ATTİLA İLHAN Ö Z E L E G E L İ S E S İ. Proje Danışman Öğretmeni Hüseyin GÖKTEN HAZIRLAYANLAR:

Transkript

1 Özel Ege Lisesi A'DAN Z'YE ATTİLA İLHAN Proje Danışman Öğretmeni Hüseyin GÖKTEN HAZIRLAYANLAR: Begüm ŞENÇAĞLAR Betül ÇOLAK Elif Esin GÜNDOĞAN Özlem ÖZIŞIK İzmir 2004

2 İÇİNDEKİLER Kapak Sayfası İçindekiler...1 Önsöz...2 Attila İlhan'ın Hayatı...3 Aşk...4 Divan Edebiyatı Kadın...7 Mavi-Garipçilik Akımı...8 Nazım Hikmet...9 Sinema-Senaryo Temalar...12 Yağmur...13 Kaynakça...14 Teşekkür-İthaf

3 ÖNSÖZ Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin önemli köşe taşlarından Attila ilhan, bu çalışma ile sözcüklere yüklediği anlamlara bir yaklaşım sağlamak üzere incelenmiştir. Okuyucuların çoğu şiiri, bir kelime oyunu sanar. En uygun kelimelerin seçilmesi ile en uygun mısraların kurulduğunu, mısraların bir sözcük katarı olduğunu düşünür.önce mısraların giderek şiirin kurulduğunu düşünür. Biçimci tutumlarda kelime bağımsız bir bütündür, kendi başına var olur.şiirsel değeri yarı yarıya ses yapısında, yan yarıya anlam yapısındadır. Sözüğün çağrışım yükü önemini pekiştirir.bu yüzden Attila İlhan sözcüklerinin hangi çağrışımları yaptığını bulmak ve bunlara dair öngörülerde bulunmak bizim çalışma ereğimizin odak noktasını oluşturdu. Öncelikle şairin biyografisinden yola çıkarak sanat hayatında bir dönüm noktası olabilen yapıtlarını belirledik.bu yapıtlardan hareketle şiirlerinde önemli yer tutan kavramları ve bu kavramları taşıyan sözcükleri saptamaya çalıştık.sonunda şairin şiir dünyasında önemli yer tutan sözcük adalarına basarak kavramlar arasında dolaştık. Bu çalışma ile Türk yazınının büyük şiir ustası Attila ilhan'ın sanatına anlaşılabilirlik kattıysak ne mutlu bize... 2

4 ATILLA İLHAN'IN HAYATI Atilla İlhan 15 Haziran 1925'te Menemen'de doğdu. İlk ve orta öğreniminin büyük bölümünü İzmir ve babasının işi dolayısıyla gittikleri farklı bölgelerde tamamladı. İzmir Atatürk Lisesi birinci sınıftayken mektuplaştığı bir kıza yazdığı Nazım Hikmet şiirleriyle yakalanmasıyla 1941 Şubat'ında, 16 yaşındayken tutuklandı ve okuldan uzaklaştırıldı. Üç hafta gözetimin altında kaldı, iki ay hapiste yattı, Türkiye'nin hiç bir yerinde okuyamayacağına dair bir belge verilince de eğitim hayatına ara vermek zorunda kaldı. Danıştay kararıyla 1944 yılında okuma hakkını tekrar kazandı ve İstanbul Işık Lisesi'ne yazıldı. Lise son sınıftayken amcasının kendisinden habersiz katıldığı CHP şiir armağanında "Cebbaroğlu Mehemmed" adlı şiiriyle ikincilik ödülünü pek çok ünlü şairi geride bırakarak aldı. 1946'da liseden mezun oldu. İstanbul Hukuk Fakültesi'ne kayıt oldu. Üniversite hayatının başarılı geçen yıllarında "Yığın" ve "Gün" gibi dergilerde ilk şiirlerini yayınlamaya başladı. 1948'de ilk şiir kitabı Duvar'ı kendi imkanlarıyla yayımladı. 3

