XBRL Bilanço ve Gelir Tablosu Analizi ve Semantik Web e Uyarlanması
|
|
- Fidan Uysal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 XBRL Bilanço ve Gelir Tablosu Analizi ve Semantik Web e Uyarlanması Ömer Sevinç 1, Erdal Kılıç 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Bilgisayar Programcılığı Bölümü, Samsun 2 Ondokuz Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Samsun osevinc@omu.edu.tr, ekilic@omu.edu.tr Özet: Günümüzde özellikle finans sektöründe elektronik ortamda çok fazla veri trafiği gerçekleşmektedir. Bu verilerin doğru ve hızlı analiz edilip karar verme aşamalarına destek verilmesi kritik önem taşımaktadır. Bu çalışmada Türk muhasebe sistemine göre bir firmanın Xbrl ile hazırlanmış bilanço ve gelir raporlarının XPath ve Php kullanılarak analizini gerçekleştiren bir uygulama geliştirilmiştir. Uygulama bilanço ve gelir tablosu örnek dokümanlarını tarayarak XML etiketlerine göre ayıklayıp gerekli verileri elde etmekte ve belirli finansal formülleri uygulayarak analiz sonuçlarını web ortamında görüntülemektedir. Bununla birlikte uygulamada yeni nesil web teknolojileriyle standart hale gelecek semantik web uygulamaları da göz önünde bulundurularak Xml formatındaki Xbrl örnek dokümanı C# ile RDF/XML formatına dönüştürülmüştür. Elde edilen RDF/XML formatındaki doküman C# ile Rdf üçlülerine (N3) dönüştürülerek SparQL ile sorgulanması sağlanmıştır. Son olarak uygulama ile ilgili karşılaştırmalar yapılarak sonuçları değerlendirilip, semantik web ile elde edilebilecek faydalara değinilmiştir. Anahtar Sözcükler: Xbrl, Finansal Analiz, Semantik Web, RDF, SparQL. Abstract: Nowadays too much data exchange occurs especially in finance sector. It is crucial that these data is being analyzed correct and quickly and decision stages are being supported. In this study, an application is created that analyze balance and income reports, which are formed according to XBRL standards and Turkish accounting system, by using XPath and PHP. The application detects the sample balance and income statements and then picks over and gets necessary data up to the XML elements and shows the result on a web page. However we took into account Semantic Web which will be standard with adopt of the new generation web technologies and XBRL instance document is converted to RDF by using C#. The obtained RDF/XML file is converted to Rdf turtles (N3) and is tried to query by SparQL with C#. Finally, comparisons are made related with the application, the results are evaluated and the benefits which can be obtained with semantic web are told. Key Words: Xbrl, Financial Analyze, Semantic Web, RDF, SparQL.
2 1. Giriş Dünyada sermaye piyasalarında Internet ve web başta olmak üzere modern iletişim teknolojileri kullanılarak trilyonlarca dolar değerinde işlem yapılmakta, genellikle Word, Excel, Pdf gibi formatlarda veriler yazılımlar vasıtasıyla işlenmekte ve gelecekte kullanılmak üzere çeşitli biçimlerde kodlanarak saklanmaktadır [1,2]. Finansal raporlar da işlenmesi ve paylaşılması gereken verilerin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. İşletmelerin finansal raporlarında yayımlanan verilerin Internet üzerinden transferinde kullanılan standart ve sabit bir yöntemin olmayışı bu elektronik araçların etkinliğini azaltmaktadır [3]. Günümüzde bu sorun finansal bilgilerin raporlanması, iletilmesi ve analiz edilmesi için kullanılan XML (Extensible Markup Language, Genişletilebilir İşaretleme Dili) tabanlı genel bir bilgisayar dili olan XBRL (Extensible Business Reporting Language, Genişletilebilir Finansal Raporlama Dili) ile çözümlenmektedir [4]. XBRL bilgileri hiyerarşik bir yapıyı ve elementler arasındaki ilişkiyi gösteren taksonomilerle sınıflandırılabilmektedir [5]. Böylece finansal bilgiler hiyerarşik bir yapı içinde belirli etiketlerle kısmen anlamlı olarak tutulabilmektedir. XML formatındaki XBRL örnek dokümanları da Xpath ve script diller kullanılarak ayrıştırılıp sorgulanabilir. Semantik web ile internet üzerindeki verilerin, anlamlı hale getirilerek, bilgisayarlar tarafından da anlaşılabilmesi sağlanabilmektedir. RDF (Kaynak Tanımlama Çerçevesi, Resource Description Framework) bilgisayarlarca işlenecek verinin anlamını temsil edecek olan veri modelinin düzenlenmesini sağlamaktadır. RDFS (RDF Şema, RDF Schema) gösterimi ise, RDF veri modelini genişleterek, alanda kullanılacak sözcük kümesini nesneler, nesneler arası ilişkiler, özellikler ve özelliklerin alabileceği değerler açısından tanımlamaktadır [6]. Rdf yapısındaki anlamlandırılmış veriler, semantik web sorgulama dili SparQL ile internet ortamı veritabanı gibi kullanılarak sorgulanabilmektedir. SparQL Rdf dosyalarını sorgulayabilen SQL benzeri bir dildir ve sorgulamada birleştirme, filtreleme, ayrıklaştırma gibi özellikleri kullanabilme yeteneğine sahiptir [7]. Semantik web ile finansal raporlar Internet ortamında bilgisayarlar tarafından anlaşılan, paylaşılan, sorgulanan, analizleri otomatik olarak yapılan, anlık durum göstergeleri ile yol belirleyici sonuçlar üretebilen bir hale getirilebilir. XBRL örnek dokümanlarını analiz ederek Türk muhasebe sisteminde çok kullanılan oranları hesaplayıp ilgili firma için belirleyici olacak bilgilerin web ortamında görüntülendiği bir programın olmaması bizi bu çalışmaya yönlendirdi. Bu çalışmamızda finans alanında çokça gerek duyulan ve sıklıkla kullanılan muhasebe oranlarını XBRL örnek dokümanları içerisinden gerekli verileri alarak hesaplayan bir web otomasyonu yaptık. Çalışmamızda XBRL örnek dokümanlarının analizini Xpath ve PHP kullanarak gerçekleştirdik. Analizlerin semantik web ile de yapılabilmesi için gerekli dosya dönüşümlerini sorgulama çalışmalarını gerçekleştirdik. 2.Standartlar 2.1 Xbrl Genişleyebilir işletme raporlama dili (XBRL), finansal bilgilerin tanımlanması, raporlanması, analiz edilmesi ve internet üzerinden yayınlanması için kullanılan, XML tabanlı, açık kaynak kodlu, uluslararası standardizasyonu sağlayan bir dildir [8]. XBRL, işletmelere finansal ve finansal olmayan bilgilerini bir standart içerisinde bilgisayarın okuyabileceği bir formatta raporlamalısını sağlar [9]. XBRL in arkasındaki temel fikir finansal bilgilerin bir metin bloğu olarak internet üzerinden veya basılı olarak yayınlanması yerine, bilgilerin her biri
3 için bir kimlik etiketi sağlanarak bilgisayarın okuyabileceği bir formatta yayınlanmasıdır. Örneğin, şirketin Net Kar ı benzersiz bir etikete sahip olur [10]. XBRL in temel özellikleri genişleyebilir olması, işletme raporlaması için kullanılması ve XBRL in ayrı bir dil olması şeklinde sıralanabilir [11]. XBRL yi oluşturan 3 temel yapıtaşı vardır. Bunlar spesifikasyon, taksonomi ve örnek dokümanlardır. Spesifikasyon, XBRL uyumlu belgelerin oluşturulmasını belirleyen kurallardır. Taksonomi, XML dilinde işaretleme sözlüğü olarak tanımlanabilir. Taksonomiler dokümanların içeriğini tanımlayan XML şemalarıdır. XBRL taksonomileri ise finansal olaylar için bir sözlük ya da sınıflandırma sistemidir. Örnek dokümanlar, XBRL spesifikasyonu ve ilgili raporlama taksonomisi tarafından desteklenen XBRL formatındaki belirli işletme bilgilerinden oluşan dokümanı ifade eder. XBRL spesifikasyonlarının geliştirilebilmesi için XML spesifikasyonları, XML şema, XLink, XML Namespace, XPath, ve XSLT kullanılmaktadır. XBRL örnek dokümanın kurallarını belirleyen taksonomi dosyasının bağlı olduğu XML dosyaları vardır. Tipik bir taksonomi, bir şema ve bağlantı tabanı içerir. Spesifikasyon tarafından belirlenen standart bağlantı tabanları sunum, hesaplama, tanımlama, etiket ve referans bağlantı tabanlarından oluşur [12]. 2.2 Xml XML, hem insanlar hem bilgi işlem sistemleri tarafından kolayca okunabilecek dokümanlar oluşturmaya yarayan, W3C tarafından tanımlanmış bir standarttır. Bu özelliği ile veri saklamanın yanında farklı sistemler arasında veri alışverişi yapmaya yarayan bir ara format görevi de görür. [13]. XML in yapısında sıkı kısıtlamalar yerine, rezerve edilmiş anahtar kelimelerin ve terimlere ait önceden tanımlanmış kelimelerin olmaması onun çok değişik uygulamalar içinde kullanımını yeterince esnek yapar. Bu esnekliğine rağmen, XML anlamsal veri paylaşımı sorununa hitap etmemektedir. XML ile özel etiketler tanımlanabilmekte ve XML dosyalarını XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations, Genişletilebilir Biçimlendirme Dili Dönüşümleri) kullanarak bir sentakstan diğerine dönüştürülebilmektedir. Fakat XML etiketleri ve özellikleri kendi başlarına bir anlama sahip değillerdir. Ayrıca XSLT sentaks odaklıdır ve bu sebeple çok kırılgandır. Eğer üreticinin ya da tüketicinin XML formatında herhangi bir şey değiştirilirse XSLT dosyasının da güncellenmesi gerekir. XML de iki etiketin sırasını değiştirmek gibi en ufak bir değişiklik bile sistem geliştiriciler için büyük bir sorun yaratabilir [14]. XML veriyi belli bir yapı içerisinde tutmaktadır. Ancak anlamsallık açısından etiketin neyi ifade ettiği bilgisi ve etiketle içerisinde tutulan veri arasında bir bağlantı yoktur. XML hem bir dil hem de bir teknoloji olarak, bir verinin biçimlendirilmesi, tanımlanması ve verilerin yapılandırılmasında kullanılmaktadır. Dolayısı ile veriler standart bir şekilde tanımladığından, web üzerinde veya herhangi iki program arasında veri alış verişi kolaylaşmaktadır. Bu özellikleri nedeniyle XML, Semantik Web in geliştirilmesinde önemli bir konuma sahiptir [15]. Aşağıdaki örnek bir firmaya ait XML formatındaki XBRL bilanço dosyasından bir kısmı incelenmektedir. Kod 1. de link etiketi ile kuralların belirlendiği XML şema dosyasına bağlantı kurulduğu, Context etiketi içerisinde para birimi ait olduğu döneme dair bilgileri, muhasebe hesaplarından alacak senetlerini ifade eden AlacakSenetleri etiketinin ait olduğu dönemi, para türünü ve verinin ondalıklı kısmının nasıl olacağını belirten XML etiket ve özellikleri görülmektedir.
