İÇİNDEKİLER KIRMIZI ET, SÜT VE YEM SEKTÖRÜ ANALİZİ Başkan'dan...2. Kırmızı Et Sektöründeki Gelişmeler Yem Sektörü Pazar Analizi...

Transkript

1 İÇİNDEKİLER KIRMIZI ET, SÜT VE YEM SEKTÖRÜ ANALİZİ... 2 Başkan'dan...2 Kırmızı Et Sektöründeki Gelişmeler... 4 Yem Sektörü Pazar Analizi Süt Sektörü Pazar Analizi Büyükbaş Hayvan ırkları ve özellikleri MEVZUAT UKON ARALIK AYI FAALİYETLERİ YAKLAŞAN ETKİNLİKLER

2 Değerli Üyelerimiz ve Sektör Mensuplarımız, Konsey Yönetim Kurulunun oluşturduğu 2018 yılı mevcut durumu ile sorun ve çözüm önerilerinin değerlendirildiği bir raporu Aralık ayı içerisinde sektörümüz ve kamuoyu ile paylaştık. Sektörümüzde hızla ilerleyen gündem karşısında pratik çözüm önerilerinin yanında yapısal sorunlara ilişkin sektör görüşleri de bu rapor içerisinde yer aldı. Konsey Yönetim Kurulu tarımda yapısal sorunların en temelinde kırsal işgücünün azalması ve kırsaldan kente göç meselesinin yer aldığını değerlendirmektedir. Yine bununla birlikte hayvancılıkta kapalı besiciliğin ısrarla devam ettirilmesi ve meraya dayalı hayvancılığın istenilen seviyeye bulunmaması bir diğer temel problemi teşkil etmektedir. Gündeme ilişkin görüş ve önerilerimizin en önemlileri arasında ise belli bir yaşın üzerinde olan tüm dişi materyallerin Etçi ırk sperma ile tohumlanması konusu bulunuyor. Melez buzağıların üretici birliklerine üye olsun ya da olmasın buzağı desteğinden faydalandırılması, hayvan başına 200 TL olarak uygulanmasının üreticileri teşvik edeceğini düşünüyoruz. 2

3 Bununla birlikte buzağılama aralığının düşürülmesi, küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması gibi birçok önemli konuyu 2018 Yılı Değerlendirme Raporunda ele aldık yılının sektörümüze ve hayvancılık ile uğraşan değerli besicilerimize hayırlar getirmesi diliyoruz. Saygılarımla. Ahmet HACIİNCE Yönetim Kurulu Başkanı 3

4 KIRMIZI ET SÜT VE YEM SEKTÖR ANALİZİ 1. KIRMIZI ET SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER DÜNYA VE AVRUPA BİRLİĞİ: Grafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak 2018 Aralık 2018) (AB-28) Grafik-2: Avrupa Birliğinde Haftalık Ortalama Canlı Dana Fiyatları / KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak 2018 Aralık 2018) (AB-28) 4

5 Grafik-3: Avrupa Birliğinde Haftalık Koyun Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, (12 Aylık Dönem Ocak 2018 Aralık 2018) (AB-28) Grafik-: 4 Avrupa Birliğinde Kuzu Karkas Aylık Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu, Ocak 2015 Aralık 2018 Tablo-1: Dünya Yıllık Ortalama Toptan Et Fiyatları, ($/Ton) ABD SIĞIR ETİ İHRAÇ AVUSTRALYA İnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENİ ZELANDA KOYUN ETİ (dondurulmuş karkas toptan satışı Londra'ya) ABD KANATLI ETİ İhraç Broiler BREZİLYA Piliç Eti İhraç

6 Tablo-3: 2018 Yılı Dünya Toptan Et Fiyatları - Aylık Ortalama $/TON OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL ABD SIĞIR ETİ İHRAÇ AVUSTRALYA İnek Eti Kemiksiz ABD'ye ihraç CIF YENİ ZELANDA KOYUN ETİ (dondurulmuş karkas toptan satışı Londra'ya) EKİM KASIM ARALIK ABD KANATLI ETİ İhraç Broiler BREZİLYA Piliç Eti İhraç Kaynak: FAO, Aylık veriler FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI) FAO Gıda Fiyat Endeksi Aralık Ayında sabit kaldı. FAO Gıda Fiyat Endeksi (FFPI) Aralık 2018'de ortalama puan olarak gerçekleşti ve Kasım ayının değerine göre neredeyse hiç değişmedi çünkü düşük süt ve şeker fiyat teklifleri, yüksek tahıl fiyatları ve biraz daha yüksek et ve yağ fiyatları ile dengelenmişti in tamamı için FFPI, 2017 de yüzde 3,5 ve 2011 de en yüksek 230 puanlık seviyenin hemen hemen yüzde 27 nin altına düşerek ortalama puan oldu de en fazla şeker fiyatları düştü, ayrıca bitkisel yağ, et ve süt fiyatlarında da geçen yıla göre düşüş kaydedildi. Ancak, başlıca tüm hububatların uluslararası fiyatları 2018 yılında yükseldi. Grafik-1: Aylık Gıda Fiyat İndeksleri ( =100) 6

