Makroskop. Haftalõk Ekonomi ve Strateji Raporu. Zor Zanaat... Kurumsal Bankacõlõk Küresel Piyasalar Ekonomik Araştõrmalar ve Strateji.

Transkript

1 Kurumsal Bankacõlõk Küresel Piyasalar Ekonomik Araştõrmalar ve Strateji Makroskop Ekim 2010 Haftalõk Ekonomi ve Strateji Raporu Haluk Bürümcekçi (Yönetici Direktör) Tel: H. Erkin Işõk, CFA (Yönetici) Tel: Nilüfer Sezgin (Yönetici Yrd.) Tel: Tel: Fax: Zor Zanaat... ABD Merkez Bankasõ nõn 3 Kasõm daki FOMC toplantõsõnda tahvil alõmlarõnõ artõrarak miktarsal gevşeme politikasõnda ikinci aşamayõ başlatacağõ beklentisini iyice güçlendiren haber akõşõ devam etmiş, bu doğrultuda global likiditedeki artõş beklentisi piyasalara olumlu yansõmasõnõ sürdürmüştür. Destekleyici yöndeki son gelişme ise, 21 Eylül tarihli FOMC toplantõsõnõn özetlerindeki Fed yetkililerinin enflasyon ve büyüme görünümüne ilişkin umutsuz değerlendirmeleri ve katõlõmcõlarõn çoğunluğunun çok geç olmadan ek bir parasal gevşemeye gidilmesi yönündeki ifadeleri olmuştur. Fed yönetiminin ekonomide ikinci bir dip beklemediklerini vurgulasalar da, büyüme ve buna bağlõ olarak istihdam artõşõnõn uzunca bir süre yavaş toparlanacağõ görüşünü taşõdõklarõ anlaşõlmaktadõr. Bu görünümde etkili olan faktörler ise, hanehalkõ ve reel kesim güveninin zayõflõğõ, riskten kaçõşõn artma eğilimi ve halen tüketicilerin ve şirketlerin bir kõsmõnõn içinde bulunduğu zorlu finansal koşullar olarak sõralanmaktadõr. Ayrõca, enflasyonun mevcut seviyesinin Fed in uzun vadede tam istihdam ve fiyat istikrarõnõ sağlama çifte misyonuyla (dual mandate) uyumlu olan seviyelerin altõnda olduğunun düşünüldüğü de bilinmektedir. Dolayõsõ ile, Fed yönetiminde ek gevşemeyi görünümdeki yeni bir kötüleşmeye ve deflasyon tehlikesinin artmasõ şartõna bağlayanlarõn azõnlõkta kaldõğõ, çoğunluğun ise işsizlik oranõnõ düşürmeyen düşük bir büyüme oranõ veya enflasyonun hedefin altõnda seyrediyor olmasõnõ ek gevşeme için uygun ortam olarak gördükleri anlaşõlmaktadõr. Bu bağlamda, Eylül toplantõsõnõn ek parasal gevşemeyi sağlamada bir çok farklõ ve yeni yaklaşõmõ gündeme getirdiği de izlenmektedir. Ancak, bunlar arasõnda daha çok uzun vadeli tahvil alõmlarõnõn artõrõlmasõ ve enflasyon beklentilerini yukarõ çekecek adõmlarõn öne çõktõğõ izlenmektedir. Tahvil alõm programõnõn en iyi faydayõ sağlayacak şekilde nasõl dizayn edilmesi gerektiğinin de tartõşõldõğõ anlaşõlmaktadõr ki, biz zaten geçen haftaki raporumuzda NY Fed yetkilisi Sack in altõnõ çizdiği noktalarõ gündeme getirmiştik. Hatõrlarsak buradan çõkan mesaj, varlõk alõmlarõnda önden yüklemeli büyük miktarlar değil düzenli ama küçük adõmlar atõlacağõydõ. OECD Bileşik Öncü Göstergeler Endeksi ABD Eurozone Japonya Kaynak: OECD, Fortis Ekonomik Araştõrmalar ve Strateji

2 2 Makroskop Ekim 2010 Fortis Sack, bilanço büyüklüğünü değiştiren varlõk alõmlarõnõ Fed politika faizinin bir alternatifi olarak görülmesi gerektiğini vurgulamõş ve önemli noktalarõ aşağõdaki gibi belirtmişti; 1) Varlõk alõmlarõnda önden yüklemeli büyük miktarlar değil düzenli ama küçük adõmlar atõlmalõdõr. 2) Varlõk alõmlarõna yönelik kararlar FOMC nin ekonomiye ilişkin tahminleriyle ilişkilendirilmelidir. 3) Varlõk alõmlarõnõn daha etkili olmasõ için geçici olmadõğõnõn vurgulanmasõ gereklidir. 4) Bilançonun izleyeceği olasõ patika hakkõnda bilgi sağlanmalõdõr. 