5 AŞK Aşk, Attila İlhan'ın şiirlerinde ve hayatında büyük önem taşır. O, aşksız geçen bir hayatın boş olduğunu savunanlardandır. Aşk temi şiirlerinin çoğunda hakimdir ve bu aşk genellikle imkansız aşklardır. Zaten gerçek aşkın imkansız olduğuna inandığını söyler. Eğer bir aşk normal sürecini yaşar ve gelişirse aşklıktan çıkar, diyor. İlk aşkını ilkokul 3'te Güner adlı bir kızla yaşadığını söyler. Güner ve Attila aynı okulda okuyan, evleri de aynı yönde olan iki çocukmuşlar. Bir gün Attila Güner'e şövalyelik teklif eder ve o günden sonra yağmur çamur dinlemeden okuldan sonra Güneri eve bırakır. Uzun yıllar sonra İstanbul'da gördüğünde beğenmediğini söyler. Ondan sonraki ilk "ciddi" aşkı ise onun okuldan atılmasına ve hapse girmesine neden olur. Aslında bu da imkansız bir aşktır çünkü kızın yüzünü ilk kez yakından karakolda görmüştür. Genel olarak aşklarını mektuplarla sürdürmeyi sever ancak günceler de hayatının bir bölümünde öne çıkmıştır. Hapse girip çıktıktan sonra muhtemelen Rumeli kökenli bir kıza aşık olan Attila İlhan'ın çoğu aşkı gibi bu da imkansızdır çünkü hapisten yeni çıktığı için bütün Karşıyaka onu lanetlemiş gibiymiş. Kimse yanına yaklaşmıyormuş. Böylesine moral bozucu bir durumda, böyle utangaç, kızlarla rahatça konuşamayan bu genç adamın o sarışın kıza açılabilme imkanı yok gibiymiş. Fransızların ihtilalde çok yaygın olan bir şarkısı onun parolası gibi olmuş. Kızın evine gelmeden önce ıslıkla çalmaya başlar, kız uygunsa balkona çıkar ama annesi varsa ortadan kaybolurmuş. Şaka gibi görünen bu aşkın ciddiyeti Attila İlhan'ın o kızdan hoşlanan başka bir oğlanı dövmekle tehdit etmesiyle ortaya çıkmış. İstanbul'a gittikten sonra mektup yazmanın özgün olmadığını düşünen Attila İlhan günce tutup kıza gönderirmiş; ancak kıza ulaşıp ulaşmadığından emin değil. "Bu komünistten geldi", deyip atabilirler" diyor. Şiirlerinde biraz "olmayan kadınlar" var. Bu özellik genelde Divan Edebiyatında görülür. Halk Edebiyatında sevgililer kanlı canlı, hayatın tam ortasındalarken, Divan Edebiyatı aşkı aşık olunandan önde tutar. Bu duruma Attila İlhan "Aşk mutlak hale geliyor. Aşk bu kadar büyütülürse, aşık olunan zirveye çıkmış oluyor. Onu kenarda bırakmış gibi görünse de değil." diyor. Yaşadığı imkansız aşkların iki sebepten doğduğunu belirtir. Birincisi hayatın getirdiği zorlukların aşkı imkansız hale getirmesi. İkincisi işin içine yolculukların girmesi. "Ayrılığın sevdaya dahil" olduğunun savunucularından biridir. 4