7 FAO Et Fiyat Endeksi FAO Et Fiyat Endeksi Aralık ayında ortalama puanla, Kasım ayında hafif revize edilmiş değerden 1.3 puan (yüzde 0.8) daha yüksek olarak gerçekleşti. Kanatlı hayvan ve sığır eti fiyatları Aralık ayında çok az değişirken, sığır eti için uluslararası fiyat teklifleri, çoğunlukla Okyanusya'dan yapılan ihracat arzının bir sonucu olarak hafifçe geriledi. Buna karşılık, özellikle de Brezilya'dan gelen güçlü küresel ithalat talebiyle desteklenen domuz eti fiyatları kısmen toparlandı. 2018'de, Endeks, 2017 yılına göre yüzde 2,2 oranında azalarak 166,4 puan oldu. Bir önceki yıla göre düşüş, yüksek kuzu eti fiyat tekliflerinden daha fazla olan domuz ve kümes hayvanı et fiyatlarındaki düşüşü yansıtıyordu. Sığır eti pazarlarında, fiyatlar 2017 seviyelerine yakın kaldı. Tablo- 3: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi ( =100) Et Kanatlı Domuz Büyükbaş Küçükbaş FAO Et Fiyatları Endeksi; 4 çeşit et türünün dünya ortalama ihracat paylarına göre ağırlıklandırılmasıyla elde edilmektedir. Son iki ayın fiyatları tahmini olup revize edilebilir niteliktedir. Tablo- 4: FAO Uluslararası Et Fiyat Endeksi Aylara Göre 2018 ( =100) 2018 Et Kanatlı Domuz Büyükbaş Küçükbaş Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

8 Tablo- 5: Yıllık Sığır Eti Fiyatları, ($/TON) ABD BREZİLYA AVUSTRALYA Tablo- 6: Aylık Sığır Eti Fiyatları Yılı ($/TON) 2018 ABD BREZİLYA AVUSTRALYA Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim

9 TÜRKİYE: TÜİK - Hayvan Varlığı: Toplam hayvan sayısı 2018 Haziran ayında 2017 yılına göre % 7 oranında artışla yaklaşık 65 milyon baş olarak tahmin edildi yılı Haziran ayı TÜİK tahminlerine göre büyükbaş hayvan sayısı haziran ayı sonu itibariyle 17 milyon 338 bin baş, toplam küçükbaş hayvan sayısı ise 47 milyon 362 bin baş oldu. TÜİK verilerine göre 2018 yılı Haziran ayında 2017 yılına göre sığır sayısı % 7,7 oranında, koyun sayısı % 7,4 oranında, keçi sayısı ise % 5,2 oranında arttı. (Tablo-7). (Tablo 7: Ülkemizde Haziran 2018 Arasında Hayvan Varlığı) Haziran 2018 Değişim Haziran 2018 Değişim Haziran 2018 Sayı (Baş) Sayı (Baş) Sayı (Baş) Sayı (Baş) Sayı (Baş) % % Toplam ,0 15,7 a) Büyükbaş ,7 20,9 Sığır ,7 20,7 Kültür ,6 34,7 Kültür melezi ,8 18,4 Yerli ,9-16,0 Manda ,7 41,3 b) Küçükbaş ,9 14,2 Koyun ,4 16,2 Merinos ,3 25,6 Yerli ,3 15,5 Keçi ,2 8,1 Kıl keçisi ,2 7,8 Tiftik keçisi ,9 24,7 c) Diğer ,2-16,7 9

