HAZİRAN 2013 ISBN

Transkript

1 KALE MÜZE

2 HAZİRAN 2013 ISBN Bu kitap Avrupa Birliği nin mali katkısıyla hazırlanmış r. Kitabın içeriğinden Alanya Müze Müdürlüğü (Alanya-TÜRKİYE) ve yazarları sorumludur. Kitabın içeriğinde yer alan fikir ve önerilerin herhangi bir şekilde Avrupa Birliği nin görüş ve tutumunu yansı ğı mütalaa edilemez.

3 1

4 HAZIRLAYANLAR Seher TÜRKMEN Gülcan DEMİR K. KARAASLAN Belgin SAVAŞ Faruk YILMAZER İLLUSTRASYON Rıdvan AYDIN GRAFİK Fa h Taşpınar FOTOĞRAFLAR Ali ARAL İlhami YETKİN Haşim YETKİN BASKI & CİLT HAZİRAN 2013 ALANYA Tel:

5 3

6 MERHABA. BEN ALAADDİN. ALANYA'YA TATİL İÇİN Mİ GELDİN? İSTERSEN SENİ GEZDİREBİLİRİM ALANYA' TANIMAK 4

7 EVET TATİLDEYİZ. BENİM ADIM DA LİSA. YI İSTERİM. LİSA AİLESİ İLE BİRLİKTE ALANYA'YA TATİLE GELMİŞTİR. ANNE VE BABASI ALANYA TURUNA ÇIKARKEN, LİSA DAMLATAŞ SAHİLİNDE DOLAŞMAYI TERCİH EDER. ORADA ALAADDİN ADINDA ALANYA'LI BİR ÇOCUĞA RASTLAR. 5

8 AVRUPA AFRİKA 6

9 O ZAMAN SANA TÜRKİYE'Yİ ANLATMAKLA BAŞLAYAYIM. ÜLKEMİZ İKİ KITA ARASINDA BİR KÖPRÜ GİBİDİR. BİNLERCE YILDIR FARKLI UYGARLIKLAR YAŞAMIŞTIR. BU NEDENLE BAŞKA ÜLKELERDE GÖRDÜĞÜN UYGARLIKLARA AİT ESERLERİN BENZERLERİNİ BURADA DA GÖREBİLİRSİN. ASYA TÜRKİYE 7

10 8 KIBRIS

11 ÜLKEMİZDE, ŞANLIURFA YAKINLARINDAKİ GÖBEKLİTEPE'DE YAPILAN ARKEOLOJİK KAZIDA DÜNYANIN EN ESKİ TAPINAĞI BULUNDU. KONYA YAKINLARINDAKİ ÇATALHÖYÜK, EN ESKİ KENT YERLEŞİMLERİNDEN BİRİDİR. TARİHTE İLK PARA İZMİR YAKINLARINDAKİ SARDES ŞEHRİNDE BASILMIŞTIR. AYRICA MERYEM ANA VE NOEL BABA KİLİSESİ DE ÜLKEMİZ SINIRLARI İÇERİSİNDEDİR. PAMUKKALE (DENİZLİ), KAPADOKYA (NEVŞEHİR) GİBİ DOĞAL GÜZELLİKLERİMİZ DE VARDIR. ALANYA İSE ÜLKEMİZİN GÜNEYİNDE, AKDENİZ KIYISINDA YER ALIR. ŞEHRİN SİMGESİ, ALANYA KALESİDİR. 9

12 CİLVARDA BURNU CILVARDA CAPE CILVARDA LANDZUNGE İÇKALE INNER CASTLE INNERE BURG ORTA KALE MIDDLE CASTLE MITLERE BURG DIŞ KALE OUTER CASTLE ÄUSSERE BURG ESKİ LİMAN OLD HARBOUR ALTER HAFEN ALANYA KALESİ SURLARI 6,5 KM UZUNLUĞUNDADIR. KALENİN 5 KAPISI VARDIR. KALE İÇİNDE CAMİ, KİLİSE, TÜRBE, ESKİ EVLER, ÇARŞI, SARNIÇ GİBİ YAPILAR BULUNMAKTADIR. KALENİN LİMAN BÖLGESİNDE KIZILKULE, TERSANE VE TOPHANE YAPILARI VARDIR. KALEDE DOĞAL SU KAYNAĞI OLMADIĞINDAN, YAĞMUR SULARI SARNIÇ ADI VERİLEN SU DEPOLARINDA TOPLANIRDI. KIBRIS 10