5) Değişen piyasa koşullarõna daha kolay uyum sağlamak adõna program belli esneklikler içermelidir. Fed ile ilgili son olarak enflasyon beklentilerini yukarõ çekecek adõmlarõn neler olabileceğine değinmek istiyoruz. Bilindiği gibi, reel faizler (nominal faizlerle beklenen enflasyonun farkõ) toplam talep üzerinde etkili olmaktadõr. Özellikle politika faizleri sõfõr noktasõna doğru indiğinde enflasyon beklentilerinin para politikasõ açõsõndan önemi artmakta, beklentiler düşüyorsa kõsa vadeli reel faizler yükseleceğinden toplam talep üzerinde olumsuz etkide bulunmaktadõr. Buna karşõlõk, beklentilerdeki yükseliş reel faizi düşürerek aktiviteyi canlandõrmada yardõmcõ olmaktadõr. Dolayõsõ ile, Fed in kõsa vadeli enflasyon beklentilerini yukarõ çekecek alternatif stratejiler üzerinde düşünmeye başladõğõ anlaşõlmaktadõr. Bunlar ise, Fed in çifte misyonuyla uyumlu enflasyon seviyeleri (bir nevi Enflasyon Hedeflemesi) hakkõnda detaylõ bilgi vermek, fiyat seviyesi hedeflemek veya nominal GSYH seviyesini hedeflemek olarak belirtilmiştir. Bahsedilen son iki strateji Merkez Bankacõlõğõ açõsõndan yeni ve henüz dünyada uygulamasõ olmayan hedefleme yöntemleridir. Bu nedenle, kõsa vadede uygulamaya geçme şansõ da düşük görünmektedir. Çekirdek Enflasyon Eğilimi (*) TCMB Bileşik Öncü Gösterge Endeksi ve Sanayi Üretimi Trendi (**) 20% 15% 10% 5% 0% -5% (H) (I) Bileşik Öncü Göstergeler Endeksi Sanayi Üretimi (ikinci eksen) (*) (H) ve (I) Çekirdek Fiyat Göstergeleri, Mevs.Düz. 2 Aylõk Değ., Yõllõklandõrõlmõşõ. (**) Mevsimsel düzeltilmiş 6 aylõk değişim Kaynak: TÜİK, TCMB, Fortis Ekonomik Araştõrmalar ve Strateji Fed in daha da gevşek bir parasal duruşa geçişinin ayak sesleri iyice artarken, diğer ülke Merkez Bankalarõ da bu baskõyõ hissetmeye başlamõştõr. Bizde ise, bir tarafta faizler üzerinde yukarõ baskõ yapma potansiyeli olan gelişmeler (Ağustos ta sanayi üretiminde görülen sürpriz artõşla birlikte büyüme beklentileri yukarõ çekilmeye başlanmõş, otomotiv satõşlarõ ve genel olarak iç talep gücünü korumuştur) izlenirken, diğer tarafta faizler üzerinde aşağõ yönlü baskõ yapacak ya da en azõndan mevcut durumun devamõnõ gerektirecek gelişmeler (dõş talep üzerindeki riskler, ekonomik aktivite öncü göstergelerinden gelen yavaşlama sinyalleri, TL deki değerlenme, tahvil getirileri ve risk primlerinde düşüş, Orta Vadeli Program õn bütçe hedeflerinin en azõndan kağõt üzerinde bugüne göre daha sõkõ bir maliye politikasõ uygulanacağõ izlenimi vermesi) gözlenmiştir. Tüm bu gelişmelerin para politikasõna nasõl yansõtõlacağõ 14 Ekim tarihli Para Politikasõ Kurulu (PPK) toplantõsõ sonrasõ anlaşõlacaktõ. Bu toplantõ aynõ zamanda çeyreksel Enflasyon Raporu nun (enflasyon ve çõktõ açõğõ tahminlerinin güncelleneceği) bu ay yayõnlanacak olmasõ nedeniyle de ayrõ bir önem taşõyordu. Merkez Bankasõ nõn beklenen PPK kararõ bir sürpriz içermiyor, ağõrlõklõ olarak çõkõş stratejisi uygulamalarõnõn devamõna işaret ediyordu. Toplantõ sonrasõ günde de TCMB nin döviz-efektif ve açõk piyasa işlemlerine yönelik aldõğõ yeni kararlar açõklanmõştõ. Banka nõn ekonomik görünüme ilişkin genel değerlendirmesinin önceki toplantõya göre iyileşmeye işaret ettiği (iktisadi faaliyetin toparlanmaya devam ettiği ve iç talebin göreceli