10 Kesilen Hayvan Sayısı: Kesilen Toplam Hayvan Sayısı 2017 yılında 10 milyon 811 bin 442 baş olarak tahmin edilmiş, yılları arasında % 0,9 oranında bir önceki seneye göre % 11 oranında artmıştır. Kesilen büyükbaş hayvan sayısı 2017 yılında yaklaşık 3 milyon 608 bin baş olarak tahmin edilmiştir yılları arasında % 37,8 oranında artmış, bir önceki yıla göre ise % 7,5 oranında azalmıştır. (Tablo: 8-9) Kesilen küçükbaş hayvan sayısı 2017 yılında yaklaşık 7 milyon 203 bin baş olarak tahmin edilmiştir yılları arasında % 11 oranında azalmış, bir önceki yıla göre ise % 23,3 oranında artmıştır. Kesilen koyun sayısı 2017 yılında 5 milyon 134 bin baş olmuş, son yedi sene içerisinde % 25,3 oranında azalmış bir önceki seneye göre ise % 25,7 oranında artmıştır. Kesilen keçi sayısı 2017 yılında yaklaşık 2 milyon 69 bin olmuş, yılları arasında % 69,6 oranında, bir önceki seneye göre ise %17,8 oranında artmıştır. Tablo-8: Ülkemizde Yılları Arasında Kesilen Hayvan Sayısı ve Değişimi TOPLAM Büyükbaş Sığır Manda Küçükbaş Koyun Keçi Değişim % Değişim % 0,9 37,8 38, ,3 69,6 11-7,5-7,6 308,5 23,3 25,7 17,8 10

11 Grafik-5: Toplam Hay. - Kesilen Hay (B.Baş+K.Baş) Değişimleri Grafik-5: Toplam Sığır - Kesilen Sığır Sayısı Değişimleri ( ) Grafik-6: Toplam Koyun - Kesilen Koyun Sayısı Değişimleri 11

12 KIRMIZI ET ÜRETİMİ 2017 yılında Kırmızı et üretimi 1 milyon 126 bin 403 ton olarak tahmin edildi (Tablo - 10). Toplam kırmızı et üretimi bir önceki yıla göre % 4 azaldı. Toplam kırmızı et üretimi içinde sadece kesimhanelerde üretilen kırmızı et miktarı ise ton olarak gerçekleşti Yılı III. Çeyrek Dönemi (Temmuz-Eylül): Toplam kırmızı et üretimi III. çeyrekte ton olarak tahmin edildi Toplam kırmızı et üretimi kurban bayramının gerçekleştiği III. çeyrekte bir önceki çeyreğe göre %27,4, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,4 oranında arttı. Toplam kırmızı et üretimi içinde sadece kesimhanelerde üretilen kırmızı et miktarı ise 145 bin 173 ton olarak gerçekleşti. Sığır eti üretimi 306 bin 638 ton olarak tahmin edildi. Sığır eti üretimi bir önceki çeyreğe göre %30, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %5,6 oranında arttı. Koyun eti üretimi 28 bin 539 ton olarak tahmin edildi. Koyun eti üretimi bir önceki çeyreğe göre %4,4 artarken, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %13,7 oranında azaldı. İlk üç çeyrek itibarı ile kırmızı et üretimi toplam 859 bin 023 ton olarak tahmin edilmiştir. Bir önceki üç çeyrek üretimine göre üretim %9 oranında artmıştır. (Grafik ) Grafik-7: Çeyrek Dönemler itibarı ile Toplam Kırmızı Et Üretimi ( ) 12

13 Grafik-8: Çeyrek Dönemler itibarı ile Sığır Eti Üretimi ( ) Grafik-9: Çeyrek Dönemler itibarı ile Koyun Eti Üretimi ( ) Grafik-10: Çeyrek Dönemler itibarı ile Keçi Eti Üretimi ( ) 13

14 Tablo-10 Kırmızı Et Üretim Miktarı İstatistikleri Miktar (Ton) I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem Toplam III. Dönemler Arası Değişim % , ,2 TOPLAM , , , , , , , ,5 Sığır , , , , , , , ,8 Manda , , , , , , , ,7 Koyun , , , , , , , ,3 Keçi , , , , , ,0 Kaynak: TUİK, Kırmızı Et Üretim İstatistikleri 14

15 Grafik-11: Üçüncü Çeyrek Kırmızı Et Üretimi Rakamları ( ) Kaynak: TUİK, 2018 yılı I. Çeyrek tahminlerini içermektedir. Grafik-12: Yılları Arası Dönemlere Göre Kırmızı Et Üretimi 15

