Araştırmalar / Original Articles Astımlı Hastalarda Obezite ve Metabolik Sendrom İlişkisi
|
|
- Nergis Hazan Niazi
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ISSN Tüm hakları saklıdır, tamamen ve kısmen tıpkıbasımı yasaktır Araştırmalar / Original Articles Astımlı Hastalarda Obezite ve Metabolik Sendrom İlişkisi The Association Between Metabolic Syndrome, Obesity and Asthma Yelda Varol 1, Atike Demir 1, Umut Varol 2, Zeynep Münteha Başer 1, Aydan Mertoğlu 1, Rıfat Özacar 1 1 Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları, İzmir 2 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Medikal Onkoloji, İzmir Geliş Tarihi: 18 Ağustos 2009 Kabul Tarihi: 3 Aralık 2009 Özet Amaç: Bu çalışmanın amacı astımlı hastalarda obezite ve metabolik sendrom ilişkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Yeni tanı konmuş ya da henüz tedavi almamış 110 astım hastası çalışmaya alındı. Tüm hastalardan beden kitle indeksi (BKİ, kg/m²), bel çevresi (metabolik sendrom parametresi olarak erkek 102 cm, kadın 88 cm), solunum fonksiyon testleri (FEV 1, FVC, FEV 1 /FVC, VC, FRC, TLC), serum lipidleri, açlık kan şekeri, kan basıncı değerlerine bakıldı. Hipertansiyon, allerji, gastroözofageal reflü hastalığı anamnezi alındı. Sonuçlar: Hastaların ortalama BKİ olup, aşırı kilolu saptandı. Kadın hastaların BKİ ortalaması olup bu değer erkek hastalardan ( ) istatistiksel anlamlı düzeyde daha yüksekti (p 0.025). Kadın hastaların ortalama bel çevresi olup standart değerlerin üzerinde saptandı. Kadınların %29.3, erkeklerin ise %8.6 sında metabolik sendrom saptandı. Kadın hastalarda metabolik sendrom istatistiksel anlamlı düzeyde daha yüksekti (p 0.016). astım şiddeti ve solunum fonksiyon test parametreleri açısından tüm gruplarda anlamlı fark saptanmadı (p 0.05). Yorum: Sonuç olarak; çalışmamızda her üç astımlı kadından ikisinin aşırı kilolu ve her üç astımlı kadından birinin de metabolik sendrom olduğunu saptadık. Abstract Objective: The aim of this study is to find out the association between obesity and Metabolic Syndrome (MS) in asthmatic patients. Material and Methods: We studied 110 asthma patients whom were newly diagnosed or have not treated yet. Body mass index (BMI, kg/m²), wc [waist circumference] (wc for a parameter of MS, male 102 cm, female 88 cm), pulmonary function tests (FEV 1, FVC, FEV 1 /FVC, VC, FRC, TLC), serum lipid, fasting glucose levels and hypertension knowledge were obtained from all patients. Results: The average BMI was (classified as overweight). The average BMI of female patients (28.39) were significantly higher from men (p 0.025). WC in female patients were 91.40cm which was over the standart limits. MS were significantly higher in female patients (p 0.016). There was no significant difference between severity of asthma, pulmonary function tests in all groups (p 0.05). Conclusion: Our study demonstrated that 2/3 of the asthmatic women were overweighted and 1/3 of them were MS. Keywords: asthma, metabolic syndrome, obesity Anahtar sözcükler: astım, metabolik sendrom, obezite İletişim adresi: Yelda Varol Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları, İzmir Tel.: ; Faks: ; yeldavatansever@hotmail.com Giriş Astım ve obezite sıklığı tüm dünyada giderek artmaktadır. Özellikle erişkin hastalarda artan sayıda kanıt obezitenin astım için bir risk faktörü olduğunu göstermiştir. [1] Ancak astım ve obezite arasındaki ilişkinin mekanizması bilinmemektedir. Kilo alan hastalar aktivitelerindeki kısıtlama nedeniyle mi nefes darlığı duyarlar, yoksa obezitenin kendisi mi astım için risk faktörüdür? Bununla birlikte astımlı hastaların kilo alması ve obezleşmesi göğüs kafesi mekanik fonksiyonunu engelle Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi 89
2 yen restriktif bir kayıp nedeniyle mi yoksa adipoz dokudan salgılanan mediyatörler aracılı inflamatuar bir proçes sonucunda mı nefes darlığını artırır? [1-3] Leptin gibi yağ hücrelerinden salgılanan bazı mediyatörler hava yolu fonksiyonunu etkileyebilmektedir. [1] Bu mediyatörler aracılığı ile astımlı hastalarda obezite ek bir enflamatuar süreç başlatabilir mi? 20. yüzyılın başından itibaren gelişmiş ülkelerde morbidite ve mortalitenin en önemli nedeninin kardiyovasküler hastalıklar olduğu bilinmektedir. [2] Kardiyovasküler hastalıkların risk faktörleri olan insülin direnci, hiperglisemi, hipertansiyon, düşük HDL kolesterol ve yüksek trigliseridden oluşan yumağa 1988 yılında ilk kez Dr. Gerald Reaven metabolik sendrom X tanımını kullanmıştır. Günümüzde ise Dünya Sağlık Örgütü, Amerikan Ulusal Kolesterol Eğitim Programı (NCEP; National Cholesterol Education Program), Erişkin Tedavi Paneli III (ATP III; Adult Treatment Panel III) metabolik sendrom tanımında klinik kriterler