6 DÎVAN EDEBİYATI Attila İlhan'ın Divan şiirine olan ilgisi dilimize Kilisli Rıfat Bey tarafından çevrilen Nasırüddin-i Tusi'nin iki rubaisini okumasıyla başlar. Aslında babasının etkisi de yadsınamaz. Bedri İlhan çok iyi derecede Osmanlıca bilen, Divan Edebiyatı'na meraklı, şiir yazan ve Divan Edebiyatı'nın en güzel örneklerini oğluna okutan bir babaymış. Bu yüzden Attila İlhan Divan Edebiyatı'nı hem iyi anlar hem de iyi yazar. Rubailere olan ilgisi ise iki nedene dayanır. Birincisi Nazım Hikmet'in cezaevinde yazdığı, el yazısıyla çoğaltılmış olan "serbest rubailerinden bir nüsha bulup okuması ve o aralar çok gözde olan "beyhudelik hissi"nin etkileri. Attila İlhan'ın Divan Edebiyatı'na yönelmesinin ve yararlanmak gerektiğini düşünmesinin Osmanlı'yı araştırmaya başladığı zamana denk geldiği düşünülmektedir. Şair, Divan Edebiyatı biçiminin üzerine kendi imge yapısıyla yeni bir şiir kurmayı dener. Aruzun içine -aruza rağmen- yerleştirilen o görkemli sesi yakalamaya çalıştığını belirtir. Attila İlhan, Divan Edebiyatı'ndan ritmi ve sesi alırken içerikte alınacak pek bir şey bulamamıştır. Bunun nedeni Divan Edebiyatı'nın soyut ve kavramlar üzerine kurulmuş olması ve Tanzimat Dönemi'ne kadar belirgin bir sosyallik olmamasıdır. Ona göre Divan Edebiyatı Nedim ile son bulmuştur. Şiirde ritmin varlığını çok önemser. Ritimsiz bir şiirin akılda kalmasının çok zor olduğunu ve akılda kalmasının da ancak belli bir ritim tutturulursa sağlanacağını söyler. Nedim'e kadar olan Divan şairleri aşk konusunu çok değişik ele almışlardır. Onların sevdasında belirgin bir mutlaklık vardır. Öyle bir şey ki sevdanın kendisi sevgilinin önüne geçiyor. Yani Divan şairleri aşka, aşık olunandan daha çok aşık olurlar. Attila İlhan bu durumu çok usturuplu verdiğini söyler. Bunun böyle olduğunun çoğumuz farkında değiliz çünkü şu dönemde Divan Edebiyatı'nın da çok farkında değiliz. Attila İlhan'a göre ulusal bileşime ulaşmak için hem Halk Edebiyatı'ndan hem de Divan Edebiyatı'ndan yararlanmak gerekir. Halk şiirinin ve Divan şiirinin birbirinden ayrılmaması gerektiğini savunur ve buna gerekçe olarak da her ikisininde aynı Osmanlı altyapısının üstyapıya yansıması olduğunu ancak birinin halkın yansıması, diğerinin okumuşun yansıması olmasını gösterir. Şiir yazmaya başladığında aruz bilmeden olmaz diyerek civarında gazel yazmıştır. Ayrıca "Aruzla iyi yazmış bir şairin yanyana sırala mısralarını nesir gibi, nesir olmaz." Da demiştir. En büyük amaçlarından biri "Geleneği özümseyip ondan bugünün şiirini yaratmak." diğeri de "Geleneksel olanı çağdaşla beraber yaşayabilmek ve onun içerisinde yansıtabilmek."tir. Şiirlerinin bu kadar tutulmasının bir sebebi de Divan Edebiyatı özelliklerinden barındırması olabilir. Çünkü halk da aşkı o şekilde yaşamış, biliyor ve öyle bakıyor. Öyle baktığı için de zorlanmadan anlıyor. 5

7 Attila İlhan, Divan Edebiyatı'nın bol bol Arapça ve Farsça kelime barındırmasından ötürü Arapların da çok rahat bir şekilde Divan Edebiyatı'nı anlayacağını düşünürmüş. Bir gün Arap bir arkadaşına Baki'den bir gazel okumuş ve arkadaşının tepkisini beklemiş. Arkadaşından bir tepki gelmeyince "Nasıl? Beğendin mi?" diye sorduğunda aldığı yanıt "Hiçbir şey anlamadım. Az önce okuduğun Türkçe değil miydi?" olmuş. Bizce bu düşünce çoğu insanın içine düştüğü bir hatadır. "...nasıl Divan bir azınlık estetiğiyse, onun gibi folklor da azgelişmişlerin estetiğidir. Ham folklorla sanat olmaz ancak yükseltilmiş bir estetiğin malzemesi folklordan alınabilir. Nasıl ki saray ve konak sanatından da alınabilir." Der ve içeriğin çağdaş olması gerektiğinin altını çizer. 6