16 TÜİK tarafından yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre 2017 yılında Türkiye nüfusu kişi olmuştur. Buna göre kişi başı kırmızı et üretimi 2017 yılında kg olmuş bir önceki yıla göre % 5 oranında azalmıştır. (Tablo-11) Tablo-11 Türkiye de Yıllar itibarı ile Kişi Başı Kırmızı Et Üretim Miktarı (Kg) Koyun Keçi Sığır Manda Toplam ,64 0,32 5,23 0,06 7, ,66 0,34 6,12 0,03 8, ,35 0,19 5,18 0,02 6, ,03 0,16 4,48 0,01 5, ,84 0,31 8,39 0,05 10, ,43 0,31 8,63 0,02 10, ,29 0,23 10,57 0,02 12, ,34 0,31 11,34 0,00 12, ,27 0,34 11,35 0,01 12, ,27 0,43 12,89 0,004 14, ,03 0,39 13,27 0,004 14, ,24 0,46 12,22 0,017 13,94 Değişim (%) Değişim (%) Kaynak: TÜİK verilerinden derlenmiştir Tablo-12: Ülkemizde Yılları Arasında Kesilen Hayvan ve Et Üretim Miktarı Sığır Manda Koyun Keçi TOPLAM Kesilen Sığır Sayısı Et üretim miktarı Kesilen hayvan sayısı Et üretim miktarı Kesilen hayvan sayısı Et üretim miktarı Kesilen hayvan sayısı Et üretim miktarı Kesilen hayvan sayısı 16 Et üretim miktarı (baş) (ton) (baş) (ton) (baş) (ton) (baş) (ton) (baş) (ton)

17 Grafik-13: Kesilen Sığır Sayısı / Et Üretim Miktarı Değişimleri ( ) Tablo-13: Hayvan Türlerine Göre Karkas Et Ortalama Verimi ( ) Yıllar SIĞIR MANDA KOYUN KEÇİ Değişim Değişim Kaynak: TÜİK verilerinden derlenmiştir. 17

18 PERAKENDE DANA ETİ FİYATLARI (GÜNCEL): TUİK TÜFE verilerine göre 2018 yılı Aralık ayında 44,33 TL/Kg olan fiyatlar bir önceki aya göre % 0,09 oranında artmış, 12 aylık ortalamaya göre ise % 10,79 oranında artış göstermiştir. (Grafik-14). Grafik-14: Perakende Dana Eti Fiyatları, 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri- Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/Kg) Perakende Kuzu Eti Fiyatları: TUİK TÜFE verilerine göre 2018 yılı Aralık ayında 49,65 TL/Kg. olan fiyatlar bir önceki aya göre% 0,05 oranında artmış, son 12 aylık dönemde ise % 22,52 oranında artmıştır. (Grafik-15). Grafik-15: TUİK Perakende Kuzu Eti Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 18

19 Perakende sucuk fiyatları, Aralık 2018 tarihinde bir önceki aya göre % 0,51 oranında artarak 72,67 TL./Kg olmuştur. Fiyatlar son 12 ay içerisinde % 21,93 oranında artmıştır (Grafik-16). Grafik- 16 Perakende Sucuk Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK Perakende sosis fiyatları, 2018 yılı Aralık ayında 46,25 TL/Kg olmuş, bir önceki aya göre % 0,55 oranında, son on iki aylık dönemde ise % 20,10 oranında artmıştır. (Grafik-17). Grafik-17 Perakende Sosis Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: TÜİK 19

20 Perakende salam fiyatları, 2018 yılı Aralık ayında 45,42 TL./Kg olmuştur. Bir önceki aya göre fiyat % 0,15 oranında azalmış, son on iki aylık dönemde ise artış % 21,31 oranında olmuştur. (Grafik-18). Grafik-18 TÜİK Perakende Salam Fiyatları (TL/Kg) Perakende sakatat fiyatları TÜİK verilerine göre 2018 yılı Aralık ayında 35,98 TL./Kg olmuş, fiyat bir önceki aya göre % 0,20 oranında azalmıştır. Son on iki aylık dönemde ise % 7,58 oranında bir artış görülmüştür. (Grafik-19). Grafik-19 TÜİK Perakende Sakatat Fiyatları (TL/Kg) 20