sunmuştur. [2] ATP III metabolik sendrom için beş kriter tanımlamıştır (Tablo 1). Tanı için tek bir faktör değil, bunun yerine en az üç faktörün varlığı gerekmektedir. Bunlar abdominal obezite, trigliserid yüksekliği, HDL kolesterol düşüklüğü, kan basıncı yüksekliği ve kan şekeri yüksekliğidir. [2] Astımlı hastalarda metabolik sendromun astım ve hava yolu inflamasyonu üzerine etkisini araştıran çok fazla çalışma bulunmamaktadır. Yapılan hayvan deneyleri hiperkolesteroleminin hava yolu inflamasyonunu artırdığını göstermiştir. [4] Bununla birlikte insülin direnci de proinflamatuar bir durum oluşturur. Çocuklarda hiperkolesteroleminin obeziteden bağımsız olarak artmış astım sıklığı ile ilişkisi gösterilmiştir. [4] Yetişkin astımlı hastalarda metabolik sendromu araştırmak üzere yapılmış yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle yetişkin astımlı hastalarda metabolik sendromun hava yolu inflamasyonu ve astım şiddeti üzerine olan etkisi bilinmemektedir. Çalışmamızda astımlı hastalarda obeziteye ek olarak metabolik sendrom varlığını ve metabolik sendromun cinsiyet, astım şiddeti, solunum fonksiyon testi parametreleri üzerine olan etkisini araştırmayı hedefledik. Gereç ve Yöntem Hastanemiz göğüs polikliniğine başvuran yeni tanılı ve/veya daha önce astım tanısı almış ancak en az bir yıldır kısa etkili β 2 agonist ilaç dışında tedavi kullanmayan 75 i kadın ve 35 i erkek olmak üzere toplam 110 hasta çalışmaya alındı. Astım tanısıyla inhaler kortikosteroid, uzun etkili β 2 agonist, teofilin, lökotrien reseptör antagonisti, sistemik steroid gibi ilaçlardan bir veya birkaçını kullanıyor olması, astım akut atakta olması, solunum fonksiyon testlerine uyumsuz olması, 10 paket/yıldan fazla sigara anamnezi bulunması, steroid kullanmasını gerektirecek başka bir hastalığının olması, solunum yetmezliği klinik bulgularının olması, malignite olması (BKİ ve bel çevresini etkilemesi nedeniyle), hamilelik olması (BKİ ve kan profilini değiştirmesi nedeniyle), çalışmaya dahil olmayı kabul etmemesi çalışmaya dahil edilmeme kriterleri olarak kullanılmıştır. Çalışmaya alınan olguların yaşı, cinsiyeti, astım şiddeti, öz ve soy geçmişi, boy, kilo, alerji öyküsü, gastroözofageal reflü (GÖR), hipertansiyon ve sigara anamnezi sorgulandı. Hastaların astım tanısı GINA 2002 kılavuzu tanı kriterlerine göre anamnez, fizik muayene, solunum fonksiyon testleri yardımı ile kondu. [5] Astım şiddeti yine aynı kılavuz aracılığı ile intermittan, hafif, orta, ağır persistan olarak dört gruba ayrıldı. [5] Sigara anamnezi paket yıl olarak hesaplandı. GÖR tanısı hastaların klinik özellikleri ve anamnez bilgileri ile konuldu. [6] Hastalara ZAN 500 dijital spirometre cihazı ile solunum fonksiyon testi, ZAN 500 dijital vücut pletismograf cihazı ile body pletismografi yapıldı. Kan örnekleri 12 saatlik açlık sonrası sabah antekubital venden alındı; total kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, açlık kan şekeri değerlerine bakıldı. Olguların boy ve kiloları ölçülerek beden kitle indeksleri ağırlık (kg)/boy²(m) kg/m² BKİ formülüyle hesaplandı. Normal BKİ kg/m² olarak alındı. BKİ, kg/m² arası fazla kilolu, 30 kg/m² obez kabul edildi. Abdominal obeziteyi saptamak için kullanılan bel çevresi (cm) ölçümü 12. kosta alt sınırı ile Spina ischiadica major arasında kalan mesafenin tam ortasından yere paralel olarak yapıldı. Tüm ölçüm ve muayeneler aynı doktor tarafından yapıldı. Hastalara metabolik sendrom tanısı ATP III kriterleri ile konuldu. [2] ATP III kriterlerinin seçilmesindeki amaç aterosklerotik kardiyovasküler hastalık için daha yüksek, uzun dönem risk taşıyan ve riskin azaltılması için klinik yaşam tarzı girişimleri yapılması gereken kişilerin bu kriterlerle kolaylıkla ayırt edilebilmesi oldu. ATP III kriterlerinin klinik uygulamada her hekim tarafından kolaylıkla gerçekleştirilebilmesi, klinik uygulamada rutin olarak kullanılmayan tetkiklere ihtiyaç duymaması nedeniyle tercih edildi. ATP III ün metabolik sendrom için tanımladığı beş faktörden en az üç tanesinin bulunması metabolik sendrom tanısı olarak kabul edildi (Tablo 1). Verilerin istatistiksel analizleri, SPSS 13.0 for Windows istatistik paket programında yapıldı. Tanımlayıcı istatistiklerin yanında grupların karşılaştırılmalarında One-way Anova, Independent Samples T Test ve Chi-Square Test yöntemleri kullanıldı. Bulgular Hastaların demografik verileri Tablo 2 ve Tablo 3 te özetlenmiştir. Tablo 1 ATP III Metabolik sendrom tanı kriterleri 1. Abdominal obezite (bel çevresi) Erkek: >102 cm Kadın: >88 cm 2. Serum trigliseridi 150 mg/dl 3. HDL-kolesterolü Erkek: <40 mg/dl Kadın: <50 mg/dl 4. Kan basıncı 130 / 85 mmhg 5. Açlık kan şekeri 110 mg/dl 90 Astımlı hastalarda obezite ve metabolik sendrom ilişkisi Y. Varol ve ark.