13 MÜZE MUSEUM ALANYA KALESİ, BİR YARIMADA ÜZERİNDE KURULMUŞTUR. İLK YERLEŞİM TARİHİ ÇOK ESKİDİR. GÜNÜMÜZDEN YAKLAŞIK 2400 YIL ÖNCE İNSANLAR BURADA YERLEŞMEYE BAŞLAMIŞLARDIR. PAZAR YERİ MARKET PLACE MARKTPLATZ LİMAN HAFEN HARBOUR BİZDEN ÖNCE HELENİSTİK, ROMA, BİZANS, SELÇUKLU VE OSMANLI DÖNEMLERİNDE DE YAŞANMIŞTIR. İŞTE BU NEDENLE ÇOK FARKLI KÜLTÜRLER BİRBİRİ İLE KAYNAŞMIŞTIR. 11

14 ALANYA KALESİ'NİN LİMAN BÖLGESİNDE BULUNAN KIZILKULE, 32 M. YÜKSEKLİĞİNDEDİR. LİMANI KORUMAK İÇİN SELÇUKLU SULTANI ALAADDİN KEYKUBAT TARAFINDAN YAPTIRILMIŞTIR. SEKİZGEN ŞEKLİNDEKİ KULENİN ORTASINDA BİR SARNIÇ VARDIR. SAVUNMA AMAÇLI OLDUĞUNDAN, YAPIDA OK ATMAK İÇİN AÇIKLIKLAR BULUNMAKTADIR. BASAMAKLARI ÇOK YÜKSEKTİR, DİKKAT ET! 12

15 TERSANE, LİMANDAKİ KIZILKULE GİBİ SELÇUKLU SULTANI ALAADİN KEYKUBAT TARAFINDAN YAPTIRILMIŞTIR. SELÇUKLU DÖNEMİNDEN GÜNÜMÜZE KADAR ULAŞABİLMİŞ EN SAĞLAM TERSANEDİR. BURADA GEMİLER YAPILIR VE TAMİR EDİLİRDİ. GÜNÜMÜZDE MÜZE OLARAK ZİYARET EDİLMEKTEDİR. TAK TUK TAK TUK TAK... BURAYA HER GELDİĞİMDE DENİZİN SESİ İLE BİRLİKTE GEMİ YAPAN USTALARIN ÇIKARDIKLARI ÇEKİÇ SESLERİNİ DUYAR GİBİYİM. 13

16 KALENİN BEŞ KAPISINDAN BİRİ OLAN ANA KAPIDAYIZ. BU KAPIDA KIRMIZI BOYA İLE YAPILMIŞ ZİGZAG VE DAMA MOTİFLİ SÜSLEMELERİ GÖREBİLİRSİN. BAK BİR DE KİTABESİ VAR. ÜZERİNDE KAPININ YAPILIŞ TARİHİ VE KİM TARAFINDAN YAPTIRILDIĞI YAZIYOR. AVRUPA'NIN BİRÇOK YERİNDE BUNA BENZER TARİHİ KAPILAR GÖRMÜŞTÜM. 14

17 BUGÜNKÜ GİBİ BÜYÜK TAŞITLAR OLMADIĞI İÇİN ESKİDEN ULAŞIM, DAR SOKAKLARDA DEVELER VE KATIRLARLA YAPILIRDI. AMA GENELLİKLE YÜRÜNÜRDÜ. HİÇ BANA FİKRİMİ SORAN YOK 15

