Makroskop. Paçalarõ Sõvadõk, Dere Nerede?... Haftalõk Ekonomi ve Strateji Raporu. 31 Temmuz 6 Ağustos 2006

Transkript

1 KURUMSAL BANKACILIK Küresel Piyasalar Araştõrma Makroskop Haftalõk Ekonomi ve Strateji Raporu 31 Temmuz 6 Ağustos 2006 Haluk Bürümcekçi (Yönetici Direktör) Tel: haluk.burumcekci@fortis.com.tr H. Erkin Işõk (Yönetici) Tel: erkin.isik@fortis.com.tr Burcu Özdamar (Yönetici Yrd.) Tel: burcu.ozdamar@fortis.com.tr arastirma@fortis.com.tr Tel: Fax: Paçalarõ Sõvadõk, Dere Nerede?... Önceki hafta bu satõrlarda, önümüzdeki dönemde piyasalardaki geri dönüşün bebek adõmlarõ ile gerçekleşeceğini söyledikten sonra, bu haftaki gelişmeler, bu yaklaşõmõn biraz fazla ihtiyatlõ olduğunu düşündürmüş olabilir. Özellikle de BDDK nõn geçtiğimiz hafta yayõnlanan 19 Temmuz tarihine ilişkin günlük bankacõlõk sektörü verilerinde, yabancõ yatõrõmcõlarõn bono portföyündeki 1,450 mn dolarlõk artõşõ, bununla uyumlu olarak Emerging Portfolio nun aynõ haftaya ilişkin verilerinde, Doğu Avrupa fonlarõna 3 Mayõs tan beri ilk defa para girişi gözlendiğini, gelişmekte olan ülke spreadlerinin dalgalanma öncesi seviyelerine yaklaştõklarõnõ ve yeni eurobond ihraçlarõnõn hõz kazandõğõnõ gördükten sonra... Yine de enflasyon bekleyişlerinin halen çok dağõnõk bir görünüm çizmesi ve yeni veri açõklamalarõna hassas olmasõ, swap getiri eğrisinde belirgin bir iyileşme sağlanamamasõ ve son gelişmeler sonrasõnda gelişmekte olan ülkelerde merkez bankalarõnõn faiz artõrõmlarõnõn devam edeceğinin sinyalini vermeleri, önceki yaklaşõmõmõza hala ağõrlõk vermemize yol açõyor. Bono-Tahvil Portföyündeki 20 Günlük Değişim (US$ Mn) 3,000 2,000 1, ,000-2,000-3,000-4, Yurtdõşõ yerleşikler Yurtiçi Yerleşikler Kaynak: BDDK, Fortis Araştõrma Son haftalarda gelişmekte olan ülkelere bakõş açõsõnõn olumluya dönmesi ile kurlarda ve faiz oranlarõnda görülen düşüşe rağmen, bu olumlu eğilimin uzun vadeli stratejik bir yaklaşõm değişikliğinden çok, kõsa vadeli taktiksel bir hareket olma ihtimalinin, halen yüksek olduğunu düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde açõklanacak verilerden gelebilecek olumsuz bir sürpriz, özellikle de ABD de faiz artõşlarõnõn devam edebileceği yönünde bir beklenti değişikliğine karşõ, halen piyasalarõn hassas olduğunu tahmin ediyoruz. Bu beklentimizin oluşmasõna sebep olarak birkaç gerekçe sõralayacağõz. Bu gerekçelerden ilki, geçtiğimiz hafta TEPAV dan Güven Sak ve Ozan Acar imzalõ olarak yayõnlanan politika notunda yer aldõ. Bu çalõşmada, CNBC-e nin anketlerindeki gelecek 12 aya ait enflasyon beklentilerinin, geçen hafta yayõnlanan ankette bile halen çok dağõnõk bir görünüm çizdiği, 2003 ve 2004 yõllarõndaki kur sõçramasõ dönemlerindekinden daha geniş bir aralõğa dağõldõğõ söylenmekteydi. Bu da orta vadeli beklentilerin halen belli bir bölgede yoğunlaşamadõğõnõ ve gelecek haber ve verilerden belirgin olarak