3 Tablo 2 Hastaların demografik verileri [1] Hasta sayısı (n) Hasta yüzdesi (%) Kadın Erkek Hafif intermittan astım Hafif persistan astım Orta persistan astım Ağır persistan astım Allerjik rinit Allerjik konjunktivit Gıda allerjisi Allerjik dermatit Hipertansiyon GÖR Sigara içmemiş paketxyıl altı Tablo 3 Hastaların demografik verileri [2] Ortalama değer (%±) Minimum-maksimum Yaş ± Kilo (kg) ± Boy (cm) ± BKİ (kg/m²) ± Bel çevresi (cm) 91,6273 ± Kan total IgE ± Total kolesterol (mg/dl) ± Trigliserid (mg/dl) ± HDL (mg/dl) ± LDL (mg/dl) ± Açlık kan şekeri (mg/dl) ± FEV ± FVC ± FEV1/FVC ± VC ± FEF ± Beden Kitle İndeksi ve Obezite Hastaların ortalama BKİ leri kg/m² dir. Yüz on hastanın 37 si normal kilolu, 35 i kilolu ve 38 i de obezdir. Hastaların %66 sı kilolu ya da obezdir (Şekil 1). Hastaların ortalama BKİ leri BKİ gruplamasına göre aşırı kilolu sınıfına girmektedir. Kadın hastalarda BKİ ortalaması , erkek hastalarda ise kg/m² dir. BKİ değeri kadın hastalarda erkeklere göre istatistiksel anlamlı düzeyde yüksektir (p 0.025). Kadın hastalardaki ortalama BKİ değeri normal değerlerin üzerindedir ve bu değer de BKİ gruplamasına göre aşırı kilolu (preobez) sınıfına girer. BKİ grupları ile solunum fonksiyon test parametreleri ve BKİ grupları ile astım şiddet düzeyleri arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı (p 0.05). Bel Çevresi Cinsiyet ayrımı yapmadan alınan bel çevresi değeri ortalama cm bulundu. Bu değer çalışmamızdaki kadın hasta sayısının fazlalığı göz önüne alındığında yüksek bir değer olarak karşımıza çıkmaktadır. Bel çevresi kadın hastalarda cm, erkeklerde cm olarak bulunmuştur. Bel çevresi değerleri kadınlar için standart değer olan 88 cm nin üzerinde olup, bu değer metabolik sendrom için risk faktörü oluşturmaktadır. Bel çevresi ile solunum fonksiyon testi parametreleri arasında ve bel çevresi ile astım şiddeti arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmamıştır (p 0.05). Metabolik Sendrom Toplam 25 hastada (%22.7) metabolik sendrom saptandı (Şekil 2). Metabolik sendrom saptanan hastaların 22 si kadın (%29.3), üçü erkekti (%8.6). Astımlı kadın hastalarda metabolik sendrom erkek astımlılara göre istatistiksel anlamlı fark daha sık saptandı (p 0.016). Astım şiddeti ile metabolik sendrom arasında ve solunum fonksiyon testi parametreleri ile metabolik sendrom arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı (p 0.05). Gastoözofageal Reflü Hastalığı Elli bir hastada (%46.4) GÖR anamnezi mevcuttu. Hafif astımlı 48 olgunun 20 si, orta persistan 35 olgunun 16 sı, ağır Şekil 1 Beden kitle indeksine göre hastaların dağılımı Normal Kilolu Obez The association between metabolic syndrome, obesity and asthma Y. Varol et al. 91
4 persistan 27 olgunun 15 inde GÖR saptandı. Astım şiddeti ile GÖR hastalığı arasında istatistiksel anlamlılık bulunmadı (p 0.05). BKİ alt grupları ve sigara içiciliği ile GÖR hastalığı arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmadı (p 0.05). TARTIŞMA Var 77 Şekil 2 Olgularda metabolik sendrom varlığı Yok 23 Astım, obezite ve metabolik sendrom sıklığı tüm dünyada giderek artmaktadır. [1,2] Obezite astım arasındaki ilişki birçok çalışmada araştırılmış, ancak obezite ve astım arasındaki neden sonuç ilişkisi tam olarak ortaya konulamamıştır. [1] Obezite metabolik sendromun majör kriterlerinden biridir, ancak astımlı hastalarda metabolik sendrom sıklığı ve metabolik sendromun astımla olan ilişkisi bilinmemektedir. Chen ve arkadaşlarının Kanada da yaptıkları kesitsel çalışmada obezitenin; astımlı kadın hastalarda daha sık görüldüğü gösterilmiştir. [3] Çalışmamızda da hastaların %66 sı kilolu ya da obezdir. Çalışmamızda BKİ ortalaması kadın hastalarda (28.39), erkek hastalardan (26.04) istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksektir (p 0.025). Kadın hastalarda görülen astımın yüksek prevalansı, obezite astım ilişkisinin kadınlarda erkeklerden daha güçlü olma nedenini açıklayabilir. [3] Chinn ve arkadaşlarının İngiltere de yaptıkları bir prevalans çalışmasında obezitenin astımlı hastalardaki etkisi araştırılmıştır. Obez olmanın astımlı kadın hastalar üzerinde erkek cinsiyete kıyasla daha önemli etkileri vardır. Bu da obez kadınlarda daha sık astım tanısı konmasına neden olur. Bu çalışmada kadınlarda obeziteyle astım ilişkisinin erkeklerden daha güçlü olduğu bulunmuştur. [7] Çalışmamızda literatür bulgularına benzer olarak astımlı kadınların daha obez olduğu saptanmıştır. Dixon ve arkadaşlarının ABD de 488 astım hastasıyla yaptıkları bir kohort çalışmasında obez ve obez olmayan astımlı hastaların benzer hava yolu kısıtlaması ve bronkodilatör cevabı olduğu bulunmuştur. [8] Ghabashi ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada 90 astım hastası alınmış ve solunum fonksiyon parametrelerine göre iki gruba (Grup 1: FEV 1 %80, Grup 2: FEV 1 %60-79) ayrılmıştır. BKİ 30 obez olarak kabul edilmiş ve her iki grupta da BKİ ile solunum fonksiyon parametreleri arasında bir ilişki bulunamamıştır. [9] Çalışmamızda da solunum fonksiyon parametreleri ile BKİ grupları arasında istatistiksel anlamlı fark saptanmamıştır. Scott ve arkadaşlarının ABD de yaptığı 