2005 Ostim

Transkript

1 o p ù 2005 ü Ostim m {¼~ { 0

2 1 3 2 ü ü ü (ILO) ü ½ ü } å 10 3 ü ü ü ILO ü IPEC ü ½ š ü } ü ü Ø Ø ò ü è 33 4 ü å ~ Engin( ) Paşa (16 )

3 5 38 Ð 39 2

4 1 Kağıtçıbaşı 1970 Çocuğun Değeri ü ü { å å 1 å ÿ 3 { { ½ { ½ o j { ½ o { å { { å óå { 2 o { å ü å ü Ì ü } ü Í Ò å ü OSTİM m i ÿ 1 ü ü å ü š ü åó ü } å å Ð İzzet Duyar, Barış Özener, Çocuk işçiler Çarpık Gelişen Bedenler, Ütopya Yayınevi, Aakara, Ê ü } Emine Akyüz, Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması: Ulusal ve uluslararası Hukukta, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ÿ 2 ü ü ü ½ š ü } Ð ÿ 1 ü İzzet Duyar, Barış Özener, Çocuk İşçiler Çarpık Gelişen Bedenler, Ütopya Yayınevi, Aakara, Ê ü } Emine Akyüz, Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması: Ulusal ve uluslararası Hukukta, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ÿ 3 ü OSTİM m i 2 ü î ü š ü 1 Çiğdem Kağıtçıbaşı, Türkiye de Değişen Aile ve Çocuğun Değeri, Toplumsal Tarihte Çocuk: Sempozyum Nisan 1993, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1994, p.32.( Kağıtçıbaşı ) 2 Kağıtçıbaşı, p.34. 3

5 4

6 2 ü 2.1 ü ü Ê À { o ò { ì } } ò p } 3 ü À { ü v 19 åm ü š n ü ½ p n 4 ü p š sš ü m { } ½ p m ò ü p å ü À ü n À Ø ü o 6 Ø Ý ü v À å 7 3 İzzet Duyar, Barış Özener, Çocuk İşçiler Çarpık Gelişen Bedenler, Ütopya Yayınevi, Ankara,2003, p.11. Çocuk işçiler 4 Cunningham H., Viazzo P.P., Some issues in the historical study of child labour, Child Labour in Historical Perspective, : Case Studies from Europe, in Japan and Colombia( Cunningham H., Viazzo p.p., ed.,), UNICEF international Child Development Centre, Instituto degli Innocenti, p ( Emine Akyüz, Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunmas: Ulusal ve uluslararası Hukuta, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 2000, p.511( Akyüz ) 5 Çocuk işçiler, p.p Çocuk işçiler, p Çocuk işçiler, p.p.15. 5

7 2.2 ü Ø À í ü Ø» 19 v 1840 À í 9 ü À v m É m 9 ü ô 8-12 ü 8 À 12 ¼ ü å½ v å m v ü Ì Ø p (ILO: International Labour Organization: Uluslararası Çalışma Örgütü) û ~ ILO ü ILO j ü v 14 ü ô Duyar Barış ò v ü 20 v v ILO Ò ÿ 3 12 Duyar Özener ò ü 4 1) 20 š ò ý 2) 8 Çocuk işçiler, p16. 9 Kuczynski J., İşçi Sınıfı Tarihi, Üstün G. tr., İstanbul,1968, p.93-4.( Çocuk işçiler, p.17. ) 10 Tanner J.M., A history of the Study of Human Growth, Cambridge, Cambridge University Press, 1981, p.151. ( Çocuk işçiler, p.17. ) 11 Çocuk işçiler, p Çocuk işçiler, pp

8 3) ½ ½ ü p ü p ½ p ü ô ~ ~ ü ½ Duyar Özener 13 4) ¼ ¼ ü p ¼ ü 14 ILO ü 1923 { û(1945) { (1959) ü p { ü } å å óå å å jð p { ü ILO ÿ ü ô 14 Ê } ü { Dorman 16 o ü 50 { 2.3 (ILO) 13 Çocuk işçiler, p Çocuk işçiler, p Çocuk işçiler, p Dorman, P., Child Labour in the Developed Economoies, Geneva, ILO/IPEC Working Paper,

