EKOM-FPLC-X KULLANMA KILAVUZU. İçindekiler :

Transkript

1 EKOM-FPLC-X KULLANMA KILAVUZU İçindekiler : 0. Giriş 1. Ön Bilgiler 1.1 Kullanıcı Giriş Ekranı 1.2 Nümerik Giriş Ekranı 1.3 Alfanümerik Giriş Ekranı 1.4 Mesaj Ekranı 1.5 Ana Ekran 2. Ayarlar Menüsü 2.1 Ethernet Ayarları 2.2 Wifi Ayarları 2.3 GPRS Ayarları 2.4 I/O Kartı Tanımlama ve Ayarları 2.5 Veri Kayıt ve İzleme Menüsü 2.6 PLC Kontrol ve Başlatma Ayarları 2.7 Haberleşme Tanımlamaları 2.8 Tarih ve Saat Ayarları 2.9 Yedekleme/Geriyükleme İşlemleri 2.10 Fabrikasyon Ayarlarına Dönüş 2.11 Test İşlemleri 2.12 Kullanıcı Ayarları

2 2.13 Kamera Bağlantı Ayarları 2.14 Ses Kartı Ayarları 2.15 Gösterge ve Dil Ayarları 2.16 Bilgi Menüsü 3. Alarmlar Menüsü 4. Veri Kayıt İzleme Menüsü 5. Programlama Menüsü 6. Tasarım Menüsü 7. İzleme Menüsü 8. Library Editör 9. Ekler 9.1 Server İletişimi 9.2 Client İletişimi 9.3 Uzak PC Ekran Bağlantısı 9.4 Fonksiyonlar 9.5 Saha Bağlantıları 9.6 Veri Tabanı Yapısı 9.7 İleri Düzey Programlama 9.8 PC haberleşmesi

3 0. Giriş : Ekom FPLC-X tümleşik PLC ve operatör paneli özelliklerini aynı anda sağlayan bir sistemdir. Bu özelliklerin yanında veri toplama, veri izleme, bulut üzerinden veri takibi ve ortam izleme projelerinde de kullanılabilecek şekilde rahatlıkla konfigüre edilebilir. Ekom FPLC-X PLC programlarının herhangi bir PC'ye ihtiyaç duymadan kendi ekranı üzerinden yazılabilme, değiştirilebilme özelliği ile eşsiz bir özellik sunmaktadır. İstenirse klasik PLC'lerde ki gibi PC'den de programlanabilir. PC'den programlama için Ekom Manager yazılımı gereklidir. Programın ayrıntıları için Ekom Manager Kullanma Kılavuzuna bakınız. Ekom FPLC-X'in izleme ekranları da herhangi bir PC'ye ihtiyaç duymaksızın sistemin kendi üzerindeki ekrandan tasarlanabilir ve değiştirilebilir. Klasik PLC'lerde olduğu gibi PC üzerinden de bu işlemi yapmak mümkündür. Bu işlem de Ekom Manager programı üzerinden yapılabilir. Ekom FPLC-X web üzerinden de izlenip kontrol edilebilme özelliğine sahiptir. Ekom Manager programının eklentisi olan Ekom Web Designer programı ile cihazı izlemek ve kontrol etmek için web sayfaları tasarlayıp cihaza yükleyebilirsiniz. Web sayfası tasarımının ayrıntıları için Ekom Web Designer programının kullanma kılavuzuna bakınız. Ekom FPLC-X PLC programlama için FBD(Fonksiyon Blok Diyagram) dili kullanılır. Programlar klasik PLC'lerde olduğu gibi sürekli çalıştırılabileceği gibi zaman veya olay tetiklemeli olarak da devreye sokulabilir. Klasik PLC'lerden farklı olarak Ekom FPLC-X kendi hafızasında birden fazla programı tutabilir. Herhangi bir yükleme ya da derleme işlemine gerek olmadan daha önceden yazılan programlardan birini seçip çalıştırabilme özelliği sağlar. Ekom FPLC-X PLC ile ModbusEthernet ve ModbusRTU (RS-485) özellikli I/O kartları kullanılabilir. Herbir I/O kartının taranma süresi bağımsız olarak programlanabilir. Ekomsis tarafından sağlanan standart I/O kartlarının listesi ;

4 EKS-101 : 16 sayısal giriş ve 16 sayıcı girişi MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-102 : 16 sayısal çıkışlı MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-103 : 16 analog giriş (0-5V veya 0-20mA) 12bit MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-104 : 8 analog giriş (0-5V veya 0-20mA) 12 bit, 4 analog çıkış (010V veya 0-20mA) 12bit MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-106 : 8 analog giriş (pt100) 12bit MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-112 : 8 analog giriş (0-5V veya 0-20mA) 12 bit, 2 analog çıkış (010V veya 0-20mA) 12bit, 8 sayısal giriş, 4 sayısal çıkış, 8 sayıcı MODBUS-RTU I/O kartı. EKS-117 : 8 analog giriş (thermocoupler) 16bit MODBUS-RTU I/O kartı. EKE-3402 : 4 analog giriş (0-10V) 16 bit, 2 analog çıkış (0-10V veya 020mA) 12bit, 2 sayısal giriş, 2 sayısal çıkış, 2 sayıcı MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-2505 : 5 sayısal giriş, 5 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-4055 : 8 sayısal giriş, 8 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-1808 : 16 sayısal giriş MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-5502 : 5 analog giriş (pt100), 2 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-6502 : 5 analog giriş (0-10V), 2 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. EKE-4402 : 4 analog çıkış 0-10V veya 0-20mA) 12bit, 4 sayısal giriş MODBUS-TCP I/O kartı. ES-5100 : 8 analog giriş (0-5V, 0-10V, 4-20mA) 12 bit, 10 sayısal çıkış MODBUS-RTU I/O kartı.

5 ES-5200 : 8 analog giriş (0-5V, 0-10V, 4-20mA) 16 bit, 10 sayısal çıkış MODBUS-RTU I/O kartı. ES-5116 : 16 analog giriş (0-5V, 0-10V, 4-20mA) 12 bit, 4 sayısal çıkış MODBUS-RTU I/O kartı. ES-5132 : 32 analog giriş (0-5V veya NTC Thermistor) 16 bit MODBUSRTU I/O kartı. ES-5102 : 8 analog giriş ( 0-5V, 0-10V, 4-20mA) 12 bit, 2 analog çıkış (0-10V) 12 bit, 16 sayısal giriş, 12 sayısal çıkış, 16 sayıcı MODBUSRTU I/O kartı. ES5140 : 40 analog giriş (0-5V veya NTC Thermistor) 12 bit MODBUSRTU I/O kartı. ES-6116 : 16 analog giriş ( 0-5V, 0-10V, 4-20mA NTC) 12 bit MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6216 : 16 analog giriş ( 0-5V, 0-10V, 4-20mA NTC) 16 bit MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6301 : 8 sayısal giriş, 8 sayısal çıkış, 8 sayıcı MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6302 : 16 sayısal giriş, 16 sayıcı MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6316 : 16 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6306 : 6 sayısal çıkış MODBUS-TCP I/O kartı. ES-6305 : 5 sayısal çıkış POWER RELAY MODBUS-TCP I/O kartı. ES-3100 : 8 analog giriş (0-5V, 0-10V, 4-20mA) 12 bit MODBUS-RTU I/O kartı. ES-3200 : 8 analog giriş (0-5V, 0-10V, 4-20mA) 12 bit MODBUS-RTU I/O kartı.

6 ES-3101 : 12 analog giriş (0-5V, NTC) 12bit MODBUS-RTU I/O kartı. ES-3301 : 8 sayısal giriş, 6 sayısal çıkış MODBUS-RTU I/O kartı. I/O Kartlarının ayrıntılı özellikleri için ilgili modelin kullanma kılavuzuna bakınız. Ekom FPLC-X menüsü üzerinden I/O kartlarının tüm giriş çıkışları bağımsız olarak programlanabilir, isimlendirilebilir, alarm eşikleri tanınmlanabilir. I/O noktalarında meydana gelen tüm alarmlar SQLite tabanlı bir veri tabanına kaydedilir ve gerekirse bu veritabanı uzak bir PC'ye alınarak da izlenip arşivlenebilir. Veri tabanı otomatik transferi tanımlanıp bir FTP server'a yönlendirilebilir. Panel üzerindeki alarm izleme ekranından da bu alarmlar takip edilebilir. I/O programlama özelliği sayesinde bu I/O'lar periyodik ya da olaya bağımlı olarak bir veri toplama veri tabanına kaydedilebilir ve eğer istenirse bu değerler internet üzerinden bir ya da iki server'a iletilebilir. Bu özellikler sayesinde Ekom FPLC-X bir veritoplama ya da bulut üzerinden veri izleme sistemi olarak hiçbir PLC programı yazılmadan kullanılabilir. Gerekli ayarlar I/O tanımlama ve haberleşme menülerinde açıklanmıştır. Ekom FPLC-X ethernet veya RS-485 ile haberleşen üçüncü partı I/O kartlarını da destekler. Ekom FPLC-X PLC program hafızası 1GB ve PLC memory'si 200kB (20kB retian) standart modeli ile sunulmaktadır. Bu değerlerin yükseltilmesi için teknik ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz. PLC hafızasının 20kB'lık bölümü RETAIN memory olarak kullanılabilir. Hafızanın her alanı retain olarak seçilebilir. Bu seçim işlemi hafıza ayarlarından yapılabilir. Ekom FPLC-X opsiyonel olarak Wifi ve GPRS bağlantısı sağlamaktadır. Bu özellikler için Ekom FPLC-XW, Ekom FPLC-XG veya Ekom FPLCXWG modellerini tercih ediniz. Ekom FPLC-X üzerindeki USB portları sayesinde projelerin, programların, ayarların, tasarımların ve veritabanlarının USB Memory'e yedeklenebilmesini veya yedeklerden sisteme geri yüklenebilmesini sağlar.

7 Ayrıca panel üzerinden program yada izleme işlemlerinin kolay yapılabilmesi için USB Mouse ile kullanılabilir. Ekom FPLC-X farklı seviyelerde kullanıcı seviyeleri ile sisteme gereksiz müdahaleleri engeller. Operatör, Yetkili ve Master seviyede kullanıcılar tanımlanarak sistemin farklı noklarına erişebilecek kişiler birbirlerinden ayrılabilir. Ayrıca USB WebCam ile şifre girmeden yüz tanıma ile kullanıcı girişi özelliği sağlar. Sistemin üzerindeki ses çıkışlarına hapörler bağlanarak farklı alarmlarda sisteme yüklenen farklı mp3 formatındaki ses dosyalarının çalışması sağlanabilir. Ayrıca sistem üzerindeki buzzer'ın da alarmda devrede olup olmayacağı seçilebilir. Bu işlemleri yönetmek için Ekom FPLC-X kullanıcıya 10 farklı alarm profili oluşturma izni verir. Kullanıcı her alarmı bu alarm profillerinden birine atayabilir. Ekom FPLC-X farklı dillere kolayca adapte edilebilir. UTF-16 karakter seti ile Çince, Hintçe, Rusça, Yunanca, Arapça gibi dillere kolayca adapte edilebilir. Bu işlem için standart dil dosyasının içine istenilen dildeki karşılıklarının yazılıp sisteme dosyanın transfer edilmesi yeterlidir. Ekom FPLC-X kapasitif dokunmatik ekranı ile kullanıcıya kolay kullanım sağlar. 1. Ön Bilgiler : 1.1 Kullanıcı Giriş Ekranı : Sisteme kullanıcı girişi yapılabilmesi sağlar. Kullanıcı girişi gerektiren herhangi bir menüye tıklanır ise ;

8 ekranı açılacaktır. Bu ekranda nümerik klavye ile şifre girişi yapılabilir. BACKSPACE tuşu ile yazılan son karakterler sıra ile silinebilir. CLEAR tuşu ile tüm girilen karakterler temizlenebilir. OK tuşu ile girilen şifre onaylanabilir. ESC tuşu ile işlemden vazgeçilip bir önceki ekrana dönülebilir. CAMERA tuşu ile yüz tanıma ile giriş işlemi başlatılabilir. Bu özellik için kamera menüsünden işleme izin verilmil olması gerekmektedir. Eğer hatalı giriş yapılır ise mesaj ekranı açılacak ve doğru giriş yapılabilmesi için gerekli şifre ile çözme anahtarı görülecektir. Bu rakamı teknik destek birimine ilettiğiniz takdirde unutulan master şifre çözülebilir. 1.2 Nümerik Giriş Ekranı :, Bu ekran kullanıcıya nümerik değer giriş imkanı sağlar. Bu ekran ile pozitif, negatif tam veya gerçel sayıların girişi yapılabilir. Nümerik değer girişi yapılacak bir giriş kutusu çift tıklanır ise ;