4 Kod 1: XBRL Bilanço Dosyası (XML) <link:schemaref xlink:type="simple" xlink:href="tr_bilanco.xsd"/> <context id="ninemonthsended_30sep2010"> <period> <instant> </instant> </period> </context> <unit id="try"> <measure>iso4217:try</measure> </unit> <Tr_Bilanco:AlacakSenetleri decimals="0" contextref="ninemonthsended_30sep20 10" unitref="try">99366</tr_bilanco:alac aksenetleri> 2.3 Xsd W3C tavsiyesi olarak 2 Mayıs 2001de kabul edilmiş XSD, paylaşılan kelimeleri ifade eder ve makinelerin insanlar tarafından oluşturulan kuralları taşıyabilmesini sağlar. XML dokümanlarının yapısının, içeriğinin ve anlamının tanımlanabilmesi için bir yöntem sağlar [16]. Xsd Xml dokümanlarını, kısıtlamalar getirerek belirli kelimelere ve hiyerarşi yapısına uyabilmesini sağlayan bir tanımlama dilidir. Dilde tanımlamak istenilen şeyler element tipleri, özellik tipleri ve bu ikisinin kompozisyonu olan karmaşık tiplerdir. XML Şema, veritabanı tablolarında ki sütun isimlerini ve veri tiplerini tanımlayan veritabanı şemasına benzerdir [17]. XSD ile XML bu çalışmada sunulan uygulamada kullanmak istediğimiz elementlerin veri türleri, bunların sıraları yani oluşturulacak XML dosyasının yapısı belirlenir. Kod 2 de Bilanço dosyasının kurallarını belirleyen XML şema dosyası örneğinin bir kısmı gösterilmiştir. Burada XSD dosyası ile diğer XBRL ye ait XML dosyalarının (sunum, hesap vs.) bağlantıların oluşturulabilmesi için gerekli olan Xlink tanımlamaları yapılmakta isim alanları (URI) eklenmektedir. Yine AlacakSenetleri etiketinin bir parasal değer olduğunu, bilançoya ait olduğunu ve deftere borç olarak yazılacağı bilgisi etiket içi özelliklerinde tanımlanmaktadır. Kod 2: Bilanço XML Şema Dosyası (XSD) <xsd:schema xmlns:link=" kbase" xmlns:xlink=" nk" xmlns:xbrli=" stance"> <xsd:annotation> <xsd:appinfo> <link:linkbaseref xlink:type="simple" xlink:href="tr_bilanco-presentation.xml" xlink:role=" presentationlinkbaseref" xlink:arcrole=" ink/properties/linkbase"/> <link:linkbaseref xlink:type="simple" xlink:href="tr_bilanco-calculation.xml" xlink:role=" calculationlinkbaseref" xlink:arcrole=" ink/properties/linkbase"/> <link:linkbaseref xlink:type="simple" xlink:href="tr_bilanco-label.xml" xlink:role=" labellinkbaseref" xlink:arcrole=" ink/properties/linkbase"/> </xsd:appinfo> </xsd:annotation> <xsd:element name="alacaksenetleri" id="tr_bilanco_alacaksenetleri" type="xbrli:monetaryitemtype" substitutiongroup="xbrli:item" nillable="true" xbrli:balance="debit" xbrli:periodtype="instant"/> 2.4 XLink, XPointer, Xpath XLink (XML Bağlama Dili, XML Linking Language) XML dokümanları içerisinde bağlantılar oluşturmak için standart bir
5 yöntem tanımlar. XML içerisinde herhangi bir element bağlantı davranışı gösterebilir. XLink HTML gibi basit bağlanmayı ve birden çok dokümanı bir arada bağlanmak için genişletilmiş bağlanmayı desteklemektedir. Linkler bağlanmış dosyaların dışında tanımlanabilmektedir. XPointer (XML İşaretçi Dili, XML Pointer Language) XML dokümanlarının belirli kısımlarına bağlantı oluşturulabilmesini sağlar. XPointer, XPath kullanarak XML dokümanı içerisinde dolaşabilmektedir. Her iki dil de W3 nin önerisidir [18]. 3. Semantik Web Anlamsal Web kavramı, bugünkü Web in temelini oluşturan URL, HTTP ve HTML gibi yapılarını tasarlayan ve bulan kişi olan Tim Berners-Lee tarafından öne sürülmüş ve mevcut web ortamının geliştirilerek tam potansiyel kullanımı için Web in gelecek adımı olarak düşünülmüştür. Anlamsal ağ (Semantic Web), web içeriklerinin sadece doğal dillerde değil, aynı zamanda ilgili yazılımlar tarafından anlaşılabilir, yorumlanabilir ve kullanılabilir bir biçimde ifade edilebileceği, böylece bu yazılımların veriyi kolayca bulmasını, paylaşmasını ve bilgiyi birleştirmesini sağlamayı amaçlayan gelişen bir Internet eklentisidir [19]. Anlamsal web yeni ve ayrı bir web olmayıp, bilgilere iyi tanımlanmış anlamların verildiği, bilgisayarların ve insanların birlikte çalışmalarına imkan veren bugünkü web in bir uzantısıdır [20]. Tim Berners- Lee Web in geleceği için Web i çok daha işbirlikçi bir araç haline getirmek ve Web i makineler tarafından anlaşılır ve işlenebilir hale getirmek istemiştir. 3.1 Rdf Resmi olarak bir W3 tavsiyesi olan RDF XML tabanlı bir standart olup web üzerinde ki, iç ve dış ağlardaki kaynakları tanımlar. RDF mevcut XML ve URI (Tekdüzen Kaynak Tanımlayıcı, Uniform Resource Identifier) teknolojileri üzerine kurulmuştur. Bir URI kullanarak herhangi bir kaynağı tanımlarken URI ler kullanarak kaynaklar hakkındaki cümleleri oluşturur. RDF cümleleri sıklıkla üçlü (tripleks) olarak ifade edilir ve özne yüklem ve nesneyi içerir ki bunlar özne (subject) ile bir kaynağı, yüklem (predicate) ile bir özelliğini ve nesne (object) o özelliğe ait bir değeri ifade ederler. Aşağıdaki örnekte düz bir İngilizce cümlenin RDF cümlesi olarak ifadesi gösterilmiştir [21]. [kaynak] [özellik] [değer] The secret agent is Niki Devgood [özne] [yüklem] [nesne] RDF bir veri modelidir. Bu model web ortamındaki nesnelerin (kaynakların), kaynak özelliklerinin ve özellik değerlerinin tanımlanması fikrine dayanır. RDF ifadelerinde yer alan nesne, özellik, değer üçlüleri RDF in temelini oluşturur. RDF ifadeleri özne, yüklem ve nesne üçlüleri olarak ta gösterilebilir. Notation3 olarak adlandırılan üçlü gösterimin anlaşılması kolaydır. Üçlü RDF gösteriminde her bir satır özne, yüklem ve nesne üçlülerini içerir [22]. Nesne, özellik, değer terimleri RDF de özne (subject), yüklem (predicate), nesne (object) olarak adlandırılır. RDF web üzerinde veri değişimi için standart bir modeldir. Farklı şemalara sahip olsalar da verilerin birleştirilebilmesini kolaylaştırma özelliğine sahiptir. Şemaların zamanla geliştirilebilmesinin veriyi kullananlarda bir değişiklik yapılmadan gerçekleşebilmesini destekler. RDF iki kaynağın URI lerle adlandırıldığı gibi bunlar arasındaki bağlantılarında aynı şekilde adlandırılabilmesini sağlayarak bağlantı yapısını genişletir. Bu basit modeli kullanarak yapılandırılmış ve yarıyapılandırılmış veriler farklı uygulamalarda bir araya getirilebilir, ortaya çıkarılabilir ve paylaşılabilir [23]. XML dokümanları veri tanımlayıcılarını dokümanın bir parçası olarak eklerken RDF nin bir kullanımı da