9 ILO ü ü } o o ~ ILO ü } š Ø å ILO ~ 3 1 (ÿ 5,7,10,15,33,68,60,112,138 ) o (ÿ 6,79,90 ) 3 ÿ 16,77,78, ò å š ü v ¼ ü 18 ILO ~ ¼ ÿ 70 ü o ¼ ü ¼ ü ô (ÿ 17 ÿ 2 ) » ¼ 19 ÿ ² ÿ 1 å ü å» ó å å ¼ ILO ~ pï ÿ 15 (Trimci ve Ateşçilerin Çalıştırılması İçin Asgari Yaşı Konusundaki 15Nolu Sözleşme, ) ü ~ ÿ 58 Deniz İşlerinde Çalıştırılacak Çocukların Asgari Yaş Sınırının Belirlenmesine İlişkin 58 Nolu Sözleşme, » ÿ 115 (Radyasyondan Korunma Konusunda 115Sayılı Sözleşme, ) ÿ 127 (Tek işçinin 17 Akyüz, p Akyüz, p Akyüz, p

10 Taşıyabileceği Yükün En Çok Ağırlığı Hakkında 71 Sayılı Sözleşme, ) ÿ 71 (Sanayide Genç İşçilerin Sağlık Muayenesi Hakkında 71Sayılı Sözleşmesi, ) ÿ 123 (Yeraltı İşlerinde Çalısma Yaşı Konusunda 123Sayılı Sözleşmeler ) ¼ ÿ 142 (İnsan Kaynaklarının Değerlendirilmesinde Mesleki Eğitim ve Yönlendirilmenin Yeri Hakkında 142 Sayılı Sözleşme, ) ü (Sanayi İşlerinde Alınacak Çocukların Asgari Sınırını Belirleyen Sözleşme) ü ½ ILO { (5~17 ) ¼ ü { 18 ~ { ü ILO (1) ( 15 m 14 ) ü (2) å (3) n ü µ å ILO { (5~14 ) ½ ü 5 1 (23.0%) ñ 7300 { ü š å 5~9 10~14 s { s{ o iå o ( ) { ü Akyüz, pp ILO, Every Child Counts New Global Estimates on Child Labour, Geneva, April ü ({ )ÿ ÿ 9

11 ü % 16% ü ½À 12~14 ü 15 ü å ü Í ü ½ ~17 Ž d { s{ ü o 5~17 ü å ü ½ ü 5 3 s s{(5 2 ) { 2 1 ILO üÿ 182 ÿ 3 ñ ü 840 n å 30 n 180 É n ü } å ü } o å { ² ü ÿ 9 ü } š } jð ÿ ü š } ü n ü Ì ¼ ó å å ² ò ÿ 7 15 ~ 15 ü ¼ š ¼ ü ¼ s (ÿ 7 ÿ 1-3 ) ü ¼ 16 À (ÿ 7 ÿ 4-6 ) ü o À å } š ü 23 Akyüz, p Akyüz, p

12 ³å ³å å óå š (ÿ 7 ÿ 10 ) 25 ò ÿ 3582 ÿ 7 ÿ ü å Òå o ü 3 Ã ü Ê } 26 j ü( 2000 )ÿ 32 { ô ¼ óå } å óå å ò å ¼ u 27 ü ({ ) ÿ 32 ü ² j ÿ 32 1 ü å ü ¼ u ü å óå å ò å å 2 ~ û» ò ¼ ³ ~ Ê (a) ~ (b) À ~ (c) ~ å ~ 28 { { å ò å å å» å { 25 Akyüz, p Akyüz, p , Akyüz, p. 526.,