3473 morbid obezi içeren çalışmalarında obez hastalarda gastroözofageal reflü saptanma oranının arttığı bulunmuştur. [10] Çalışmamızda BKİ grupları ile GÖR arasında istatistiksel anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p 0.05). Çalışmamıza alınan her hasta obez değildir. Hastalarımızın ortalama BKİ lerinin yüksek olmaması (24.65) ve yalnızca 38 hastanın (%34.5) obez olması nedeniyle gastroözofageal reflü hastalığı ile ilişki kurulamamış olabilir. Çalışmalar obezitenin majör solunumsal sonuçları olarak; nefes açlığı, artmış solunum işi, solunumsal kas verimsizliği ve azalmış respiratuar kompliyansı ortaya koymuştur. Azalmış fonksiyonel rezidüel kapasite ve ekspiratuar rezerv volüm; obezitenin ağırlığına bağlı olarak fonksiyonel rezidüel kapasite seviyesindeki yüksek kapanma volümü ile birlikte, periferik akciğer ünitelerinin kapanmasına ve ventilasyon perfüzyon anormalliğine neden olur. [11] Ancak konvansiyonel olarak yapılan solunum fonksiyon testi parametreleri obez hastalarda nadiren değişiklik gösterir. Çalışmamızda da solunum fonksiyon parametreleri ile obezite grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p 0.05). Yine çalışmalar göstermiştir ki; kilo verilmesi ve fiziksel aktivitenin artırılması obezitenin solunumsal komplikasyonlarını azaltmakta, yaşam kalitesini yükseltmekte, astım kontrolündeki başarıyı (daha az semptom, daha az akut atak ve azalmış kurtarıcı ilaç kullanımı) artırmaktadır. [10-11] Al-Shawwa ve arkadaşlarının ABD de yaptıkları 188 astım hastasını içeren retrospektif çalışmada; hiperkolesteroleminin obeziteden bağımsız olarak astım için potansiyel bir risk faktörü olduğu bulunmuştur. [12] Hem obezitenin hem de hiperkolesteroleminin düşük derecede inflamasyon oluşturdukları bilinmektedir. [2-3] Keskin ve arkadaşları çalışmalarında BKİ artmasıyla inflamatuar göstergelerin de arttığını belirtmişlerdir. [13] Obezite ve hiperkolesterolemi, kendisinin de inflamatuar bir rol oynadığı bilinen metabolik sendromun risk faktörleridir. [2] Ancak metabolik sendromun astım hastalarında hangi sıklıkta görüldüğü ve bu hastalarda olası bir inflamatuar mekanizma ile astımı tetikleyip tetiklemediği konusunda yapılmış prospektif çalışma bulunmamaktadır. Onat ve arkadaşlarının 3689 kişide yaptıkları çalışmada Türk halkında ortalama total kolesterol, LDL ve HDL değerleri erkeklerde sırasıyla 185, 116, 37 mg/dl, kadınlarda 192, 116, 45 mg/dl olarak bulunmuştur. [14] Bizim çalışmamızda hastaların ortalama kan total kolesterol değeri ( 43) mg/dl, trigliserid değeri ( 58) mg/dl, HDL değeri ( 12) mg/dl, LDL değeri ( 36) olarak bulunmuştur. Total kolesterol ve LDL kolesterolün normal popülasyon değerleri bizim çalışmamızdaki değerlerle örtüşmektedir. Çalışmamızda HDL kolesterol daha yüksek oranlarda bulunmuştur. Bu yüksekliğin çalışmamızın popülasyonunun genç kadın ağırlıklı olmasından kaynaklandığını düşündük. 92 Astımlı hastalarda obezite ve metabolik sendrom ilişkisi Y. Varol ve ark.
5 Ülkemizde yapılan TEKHARF çalışmasında NCEP kriterlerine göre metabolik sendrom sıklığı 1990 yılında %24.4, 2000 yılında ise %36.2 bulunmuştur. [14-15] Yine Türkiye de yapılan başka bir çalışmada metabolik sendrom erkeklerde %29 kadınlarda da %40 oranında saptanmıştır. [16] Bu ve benzer çalışmalar ülkemizde metabolik sendromun kadınlarda daha sık görüldüğünü göstermektedir. Çalışmamıza alınan astımlı hastalarda da benzer sonuçlar bulunmuş ve kadın astımlı hastalarda metabolik sendrom erkek hastalardan istatistiksel anlamlı olarak daha yüksek oranda bulunmuştur. Türk halkında metabolik sendromun yaygınlığını, niteliğini ve koroner risk eklemedeki rolünü araştırmak üzere, TEKHARF 2000 yılı takibine ilişkin veritabanı incelenerek oluşturulan çalışmada; Onat ve arkadaşları yaşları 30 ve üzeri olan 2455 kişiyi (1202 erkek, 1253 kadın) incelemişlerdir. [15] Metabolik sendrom tanısı için sıralanan beş risk belirleyicisinden üçünün bir arada bulunması önkoşul olarak alınmıştır. Metabolik sendroma 323 erkekte (%27) ve 566 kadında (%45.2) rastlanmıştır. Ancak bu çalışmada kadın ve erkeklerin yaş ortalaması bizim çalışmamızdakinden yüksektir ve artan yaşla birlikte kolesterol değerleri ile bel çevresinin de arttığı bilinmektedir. ABD de metabolik sendrom sıklığı NCEP kriterlerine göre genç erişkinlerde %24, 40 yaşın üzerinde %30, 60 yaşın üzerinde %40 olarak bildirilmiştir. [2] Çalışmamıza alınan 110 astım hastasının %22.7 sinde metabolik sendrom saptandı. Kadın hastaların %29.3 ünde (22 hasta) metabolik sendroma rastlanırken; yalnız üç erkek hastada (%8.6) metabolik sendrom saptandı. Bu veriler göz önüne alındığında ve hastalarımızın yaş ortalamasının 36 olduğu düşünüldüğünde her beş astım hastasından birinde metabolik sendrom saptanmış olması düşündürücüdür. Onat ve arkadaşları popülasyon bazlı çalışmalarında Türk halkında ortalama bel çevresi değerlerini erkeklerde 93 cm, kadınlarda 88.6 cm bulmuşlardır. [17] Aynı çalışma grubu ülkemizde yaşları arasında toplam 1682 kadını kapsayan çalışmalarında Türk kadınlarını metabolik sendrom açısından değerlendirmişlerdir. Bel çevresinin 83 cm ve üzerinde olmasının koroner hastalık