TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Transkript

1 Sayfa 1 Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı İşgücü Maliyet Endeksi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 09/03/2012 tarihinde yayımlanan 2011 Yılı İşgücü Maliyet Endeksi konulu haber bültenine göre; 2011 yılında saatlik işgücü maliyet endeksi 129,6 olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre %9,5 oranında artış göstermiştir yılında sektörler itibarı ile saatlik işgücü maliyet endeksi, bir önceki yıla göre en yüksek artış oranını %13,0 değeri ile inşaat sektöründe göstermiştir yılı döneminde ise saatlik işgücü maliyet endeksi bir önceki döneme göre %2,4 oranında artış göstermiştir. Sektörler itibarı ile 2011 yılı döneminde, bir önceki döneme göre en yüksek artış %4,8 oranı ile hizmet sektöründe gözlenmiştir yılında saatlik kazanç endeksi 132,2 olarak gerçekleşmiştir. %9,7 oranında da bir önceki yıla göre artış yönünde değişim göstermiştir yılında, saatlik kazanç endeksi bir önceki yıla göre sektörler bazında en yüksek artışını %13,0 oranı ile inşaat sektöründe göstermiştir yılı döneminde ise saatlik kazanç endeksi bir önceki döneme göre %3,2 oranında artış göstermiştir. Sektörler bazında da 2011 yılı döneminde, hizmet sektörü saatlik kazanç endeksi bir önceki döneme göre gösterdiği %5,4 oranındaki artış ile en yüksek artışı gösteren sektör olmuştur yılında saatlik kazanç dışı maliyet endeksi 119,0 olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre bu endeks değeri ile artış oranı %8,4 olmuştur.

2 Sayfa yılında, saatlik kazanç dışı maliyet endeksi sektörler bazında bir önceki yıla göre en yüksek artışını %12,9 oranı ile yine inşaat sektöründe göstermiştir yılı döneminde saatlik kazanç dışı maliyet endeksi bir önceki döneme göre %1,1 oranında azalış göstermiştir. Sektörler bazında da 2011 yılı döneminde, sanayi sektörü saatlik kazanç dışı maliyet endeksi bir önceki döneme %3,2 oranında azalış gösteren sektör olurken, inşaat sektörü %3,1 oranında ve hizmet sektörü de %1,7 oranında artış gösteren sektörler olmuştur. TÜİK tarafından 2008 yılı temel yıl olmak üzere üçer aylık dönemler halinde yayımlanan İşgücü Maliyet Endeksleri kapsama dahil edilmiş olan; sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde ücretli çalışan istihdam etmenin işverene saat başına maliyetindeki değişimi nominal olarak ölçmektedir. Saatlik İşgücü Maliyet Endeksi Kazanç ve kazanç dışı 1 işgücü maliyet bileşenlerinin tümündeki saatlik değişimin ölçüsü olan 2008 temel yıllı saatlik işgücü maliyet endeksi, 2011 yılı inde 135,8 değeri ile bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,2 oranında artış göstermiştir. Bunun anlamı; sanayi, inşaat ve hizmet sektöründe ücretli olarak istihdam edilen ücretli çalışanları istihdam etmenin işverenlere saat başına maliyetinde, 2010 yılı dönemine göre %10,2 oranında artış olmuştur yılı döneminde saatlik işgücü maliyet endeksi bir önceki döneme göre de %2,4 oranında artış göstermiştir yılı için yıllık ortalama saatlik işgücü maliyet endeksi de 129,6 değeri ile bir önceki yıla göre %9,5 oranında artış göstermiştir. 1 İşverenlerin ücretli çalışanlar için yapmış olduğu sosyal güvenlik, ihbar ve kıdem tazminatı ödemeleridir.