18 DAVUL SESİ. GALİBA BİR DÜĞÜN VAR. ALANYA'DA HEEY, SESLER GELİYOR. NEDİR BU? DÜĞÜNDEN ÖNCE GELİN VE DAMADIN KALEDE GEZMELERİ ARTIK BİR GELENEK OLDU. DÜĞÜN, İKİ VEYA ÜÇ GÜN SÜREN EVLİLİK TÖRENİDİR. DÜĞÜNDEN BİR GECE ÖNCE GELİNİN ARKADAŞLARI VE YAKIN AİLESİNİN KATILDIĞI TÖRENE KINA GECESİ DENİR. ŞARKILAR EŞLİĞİNDE GELİN VE DAMADIN ELLERİNE KINA YAKILIR. KINA YAKILAN ELİN İÇİNE HEDİYE OLARAK ALTIN KONULUR. TÖREN BOYUNCA HALAY ÇEKİLİR VE DANS EDİLİR. HAZIRLANAN YEMEKLER MİSAFİRLERE İKRAM EDİLİR. 16

19 17

20 CİLVARDA BURNU CILVARDA CAPE CILVARDA LANDZUNGE İÇKALE INNER CASTLE INNERE BURG DIŞ KALE OUTER CASTLE ÄUSSERE BURG İÇKALE INNER CASTLE INNERE BURG KOĞUŞLAR THE BARRACKS DIE KASERNE KİLİSE CHURCH KIRCHE SARNIÇLAR CISTERNS ZISTERNEN SARAY THE PALACE DER PALAST 18

21 ORTA KALE MIDDLE CASTLE MITLERE BURG YARIMADAYI ÇEVRELEYEN SURLARDA, TARİHİN FARKLI KÜLTÜR KATMANLARINDAN İZLER BULUNMAKTADIR. BURASI İÇKALE. KALENİN EN YÜKSEK NOKTASIDIR. BURADA SARAY HALKI VE ONLARI KORUYAN ASKERLER YAŞARMIŞ. BURADA KALENİN EN ESKİ KİLİSESİ, SARAY, KOĞUŞLAR VE SARNIÇLAR VARDIR. KARNIM ÇOK ACIKTI. HADİ BİZİM EVE YEMEĞE GİDELİM. 19

22 ANNEM, BABAANNEM VE KIZ KARDEŞİM MANTI YAPIYOR. BİZ DE YARDIM EDELİM Mİ? HEEY! BABAM PAZARDAN GELDİ. 20

23 MANTI!! MANTI, ÇEŞİTLİ BAHARATLARLA KARIŞTIRILAN KIYMA, KÜÇÜK YASSI HAMUR PARÇALARININ İÇİNE KONULUR. SUDA HAŞLANDIKTAN SONRA, ÜZERİNE YOĞURT VE SOS DÖKÜLÜR. MUZ, İSTER MİSİN? BURASI DA MİSAFİR ODAMIZ. 21

24 BİZİM EVİN İŞLERİNİ GENELDE ANNEM VE ABLAM YAPAR. BABAM BAHÇE İŞLERİ VE ALIŞVERİŞLE UĞRAŞIR. BABAANNEM ÖRGÜSÜNÜ ÖRERKEN, DEDEM DE KÖŞESİNDE OTURUR VE ESKİ GÜZEL GÜNLERİ ANLATIR. ODALARIN DUVARLARINDA AHŞAP DOLAPLARIMIZ VARDIR. BU DOLAPLARA ÖRTÜLER, YATAK, YORGAN VE YASTIKLAR KONULULUR. BAZI DOLAPLARDA İSE KURU GIDALARIMIZ SAKLANIR. 22

25 ESKİ ALANYA EVLERİ, GENELLİKLE İKİ KATLI OLUP ALT KAT TAŞTAN, ÜST KAT AHŞAPTAN YAPILIYORDU. ÜST KATTA EV HALKI YAŞARKEN, ALT KAT DA İNEK, KEÇİ GİBİ HAYVANLARIN YAŞADIĞI AHIR OLARAK KULLANILIRDI. AYRICA ÜÇ KATLI KONAK TİPİ EVLER DE VARDI. 23

26 EL SANATLARI ÇARŞISI KEÇECİ DEMİRCİ BAKIRCI PAZAR YERLERİ YÖREMİZDE YETİŞEN TAZE SEBZE VE MEYVELERİN SATILDIĞI ALANLARDIR. HAFTANIN BELİRLİ FARKLI MAHALLELERDE KURULUR. PAZARLAR, İNSANLARA 24

27 SEMERCİ GÜNLERİNDE BİRARAYA GELME VE SOHBET ETME FIRSATI DA VERİR. AGORA ROMA DÖNEMİ HIMM!!! ANTİK DÖNEMDE İNSANLAR NERELERDE TOPLANIP SOHBET EDİYORLARDI?.. 25

28 26 İŞTE BURASI ALANYA ARKEOLOJİ MÜZESİ.