8 KADIN Attila İlhan'ın tam bir aşk adamı olması şiirlerine de oldukça yansımıştır. Attila İlhan ilhamını kadınlardan ve aşktan almıştır. Şiirlerinde gerçek aşkların dışında, hayali aşkları da yer alır. Yani kendini kötü ve yalnız hissettiği anlarda, hayalinde yarattığı kadınlar şiirlerine yansıyarak onun imdadına yetişir. Bir bakıma, böylece yalnızlığın ölümcül zehri panzehire kavuşur. Kadın, onun için hayatın en büyülü yanıdır. Aşk ise kadını güzelliğinden doğan büyünün meyvesidir. Attila İlhan şiirlerinde nesnel aşkların yanısıra yalnızca uzaktan görüp içinde yaşattığı aşk temalarını da kullanır. Attila İlhan'ın hayatından geçen bazı kadınlar: Zehra, Aysel, Suna Su, Belma, Claudia, Leyla... Bu kadınların her birinin Attila İlhan için önemli bir yeri vardır. Bu yerin değişik oranlarda değişik tatlar verecek şekilde şiirlerinde yer aldığının tanığı oluyoruz. Bu tatların hüzünden erince kadar duyguların değişik yelpazesinde yer aldığını görüyoruz. Özellikle Zehra Attila İlhan'ın hayatında iz bırakan en önemli kadınlardan birisidir. Çünkü Zehra ile hayali değil gerçek bir aşk yaşamıştır ve hayatını onunla birleştirmek istemiştir. "Aysel Git Başımdan" şiirinde ise o yıllardaki baskı ortamında toplumcu şairin genel olaylarının dışında genç bir kadınla ne büyük yabancılaşma içinde olduğu çiziliyor. Bu da imkansız aşklardan biri oluyor. Attila İlhan 1962'de gittiği Paris gezisinden üç yıl sonra İzmir'e döner ve Demokrat İzmir gazetesinde çalışmaya başlar. Burada tanıştığı Biket'le bir buçuk yıl süren arkadaşlıktan sonra İzmir'de evlenir. Biket çok düzenli ve temiz bir kızdır. Zaten Biket'le evlenmesinin en büyük nedeni de onun çok tertipli olmasındandır. Çünkü Attila İlhan yaşamına düzene ve disipline çok önem verir. Attila İlhan'a göre "Kadın, ince ruhlu, erkeklere göre daha mantıklı ve komplekssizdir. Bazen o incelik ağaca takılıp ormanı gözden kaçırmaya benzer. Bu da kadını tehdit eden durumdur." diye düşünür. Attila İlhan'ın yapıtlarında kadınların çoğu baştan çıkarıcı, sinsi ve entrikacı kimliklerdir. Sebebi ise toplumun her kesitinden gözlemlediği insan tiplerini seçmiş olmasıdır. 7