6 bağımsız varlık olarak dokümanlar hakkında veri tanımayıcı yaratmaktır [24]. 3.2 SparQL SparQL bir RDF sorgulama dilidir. Üçlü modelleri birleştirmeyi, ayrıştırmayı ve isteğe bağlı modelleri içeren sorgulama yapılabilmesine izin verir. Birçok programlama dilinde uygulaması mevcuttur. Yarı otomatik olarak SparQL son noktaları için sorgular oluşturan araçlar mevcuttur [25]. SparQL hedeflenen RDF verilerini elde etmek için standart bir sorgu yazımı sunar. Sorguların çalıştırılması ve sonuçların nasıl döndürüleceği ile ilgili standart kuralları vardır. 4. Önceki Çalışmalar Literatürde az sayıda XBRL analizleri mevcut olup, XBRL yi RDF ye dönüştürmekle ilgili çalışmalar ise sürmektedir. Bunlardan birisi Dave Raggets e ait XBRL Import projesidir. XBRL olarak kodlanmış finansal verileri RDF üçlüleri sentaksına dönüştürmek için tasarlanmıştır. C dili ile kodlanmıştır [26]. Bir diğeri Semantik Web ile ilgili araştırma geliştirme yapan bilgisayar uzmanlarından oluşan Rhizomik e ait Semantic XBRL çalışmasıdır. Amerikan finans sistemine göre oluşturulan XBRL dokümanları RDF formatına dönüştürülmektedir. Bu işlem için öncelikle XSD dosyası OWL ye (Ontolojik Web Dili, Ontology Web Language) dönüştürülmekte ve XBRL XML dokümanı RDF ye dönüştürülmektedir. OWL dosyası XSD dosyasının Semantik Web de ifade edilmesidir [27]. Bu çalışmada önerilen yöntemle Türk muhasebe sistemine göre hazırlanmış bir taksonomi dosyasından oluşturulmuş XBRL dosyasını analiz etmekte ve önemli muhasebe oranlarını hesaplamaktadır. Burada yöntem XBRL XML örnek dosyasını RDF üçlülerine dönüştürürken mevcut çalışmalar XBRL nin içerdiği XSD taksonomi dosyasını OWL ye dönüştürüp sonra XBRL XML örnek dosyasını RDF ye dönüştürmektedir. Bu da XBRL dosyasının tüm karşılığı ile dönüştürülebilmesini sağlamaktadır. Literatürdeki mevcut çalışmalar Amerikan finans sisteminde hazırlanmış XBRL için dönüşüm gerçekleştirirken burada önerilen yöntem ise Türk finans sistemi için gerçekleştirmektedir. 5. Bilanço ve Gelir Tablosu Analizi Uygulama Çalışması Bu çalışmada önerilen yöntemle geliştirilen uygulama çalışması Şekil 1 de gösterilmiştir. XBRL XML Örnek Doküman XPath PHP Analiz Sonuçları Şekil 1. Önerilen yöntem RDF/XML RDF Üçlüleri SparQL Analiz Sonuçları Herhangi bir firmanın bilanço ve gelir tablosu raporlarının XBRL ile oluşturulabilmesi için önceden tanımlanmış bir taksonomisinin olması gerekmektedir. Bu çalışmada geliştirilen uygulamada Dr Hakan Erkuş un hazırlamış olduğu Türk finans ve muhasebe sistemine göre oluşturulmuş olan örnek taksonomi kullanılmıştır. Bu taksonomi ile Dragon Tag View XBRL programı kullanılarak örnek bir firmaya ait Excel de hazırlanmış Banka, Kasa, Alıcılar vb. veriler çekilerek taksonomi kurallarına göre düzenlenlenip XML formatında bilanço ve gelir tablosu raporları çıktıları elde edilmiştir. Uygulama bir web arayüzü ile bu dosyaları yükleyebilmektedir. Dosyalar yüklendikten sonra Analiz butonuna basılmakta ve XBRL rapor dosyaları XPath ile PHP kullanılarak etiketlerine ayrıştırılmakta, ilgili etiketlerin içerisindeki veriler elde
7 edilmektedir. Elde edilen veriler finans ve muhasebe analiz sonuçlarını oluşturacak formüllere tabi tutulmakta ve web sayfası üzerinden görüntülenmektedir. Kullandığımız muhasebe formüllerinden örnek iki tanesi : Cari Oran= (Dönen Varlıklar)/(Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) Asit Test Oranı = (Dönen Varlıklar - Stoklar)/(Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar) şeklindedir. Şekil 2. Bilanço ve Gelir Tabloları Yükleme Ekranı Şekil 3. Bilanço ve Gelir Tablolarının Analiz Sonuçları 5.1 RDF ye Dönüştürülerek SparQL ile Sorgulama Çalışması XML formatındaki XBRL örnek rapor dosyaları XSLT kullanılarak başka bir XML formatına dönüştürülebilmektedir. Bu çalışmada XSLT kullanarak rapor dosyalarının formatı değiştirilmiş, Rdf ana etiketleri içerisine alınmış, etiketlerin önlerine URI lerin kısaltmaları getirilerek tekrar düzenlenmiştir. C#.Net üzerinde tanımlanmış LinQ XML kütüphaneleri kullanılarak XML rapor dosyaları başka bir XML dosyası olan RDF/XML formatına dönüştürülmüştür. Dosyalar RDF/XML formatına dönüştürüldükten sonra artık RDF üçlüleri olarak ifade edilebilir duruma getirilmiştir. Üçlüler olarak ifade edebilmek içinse semantik web için oluşturulmuş bir C#.Net kütüphanesi olan semweb kullanılmıştır [28]. RDF/XML dosyası önce C# uygulaması ile içeri alınmış gerekli düzenlemeler yapılarak RDF üçlüleri olarak çıktı üretilmiştir. Üçlülerle ifade edilen çıktılar elde ettikten sonra SparQL sorgulaması gerçekleştirilebilmiştir. Diğer taraftan; XML in bir çok türde veri transferinde kullanılabileceği gibi RDF de bu amaçlar için kullanılabilir. Ancak XML sadece sentaksa dayalı iken RDF anlamları da ifade etmenin güçlü bir yoludur ve bu yönüyle öne çıkmaktadır. RDF XML gibi bir etiketleyicidir. Eğer dünya üzerindeki bütün bilgilerin bir araya getirilerek birlikte çalışabilmesini istiyorsanız RDF yi kullanmalısınız [29]. Kod 3 te görülen XSLT kodları XBRL örnek dokümanının tamamına uygulanmakta ve ilgili etiketler içindeki değerlerle birlikte okunmakta, etiket isimleri değiştirilmekte ve değerleri yeni etiket isimlerinin içerisine yazılmaktadır. Yeni oluşturulacak dosya içerisine ilgili URI adresleri ve kısaltmaları eklenmektedir. Yine etiketlerin tamamı RDF etiketleri arasına alınmaktadır. Kod 3. XBRL dosyasını RDF/XML ye dönüştürecek XSLT kodlarının bir bölümü <xsl:template match="/"> <rdf:rdf xmlns= <xsl:apply-templates /> </rdf:rdf> </xsl:template> <xsl:template match="tr_bilanco:alacaksenetleri"> <tr:alacaksenetleri> <xsl:value-of select="."/> </tr:alacaksenetleri> </xsl:template> <xsl:template