riskini artırdığını bulmuşlar ve metabolik sendrom kriteri olarak Türk kadınlarında 83 cm değerini sınır olarak önermişlerdir. [18] Bizim çalışmamızda bel çevresi astımlı kadın hastalarda ortalama 91.4 cm iken, erkek hastalarda 92.1 cm olarak bulunmuştur. Bu değerler astımlı kadın hastalarda, ATP III kriterlerine göre metabolik sendrom için risk faktörü oluşturmaktadır ve Onat ın yorumuna göre astımlı kadınların koroner hastalık için yüksek risk taşımakta olduklarını göstermektedir. Astımlı hastalarda FRC nin artması, obez hastalarda ise azalması beklenir. Fakat bizim çalışmamız her iki hasta grubunu da içermektedir. Çalışmamızda bel çevresi ile FRC arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Astımlı hastalarda FRC ye santral obezitenin etkisinin aydınlatılabilmesi için daha fazla sayıda çalışmaya ihtiyaç vardır. Çalışmamızda metabolik sendromlu hastaların metabolik sendromu olmayan hastalarla solunum fonksiyon testi parametreleri açısından karşılaştırmasında istatistiksel anlamlı fark bulunmadı. Çalışmamızda astım şiddeti ile metabolik sendrom arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuç olarak; astımlı hastalarda obezite ve bunun sonuçları birçok araştırmaya konu olmuştur. Çalışmamızda neredeyse her üç astımlı kadından ikisi aşırı kilolu ve her üç kadından biri de metabolik sendromludur. Bu yüksek oranlar göz önüne alındığında, astımlı erişkinlerin özellikle de kadınların metabolik sendrom açısından araştırılması ve diyabet, koroner arter hastalığı risklerini azaltma amaçlı tedavi altına alınmaları gerekmektedir. Bu nedenle biz astım hastalarında bel çevresi ve metabolik sendrom kriterlerinin ölçümünün gerekliliğine inanıyor ve hastalarda sadece astım için değil obezite ve metabolik sendrom için de yaşam tarzı değişikliği önerilerinin ısrarla yapılmasını öneriyoruz. Böylece hem daha iyi astım kontrolü sağlanacağını, hem de ciddi hastalık risklerinin ortadan kaldırılacağını düşünmekteyiz. Kaynaklar 1. Global Initiative For Asthma, Global Strategy for Asthma Management and Prevention. 2006; Karcıer S, Onat A, Aksoy M. Türkiye Klinikleri, Dahili Tıp Birimleri; Kardiyoloji, Hiperlipidemi Özel Sayısı. 2006;7: Chen Y, Dales R, Jiang Y, et al. The association between obesity and asthma is stronger in nonallergic than allergic adults. Chest 2006;130: AShawwa B, Al-Huniti N, Titus G, et al. Hypercholesterolemia is a potetial risk factor for asthma. J. Asthma 2006;43: Global Initiative For Asthma, Global Strategy for Asthma Management and Prevention. 2002; Yazıcı H, Hamuryudan V, ed. Cerrahpaşa İç Hastalıkları. İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık, 2007: Chinn S, Downs SH, Anto JM. Incidence of asthma and net change in symptoms in relation to changes in obesity. Eur Respir J 2006;28: Dixon AE, Shade DM, Cohen RI. Effect of obesity on clinical presentation and response to treathment in asthma. Journal Of Asthma 2006;43: Ghabashi AE, Iqbal M. Obesity and its correlation with spirometric variables in patients with asthma. Med Gen Med 2006;8: Scott SK, Rabito FA, Price PD. Comorbidity among the morbidly obese: a comparative study of 2002 U.S. hospital patient discharges. Surg Obes Relat Dis 2006;2: Parameswaran K, Todd DC, Soth M. Altered respiratory physiology in obesity. Can Respir J 2006;13: Al-Shawwa B, Al-Hunuti N, Tıtus G. Hypercholesterolemia is a potential risk factor for Asthma. Journal of Asthma 2006;43: Keskin S, Sayalı E, Temeloğlu E, Ekizoğlu İ. Obezite ve inflamasyon. Türkiye Klinikleri J Med SCI 2005;25: Onat A, Şurdum-Avcı G, Şenocak M. Serum lipids and their interrelation in Turkish adults. J Epidemiol Comm Hlth 1992;46: Onat A, Sansoy V. Halkımızda Koroner Hastalığın Başsuçlusu Metabolik Sendrom: Sıklığı, Unsurları, Koroner Risk ile İlişkisi ve Yüksek Risk Kriterleri. Türk Kardiyoloji Derneği Araş 2002;30: Onat A, Hergenç G, Keleş I. Sex difference in development of diabetes and cardiovascular disease on the way from obesity and metabolic syndrome. Metabolism 2005;54: Onat A, Sansoy V, Uysal Ö. Waist circumference and waist-to-hip ratio in Turkish adults: interrelation with other risk factors and association with cardiovascular disease. Int J Cardiol 1999;70: Onat A, Sarı I, Hergenç G. Predictors of abdominal obesity and high susceptibility of cardiometabolic risk to its increments among Turkish women: a prospective population-based study. Metabolism 2007;56: The association between metabolic syndrome, obesity and asthma Y. Varol et al. 93
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
Detaylı20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu.
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20-23 Mayıs 2009 da 45. Ulusal Diyabet Kongresi nde Poster olarak sunuldu. Özlem Serenli,
DetaylıPURE Türkiye Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları. PURE Türkiye
Sağlık Çalışması 3. Yıl Analiz sonuçları N (kişi) 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Türkiye Örneklemi N=2072 2072 1274 798 Kadın Erkek Toplam PURE Örneklemi N=3654 N (kişi) 4000 3500 3000 2500 2000
DetaylıÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir.