3 Fortis Ekim 2010 Makroskop 3 olarak daha güçlü göründüğü vurgularõ) izlenirken, manşet enflasyonda düşüş beklentisi ve çekirdek enflasyonun orta vadeli hedeflerle uyumlu seyrini sürdürmesi beklentisi aktarõlõyordu. Anlaşõlan Eylül ayõnda (I) göstergesinin % 3.7 ye kadar gerilemesine rağmen, belki de manşet enflasyona yönelik gõda fiyatlarõ riskleri, Bankanõn ihtiyatlõ tavrõnõ korumasõnõ getirmiş. Politika faizlerine yönelik mesaj (bir süre daha mevcut düzeyler ve uzun sürek düşük düzeyler) aynen korunurken, faizlerin izleyeceği patikaya ilişkin daha net sinyaller Enflasyon Raporu na bõrakõlmõş gibi duruyor. Banka nõn gelişmiş ülkelerde genişletici para politikasõnõn sürecek olmasõ nedeniyle sermaye akõmlarõnõn artõşõ ve bu durumun ülke risk primini düşürmesi, yanõ sõra TL de değerlenme ve faizlerde düşüş getiriyor olmasõ ile iç talep açõsõndan yukarõ yönlü riskleri ve bunun finansal istikrara ilişkin tehditleri beslediğini vurguladõğõ görülmektedir. Dolayõsõ ile, faiz dõşõ araçlarõn yoğun olarak kullanõmõna devam edileceği açõktõr. Bu bağlamda, yakõn vadede TL munzam karşõlõklarõn artõşõna devam etmesi beklenirken, döviz, TL ve APİ de normalleşme (döviz depo işlemlerinde aracõlõğõn sona ermesi, üç ay vadeli repo ihalelerinin bitirilmesi, gecelik borçlanma faizinin 50 baz puan daha indirilmesi, piyasa yapõcõsõ bankalara bir haftalõk fonlama ayrõcalõğõnõn sona erdirilmesi) yolunda adõmlarõnõ atmayõ sürdürmüştür. Sonuç olarak, gelişmiş ülkelerde genişletici para politikalarõnõn süreceği beklentisi son dönemde gelen açõklamalarla iyice güçlenirken, deflasyon tehlikesine karşõ önlemlerin de daha fazla gündeme geldiği izlenmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki ultra gevşek para politikalarõ, ekonomileri ayrõşma içinde olsa da gelişmekte olan ülke merkez bankalarõnõn manevra alanõnõ sõnõrlamaktadõr. Bu nedenle, bir çok para otoritesi faiz dõşõ araçlara (ülke para birimindeki değerlemeyi önlemeye yönelik kararlara ve makro-ihtiyati denilen tedbirlere) yönelmektedir. Türkiye de de benzer eğilimler izlenmektedir.

4 4 Makroskop Ekim 2010 Fortis Önümüzdeki Haftanõn Gündemi! Bu hafta yurtiçinde sakin bir veri gündemi var. Ayrõca Hazine nin Çarşamba günü 1.9 mlr TL (1.5 i döviz cinsi olmak üzere) iç borç ödemesi bulunuyor, ancak öncesinde ihale düzenlenmeyecek. Yurtdõşõnda, ABD de konut verileri, Euro Bölgesi nde öncü PMI endeksleri ve Almanya da ZEW ve Ifo endeksleri önemli olacak. Yine ABD de yayõnlanacak olan kapasite kullanõmõ, sanayi üretimi ve Philadelphia Fed Endeksi de yakõndan takip edilecek. Ayrõca yurtdõşõnda, arasõnda City Bank, Bank of America, Goldman Sachs, Morgan Stanley ve American Express gibi finansal kuruluşlarõn da bulunduğu şirket bilançolarõ piyasalar açõsõndan önemli olacak.. Türkiye de Açõklanacak Veriler Önem Gösterge Birim Açõklama Tarihi Fortis Tahmin (Konsensus) Orta Tüketici Güven Endeksi, Eyl Ekim, 10:00 - Yüksek MB Beklenti Anketi, Ekim II Ekim, 16:30 - Yurtdõşõnda Açõklanacak Veriler Önem Ülke Gösterge Birim Açõklama Tarihi Konsensus Orta ABD Kapasite Kullanõmõ, Eyl. % 18 Ekim, 16: Orta ABD Sanayi Üretimi, Eyl. % aylõk 18 Ekim, 16: Orta Almanya ZEW Endeksi, Ekim - 19 Ekim, 12: Yüksek ABD İnşaat İzinleri, Eyl. mln 19 Ekim, 15: Yüksek ABD Konut Başlangõçlarõ, Eyl. mln 19 Ekim, 15: Yüksek Euro Bölgesi İmalat San. Öncü PMI End., Ekim - 21 Ekim, 10: Yüksek Euro Bölgesi Hizmet Sek. Öncü PMI End., Ekim - 21 Ekim, 10: Orta ABD Philadelphia Fed Endeksi, Ekim - 21 Ekim, 