8 match="tr_bilanco:alicilar"> Kod 4 te dönüştürme işleminden sonra oluşan RDF/XML formatındaki dosya görüntülenmektedir. Kod 4: XML den Dönüştürülmüş RDF/XML Dosyası <rdf:rdf xmlns:rdf=" 2-rdf-syntax-ns#" xmlns:rdfs=" df-schema#" xmlns:xsd=" LSchema#" xmlns=" org/trbilanco" > <tr:alacaksenetleri>130000</tr:alacakse netleri><tr:alicilar>70000</tr:alicilar> </rdf:rdf> RDF/XML dosyası semweb.net kütüphanesi kullanılarak RDF üçlülerine dönüştürüldü. Ancak değerler üçlü formatta istenilen şekilde elde edilemedi. SparQL sorgusu ile RDF üçlüleri sorgulandı. Kod 5 te RDF/XML dosyasının RDF üçlülerine dönüşmüş şekli görülmektedir. Kod 5: RDF/XML dosyasının RDF üçlülerine dönüşmüş tr: < owl: rdfs: < _:bnode0 rdf:type tr:alacaksenetleri. _:bnode1 rdf:type tr:alicilar. Kod 6. Örnek SparQL sorgusu PREFIX tr: o-ont# Select?alcksnt?alici Where {tr:alacaksenetleri?alcksnt tr:alicilar?alici } Kod 6daki SparQL sorgusu ile AlacakSenetleri ve Alicilar için RDF üçlüleri içerisinde tutulan değerlerin elde edilmesi hedeflenmiştir. 6. Değerlendirme ve Sonuçlar XBRL finansal verilerin önceden belirlenmiş etiketler ile sınıflandırılmış bir yapı içerisinde XML formatında tutulmasını sağladığı için analizinin yapılabilmesi ve paylaşılabilmesi kolay olmaktadır. Etiketlerin önceden belirlenmiş isimlerini bilindiği takdirde bu etiketlere ait verileri elde edip analiz formüllerini uygulayarak ilgili sonuçları elde edilebilmektedir. Ancak Web 3.0 teknolojileri ile gelecek Semantik Web in internet dünyasına katacağı yenilik ve faydaları değerlendirmek gerekliliği görülmektedir. RDF formatında hazırlanacak dosyalarda, finans verilerimizi tuttuğumuz etiketlerin ne anlamlara geldiğinin, web üzerindeki diğer kaynaklarla olan bağlantıların niteliğinin anlaşılmasının, yazılımlar tarafından tespit edilerek yorumlanmasının Semantik Web uygulamaları ile mümkün olduğunu hesaba kattığımızda bu alanda geliştirmeler yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada sunulan uygulama ile XBRL XML dosyası RDF/XML formatına dönüştürülmüştür. Ayrıca RDF/XML formatındaki dosyalar RDF üçlüleri olarak ifade edilmiş ve kaydedilmiş RDF üçlüleri SparQL ile sorgulanmıştır. Burada önerilen yöntem XBRL XML dosyasını analiz etmekte ve başarılı şekilde en çok kullanılan muhasebe oranlarını web ortamında görüntülemektedir. Ayrıca XBRL XML dosyası RDF/XML ve RDF üçlüleri formatına dönüştürülmekte, üçlülere dönüştürülen bilgiler SparQL ile sorgulanabilmektedir. Ancak XSD taksonomi dosyası ve bağlantılı olduğu XML dosyaları XBRL XML dosyasının
9 dönüştürülme işlemi hesaba katılmadığı için tam olarak bir dönüştürme işlemi gerçekleşmemiş olup daha çok örnek dosyanın RDF formatında ifade edilmesi sağlanmaktadır. 7. İleri Çalışmalar ve Öneriler Bu çalışmadaki uygulama doğrudan XBRL örnek dosyasını hedef almakta ve bu dosya üzerinden gerekli semantik web dönüşümlerini gerçekleştirmektedir. Ancak tek dosya üzerinden değerlendirildiğinde XBRL yi oluşturan sunum, hesap, etiket, referans, tanım gibi XML dosyaları ve bu dosyalara bağlantı kuran taksonomi XSD dosyası ihmal edilmektedir. Dolayısı ile uygulama çalışması daha kapsamlı olarak düşünülüp XML şema dosyasının OWL ye dönüştürülmesi sunum, hesap gibi bağlantı dosyalarının da bu dönüştürme işlemlerinde hesaba katılması daha kesin ve tam sonuçlar elde edilebilmesini ve oluşturulan RDF üçlü dosyasının XBRL örnek dokümanını tam olarak temsil edebilmesini sağlayacaktır. Yine uygulamaların web ortamına entegrasyonu sağlanıp kaynakların URI adresleri ile web üzerinden elde edilebilmesi, semantik web servisleri ile sorgulanıp yorumlanabilmesi ve sonuçların yine web ortamında yayımlanabilmesinin sağlanması da bu çalışmanın bir sonraki adımını oluşturacaktır. Kaynaklar [1] Virendra K. Vasal, Rajendra P. Srivastasa, 'Extensible Business Reporting Language', The Digital Language of Business :An Indian Perspective, Indian Accounting Vol. 6 No. 1,June 2002, pp [2] Hannon, Neal J., Why Should Management Accountants Care About XBRL? Strategic Finance, July 2004, pp [3] Erkuş H., Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili XBRL? Gazi Kitabevi, Haziran 2008, p 12. [4] Bill Cotton., XBRL the second wave is coming', Chartered Accountants Journal, March 2007, p 66. [5] Erkuş H., Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili XBRL? Gazi Kitabevi, Haziran 2008, p 55. [6] Kurtel Kaan, Web in Geleceği: Anlamsal Web, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 8 (1) 2008, p 211. [7] -faq#what-is [8] Florescu V, P. Cosmin Amza, G. Catalin Tudor, The Normalization Of Financial Data Excange Over The İnternet, Adopting İnternational Standart XBRL, Annals of Faculty of Economics, 2009, vol. 4, issue 1, pp [9] Taylor Z. E., Dzuranin C. A., Interactive Financial Reporting,An Introduction to XBRL71 83)Accounting education, vol.25, no pp [10] [11] Hurt, L.R, 2008, Accounting information systems,2008, MC Graw Hill, p262. [12] Erkuş H., Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili XBRL? Gazi Kitabevi, Haziran 2008, pp [13] [14] Hebeler J., Matthew Fisher, Ryan Blace, Andrew Perez-Lopez, Mike Dean, The Semantic Web Programming, Willey Publishing Inc. USA 2009 pp
10 [15] Kurtel Kaan, Web in Geleceği: Anlamsal Web, Ege Akademik Bakış / Ege Academic Review 8 (1) 2008, pp [29] 10/5/14/comparing-xml-xbrl-and-rdfinitial-observations.html [16] [17] Daconta C. Micheal, Leo J. Obrst, Kevin T. Smith, The Semantic Web: A guide to the future of XML, Web Services and Knowledge Management Willey Publishing USA, 2003, pp: 1-2, 37 [18] k_intro.asp [19] antic_web [20] Berners-Lee T., J. Hendler ve O. Lassila, Scientific American: Feature Article The Semantic Web Mayıs 2001,Vol:184 no:5, [21] html [22] Ayokuş S., 2003, Anlamsal Web, Anlamsal Web Dilleri ve Araçları, Bilişim Kurultayı nlamsal_web_rdf_dc_owl.ppt [23] [24] Daconta C. Micheal, Leo J. Obrst, Kevin T. Smith, The Semantic Web: A guide to the future of XML, Web Services and Knowledge Management Willey Publishing USA, 2003, pp: 1-2, 37 [25] [26] [27] [28]
Bütün XML dökümanlarının bir kök elemanı olmalıdır. Diğer bütün elemanlar kök elemanı tarafından kapsanır.