ÇALIŞMANIN AMACI: Türkiye de erişkinlerde ( 20 yaş) metabolik sendrom sıklığını tespit etmektir. Metabolik Sendrom Araştırma Grubu Prof.Dr. Ömer Kozan Dokuz Eylül Üniv. Tıp Fak. Kardiyoloji ABD, İzmir
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıKronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Basit ve ucuz bazı testlerle erken saptandığında önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karģın,
DetaylıBir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE
Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki
Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki Nimet Aktaş*, Mustafa Güllülü, Abdülmecit Yıldız, Ayşegül Oruç, Cuma Bülent
DetaylıHipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı
Chronic REnal Disease In Turkey CREDIT Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı Alt Analiz Sonuçları Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi CREDIT: Kilometre Taşları
DetaylıSivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İl Merkezinde Yaşlı Nüfusta Bazı Kronik Hastalıkların Prevalansı ve Risk Faktörleri Frequency of Some Chronic Diseases and Risk Factors Among the Elderly People
DetaylıKardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :
2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca
DetaylıKORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR
KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof.Dr. ARZU SEVEN İ.Ü.CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI DİSMETABOLİK SENDROM DİYABESİTİ SENDROM X İNSÜLİN DİRENCİ SENDROMU METABOLİK
DetaylıTip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 15 (1) 29-33 (2008) Tip 2 Diyabetli Hastalarda Metabolik Sendrom Prevalansı Serkan İpek Doğanşehir Devlet Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, Malatya Amaç: Bu çalışma,
DetaylıLAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER
LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
DetaylıBasın bülteni sanofi-aventis
Basın bülteni sanofi-aventis 7 Kasım 2007 ULUSLARARASI DİYABET TEDAVİ PRATİKLERİ KAYIT ÇALIŞMASI NIN (IDMPS) TÜRKİYE SONUÇLARI HEDEF TEDAVİ KALİTESİNİ ARTIRMAK ÇALIŞMANIN AMACI ve YÖNTEMİ Uluslararası
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıMetabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay
Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom İnsülin direnci (İR) zemininde ortaya çıkan Abdominal obesite Bozulmuş glukoz toleransı (BGT) veya DM HT Dislipidemi Enflamasyon, endotel
DetaylıKoroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri
DetaylıObez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki
Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki Ayşe Ağbaş 1, Emine Sönmez 1, Nur Canpolat 1, Özlem Balcı Ekmekçi 2, Lale Sever 1, Salim Çalışkan 1 1. İstanbul Üniversitesi,
DetaylıPERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ
PERİTON DİYALİZİ YAPAN HASTALARDA İKODEXTRİN KULLANIMININ METABOLİK SENDROM VE DİĞER KARDİOVASKÜLER RİSK FAKTÖRLERİ İLE İLİŞKİSİ Şebnem KARAKAN, Siren SEZER, F.Nurhan ÖZDEMİR ACAR Başkent Üniversitesi
DetaylıDr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk
T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ GEÇİRİLMİŞ GESTASYONEL DİYABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜ OLAN BİREYLERDE ANJİOPOETİN BENZERİ PROTEİN-2 ( ANGPTL-2
DetaylıObezitenin Medikal ve Cerrahi Tedavi Endikasyonları. Prof.Dr.Göksun Ayvaz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD
Obezitenin Medikal ve Cerrahi Tedavi Endikasyonları Prof.Dr.Göksun Ayvaz Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD TURDEP-II: Genel Obezite* (Obezite: BKİ 30kg/ 2 ; Kilolu: BKİ
DetaylıKRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ
KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARINDA KONİSİTE İNDEKS ÖLÇÜMLERİNİN LİPİD PROFİLİ İLE İLİŞKİSİ Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı GİRİŞ Dislipidemi
DetaylıAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Pediatri, Ankara, Türkiye 2. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Endokrinoloji, Ankara, Türkiye 3
OBEZ ÇOCUK VE ADOLESANLARDA KREATİNİN KLERENSİNDE ARTIŞ METABOLİK SENDROMU OLANLARDA İSE SİSTATİN-C DÜZEYİ ARTIŞI OLASI BÖBREK HASARININ İLK GÖSTERGELERİDİR Dilşah Önerli Salman 1, Zeynep Kaba Şıklar 2,
DetaylıBilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır
OBEZİTE Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu
DetaylıDr. Figen HANAĞASI Gayrettepe Florence Nightingale Hastanesi Nöroloji Bölümü
Dr. Figen HANAĞASI Gayrettepe Florence Nightingale Hastanesi Nöroloji Bölümü Amaç Gayrettepe Florence Nightingale Hastanesi Uyku Bozuklukları Laboratuvarı nda tetkik edilen 86 hastanın klinik ve polisomnografik
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıDemografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi
Demografik Özelliklerin Koroner Arter Hastalığına Etkisinin Analizi İçindekiler Giriş Bilgi Keşfi Sınıflandırma Uygulama Sonuç ve Öneriler Giriş Koroner Arter Hastalığı(KAH) : Koroner arterler kalbi besleyen
DetaylıSafra kesesi ameliyatı olan hastalarda metabolik sendrom görülme sıklığı
Göztepe Tıp Dergisi 25():158-163, 2 doi:.5222/j.goztepetrh.2.158 ISSN 13-526X KLİNİK ARAŞTIRMA Cerrahi Safra kesesi ameliyatı olan hastalarda metabolik sendrom görülme sıklığı Muhammet Kasım ARIK (*),
DetaylıÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan
Türkiye Çocuklarda Kronik Böbrek Hastalığı Prevalansı Araştırması Chronic REnal Disease InChildren CREDIC Dr. Fatoş Yalçınkaya Çocuk Nefroloji Derneği ve Türk Nefroloji Derneği ortak projesi TÜBİTAK tarafından
DetaylıKARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI
KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI Hipertansiyon (HT) çağımızın en önemli sağlık sorunu olup mortalite ve morbidite nedenlerinin başında gelmektedir. Türkiye de de tüm
DetaylıUYKU. Üzerinde beni uyutan minder Yavaş yavaş girer ılık bir suya. Hind'e doğru yelken açar gemiler, Bir uyku âleminden doğar dünya...
UYKU Üzerinde beni uyutan minder Yavaş yavaş girer ılık bir suya. Hind'e doğru yelken açar gemiler, Bir uyku âleminden doğar dünya... Sırça tastan sihirli su içilir, Keskin Sırat koç üstünde geçilir, Açılmayan
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
DetaylıTıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir
Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez
DetaylıSTATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu
STATİN FOBİSİ Prof. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD KV olay riski (%) Statin çalışmaları: Primer koruma 10 8 6 4 2 0 1 Statin Placebo WOSCOPS WOSCOPS
DetaylıTTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü. Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen
TTD Kış Okulu 2015 Havayolu Hastalıkları Modülü Dr.İ.Kıvılcım Oğuzülgen Olgu 1: 46y, E. 8 yıldır astım tanısıyla takipli Son 3 aydır artan yakınmaları var: Haftada 4-5 gün semptomları var Ayda 3-4 kez
DetaylıÇOCUKLARDA METABOLİK SENDROM VE DİĞER METABOLİK ÖZELLİKLER *
ÇOCUKLARDA METABOLİK SENDROM VE DİĞER METABOLİK ÖZELLİKLER * Nalan Hakime NOĞAY 1, Gülden KÖKSAL 2 ÖZET Metabolik sendromun komponentleri yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da mevcuttur. Çocuklarda insülin
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıRENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ
RENAL TRANSPLANT ALICILARINDA SODYUM ATILIMI, BÖBREK HASARI VE EKOKARDİYOGRAFİK PARAMETRELERİN İLİŞKİSİ Emre Tutal 1, Bahar Gürlek Demirci 1, Siren Sezer 1, Saliha Uyanık 2, Özlem Özdemir 3, Turan Çolak
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD
ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD Astım-Yeni biyolojik tedaviler Omalizumab (Anti-IgE) Mepolizumab
DetaylıTÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri
TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine
DetaylıPERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ
PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ Sami Uzun 1, Serhat Karadag 1, Meltem Gursu 1, Metin Yegen 2, İdris Kurtulus 3, Zeki Aydin 4, Ahmet
DetaylıHipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015
Hipertansiyon HT Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Dilber Deryol Nacar
DetaylıTürkiye KBH Prevalansı Araştırması 5
Türkiye de Kronik Böbrek Hastalığı Chronic REnal Disease In Turkey CREDIT Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar CREDIT Çalışması Koordinatörü Kronik Böbrek Hastalığı Sık görülen (%10), Morbiditesi ve mortalitesi
DetaylıMaskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi
Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi İhsan Ateş 1, Mustafa Altay 1, Nihal Özkayar 2, F. Meriç Yılmaz 3, Canan Topçuoğlu 3, Murat Alışık 4, Özcan Erel 4, Fatih Dede 2 1 Ankara Numune Eğitim
Detaylı15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr.