21 TÜİK verilerine göre perakende tavuk eti fiyatları Aralık 2018 tarihinde 10,98 TL/Kg olmuştur. Fiyatlar bir önceki aya göre % 0,48 oranında azalmış, son on iki ay içerisinde fiyatlar ise % 32,85 oranında artış göstermiştir, (Grafik-20). Grafik-20 TÜİK Perakende Tavuk Eti Fiyatları (TL/Kg) Tablo-14 Et ve Et Ürünleri 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri- Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/Kg) Ara.17 Oca.18 Şub.18 Mar.18 Nis.18 May.18 Haz.18 Tem.18 Ağu.18 Eyl.18 Eki.18 Kas.18 Ara.18 Perakende Dana Eti 40,76 40,01 39,87 41,08 42,51 43,35 43,83 43,63 43,69 45,32 45,36 44,29 44,33 Perakende Koyun Eti 39,64 40,52 42,57 46,20 48,86 49,85 50,31 49,44 48,99 49,80 49,80 49,62 49,65 Sucuk 58,31 59,60 60,44 61,52 62,21 62,05 63,02 64,52 65,56 67,62 71,54 72,31 72,67 Sosis 39,08 38,51 39,61 39,97 40,78 40,53 41,02 41,71 42,45 44,22 46,11 46,00 46,25 Salam 37,98 37,44 38,72 39,22 39,20 39,51 39,88 40,48 40,98 42,70 45,13 45,49 45,42 Sakatat 32,87 33,44 33,73 33,66 34,39 34,38 34,43 34,89 34,95 34,74 49,80 36,05 35,98 Tavuk Eti 8,27 8,26 8,46 8,58 8,88 9,31 10,14 10,14 10,17 10,87 11,33 11,03 10,98 Kaynak:TÜİK Tablo-15 Et ve Et Ürünlerinde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Ortalama Değişim Oranları (%) Bir Önceki Ocak 2018 Aralık 2017 Aya Göre Aralık 2018 Aralık 2018 Son 12 ay Perakende Dana Eti 0,09 10,79 8,77 10,79 Perakende Kuzu Eti 0,05 22,52 25,23 22,52 Sucuk 0,51 21,93 24,64 21,93 Sosis 0,55 20,10 18,36 20,10 Salam -0,15 21,31 19,59 21,31 Sakatat -0,20 7,58 9,45 7,58 Tavuk Eti -0,48 32,85 32,74 32,85 21

22 KARKAS FİYATLARININ DEĞERLENDİRMESİ (GÜNCEL): Dana Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2018 yılı Aralık ayında fiyat 27,80 TL/Kg. olmuştur. Aralık ayında fiyatlar bir önceki aya göre % 0,38 oranında azalmış, bir önceki yılın aynı ayına göre bu artış % 11,87 oranında olmuştur. (Grafik:21-22). Grafik-21 Dana Karkas Ortalama Fiyatları (TL/Kg) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri, Dana Eti Karkas, Tüccar Satışı (HTS) Grafik-22 Yıllar İtibarı ile Dana Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri * Son üç yıl verileri revize edilmiştir. 22

23 Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları: Ankara Ticaret Borsası verilerine göre 2018 yılı Aralık ayı itibarı ile fiyat 37,39 TL/Kg olmuştur. Kasım ayında fiyatlar bir önceki aya göre % 0,64 oranında artmış, bir önceki yılın aynı ayına göre ise % 27,23 oranında artış görülmüştür. (Grafik: 23-24). Grafik-23 Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri * Son iki yıl verileri revize edilmiştir. Grafik-24 Yıllar İtibarı ile Kuzu Karkas Ortalama Fiyatları (ATB) Kaynak: Ankara Ticaret Borsası Verileri 23

24 Tablo- 16: Borsalardan Alınan Ortalama Dana Karkas Fiyatları Aralık 2018 Borsa Adı Miktar En az En çok Fiyat Fiyat Ortalama Fiyat Ankara ,00 TL 29,00 TL 27,93 TL İstanbul ,00 TL 40,00 TL 28,10 TL Kayseri ,50 TL 29,00 TL 26,34 TL İzmir ,00 TL 30,25 TL 27,50 TL Konya ,00 TL 27,00 TL 27,00 TL Gaziantep ,00 TL 28,00 TL 27,68 TL Tokat ,00 TL 29,00 TL 27,21 TL ORTALAMA 22,93 TL 30,32 TL 27,39 TL Tablo- 17: Sanal Marketlerdeki Perakende Fiyatları Aralık 2018 Tarih ET VE BALIK CİNSİ MİGROS CARREFOURSA KURUMU Kıyma 29,00 TL 48,90 TL 31,00 TL Kuşbaşı 48,90 TL 48,90 TL 34,00 TL Biftek 61,90 TL 61,90 TL 38,90 TL Pirzola 73,95 TL 71,90 TL 54,00 TL Kuzu Pirzola 86,95 TL 91,,90 53,50 TL Kaynak: Ulusal Marketlerin perakende fiyatları, * Et ve Süt Kurumu Tarak Pirzola fiyatıdır. 24