3 Sayfa 3 Sektörler itibarı ile saatlik işgücü maliyet endeksi 2011 yılı ortalama değerlerine göre analiz edildiğinde; bir önceki yıla göre en yüksek artışı gösteren %13,0 oranı ile inşaat sektörü olmuş ve sektörün yıllık ortalama endeks rakamı da 140,5 olmuştur. Sanayi sektörü için yıllık ortalama 127,8 olan endeks değeri bir önceki yıla göre %8,8 oranında artış yönünde değişim göstermiştir. Hizmet sektörü 2011 yılı yıllık ortalama endeks rakamı 129,7 olup, bir önceki yıla göre %9,7 oranında artış göstermiştir. Tüm bu sonuçlara göre, 2011 yılı için gerek dönem, gerekse yıllık ortalama endeks rakamları bir önceki yılın aynı dönemine ve bir önceki döneme göre artış yönünde bir başka ifade ile 2011 yılında ücretli olarak istihdam edilenlerin işverene maliyeti artış yönünde değişim göstermiştir (Bkz, Tablo 1). İktisadi faaliyet kolları düzeyinde saatlik işgücü maliyet endeksinin 2011 yılı yıllık ortalama değerlerine göre bir önceki yıla kıyasla değişim oranları incelendiğinde de; sanayi sektörü altında en yüksek artışı %13,2 oranı ile su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri gösterirken, en düşük artışı ise %3,0 oranı ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı faaliyeti göstermiştir. Hizmet sektöründe ise 2011 yılı yıllık ortalama saatlik işgücü maliyet endeksi bir önceki yıla kıyasla en yüksek artışını %12,2 oranı ile idari ve destek hizmet faaliyetlerinde, en düşük artışını da %8,3 oranı ile finans ve sigorta faaliyetlerinde göstermiştir yılı döneminde sanayi sektöründe %16,6 oranı ile madencilik ve taşocakçılığı faaliyetinde, en düşük değişimini de %2,2 oranında azalış ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı faaliyetinde göstermiştir. Hizmet sektöründe ise 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç maliyet endeksi bir önceki yıla kıyasla en yüksek artışını %16,7 oranı ile idari ve destek hizmet faaliyetlerinde, en düşük artışını da %8,7 oranı ile bilgi ve iletişim faaliyetlerinde göstermiştir.

4 Sayfa 4 Tablo 1. Saatlik İşgücü Maliyeti Endeksi (2008=100) Sektörler (NACE Rev.2) Toplam Yıl Saatlik İşgücü Maliyeti Endeksi I II Ortalama Bir Önceki Yılın Aynı ine göre I II Ortalama Bir Önceki e göre I II ,0 107,0 108,7 111,7 108,9 13,3 11,1 6,5 5,2 9,0 1,7-0,9 1,6 2, ,1 115,0 121,1 123,2 118,4 5,7 7,5 11,3 10,3 8,7 2,1 0,8 5,3 1, ,8 126,0 132,7 135,8 129,6 8,5 9,5 9,6 10,2 9,5 0,5 1,7 5,3 2,4 Sanayi İnşaat Hizmet ,0 106,4 108,8 111,4 108,9 14,9 11,3 6,2 4,0 9,1 1,8-2,4 2,2 2, ,4 113,2 121,4 122,7 117,4 3,1 6,3 11,6 10,2 7,8 0,9 0,7 7,3 1, ,8 123,0 132,4 133,9 127,8 8,3 8,7 9,0 9,1 8,8-0,8 1,0 7,6 1, ,3 112,3 112,3 116,0 113,2 15,8 16,1 10,9 10,4 13,3 6,9 0,0 0,0 3, ,5 122,6 124,3 128,8 124,3 8,2 9,2 10,7 11,1 9,8 4,8 0,9 1,3 3, ,3 138,1 142,7 147,0 140,5 10,6 12,6 14,8 14,1 13,0 4,3 2,8 3,4 3, ,4 106,5 107,4 111,1 107,4 8,8 8,9 5,7 6,2 7,4-0,2 2,0 0,9 3, ,3 116,2 119,2 122,3 118,3 10,4 9,1 11,0 10,1 10,1 3,7 0,8 2,6 2, ,8 128,1 129,9 136,1 129,7 8,2 10,2 9,0 11,3 9,7 2,0 2,6 1,4 4,8 Kaynak: TÜİK. I Saatlik Kazanç Endeksi Endeks hesabı kapsamına dahil edilmekte olan; sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde ücretli olarak istihdam edilenlere işverenler tarafından yapılan düzenli ve düzensiz ödemelerdeki saatlik değişimin bir ölçüsü olan saatlik kazanç endeksi 2011 yılında, yıllık ortalama olarak 132,2 olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre %9,7 oranında artış yönünde değişim göstermiştir. Yine 2011 yılı döneminde saatlik kazanç endeks değeri 139,3 olup, bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,4 oranında, bir önceki döneme göre de %3,2 oranında artış göstermiştir. Sektörler itibarı ile saatlik kazanç endeksi, 2011 yılında yıllık ortalama olarak en yüksek değerini 143,6 değeri ile inşaat sektöründe sahip olup, bir önceki yıla göre değişim oranı en yüksek değerini yine %13,0 oranında artış gösteren inşaat sektöründe sahiptir. Sanayi sektöründe yıllık ortalama saatlik kazanç endeksi 130,6 değerindedir ve bir önceki yıla göre %9,2 oranında artış göstermiştir. Hizmet sektörü için 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç

5 Sayfa 5 endeksi 131,8 değerindedir ve bir önceki yıla göre de %9,6 oranında artış göstermiştir (Bkz, Tablo 2) yılı döneminde de, bir önceki yılın aynı dönemine göre sektörler bazında en yüksek artışı %14,2 oranı ile inşaat sektörü gösterirken, bunu %11,8 oranı ile hizmet sektörü izlemiştir. İktisadi faaliyet kollarına göre 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç endeksi, sanayi sektöründe; bir önceki yıla göre en yüksek artışını %10,8 oranı ile madencilik ve taşocakçılığı faaliyetinde, en düşük değişimini de %4,5 oranı ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı faaliyetinde göstermiştir. Hizmet sektöründe ise 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç endeksi bir önceki yıla kıyasla en yüksek artışını %13,1 oranı ile idari ve destek hizmet faaliyetlerinde, en düşük artışını da %8,0 oranı ile finans ve sigorta faaliyetlerinde göstermiştir yılı döneminde, bir önceki döneme göre iktisadi faaliyet kollarında gözlemlenen değişim oranları incelendiğinde, sanayi sektöründe en yüksek artışı %15,7 oranı ile madencilik ve taşocakçılığı faaliyeti, hizmet sektöründe de %16,3 oranı ile idari ve destek hizmet faaliyetleri göstermiştir. II Saatlik Kazanç Dışı İşgücü Maliyet Endeksi İşverenlerin sanayi, inşaat ve hizmet sektöründe istihdam ettikleri ücretlilere yapmış olduğu sosyal güvenlik, ihbar ve kıdem tazminatı ödemelerindeki saatlik değişimin bir ölçüsü olan kazanç dışı endeks rakamının 2011 yılı yıllık ortalama değeri 119,0 olup, bir önceki yıla göre %8,4 oranında artış göstermiştir yılı dönemi için endeks rakamı 121,6 olup, bir önceki döneme göre değişim oranı da %1,1 azalış yönünde olmuştur. Sektörler itibarı ile saatlik kazanç dışı işgücü maliyet endeksi 2011 yılında yıllık ortalama değere göre en yüksek değerini 128,5 değeri ile inşaat sektöründe alırken, bir önceki yıla göre değişim oranı %12,9 olmuştur. İnşaat sektörünü 120,8 endeks rakamı ile hizmet sektörü takip etmiş ve sektörün bir önceki yıla göre değişim oranı da %9,4 olmuştur (Bkz, Tablo 3).