9 ekranı açılır. Bu ekranda nümerik tuşlar ile sayısal değerler girilebilir. +/tuşu ile giriş negatif ya da pozitif sayı olarak belirlenebilir.. tuşu ile reel sayı girişi yapılabilir. BACKSPACE tuşu ile girilen son değerler sıra ile silinebilir. CLEAR tuşu ile tüm giriş silinebilir. OK tuşu ile girilen değer onaylanabilir. ESC tuşu ile giriş iptal edilip bir önceki ekrana dönülebilir. Eğer girilen değer giriş yapılan alan için belirlenen sınırların dışında ise mesaj ekranı açılır ve ilgili bilgi mesajı görüntülenir. 1.3 Alfanümerik Giriş Ekranı ; Bu ekra kullanıcıya alfanümerik giriş yapma imkanı sağlar. Alfanümerik giriş kabul eden bir giriş kutusuna çift tıklanır ise ;

10 ekranı açılacaktır. İstenilen giriş karakter tuşları ile yapılabilir. SHIFT tuşu ile küçük harflere dönüş yapılabilir ; CTRL tuşu ile sayısal karakterler ve noktalama işaretlerinin olduğu ekrana geçilir ;

11 BACKSPACE tuşu girilen son karakter silinebilir. CLEAR tuşu ile girişlerin tümü silinebilir. OK tuşu ile giriş onaylanabilir. ESC tuşu ile giriş işlemi iptal edilip bir önceki ekrana dönülebilir. 1.4 Mesaj Ekranı ; Panelde yapılan işlem sırasında hata, uyarı veya bilgi mesajı verilmesi gereken bir durum ya da bir alarm oluşur ise ;

12 ekranı açılır. Bu ekranda durum ile ilgili bilgi verilir. OK tuşu ile ekran kapatılabilir. 1.5 Ana Ekran Ekom FPLC-X sistemi ilk açıldığında göreceğiniz ekrandır. Eğer sistem üzerinde bir izleme tasarımının otomatik açılması programlandı ise bu ekrana izlemeden çıkış tuşu ile çıkarak erişilebilir. Bu ekranda ; sol üst köşede günün tarihi, sağ üst köşede günün saati, orta üst bölümde sistemin geçerli IP numarası görülebilir. Ekrandaki butonlar Üst Sol köşedeki buton ile bir PLC izleme ekranı seçebilir ve PLC izlemeye geri dönebilirsiniz. (Kullanıcı girişi gerektirir operatör seviyesi)

13 Üst Orta buton ile alarm izleme işlemleri yapabilirsiniz. Üst Sağ köşedeki buton ile PLC program yazma/değiştirme menüsüne giriş yapabilirsiniz.(kullanıcı girişi gerektirir yetkili seviyesi) Alt Sol köşedeki buton ile veri kayıtlarının grafik olarak izlenmesi ekranına geçiş yapabilirsiniz. Alt Orta buton ile sistem ayarları menüsüne girebilirsiniz. (Kullanıcı girişi gerektirir master seviye) Alt Sağ köşedeki buton ile PLC izleme tasarımı menüsüne giriş yapabilirsiniz. (Kullanıcı girişi gerektirir yetkili seviye) 2. Ayarlar Menüsü : Ekom FPLC-X ana ekranında Ayarlar tuşuna basılırsa kullanıcı giriş ekranı açılır. Yetkili bir şifre girişi yapılırsa ; ekranı açılır. Bu ekranda sırası ile aşağıda anlatılan işlemler yapılabilir. 2.1 Ethernet Ayarları Menüsü : Ayarlar menüsünde Ethernet tuşuna basılır ise ;

14 ekranı açılır. Bu ekranda ; DHCP Açık/Kapalı giriş kutusuna tıklanarak panelin DHCP özelliği açılıp kapatılabilir. DHCP açık durumda iken cihaz IP adresini, Network Mask'ı Gateway'i otomatik olarak alır. DHCP kapalı duruma getirilir ise bu menüden girilen ayarlar ile network'e bağlanılı.r Burada yapılan ayarlar kablolu ve kablosuz ağlar için geçerlidir. IP adresi kutularından herbirine çift tıklandığında nümerik giriş ekranı açılır ve giriş yapılan değerler onalylandığında ekranda gösterilir. Netmask ve Gateway ayarları da aynı şekilde ilgili giriş alanlarına çift tıklayarak açılan nümerik giriş klavyesinden yapılabilir. DHCP durumundan bağımsız olarak DNS adresi internet erişimi için girilmelidir. Otomatik DNS kutusu seçili ise DHCP on durumunda DNS adresini DHCP server'dan alır. Eğer bu kutu seçili değil ise ayarlara girilen DNS adresini kullanır. DHCP kapalı ise seçim durumu ayarlarda bir değişikliğe sebep olmaz. Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri

15 dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür. Network ayarlarının geçerli olması için cihazın yeniden başlatılması gerekmektedir. Yeniden başlatma işlemleri için Bilgi menüsüne bakınız. 2.2 Wifi Ayarları Menüsü Ayarlar menüsünde Wifi tuşuna basılır ise ; ekranı açılır. Bu ekranda cihazın wifi ağlara bağlanabilmesi için gerekli ayarların yapılması sağlanır. Güvenlik Türü kutucuğu tıklanırsa wifi ağlarda kullanılan güvenlik tiplerinden WEB, WPA ve WPA2 seçimi yapılabilir. SSID kutucuğu çift tıklandığında alfanümerik kalvye açılır ve buraya bağlanmak istediğiniz ağın adını girebilirsiniz. Wifi Şifresi kutucuğu çift tıklandığında alfanümerik klavye açılır ve

16 buraya ağ şifresini girebilirsiniz. Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür. 2.3 GPRS Ayarları Ayarlar ekranında GPRS tuşuna basılırsa ; ekranı açılır. Bu ekranda GPRS Açık/Kapalı seçim kutusunu tıklayarak GPRS modeminizin sisteme bağlı olup olmadığını seçebilirsiniz. APN Adı ve APN Kullanıcı kutucuklarına çift tıklarsanız alfanümerik klavye açılır ve bu alanlara GSM ISP'nizden öğrenebileceğiniz kullanıcı bilgilerinizi girebilirsiniz. Modem adresi parametresi çift tıklanarak açılan alfanümerik giriş ekranına bağlantı parametrelerini girebilirsiniz.

17 Comm Port seçim kutucuğuna GPRS modeminizin bağlı olduğu sistem portu adresini girebilirsiniz. Baudrate seçim kutucuğundan modeminizin fabrikasyon haberleşme hızını girebilirsiniz. Standart EK-GSM modem kullanıyorsanız port ve hız ayarlarını değiştirmenize gerek yoktur. Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür. GPRS özelliğinin kullanılabilmesi için sistemin yeniden başlatılması gerekmektedir. Yeniden başlatma işlemleri için Bilgi menüsüne bakınız. 2.4 I/O Menüsü Ayarlar menüsünde I/O butonuna tıklarsanız ; ekranı açılacaktır.

18 Bu ekranda Ekle tuşuna tıklarsanız sisteme yeni bir I/O kartı ve bunun tekil I/O noktalarını tanıtabilirsiniz. Değiştir tuşu ile daha önceden eklediğiniz I/O kartının ve tekil I/O noktalarının özelliklerini değiştirebilirsiniz. Sil tuşu daha önceden tanımlanmış bir I/O kartını silebilirsiniz. Çıkış tuşu ile ayarlar menüsüne dönebilirsiniz Sisteme I/O Eklenmesi I/O menüsünde ekle tuşuna basılır ise ; ekranı açılacaktır. Bu ekranda eklenecek kartın haberleşme protokolü Protokol seçim kutusundan Modbus-Eth Ya da Modbus-RTU olarak seçilebilir. Adres kutusu çift tıklanır ise protokole uygun olarak sanal klavye açılacaktır. Eğer Modbus-Eth protokolü seçildi ise alfanümerik klavye açılır ve bu alana geçerli bir IP adresi girmek gerekir. Eğer Modbus-RTU

19 seçili ise nümerik klavye açılır ve slave adresi girilmesi beklenir. Kart Adı kutusu çift tıklanır ise alfanümerik klavye açılır ve bu alana kartı tanımlamak için istenilen bir isim girilebilir. Kart Tipi seçim kutusundan sisteme eklenen kart seçilir. Haberleşme Süresi seçim kutusundan sistemin kartı hangi aralıklarla taraması isteniyor ise seçilir. Haberlşem süresi toplam kart sayısına ve kart cevap sürelerine göre değişiklik gösterebilir. Seri haberleşen kartlar sıra ile taranacağı için burada verilen süre toplam kart sayısına göre uygulanmaya çalışılır. Kartların cevap verme süreleri yavaş ise seri süre değişebilir. Ethernet üzerinden haberleşme ardışıl değil paralel olduğundan ethernet kartlarda tarama işlemi süreye uygun olarak yapılabilir. Ancak network'un durumu ya da kartların cevap verme süresine göre buradaki süre tuturulamayabilir. Özellikle ethernet haberleşen kartlarda süre kartın cevap verebileceğinden daha hızlı seçilir ise kart ile düzgün haberleşilemeyebilir. Bazı değişkenlerin yazılma ya da okunma sürelerinde sorun olabilir. Kart ve kanal tanımları yapıldıktan sonra test menüsünden kartların I/O noktalarının test edilmesi önerilir. Kayıt Periyodu kutusu çift tıklanır ise açılan nümerik klavyeden sistemin bu kartta seçilen I/O'lardan hangi sıklıkla veri kaydı yapması istendiği saniye cinsinden seçilir. Bu tanımlamalar yapıldıktan sonra Kart Ayarı butonuna basılarak I/O noktası tanımlamalarına geçilebilir. Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür. Kart Ayarı tuşuna basılır ise ;

20 ekranı açılır. Bu ekranda seçilen kartın türü görünmektedir. Eğer analog bir kart seçili ise Kanal kayan kutusundan ayar yapılacak kanal numarası seçilir ise ; ekranı açılır.

21 Kanal Adı kutusuna çift tıklanırsa nümerik klavye açılır ve kartın bu kanalına tanımlayıcı bir isim verilebilir. Yüksek Alarm kutusu çift tıklanırsa nümerik klavye açılır ve bu kanal için alarm üst limiti belirlenir. Alçak Alarm kutusu çift tıklanırsa nümerik klavye açılır ve bu kanal için alarm alt limiti belirlenir. Alarm Tipi seçim kutusundan bu kanalın uyacağı alarm profili seçilir. Ekom FPLC-X 10 farklı alarm profili tanımlamanıza olanak tanır. Alarm profillerinin belirlenmesi için Alarmlar Menüsü ne bakınız. Alarm Text kutusu çift tıklanırsa alfanümerik klavye açılır ve alarm durumunda kaydedilecek, iletilecek ve ekranda görülecek alarm mesajı bu alana girilir. Haberleşme seçim kutusundan bu kanal için server iletişimi kurulup kurulmayacağı kurulacaksa hangi koşullarda olacağı seçilir. Seçenekler alarmda, periyodik ve tümü dür. Periyodik seçilirse kullanılacak süre kart ayarlarında verilen Kayıt Süresi parametresi olacaktır. Kayıt seçim kutusundan bu kanal için veritabanı kaydı yapılıp yapılmayacağı seçilir. Seçenekler alarmda, periyodik ve tümü dür. Periyodik seçilirse kullanılacak süre kart ayarlarında verilen Kayıt Süresi parametresi olacaktır. Kanal Tipi parametresi sadece analog giriş çıkış özelliğini bir arada sağlayan kartlarında kullanılabilir. İlgili kanalın giriş/çıkış davranışını belirlemekte kllanılır. Gelecekte kullanım için ayrılmış bir parametredir. Analog Tipi parametresi analog giriş ve çıkışların seçilmesini sağlar. Analog girişler için ilgili kanal RTD(Pt100), 0-10V ve 4-20mA olarak seçilebilir. Analog çıkışlar için 0-10V veya 4-20mA olarak seçilebilir. Eğer seçilen kanal analog giriş ise ve kayıtlar ve program için bir kalibrasyon yapılmak isteniyor ise Kalibrasyon tuşuna basılarak kanal kalibrasyon ekranı açılabilir. Eğer programda ve kayıtlarda veriler Raw Veri olarak kullanılmak isteniyor ise kalibrasyon yapmaya gerek yoktur.