2 etkileneceğini göstermektedir. Sak, Referans Gazetesi ndeki köşesinde, bu analizden yola çõkarak, verimlilik artõşlarõnõn devam ettirilmesini sağlayacak mikro reformlar ve küresel ekonomiye nasõl eklemleneceğimiz konusunda oluşturulmasõ gereken stratejinin, uzun vadeli bekleyişlerin hedefler etrafõnda yoğunlaşmasõ açõsõndan önemli olduğuna vurgu yapmõştõr. 12 Aylõk Enflasyon Beklentilerinin Standart Sapmasõ (2004, Ocak=100) 12 Aylõk Enflasyon Beklentilerinin Standart Sapmasõ (2006, Ocak=100) Uzun vadeli bekleyişlerde ihtiyat payõnõn halen yüksek tutulduğunu gösteren bir başka gösterge de getiri eğrisindeki gelişmelerdir. Swap piyasasõnda 1-10 yõllõk faiz oranlarõnõ kullanarak, her vadedeki aylõk ortalama faiz oranlarõnõ ve getiri eğrisini hesapladõk. Mart-Nisan aylarõnda getiri eğrisinin ters eğim gösterdiği (vade uzadõkça düşen faiz oranlarõ) görülürken, Mayõs ayõnda eğri 2 puan kadar yukarõ kaymõş ve paralel bir görünüm (bütün vadelerde aynõ faiz oranõ) kazanmõştõr. Haziran ayõnda getiri eğrisinde yukarõ yönlü hareket, artan enflasyon bekleyişleri ve bu olumsuz görünümün kalõcõlõğõ yönündeki endişeler ile iyice belirginlik kazanmõştõr. Buraya kadarki gelişmeleri, artan global likidite endişeleri ve oluşan panik havasõ ile belki anlamak daha kolaydõr. Ancak Temmuz ayõna geldiğimizde, Merkez Bankasõ nõn aldõğõ sert önlemlere, beklentilerden olumlu gelen Haziran ayõ enflasyonuna ve global likidite koşullarõndaki bozulmanõn düzelmesi yönünde sinyaller alõnmasõna karşõn, uzun vadeli bekleyişlerde çok fazla bir iyileşme sağlanamadõğõ görülmektedir. Temmuz ayõnõn ilk 25 günündeki ortalama faiz oranlarõndan hesapladõğõmõz getiri eğrisinde, ki son günlerde de buna benzer bir görünüm vardõr, ancak 5 yõldan sonraki vadelerde, Haziran ayõna göre bir miktar düşüş görülmektedir. Bu getiri eğrilerinden hesapladõğõmõz, gelecek yõllarda beklenen faiz oranlarõ ise 1 yõl sonrasõ için değişmemiş ve % 18.0 seviyesinde kalmõştõr. 2 yõl ve 3 yõl sonrasõna yönelik beklentilerde 1 puandan az bir iyileşme sağlanmõş ve beklenen faiz oranlarõ % 16.1 ve % 15.1 olmuştur. Nisan ayõnda, bu yõllarda beklenen faiz oranlarõ % 11 seviyesindeydi. Buradaki kötüleşmenin 1 puanõnõ eurobond spreadlerinde, yani ülkenin risk primindeki artõşla açõklayabiliriz, ancak geri kalan 3-4 puanlõk yükselişin enflasyon beklentilerindeki kötüleşmeyi yansõttõğõnõ düşünüyoruz. Aylõk Ortalama Swap Getiri Eğrileri Beklenen 1 Yõllõk Faiz Oranõ vade (yõl) yõl sonra spot 1 yõl sonra 2 yõl sonra 3 yõl sonra 4 yõl sonra Temmuz 6 Ağustos 2006

3 Merkez Bankasõ nõn geçtiğimiz hafta yayõnlanan, 20 Temmuz tarihindeki Para Politikasõ Kurulu değerlendirme özetinde, mali disiplin ve yapõsal reformlarõn sürekliliği konusuna biraz daha fazla vurgu yapõldõğõ görülüyordu. Mali disiplinin kalitesini daha da artõracak yapõsal düzenlemeler konusunda kararlõlõğõn devam etmesinin yanõ sõra, rekabet ve yatõrõm ortamõnõ geliştirecek reformlarõn devamlõlõğõ kritik önem taşõmaktadõr. denilmiştir. Ayrõca kur ve enerji fiyat artõşlarõnõn ikincil etkileri açõsõndan bu alanlardaki gelişmelerin büyük önem taşõdõğõna da vurgu yapõlmõştõr. Son global gelişmelerden Türkiye daha fazla etkilense de, Merkez Bankasõ nõn son raporlarõnda söylediği temkinli duruşun bir süre daha devam ettirilmesi gereği, Türkiye ye özgü değildir. Geçtiğimiz hafta içerisinde Macaristan Merkez Bankasõ, beklenen 25 baz puanlõk faiz artõşõnõn üzerinde, 50 baz puanlõk artõrõmõna giderek gösterge faiz oranõnõ % 6.75 e çõkarttõ. Ayrõca Banka, parasal sõkõlaşmanõn birkaç adõmda gerçekleşeceğini söyleyerek, bundan sonra da faiz artõşlarõna devam edilebileceğinin sinyalini verdi. Bunun ardõndan Slovak Merkez Bankasõ da beklentiler doğrultusunda 50 baz puanlõk faiz artõşõna gitti. Polonya faizleri değiştirmezken, enflasyon tahminlerinin