25 2. YEM SEKTÖRÜ PAZAR ANALİZİ (GÜNCEL) 2018 yılı Aralık ayına bakıldığında yılbaşına göre, tüm girdilerde fiyatlar artmış, bununla birlikte bir önceki aya göre ürünlerin fiyatlarında % 2 ile %24 arasında değişen oranlarda artış görülmüştür. (Tablo 18-19) Tablo-18: Yıllar İtibarı ile Türkiye yem ve yem hammadde fiyatları (TL/TON) Yemlik Arpa *Yemlik Buğday *Yulaf Mısır Kepek ATK Besi yemi Süt yemi DDGS Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği KDV Dahil Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır.* TOBB Tablo- 19: 2018 Yılı İtibarı İle Yem ve Yem Hammaddeleri Aylık Fiyatları (TL/TON) Yemlik *Yemlik *Yulaf Mısır Kepek ATK 28 Besi yemi Süt yemi DDGS Arpa Buğday protein (14 P) (16 P) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ortalama Kaynak: Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Nakliye Hariç Peşin Fiyatlarıdır. (Yemlik arpa KDV %1 Mısır %1, DDGS %18). * TOBB fiyatlarıdır. 25

26 3. SÜT SEKTÖRÜ PAZAR ANALİZİ (GÜNCEL) Süt üretimi: TÜİK verilerine göre toplam süt üretimi 2017 yılında 20 milyon 700 bin ton olarak gerçekleşti yılında sanayiye gönderilen süt miktarı 9 milyon 111 bin tondur Yılı Kasım ayında sanayiye gönderilen süt miktarı yaklaşık 743 bin tondur yılı 11 ay itibarı ile süt miktarı 9 milyon 259 bin ton olup, bir önceki senenin ilk 11 ayına göre %11,56 oranında artmıştır. (Tablo: 20-21). Tablo-20: Toplanan (Sanayiye Gönderilen) İnek Sütü (Ton) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam Kaynak: TÜİK,Süt ve Süt Ürünleri Üretimi Grafik-26: Toplanan (Sanayiye Gönderilen) İnek Sütü (Ton) 26

27 Tablo-21: Tür ve Irklarına Göre Süt Üretimi, Hayvan türleri Miktar (Ton) Miktar (Ton) Miktar (Ton) Değişim (%) Süt üretimi ,0 Sığır ,8 Kültür ,6 Kültür melezi ,5 Yerli ,5 Koyun ,9 Merinos ,9 Yerli ,7 Keçi ,2 Kıl keçisi ,2 Tiftik keçisi ,0 Manda ,0 Süt Fiyatları: TÜİK verilerine göre perakende ortalama süt fiyatları 2018 yılı Aralık ayında fiyat 4,50 TL/Kg olmuştur. Fiyatlar yılbaşından bu yana %36,51 oranında artmıştır. (Grafik-27). Grafik-27: Tüketici Fiyat Endeksi - Perakende Süt Fiyatları (TL/Kg.) Kaynak: TÜİK, 2003=100 Temel Yıllı TÜFE Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar (TL/KG) Tablo-22: Yılı Çiğ Süt Tavsiye Fiyatları Dönemler 2018 Fiyat (TL/Litre) Minimum Değerler Yağ (%) Protein (%) 1 Ocak 31 Ocak 1,4 3,6 3,2 1 Şubat 30 Haziran 1,53 3,6 3,2 15 Ağustos 31 Aralık 1,70 3,6 3,2 Kaynak: Ulusal Süt Konseyi, 27

28 KÜÇÜKBAŞ YERLİ HAYVAN IRKLARI VE ÖZELLİKLERİ İVESİ Yayılma Alanı: Güneydoğu Anadolu Bölgesi Verim Yönü: Kombine, süt verim öncelikli Genel Tanımı: Vücut sağlam ve orta yapılıdır. Süt tipine uygun, ince fakat sağlam kemik yapısına sahiptir. Vücut beyaz-krem renklidir. Baş, kirli sarıkahverengi, siyah ve beyaz olmak üzere üç farklı renkte olabilir. Çoğunlukla alında beyaz leke vardır. Kulak ve burunda lekeler ile ayaklarda pigmentasyon bulunur. Yağlı kuyrukludur. Büyük, yağlı esas kuyruk kitlesinin üzerinde yağsız bir parça bulunur. Kuyruğun yağlı bölümünde alttan başlayıp ortaya kadar uzayan çıplak bir oyuk bulunur. Erkeklerde boynuzlar geriye, aşağıya doğru ve helezoni yapıdadır. Boynuzsuz ve hilal şeklinde boynuzlulara da rastlanır. Dişilerde % 10 oranında zayıf boynuz ve koç boynuzluluk görülür. Meme, yüksek süt verimine uygun şekilde bezel yapıdadır. Meme ve meme başı formu değişkendir. 28