13 3 ü 3.1 ü p É { À { ò Ê ¼ { ¾ å i Ê š ahilik kurumu š åm { çırak-kalfa-usta ² ¼ o À Ê ˆ v š ò n Ž v ½{å À À À À ÿ û À À 16 À À ü 29 (Zonguldak) í m m ½ m s sš v { À m rişte-i amirane å 31 ÿ p { sš ü sš ü û ü 29 Gülmez M. (1985), Tanzimat tan sonra işçi örgütlenmesi ve çalışma koşulları( ). Tanzimat tan Cumhuriyet e Türkiye Ansiklopedisi, 3, pp ( Gülmez (1985) ) 30 Gülmez (1985), pp Donald Quataert, The Workers of Salonica, , in Workers and the working class in the Ottoman empire and the Turkish Republic , Quataert D., Zürcher E.J., ed. Tauris academic studies, London, 1995, p Bahalamir A.(1982), Türkiye de imalat sanayiinde çocuk işgücü, Nüfusbilim Dergisi, 4, pp ( Çocuk işçiler, p.24. ) 12

14 À { å» À 10 À sš ü m 33 À Ø ü n å i { å À v 20 å n À ü ½ 1921 (Ereğli Kömür Havzası Kanunu) 1930 (Umumi Hıfzıhha Kanunu) e 18 m 12 ñ À 20 À ~ 34 À Ò istatistik Umum Müdürlügü Ì Ê å ü 35 ÿ p ü (Milli koruma kanunu) À 8 À 11 À sš ü ü ½ 2 37 À ü 5 ¼ ¼ Ê 7 12 ü u ¼ { ü ü n v ù ÿ p p ½ Güzel Ş., Tanzimat tan Cumuhuriyet e işçi hareketi ve grevler, Tanzimat tan Cumhuriyet e Türkiye Ansiklopedisi, 3, 1995, pp Çocuk İşçiler, p DİE, Türkiye de Toplumsal ve Ekonomik Gelişmenin 50 Yılı, Ankara, 1973, p.151. ( Çocuk işçiler, p.26ç ) 36 Mehmet Şehmus Güzel, Capital and Labor during World War II, in Workers and the working class in the Ottoman empire and the Turkish Republic , Quataert D., Zürcher E.J., ed. Tauris academic studies,1995, London, 37 Güzel, 1998, pp

15 » yeşil devrim å p g (yoğun-tarım) n jð å 40 Ertürk ù š o 41 n sš š o ù n š Ê ù «ù m å š ù Ø 42 ½ À n å p p p Ì ( o ) jð ò { 1950 ü n Ž p Ì ü Ž ù ò å å å ù p 3.3 ILO ü IPEC ILO 1991 ü (International Programme on the 38 Keleş. R., Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 1997, p.69.( Ruşen ),» 2001 p Çocuk İşçiler, p Keleş, p Ertürk Y., Kırsal çocukların çalışma alan ve örüntüleri, Türkiye de Çalışan Çocuklar Sorunu ve Çözüm Yolları(Kahramanoğlu E., ed.), Ankara HÜ Sosyal Hizmetler YO-Friedrich-Naumann Vakfı, pp ( Çocuk işçiler, p.26. ) 42 Çocuk İşçiler, p Bultay Tuncel. (1995), Türkiye de Çalışan Çocuklar, Ankara, DİE-ILO, DİE Yay. No

16 Elimination of Child Labour IPEC) ü ì ü å å v 60 å å í å å ü í å ü å ù» j å»ž ü»ž p ò å ü š p Ò Ì ü å» û å { ü m i å å { } ü å»» IPEC 1992 ò ¼ Ži¼ (Devlet İstatistik Enstitüsü DİE) Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonı TİSK p 7 46 TİSK ü 1993 ILO-IPEC å ü ¼»» ¼ 5 ÿ ü ~ ¼ TİSK ILO-IPEC ü ~ ¼ v 44 :Çocuk İşçiliğini Önleme Uluslararası Programı 45 Çocuk İşçiler, p Olcay Aydın, Çalışan Çocuklar, Türkiye de Çalışan Çocuklar Semineri Mayıs 2001, Ankara, DİE/ILO, DİE Yay. No

