Grammatik: Eski bayramlar

Transkript

1 Grammatik: Eski bayramlar Stand: Jahrgangsstufe Fach/Fächer Übergreifende Bildungsund Erziehungsziele Zeitrahmen Benötigtes Material 11 zum Ende des 2. Halbjahres Türkisch Interkulturelle Bildung 15 Minuten Bearbeitungsdauer Arbeitsblatt Kompetenzerwartungen Die Aufgabe fokussiert im ersten Teil gezielt auf die Grammatik. Die Schülerinnen und Schüler benennen und beschreiben Personen, Gegenstände, Tätigkeiten, Orte und Sachverhalte genauer und anschaulicher, setzen sie zueinander in Beziehung und geben eine Wertung dazu ab: o weitere Postpositionen, v. a. rağmen, arasına, karşısına, itibaren stellen auch komplexere zeitliche und logische Beziehungen her, vermeiden Wiederholungen, berichten sachlich, äußern spontane Wünsche, fordern auf, geben Ratschläge und drücken reale und mögliche Sachverhalte aus: o Verlaufsform der Vergangenheit (-iyordu-) o Aorist (allgemeingültige Tatsachen; Gewohnheiten; unbestimmte Zukunft; höfliche Fragen) o Modalität: -ebil- für können ; Wiedergabe von Notwendigkeit mit mecbur/zorunda o Konverben/Verbaladverbien, v. a. -ip, -ince, -erek, -meden, -ken o Verbalnomen auf -dik, v. a. mit için, zaman, halde o reale Konditionalgefüge (-se), auch mit Aorist Da es thematisch um Feste in der Türkei (und in Deutschland) geht, werden auch die interkulturellen Kompetenzen der Schülerinnen und Schüler gefördert. Sie reflektieren ihre eigene Lebensweise, indem sie einige zentrale sozioökonomische, kulturelle sowie auch historische Gegebenheiten in verschiedenen Lebensbereichen des türkischsprachigen Raums (z. B. Massentourismus, Anwerbeabkommen mit Deutschland, Landflucht in der Türkei) mit denen in Deutschland vergleichen. Dabei erkennen sie bestimmte Aspekte des Türkeibildes in Deutschland als gängige Vorurteile und Klischees, reflektieren eigene Meinungen dazu kritisch und begegnen der türkischsprachigen Welt aufgeschlossen und interessiert. Im zweiten Teil wenden die Schülerinnen und Schüler ihre sprachlichen Fähigkeiten frei an. Sie Seite 1 von 5

2 verfassen auch etwas längere informative, erzählende und beschreibende Texte zu typischen Alltagssituationen und weiteren, im Unterricht behandelten Themen, z. B. Beschwerde- an Hotel, Tagebucheinträge, Blogeintrag zu einem Reiseziel. Aufgabe Arbeitsblatt: Eski bayramlar 1. Aşağıdaki metindeki boşlukları doldurun. Parantez içindeki kelimeleri (mesela: olmak) ve yardımcı bilgileri (mesela: olumsuzluk) de kullanın. Thomas Türklerin örf ve âdetlerinde bayram (kutlamak) çok büyük önemi olduğunu biliyor. Arkadaşı Ahmet in anneannesiyle (konuşmak) bir şeyler öğrenmek istiyor. Thomas: Ayşe teyze, bana bayramlarda neler yapılır (anlatmak; olasılık)? Ayşe teyze: Eskiden bayramlar çok güzel geçiyordu, Thomas, şimdi herkes bir yerlere tatile kaçıyor. Mesela biz o zamanlar Ramazan (bayram) günler kala başlardık hazırlıklara. (ev biz) ve çevrenin temizliği, bayram (elbise) alışverişi, yemek (hazırlık) gibi şeylerdi. Bayramın bir gün öncesi olan arife günü de topluca kabir ziyaretlerine giderdik. Ah, bir gün abim mezarlıkta beni korkuttu. Thomas: Nasıl yaptı ki bunu? Ayşe teyze: Bir (ağaç arka) saklanıp yavaş yavaş bir şeyler fısıldıyormuş, ben de onu (görmek; olumsuzluk) için sesin yanımdaki mezardan geldiğini sandım. Ben titrerken bir de üzerime atlayıp huh diye bağırdı. Kalbim duruyordu neredeyse. Bir daha (anne yan) hiç ayrılmadım. Thomas: Peki bayram günü neler olurdu? Ayşe teyze: Bayram sabahı erkekler bayram (namaz) kılmaya giderlerdi. Namazdan sonra önce cami önünde (bayramlaşmak) dua ettikten eve gelirlerdi. Yaş (sıra) göre biz küçükler büyükierimizin ellerinden, onlar da bizim (göz) öperlerdi. Seite 2 von 5