XML Genişletilebilir İşaretleme Dili (extensible Markup Language), hem insanlar hem bilgi işlem sistemleri tarafından kolayca okunabilecek dokümanlar oluşturmayı sağlamaktadır W3C tarafından tanımlanmış
DetaylıXBRL. Şükrü ŞENALP Yeminli Mali Müşavir Sorumlu Ortak Baş Denetçi
Şükrü ŞENALP Yeminli Mali Müşavir Sorumlu Ortak Baş Denetçi XBRL dünya çapında iş dünyasıyla finansal veriler arasında elektronik iletişimi sağlayan devrimsel nitelikte bir dildir. Hazırlık aşamasında,
DetaylıSemantik Bilgi Yönetimi
Semantik Bilgi Yönetimi Yaşar ar Tonta Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/ 1 Plan Memex ten Semantik Web e... Semantik Bilgi Yönetimi
DetaylıBİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015
BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 Ders- 13 World Wide Web (WWW) Yrd. Doç. Dr. Burcu Can Buğlalılar Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Katmanları İçerik World Wide Web (WWW) Anlık Mesajlaşma
DetaylıHTML (Hyper Text Markup Language)
HTML (Hyper Text Markup Language) Ele Alınacak Başlıklar HTML tarihçesi Bir HTML dökümanın genel görünümü HTML ve tarayıcı etkileşimi Tarihçe Internet The World Wide Web (www) HTML URI/URL HTTP Tim Berners-Lee
DetaylıUZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ
ÜNİTE 2 VERİ TABANI İÇİNDEKİLER Veri Tabanı Veri Tabanı İle İlgili Temel Kavramlar Tablo Alan Sorgu Veri Tabanı Yapısı BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ BİLGİSAYAR II HEDEFLER Veri tabanı kavramını
DetaylıYENİ BİLGİ MODELLEME VE PROGRAMLAMA FELSEFESİYLE SEMANTIC WEB
YENİ BİLGİ MODELLEME VE PROGRAMLAMA FELSEFESİYLE SEMANTIC WEB ANKARA ÜNİVERSİTESİ 31.03.2012 B İ LGİSAYA R Y ÜK. MÜH. BÖRTEÇİN EGE WEB 1.0 1995 2000 İnsan odaklı Web de henüz sadece belgeler var Belgelerin
DetaylıMüzik Verileri İçin XML Tabanlı Diller
Müzik Verileri İçin XML Tabanlı Diller İlker KALAYCI, M. Serdar KORUKOĞLU Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 2009 Akademik Bilişim '09-Harran Üniversitesi 1 İçerik Giriş MIDI Özellikleri XML
DetaylıÜst Düzey Programlama
Üst Düzey Programlama XML 1 XML XML (Extensible Markup Language) verileri belirli yapıda tutmak için kullanılan bir işaretleme dilidir. Bu yapı bilindiği için verinin istenildiğinde kullanılmasını, değiştirilmesini
DetaylıTÜİK e-vt Teknik Kılavuz
TÜİK e-vt Teknik Kılavuz Genel Açıklamalar Mayıs 2015 ANKARA Versiyon: 1.1 1/6 Versiyon Yayım Tarihi Eklenen/Silinen/Değişen Bölüm Açıklama 1.0 20.02.2014 ---- Kılavuzun ilk sürümü. 1.1 04.05.2015 Sayfa
DetaylıT.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ BİLGİ VE BELGE YÖNETİMİ BÖLÜMÜ SEMANTİK WEB HAZIRLAYAN: LEYLA BOLAT 100217026 SEMİNER
T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ BİLGİ VE BELGE YÖNETİMİ BÖLÜMÜ SEMANTİK WEB HAZIRLAYAN: LEYLA BOLAT 100217026 SEMİNER DERS SORUMLUSU: KASIM BİNİCİ ERZURUM 2013 1 GİRİŞ İnsanlığın var olduğu
DetaylıXML'in Temelleri. XML veri tanimlamayi saglayan ve verilerin alisverisinde kullanilacak standart bir format olarak kullanilan bir dildir.
XML'in Temelleri I. XML'IN TEMELLERI XML veri tanimlamayi saglayan ve verilerin alisverisinde kullanilacak standart bir format olarak kullanilan bir dildir. XML'in üstünlükleri sunlardir: -Genisleyebilir.
DetaylıVeritabanı Uygulamaları Tasarımı
Veritabanı Uygulamaları Tasarımı Veri Tabanı Veritabanı yada ingilizce database kavramı, verilerin belirli bir düzene göre depolandığı sistemlere verilen genel bir isimdir. Günümüzde özel veya kamu kuruluşların
DetaylıSemantik Web Bulutunun (Linked Data Cloud) Oluşumu ve Gelişim Durumu
Semantik Web Bulutunun (Linked Data Cloud) Oluşumu ve Gelişim Durumu Evren Sezgin 1, Hakan Akar 2, Salim Dikilitaş 3 1,2Akdeniz Üniversitesi, Enformatik Bölüm Başkanlığı, Antalya 3Akdeniz Üniversitesi,
DetaylıDİZİN. Not: Koyu harfle yazılan sayfalar ilgili terimin yoğun olarak geçtiği sayfaları göstermektedir.
DİZİN Not: Koyu harfle yazılan sayfalar ilgili terimin yoğun olarak geçtiği sayfaları göstermektedir. A ağırlıklandırma bkz. terim ağırlıklandırma AltaVista, 6, 31, 37, 45-47, 93, 135 anahtar sözcükler,
DetaylıVeri Tabanı Yönetim Sistemleri Bölüm - 3
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Bölüm - 3 İçerik Web Tabanlı Veri Tabanı Sistemleri.! MySQL.! PhpMyAdmin.! Web tabanlı bir veritabanı tasarımı. R. Orçun Madran!2 Web Tabanlı Veritabanı Yönetim Sistemleri
DetaylıWEB 3.0 TEKNOLOJİSİNİN AÇIK KAYNAK YAZILIMLARLA UYGULANMASI
XVIII. AKADEMİK BİLİŞİM KONFERANSI AB 2016 30 Ocak - 5 Şubat 2016 Adnan Menderes Üniversitesi - AYDIN WEB 3.0 TEKNOLOJİSİNİN AÇIK KAYNAK YAZILIMLARLA UYGULANMASI Yrd.Doç.Dr. Mustafa YENİAD 1 myeniad@ybu.edu.tr
Detaylı13 Aralık 2007. Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL. Đlgili Modül/ler : Raporlar. Kullanıcı Tanımlı Raporlar Bölümünden Yapabildiklerimiz
13 Aralık 2007 Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL Đlgili Modül/ler : Raporlar KULLANICI TANIMLI RAPORLAR Kullanıcı Tanımlı Raporlar Bölümünden Yapabildiklerimiz Kendi isteklerinize özel rapor tasarımları
DetaylıLaboratuar Notları #5
The European Union s Making the Labour Market more Inclusive III programme For North Cyprus Upgrading Internet Technology skills of Information and Communication Technologies (ICT) Professionals Module
DetaylıBilgi Servisleri (IS)
Bilgi Servisleri (IS) GRID Kullanıcı Eğitimi Boğaziçi Üniversitesi 2007, İstanbul Emrah AKKOYUN Konu Başlığı Neden ihtiyaç duyulur? Kullanıcılar kimlerdir? Bilgi Servisi türleri MDS ve BDII LDAP Bilgi
DetaylıVeritabanı Dersi. Teoriden Pratiğe. Çağıltay N.E., Tokdemir G. Veritabanı Sistemleri Dersi -Bölüm XXV: Web'den Erişim Çağıltay, N., Tokdemir, G.
Veritabanı Dersi Teoriden Pratiğe Çağıltay N.E., Tokdemir G. Veritabanı Sistemleri Dersi -Bölüm XXV: Web'den Erişim Çağıltay, N., Tokdemir, G. BÖLÜM 25 Web den Erişim Ortak Geçit Arayüzü Bazı Web Kavramları
DetaylıBSOFTefat E-FATURA ÇÖZÜMÜ
Gelir idaresine yapılan başvuruya göre POROSefat e-fatura alım/gönderim işlemlerinde kullanıcılara iki farklı seçenek sunulmaktadır. 1. E-Fatura GİB Dosya Aktarım modülü: Gelir idaresinden sadece e-fatura
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS İnternet Uygulamaları için Veritabanı Programlama EEE474 8 3+2 4 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce
DetaylıBüyük, Dağıtık, Veri Yoğunluklu Uygulamalarda Programlama Paradigmaları
Büyük, Dağıtık, Veri Yoğunluklu Uygulamalarda Programlama Paradigmaları Güven Fidan AGMLAB Bilişim Teknolojileri 18/10/11 GRID ÇALIŞTAYI 2007 1 MapReduce Nedir? Büyük data kümelerini işlemek ve oluşturmak
DetaylıMikro Ayarları. Mikro Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür.