29 ALANYA ARKEOLOJİ MÜZESİ, 1967 YILINDA ALANYA VE YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNAN ESERLERİN KORUNMASI VE SERGİLENMESİ İÇİN AÇILMIŞTIR. MÜZEDEKİ SERGİ, ANADOLU UYGARLIKLARI, GEMİ VE DENİZCİLİK, HERAKLES, ALANYA KALESİ BULUNTULARI VE SİKKE SALONLARINDAN OLUŞMAKTADIR. BAHÇESİNDE DE TAŞ ESERLER SERGİLENMEKTEDİR. BAHÇEDE TAVUS KUŞUNU GÖRÜNCE ŞAŞIRMA! O DA BU MÜZENİN BİR PARÇASI. 27

30 BU BİR FİBULA. KUMAŞLARI BİRBİRİNE TUTTURMAKTA KULLANILIYORMUŞ. ANNEMİN DİKİŞ KUTUSUNDAKİ ÇENGELLİ İĞNEYE BENZİYOR. 28

31 0K UCU 6000 YIL ÖNCE TESTİ 3000 YIL ÖNCE ANA TANRIÇA 5000 YIL ÖNCE MATARA 2000 YIL ÖNCE LEKİTOS 2300 YIL ÖNCE 29

32 ALMANYA'DA, BİR MÜZEDE, VAZO ÜZERİNDE PEGASUS RESMİ GÖRMÜŞTÜM. ALANYA, ÇAĞLAR BOYU DENİZ TİCARETİNİN YAPILDIĞI ÖNEMLİ HATTA BİR DÖNEM, KORSANLARIN MERKEZİ OLMUŞ. LİMANDAN BİRÇOK TİCARET MALZEMESİ GÖTÜRÜLMÜŞ, MISIR. FENİKE, VENEDİK ZEYTİNYAĞI, ŞARAP, BUĞDAĞ, ARPA, MISIR VE BALIK EZMESİ GİBİ İÇERİSİNDE GEMİLERLE TAŞINMIŞ. 30

33 BİR LİMAN KENTİDİR. BAŞTA SEDİR AĞACI OLMAK ÜZERE GİBİ ÜLKELERLE TİCARET YAPILMIŞTIR. MALZEMELER AMFORALARIN ARAŞTIRALIM! AMFORA MOZAİK PEGASUS 31

34 BURASI HERAKLES SALONU. TUNÇTAN YAPILMIŞ MEŞHUR HERAKLES HEYKELİ BURADA SERGİLENİYOR. BİLİYOR MUSUN, HEYKEL BULUNDUKTAN SONRA BU MÜZENİN YAPILMASINA KARAR VERİLMİŞ. 32

35 HERAKLES İLE İLGİLİ BİR ÇİZGİ FİLM İZLEMİŞTİM. HERAKLES, MİTOLOJİDE GÜCÜN SİMGESİDİR. KRAL TARAFINDAN ONA 12 GÖREV VERİLMİŞTİR. BU GÖREVLERİN HEPSİNİ HERAKLES OLAĞANÜSTÜ GÜÇLERİYLE BAŞARMIŞTIR. BEN DE ALMANYA'DAKİ BİR MÜZEDE HERAKLES'İN BİR ÇOCUK OLARAK YILANLARLA TASVİR EDİLDİĞİ BRONZ HEYKELİNİ GÖRMÜŞTÜM. KARLSRUHE MUZESİ 33

36 BUNLAR KANDİL. AYDINLATMADA KULLANILMIŞ. İÇERİSİNE YAĞ KONULDUKTAN SONRA, UCUNDAKİ FİTİL YAKILIYORMUŞ. TIPKI MUM GİBİ. 34