yukarõ revize edilmesi, gelecek dönemde faiz artõşlarõnõn burada da görülebileceğini gösterdi. Son olarak da Çek Cumhuriyeti 25 baz puanlõk artõş gerçekleştirdi. Merkez Bankalarõnõn Ortalama Politika Faiz Oranlarõ G3 Latin Amerika Doğu Avrupa Gelişmekte Olan Asya Sonuç olarak, dõş konjonktürde görünümün daha olumluya dönmesine karşõn, açõklanacak verilere ve haberlere hassasiyetin devam etmesi sebebiyle, bu değişimin kalõcõlõğõ konusunda halen şüpheler vardõr. Swap getiri eğrisinde belirgin bir iyileşme sağlanamamasõ, enflasyon bekleyişlerinin geniş bir aralõğa dağõlmõş bulunmasõ ve bu doğrultuda da yeni veri açõklamalarõna hassas olmasõ bu konuda gösterge olmuştur. Bunda, yurtiçinde Cumhurbaşkanlõğõ seçimi ve genel seçimler, Kõbrõs konusunun AB ile müzakereleri ne yönde etkileyeceği konusundaki kaygõlar ve Ortadoğu da devam eden gerginliğin de özellikle uzun vadeye yönelik belirsizlik algõlamasõnõ artõrdõğõnõ düşünüyoruz. Bu Perşembe açõklanacak Temmuz ayõ TÜFE enflasyonunu piyasanõn beklenti düzeyi olan % 0.45 in altõnda, % 0.3 olarak tahmin etmemiz sebebiyle, kõsa vadede olumlu havanõn devam etmesi ihtimalini gözardõ etmiyoruz. Ancak bu eğilimin uzun soluklu bir nitelik kazandõğõnõ düşünebilmemiz için de yukarõda saydõğõmõz göstergelerdeki değişimleri izlemek gerekiyor ki bu da önümüzdeki hafta ABD de açõklanacak tarõm dõşõ istihdam gibi önemli göstergelerin beklentileri nasõl şekillendireceğine bağlõ olacak. 31 Temmuz 6 Ağustos

4 Önümüzdeki Haftanõn Gündemi...! 3 Ağustos Perşembe saat 16:30 da açõklanacak Temmuz ayõ enflasyonu, piyasalar açõsõndan belirleyici olacak. TÜFE de % 0.3, ÜFE de ise % 0.7 aylõk artõş olmasõnõ bekliyoruz. Piyasa beklentileri ise TÜFE de % 0.45, ÜFE de ise % 1.69 aylõk artõş yönünde oluştu.! Yüksek Askeri Şura nõn olağan toplantõsõ 1 Ağustos ta başlayacak. 3 gün sürecek olan toplantõda, 4 yõllõk görev süresi dolan Genelkurmay Başkanõ Orgeneral Hilmi Özkök ün yerine Orgeneral Yaşak Büyükanõt õn görevi devralmasõ bekleniyor. Ayrõca son dönemde Ortadoğu daki gerginliğin ve olasõ bir Barõş Harekatõ na gerek görülmesi halinde Türkiye nin katõlõmõ konusunun da toplantõda tartõşõlacağõ tahmin ediliyor.! Önümüzdeki haftanõn gündemi global likidite koşullarõ açõsõndan oldukça yoğun olacak. ABD de Salõ günü açõklanacak Mayõs ayõ PCE (Bireysel Tüketim Harcamalarõ) çekirdek fiyat deflatörünün % 0.2 artmasõ bekleniyor. Aynõ gün açõklanacak imalat sanayi ve Perşembe günü yayõnlanacak hizmet sektörü ISM endekslerinin Temmuz ayõnda 53.9 ve 57.0 seviyelerinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Bu haftanõn FED faiz artõşlarõ açõsõndan en önemli verisi ise Cuma günü açõklanacak Haziran ayõ tarõmdõşõ istihdam olacak ve istihdam artõşõnõn 150 bin kişi olmasõ bekleniyor. Bunun için öncü gösterge olan ADP istihdam raporu ise Çarşamba günü yayõnlanacak. Ayrõca, Avrupa Merkez Bankasõ nõn 3 Ağustos Perşembe günkü toplantõsõnda 25 baz puan faiz artõşõ bekleniyor.! Yaptõğõmõz projeksiyona göre Hazine nin bu hafta 70 mn YTL lik sõnõrlõ bir iç borç itfasõ var ve bu doğrultuda yeni bir ihale açmasõnõ beklemiyoruz. Açõklanacak Veriler Önem Gösterge Birim Açõklama Tarihi Fortis Tahmin Konsensus Yüksek İhracat, Haziran Mn US$ 31 Temmuz; 16:30 7,300 7,284 Yüksek İthalat, Haziran Mn US$ 31 Temmuz; 16:30 11,750 11,867 Orta TİM İhracat, Temmuz