9 MAVİ-GARİPÇİLİK AKIMI Bir eşyayı teşbihten ve istiareden kaçarak göründüğü gibi yani herkesin kullandığı kelimelerle anlatan sanat akımına Garipçilik denir. Garip anlayışı öğrendiklerini doğal kabul edişinden gelmektedir. Attila İlhan garipçiliği tamamen karşı bir şairdir. Çünkü şiirin sanatsal anlatım olmadan bir anlamı olamayacağını savunur dolayısıyla da garipçiliğin serbest sanat anlayışına tepki gösterir sonrasında Garip Hareketi'ne yönelik ikinci tepki ise Mavi Hareketi içinde yine Atilla İlhan'dan gelimiştir. Yayın hayatına 1 Kasım 1952'de giren Mavi Dergisi, Ankara'da çıkmıştır. Adını dergiden alan Mavi Hareketi ise 1954 yazında başlamıştır.oğuz Arıkanlı, Orhan Çubukçu, Ferit Ebgü, Yılmaz Gruda, Fikret Hakan, Ahmet Oktay, Güner Sümer gibi genç şairler o sırada İstanbul'da yaşayan Attila İlhan'la bağlantı kurarak kendisinden toplumcu gerçekçi edebiyat anlayışının Türkiye'deki gelişimini irdeleyen yazılar kaleme almasını istediler. Bu arada Ahmet Oktay'ın, Attila İlhan'ın "Sokaktaki Adam" romanını eleştiren bir yazısı Mavi'de yayımlanmış, şair de bir sonraki sayıda ona cevap vermiştir. Attila İlhan Mavi dergisi ile ilişkisinin biraz olumsuz bir biçimle başlamasına rağmen söz konusu öneriyi kabul eder ve bu bağlamdaki ilk yazısını yazarak onlara gönderir. "Sosyal Realizmin Münasebetleri Yahut Başlangıç" başlıklı yazı hem Mavi hareketinin hem de Attila İlhan'ın bu hareket çerçevesinde Garip'e karşı çıkışının başlangıç noktasını oluşturur. Attila İlhan yazısında salt Garipçileri eleştirmemiş, onlarla birlikte 1940 kuşağı ile Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Sıtkı Tarancı ve Behçet Necatigil'i de hedef almıştır Bütün bu kesim ve şairlere de "Öncüler" adını vermiştir. Attila İlhan diğer öncülerle birlikte Garipçileri de Batı şiirini taklit ettikleri ve yerli bir sanat görüşüne dayanmadıkları, dolayısıyla epistemdojik temelden yoksun oldukları gerekçesiyle eleştirmesi bakımından Hisarcılara yakın bir tutum sergiler ancak Hisarcılann bu noktadaki eleştirilerini, tepkilerini muhafazakar milliyetçi bir bakış açısına sahip olmakla onlardan ayrılır. Attila İlhan ile Oktay Akbal arasında Garipçilik akımı yüzünden yazıyla gizli tartışma başlamıştır. Garipçilerin şiiri bir söz sanatı olarak kabul etmeleri sonucundan biçimci bir şiir anlayışının örneklerini verdikleri, buna bağlı olarak gerçeklikten uzaklaştıkları, ülkelerinin toplumsal koşullarını kavrayamadıkları dolayısıyla yerli ve milli olamadıkları ve imgeyi dışlayarak şiirde bir araç olan dili amaç haline getirdikleri gibi iddialar Attila İlhan'ın eleştirilerindeki gerekçeleri oluşturur. 8