22 IO tanımında alarm sistem alarmlarının çalışması için ; Eğer tanımladığınız IO noktası analog giriş/çıkış yada sayıcı girişi ise alarm değerlerine faklı sayısal değerler girmeniz alarmların kullanılması için yeterlidir. Eğer her iki değer de aynı ise ilgili kanallar alarm oluşturmayacaktır. Eğer tanımladığınız IO noktası sayısal giriş/çıkış ise ilgili kanalın alarm oluşturması için alarm tanımı için bir Alarm Text girilmiş olması gerekir. Bu alan boş bırakılır ise ilgili kanallar alarm oluşturmayacaktır. Alarm tanımları yapılıp isim verildi ise seviye HIGH olduğunda alarm algılanacaktır (giriş ve çıkış için aynı durum geçerlidir). Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür. Eğer Kalibrasyon tuşuna basılır ise ; ekranı açılacaktır.

23 Ekranın sol kenarında görülen değer ilgili kanaldan anlık olarak okunan ham veridir. Eğer kanal tipi RTD(Pt100) ise bu ekranda orta sütundaki ilk giriş kutusu çift tıklanarak nümerik giriş ekranı açılır ve bu alana hat direnci parametresi girilerek okunan dirence ekleme Ya da çıkartma yapılarak sıcaklık değeri kalibre edilebilir. Eğer kanal tipi akım ya da gerilim girişi ise giriş değeri değişirken orta ekrandaki giriş kutuları tıklanarak ilgili gerilime ya da akıma denk gelmesi istenen değerler sıra ile bu ekrana girilebilir. Eğer sayıcı girişi kalibre edilecek ise ekranda sadece 1 adet giriş kutusu görülecektir. Burada kutuya girilen değer herbir sayıcı pulse'ı için kalibre edilmiş değerin ne kadar arttırılacağı bilgisi olacaktır. Örnek olarak lineer olmaya bir kaptan gelen bir seviye bilgisi ile kabın içindeki sıvının litre cinsinden miktarı kullanılmak isteniyor ise kab boşken gelen değere karşılık orta kutulardan ilki tıklanır ve 0 lt değeri girilir. Daha sonra kaba bilinen miktarlarda sıvı eklenerek bu sıvılara karşılık gelecek litre değerleri sıra ile orta sütundaki giriş kutularına girilir. Bu şekilde sistem sensörden gelen akım ya da gerilim miktarını litreye çevirerek otomatik olarak kalibre eder. PLC programında ve kayıtlarda veriler litre cinsinden tutulur. Kalibrasyon işleminin sistemde kullanımı hafıza üzerinden olmaktadır. Her bir kart için hafıza bölgesinin ininci alanından sonra ayrılmış 100 adet kalibre edilmiş değer alanı vardır. Eğer kalibrasyon işlemi uygulanmış ise bu alanlara otomatik olarak kalibre edilmiş değerler yazılır. Örnek olarak eğer sistemde tanımlı 1. kartın 1 numaralı analog girişi kalibre edilmiş ise hafıza bölgesinde bu kartın kalibre edilmiş bilgileri olacaktır. PLC programında ya da izleme ekranı tasarımında bu değer kullanılmak istenirse hafıza değişkeni olarak bu alan verilmelidir. 3 numaralı kartın 5. analog girişi (kart adresi - 1) * (kanal adresi - 1) formülü ile hesaplanacak hafıza bölgesinde olacaktır. Kanal tipi pt100 ise kalibre edilmemiş giriş değeri ohm * 100 cinsinden I/O bölgesinden kullanılabilir. 0 C için I/O bölgesinde değeri

24 olacaktır. Kalibre edilmiş değer için ise ilgili direnç değerine karşılık gelen sıcaklık değeri kalibre edilmiş hafıza bölgesinde olacaktır. Eğer kalibrasyon işlemi yapılmamış ise sistem hat direncini 0 ohm kabul edecek ve direk raw direnç değerine karşılık gelen sıcaklık değerini hesaplayacaktır. Kanal tipi sayıcı, ma veya Volt girişi ise raw bilgisi olarak 0 ile arası bilgi gelecektir. Eğer kalibrasyon işlemi yapılmamış ise kalibre edilmiş I/O lar için kullanılan hafıza bölgesinde yine raw değer olacaktır. Alarm değeleri kalibrasyon yapılmış ise kalibre edilmiş değerlere göre verilmelidir. Eğer kanal tipi pt100 ise alarm değerleri sıcaklık olarak verilmelidir. Eğer kanal tipi sayıcı, ma veya Volt ise alarm değerleri kalibrasyon yapılmış ise kalibre edilmiş değerlere göre kalibrasyon yapılmamış ise raw dataya göre verilmelidir. Eğer dijital bir kart seçili ise Kanal kayan kutusundan ayar yapılacak kanal numarası seçilir ise ; ekranı açılır. Bu ekranda istenilen analog kanallar için gerekli olup sayısal kanallar için gerekmeyen veriler görünmemektedir. Bu şekilde sayısal kanal tanımlanabilir. Sayısal kanal haberleşme Ya da kayıt alarmda olarak seçilirse tüm durum geçişleri kaydedilir ve / veya kaydedilir.

25 Kaydet tuşuna basılırsa girişler kaydedilir ve ayarlar menüsüne geri dönülür. Çıkış tuşuna basılırsa değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne geri dönülür Sistemde Varolan I/O'nun Ayarlarının Değiştirilmesi: I/O ayarları ana ekranında Değiştir tuşuna basılır ise ; ekranı açılır. Bu ekranda sisteme tanıtılmış tüm I/O kartlarını listesi görünür. El ile tıklayarak ya da Yukarı Ok, Aşağı Ok tuşları kullanılarak değişiklik yapılmak istenen I/O kartı seçilir. Kart seçildikten sonra Onay tuşuna basılarak değişiklik işlemlerine başlanır. Çıkış tuşu ile I/O tanımları ana ekranına dönülür. Kart seçimi yapılıp Onay tuşuna basılır ise daha önce yapılmış ayarları gösteren; Sistemde Varolan I/O'nun Silinmesi : I/O ana ekranında Sil tuşuna basılır ise kana değiştirme ekranında olduğu gibi varolan kanalları gösteren bir seçim ekranı açılır. Bu ekranda

26 bir kart seçilip Onay tuşuna basılır ise ilgili kart kanalları ile birlikte sistemden çıkartılmış olur. ekranı açılışr. Bu ekranlarda I/O eklemede anlatıldığı şekilde istenilen değişiklikler yapılabilir ve kaydedilebilir. 2.5 Kayıt Menüsü : Ayarlar ekranında Kayıt tuşuna basılır ise ;

27 ekranı açılır. Bu ekranda IO Kayıt tuşu ile IO kayıtları takip edilbilir. Hafıza Kayıt tuşu ile iç hafıza kayıtları izlenebilir. Dosya Ayarları tuşu ile kayıt dosyalarının yönetilme işlemleri yapılabilir. Çıkış tuşu ile ayarlar ekranına dönülebilir. IO Kayıt tuşuna basılırsa ;

28 I/O kartları listesi açılır. Bu listeden bir kart seçilip Onay tuşuna basılır ise ; ilgili karttaki IO noktalarını gösteren ekranı açılır ve I/O numarası seçilir. Bu işlem de yapıldıktan sonra I/O kayıtlarının grafik olarak izlenmesi

29 için ; ekranı açılır. Bu ekranda dokunmatik ile kaydırma yapılabileceği gibi Yaklaş ve Uzaklaş tuşları ile belli bölgeleri izleme ve Başlangıç tuşu ile grafiği ilk açılış durumuna getirmek mümkündür. Çıkış tuşu ile Kayılar menüsüne dönülür. Kayır menüsünde Hafıza Kayıt tuşuna basılacak olursa ;

30 ekranı açılır. Bu ekranda sistem hafızasının kayıt için izin verilmiş bölgeleri görünür. Açılışta ilk 10 hafıza bölgesi gösterilmektedir. Hafıza bölgesinin tüm özellikleri bu alandan izlenebilir. Hafıza Adresi kutusuna çift tıklanır ise nümerik giriş ekranı açılır. Bu alana 0 ile arası bir hafıza aralığı girilerek istenen hafıza bölgeleri 20'lik paketler halinde seçilebilir. Hafıza bölgesi işaretlenip Onay tuşuna basılır ise ilgili hafıza bölgesinin kayıt verileri grafik gösterim ekranında I/O kayıtları gibi izlenebilir. Çıkış tuşu ile Kayılar menüsüne dönülür. Kayır menüsünde Dosya Ayarları tuşuna basılacak olursa ;

31 ekranı açılır. Bu ekranda ; Bu işlem sistem veritabanı dosyasının belirli periyotlar ile bir ftp server'a gönderilip yedeklenebilmesi için kullanılır. Dosya Gönderme Zamanı kutusu çift tıklanır ise nümerik klavye açılır. Buraya girilen değer kadar günde bir veritabanı dosyası programlanan server'a gönderilecektir. Dosya Gönderme Protokolü seçim kutusunda tercih edilen protokol seçilir (Bu versiyonda kullanılabilen tek protokol ftp dir). Seçim server bilgisayarda çalışan server programının tipine uygun olarak yapılmalıdır. Dosya Gönderme Server kutusu çift tıklanır ise alfanümerik klavye açılır. Buraya dosyanın iletileceği server adresi girilir. (Örn. : ftp.aaa.com) Eğer bir server ismi girilmemiş ise dosya gönderme işlemi yapılmaz. Dosya Gönderme Kullanıcı kutusu çift tıklanır ise alfanümerik klavye açılır ve buraya server'in kullanıcı adı girilir. Dosya Gönderme Şifre kutusu çift tıklanır ise alfanümerik klavye açılır ve buraya server'ın şifresi girilir.

32 Onay tuşu ile değişiklikler kaydedilir ve Kayıt menüsüne dönülür. Çıkış tuşu ile Kayıt menüsüne dönülür. 2.6 Kontrol Ayarları: Ayarlar ekranında Kontrol tuşuna basılırsa ; ekranı açılır. Bu ekranda koşacak PLC programı seçimi, program için gerekli ayarlar ve kullanıcı hafıza ayarları yapılabilir. Çıkış tuşu ile ayarlar ekranına dönülebilir. PLC Program tuşuna basılırsa ;

33 ekranı açılır. Burada Geçerli Boot Program sekmesinde mevcut seçili açılış programı görüntülenir. Aşağıdaki seçim listesinde ise cihazda kayıtlı programların listesi görülür. Dokunarak ya da ok tuşları ile geçerli program seçimi yapılabilir. Program seçimi yapıldıktan sonra Kaydet tuşuna basılırsa cihaz bir sonraki başlangıçta seçili programı otomatik olarka çalıştıracaktır. Çıkış tuşu ile Kontrol ekranına dönülür. Kontrol ekranında Program Ayarları tuşuna basılırsa ; ekranı açılacaktır. Program Döngü Zamanı sekmesi ile seçilen programın döngü zamanı ms cinsinden belirlenebilir. Program Çalışma Tipi seçim kutusundan ilgili programın nasıl çalışacağı belirlenebilir. Eğer program Cyclic olarak belirlenir ise program açılışta çalışacak ve ana döngüsünü döngü zamanı parametresinde verilen süre kadar zamanda tekrarlayacaktır.