15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24-28 Nisan 2013, Antalya Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Edirne Obezite:
DetaylıFİZİKSEL AKTİVİTE RİSKLER & YARARLAR. Prof.Dr.Gülfem ERSÖZ
FİZİKSEL AKTİVİTE RİSKLER & YARARLAR Prof.Dr.Gülfem ERSÖZ Fiziksel Aktivite Kassal kontraksiyon ve enerji harcaması gerektiren her türlü hareket Egzersiz Sağlık durumunu iyileştirmek Fiziksel uygunluğu
DetaylıObez Adölesanlarda Obezite Gelişimini Belirleyen Faktörlerin ve Metabolik Sendrom Varlığının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi
Özgün Araştırma Original Article Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi Turkish Journal of Pediatric Disease Obez Adölesanlarda Obezite Gelişimini Belirleyen Faktörlerin ve Metabolik Sendrom Varlığının Retrospektif
DetaylıKoroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri
DetaylıPERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ
PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Hüseyin Oflaz 2, Tevfik Ecder 1, Semra Bozfakıoglu
DetaylıObezlerde Tip 2 Diyabetes Mellitus ve Bozulmuş Glukoz Toleransı Sıklığı
The Prevalence of Diabetes Mellitus and impaired Glucose Tolerance in Obese Persons. Yusuf ÖZKAN *, Halil DOĞAN *, Ramis ÇOLAK *, Emir DÖNDER * ÖZET Obezler arasında diyabet prevalansı obez olmayanlardan
DetaylıOBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
OBEZ VE OBEZ OLMAYAN HİPERTANSİF ÇOCUKLAR VE ADÖLESANLARDA ABPM PARAMETRELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Belde Kasap Demir, Eren Soyaltın, Caner Alparslan, Ender Can, Fatma Mutlubaş, Demet Alaygut, Önder Yavaşcan
DetaylıD Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
DetaylıUludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik AD, Bursa. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD, Bursa
ERKEN EVRE OTOZOMAL DOMİNANT POLİKİSTİK BÖBREK HASTALIĞINDA SABAH KAN BASINCI PİKİ İLE SOL VENTRİKÜL HİPERTROFİSİ VE ENDOTEL DİSFONKSİYONU İLİŞKİSİ Abdülmecit YILDIZ 1, Saim SAĞ 3, Alparslan ERSOY 1, Fatma
DetaylıKalp Hastalıklarından Korunma
Kalp Hastalıklarından Korunma AsılRezzan Dr alt başlık Deniz stilini Acardüzenlemek için tıklatın Kalp- Damar hastalıkları (KDH) birçok Avrupa ülkesinde ve Türkiye de orta ve ileri yaş grubunda en önemli
DetaylıHipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Sağlıklı kişi Hipertansiyon: ne yapmalı? Risk faktörlerinden ölüme kardiyovasküler
DetaylıÖlçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları. Hastalıkları Derneği
Türkiye 2012 Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 25 Nisan 2013-Antalya Çalışmalar PATENT HINT SALTURK PATENT 2 SALTURK 2 Amaç (Patent 2)
DetaylıYaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.
Sık görülen, Morbidite ve mortalitesi yüksek olan, Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Büyük ekonomik yük getiren, Farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.
DetaylıHemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin araştırılması
Hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin araştırılması Osman Yüksekyayla, Hasan Bilinç, Nurten Aksoy, Mehmet Nuri Turan Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim
DetaylıOBEZİTE-HİPOVENTİLASYON SENDROMU
OBEZİTE-HİPOVENTİLASYON SENDROMU Dr. Gökhan Kırbaş Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi TORAKS DERNEĞİ UYKU BOZUKLUKLARI ÇALIŞMA GRUBU MERKEZİ KURSLAR
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Erol Demir¹, Sevgi Saçlı¹,Ümmü Korkmaz², Ozan Yeğit², Yaşar Çalışkan¹, Halil Yazıcı¹, Aydın Türkmen¹, Mehmet Şükrü
DetaylıHiperlipidemiye Güncel Yaklaşım
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sık Görülen Kardiyolojik Sorunlarda Güncelleme Sempozyum Dizisi No: 40 Haziran 2004; s. 69-74 Hiperlipidemiye Güncel Yaklaşım Prof. Dr. Hakan
DetaylıAstım Kontrol Testi: Etkileyen Faktörler ve Vizüel Analog Skalası ile Karşılaştırma
Astım Kontrol Testi: Etkileyen Faktörler ve Vizüel Analog Skalası ile Karşılaştırma Ö. ABADOĞLU* * Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Allerjik Hastalıklar Bilim Dalı,
DetaylıTemel Solunum Fonksiyon Testi Uygulamaları. Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Temel Solunum Fonksiyon Testi Uygulamaları Dr. Şermin BÖREKÇİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Solunum fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılan testler nelerdir? Solunum
DetaylıGebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki
Gebelikte beden kitle indeksi ve kilo değişimi ile albuminüri arasındaki ilişki Özlem Banu Tulmaç, Zeynep Özcan Dağ, Yüksel Işık, Cemile Dayangan Sayan, Funda Erdoğan, Nevin Sağsöz Kırıkkale Üniversitesi
DetaylıPREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY
PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI Prof. Dr. Engin GÜNEY Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı DİABETES MELLİTUS 415 milyon erişkinde diyabet var.