10 NAZIM HİKMET Atilla İlhan'ın hayatındaki dönüm noktalarının ardındaki adam: Nazım Hikmet... O'na büyük katkısı olan Nazım, Attila İlhan'ın hayatına ilk girişi 16 yaşında olmuştur: Attila İlhan İzmir Atatürk Lisesi birinci sınıftayken bir kıza yazdığı Nazım Hikmet şiirleriyle yakalanması sonucu tutuklanmıştır.o zamanlar Nazım'ın şiirleri yasak olmasına rağmen Attila İlhan sevgilisine Nazım Hikmet şiirleri yazmıştır.sevgilisine mektupları okuduktan sonra yırtıp atmasını tembihlemiş fakat sevgilisi kıyamamış,okul dolabında saklamıştır.o sıralar kızın okulunda yapılan sıkı denetimler sonucu mektuplar bulunmuş ve Attila İlhan tutuklanmıştır.yaşı dolayısıyla üç gün hapis yatmış akabinde okuldan kovulmuştu.işte Nazım Hikmet Attila İlhan'ın hayatında ilk olarak böyle belirmiş ve hayatını,geleceğini etkilemişti. Bir diğeri ise Nazım'ı kurtarma harekatı idi yılında birtakım siyasetçiler ve edebiyatçılar Paris'e Nazım'ı kurtarmaya gitmişlerdi. Attila İlhan da bu gidenler arasındaydı.daha sonraları hayatında önemli yer tutacak olan Paris'e ilk kez Nazım sayesinde gitmişti.yine Nazım,Attila İlhan'ın geleceğini etkilemişti. Attila İlhan,Nazım ve Nazım'ın şiirleri sayesinde gelişmiş ve şiire bakış açısı,şiir yazma tekniği O'nun sayesinde değişmişti.uzun süre Nazım'ın şiirlerini okumuş ve şiirlerinin güzel olması için O'nun şiirlerine benzetmeye çalışmıştır.ne zaman başka toplumcu şairler tanıdı işte o zaman anladı "illa Nazım gibi olmak" gerekmediğini,onun metodunu alıp başka şiirler yaratmak gerektiğini.attila İlhan'ın gözünde Nazım Hikmet en büyük şairdi.fakat en büyük olması ona benzemesini gerektirmiyordu.işte bunu anladıktan sonra kendi yolunu çizerek yaşamayan ve yazmaya başladı.kendini bulmuştu Nazım'6a. Nazım Hikmet de Attila İlhan'ın usta şairliğini fark etmiş, O'na inanmış ve O'nu desteklemiştir. İlk şiir kitabı olan Duvar ile ilgili olarak Nazım Hikmet "Duvar beni çok sevindirdi.attila İlhan gayet soylu, özlü şair pek beğendim. Aşk olsun delikanlıya!" diyerek beğenisini dile getirmiştir. İşte Attila İlhan'ı Attila İlhan yapan, O'na büyük şair denmesinde büyük katkısı olan; Nazım Hikmet...Attila İlhan O'na çok şey borçlu... 9

11 SİNEMA-SENARYO Atilla ilhan, şiir ve romandaki ustalığını senaryo yazarlığında da göstermiştir. Bir ara Yeşilçam'a iyice merak sarmış hatta o dönemde edebiyat ve gazetecilikten iyice kopmuştur. Fakat Attila İlhan Yeşilçam'a kaliteli bir şeyler getirmek niyetiyle girmiş, bir müddet sonra usanmıştır. Yazdığı senaryolarla Yeşilçam'a taze kan vermeye çalışmışsa da işe yaramamıştır.yazdıklarının iyi iş yapması için sürekli yazması, zamanının hepsini senaristliğe ayırması gerekiyordu. Atilla İlhan da böyle bir durumu göze alamamış, edebiyata ve gazeteciliğe geri dönmüştür. Ayrıca Vatan Gazetesi'nde sinema eleştirmenliği yapmıştır. Yazar, senaristlik yaptığı dönemlerde "Ali Kaptanoğlu" takma adını kullanmıştır. Yeşilçam'dan kopmasının bir diğer nedeni de bazı yönetmenlerin senaryolara sadık kalmayışıdır. A)Film Senaryoları Toplam 17 senaryo filme çekilmiştir.bunlar Yalnızlar Rıhtımı, Devlerin Öfkesi, Ölüm Perdesi, Şoför Nebahat, Ateşten Damla, Ver Elini İstanbul, Rıfat Diye Biri, Dişi Kurt, Rüzgar Zehra, Paranın Kiri(TV), Sekiz Sütuna Manşet(TV), Kartallar Yüksek Uçar(TV), Yarın Artık Bugündür(TV), Yıldızlar Gece Büyür(TV), Tele-flaş(TV), Sokaktaki Adam, Yanlış Saksının Çiçeği yıllarında çekilen filmlerde Yeşilçam'ın ünlü simaları oynamıştır sonrasında çekilen filmlerde ise günümüz oyuncularını görmek mümkün. /. Ver Elini İstanbul Oyuncular: Leyla Sayar, Tanju Gürsu, Çolpan İlhan, Öztürk Serengil, Ali Şen Yönetmen: Aydın Arakon ii. Rıfat Diye Biri Oyuncular: Ayhan lşık, Özcan Tekgül, Semra Sar, Hulusi Kentmen, Süha Doğan Yönetmen: Ertem Gönenç iii. Devlerin Öfkesi Oyuncular: Ayhan lşık, Neriman Koksal, Turan Seyfioğlu, Leyla Sayar Yönetmen: Nevzat Pesen iv. Şoför Nebahat Oyuncular: Kenan Pars, Sezer Sezin, Erol Taş Yönetmen: Metin Erksal 10