34 Başlangıçta sayaç sıfırlama özelliği ENABLE edilir ise sistem io kartlarındaki sayaçları program başlarken 0 değerine çeker. Eğer bu özellikle DISABLE bırakılır ise sayaç değerleri son kaldıkları değerden saymaya devam eder. IO kartlarındaki sayaçlar elektrik kesintisinden etkilenmez ve son değerlerini enerji altında olmasalar bile tutarlar. Eğer program Zaman Tetik tipinden seçilir ise ekran;

35 şekilde görülecek ve belirtilen zamanlarda çalıştırılacaktır. Program Zaman Seçim seçim kutusu ile programın çalışması istenen periyot haftalık program olarak belirlenebilir. Yapılabilecek seçimler Birkez, Haftada 5 gün (pazartesi,salı,çarşamba,perşembe,cuma), Haftada 6 gün (cumartesi de dahil) ve Hergün olarak belirlenebilir. Program Başlangıç Saati ve Program Başlangıç Dakika kutuları çift tıklanarak açılan nümerik klavyeden programın başlatılmak istendiği saat günlük olarak belirlenebilir. Eğer program IO Tetik cinsi seçilir ise ekran; şeklinde değişecektir. Bu durumda Program IO Seçim tuşuna basılır ise sistemde kayıtlı IO kartlarının gösterildiği ekran açılır ve programı tetikleyecek IO kartı seçilir. Daha sonra ilgili karttaki IO listesini gösteren ekran ;

36 açılır ve buradan IO noktası seçilebilir. Bu işlem yapıldıktan sonra seçilen kart ve IO adı Program IO Seçim kutusunda gösterilir. Eğer seçilen IO analog ise ekranda Tetik H ve Tetik L kutuları görünür. Bu kutulara IO'nun programı başlatması için girmesi gereken aralık bilgisi girilir. Kutular tıklandığında açılacak nümerik klavye ile giriş işlemi yapılabilir. Eğer seçilen IO dijital ise tetikleme işleminin hangi state'de yapılacağını gösteren seçim kutusu görünür ve tetikleme seviyesi seçilir. Kaydet tuşu ile ayarlar kaydedilip Kontrol ekranları ekranına dönülür. Kontrol ekranında Memory Ayarları tuşuna basılırsa ;

37 tüm hafıza bölgelerinin gösterilip düzenlenebileceği hafıza ayarları ekranı açılır. Bu ekranda Hafıza Adresi kutusu hafızanın hangi 10 bytlık bölümünü gösterildiğini belirler. Bu alana çift tıklanırsa açılacak nümerik keypad ile hafızanın diğer bir 10 byte'lık bölümü seçilebilir. Daha sonra değişiklik yapılacak hafıza gözü işaretlenip Onay tuşuna basılırsa ;

38 ekranı açılacaktır. Bu ekranda Retain seçim kutusu ile ilgili hafıza hücresi elektrik kesintisi ile değişmez bölge olarak seçilebilir veya bu özellik iptal edilebilir. Veri Kaydet seçim kutusu ile bu gözdeki verinin veritabanına kayıt edilip edilmeyeceği seçilebilir. Kayıt Zamanı kutusu çift tıklanır ise açılacak nümerik klavyeden ilgili hafıza hücresinin veritabanına hangi periyot ile kayıt yapacağı dakika cinsinden belirlenebilir. Kaydet tuşu ile ayarlar kaydedilir ve Kontrol ekranına geri dönülür. Çıkış tuşu ile Kontrol ekranına geri dönülür. 2.7 Haberleşme Ayarları : Haberleşme ayarları menüsünde server-1 ve server-2 olarak belirtilen kanallar cihazın alarm yada periyodik olarak veri gönderdiği kanallardır. Bu kanallar lokal network üzerinde bilgisayarların ip adresleri olabileceği gibi internet üzerinde bulut ortamlarının internet adresleri de olabilir. Ciha z otomatik olarak girilen verinin bir ip numarası mı yada bir internet adresimi olduğunu algılayacak ve haberleşme durumunda uygun şekilde davranacaktır. İki adet server ayarları arasındaki fark ise bilgi gönderme durumları ile ilgilidir. Server-1 olarak ayarlanan adres gerçek izleme adresidir. Bu adresteki bilgisayara ulaşılamaz ise bu bilgiler cihaz üzerinde özel bir veri tabanında saklanır ve iletişim yeniden kurulduğunda iletilemeyen mesajlar iletilir. Bu bilgiler cihaz hafızasıyle ilgili olarak uzun süreler cihaz belleğinde saklanır. Server-2 ise sadece canlı iken bilgi alabilir. Eğer alıcı kapalı ise veya ağ nedeniyle mesaj iletilemez, bağlantı kurulamaz ise bu mesajlar kaybolur. Bir merkezde saklanmaz. Client iletişimi ayarlanır ise sistem ayarlanan porttan kendine gelen sorguları sürekli dinlemeye başlar. Bu porta bir sorgu geldiğinde bu sorguya cevap verir. Bu porttan sistem üzerindeki memory ve I/O alanlarındaki veriler sorgulanap başka bir sisteme yada bir bilgisayara aktarılabilir. PC haberleşmesi client/server portlarını işlevlerini beraber seri port

39 üzerinden yöntir. Bu çalışma şeklinde alarmda yada periyodik olarak gönerilecek veriler PC'ye seri port üzerinden gönderilir. Ayrıca PC seri portundan sistem hafıza ve IO alanları sorgulanarak izlenebilir. PC seri portu iletişiminde de server-2 portu gibi sadece PC bağlı ise bilgi gönderilebilir. Aksi durumda bilgi kaybolur. Ayarlar ekranında Haberleşme tuşuna basılırsa ; ekranı açılacaktır. Bu ekrandan öncelikle Haberleşme Kanal Seçimi seçim kutusu ile hangi haberleşme işlemi için ayar yapılacağı seçilemelidir. Seçim kutusu tıklandığında ;

40 seçenekerleri görülür. Birinci Client Ayarları ya da İkinci Client Ayarları seçildiğinde ; ekranı görülür. Bu ekrandan sistemin online bilgi göndereceği server ayarları set edilebilir.

41 İzin Durumu seçim kutusu tıklanarak bu clint'a bilgi gönderme izni verilebilir ya da iptal edilebilir. Server Adresi kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik klavyeye bilgi gönderilecek sitenin adresi girilebilir. Yerel ağ kullanılıyor ise bu alana ağ üzerindeki PC'nin cihazı dinlediği adres girilmelidir. Server Port kutusu çift tıklarak açılacak nümerik klavyeden server'ın kullandığı haberleşme portu girilebilir. Server Haberleşme Süresi kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik klavyeye yüz milisaniye cinsinden periyodik haberleşme süresi girilebilir. Bu kısım boş bırakılır ya da 0 yapılırsa periyodik haberleşme iptal edilir ve sadece haberleşecek I/O vs. gibi bilgiler gerektirdiğinde haberleşme yapılır. Değer verilir ise sistemde bir olay meydana gelmese de otomatik mesaj gönderilir. Eğer bilgi gönderme ayarlarında periyodik gönderme seçildi ise burada ayrıca bir işlem yapmaya gerek yoktur. Alarm Tipi seçim kutusu ile Alarm Profillerinden herhangi biri haberleşme hatası durumuna atanabilir. Haberleşme kanalı olarak PC haberleşmesi seçilir ise ;

42 ekranı açışır. Bu ekranda İzin Durumu kutusu ile lokal ağdaki bir bilgisayara bilgi gönderme özelliği açılıp kapatılabilir. PC IP Adresi kutusu çift tıklanır ise açılacak alfanümerik giriş klavyesinden PC'nin IP adresi girilebilir. PC Port kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik giriş ekranından PC'nin sistemi dinlediği port bilgisi girilebilir. PC Haberleşme Süresi kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik klavye ile PC ile periyodik haberleşme süresi verilebilir (Ayrıntılar için client haberleşmesi kısmına bakınız). Alarm Tipi seçim kutusundan PC haberleşme hatası herhangi bir alarm profiline atanabilir. Eğer haberleşme kanalı olarak Web Server seçilir ise ; ekranı görülür. Bu ekranda İzin Durumu seçim kutusundan Web Server çalışmasına izin verilebilir ya da durdurulabilir. Web Portu kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik klavye ile web server'ın kullanacağı port seçilebilir.

43 Haberleşme kanalı olarak Server seçilir ise ; ekranı açılacaktır. Bu ekranda İzin Durumu seçim kutusu ile client portu açılıp kapatılabilir. Bu port herhangi bir uzak bilgisayarda çalışan bir programın sistemin durumunu izleyebileceği ve sorgulayabileceği porttur. Ayrıntılı bilgi için Ekler kısmında Server Erişimi bölümüne bakınız. Client Portu kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik klavyeden sistemin server portu programlanabilir. Client Şifresi kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik klavyeden sisteme server erişimi için güvenlik şifresi verilebilir. 2.8 Alarm Ayarları Ayarlar menüsünde Alarm tuşu tıklanır ise ;

44 ekranı açılır. Bu ekranda Alarm Profil No seçim kutusu ile düzenlenmek / değiştirilmek istenen alarm profili seçilebilir (Sistemde 10 adet farklı alarm profili vardır). Alarm profili seçildikten sonra ; Alarm Profil Adı kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik klavyeden alarm profiline bir isim verilebilir. Alarm IO İzni seçim kutusundan alarmın bir I/O çıkışını etkileyip etkilemeyeceği belirlenebilir. Alarm IO Kart kutusu çift tıklandığında sistemde tanımlı I/O kartlarının listesi görülür. Bu listeden bir I/O kartı seçilerek alarmın hangi IO kartına bilgi yazacağı belirlenir. Alarm IO No kutusu çift tıklanırsa seçilen I/O kartının I/O listesi görüntülenir. Buradan alarmın aktive edeceği I/O noktası seçilebilir. Alarm Buzzer İzni seçim kutusu ile alarm durumunda buzzer'ın devreye girip girmeyeceği seçilebilir. Buzzer izni ile ses kartı iznini birlikte vermeniz ses çıkışınızda karışıklığa yol açar. İki seçenekten sadece birini enable ediniz. Alarm Ses Kartı İzni seçim kutusu ile alarm durumunda bir ses dosyasının işletilip işletilmeyeceği seçilebilir. Buzzer izni ile ses kartı iznini birlikte vermeniz ses çıkışınızda karışıklığa yol açar. İki seçenekten sadece birini enable ediniz. Alarm Ses Dosyası kutusu çift tıklarnır ise sistem ses dosyaları görüntülenir. Bu ekrandan alarmda çalınacak ses dosyası seçilebilir.

45 Alarm Prog.Durum seçim kutusundan bu alarm oluştuğunda PLC programının nasıl davranacağı seçilebilir. Seçim Beklet, Dudur, İptal olarak belirlenir. Eğer alarm program durumu Yok olarak seçildi ise alarm durumunda PLC programı normal şekilde çalışmaya devam eder. Eğer alarm program durumu Beklet olarak seçildi ise alarm durumunda PLC programı yeni işlem yapmadan bekler. Program I/O'ları değişmez. Alarm ortadan kalkınca program normal çalışmasına devam eder. Eğer alarm program durumu Durdur olarak seçildi ise alarm durumunda PLC programı işlem yapmadan bekler. Alarm profili için tanımlanan I/O haricinde tüm I/O çıkışları 0 pozisyonuna çekilir. Alarm ortadan kalkınca program normal çalışmasına devam eder. Eğer alarm program durumu İptal olarak seçildi ise alarm durumunda PLC programı durdurulur ve alarm profilinde tanımlı alarm çıkışı hariç tüm I/O çıkışları 0 pozisyonuna çekilir. Eğer alarm tipi I/O tetiklemeli yada zaman tetiklemeli ise programın tekrar çalışması için programın tekrar tetiklenmesi gerekir. Eğer PLC programı cyclic olarak tanımlanmış ise alarm ortadan kalkınca program otomatik olarak tekrar çalışmaya başlar. Alarm ses dosyası ve ses kartı için sistemde ses kartı izni verilmiş olmalıdır. Alarmda buzzer çalabilmesi için sistem ses ayarlarından buzzer izni verilmiş olmalıdır. 2.9 Tarih/Saat Ayarları: Ayarlar ekranında Tarih/Saat tuşuna basılır ise ;

46 ekranı görülür. Bu ekranda Tarih Saat Kaynağı seçim kutusunda sistem tarih saatinin angi kaynaktan kullanılacağı set edilebilir. Eğer kaynak olarak Internet seçili ise sistem her açılışta tarih ve saati internet üzerinden otomatik olarak set eder. Tarih ve saatte yapılan gün ışığı ayarlarmalarını otomatik olarak alır. Güvenilir bir internet bağlantısı ile beraber kullanıma uygundur. Eğer tarih saat kaynağı internet seçili ise yapılması gereken tek ayar Zaman Dilimi seçim kutusundan bulunduğunuz bölgenin saat dilimini set etmektir. Saat dilimleri Greewitch'e göre olan saat cinsinden saat farkı olarak verilmiştir. Eğer internet bağlantınız yoksa ya da sistemin sadece lokal ağ'da kullanılmasını istiyorsanız tarih saat kaynağı seçim kutusu ile kaynağı Yerel RTC olarak değiştirseniz ;

47 ekranı açılır. Bu ekranda seçim kutuları yardımı ile yerel saati ayarlayıp Onay tuşuna basarak sistem RTC'sine yazılmasını sağlarsınız. Bu durumda sistem her açılışta kendi RTC'sinden sistem saatini geri yükler. Gün ışığından yararlanmak için yapılan değişikliklerde ayarın yeniden yapılması gerekir Yedekleme İşlemler: Ayarlar menüsünde Yedekleme tuşuna basarsanız ;

48 ekranı açılır. Bu ekranda Yedekleme tuşu ile sistemin çeşitli parçaları USB belleğe yedeklenebilir ya da Geri Yükleme tuşu ile USB bellekten geri yüklenebilir. Çıkış tuşu ile ayarlar ekranına geridönülebilir. Yedekle tuşuna basılırsa ; ekranı görüntülenir. Bu ekrandan yedeklenecek dosyaların türleri seçilir.