Mikro Ayarları Mikro muhasebe sistemini kullanan müşterilemizin, muhasebe sistemleri ile E Ticaret sitesi arasındaki entegrasyon parametrelerini tanımladıkları menüdür. Bu menü altındaki alt menüler kullanılarak
DetaylıGiriş. Bu işlem için kullanılan ara yüz aşağıda gösterilmiştir:
Giriş İşletmeniz e-fatura/e-irsaliye Uygulamasına geçmek zorunda ise kullanabileceğiniz tek ücretsiz yöntem https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp adresi ile erişebileceğiniz Gelir İdaresi Başkanlığı
DetaylıLaboratuar Notları #3
The European Union s Making the Labour Market more Inclusive III programme For North Cyprus Upgrading Internet Technology skills of Information and Communication Technologies (ICT) Professionals Module
DetaylıXAML Dili Microsoft Blend. Tasarım ve Kodlamanın. Birbirinden Ayrılması
Giriş WPF Nedir? Tasarım ve Kodlamanın Birbirinden Ayrılması XBAP Nedir? Silverlight Nedir? Sunum Katmanları Neydi? Sunum Katmanları İle Neler Yapılabiliyordu Neden Microsoft? VCL Application, FireMonkey
DetaylıVERİ MADENCİLİĞİ (Web Madenciliği)
VERİ MADENCİLİĞİ (Web Madenciliği) Yrd.Doç.Dr. Kadriye ERGÜN kergun@balikesir.edu.tr Kaynak: M. Ali Akcayol, Gazi Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Ders Notları İçerik İnternet World Wide Web
DetaylıYaz.Müh.Ders Notları #6 1
YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ Prof.Dr. Oya Kalıpsız GİRİŞ 1 YAZILIM YETERLİLİK OLGUNLUK MODELİ Olgunluk Seviyeleri: Düzey 1. Başlangıç düzeyi: Yazılım gelişimi ile ilişkili süreçlerin tanımlanması için hiçbir sistematik
DetaylıBBY 163: Bilgi Yönetimi Kavramları
BBY 163: Bilgi Yönetimi Kavramları Yaşar Tonta İpek Şencan Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü E-posta: {yasartonta, ipekscn}@gmail.com SLAYT 1 Bibliyografik tanımlama Üst veri / Metadata
DetaylıVERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ
VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ Veri Tabanı Nedir? Sistematik erişim imkânı olan, yönetilebilir, güncellenebilir, taşınabilir, birbirleri arasında tanımlı ilişkiler bulunabilen bilgiler kümesidir. Bir kuruluşa
DetaylıAKADEMEDYA YAZILIM BİLGİSAYAR EĞİTİM VE DANIŞMANLIK TİC. SAN. LTD. ŞTİ Kocaeli Üniversitesi Yeniköy Teknopark Yerleşkesi Başiskele / Kocaeli Tel Faks
IRONIC İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi Bilgi Sistemi IRONIC Nedir? IRONIC, iş sağlığı ve güvenliği alanında bilişim alt yapısı oluşturmak amacıyla 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, ISO14001,
DetaylıVERİ TABANI UYGULAMALARI
VERİ TABANI UYGULAMALARI VERİ TABANI NEDİR? Bir konuyla ilgili çok sayıda verinin tutulmasına, depolanmasına ve belli bir mantık içerisinde gruplara ayrılmasına veri tabanı denir. Veri tabanı programları;
DetaylıBİTİRME RAPORU. Ömer Furkan ARI 13.06.2010 Yıldız Teknik Üniversitesi
BİTİRME RAPORU Tekstil sektöründe veritabanı sistemleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sistemler sayesinde satış işlemlerin kayıtları tutulup buna bağlı olarak çeşitli sorgulamalarla raporlama hizmetleri
DetaylıVeritabanı Yönetimi Bilgisayarların. Keşfi Hedefler. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi. Veritabanı, Veri ve Bilgi
Hedefler Veritabanı Yönetimi Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Veritabanı terimini tanımlamak ve bir veritabanının veri ve bilgi ile
DetaylıSQL (Structured Query Language)
SQL (Structured Query Language) Genel SQL SQL çok yüksek seviyeli bir dildir. Biraz ingilizce bilgisi gerektirir. Programlama dillerine göre öğrenilmesi çok daha kolaydır. Çünkü programlama dillerindeki
DetaylıUygulama İş Akış Kaydında Koşul Tanımlamaları
İŞ AKIŞ YÖNETİMİ YENİLİKLERİ Amaç ve Fayda İş Akış Kayıtlarında yapılan değişiklikler ile; İş akış kayıtlarının koşula bağlı tanımlanabilmesi, İş akış kaydında bulunan açık işlerin farklı iş akış kaydına
Detaylı4. Bağlantı (Köprü) Oluşturma
4. Bağlantı (Köprü) Oluşturma Bu bölümü bitirdiğinizde, HTML dosyalarında nasıl bağlantı oluşturulduğunu, Bağ etiketinin ne olduğunu, Yerel dosyalara nasıl bağlantı kurulduğunu, İnternet üzerindeki dosyalara
DetaylıAnlamsal Bilgi Yönetiminde Üst Veri Sistemlerinin ve Ontolojilerin Kullanımı
Anlamsal Bilgi Yönetiminde Üst Veri Sistemlerinin ve Ontolojilerin Kullanımı Yaşar Tonta Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/ 1 Plan
DetaylıAlgoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 2 Veri Modelleri. Mustafa Kemal Üniversitesi
Algoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 2 Veri Modelleri Veri modelleri, veriler arasında ilişkisel ve sırasal düzeni gösteren kavramsal tanımlardır. Her program en azından bir veri modeline dayanır. Uygun
Detaylı1.1 Web Kavramlar. 1.1.1.3 URL terimini tanımlayınız ve anlayınız.
1.1 Web Kavramlar 117 Anahtar 7erim/er 1.1.1.1 Web ve Internet terimlerini tanımlayınız. Her birinin anahtar özelliklerini tanımlayınız. Web bir Internet hizmetidir. Web Internet üzerinde bağlantılı html
DetaylıDış Veri Alma ÜNİTE 6. Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Veri Menüsü Dış Veri Al Bağlantılar Sırala ve Filtre Uygula Veri Araçları Anahat
Dış Veri Alma ÜNİTE 6 Veri Menüsü Dış Veri Al Bağlantılar Sırala ve Filtre Uygula Veri Araçları Anahat Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Microsoft Excel hakkında temel işlemler öğrenildikten sonra veri alma
DetaylıWEB ĠN GELECEĞĠ: ANLAMSAL WEB
Ege Akademik BakıĢ / Ege Academic Review 8 (1) 2008: 205-213 WEB ĠN GELECEĞĠ: ANLAMSAL WEB THE FUTURE OF THE WEB: THE SEMANTIC WEB Öğr. Gör. Kaan KURTEL, Ġzmir Ekonomi Üniversitesi, kaan.kurtel@ieu.edu.tr
DetaylıUYGULAMA KULLANIM KILAVUZU
DATASEL BİLGİ SİSTEMLERİ ÜRÜN GELİŞTİRME BÖLÜMÜ TİG AKTARIM DOSYASI OLUŞTURMA UYGULAMASI UYGULAMA KULLANIM KILAVUZU V 1.0 Hazırlayan : DataSel Bilgi Sistemleri A.Ş. 27/01/2012 İÇERİK 1. GİRİŞ... 1 1.1
DetaylıBölüm 4: DDL Veri Tanımlama Dili
Bölüm 4: DDL Veri Tanımlama Dili -43- Dr. Serkan DİŞLİTAŞ DDL (Data Definition Language Veri Tanımlama Dili : Bu kategorideki SQL komutları ile veritabanları, tablo, görünüm ve indekslerin yaratılması,
DetaylıLINQ (Temel Kavramlar)
LINQ (Temel Kavramlar) Ele Alınacak Başlıklar Temel Kavramlar Lambda İfadeleri (*Lambda Expressions) Query İfadeleri (*Query Expressions) Tür Çıkarsama (*Type Inference) Anonim Türler (*Anonymous Types)
DetaylıBibliyografik Evrenin Gelişimi ve Kütüphanelerde Bağlı Veri Yaklaşımları
Bibliyografik Evrenin Gelişimi ve Kütüphanelerde Bağlı Veri Yaklaşımları Arş. Gör. Tolga ÇAKMAK tcakmak@hacettepe.edu.tr 19 Nisan 2013 Boğaziçi Üniversitesi İçerik Bilginin Düzenlenmesi Bilgi Düzenleme
DetaylıWEB TASARIM. Öğr.Gör. Ruhsar KAVASOĞLU
WEB TASARIM Öğr.Gör. Ruhsar KAVASOĞLU İNTERNET NEDİR? İNTERNET, İKİ YA DA DAHA FAZLA BİLGİSAYAR AĞININ ROUTER VE HUB/SWITCH LERLE BİRBİRİNE BAĞLANMASI İLE OLUŞAN YAPIDIR. HER PC NİN EŞSİZ BİR IP NUMARASI
DetaylıTURNITIN İNTİHAL TESPİT PROGRAMI KULLANMA KILAVUZU
TURNITIN İNTİHAL TESPİT PROGRAMI KULLANMA KILAVUZU Fen Bilimleri Enstitüsü ne bağlı anabilim dallarında yürütülen tüm tezli lisansüstü programlarda yazılan tezlerin tez savunma sınavı öncesinde jüri üyelerine