37 MASALLARDAKİ ALAADDİN'İN LAMBASI GİBİ BUNLAR, ESKİDEN ÇOCUKLARIN OYNADIĞI BAZI OYUNCAKLARDAN ÖRNEKLER. 35

38 MÜZEDE BİRÇOK YAZIT VAR. BU YAZITLAR ARKEOLOG VE TARİHÇİLER İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİZE YAZILDIĞI DÖNEMİN BİLGİSİNİ AKTARIRLAR.BU FENİKECE YAZIT GÜNÜMÜZDEN 2700 YIL ÖNCESİNDE YAZILMIŞTIR. ALANYA YAKINLARINDAKİ BİR ARAZİ İLE İLGİLİ BİLGİ VERİYOR. FENİKELİLER, GEMİLERİ SAYESİNDE HER YERE GİTMİŞLER. TUNUS, YUNANİSTAN VE İTALYA'YA DA GİTTİKLERİNİ OKUMUŞTUM. 36

39 YAZI, İLK YAZI, GÜNÜMÜZDEN 6000 YIL ÖNCE SÜMERLER TARAFINDAN BULUNMUŞTUR. ALFABE YERİNE RESİMLER KULLANMIŞLAR, DAHA SONRA RESİMLER SEMBOLLERE DÖNÜŞMÜŞ VE HER ÜLKE KENDİ ALFABESİNİ OLUŞTURMUŞTUR. RESİM YAZISI Kartal El Taht Ev Yılan Baykuş Su ÇİVİ YAZISI FENİKE HARFLERİ aleph beth gimel daleth he. b g d h YUNAN HARFLERİ Α α alpha Β β beta Γ γ gamma Δ δ delta Ε ε epsilon ARAP HARFLERİ FENİKELİ MASKI KARLSRUHE MÜZESİ 37 te pe be elif LATİN HARFLERİ Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Kk

40 BU ÇİNİLER, SELÇUKLU DÖNEMİNE AİTTİR. ALANYA KALESİ SARAYININ DUVARLARINI SÜSLEMEDE KULLANILMIŞTIR. YILDIZ VE HAÇ ŞEKLİNDEDİR. 38

41 DUVAR ÇİNİSİ, KİLLİ TOPRAKTAN YILDIZ VE HAÇ ŞEKLİNDE YAPILIP, FIRINDA PİŞİRİLEN LEVHALARDIR. PİŞİRME İŞLEMİNDEN SONRA LEVHANIN ÜZERİNE DESEN ÇİZİLİR, BOYANIR VE SIRLANIR. DUVARLARDA YAN YANA YAPIŞTIRILARAK KULLANILIR. BAK,BU BİR DÜĞME. ALANYA KALESİ'NDEKİ ARKEOLOJİK KAZILAR SIRASINDA BULUNMUŞ, ÜZERİNDE FRANSIZCA YAZILAR VAR. OSMANLI ASKERLERİNİN ÜNİFORMALARI İÇİN ÜRETİLMİŞTİR. 39

42 OSTOTEK, İÇERİSİNDE ÖLMÜŞ İNSANLARIN KÜLLERİNİN SAKLANDIĞI TAŞ SANDIKLARDIR. BU OSTOTEK PARÇASI, MÜZEDEKİ EN SEVDİĞİM ESER. SEVGİNİN, DOSTLUĞUN, ARKADAŞLIĞIN ÖLÜMSÜZLÜĞÜNÜ ANLATIYOR. 40

43 İLK PARA, 2700 YIL ÖNCE BATI ANADOLU'DA YAŞAYAN LİDYALILAR TARAFINDAN ALTIN VE GÜMÜŞ KARIŞIMI, ELEKTRON DENİLEN BİR ALAŞIMA BASILMIŞTIR. GÜNÜMÜZ PARALARINA BENZİYOR. ANTİK PARA (SİKKE) BURADA, ALANYA VE ÇEVRESİNDE BULUNMUŞ ANTİK PARALAR SERGİLENİYOR. 41

44 BUNLAR ALANYA'NIN DAHA YAKIN TARİHİNE AİT KİTABELER. ESKİ YUNAN ALFABESİ İLE YAZILMIŞ AMA DİLİ TÜRKÇE. BU, BİR DUVAR USTASINA AİT MEZAR TAŞI. ÜZERİNDEKİ EL ALETLERİ ÇİZİMİNDEN BUNU ANLIYORUZ. 42 ALMANYA'DAKİ BİR MÜZEDE TAŞIYICILIK YAPAN BİR AİLENİN MEZAR TAŞINDA DA AT ARABASI RESMİ VARDI.