49 Sistem Ayarları : ayarlar menüsünden yapılan tüm ayarları ve dil dosyalarını yedekler. Resim Dosyaları : sistemde kayıtlı tüm resim dosyalarını yedekler. Bu sayede tasarım ekranı için sisteme yeni resim dosyaları göndermek ya da yedeklemek mümkündür. Ses Dosyaları : sistem ses dosyalarını yedekler. PLC programları : kayıtlı tüm programları yedekler. Ekran Tasarımları : kullanıcı ekranlarını yedekler Veritabanı Dosyaları : sistem veritabanını yedekler. Yedeklenmek istenen dosya türleri üzerine clicklenerek seçildikten sonra Onay tuşuna basılır ise sistem önce bir USB belleğin takılı olup olmadığını kontrol eder. Eğer bir USB bellek bulunamaz ise mesaj ekranı açarak bilgi verir. Eğer USB bellek takılı ise belleğin içindeki root klasöründe ekom klasörünün varlığını kontrol eder. Eğer klasör varsa bu klasörü yedekleme için kullanır yoksa ekom isimli bir klasör yaratır ve yedekleri bu klasöre alır. İşlem bittiğinde bilgi mesajı vererek yedekleme işleminin tamamlandığını bildirir. Eğer bu mesaj gelmediyse yedekleme işlemi sırasında bir sorun oluşmuştur. Yedekleme işlemi için sistemi yeniden başlatmanız tavsiye edilir. Yedekleme işlemleri menüsünde Geri Yükleme tuşuna basılır ise de aynı ekran açılarak hangi dosyaların USB bellekten geri yüklenmek istendiği sorulur. İlgili dosya seçimleri yapıldıktan sonra Onay tuşuna basılır ise sistem yine USB belleğin takılı olup olmadığını kontrol eder. Eğer bellek takılı ise ekom klasörü altındaki ilgili klasörlerdeki verileri sistem klasörlerine taşır. Seçilen herhangi bir yedekleme dosyası türü için USB bellekte ekom klasörü altında ilgili klasörü bulamaz ise uyarı mesajı verir. Geri alma işlemleri başarı ile tamamlanır ise sistem işlemin bittiğini bildirir. Yedekten yüklenen dosyaların kullanılması için sistemin yeniden başlatılması gerekir Fabrikasyon Değerleri Yükleme : Sistem dosyaları ilk durumlarına döndürülmek istenir ise ayarlar menüsündeki Fabrikasyon tuşuna basılır. Bu durumda ;

50 sorgu ekranı görüntülenir. Eğer Onay verilir ise sistem üzerinde değişiklik yapılmamış ayar dosyalarını geri yükler Test Menüsü: Ayarlar ekranında Test tuşuna basılırsa ;

51 ekranı açılır. Test Seçin seçim kutusu tıklanır ise ; seçenekleri görülür. I/O Testleri seçilip Onay tuşuna basılır ise ekranda sistemde tanımlı I/O kartlarının listesi görünür. Test edilecek I/O kartı seçilip Onay tuşuna basılır ise ekrana seçilen I/O kartındaki I/O'ların listesi çıkar. Bu listeden bir I/O noktası seçilip Onay tuşuna basılır ise ;

52 ekranı görülür. Bu ekranda seçilen; Kart Adı ile seçilen I/O kartının adı, Kanal Adı ile seçiken I/O noktasının adı, Haberleşme Durumu ile seçiken kart ile anlık haberleşme statusü, Alarm Durumu ile seçike I/O noktasının alarm statüsü, Canlı Ham Veri ile seçilen I/O noktasından alınan ham veri, Kalibre Edilmiş Veri ile seçilen I/O noktası için kalibrasyon işlemi tanımlanmış ise yapılan kalibrasyon işlemi sonrası veri canlı olarak görülebilir. Çıkış tuşu ile test işlemleri ana ekranına dönülür. Eğer test edilecek kanalın tipi analog çıkış ise ;

53 ekranı görülür. Ekranda görülen Test Deger kutusuna çift tıklanır ise nümerik giriş klavyesi açılır. Buraya veri girilerek analog çıkışlara test için sinyal göndermek mümkün olur. Eğer test edilecek kanalın tipi dijital çıkış ise ; ekranı görülür. Ekranda görülen TOGGLE butonu ile dijital çıkış SET

54 ya da CLEAR edilerek test edilebilir. Eğer test edilen çıkış PLC programında kullanılıyor ise ve program test esnasında devrede ise program test değerinin üzerine yazabilir. Çıkış testlerini plc programı devrede değil iken yapmanız yanlış sonuçlar almamanız için önemlidir. Haberleşme Testleri seçilip Onay tuşuna basılır ise ; ekranı görülür. Test Edilecek Kanal seçim kutusuna tıklanır ise seçenekler şekildeki gibi görünecektir. CLIENT1, CLIENT2, PCCOM, CLIENT ve GRPS seçilip Onay tuşuna basılır ise ;

55 ekranı görülür. Eğer seçilen haberleşme aktif ise haberleşme esnasında alınan ve gönderilen veriler ilgili alanlarda görülebilir. Eğer herhangi bir verinin gelmesinde ya da gönderilmesinde sorun var ise alanlar boş kalacaktır. Yanlış veri alınması durumları bu alanlardan izlenebilir. Testler Anamenüsünde Donanım Testleri seçilip Onay tuşuna basılır ise ;

56 ekranı görülür. Kamera Test tuşuna basılır ise eğer kamera bağlı ve kamera ayarları menüsünde kamera kullanım onayı da tanımlı ise sol üst köşede açılacak bir pencerede kameradan alınan canlı görüntü görülür. Ses Kartı Test tuşuna basılır ise 5 sn. boyunca haporlörlardan ses duyulur. Buzzer Test tuşuna basılır ise buzzer 1 sn. boyunca öter. Çıkış tuşu ile testler ana ekranına dönülür. Test Anamenüsünde Baudrate Değiştirme seçilip Onay tuşuna basılırarak sistemde tanımlı Modbus-RTU özellikli kartların haberleşme hızları değiştirilebilir. Kartların standart haberleşme hızı 9600bps dir. Hızı yükseltmek için bu menüden baudrate değiştikliği yapılmalı ya da bir PC ile baudrate ayarlama programı kullanılmalıdır. Eğer seçim yapılıp Onay tuşuna basılmış ise;

57 ekranı açılır. Bu ekranda Kart Seç kutusu çift tıklanır ise sistemde tanımlı kartların gösterildiği seçim ekranı açılır. Bu ekranda hız değişikliği yapılmak istenen kart seçilir ve Eski Baudrate seçim kutusundan kartın daha önceki hızı ayarlarnır ise Yeni Baudrate seçim kutunda seçilen hız Onay tuşuna basılırak set edilebilir. Sağ üst köşede işlemin durumu ile ilgili bilgi gösterilir. Sistemde kullanılan ana seri haberleşme hızı 38400'dür. Bu sebeple taktığınız kartın yeni baudrate'i seçilmez ise baudrate ayarlama işlemi düzgün olarak yapılamaz. Sisteme eklediğiniz kartın mevcut haberleşme hızını doğru olarak bilmiyorsanız işlem düzgün olarak yapılamaz. İşlem sırasında seri haberleşme işemleri duracağı için plc programı aktif ike bu işlemi yapmayınız.

58 2.13 Kullanıcı Tanımlamaları : Ayarlar menüsünde Kullanıcı tuşuna basılır ise ; ekranı görülür. Yeni tuşu ile sisteme yeni kullanıcı tanıtılabilir, Düzenle tuşu ile sistemde var olan bir kullanıcının özellikleri

59 değiştirilebilir, Sil tuşu ile sistemde tanımlı bir kullanıcı silinebilir, Çıkış tuşu ile ayarlar menüsüne dönülebilir. Yeni tuşuna basıldığında nümerik klavye açılır ve kullanıcı numarası sorulur. Sisteme 1 ile 10 arasında bir kullanıcı numarası girilir ise ve ilgili kullanıcı kayıtlı değil ise; ekranı açılacaktır. Eğer verilen kullanıcı numarası kullanımda ise mesaj ekranı açılacak ve bu durumla ilgili uyarı verilecektir. Bu ekranda Kullanıcı Adı kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik klavyeden yeni kullanıcıya isim verilebilir. Şifre kutusuna çift tıklanarak açılacak nümerik klavyeden kullanıcı şifresi belirlenebilir. Yetki Seviye kayan kutusu tıklanarak kullanıcının yetki seviyesi düzenlenebilir. Sistemde verilebilecek yetki seviyeleri Kullanıcı, Yetkili ve Yönetici seviyeleridir. Kullanıcı Seviyesi : Ana ekrandaki izleme ve alarmlar menülerini açabilir. Yetkili Seviyesi : Kullanıcı seviyesinin yanında ana ekranda veri izleme, plc program yazma ve ekran tasarım menülerini açabilir. Yönetici Seviyesi : Yetkili seviyesinin yanı sıra sistem ayarları menüsünü açabilir. Kullanıcı tanımlama ekranında Kamera tuşuna basılırsa sistem

60 kameradan kullanıcının resmini çeker ve sol üst köşedeki kullanıcı resmi kutusuna resmi yerleştirir. Bu resimler aynı zamanda yüz tanıma özelliği için de kullanılabilir. Yüz tanıma işlemlerinin düzgün çalışması için küçük farklı açılardan sisteme en azından 3 farklı resim tanıtılması gerekir. Bu işlem yapıldıysa kullanıcı girişi ekranında Kamera tuşuna basılarak yüz tanıma ile sisteme giriş yapılabilir. Kaydet tuşuna basılırsa sistem bilgileri kaydeder ve kullanıcı işlemleri ana menüsüne döner. Çıkış tuşu ile değişiklikler iptal edilir ve kullanıcı işlemleri ana menüsüne dönülür. Kullanıcı işlemleri menüsünde Düzenle tuşuna basılır ise nümerik klavye ekranı açılır ve kullanıcı numarası sorulur. Eğer verilen kullanıcı sistemde kayıtlı ise ; ekranı açılır ve daha önceki kullanıcı ayarları sistemde görülecektir. Eğer kullanıcı tanımsız ise mesaj ekranı açılacak ve bilgi verilecektir. Bu ekranda istenilen düzenlemeler yapılabilir ve Kaydet tuşu ile kullanıcı işlemleri ana ekranına dönülür. Kamera tuşu ile kullanıcı için yeni fotoğraflar eklenebilir. Kullanıcı işlemleri ana menüsünde Sil tuşuna basılır ise nümerik giriş

61 ekranı açılacak ve kullanıcı numarası sorulacaktır. Eğer girilen kullanıcı tanımlı ise sistemden silinecektir. 1 numaralı kullanıcının silinmesi yasaklanmıştır. Bu durumlarda mesaj ekranından uyarı verilir Kamera Ayarları: Ayarlar menüsünde Kamera tuşuna basılır ise ; ekranı açılır. Bu ekranda Kamera İzni kayan kutusu ile kameranın sisteme bağlı olup olmadığı tanımlanır. Kamera izni tanımlı değil ise sistem kamera ile ilgili diğer menülerdeki işlemleri yapmayacaktır. Kamera Genişlik kutusu çift tıklanırsa nümerik klavye açılır ve buraya sisteme bağlı kameranın genişlik çözünürlüğü girilebilir. Kamera Yükseklik kutusu çift tıklanır ise nümerik klavye açılır ve bu alana kameranın yükseklik çözünürlüğü girilebilir. Yüz Tanıma İzni kayan kutusu ile kullanıcı giriş işlemlerinde yüz tanıma ile giriş işlemine izin verilebilir ya da izin iptal edilebilir. Yüz Tanıma Katsayı kaydırma girişi ile yüz tanıma katsayısı değiştirilebilir. Katsayı ne kadar küçük verilirse yüz tanıma işleminde

62 ayrıntlar o kadar önemli hale gelir. Küçük katsayı yüz tanıma işlemini zorlaştırır fakat hatalı tanımlamayı engeller. Katsayı büyürse yüz tanıma kolaylaşır fakat hatalı tanıma gerçekleşebilir. Kaydet tuşu ile bilgiler kaydedilerek ayarlar ekranına dönülebilir. Çıkış tuşu ile değişiklikler iptal edilerek ayarlar ekranına dönülür Ses Ayarları Ayarlar ekranında Ses tuşuna basılırsa ; ekranı açılır. Bu ekranda Tuş Sesi kayan kutusunda touch screen tuşlarına dokunulunca verecekleri ses tepkisi seçilebilir. Seçimler YOK, BUZZER ve SES KARTI olarak yapılabilir. Eğer ses kartı seçilirse tuşlardan click sesi alınır. Ses Seviyesi kaydırma girişi ile ses kartının vereceği sesin seviyesi 0 ile 255 arasında ayarlanabilir. 0 sessiz 255 maksimum ses anlamına gelir. Ses Kartı kutusu çift tıklanır ise alfanümerik klavye açılır ve buraya ses kartının donanımsal tanımlama ismi girilir. Yanlış tanımlama durumunda ses kartı çalışmaz. Teknik servis desteği olmadan değiştirilmemelidir.