12 v. Yalnızlar Rıhtımı Oyuncular: Turgut Özatay, Sadri Alışık, Çolpan İlhan, Melahat İçli, Kamuran Yüce Yönetmen: Lütfi Ömer Akad vi. Rüzgar Zehra Oyuncular: Sezer Sezin,Ekrem Bora,Ulvi Uraz,Kadir Savun Yönetmen: Nişan Hançer vii.kartallar Yüksek Uçar Oyuncular; Sadri Alışık,Can Gürzap,Serap Aksoy,Selda Alkor Yönetmen: Hüseyin Karakaş viii. Yarın Artık Bugündür Oyuncular: Necla Nazır,Ege Aydan,Mehmet Koçak, Şükran Güngör Yönetmen: Hüseyin Karakaş ix, Tele-flaş Oyuncular: Sibel Turnagöl, Metin Belgin,Bahtiyar Engin Yönetmen: Biket İlhan x. Yanlış Saksının Çiçeği Oyuncular: Selda Özer,Kerem Alışık,Yosi Mizrahi,Gönen Aykaç,Özgür Ozan Yönetmen: Fide Mortan Türk sinemasındaki klişeleşmiş karakterlerden uzak kahramanlarıyla televizyon izleyicileri kolaylıkla yakalayıp sürükleyen diziler için Atilla ilhan, "Televizyon dizisinin kendine göre bir senaryo anlayışı olmalıdır. Bizim yapmaya çalıştığımız bu. Montaj ritmi yok. Mekan yerli, kadro bildiğimiz Yeşilçam kadrosu. Ama ortaya çıkan film yerli değil, yani bildiğimiz klasik Türk filmlerinden değil. Zaten bizdeki dizilerin başarısızlıkları da bundan kaynaklanıyor. En büyük zaaflarımızdan biri de bir hareketi veya ifadeyi göstermekle yetinilmemesi. İlle de hem sesle hem mimiklerle ifade aranıyor." diyerek bugüne kadarki dizi anlayışına bir yorum getiriyor Attila İlhan. 11

13 TEMALAR Attila İlhan ilk kitabı olan Duvar'dan itibaren şiir hayatında sürekli aşkı yazmış bir şairdir.onun aşk şiirleri özellikle günümüzde gençler ve metropolitan hayatı benimsemiş insanlar tarafından çok sevilir.bunun nedeni, onun şiirlerinde "aşk öğesi" uygar insanın yaşadığı hayatın içinde soyut olarak değil daha gerçekçi verilmektedir.zaten gerçek hayatta da insanlar gerek maddi sorunlardan gerekse sınıfsal farklılıklardan ötürü aşklarını imkansız hale getiriyor.bu şiirlerde bu imkansızlıkları işlediği için öne çıkıyor. Atilla İlhan'ın şiirlerinde kullandığı en önemli öğelerden biri de yarattığı sarhoş ve umutsuz adam karakterini en iyi biçimde besleyen "içki öğesi"dir.içki, içmek ve sarhoşluk bazen acı ve umutsuzlukla birleştiğinde, şiirin temasını ve ruhunu gözler önüne sererek aşkı en iyi anlatma biçimine dönüşür.fakat birçok insan başta okurlar ve eleştirmenler olmak üzere Attila ilhan'ın şiirlerindeki içkiye düşkünlük teminden ve içkiyle ilgili kurduğu benzetmelerden yararlanarak onun gerçek hayatta içkiye ne kadar bağlı hatta alkolik olduğu tezini savunur.fakat o, bunun ne kadar yanlış bir düşünce olduğunu açıklar ve tam tersine Türk şiirinin en "kuru" ozanlarından biri olduğunu, Paris'te bile Fransız hayatının ayrılmaz bir parçası olan içkinin, o hayata uymak çabalarının olağan bir sonucu olarak hayatına girdiğini söyler. Avrupa'ya gittiğinde şiirlerine giren bir başka tema ise "evazyon", yani kendinden kaçıp gitmek temasıdır.gençlik yıllarından hiç yerinde duramayan, durmadan başka bir yere gitmek, yer değiştirmek eğilimi olduğundan mıdır, şiirlerindeki kaçış teması çok meşgul etmiştir Attila İlhan'ı.Toplumcu bir şairse eğer bu eğilimleri duymalı mı? Bunun cevabını uzun süre verememiştir kendisine.hatta bazen ikilemlere düşmüştür.ama Avrupa'ya gidince, kaçış temasının aslında Dünya Edebiyatının en önemli temalarından biri olduğunu görmüş ve bunu bilinçli olarak yaparsa birçok şeyi de daha iyi anlatabileceğini kavramıştır.toplumcu gerçekçi bir yazar diyalektiğin bütün şekillerdeki görünüşlerini yansıtabilir. Bütün mesele olayı doğru koymasındadır. 12