29 Irka Özgü Ayırıcı Özellikler: Sıcak ve kurak iklim koşullarına çok iyi uyum sağlamıştır. Bu koşullarda uzun mesafeleri yürüyebilir. Analık içgüdüsü gelişmiştir. Değişik çevrelere uyum yeteneğinin yüksek ve sürü içgüdüsünün gelişmiş olması, İvesi'lerin diğer sütçü ırklara üstünlüğü olarak kabul edilir. İsrail İvesi'lerinin kökeni Anadolu İvesisi'dir. Yetiştirme Koşulları: Göçer sistem içinde yetiştirilir. Sıcak ve kurak iklim hayvanı olmakla birlikte değişik çevre koşullarına adaptasyon yeteneği iyi olup soğuk karasal iklim koşullarında bile başarıyla yetiştirilebilmektedir. İvesiler, C'leri bulan sıcak ve kurak çöl şartlarında sürü koyunculuğu şeklinde yetiştirilebilmektedir. Yetersiz mera, barınak ve bakım besleme koşullarında yetiştirilebilir. Besleme kış dönemi dışında mera ve anız otlatmasına dayalıdır. Kış aylarında ağırlıklı olarak samana dayalı, az miktarda dane destekli besleme uygulanır. Yetersiz, basit ve düşük maliyetli ağıllarda barındırılır. Yağışlı ve nemli bölgelerde adaptasyon güçlüğü olmaktadır. KAYNAK: TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI WEB SİTESİ %C3%BC%C3%A7%C3%BCkba%C5%9F%20Hayvanc%C4%B1l%C4%B1k/Koyun %20Yeti%C5%9Ftiricili%C4%9Fi/Yerli%20Koyun%20Irklar%C4%B1.pdf 29

30 RESMİ GAZETE DE 2018 YILI ARALIK AYINDA YAYIMLANAN MEVZUAT ( 1. Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu, Doğu Karadeniz ve Konya Ovası Projeleri Kapsamındaki İllerde Hayvancılık Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Karar Buna göre; Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yılları arasında 41 ildeki hayvancılık yatırımlarına yüzde 50 hibe desteği sağlanacaktır. Yeni ahır ve ağıl yapımı ile tadilatı, damızlık boğa, koç, teke, makine, ekipman ve alet alımına yüzde 50 hibe verilerek hayvancılık yatırımlarına destek verilecektir yılından bu yana boğa, koç, 852 teke ve adet ahır, ağıl yapımı ile tadilatı için toplamda üreticiye 264 milyon 58 bin TL hibe desteği veren Tarım ve Orman Bakanlığının, önümüzdeki 4 yıl boyunca yine yüzde 50 hibe desteğini sürdüreceği belirtilmektedir. Destek için verilecek olan projenin bütçesi Bakanlık tarafından yayımlanacak tebliğ ile belirlenecektir. Bu karar kapsamında işletmesi en az bir yıldır aktif olan ve Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine kayıtlı olan yetiştiricilere; büyükbaş için en az 10 baş anaç en çok 50 baş anaç kapasiteli, küçükbaş için en az 100 baş anaç, en çok 200 baş anaç kapasiteli yeni ahır / ağıl yapımı veya tadilatı, damızlık boğa veya koç teke alımı ile makine, alet ve ekipman alımına hibe desteği verilecektir. 30

31 2. Cumhurbaşkanlığı, Canlı Hayvan ve Et İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Kararı (Karar Sayısı: 518) Buna göre; 29 Temmuz 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Canlı Hayvan ve Et İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Kararın 1nci maddesindeki tabloda Gümrük Tarife Pozisyonu ile belirtilen Büyükbaş hayvanların eti (taze veya soğutulmuş) maddesinin tarife kontenjanı dönem sonu tarihine kadar uzatılmıştır. Diğer başlıklarda bir süre uzatımı yapılmamıştır. 31

32 32

33 3. Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan Atama Kararları Hakkında Karar Buna göre; Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünde, Genel Müdür Yardımcısı Halil İbrahim ÖZBAYAT, Genel Müdür Yardımcısı Üzeyir TEKİN görevinden alınmış, Genel Müdür Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliğine Ali Osman KIYAK, Genel Müdür Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliğine Sait KOCABAY Atanmıştır. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünde açık bulunan Yönetim Kurulu Üyeliklerine; Süleyman PINARBAŞ ve Ali Kemal YILDIZ Atanmıştır 4. İthalat Rejimi Kararına Ek Karar (Karar Sayısı: 517) İthalat Rejimi Kararına Ek Karar (Karar Sayısı: 517) tarih ve sayılı Resmi Gazetenin 2. Mükerrer Sayısında yayınlanmıştır. Buna göre besilik, kesimlik ve karkas et gümrük vergisi oranlarında 2017 yılında yayınlanan karara göre bir değişiklik olmamış olup, Besilik Büyükbaş Hayvanda %0 Damızlık Büyükbaş Hayvanda % 0 Kesimlik Büyükbaş Hayvanda % 26 Karkas Sığır Etinde % 40 Kemiksiz Sığır Etinde % 225 oranlarında Gümrük Vergisi oranları tarihinden itibaren devam edecektir. 33