3 BayramIaşma (bitmek) hep birlikte yemek yerdik. Tatlı olarak mutlaka (anne ev baklava) yenirdi. Thomas: Peki hep evde mi (oturmak)? Ayşe teyze: Tabii ki hayır. Biz çocuklar, yemekten sonra bayramiaşmak için komşulara giderdik. Avuç avuç bayram şekeri veriyordu o zamanlar ev sahipleri. Thomas: Çok ilginç. Peki akrabalar, (siz) onlar da çok önemli, değil mi? Ayşe teyze: Evet evet, doğru. Sadece yakın akrabaları değil, yaşiı ve hastaları da ziyaret ederdik. Birbirine küs olan kişiler de barışır. Ama yakında (bu hiçbir) yapmayacak insanlar. Âdetlerimizi unutacaklar. Şimdiden başladılar bile. Umarım Ahmet kendi çocuklarına da (öğretmek; beceri) bu adetlerimizin çoğunu. Yabancı ülkede de olsak (o korumak zorunluluk). Ahmet: Ben hiçbir zaman (unutmak) bunları, sana söz veriyorum, anneanneciğim. Thomas: Ben de Ahmet (unutmak) bu sözünü ona hatırlatırım. Ayşe teyze: (sağ olmak) çocuklar. 2. Birkaç hafta sonra Thomas Ayşe teyzeye bir mektup yazar ve Noel Bayramı için yapılan hazırlık ve kutlamalarla ilgili bilgi verir. Thomas ın mektubunu tamamlayın. Sevgili Ayşe teyze, nasılsın? Almanya ya döndüğümden beri bayram sohbetimizi düşünüyorum. Sen bana ne kadar çok bilgi verdin, ama ben sana hiçbir şey anlatmadım. Biz en önemli bayramımız olan Noel i şöyle kutluyoruz: Hinweise zum Unterricht Der Text sollte unbedingt auch inhaltlich besprochen werden. Statt der Schreibaufgabe im Anschluss könnte auch ein entsprechender Dialog vorbereitet und vorgespielt werden, z. B. mit Rollenkarten (Rolle A: ein türkischer Austauschschüler mit wenig Weihnachtserfahrung fragt immer wieder nach und will Folgendes wissen ). Seite 3 von 5

4 Falls ein solcher Text in einem Leistungsnachweis verwendet wird, wäre eine Bepunktung mit 1 BE pro Lücke möglich. Beispiele für Produkte und Lösungen der Schülerinnen und Schüler Erwartungshorizont: Aufgabe 1 Thomas Türklerin örf ve adetlerinde bayram kutlamalarının/kutlamasının çok büyük önemi olduğunu biliyor. Arkadaşı Ahmet in anneannesiyle konuşup/konuşarak bir şeyler öğrenmek istiyor. Thomas: Ayşe teyze, bana bayramlarda neler yapılır anlatabilir misin(iz)? Ayşe teyze: Ah ah, eskiden bayramlar çok güzel geçiyordu, Thomas oğlum, şimdi herkes bir yerlere tatile kaçıyor. Mesela biz o zamanlar Ramazan Bayramı na günler kala başlardık hazırlıklara. Evimizin ve çevrenin temizliği, bayram elbisesi/elbiseleri alışverişi, yemek hazıriığı gibi şeylerdi. Bayramın bir gün öncesi olan arife günü de topluca kabir ziyaretlerine giderdik. Ah, bir gün abim mezarlıkta beni korkuttu. Thomas: Nasıl yaptı ki bunu? Ayşe teyze: Bir ağacın (ağaç) arkasına saklanıp yavaş yavaş bir şeyler fısıldıyormuş, ben de onu görmediğim için sesin yanımdaki mezardan geldiğini sandım. Ben titrerken bir de üzerime atlayıp huh diye bağırdı. Kalbim duruyordu neredeyse. Bir daha annemin yanından hiç ayrılmadım. Thomas: Peki bayramda neler olurdu? Ayşe teyze: Bayram sabahı erkekler bayram namazını kılmaya giderlerdi. Namazdan sonra önce cami önünde bayramiaşıp dua ettikten sonra eve gelirlerdi. Yaş sırasına göre biz küçükler büyükierimizin ellerinden, onlar da bizim gözlerimizden öperlerdi. BayramIaşma bitince hep birlikte yemek yerdik. Tatlı olarak mutlaka annemin/annelerin ev baklavası/baklavaları yenirdi. Thomas: Peki hep evde mi oturuyordunuz/(otururdunuz)? Ayşe teyze: Tabii ki hayır. Biz çocuklar, yemekten sonra bayramiaşmak için komşulara giderdik. Avuç avuç bayram şekeri veriyordu o zamanlar ev sahipleri. Thomas: Çok ilginç. Peki akrabalar, sizde/sizlerde onlar da çok önemli, değil mi? Ayşe teyze: Evet evet, doğru. Sadece yakın akrabaları değil, yaşiı ve hastaları da ziyaret ederdik. Birbirine küs olan kişiler de barışır. Ama yakında bunların hiçbirini yapmayacak insanlar. Adetlerimizi unutacaklar. Şimdiden başladılar bile. Umarım Ahmet kendi çocuklarına Seite 4 von 5

5 da öğretebilir bu adetlerimizin çoğunu. Yabancı ülkede de olsak onları korumak zorundayız. Ahmet: Ben hiçbir zaman unutmayacağım/unutmam bunları, sana söz veriyorum, anneanneciğim. Thomas: Ben de Ahmet unutunca/unutursa bu sözünü ona hatırlatırım. Ayşe teyze: Sağ olun çocuklar. Aufgabe 2 individuelle Lösungen Seite 5 von 5