6 Sayfa 6 Tablo 2. Saatlik Kazanç Endeksi (2008=100) Sektörler (NACE Rev.2) Toplam Sanayi İnşaat Hizmet Yıl Saatlik Kazanç Endeksi Bir Önceki Yılın Aynı ine göre II Bir Önceki e göre I II I II Ortalam I Ortalama ,2 108,2 110,7 114,4 110,1 12,8 11,8 8,6 7,6 10,2 0,8 1,0 2,3 3, ,6 117,5 122,6 126,2 120,5 7,9 8,6 10,8 10,3 9,4 1,1 1,6 4,3 3, ,7 128,6 135,0 139,3 132,2 8,7 9,4 10,1 10,4 9,7-0,4 2,2 5,0 3, ,8 107,5 110,8 114,5 109,9 13,1 11,3 8,2 7,3 10,0 0,1 0,7 3,1 3, ,7 115,9 122,5 126,4 119,6 6,5 7,8 10,5 10,4 8,8-0,7 1,9 5,7 3, ,5 126,1 134,9 137,8 130,6 8,6 8,8 10,1 9,1 9,2-2,3 2,1 6,9 2, ,7 115,0 114,9 118,1 115,4 18,0 19,2 12,8 12,1 15,6 7,9 1,2-0,1 2, ,0 125,5 127,2 131,5 127,0 9,1 9,1 10,7 11,3 10,0 5,0 1,2 1,4 3, ,3 141,4 145,7 150,1 143,6 10,7 12,7 14,6 14,2 13,0 4,5 3,0 3,1 3, ,0 107,5 109,0 113,0 108,9 10,6 10,4 7,9 6,9 8,9 0,2 1,4 1,4 3, ,9 118,1 121,4 124,2 120,1 10,3 9,9 11,4 9,9 10,4 3,4 1,1 2,7 2, ,7 129,4 131,9 139,0 131,8 8,5 9,6 8,7 11,8 9,6 2,0 2,1 1,9 5,4 Kaynak: TÜİK. İktisadi faaliyet kollarına göre 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç dışı işgücü maliyet endeksi sanayi sektöründe; bir önceki yıla göre en yüksek artışını %25,0 su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetlerinde, en düşük değişimini de 8 oranında azalış ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı faaliyetinde göstermiştir. Hizmet sektöründe ise 2011 yılı yıllık ortalama saatlik kazanç dışı işgücü maliyet endeksi bir önceki yıla kıyasla en yüksek artışını %13,9 oranı ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerinin onarımı faaliyetlerinde, en düşük artışını da %4,2 oranı ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlerde göstermiştir yılı döneminde, bir önceki döneme göre iktisadi faaliyet kollarında gözlemlenen değişim oranları incelendiğinde de, sanayi sektöründe en yüksek artışı %27,9 oranı ile su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri, hizmet sektöründe de %17,4 oranı ile idari ve destek hizmet faaliyetleri göstermiştir

7 Sayfa 7 Tablo 3. Saatlik Kazanç Dışı İşgücü Maliyet Endeksi (2008=100) Sektörler Yıl Saatlik Kazanç Dışı İşgücü Maliyet Endeksi Bir Önceki Yılın Aynı ine göre Bir Önceki e göre (NACE Rev.2) I II I II I II Ortalama Ortalama ,7 102,1 100,8 101,1 103,9 15,1 8,4-1,8-4,6 4,3 5,4-8,6-1,2 0,3 Toplam ,2 104,8 114,8 111,4 109,8-3,2 2,6 13,9 10,2 5,9 7,0-3,1 9,6-3, ,1 115,3 122,9 121,6 119,0 7,3 10,0 7,0 9,1 8,4 4,2-0,7 6,6-1,1 Sanayi İnşaat Hizmet ,0 102,1 100,7 98,8 104,9 21,8 11,6-1,9-9,3 5,5 8,3-13,5-1,4-1, ,3 102,1 117,4 108,4 108,8-9,1 0,0 16,6 9,7 4,3 8,6-4,8 15,0-7, ,8 110,6 122,3 118,4 116,5 7,0 8,3 4,2 9,2 7,2 5,9-3,7 10,6-3, ,0 101,8 102,1 107,8 104,7 7,5 4,3 3,1 3,8 4,7 3,1-4,9 0,4 5, ,8 111,7 113,0 118,6 113,8 4,5 9,8 10,7 10,1 8,8 3,7-0,1 1,2 4, ,9 125,1 131,0 135,1 128,5 9,9 11,9 15,9 13,9 12,9 3,6 1,8 4,8 3, ,1 102,3 100,9 104,3 101,4 1,8 2,7-3,3 4,6 1,4-1,6 4,2-1,4 3, ,4 107,9 110,1 114,5 110,5 11,5 5,4 9,2 9,8 9,0 4,9-1,4 2,1 4, ,4 121,9 121,3 123,4 120,8 6,5 13,1 10,1 7,8 9,4 1,6 4,7-0,5 1,7 Kaynak: TÜİK. Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlama tarihini adresinde YAYINLAR başlığı altında, Takvimden görebilirsiniz.