63 Ses Kartı İzni ile sistemde ses kartı kullanımına izin verip kapatılabilir. Alarmlar vs. gibi ayarlarda bu izin olmadan ses işlemleri yapılamaz. Buzzer İzni ile sistem buzzer sesi açılıp kapatılabilir. Kaydet tuşu ile değişiklikler kaydedilir ve ayarlar menüsüne dönülür. Çıkış tuşu ile yapılan değişiklikler kaydedilmeden ayarlar menüsüne dönülür Gösterge Ayarları: Ayarlar menüsünde Gösterge tuşuna basılırsa ; ekranı açılır. Dil Sayısı kutusuna çift tıklanırsa nümerik klavye açılır ve buraya sistemde kullanılacak dillerin sayısı girilir. Bu ayarı sistem dil dosyasında değişiklik yapmadan değiştirmeyiniz. Aksi durumda sistem kilitlenebilir. Dil Seçimi kayan kutusu çift tıklanarak sistem dil dosyasında kayıtlı dillerden biri sistem dili olarak seçilebilir.

64 İzleme Tazeleme Süresi kutusu çift tıklanır ise nümerik kaypad açılır. Buraya izleme ekranlarının hangi sıklıkla tazelenmesi istendiğine göre 100ms cinsinden bir değer girilir. Giriş değeri 1 ise izleme ekranıları her 100ms 'de bir tazelenir. İzleme Oto Başlat kayan kutusu ile cihaz açılışında izleme ekranında mı başlayacak yoksa ana menüden mi açılacak seçimi yapılabilir. İzleme Dosyası kutusu çift tılanır ise ; ekranı açılır. Bu ekranda sistemde tasarlanmış izleme ekranlarının listesi görünür. Bir izleme dosyası seçilip Onay tuşuna basılır ise sistem açılışta otomatik olarak bu izleme ekranını başlatacaktır. Kaydet tuşu ile yapılan değişiklikler kaydedilip ayarlar menüsüne dönülür. Çıkış tuşu ile değişiklikler iptal edilir ve ayarlar menüsüne dönülür. Gösterge ayarları ekranında Touchscreen Kalibrasyon tuşuna basılırsa ;

65 sorgulaması görülür. Eğer Onay tuşuna basılırsa sistem yeniden başlatılır ve açılışta önce kalibrasyon ekranı görülür. Bu ekrandaki talimatlar takip edilerek kalibrasyon yapıldıktan sonra sistem tekrar çalışmaya başlayacaktır. İptal tuşuna basılırsa gösterge ayarları ekranına dönülür. Giriş Cihazı kısmından sistemin kullanacağı aktif giriş cihazı seçilebilir. Bu özellik cihaz üzerinde program yazarken ya da izleme ekranı tasarlarken kullanılabilir. Dokunmatik ekrandan programlama ve tasarım işlemlerini yapmak tercih edilmediğinden bu işlemleri yapmadan önce bu menüden giriş cihazını Mouse olarak değiştirip cihazın USB girişine bir mouse bağlayınız. Daha sonra sistemi yeniden başlatarak mouse ile işlemlerinizi yapabilirsiniz. Cihazın tekrar dokunmatik ekran ile çalışmaya başlaması için tekrar bu ekrandan giriş cihazı seçip yeniden başlatmanız yeterli olacaktır Bilgi Ekranı: Ayarlar menüsünde Bilgi tuşuna basılırsa ;

66 ekranı görülür. Bu ekranda Yazılım Versiyonu ve I/O Kartı Kullanım bilgileri hariç tüm bilgiler kullanıcı tarafından Oem Dosyası değiştirilerek değiştirilebilir. Tekrar Başlat butonu ile sistem reboot edilebilir. Çıkış tuşu ile ayarlar eknranına dönülür. 3. Alarmlar Menüsü Ana ekranda Alarmlar tuşuna basılırsa önce şifre sorgulama ekranı açılır. Eğer yetkili bir şifre girilir ise ;

67 sistemde gerçekleşen alarmların kaydedildiği veritabanı izlenebilir. Alarmlar Alarm Kodu, Gerçekleşme Tarihi ve Alarm Açıklaması şeklinde bu listeden izlenebilirler. Sistemde tutulacak alarm sayısının bir limiti olmayıp disk alanı ile sınırlıdır. Diskte gerçekleşecek şişme ve yavaşlamaları engellemek için veritabanının belirli aralıklarla yedeklenip temizlenmesi gerekmektedir. Bu işlemin nasıl yapılacağı konusunda Ayarlar menüsünde açıklamalara bakınız. 4. Veri Kayıt İzleme Menüsü Ana Ekranda veri kayıt izleme tuşuna basılırarak I/O noktalarından alınına veriler izlenebilir. Verilerin nasıl kaydedileceği I/O tanımlamaları menüsünde yapılır. Bütün kartlardaki her bir I/O noktası için periyodik ve alarmda veri kaydı özelliği aktive edilebilir. Eğer periyodik kayıt seçilir ise kart özelliklerinin programlandığı ekranda kayıt periyodu seçilebilir. Bu karttaki tüm I/O noktaları bu periyod aralıkları ile kaydedilir. Bu menüye girildiğinde ;

68 ekranı görülecektir. Bu ekranda önce sol taraftaki seçim kutusundan verileri izlenmek istenen I/O kartı seçilir. Bu işlem yapılınca orta seçim kutusuna seçilen kartta tanımlı I/O noktaları belirir. Orta seçim kutusundan da verileri izlenmek istenen I/O noktası seçildiğikten sonra sağ seçim kutusundan kalibre edilmiş ya da raw değerler seçilir. Bu seçime göre ilgili I/O noktasının raw Ya da kalibre edilmiş değerleri garfiğe aktarılabilir. Bu seçimler yapıldıktan sonra Onay tuşuna basılır. Eğer seçilen I/O noktası için periyodik ya da alarm durumunda kayıt yapılma seçilmiş ise ;

69 ekranı açılacaktır. Seçin nokta için kayıt bulunamaz ise grafik boş olarak gösterilir. Açılan grafikte dokunmatik ekran kullanılarak kaydırma işlemleri uygulanabilir. Ayrıca Yaklaş butonu ile garfiğe x 32 kadar zoom yapılabilir. Uzaklaş butonu ile zoomdan kademeli olarak geri çıkılabilir. Başlangıç tuşu ile garfik ilk duruma geri döndürülebilir. Çıkış tuşuna basılarak Veri İzleme ana ekranına dönülebilir. Grafikte x ekseni kayıt sayısını y ekseni ise okunan verileri gösterir. 5. Programlama Menüsü Ekom FPLC-X ana ekranında Program tuşuna basılırsa kullanıcı giriş ekranı açılır. Yetkili bir şifre girişi yapılırsa ; ekranı görülür. Bu ekranda ;

70 Tuşu ile daha önceki tasarımlar dosyalarından geri yüklenip üzerinde değişiklik yapılabilir. Tuşu ile tasarım kaydedilebilir. Kayıt işlemi sırasında tasarıma isim verilmesi istenecektir. Tuşu ile tasarıma yeni bir fonksiyon blok eklenebilir. Tuşu ile tasarıma yeni boş bir sayfa eklenebilir. Tuşu ile seçilen fonksiyon blok silinebilir. Tuşu ile bir önceki tasarım sayfasına dönülebilir. Tuşu ile bir sonraki tasarım sayfasına gidilebilir.

71 Tuşu ile yapılan tasarım derlenebilir. Tuşu ile derlenmiş olan tasarım koşturulabilir. Tuşu ile üzerinde çalışılan tasarım sistem başlangıcında çalıştırılması için kaydedilebilir. Tuşu ile kütüphane oluşturma işlemleri yapılabilir. (Kütüphane oluşturma işlemleri için 8. Bölüme bakınız.) Tuşuna basılır ise boot PLC programı silinir. PLC durdurulur ve tüm retain değişkenler sıfırlanır. Tuşu ile ana ekrana dönülebilir. Tuşuna basılırsa ;

72 Ekranı açılacaktır. Bu ekranda sistemde kullanılabilecek tüm fonksiyon blokları görünecektir. Soldaki listeden istenen bloak ok tuşları işle işaretlenip seçilebilir. Ya da sağdaki kısayol tuşları ile liste istenilen fonksiyonların bulunduğu alt listelere indirgenebilir. Lojik fonksiyonlar, matematik fonksiyonlar, karşılaştırma fonksiyonları, kontrol fonksiyonları be I/O fonksiyonları kısayol tuşlarından seçilebilir. Fonksiyon seçimi yapılıp Onay tuşuna basılır ise ;

73 seçilen fonksiyonlar resimdeki gibi görülecektir. Yeni fonksiyonlar sol üst köşeye eklenmektedir. Eğer o bölge boş değil ise sistem yeni fonksiyon eklemez. Fonksiyonların giriş/çıkış pinleri tıklanarak ; görüldüğü gibi programlama işlemleri yapılabilir. Herhangi bir giriş/çıkış pini tıklandığında bir bağlantı oluşur ve bu bağlantı başka bir fonksiyonun herhangi bir giriş/çıkış pinine tıklayana kadar hazır bekler. Bu işlem

74 yapıldığında fonksiyon giriş/çıkış bağlantısı yapılmış olur. Her bir giriş çıkış 50 noktaya kadar eşzamanlı bağlanabilir. Bir giriş/çıkış tıklandıktan sonra bağlantıdan vazgeçilir ise boş bir noktasyı çift tıklamanız gerekir. Bir fonksiyonun iç parametrelerini belirlemek için fonksiyon tıklanır. Bu işlem yapıldığında tıklanan fonksiyona göre değişen aşağıdakine benzer bir ekran görünür. Genel olarak fonksiyonların tek iç parametresi vardır. Bu parametre fonksiyonun hangi sırada işleneceğini belirtir. Girişler okunduktan sonra fonksiyonlar bu sıra ile işlenir ve çıkışları birbirlerine aktarılabilir. Çıkışa yakın fonksiyonların daha büyük, girişe yakın fonksiyonların daha küçük program sırası olması programın düzgün çalışması açısından önemlidir. Program Sırası kutusuna çift tıklanır ise nümerik klavye açılır ve istenilen sıra numarası (1 ile 1000 arası) fonksiyona verilebilir. Bazı fonksiyonların daha fazla iç parametresi vardır. Bu fonksiyonların üzerine tıklanır ise sırası ile gösterilen ekranlar açılır. PD fonksiyonu tıklanır ise ;

75 ekranı görülür. Bu ekranda program sırası parametresinin yanı sıra ; KP parametresi kontroller kazancını belirler. Kutuya çift tıklanır ise nümerik klavye açılır ve buraya yeni kazanç değeri girilebilir. KD parametresi kontollerin türev kazancını belirler. Kutuya çift tıklanılarak açılan nümerik klavyeden değer değiştirilebilir. PD HIGH parametresi kontrollerin vereceği maximum çıkışı belirler. Kutuya çift tıklanılarak açılan nümerik klavyeden değer değiştirilebilir. PD LOW parametresi kontrollerin vereceği minimum çıkışı belirler. Kutuya çift tıklanılarak açılan nümerik klavyeden değer değiştirilebilir. OUT TYPE kayan kutusundan kontroller çıkış tipi seçilebilir. ANALOG çıkış seçilir ise kontroller sayısal değer olarak çıkış verir. DIGITAL çıkış seçilirse lojik bir çıkış verir. Bu çıkış zaman oransal olarak çıkışın durumunu belirler. Zaman oranları PERIOD parametresi ile birlikte belirlenir. MAN OUT çıkışı ile kontrollörün programda MAN girişi 1 olursa vereceği manuel çıkış set edilebilir.kutuya çift tıklanılarak açılan nümerik klavyeden değer değiştirilebilir. PERIOD çıkışı ile zaman oransal çıkışın periyodu değiştirilebilir. Kutuya çift tıklanılarak açılan nümerik klavyeden değer değiştirilebilir. PID fonksiyonu tıklanır ise ;

76 ekranı görlür. Bu ekranda programda bloğun işleneceği sırayı belirleyen Program Sırası bilgisi kutuya tıklanarak açılacak nümerik klavyeden belirlenebilir. KP kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden kazanç katsayısı değiştirilebilir. KI kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden integral kazancı katsayısı değiştirilebilir. KD kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden fark kazancı katsayısı değiştirilebilir. PERIOD kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden zaman oransal çıkış periyodu belirlenebilir. OUT TYPE kayan kutusundan çıkış tipi seçilebilir. ANALOG seçildiğinde çıkış analog çıkış noktalarına DIGITAL seçildiğinde ise sayısal çıkış noktalarına bağlanabilir. PID HIGH kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden bloğun üretebileceği maximum çıkış miktarı sınırlandırılabilir. PID LOW kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden bloğun üretebileceği minnimum çıkış miktarı sınırlandırılabilir. INT HIGH kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden integral birleşeninin çıkışa maximum katkısı sınırlandırılabilir. INT LOW kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden integral birleşeninin çıkışa minimum katkısı sınırlandırılabilir.