45 BU BİR MİL TAŞI. ALANYA YAKININDA BULUNMUŞTUR. ROMA DÖNEMİNDE ALANYA'DAN GEÇEN KARAYOLU İLE İLGİLİ BİLGİ VERİYOR. MİLTAŞLARI; KENTLERİN BİRBİRLERİNE OLAN UZAKLIKLARI VE YOLLARIN KİM TARAFINDAN YAPTIRILDIĞINI GÖSTERİR. Karlsruhe Museum TIPKI GÜNÜMÜZDE KARAYOLLARI ÜZERİNDEKİ TABELALAR GİBİ. 43

46 MÜZE KAPANMAK ÜZERE, GİTME VAKTİ 44

47 AKŞAM OLMUŞ, LİSA VE ALAADDİN BERABER GEÇİRDİKLERİ GÜNÜ DÜŞÜNÜRKEN BİR TARAFTAN DA GÜNEŞİN BATIŞINI SEYRETMEKTEDİRLER. LİSA VE ALAADDİN FARKLI ÜLKE İNSANLARININ ORTAK YÖNLERİNİ KEŞFETMİŞ VE BUNDAN BÖYLE ARKADAŞ OLARAK KALMAYA KARAR VERMİŞLERDİR. 45

48 46

49 SAHİLDE CANIN SIKILDI MI KIZIM? KEŞKE SEN DE BİZİMLE GELSEYDİN. REHBERİMİZ BİZE ALANYA'NIN HER YERİNİ GEZDİRDİ. NELER KAÇIRDIN BİR BİLSEN! 47

50 BU YAPILARIN İSİMLERİNİ YAZALIM. 48

51 49

52 50

53 51

54 RAKAMLARIN BULUNDUĞU ALANLARI BOYAYALIM. 52

55 53

56 HERAKLES'E SOPASINI 54

57 BULMASINDA YARDIMCI OLUN. 55

58 PARÇALARA UYGUN 56

59 NUMARALARI YAZALIM. 57

60 RESİMDE, KALENİN AMA NERELERDE? 58

61 5 ANAHTARI GİZLİ. 59

62 NOKTALARI SIRASIYLA BAKALIM NE 60

63 BİRLEŞTİRELİM. ÇIKACAK? 61

64 BİR TATİL ANINIZI YAZIN 62

65 BİR TATİL FOTONUZU EKLEYİN TATİL ANINIZI VE TATİL FOTOĞRAFINIZI ADRESİNE GÖNDEREBİLİRSİNİZ. 63

66 Eurolog-Avrupa Diyalogu Projesi, eski kültürler arcılığıyla yabancı/mevcut ve geçmiş kültürleri anlamak/anlatmak amacıyla dört önemli kültürel ve tarihi müzeyi bir araya ge rdi. Almanya-Badisches Landesmuseum Karlsruhe Yunanistan-Girit 23. Bölge Anıtlar Müdürlüğü Türkiye-Alanya Arkeoloji Müze Müdürlüğü İtalya-Roma Kapitolini Müzeleri Ayrıca ilişkili bir ortak olarak Tunus-Bardo Müzesi. Projenin amacı, kültürlerarası ile şimi teşvik etmek ve arkeoloji vasıtasıyla farklı kültür ve yaştan insanın kendi eski köklerinin ortak noktalarını göstermek r. Bu müzeler için yeni bir yöntem olarak geliş rilmektedir. Bu kitap Eurolog Projesi kapsamında Alanya Müze Müdürlüğü tara ndan 7-12 yaş grubu çocuklar için hazırlanmış r. 64

67 HAZİRAN 2013 ISBN ALANYA MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ Saray Mah. Hilmi Balcı Cad. No: ALANYA / ANTALYA Tel: alanyamuzesi@kultur.gov.tr Bu kitap bir Avrupa Biriliği Projesidir, parayla sa lamaz.

68