17: Orta Almanya İfo İş Ortamõ Endeksi, Ekim - 22 Ekim, 11: Makro ve Finansal Gösterge Tahminleri Makro Ekonomik Görünüm t 2011t 2012t GSYİH (Mlr TL) , , ,366.5 GSYİH (Mlr US$) GSYİH büyümesi ÜFE ( yõllõk %) TÜFE ( yõllõk %) Dõş Ticaret Dengesi (Mlr US$) İhracat (FOB, Bavul hariç) İthalat (CIF, Altõn dahil) Cari İşlemler Dengesi (Mlr US$) Cari İşlemler Dengesi / GSYİH (%) Finansal Göstergelere İlişkin Tahminler 15 Ekim 1Ay 3Ay 6Ay 12Ay USD/TL EUR/TL Döviz Sepeti EUR/USD Politika Faizi 7.00% 7.00% 7.00% 7.00% 7.25% 7.00% 8.00% Gösterge Tahvil 7.80% 7.80% 8.00% 8.10% 8.70% 8.00% 9.00%

5 Fortis Bank S.A./N.V. Montagne du Parc 3 B-1000 Brussels Belçika Tel: Fortis Bank Avusturya Euro Plaza/D Wienbergstrasse Vienna Avusturya Tel: Fortis Bank Almanya Christophstrasse Cologne Almanya Tel: Fortis Bank Çek Cumhuriyeti Myslbek Building Ovocny Trh Prague 1 Çek Cumhuriyeti Tel: Fortis Bank Yunanistan Sygrou Ave Athens Yunanistan Tel: BGL 50, avenue J.F. Kennedy L-2951 Luxemburg Luxemburg Tel: Fortis Bank Danimarka Gothersgade Copenhagen Danimarka Tel: Fortis Bank, Fransa 30, quai de Dion Bouton F Puteaux Cedex Fransa Tel: Fortis Bank Hong Kong 27/F, Fortis Bank Tower Gloucester Road Hong Kong Tel: Fortis Bank Macaristan Deak Ferenc Budapest Macaristan Tel: Fortis Bank İtalya Via Comaggia 10 I Milano İtalya Tel: Fortis Bank Norveç Haakon VII's gate Oslo Norveç Tel: Fortis Bank Polska S.A. P.O. Box Warszawa Polonya Tel: Fortiis Bank Romanya Tipografilor Bucharest Romanya Tel: Fortis Bank Portekiz Rua Alexandre Herculano 50-6 Andar Lisboa Portekiz Tel: Fortis Bank İsveç Birger Jarlsgatan Stockholm İsveç Tel: Fortis Bank ABD 520 Madison Avenue, 3 rd Floor New York, NY ABD Tel: Fortis Bank Singapur 63 Market Street #21-01 Singapur Tel: Fortis Bank İsviçre Rennweg Zurich İsviçre Tel: Fortis Bank İspanya Serrano Madrid İspanya Tel: Fortis Bank Türkiye Yõldõz Posta Caddesi, No: 54, Gayrettepe, 34353, Istanbul, Türkiye Tel: Fortis Bank İngiltere 5 Aldemanbury Square EC2V 7HR London İngiltere Tel: Bu bültende yer alan bilgiler ve yorumlar, kamuya açõk, güvenilir olduğuna inanõlan kaynaklardan derlenmiştir. Bununla beraber, gerek bu bültendeki gerekse bu bültende kullanõlan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden olduğu gibi bu yayõndaki bilgilerin kullanõlmasõ sonucunda yatõrõmcõlarõn uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylõ zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan, velhasõl her ne surette olursa olsun kullanõmõ olumsuz etkileyecek her türlü sonuçtan dolayõ Fortis Bank AŞ veya Fortis Yatõrõm Menkul Değerler AŞ'nin ve ayrõca her ne nam altõnda olursa olsun her ne akitle bağlõ olursa olsun her türlü çalõşanõ hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Bu bülten yatõrõmcõlarõ bilgilendirmek amacõyla hazõrlanmiş olup, hiçbir şekilde menkul kõymetlerin alõmõ veya satõmõ konusunda tavsiye olarak yorumlanmamalõdõr, fonlarõn portföylerinin geçmiş döneme ilişkin getirileri gelecek dönemlerin göstergesi olamaz. Katõlma Paylarõnõn değeri menkul kõymet piyasalarõndaki şartlara göre her zaman iniş ve çõkõşlar (dalgalanmalar) gösterebilir. Fevkalade değişken ve profesyonel bir piyasada oluşan işbu bilgiler, hiçbir surette gönderenleri ilzam etmez ve/veya sorumlu kõlmaz. Kullanan ancak kendi bilgi, insiyatif ve değerlendirmesi ile hareket edecektir.