DetaylıBTP208 İnternet Programcılığı II XML ve XML Uygulamaları. (1. Kısım)
BTP208 İnternet Programcılığı II XML ve XML Uygulamaları (1. Kısım) Hazırlayan Öğr. Gör. Özgür ÖZŞEN Konular İşaretleme Dilleri ve Tarihçesi HTML in Sınırlamaları XML Söz Dizimi Kuralları 1 İşaretleme
DetaylıKÜTÜPHANECİLİKTE STANDARTLAŞMA VE MARC-XML ÇÖZÜMÜ
KÜTÜPHANECİLİKTE STANDARTLAŞMA VE MARC-XML ÇÖZÜMÜ Zehra TAŞKIN ztaskin@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~ztaskin PLAN MARC Standartları XML MARC XML Neden MARC için XML? MARC XML için gerekli
DetaylıMobil Cihazlardan Web Servis Sunumu
Mobil Cihazlardan Web Servis Sunumu Özlem Özgöbek Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 2010 İnternet erişiminin yaygınlaşması ve artık mobil cihazlar üzerinden bile yüksek hızlı veri iletişimine
DetaylıBağlı Açık Üniversite Verisi. Prof. Dr. Oğuz Dikenelli
Bağlı Açık Üniversite Verisi Prof. Dr. Oğuz Dikenelli İçerik Gereksinim Bağlı Veri Bağlı Açık Veri Uygulamaları Ege Üniversitesi Açık Veri Prototipi Tartışma Üniversite Bilgi Ağı Kütüphane Basılı/Elektronik
DetaylıKURUMSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİNDE PROFESYONEL ÇÖZÜMLER. i-gate E-DEFTER UYGULAMASI Bilgi Teknolojileri
KURUMSAL BİLGİ TEKNOLOJİLERİNDE PROFESYONEL ÇÖZÜMLER i-gate E-DEFTER UYGULAMASI Hakkımızda Operasyonel Faydaları i-gate E-Defter Uygulaması 20 Yıllık Başarılı Geçmiş 80 Çalışan İstanbul, İzmit, Ankara,
DetaylıİNTERNET PROGRAMLAMA II. Tanımlar
İNTERNET PROGRAMLAMA II Tanımlar WWW( World Wide Web) Dünya üzerindeki bütün bilgisayarların bağlı olduğu bir ağdır. Çoğunlukla Web olarak adlandırılır. Web üzerindeki bilgisayarlar standart protokolleri
Detaylı12 TBT / WEB TASARIM ve PROGRAMLAMA ( Not 3 )
12 TBT / WEB TASARIM ve PROGRAMLAMA ( Not 3 ) 25.09.2017 METİN VE GÖRÜNÜM DÜZENLEME ETİKETLERİ : etiketleri dökümana başlık eklemek için kullanılır. etiketinde ki x ifadesi 1 den 6 ya kadar
DetaylıSekreterlik ve Büro Hizmetleri. Ders-4 Bürolarda Otomasyon ve Bilgi Sistemleri
Sekreterlik ve Büro Hizmetleri Ders-4 Bürolarda Otomasyon ve Bilgi Sistemleri Otomasyon Otomasyon, iş verimini artırmak amacıyla başvurulan, insan müdahalesiyle gerçekleştirilen işlemlerde, bu müdahalenin
Detaylı<Insert Picture Here> Primavera P6 Enterprise PPM
Primavera P6 Enterprise PPM Oracle Primavera 1983 ten bu yana biriken proje yönetim uzmanlığı En çok tercih edilen PPM üreticisi Farklı sektörler ve ihtiyaçlar için farklı ürünler
DetaylıTUİK Netsis Erp Paketi Entegrasyonu ve Yıllık İş İstatistikleri Sanayi ve Hizmet Araştırması (YSHİ) Anketi
TUİK Netsis Erp Paketi Entegrasyonu ve Yıllık İş İstatistikleri Sanayi ve Hizmet Araştırması (YSHİ) Anketi Uygulamanın Amacı Uygulama amacı, Netsis Erp paketi ile bağlantı kurarak Türkiye İstatistik kurumu
DetaylıTurquaz. Açık kodlu muhasebe yazılımı http://www.turquaz.com. Turquaz Proje Grubu
Turquaz Açık kodlu muhasebe yazılımı http://www.turquaz.com Turquaz Proje Grubu Konu Başlıkları 1. Turquaz Proje Grubu 2. Programın fikri 3. Geliştirme aşaması 4. Programın içeriği 5. Yapılacaklar 6. Dizayn
DetaylıVeritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veri Modelleri
Veritabanı Yönetim Sistemleri (Veritabanı Kavramı) Veri Modelleri Konular Veritabanı Tasarım Aşamaları Veri Modeli Nedir? Veri Modeli Temel Bileşenleri İş Kuralları (Business Rules) İş Kurallarını Veri
DetaylıVega Ayarları. Vega Programının kurulu olduğu veritabanı ve web servisi için bağlantı ayarlarının yapıldığı menüdür.
Vega Ayarları Vega muhasebe sistemini kullanan müşterilemizin, muhasebe sistemleri ile E Ticaret sitesi arasındaki entegrasyon parametrelerini tanımladıkları menüdür. Bu menü altındaki alt menüler kullanılarak
DetaylıFIRAT ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜH.
FIRAT ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜH. WSDL-SOAP MURAT TEZGİDER Web Servisi Nedir? web servisi :standart formatları kullanarak programlama dili, işletim sistemi ve platformdan bağımsız olarak bilgiyi paylaşan
DetaylıYazılım Yeniden Yapılamaya Yönelik Bir Kurumsal Mimari: Model Güdümlü ve Ontoloji Tabanlı Bir Yaklaşım
Yazılım Yeniden Yapılamaya Yönelik Bir Kurumsal Mimari: Model Güdümlü ve Ontoloji Tabanlı Bir Yaklaşım Doç.Dr. Murat Paşa UYSAL Prof.Dr. A. Erhan MERGEN Yazılım Yeniden Yapılama Genel olarak Yazılım Yeniden
DetaylıBilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN
Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN İçerik Dosya Organizasyonu (File Organization) Veritabanı Sistemleri (Database Systems) BM307 Dosya Organizasyonu (File Organization) İçerik Dosya
DetaylıİNDEKSLEYİCİ İÇİN HTML BELGENİN XML BELGEYE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA
İNDEKSLEYİCİ İÇİN HTML BELGENİN XML BELGEYE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA Aydın CARUS 1 Eyüp Can DÜNDAR 2 Altan MESUT 3 1,2,3 Trakya Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği
DetaylıProgramlama Yazılımı ile Web Sitesi Oluşturma
Hafta- 2 Programlama Yazılımı ile Web Sitesi Oluşturma Programlama yazılımı, bir web projesi oluşturmak için alternatif birkaç yol sunar. Buyollardan bir tanesi ihtiyaca uygun olarak seçilebilir. Programlama
DetaylıYZM 3215 İleri Web Programlama
YZM 3215 İleri Web Programlama Yrd. Doç. Dr. Deniz KILINÇ Celal Bayar Üniversitesi Hasan Ferdi Turgutlu Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği 1 BÖLÜM - 5 ORM (Object Relational Mapping) ve EF (Entity
Detaylı15xx versiyonu / 05.05.2016 Tarihli Arşivin İçeriği
15xx versiyonu / 05.05.2016 Tarihli Arşivin İçeriği 1-Mikro Yazılım olarak, e-fatura Özel Entegratörlük yönteminde, Veriban Firması ile Ocak 2016 itibariyle sözleşmemiz sona ermiş olmasına rağmen, devam
DetaylıÖğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net. http://www.serkanaksu.net/ 1
Öğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net http://www.serkanaksu.net/ 1 JavaScript JavaScript Nedir? Nestcape firması tarafından C dilinden esinlenerek yazılmış, Netscape Navigator 2.0 ile birlikte
DetaylıProje/Sipariş/İş Emri (PSI) Bazında Maliyet Analizi
Proje/Sipariş/İş Emri (PSI) Bazında Maliyet Analizi Amaç ve Fayda Bilindiği gibi mamul maliyetleri direkt hammadde (direkt ilk madde ve ambalaj), direkt işçilik ve genel üretim giderlerinden oluşmaktadır.
DetaylıGoogle Web Toolkit ile Öğretim Elemanı Otomasyon Sistemi
Google Web Toolkit ile Öğretim Elemanı Otomasyon Sistemi Mehmet Karakoç Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi 28.11.2014 inet-tr'14 : GWT AUFaculty Project 1 İçerik Giriş
Detaylı1.PROGRAMLAMAYA GİRİŞ
1.PROGRAMLAMAYA GİRİŞ Bilindiği gibi internet üzerindeki statik web sayfaları ziyaretçinin interaktif olarak web sayfasını kullanmasına olanak vermemektedir. Bu yüzden etkileşimli web sayfaları oluşturmak
DetaylıDATASOFT E-DEFTER. Kurulum Kılavuzu 01 TEMMUZ DATASOFT YAZILIM LTD. ŞTİ. Kartal/İstanbul
DATASOFT E-DEFTER Kurulum Kılavuzu 01 TEMMUZ 2014 DATASOFT YAZILIM LTD. ŞTİ. Kartal/İstanbul İçindekiler Tanımlar... 2 Datasoft e-defter Yazılımın Amacı:... 3 Yazılımın Kurulması:... 3 Yazılımın Çalıştırılması:...