17 TİSK ÿ TİSK w 18 ü ò ü ÿ 3308 ¼ ÿ TİSK ÿ å Ê ì ÿ ü» ÿ TİSK Çalışan Çocuk Bürosu ³ ü ³ ¼ 1993 å TİSK ü TİSK Marmara p ¼ ¼± ü» å ì Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı 330 ü o ü ÿ ü å Sanayide Çalışan Çocukların durumu ve TİSK in faaliyetleri IPEC ü ý ü å» ¼ ¼ ½ ü 47 ILO/IPEC, Çocuk İşçiliğini Önlenme Uluslararası Programı(IPEC)Türkiye, , ILO Ankara Ofisi, 2000.( İzzet ) 16

18 Duyar Özener ILO ÿ 138 ~ ü ½ Òå å ü å å š 10 v IPEC»Ž ILO (8.5%) % 10.8%, 7.2%, ¾(5.1 ) ½ ü ½ ù 2 { 50 ILO/IPEC Ø 1999 ü (Çocuk İşgücü Araştırması) ü ù ù ü ü ù 51 Altıntaş 52 ü p 1990 å ù ü½ å å u åm Göç-Der(2002) å ù Diyarbakır,Van, Batman İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin p ù å Ø å» ò š n ˆ ù ù Ø ½» å å ù ò 53 ù šå 1990 ù ù å å ù m Duyar Özener ü Ž À ü Ž { ù 48 Çocuk İşçiler, p ü½ 2001 š ¼ ½ 49 DİE, Çocuk İşgücü 1994, Ankara, DİE Yay. No.1997, 1997.( DİE, 1997 ) 50 DİE, 1997, p Ayşe Karadumantaş, İç Göçün Çocuk İstihdamına Etkisi, Türkiye de Çalışan Çocuklar Semineri Mayıs 2001, DİE/ILO, DİE Yay. No.2534, pp Betül Altıntaş.(2003), Mendile, Simite, Boyaya, Çöpe Ankara Sokaklarında Çalışan Çocuklar, İletişim Yay., Ankara, p.14.( Altıntaş ) 53 Altıntaş, p

19 Ž ¼ o ü ü å å ¼ { å 1977 ÿ 2089 ¼ ¼ å ¼ m ¼ Ò å ¼ å ¼»Ž ¼ { ¼ ü ½ 1 3 { n ÿ 2089 ½Ò ÿ 3308 ¼ Cıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu ¼ ü ½ ü 2001 Çıraklık ¼ Meslek Eğitim Kanunu n 3.4 ü ½ š 1999 ILO ü ü ½ ¾ DIE ü Çocuk İşçiler, p Öztürk M., Çıraklık eğitminin ploblemleri, Türk-İş/Ostim ÇEM Çalışan Çocukların Sorunları Semineri, Ankara, Türk-İş Çalışan Çocuklar Bürosu, 1994, pp ( İzzet Öztürk ) 56 Öztürk, pp DİE/ILO, Türkiye de Çalışan Çocuklar 1999, Ankara, DİE, ( DİE/ILO,2001 ) 58 DİE/ILO, 2001, p DİE(1999), Çocuk İşgücü. http// DİE,1999 ) 18

20 ( ) s 6-17 { ü s{ ü { 14.1 s{ 8.9 { ü ü ~4 ù ¼ ( 14 ) p ü 1 60 ü 2 61 ü ½ ü DİE, DİE, DİE,

21 ü ½ ü ü ½{ o å s s o { s{ ü o o o n 1 o ü 2/3 v v ü½( ) 63 v ¾ ü 5 v ü½( ) DİE,

22 v ¾ ü ü Ò ( ) o Ò ü½( ) 65 Ò» ü ü ü Ò å ¼ ü å ¼ ü { ü Ê 64 DİE, DİE,

23 1. İzzet ü 3 n 3 o ILO ¼ ¼ 21,789 Ê ü 4 1 (74. ) 5 1 (18.3 ) 1992 IPEC v ü Ì ILO 1994 ü { ü p ½ { ½ Ì ³ Ì { ½ o ò ü } ü ü { ÿ 1 ü 18 ü (çocuk) (Medeni Kanun) å å (küçük) Küçük j ü 66 Çocuk İşçiler, p Çocuk İşçiler, p Centel Takut, Çocuklar ile Gençlerin İş Güvenligi, istanbu, 1982( Akyüz, p.531. Takut, 1982 ) 22

