşam - Günlük yaşamdan asla kopmayın. Kendinizi hastalığa mahkum, hayatı sınırlanmış biri olarak kabul etmeyin, olabildiğince günlük yaşantınıza devam etmeye

Detaylı

ADIM ADIM TEMİZLİK İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBE 2008

ADIM ADIM TEMİZLİK İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBE 2008 ADIM ADIM TEMİZLİK İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBE 2008 KİŞİSEL TEMİZLİK Sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan önlemlerinin tümü kişisel temizlik olarak

Detaylı

PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ

PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ

Detaylı

EV HEMODİYALİZİ BİLGİLENDİRİLMİŞ HASTA ONAY FORMU. Kurum Adı ve Adresi. Hastanın Adı-Soyadı. Hastanın Adresi. Hastanın Telefon/Faks Numarası

EV HEMODİYALİZİ BİLGİLENDİRİLMİŞ HASTA ONAY FORMU. Kurum Adı ve Adresi. Hastanın Adı-Soyadı. Hastanın Adresi. Hastanın Telefon/Faks Numarası EV HEMODİYALİZİ BİLGİLENDİRİLMİŞ HASTA ONAY FORMU Kurum Adı ve Adresi Hastanın Adı-Soyadı Hastanın Adresi Hastanın Telefon/Faks Numarası Hastane/Klinik Protokol Numarası Ev hemodiyaliz uygulamasına katılmak

Detaylı

KARDİYOLOJİ GEÇİCİ KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN BİLGİLENDİRİLMİŞ HASTA ONAM FORMU

KARDİYOLOJİ GEÇİCİ KALP PİLİ TAKILMASI İÇİN BİLGİLENDİRİLMİŞ HASTA ONAM FORMU SAYFA NO 1/5 HASTANIN Adı Soyadı:..... Protokol Numarası:..... Doğum Tarihi:..... Telefon Numarası:.... Adresi:..... Hastaneye Kabul Tarihi:..... Servise Yatış Tarihi:..... Hastalığın Ön Tanısı/Tanısı...

Detaylı

Komplikasyonların önlenmesine, erken evrede tanınmasına, tedavi edilmesine, böbrek fonksiyonunun en üst düzeyde sürdürülmesine yöneliktir.

Komplikasyonların önlenmesine, erken evrede tanınmasına, tedavi edilmesine, böbrek fonksiyonunun en üst düzeyde sürdürülmesine yöneliktir. Komplikasyonların önlenmesine, erken evrede tanınmasına, tedavi edilmesine, böbrek fonksiyonunun en üst düzeyde sürdürülmesine yöneliktir. Böbreğin tam fonksiyone olmaması nedeniyle; SIVI-ELEKTROLĠT DENGESĠZLĠĞĠ

Detaylı

Kalp Hastalıklarından Korunma

Kalp Hastalıklarından Korunma Kalp Hastalıklarından Korunma AsılRezzan Dr alt başlık Deniz stilini Acardüzenlemek için tıklatın Kalp- Damar hastalıkları (KDH) birçok Avrupa ülkesinde ve Türkiye de orta ve ileri yaş grubunda en önemli

Detaylı

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı. Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma

Detaylı

BESLENME. Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şenay GÖRÜCÜ YILMAZ

BESLENME. Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şenay GÖRÜCÜ YILMAZ BESLENME Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Şenay GÖRÜCÜ YILMAZ 2 SAĞLIKLI BESLENME O Beslenme, O Yeterli ve dengeli beslenme O Besin O Besin öğeleri 3 İnsanlar neden yemek yer? Beslenme; İnsanın büyümesi, gelişmesi,

Detaylı