DetaylıİNTERNET TABANLI TEST HAZIRLAMA VE DEĞERLENDİRME PROGRAMLAMA ARAYÜZÜ
İNTERNET TABANLI TEST HAZIRLAMA VE DEĞERLENDİRME PROGRAMLAMA ARAYÜZÜ Öğr Grv. M. Emin MUTLU (Açıköğretim Fakültesi) Arş. Grv. Ruşen YILMAZ (Açıköğretim Fakültesi) Prof. Dr. B. Fethi ŞENİŞ (İşletme Fakültesi)
DetaylıModel Güdümlü Geliştirme ile Gömülü Kaynakların Yönetimi
Model Güdümlü Geliştirme ile Gömülü Kaynakların Yönetimi Can Öz EGE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ A.B.D. 1 İçerik Kaynak Yönetimi Problemi Kaynak Yönetimi Modellemesinin
DetaylıÜst Düzey Programlama
Üst Düzey Programlama JSP Etiketletleri(Tags) Üst Düzey Programlama-ders06/ 1 Kişiye Özel JSP Etiketleri JSP Etiketleri, JSP sayfasında yazılan Java script leri yerine kullanılabilen HTML etiketleri yapısına
DetaylıUzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
JAVA PROGRAMLAMA Öğr. Gör. Utku SOBUTAY İÇERİK 2 Java Kodlarına Yorum Satırı Eklemek Java Paket Kavramı Java Kütüphane Kavramı Konsoldan Veri Çıkışı ve JOPtionPane Kütüphanesi JOptionPane Kütüphanesi Kullanarak
DetaylıFırat Üniversitesi Personel Otomasyonu
Fırat Üniversitesi Personel Otomasyonu Fırat Üniversitesi, Enformatik Bölümü, 23119, Elazığ fatihtalu@firat.edu.tr, rdas@firat.edu.tr Özet: Bu çalışmada, Fırat Üniversitesi Personel Daire Başkanlığı için
DetaylıYönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl. 380000000001101 Hukukun Temelleri Fundamentals of Law 2 0 0 2 2 5 TR
- - - - - Bölüm Seçin - - - - - Gönder Yönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl 141000000001101 Akademik ve Sosyal Oryantasyon Academic and Social Orientation 1 0 0 1 0 1 TR 380000000001101 Hukukun
DetaylıEndNote Web Hızlı Başvuru kartı
EndNote Web Hızlı Başvuru kartı THOMSON SCIENTIFIC Web öğrencilere ve araştırmacılara çalışmalarını yazarken yardımcı olacak şekilde tasarlanmış Web tabanlı bir servistir. ISI Web of Knowledge, EndNote,
DetaylıWindows Sürüm 5.0 Standart Raporlarının NDER ile Bütünleşik Çalıştırılması
Windows Sürüm 5.0 Standart Raporlarının NDER ile Bütünleşik Çalıştırılması Ürün Grubu [X] Redcode Enterprise [X] Redcode Standart [X] Entegre.NET Kategori [X] Yeni Fonksiyon Versiyon Önkoşulu 5.0 Uygulama
DetaylıWoom Woom dünyasına hoşgeldiniz. www.woom.web.tr
Woom Woom dünyasına hoşgeldiniz. www.woom.web.tr Woom Woom nedir? Wide Object Oriented Manager Woom, belirlenmiş çalışma alanlarında, bilgisayar işlemleri yapan bir yazılım platformudur. Woom Woom çalışma
DetaylıFIRAT ÜNİVERSİTESİ PERSONEL OTOMASYONU
FIRAT ÜNİVERSİTESİ PERSONEL OTOMASYONU M. Fatih TALU*, Resul DAŞ* (*) Fırat Üniversitesi, Enformatik Bölümü, 23119, ELAZIĞ fatihtalu@firat.edu.tr, rdas@firat.edu.tr ÖZET Bu çalışmada, Fırat Üniversitesi
DetaylıÇ NDEK LER G R fi 1 Bafllamadan Önce 1 Kitab Kimler Okumal? 1 Kitap çerisindeki Örnekler 2 Örneklerin Kullan m 3 Çekinmeden Yaz n 7
+AS3-icindekiler 4/13/10 10:51 PM Page ix Ç NDEK LER G R fi 1 Bafllamadan Önce 1 Kitab Kimler Okumal? 1 Kitap çerisindeki Örnekler 2 Örneklerin Kullan m 3 Çekinmeden Yaz n 7 1 PROGRAMLAMAYA G R fi 9 Programlama
Detaylıcofaso ile farkı yaşayın Şubat 2009 www.mertbilgi.com.tr
cofaso ile farkı yaşayın Şubat 2009 www.mertbilgi.com.tr cofaso ile farkı yaşayın Otomasyon ve pano projelerinizi profesyonel bilgisayar destekli mühendislik yazılımı (CAE) cofaso ile yönetin Giriş cofaso
DetaylıTÜİK e-vt. Web Servis Kılavuzu
TÜİK e-vt Web Servis Kılavuzu Mayıs 2015 ANKARA Versiyon: 1.2 1/12 Versiyon Yayım Tarihi Eklenen/Silinen/Değişen Bölüm 1.0 20.02.2014 ---- Kılavuzun ilk sürümü. 1.1 17.04.2014 Sayfa 13 Hata Kodu Tablosu
Detaylıbilişim ltd İş Zekâsı Sistemi
BI İş Zekâsı Sistemi Bilişim Ltd. 1985 te kurulan Bilişim Ltd, Türkiye nin üstün başarıyla sonuçlanmış önemli projelerine imza atan öncü bir yazılımevi ve danışmanlık kurumu dur. Önemli kuruluşların bilgi
Detaylı3. sınıf. Bilgisayarla kataloglamanın doğuşu gelişimi ve bugünkü durum ele alınmaktadır. Bu derste
3. sınıf 5. Yarıyıl (Güz Dönemi) Bilgi Kaynaklarının Tanımlanması ve Erişimi I (AKTS 5) 3 saat Bilgisayarla kataloglamanın doğuşu gelişimi ve bugünkü durum ele alınmaktadır. Bu derste Kütüphane Otomasyon
DetaylıWeb Tabanlı Ödev-Proje Takip Sistemi İçin Veri Tabanı ve Site Tasarımı. Database and Site Design for Web Based Homework-Project Follow System
Web Tabanlı Ödev-Proje Takip Sistemi İçin Veri Tabanı ve Site Tasarımı Hakan KÖR Hitit Üniversitesi, Çorum hakankor@hitit.edu.tr Özet: Bu çalışma, öğretim elemanlarının ödev ve proje ağırlık derslerde
DetaylıSGK Otomasyon Tanıtım ve Kullanım Kılavuzu
SGK Otomasyon Tanıtım ve Kullanım Kılavuzu İçindekiler 1.Bölüm:............................ Programın Amacı ve Size Katacakları 2.Bölüm:........................... Programın Genel Özellikleri 3.Bölüm:............................
DetaylıVERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ I
BÖLÜM 11 11. SQL de JOIN (BİRLEŞTİRME) İŞLEMİ 11.1. JOIN (Birleştirme) İşlemi Veri tabanı kayıtları oluşturulurken bütün bilgiler bir tabloda değil de, birkaç tablo üzerinde tutulur. Bu dataların daha
DetaylıSelahattin Esim CEO
info@esimyazilim.com www.esimyazilim.com Selahattin Esim CEO A private cloud is a new model for IT delivery. It turns a datacenter s infrastructure resources into a single compute cloud and enables the
Detaylıhdilmen2@gmail.com, ysantur@gmail.com,
Fırat Üniversitesi Akademik Personel Otomasyonu Haluk Dilmen 1, Yunus Santur 2 1 Fırat Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Elazığ 2 Fırat Üniversitesi, Enformatik Bölümü, Elazığ hdilmen2@gmail.com, ysantur@gmail.com,
DetaylıBilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU
Bilişim Sistemleri Modelleme, Analiz ve Tasarım Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Ders Akışı Hafta 5. İhtiyaç Analizi ve Modelleme II Haftanın Amacı Bilişim sistemleri ihtiyaç analizinin modeli oluşturulmasında,
DetaylıMühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (MS-Access)
Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (MS-Access) İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Nebiye MUSAOĞLU Doç. Dr. Elif SERTEL Y. Doç. Dr. Şinasi
DetaylıTMS 2 STOKLAR STANDARDINDA, DĐĞER MALĐYETLER BÖLÜMÜNÜN, TEK DÜZEN HESAP PLANI ÇERÇEVERSĐNDE ELE ALINMASI
TMS 2 STOKLAR STANDARDINDA, DĐĞER MALĐYETLER BÖLÜMÜNÜN, TEK DÜZEN HESAP PLANI ÇERÇEVERSĐNDE ELE ALINMASI Öğr. Gör. Ender BOYAR Öğr. Gör. Ali Haydar GÜNGÖRMÜŞ ÖZET TMS 2 Stoklar Standardında stok maliyetleri,
DetaylıVERİTABANI. SQL (Structured Query Language)
VERİTABANI SQL (Structured Query Language) SQL'de Gruplama Bir tablonun satırları gruplara ayrılarak fonksiyonların bunlara uygulanması mümkündür. Gruplara ayırmak için SELECT deyimi içerisinde GROUP BY
DetaylıCBS UYGULAMALARINDA XML VE VERİ GÜVENLİĞİ
TMMOB COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KONGRESİ 2009 02-06 Kasım 2009, İzmir CBS UYGULAMALARINDA XML VE VERİ GÜVENLİĞİ H.İ. Çatal 1, H. Çatal 2 1 TKGM, Tapu Kadastro VI. Bölge Müdürlüğü, Antalya, e32309@tkgm.gov.tr
Detaylı