24 ILO ÿ 138 o m å ~ ü o 18 ü 15 ü } ü } å å š 71 ~ } å š ~ j å š ~»Ž } ü ü 72 ~ ô å š š ü 73 ü } š } å } å óå š } å ü 18 ü å ¼ å å óå å óå ò å åå ¼ 74 ü ü j å ~ ü À å å å Ø 69 Takut 15 ü 70 Akyüz, p Takut, 1982( Akyüz, p.531 ) 72 Akyüz, p Kenan Tunçomağ, Çalışma Hayatında Çocuk ve Genç İşçiler, İ.Ü.İ.Fak. Çalışma ve Endüstri İlişkileri Araştırma Merkezinin Konferansları, 31 Kitap, İstanbul, 1982, p.70.( Tunçomağ ) 74 Akyüz, p

25 và o À š ó Ã ü A å 15 ( ÿ 67 ÿ 1 ) oå 13 ü å ¼ ( ÿ 67 ÿ 2 ) ÿ o 77 (UHK: Umumi Hıfzıhha Kanunu) ÿ ü 78 ¼ ü ¼ s j å ¼ ¼ ü 79 ÿ 222 ¼ (İlk Öğretim Kanunu: İÖK)ÿ 59 ¼ À ¼ å m 75 Akyüz, p Deniz İşlerinde Çalıştırılacak Asgari Yaş Haddinin Tespiti hakkında 58 Sayılı Sözleşme(1936) 77 ÿ 1475 ÿ 5 ñ ÿ 507 ÿ 2 ñ 3 18 (kapıcı) Filiz ANIK Çalışan Çocuklarla İlgili Yasal Düzenlemeler ( Akyüz, p.533. ) 78 Tunçomağ ; Centel T., Türk İş Hukuku Açısından Çocuk ve Genç İşçi Haklarının Avrupa Sosyal Şartı İle Korunması, 1990, p.126.( Türk İş Hukuku ) 79 Orhan Tuna, Sanayide Sayı ve Çocuksayinin Korunmasına Matuf Mevzuat, 1943; Takut 1982( Akyüz, p.533. ) 24

26 m ¼ ± À o (İÖK ÿ 59 ÿ 2 ) À ± À» ~ ± À À (İK.ÿ 67 ÿ 2 ) ¼ 15 ~ ÿ ~ Ê 15 ü ÿ 4306 ¼ 8 15 ü å p 80 ÿ 65 ~ ÿ 138 ILO ÿ 173 ~ 12 ~ ILO ÿ ¼ Akyuz 81 B. 16 ü (İK.ÿ 78 ) ü (İK. ÿ 78 ) š (Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüüğü) ÿ 9 (9.hukuk dairesi) 82 š d å (ÿ 2 ÿ 11 ) ÿ ¼ ì 16 ÿ Akyüz, p Akyüz, p Akyüz, p Akyüz, p

27 12 16 ü ô ñ j (UHK ÿ 179 ÿ 4 ) ~ (Borçlar Kanunu) 16 ½ ü ½ ÿ 138 ILO ~ ÿ 138 ÿ 3 å 18 Ì oå 16 å ~ ¼ o ü m C. ÿ ô e o í ² É É ²² ÿ 5 o ÿ 68 D. ÿ 176» 18 ü ô ~ m ü åå š Ø A. À À p 45 À ü p 8 À (UHK ÿ

28 ÿ 2 ) ü ü UHK173 ü å ü m ~ À ÿ 67 ÿ 2 À ± À u ½ ± À 7.5 À À 18 ( ) ü À ± À 7.5 À (Tunçomağ) B. ÿ 35 f (Fazla Çalışma Tüzüğ:FÇT) 15 (FÇT. m.4/a) 16 C. ü Ê ~ å ü D. o 85 o 20 À 6 À p 11 À (İK.m ÿ 65 ÿ 1 ) ü oà v À (İK.ÿ 65 ÿ 2 ) 20 À o o ñ ÿ { s { o ô ÿ ü o ô 84 Engin Murat, Gençlerin İŞ Güvenliği, Çimento İşveren Der., 1994, p. 9( Murat ); Türk İş Hukuku, p. 156( Akyüz, p.536. ) 85 gece dinlenmesi( o ) o ô o 27