Mn US$ 1 Ağustos 6,800 - Orta Tüketici Güven End., Temmuz 1 Ağustos - - Yüksek TÜFE, Temmuz % aylõk 3 Ağustos; 16:30 0.3% 0.45% Yüksek ÜFE, Temmuz % aylõk 3 Ağustos; 16:30 0.7% 1.69% Makro ve Finansal Gösterge Tahminleri... Makro Ekonomik Görünüm GSMH (Milyon YTL) 548, , , ,400 GSMH (Milyon $) GSMH büyümesi 5.0% 5.0% 5.0% 5.0% ÜFE ( yõllõk %) TÜFE ( yõllõk %) Dõş Ticaret Dengesi (Milyon $) -47,600-45,250-43,900-41,500 İhracat (FOB, Bavul hariç) 83,100 95, , ,500 İthalat (CIF, Altõn dahil) 130, , , ,000 Cari İşlemler Dengesi (Milyon $) -26,500-24,382-21,836-18,647 Cari İşlemler Dengesi / GSMH (%) -7.2% -6.2% -5.3% -4.3% Finansal Göstergelere İlişkin Tahminler 28 Temmuz 1Ay 3Ay 6Ay 12Ay USD/YTL EUR/YTL Döviz Sepeti EUR/USD O/N 17.50% 17.75% 18.00% 17.50% 16.00% 18.00% 15.00% Gösterge Tahvil 19.63% 20.00% 20.20% 19.10% 17.80% 19.70% 16.70% 4 31 Temmuz 6 Ağustos 2006

5 Bank S.A./N.V. Montagne du Parc 3 B-1000 Brussels Belçika Tel: Fortis Bank Hollanda N.V. Rokin 55 (visiting address) P.O. Box AE Amsterdam Hollanda Tel: Fortis Bank Luxembourg 50, avenue J.F. Kennedy L-2951 Luxembourg Lüksemburg Tel: Fortis Bank, Fransa 30, quai de Dion Bouton F Puteaux Cedex Fransa Tel: Fortis Bank Almanya Christophstrasse Cologne Almanya Tel: Fortis Bank Hong Kong 27/F, Fortis Bank Tower Gloucester Road Hong Kong Tel: Fortis Bank İtalya Via Dei Bossi 4 I Milano İtalya Tel: Fortis Bank Norveç Haakon VII's gate Oslo Norveç Tel: Fortis Bank Polonya S.A. P.O. Box Warszawa Polonya Tel: Fortis Bank Portekiz Rua Alexandre Herculano 50-6 Andar Lisboa Portekiz Tel: Fortis Bank Singapur 63 Market Street #21-01 Singapur Tel: Beta Capital S.V., S.A. Serrano Madrid İspanya Tel: Fortis Bank Türkiye Yõldõz Posta Caddesi, No: 54, Gayrettepe, 34353, Istanbul, Türkiye Tel: Fortis Bank İngiltere Camomile Court 23 Camomile Street London EC3A 7PP İngiltere Tel: Fortis Bank ABD 520 Madison Avenue, 3 rd Floor New York, NY ABD Tel: Fortis Securities LLC 520 Madison Avenue, 3 rd Floor New York, NY ABD Tel: Bu bültende yer alan bilgiler ve yorumlar, kamuya açõk, güvenilir olduğuna inanõlan kaynaklardan derlenmiştir. Bununla beraber, gerek bu bültendeki gerekse bu bültende kullanõlan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden olduğu gibi bu yayõndaki bilgilerin kullanõlmasõ sonucunda yatõrõmcõlarõn uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylõ zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan, velhasõl her ne surette olursa olsun kullanõmõ olumsuz etkileyecek her türlü sonuçtan dolayõ Fortis Bank AŞ veya Fortis Yatõrõm Menkul Değerler AŞ'nin ve ayrõca her ne nam altõnda olursa olsun her ne akitle bağlõ olursa olsun her türlü çalõşanõ hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Bu bülten yatõrõmcõlarõ bilgilendirmek amacõyla hazõrlanmiş olup, hiçbir şekilde menkul kõymetlerin alõmõ veya satõmõ konusunda tavsiye olarak yorumlanmamalõdõr, fonlarõn portföylerinin geçmiş döneme ilişkin getirileri gelecek dönemlerin göstergesi olamaz. Katõlma Paylarõnõn değeri menkul kõymet piyasalarõndaki şartlara göre her zaman iniş ve çõkõşlar (dalgalanmalar) gösterebilir. Fevkalade değişken ve profesyonel bir piyasada oluşan işbu bilgiler, hiçbir surette gönderenleri ilzam etmez ve/veya sorumlu kõlmaz. Kullanan ancak kendi bilgi, insiyatif ve değerlendirmesi ile hareket edecektir.