34 DAMIZLIK BÜYÜKBAŞ BESİLİK BÜYÜKBAŞ KESİMLİK BÜYÜKBAŞ SIĞIR ETİ KARKAS VE KEMİKSİZ G.T.İ.P. Numaraları İsim Düveler (doğurmamış dişi sığırlar); damızlık İnekler; damızlık Diğer sığırlar (düve veya inek hariç); damızlık Bufalo; damızlık Diğer canlı büyükbaş hayvanlar; damızlık Sığırlar; damızlık olmayan, ağırlık <= 80kg 0 0 Sığırlar; damızlık veya kesimlik olmayan, 80 kg < ağırlık <= kg 0 0 Sığırlar; damızlık veya kesimlik olmayan, 160 kg < ağırlık <= kg 0 0 Düveler (doğurmamış dişi sığırlar); damızlık veya kesimlik olmayan, ağırlık > 300 kg 0 0 Diğer inekler; damızlık veya kesimlik olmayan, ağırlık > kg 0 0 Diğer sığırlar; damızlık veya kesimlik olmayan, ağırlık > kg Bibos veya Poephagus alt cinsine ait olanlar Sığırlar; kesimlik, 80 kg < ağırlık <= 160 kg Sığırlar; kesimlik, 160 kg < ağırlık <= 300 kg Düveler (doğurmamış dişi sığırlar); kesimlik, ağırlık > kg Düveler (doğurmamış dişi sığırlar); kesimlik, 300kg < ağırlık <= 400 kg Dişi danalar; kesimlik, ağırlık > 400 kg Dişi danalar; kesimlik, 300 kg <= ağırlık < 400 kg Erkek danalar; kesimlik, ağırlık > 400 kg Erkek danalar; kesimlik, 300 kg <= ağırlık < 400 kg Sığır eti; karkas, yarım karkas (taze/soğutulmuş) Sığır eti; çeyrek karkas (eşit bölünmüş) (taze/soğutulmuş) Sığır eti; karkasın ön çeyrekleri (taze/soğutulmuş) Sığır eti; karkasın arka çeyrekleri (taze/soğutulmuş) Sığır eti; diğer kemikli parçalar (taze/soğutulmuş) Sığır eti; kemiksiz (taze/soğutulmuş) Sığır eti; karkas, yarım karkas (dondurulmuş) Sığır eti; çeyrek karkas (eşit bölünmüş) (dondurulmuş) Sığır eti; karkasın ön çeyrekleri (dondurulmuş) Sığır eti; karkasın arka çeyrekleri (dondurulmuş) Sığır eti; diğer kemikli parçalar (dondurulmuş) Sığır eti; karkas çeyrekleri, kemiksiz (dondurulmuş) Sığır eti; karkasın ön çeyreklerinin döş ve kaburga etleri, kemiksiz (dondurulmuş) Sığır eti; diğer, kemiksiz (dondurulmuş)

35 UKON YÖNETİM KURULU FAALİYETLERİ ARALIK UKON Yönetim Kurulu Üyeleri Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Osman Uzun u Ziyaret etti. Ulusal Kırmızı Et Konseyi Yönetim Kurulu Üyeleri, tarihinde Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Osman UZUN a ziyarette bulundu. Sektörel gelişmelerin görüşüldüğü ziyarete Ulusal Kırmızı Et Konseyi adına Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet HACIİNCE, Başkan Vekili Fazlı YALÇINDAĞ, Muhasip Üye Mustafa Kemal ÇAKIRCA ile Yönetim Kurulu Üyeleri, Ömer Gökhan TUNCER, Ergün Kılıç, Osman Civil ve Nuri KAHYA ile ESK Genel Müdür Yardımcısı ve aynı zamanda UKON Y.K. Üyesi Mustafa Cüceloğlu katıldı. 35

36 YAKLAŞAN ETKİNLİKLER EURASIA AGRO EXPO TARIM ve HAYVANCILIK FUARI 7-10 ŞUBAT 2019 İZMİR / TÜRKİYE 36