29 16-18 o 86 E. ó ÿ 394 (Hafta Tatil Hakkındaki Kanun) ÿ 1 ÿ ü Ê ~ ü ü 16 ü ¼ ü m û F. Ã ÿ 49 ÿ 2 18 ü Ã 18 ü Ã Ã å 87 ¼ (Çıraklık ve Meslaki Eğitim Kanunu) Ã ~ (Borçlar Kanunu) ~ Ã Ã 1982 ó Ã Ã ~ Ã ò 88 ü Ã Ã ~ G. å š Ý å ÿ ü š l Takut, 1982.( Akyüz,p.537. ) 87 Takut, 1982, p.174..( Akyüz,p.538. ) 88 Murat, ( Akyüz,p.538. ) 28

30 ÿ 79 v l ILO 21 ~ 18 ~ ü ½o { m ü { ¼ ¼ 89 (Çıraklık Kanunu) ÿ 2089 å ¼ Ž ~ ò 1986 ÿ 3308 ¼ (Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu:ÇMEK) ÿ 3308 ¼ ÿ 2089 ÿ 2089 ¼ ÿ 3308 ¼ Ž m ¼ m ¼ å ¼ ¼ ~ ÿ 3308 ÿ 3 üÿ 1 ¼ ÿ 2 m ¼ ¼ ¼ 2 ¼ š å ¼ ÿ 507 m (ÇMEK ÿ 13 ) m ¼ 50 m 50 m ½ ~ 50 m j ¼ (ÇMEK ÿ 23 ) 89 Erkan Gülsevin, İş Hukuku ile Sosyal Sigorta Hukuku Açısından Çırakların Hukusal Durumları, 1976.( Akyüz, p.540. ) 29

31 ¼ ¼ ~ ~ (ÇMEK ÿ 12 ÿ 1, ÿ 20 ) ¼ ÿ 507 n (507sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu) ÿ 5590 û ¾ ¾ (Ticaret Borsalar Birliği Kanunu) û m å m (ÿ 2 ) ¼ ÿ 507 n m j m m 18 j j ¼ ¼ m ì ¼ ¼ ¼ A. ÇMEK m (ÿ 10 a ) ÿ 10 b v ¼ ¼ ¼ (ÇMEK ÿ 9 ) (Borçlar Kanunu) ÿ À 8 ¼ ¼ v 14 B. ¼ Ž ~ ¼ v ñ ü ô Murat, p. 5. ( Akyüz,p.540. ) 30

32 ÿ 173 ü ÿ ü ñ 16 ü 16 ü ì ü ü ü Ø A. À ÿ 3308 À ¼ (Çıraklık Eğitimi Yönetmeliği) m À ñ (ÿ 24 ÿ 2 ) ÿ ÿ 173 ÿ 3 ÿ À À 16 À ÿ 173 ÿ À 16 À ¼ ÿ 173 ÿ 2 8 À 16 m B. (İK ÿ 64, BK ÿ 334 ÿ 1 ) ü Ê ~ 92 C. o Ã 91 Akyüz, p Akyüz, p

33 ¼ ¼ ÿ 69 (ÇMEK ÿ 12 ÿ 5 ) 18 { sš o 18 ü o ¼ o ÿ ü o o D. Ã Ã ¼ ¼ Ã Ò è 1 Ã (ÿ 26 ) å Ç oå ( ÿ 330 ÿ 3 ) Ã Ã ~ ~ Emine Ì ü { ÿ 32 Ã 93 E. ¼ Ì (ÿ 10 c ) ¼ l { ÿ 77 ILO ü Ç (ÿ 2 3 ) { ÿ 77 m ò ¼ m ¼ q 93 Akyüz, p Akyüz, p