77 MAN OUT kutusuna tıklanarak açılacak nümerik klavyeden bloğun MAN girişi aktif olduğunda bloğun vermesi istenen çıkış belirlenebilir. CCURVE fonksiyonu tıklanır ise ; ekranı görülür. Bu ekranda Program Sırası bilgisi kutuya tıklanarak açılacak nümerik klavyeden belirlenebilir. CURVE NO kutusu tıklanır ise açılacak nümerik klavyeden eğrinin tipi belirlenebilir. LINTRF fonksiyonu tıklanır ise;

78 ekranı açılacaktır. Bu ekranda Program Sırası bilgisi kutuya tıklanarak açılacak nümerik klavyeden belirlenebilir. M kutusu tıklanırsa açılacak nümerik klavyeden dönüşümde kullanılacak M katsayısı girilebilir. (y = Mx+N lineer dönüşümü için) N kutusu tıklanırsa açılacak nümerik klavyeden dönüşümde kullanılacak N katsayısı girilebilir. (y = Mx+N lineer dönüşümü için) GEN fonksiyonu tıklanır ise ;

79 ekranı görülecektir. Bu ekranda Program Sırası bilgisi kutuya tıklanarak açılacak nümerik klavyeden belirlenebilir. FUNC kayan kutusunda jenaratörün hangi fonksiyon şeklini üreteceği seçilebilir. (ÜÇGEN,SİNÜS,TESTERE DİŞİ vs.) PERIOD kutusu tıklnarak açılacak nümerik klavyeden fonksiyonun periyodu 10ms cinsinden girilebilir. POINT CNT kutusu tıklanarak açılacak nümerik klavyeden fonksiyonun kaç noktada üretileceği seçilebilir. AMP kutusu tıklanarak açılacak nümerik klavyeden fonksiyonun hangi maximum genliğe erişeceği seçilebilir. CYC kutusu tıklanarak açılacak nümerik klavyedek fonksiyon şeklinin kaç kez tekrarlanacağı seçilebilir. MODE kutusu tıklanarak açılacak nümerik klavyeden fonksiyonun asimetrik şekilleri üretme modu seçilebilir. INPUT fonksiyonu tıklanır ise ;

80 ekranı açılacaktır. Bu ekranda giriş için kayan kutuda 3 seçenek görülecektir. Bunlar ; DEFAULT seçilir ise ilk kutu sıradaki kutu tıklanarak açılacak nümerik tuş takımına sabit değer verilebilir. Bu giriş sürekli girilen değeri veriyor olacaktır. IO VALUE seçilir ise ilk kutu tıklanınca sistemde tanımlı I/O kartlarının listesi açılır. Buradan girişin okuyacağı kart seçilir ve onaylanır ise ilk kutuda kart numarası görülecektir. Bu işlemden sonra ikinci kutu tıklanır ise ilgili kartta tanımlı ve kullanılabilir I/O noktalarının listesi görülür. Bu listeden bir I/O noktası seçilir ise giriş değer olarak bu I/O noktasından okuduğu değeri verecektir. MEM VALUE seçilir ise ilk kutu tıklanınca sistem memory görüntüleme ekranı açılacaktır. Bu ekrandan 0 ile arasında bir memory bölgesi seçilir ise bu bölge giriş olarak verilir. Bu bölgeye başka bir çıkış bağlanarak program blokları arasında bilgi alışverişi sağlanabilir. OUTPUT fonksiyonu tıklanır ise ; ekranı görülecektir. Bu ekranda Program Sırası kayan kutusundan ;

81 IO VALUE seçilir ise output bloğu girişine gelen veriyi I/O noktalarına aktarır. Aktarılacak I/O noktasının seçilmi için ilk CARD NO kutusu tıklanır ise sistemde tanımlı I/O kartlarının göründüğü bir seçim ekranı açılır. Buradan herhangi bir kart seçilir ise CARD NO kutusunda kartın numarası görülür. Kart seçimi yapıldıktan sonra CH.NO kutusu tıklanır ise seçilen kartta tanımlı I/O noktalarının görüldüğü bir seçim kutusu açılır. Bu kutudan bir I/O noktası seçilir ise çıkş bloğu girişindeki veriyi bu I/O noktasına yazar. MEM VALUE seçilir ise output bloğu girişine gelen veriyi memory bölgesinde seçilen adrese yazar. Bu adres seçimini yapmak için ilk kutu tıklandığında memory seçim ekranı açılır ve bu ekranda ilgili memory gözü seçilerek onay verilir. İlk kutuda seçilen bloğun adresi görülür. EXIT seçilirse çıkış bloğuna 1 geldiğinde plc programı durdurulur. Bu özellik özellikle IO tetiklemeli ve zaman tetiklemeli programların biritirilmesi için kullanılır. Standart PLC programı yazalıp çıkış bloğunun EXIT özelliğine verilmesi durumunda program otomatik olarak yeniden başlayacaktır. Cihaz ayarlarından PLC programı çalışma ayarı Cyclic

82 olarak seçilmiş ise ve EXIT tipi çıkış bloğu ile program durdurulur ise program yeniden başlatılır. Fonksiyon açıklamaları ve iç parametreleri için bölüm 8.5 fonksiyonlar kısmına bakınız. Program yazma ekranında ; tuşuna basıldıktan sonra herhengi bir fonksiyon blok tıklanır ise o blok tüm bağlantıları ile birlikte silinecektir. Bu tuşa basıldıktan sonra herhangi bir fonksiyon bloğun bir giriş çıkış pinine basılır ise o pin ile ilgili bağlantılar silinecektir. Program yazmakta iken sayfada yeterli yeriniz kalmaz ise tuşu ile yeni bir sayfa ekleyebilirsiniz. Sistem 10 sayfaya kadar program sayfası eklenmesine izin verir. Daha önceki sayfadan yeni sayfaya bilgi taşımak için OUTPUT ve INPUT bloklarını kullanabilirsiniz. Daha önceki sayfadan taşınacak bir veri var ise bir OUTPUT bloğuna baağlayıp bloğu ise bir memory adresine bağlayabilirsiniz. Daha sonra yeni sayfada INPUT bloğunu aynı memory adresine bağlayarak veriyi yeni fonksiyonlara aktarabilirsiniz. Birçok sayfa ekledikten sonra sayfalar arsında ve tuşları ile gezinebilirsiniz. Bu şekilde projenizi tamamladıktan sonra KAYDET tuşuna basılır ise alfanümerik klavye açılır ve projenin ismi sorulur. Proje ismi girilip ONAY tuşuna basarsanız projeniz kaydedilir.

83 Eğer daha önce aynı isimli bir proje kaydı mevcut ise sorgulama ekranında üzerine kayıt yapmak isteyip istemediğiniz sorulur. Eğer üzerine kaydet seçilir ise proje aynı isimle kaydedilir. Eğer onay verilmez ise tekrar ana programlama ekranına dönülür. Burada tekrar KAYDET tuşuna basıp açılan alfanümerik klavyeden yeni bir proje ismi vermeniz gerekir. Proje kaydı yapıldıktan sonra AÇ tuşuna basılır ise ; ekranı görünür. Bu ekranda sistemde kayıtlı projelerin listesi görülür. OK tuşları ile ya da üzerine tıklayıp seçerek yüklemek istediğiniz projeyi seçebilirsiniz. Seçimi yapıp ONAY tuşuna basarsanız daha önceden kaydettiğiniz proje değişiklik yapılabilecek şekilde açılır. Proje kaydedildikten sonra ; tuşu ile yapılan proje derlenmek istenir ise öncelikle sistem projenin bir ismi var mı kontrolü yapar. Eğer projenin ismi yoksa projeye isim verilmesi konusunda uyarı mesajı verir. Eğer proje son kayıt işleminden sonra değişikliğe uğramış ise önce projenin kaydedilmesini konusunda uyarı mesajı verir. Bu koşullar sağlanmış ise ;

84 ekranı görülür. Bu ekranda derlemeye başlamadan önce set edilmiş program döngü zamanı ayarı gösterilir. Eğer bu döngü zamanı ile programın derlenmesi onaylanıyor ise Onay tuşuna basılır ve derleme başlatılır. Eğer faklı bir döngü zamanı isteniyor ise giriş kutusu çift tıklanarak açılacak nümerik giriş klavyesinden yeni döngü zamanı girilir ve yine Onay tuşuna basılarak devam edilir. Onay tuşuna basıldığında ;

85 ekranı görülür. Bu ekran projenin derlenmesi süresince görülür. İlerleme çubuğu işlemin sorun yaşayıp yaşamadığını algılanabilmesi için ilerler. Derleme süresi ile bir ilişkisi yoktur. İşlem tamamlandığında ; ekranı görülür. Bu durumda projeniz derlenmiş çalıştırılmaya veya boot projesi olarak ayarlanmaya hazırdır. Derleme işlemi yapıldıktan sonra ;

86 Tuşu ile debug moda geçilebilir. Bu moda geçmeden önce mutlaka projenin compile edilmiş olması gerekir. Moda geçerken eğer sistemde daha önceden ayarlanmış ve çalışmakta olan bir boot proje varsa sistem boot projenin iptal edilmesinin istenip istenmediğini sorun bir sorgu ekranı açacaktır. Boot proje iptal edilmek istenirse daha önceden ayarlanmış PLC programı çalışmayı durdurur ve düzenlenen proje çalışmaya başlar. Bu işlem yapıldığında ekranda ; şeklinde debug edilen proje görülür. Bu ekranda canlı olarak tüm çıkış değerlerinin hangi değerleri aldığı görülebilir. Eğer proje tek bir sayfadan daha fazla ise sağ ve sol ok tuşları ile diğer sayfalar da debug edilebilir. Proje debug modda iken yeni bir bağlantı yapılamaz ve fonksiyon blokların yerleri değiştirilemez. Tuşu ile debug işlemi sonlandırılıp proje geliştirme ekranına geri dönülebilir. Debug işlemi sonlandırılınca sistemde çalışır durumda herhangi bir proje olmaz. Program yazma ekranından çıkarken seçili boot projesi yeniden

87 başlatılır. Eğer yeni geliştirdiğiniz programın boot proje olarak ayarlanmasını istiyorsanız tuşu ile geliştirilen projenin boot projesi olarak ayarlanmasını sağlamanız gerekir. 6. Tasarım Ana ekranda Tasarım tuşuna basılınca kullanıcı giriş ekranı açılır. Eğer yetkili bir kullanıcı girişi yapılırsa tasarım işlemlerine başlanabilir. Tasarım kullanıcı kendi izleme ekranlarını tasarlamaya başlayabilir. Bu menüde hızlı şekilde cihaz ekranında çalışan PLC programı ve IO değerleri için scada uygulaması gerçekleştirilebilir. Tasarım ile gerçekleştirilen izleme ekranı gerçek zamanda çalışırken ayrıca sistemde meydana gelebilecek I/O kartı haberleşme, I/O kartı kalibrasyon ve sistem haberleşme alarmları otomatik olarak gösterilecektir. Menüye ilk giriş yapıldığında ;

88 ekranı görülür. Bu ekranda menü tuşları kullanılarak daha önceden kaydedilmiş bir tasarım projesi açılabilir, yapılan tasarım kaydedilebilir, tasarıma yeni element eklenebilir, eklenmiş bir element silinebilir. Tasarım sayfaları arasında dolaşılabilir, yapılan tasarım derlenip denenebilir ve cihaz başlangıcında açılacak ekran olarak ayarlanabilir. Tasarlanan sayfanın numarası sayfa değiştirme tuşlarının sağında görülebilir. ESC tuşu ile ana ekrana geri dönülebilir. Bu ekranda ; tuşuna basılırsa ; ekranı açılır. Bu ekrandan tasarıma sırasıyla Buton, Edit Kutusu, Text Seçim Kutusu, Tarih / Saat Göstergesi, Yatay Proses Kutusu, Dik Proses Kutusu, Resim, Alarm İzleme, Ölçü Aleti ve Garfik İzleme elementrleri eklenebilir. BUTTON seçilip Ekle tuşuna basılır ise ;

89 şeklinde bir buton simgesi ekrana gelir. Sürükle bırak sistemiyle buton istenilen alana yerleştirilir. Daha sonra eklenen buton simgesi çift tıklanarak ;

90 ekranı açılır. Bu ekranda butona ait çeşitli özellikler belirlenebilir. Genişlik giriş kutusu çift tıklanarak açılan nümerik giriş klavyesinden butonun genişliği değiştirilebilir. Yükseklik giriş kutusu çift tıklanarak açılan nümerik giriş kalvyesinden butonun yüksekliği değiştirilebilir. Text giriş kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik giriş klavyesinden butonun üzerinde görünecek yazı bilgisi girilebilir. Eğer butonda yazı yerine resim görünmesi isteniyor ise Resim giriş kutusu çift tıklanır. Bu işlem yapıldığında ;

91 ekranı açılır. Bu ekranda butonda gösterilebilecek resim dosyaları arasında gezip istenilen bir dosya seçilebilir. Bu buton üzerinde görünecek resim olarak ayarlanacaktır. İşlev seçim kutusunda butonun davranışı belirlenebilir. Bu davranışlar Değişkene etki : butona basıldığında Değişken alanında belirtilen hafıza alanına butonun durumu yazılır. Buton push buton olarak seçildi ise butona her basışta alana 1 yazılır. Eğer buton toggle buton olarak seçildi ise butonun durumuna göre değişken 1 veya 0 olarak değiştirilir. Sayfaya git : butona basıldığında değişken alanında yazılan tasarım sayfasına dallanılır. Çıkış : butona basıldığında izleme ekranları sona erdirilir ve cihaz kullanım ekranı görülür. (Çıkış butonları şifre korumalıdır.) Çıkış için şifre olarak butonun memory alanına yazılacak rakamlar kullanılır. Buton bu şekilde programlandığında hafıza değişkeni hafıza erişimi için kullanılmaz. Sayfaya Şifreli Git : butona basıldığında önce şifre sorgulama ekranı açılır. Doğru şifre girilir ise seçilen izleme sayfasına gidilir. Eğer şifre doğru girilmez ise aynı izleme sayfasında kalınır. Değişken bölgesine girilen değer şifre olarak kullanılır. Yardımcı Par. bölgesine girilen değer ise gidilecek sayfa olarak kullanılır.