14 YAĞMUR Attila ilhan yağmur unsurunu, kadınla birlikte birçok şiirinde kullanmıştır. O, yağmuru kılıktan kılığa sokmuş, kimi zaman ruhundaki acıları beslemiş, kimi zamanda "kadın"a aşkını anlatmıştır. Birçok şairde olduğu gibi Attila İlhan'da su öğesini ateş ve kadınla birleştirmiş, bazen sevgilisine olan şakını "gözlerindeki yağmurla anlatmış, bazen de yağmur olup sevgilisinin rüyalarına girme hayalleri kurmuştur. Fakat onun için yağmur sadece aşkı ve sevgiliyi anlatmamıştır.hatta genel olarak bakıldığında şair yağmur öğesini; hüznün, karamsarlığın, çekilen acıların, verilen savaşın ve bazen de korkaklığın simgesi olarak kullanmış böylece hem istediklerini rahatça anlatmış, hem de şiirlerindeki o sisli havayı dağıtmamıştır O, bazen sonbahar yağmurunu söylemiş şiirlerinde, bazen de yağmur ona söylemiş "dünden bugüne çektiklerinin eksilmediğini ve eksilmeyeceğini, bugünden yarına".dışarıda verdiği savaşın dilindeki sözcüsü olmuş yağmur.kimi zaman söz vermiş "ilk yağmurlarla birlikte geleceğim" diye, ya da çocuklar olmuş "ellerini tertemiz bir yağmurda yıkayan" şiirlerinde. O, sonbaharı getirdiği için kızmış da içten içe yağmura, bereketi getirdiği için şükretmiş de... Kısacası yağmur, onun dilinde tek bir şey değil, pek çok şeydir... 13

15 TEŞEKKÜR Öncelikle bize yol gösteren p proje çalışmalarını öğrenci yetiştirme programına alan Özel Ege Lisesi yönetimine, çalışma esnasında roje danışman öğretmenimiz Sayın Hüseyin Gökten'e, görsel materyallerin hazırlanmasında bize kişisel arşivini açan Sayın Müslüm Gül'e, kaynakların büyük bölümünü bulduğumuz okul kütüphanesi görevlileri Sayın Tansu Özbakan ve Gaye Serdal'a, bizleri her koşulda destekleyen ailelerimiz ve sözlü sunumumuzda bize yardımcı olan sınıf arkadaşlarımız Kunter Aşkın'a ve Doğan Demir'e sonsuz teşekkürler... İTHAF Bu projeyi, çalışmamızda en büyük desteği veren Edebi Metinler öğretmenimiz Sayın Hüseyin Gökten'e ithaf ediyoruz. 14