34 ÿ 506 ò Ý ÿ 33 50»Ž» ÿ 25 ÿ 4 ò ÿ 3 ÿ 2 Ê~ š ñ Ý ¼ o Akyuz ò ÿ 60 ñ ò»ž ³»Ž ò ½ ü è ü è Ê { å è ¼ ò Ò 96 Emine ~ ½ ½ o ¼ ~ Akyüz, p Akyüz, p Akyüz, p

35 4 ü 4.1 å ü ÿ 2 ü ü Ò Ì Ì ü 4.2 ~ Ankara ÖSTİM 2 ü 18 ü ~ ì ì m 1 ³ 4.3 û ü ì ³ ³ Engin( ) À Ø À Ì 1 À Engin ì 4 ì m 17 Şentepe ¼ 2 v p v 3 m v 3 m Engin ì m Engin š À ³ç Ç Ç 45 À ¼ ± 34

36 Engin m 3 m pn ò m Engin { Paşa (16 ) À Ø 1 À Paşa ì Engin 5 Paşa Engin ì Ò m 16 Şentepe Paşa 1989 Ankara 6 À Çörüm 6 { v p Paşa 3 å Ò 3 m n À m 7 À o 9 À 14 À 2 Ò m v 1 À Ç Ç À Ì Â Ì Ò 35

37 m n v Paşa ì n É n ¼ É m 7 À o 9 À Paşa Paşa 4.4 ¼ Engin ¼ { ¼ Ò Paşa 3 å Ò 10 v ¼ ì Duyar Özener ü š å ¼ ü DİE ILO ü 99 { ü Paşa p ¼ Ò j å Ò å š Engin v Paşa { p å 10 v Engin o å Paşa m å š DİE ü ü Ò 98 Çocuk İşçiler, p DİE,

38 3 4 ü gå 100 å Engin À 45 À Paşa 6 Paşa m n 10 v ü } À ½ 7 ü»ž 4.5 ³ ³ ³ Ò 18 ü o Ì ì i x Ò ü š ³ ü ³³ å pn 100 DİE,

39 5 ü Ò ù i å å ò å Ì p ü ü Í Ò 4 ü ½ Ò ¼ Ø ¼ ü p ñ { o ¼ ì ¼ ¼ Ž è~ ½ o p è~ p Ž ü ½ ò ü Ì ü ILO v ü { ³ ü ³ m À š ü» ÿ»ž 38

40 Ð» 2001 Ayşe Karadumantaş, İç Göçün Çocuk İstihdamına Etkisi, Türkiye de Çalışan Çocuklar Semineri mayıs 2001, DİE/ILO, DİE Yay.,No.2534, Ankara, 2002, pp Betül Altıntaş, Mendile, Simite, Boyaya, Çöpe Ankara sokaklarında Çalışan Çocuklar, İletişim Yay., Ankara, Tuncel Bultay, Türkiye de Çalışan Çocuklar, DİE/ILO, DİE Yay., No. 1840, Ankara, Çiğdem Kağıtçıbaşı, Türkiye de Değişen Aile ve Çocuğun Değeri, Toplumsal Tarihte Çocuk: Sempozyum Nisan 1993, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1994, p Emine Akyüz, Çocuğun Haklarının ve Güvenliğinin Korunması: Ulusal ve uluslararası Hukukta, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, M. Gülmez, Tanzimat tan sonra işçi örgütlenmesi ve çalışma koşulları( ). Tanzimat tan Cumhuriyet e Türkiye Ansiklopedisi, 3, İzzet Duyar, Barış Özener, Çocuk İşçiler Çarpık Gelişen Bedenler, Ütopya Yayınevi, Aakara, DİE, Çocuk İşgücü 1994, Ankara, DİE Yay. No.1997, DİE/ILO, Türkiye de Çalışan Çocuklar 1999, Ankara, Ruşen. Keleş, Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara,1997. Donald Quataert, The Workers of Salonica, , in Workers and the working class in the Ottoman empire and the Turkish Republic , D. Quataert, E.J. Zürcher, ed. Tauris academic studies, London,