92 Değişken giriş kutusuna çift tıklanarak işlev özelliklerine uygun değişken girişi nümerik klavye ile yapılabilir. Davranış seçim kutusunda butonun davranış özelliği seçilebilir. Push buton seçili ise butona basıldığında buton durumu 1 olarak basılmadığında ise buton durumu 0 olarak hafızaya gönderilir. Eğer toggle buton seçili ise ilk basılışta buton durumu 1 durumuna geçip hafızaya yazılır. Tekrar basıldığında ise buton durumu 0'a geri döner. Yardımcı Par. alanı sadece şifreli sayfaya git işlevinde gidilecek sayfa belirlemek için kullanılır. Görsel ekleme ekranında EDIT seçilir ise ; elementi görsel tasarım sayfasına eklenir. Bu element ile izleme ekranınadan bir hafıza bilgesine sayısal değer girişi sağlanabilir. Bu element sürükle bırak yöntemi ile istenilen alana taşınır. Edit elementine çift tıklanır ise ;

93 ekranı açılır. Bu ekranda elementin yüksekliği ve genişliği belirlenebilir. Giriş değerinin hangi hafıza alanına yapılacağı seçilebilir. Görsel ekleme ekranında TEXT SELECT seçilir ise ; elementi eklenecektir. Bu element ile izleme ekranından bir memory değişkenine seçilen text ile ilgili bilgi gönderilebilir. Bu element

94 üzerinden yapılacak değişikliklerle seçim hafıza alanına aktarılır. Element sürükle bırak yöntemi ile istenilen alana yerleştirilebilir. Elementin üzerine çift tıklanır ise ; ekranı görünür. Bu ekranda elementin genişliği ve yüksekliği ayarlanabilir. Daha sonra Değişken seçim kutusundan hafıza değişkenine bağlanabilir. Text Ekle seçim kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik giriş klavyesinden elementin göstermesi istenen metinler sıra ile girilir. Onay verilince metin listeye eklenir. Bu listede hafıza alanının durumuna göre hangi metnin görüneceği veya seçim değiştirildiğinde hafıza alanına hangi değerin yazılacağını sıra ile belirler. Bir metin seçildikten sonra yukarı ve aşağı ok tuşları ile metnin seçim kutusundaki yeri değiştirilebilir. Bir metin seçili iken Yenile tuşuna basılırsa metin alfanümerik giriş kutusu içerisinde açılır ve üzerinde değişiklik yapılabilir. Seçili bir metin çift tıklanır ise metin silinir ve metin kutusundaki elementler yerini dolduracak şekilde yeniden düzenlenir. Görsel ekleme ekranında DATE TIME VIEW seçilir ise ;

95 elementi eklenir. Bu element ile izlemeye tarih saat göstergesi eklenebilir. Bu element sürükle bırak yöntemi ile istenilen alana yerleştirilir. Çift tıklanır ise ; ekranı görülecektir. Bu ekrandan elementin genişliği ve yüksekliği

96 ayarlanabilir. Tip seçim kutusunda tarih mi saat mi göstereceği seçilebilir. Görsel ekleme ekranından HORIZANTAL PROGRESS seçilir ise ; elementi eklenir. Bu element ile izleme ekranına yatay proses barı eklenebilir. Yatay progress barın değişimi bir memory hücresine bağlanarak değer izlenebilir. Bu elemen sürükle bırak yöntemi ile istenilen yere yerleştirilebilir. Çift tıklanırsa ;

97 ekranı açılır. Bu ekrandan elementin genişliği, yüksekliği, bağlı olacağı memory alanı, Minimum ve Maximum değerleri girilebilir. Renk seçim kutusundan görselin değerine göre gösterilecek renk seçilebilir. Görsel ekleme ekranında VERTICAL PROGRESS seçilir ise ;

98 ekranı açılır. Bu element ile bir değişkene bağlı dikey proses çubuğu izleme ekranına eklenebilir. Seçilen memory hücresinin değişimi dikey progress bar ile izlenebilir. Çift tıklandığında HORIZONTAL PROGRESS ile aynı ayarlar ekranı açılır ve aynı ayarlar yapılabilir. Görsel ekleme ekranından PICTURE seçilir ise ; elementi eklenir. Bu element ile izleme ekranına sabit Ya da değişkene bağlı değişen dosyadan resim gösterme özelliği eklenebilir. Değişkene bağlı olarak kullanılır ise değişkenin değerine göre gösterilen resim değiştirilebilir. Elemente çift tıklanır ise ;

99 iç ayarlar görünür. Bu ayarlardan elementin yüksekliği, genişliği ve bağlı olacağı memory alanı görüntülenebilir. Ayrıca ilgili değişkene göre hangi resmi göstereceği seçilebilir. Görsel ekleme ekranından ALARM VIEW seçilir ise ; elementi eklenir. Bu elemet ile izleme ekranı için alarm gösterge tablosu

100 hazırlanabilir. Element çift tıklanır ise ; ekranı açılır. Bu ekrandan elementin yüksekliği, genişliği, bağlı olacağı değişken seçilebilir. Daha sonra bu değişkenin değerinin karşılaştırılacağı sabit, değişken değeri ile karşılaştırma operatörü ve şart sağlandığında verilecek alarm mesajları seçilebilir. Değerler girildikten sonra Ekle tuşu ile alarm view hafızasına alınır. Daha sonra bu işlemler diğer alarmlar için tekrarlanır. Alarm girişleri birçok farklı değişkene bakarak belirlenebilir. Toplam 50 farklı alarm belirlenebilir. Alarm girişleri üzerine çift tıklanarak silinebilir. Görsel ekleme ekranından METER seçilir ise ;

101 elementi eklenir. Bu element ile bir değişken bir analog metre görselinde izlenebilir. Element çift tıklanır ise ; ekranı açılır. Bu ekrandan elementin yüksekliği, genişliği, bağlı olacağı değişken seçilebilir. Ayrıca göstergenin minimum, maximum değerleri ile sarı bölgenin başlayacağı değer ve kırmızı bölgenin başlayacağı değer seçilebilir. Minimum ile Gösterge Sarı değeri arasında kalan bölge yeşil bölge olarak gösterilir. Görsel ekleme ekranından GRAPHIC seçilir ise ;

102 elementi izleme ekranına yerleştirilir. Bu element ile bir değişkenin değerini trend olarak izlemek mümkündür. Element çift tıklanır ise ; ekranı görülür. Bu ekrandan elementin yüksekliği, genişliği, bağlı olacağı değişken seçilebilir. Grafiğin renki örnek zamanı ve toplam örnek sayısı belirlenir. Grafik ekran örnek süresinde bir yenilenir ve seçilen son örnek sayısını grafik gösterimde gösterir. Etiket ile garfiğin y ekseninin ismi verilebilir. Görsel ekleme ekranından LED seçilir ise ;

103 elementi eklenir. Bu element ile bir değişkenin lojik değeri led rengi olarak ifade edilebilir. Element çift tıklanır ise ; ekranı açılır. Bu ekrandan elementin genişliği, yüksekliği, bağlı olacağı değişken ve LED'in On ve Off renkleri belirlenebilir.

104 Görsel ekleme seçim listesi aşağı kaydırılır ise ; ekranı görülür. Bu alanda eklenebilecek diğer elementler görüntülenir. Görsel ekleme ekranında DIAL seçilir ise; elementi izleme ekranına eklenir. Bu elelent ile veri alanına değişken veri göndermek mümkündür. Element çift tıklanır ise ;

105 açılan pencereden elementin genişliği, yüksekliği ve bağlı olacağı değişken belirlenebilir. Ayrıca elementin değişkene göndereceği minimum ve maximum değerler de belirlenebilir. Görsel ekleme ekranından DISPLAY seçilir ise ; elementi izleme ekranına eklenir. Bu element ile bir memory alanının verisi LCD görüntüsünde izlenebilir. Element çift tıklanır ise ;

106 ekranı görülür. Bu ekrandan elementin genişliği, yüksekliği ve bağlı olacağı memory alanı seçilebilir. Görsel ekleme ekranından SPINBOX seçilir ise ; elementi izleme ekranına eklenir. Bu element ile bir memory alanın değeri arttırılıp azaltılabilir. Element çift tıklandığında açılacak alanlar DIAL elementi ile aynıdır ve aynı ayarlar yapılabilir. Görsel ekleme ekranında LABEL seçilir ise ;

107 elementi izleme ekranına eklenir. Bu element ile izleme ekranına sabit textler koymak mümkündür. Element çift tıklanır ise ; ekranı açılır. Bu ekrandan elementin genişliği, yüksekliği seçilebilir. Etiket giriş kutusu çift tıklanarak açılacak alfanümerik klavyeden elementin göstereceği metin girilebilir. Renk kayan kutusu ile de metnin rengi seçilebilir. Eğer etiket kısmı boş bırakılır ise element bir memory alanını izlemek için de kullanılabilir. İzlenecek değişkenin memory adresi Değişken kutusu çift tıklanarak girilebilir. Değişkenin arkaplan rengi de Arka Plan Rengi renk seçim kutusundan seçilebilir.

108 Görsel ekleme ekranında BACKGROUND seçilir ise ; nesnesi eklenecektir. Bu nesne aslında kendi başına görünmeyen bir nesnedir. Ancak arkaplana renk vermek veya arkaplana resim yerleştirmek için kullanılır. Bir sayfada birden fazla kullanılmamalıdır. Nesne çift tıklanır ise ; ekranı açılır. Bu ekranda Renk kayan kutusu ile arkaplan rengi seçilebilir. Eğer arka plana resim dosyası yerleştirilmek istenir ise Resim seçim kutusu çift tıklanır. Açılan menüden dosya seçimi yapılır ve onaylanır. Bu şekilde görsel izleme arkaplanında arkaplan boyutuna uydurulmuş olarak seçilen dosyadaki resim görülür. Dosya seçimi yapıldığında renk seçiminin bir işlevi olmaz.

109 İzleme tasarım ekranında ; tuşuna basıldıktan sonra tıklanan element silinir. Tuşları ile izin tasarlanabilecek 10 izleme ekranı arasında geçiş yapılabilir. Diğer ekranlar da yukarıda anlatılan elementler eklenerek tasarlanabilir. Tuşuna basılarak yapılan tasarımlar kaydedilebilir. Tasarım kaydedilirken önce bir alfanümerik klavye açılır ve tasarıma isim verilmesi istenir. Tuşuna basılarak daha önceden yapılmış tasarımlar çağırılığ üzerinde değişiklik yapılabilir. Tuşuna basılrarak yapılan tasarım derlenebilir. Tasarımın derlenebilmesi için isimlendirilmiş ve kaydedilmiş olması gerekmektedir. Tuşa basıldığında ;

110 ekranı görünecektir. Bu ekrandan 100ms cinsinden izleme ekranının tazelenme süresi seçilebilir. Değeri değiştirmek için seçim kutusu çift tıklanır ve açılan nümerik kalvyeden yeni değer girilebilir. Eğer değer olarak 5 girilir ise izleme ekranı her 500ms'de bir yenilenir. Onay tuşuna basıldığında ; ekranı görülür. Derleme tamamlanınca bilgi ekranı gelir ve onaylanarak ana ekrana dönülür.