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Prof.Dr.Nurhayat YILDIRIM
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ ProfDrNurhayat YILDIRIM Spirometrik ölçüm sakin solunum, zorlu inspirasyon, zorlu ekspirasyon, derin ve hızlı olarak belli bir sürede yapılan solunum esnasında ölçülen zaman,
DetaylıKardiyolojik Hastalarda Kardiyak Risk Durumu Önerilerine Uyum-Başkent Üniversitesi Kesiti
Sayfa 1 / 9 Kardiyolojik Hastalarda Kardiyak Risk Durumu Önerilerine Uyum-Başkent Üniversitesi Kesiti Selin Akyüz Sema Atasever Can Kerestecioğlu Hakan Oral Özer Tuç Melek Uluçam ÖZET: Kardiyovasküler
DetaylıPCOS nun Uzun Dönem Sağlık Etkileri
PCOS nun Uzun Dönem Sağlık Etkileri Prof. Dr. Cavidan Gülerman Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları EAH - Ankara PCOS un Uzun Dönem Sağlık Etkileri PCOS, reprodüktif çağın ötesinde; " İnsülin rezistansı
DetaylıFarklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor?
Farklı Psikiyatrik Tanılı Hastalarda Glisemik Kontrol ile Serum Lipid Profili Arasındaki İlişki: HbA1c, dislipidemi'yi mi öngörüyor? Hasan Mervan AYTAÇ, Sinem ACAR, Nazan AYDIN Bakırköy Prof. Dr. Mazhar
DetaylıSEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER
SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim
Detaylıİleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması
İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması Prof.Dr.Volkan Genç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD Meme-Endokrin ve Metabolizma Cerrahisi ÇOK BİLİNENLER
DetaylıMustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER***
Mustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER*** Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji AD*, Biyokimya AD**, Kalp Damar Cerrahi
DetaylıGENEL DAHİLİYE POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARDA OBEZİTE SIKLIĞI VE İLİŞKİLİ SAĞLIK PROBLEMLERİ
ARAŞTIRMA YAZISI GENEL DAHİLİYE POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARDA OBEZİTE SIKLIĞI VE İLİŞKİLİ SAĞLIK PROBLEMLERİ Mehmet Akman 1, Şennur Budak 2, Mehmet Kendir 2 1 Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi,Marmara
DetaylıELAZIĞ EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ KURUM HEKİMLİĞİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN POLİSLERDE OBEZİTE SIKLIĞI
F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi 2004, 18(4), 223-228 ELAZIĞ EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ KURUM HEKİMLİĞİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN POLİSLERDE OBEZİTE SIKLIĞI Süleyman Erhan DEVECİ 1 Haydar GÜLER 2 Canan GÜLBAYRAK 3 Ayşe Ferdane
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıTürkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD
DetaylıDİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi
DetaylıMetabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler
Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik
DetaylıÇok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi
Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Hamza Sunman 1, Mustafa Arıcı 2, Hikmet Yorgun 3, Uğur Canpolat 3, Metin
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıMelek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi
DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2
DetaylıHİPERTANSİYON. Günümüzün En Çok Öldüren Hastalığı
Günümüzün En Çok Öldüren Hastalığı HİPERTANSİYON Prof. Dr. Mustafa ARICI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı ve Halk Sağlığı Enstitüsü Öğretim Üyesi
DetaylıAnafilaksi olgu senaryoları
Anafilaksi olgu senaryoları Sekiz aylık bebek, kahvaltıda aile için hazırlanan sahanda yumurtadan ekmeğin ucuyla verilmesinden 20 dakika sonra tüm vücunda yaygın kızarma, dudaklarda şişme ve göğsünde hırıltı
Detaylıhs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması
hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması Tuncay Güçlü S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü 16-18 Ekim 2014, Malatya GİRİŞ Kronik
Detaylıİnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı?
İnvaziv olmayan mekanik ventilasyon tedavisinde klinik ve polisomnografik izlem: Basınç ayarı kontrolü rutin olarak yapılmalı mı? Burcu Zeydan, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
DetaylıSağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Diyabetik Ayağa Nasıl Bakıyor? Sağlık Bakanlığı Görüşü. Prof. Dr. Nurhan İNCE Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Diyabetik Ayağa Nasıl Bakıyor? Sağlık Bakanlığı Görüşü Prof. Dr. Nurhan İNCE Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Anahtar Gerçekler 2014 yılı, 18 yaş üzeri yetişkinlerde
Detaylı14 Aralık 2012, Antalya
Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,
DetaylıKadınlarda Koroner Bypass Operasyonunun Özellikleri ve Sonuçları
Kadınlarda Koroner Bypass Operasyonunun Özellikleri ve Sonuçları DOÇ. DR. GÖKÇEN ORHAN Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi İSTANBUL Euroscore risk sınflaması STS risk
DetaylıMetabolik Sendrom. [Metabolic Syndome] Derleme/Rewiev Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5): 535-540. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2010: 9(5)
TAF Preventive Medicine Bulletin, 2010: 9(5) Derleme/Rewiev Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5): 535-540 Metabolik Sendrom [Metabolic Syndome] ÖZET Metabolik Sendrom (MS), ortak etyopatogenezi paylaştıkları
DetaylıTND Böbrek Sağlığı Otobüsü
Sık görülen, Morbidite ve mortalitesi yüksek olan, Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Büyük ekonomik yük getiren, Farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.
DetaylıHastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir.
Hastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir. Dr. Sibel Güldiken Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma
DetaylıCerrahi sonrası erken ve geç dönemde metabolik takip. Prof. Dr. İbrahim Şahin İnönü. Üniversitesi
Cerrahi sonrası erken ve geç dönemde metabolik takip Prof. Dr. İbrahim Şahin İnönü. Üniversitesi Bariatrik cerrahinin başarılı olması için Kilo vermenin sağlanması Yağsız vücüt kitlesinin korunması Sağlıklı
DetaylıT.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ
T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ AnkilozanSpondilitli hastalarda sigara kullanımı ve radyografik progresyon arasındaki ilişkinin gözden
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıRomatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi
Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde
DetaylıTÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY
TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY İbrahim Taha Dağlı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahpaşa
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BESLENME ÜNİTESİ BESLENME DEĞERLENDİRME KILAVUZU
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BESLENME ÜNİTESİ BESLENME DEĞERLENDİRME KILAVUZU KLK-HAB-BES İlk yayın Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 04 Revizyon Tarihi : 03 Ağustos 2012 İçindekiler A) Malnütrisyon
Detaylı