ÇELIK YAPı BIRLEŞTIRME ARAÇLARı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÇELIK YAPı BIRLEŞTIRME ARAÇLARı"

Iskander Gönül
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ÇELIK YAPı BIRLEŞTIRME ARAÇLARı Birleşim çeşitleri: 1. Bulonlu birleşimler 2. Perçinli birleşimler 3. Kaynaklı birleşimler

2 BIRLEŞIM ARAÇLARı 1. Bulonlar (Civata) Olağan bulonlar 1. Kaba (Siyah) Bulonlar 2. Uygun (parlak) Bulonlar Yüksek mukavemetli ve öngermeli bulonlar (a) Bulon (b) Rondela (pul) (c) Somun

3 BULONLARIN KULLANIM ALANLARI Geçici birleşimlerde ve yapılarda Şantiye birleşim ve eklerinde Dinamik karekterli yüklerin aktarılmasında (öngermeli bulonlar) Farklı malzemelerin birbirlerine bağlanmasında (örneğin alüminyum ve çeliğin bağlanmasında) Birleşimin yapıdaki yeri, şekil yada parçaların ebatları diğer birleşim araçlarının kullanılmasına uygun değilse Eksenleri doğrultusunda büyük çekme kuvveti alan perçinlerin yerine Mafsallarda pim olarak

ve çeliğin bağlanmasında) Birleşimin yapıdaki yeri, şekil yada parçaların ebatları diğer birleşim araçlarının

4 Bulon, silindirik gövdeli, altı köşeli başlıklı, ucunda spiral diş açılmış bulunan bir birleşim aracıdır. Bulonlu birleşimde, bulonlar önceden açılmış deliklere yerleştirildikten sonra diş açılmış uca, altına pul koyduktan sonra somun takılır.

Bulonlu birleşimde, bulonlar önceden açılmış deliklere

5 Kaba bulonlarda bulon gövde çapı delik çapından 1 mm kadar azdır: d 1 = d + 1 mm Uygun bulonlarda ise delik çapı ve gövde çapı birbirine eşittir d 1 d (+ 0,3 mm)

6 Perçinli ve Bulonlu Birleşimlerde Kullanılabilecek Maksimum Çaplar Hadde profiller için profil tabloları, Levhalar ve profillerde gövde delikleri için: d 5tmin 0.1 ( d : cm tmin : cm) Perçin ve Normal Bulonların Yük Aktarma Biçimi Gövde eksenine dik (makaslama, ezilme) Gövde eksenine paralel (çekme) Gövde eksenine dik normal kuvvet etkisi- MAKASLAMA Makaslamaya çalışan gövde en kesitleri

1 ( d : cm tmin : cm) Perçin ve Normal Bulonların Yük Aktarma Biçimi Gövde eksenine dik

7 BULON ÇAPLARı VE PROJEDE GÖSTERILIŞLERI

8 Gövde eksenine dik normal kuvvet etkisi- Makaslama-ETKİ SAYISI Etki sayısında, parça sayısı kadar, kuvvet yönlerine de dikkat edilmeli.

9 Gövde eksenine dik normal kuvvet etkisi- Gövde ekseninde EZİLME Üniform olmayan yayılış yerine ortalama gerilmeler göz önüne alınır. Silindirik olan basınç yüzeyi, (d x t)düzlem alana çevrilir. Gerçek gerilme yayılışı Basitleştirilmiş gerilme yayılışı

10 Gövde eksenine dik normal kuvvet etkisi- Gövde ekseninde EZİLME

11 Hesap Bağıntıları Makaslamaya Göre s S 1tek etkilide n d m 4 2 sem m 2çift etkilide n: Birleşimdeki bulon sayısı Ezilmeye göre l S min( t, t ) tek etkilide dt n min lem t min min t 2, 1 t t çift etkilide Gövde eksenine paralel (çekme) normal kuvvet etkisi z (0.86d ) S 4 n F g zem F g d bulonda diş dibi alanı perçinde gövde alanı

t min min t 2, 1 t t 1 2 3 çift etkilide Gövde eksenine paralel (çekme) normal kuvvet

12 BULONLARDA EMNIYET GERILMELERI

13 Birleşim araçlarına S kuvvetinin dağılışı Aynı sıradaki birleşim aracı adedi Birleşim aracı payına düşen kuvvet yüzdesi N1 N2 N3 N4 N5 N6 Üniformlukta n Sapma Oranı % Aynı sıra üzerinde en fazla 5 adet birleşim aracı En az 2 adet birleşim aracı

1 29.8 35.1 5 4 27.9 22.1 22.1 27.9 12 5 23.8 18.1 16.2 18.1 23.8 19 6 21 15.7 13.3 13.

14 Birleşim aracı aralıkları ve kenara uzaklıklar e=birleşim araçları arasındaki uzaklık e 1 =kuvvet doğrultusuna dik kenara olan uzaklık e 2 e 1 e e 1 e 2 =kuvvet dogrultusuna paralel kenara olan uzaklık d= birleşim aracı çapı Uzaklik Binalar Kopruler e S Min Max Min max e 2 e e percinde 3d 8d,15t (12d,25t) 3d 6d,12t bulonda 3.5d 8d,15t 3.5d 6d,12t e1 2d 3d, 6t 2d 3d, 6t e2 1.5d 3d, 6t 1.5d 3d, 6t Tabloda maximumlar icin iki değer verilmiştir. Bu iki değerden küçük olanı en büyük değer olarak alınmalıdır. Tablodaki t lerin hepsi tmin olarak alınmalıdır. Çekme Çubuklarında parantez içindeki değer alınacaktır.

3d 6d,12t bulonda 3.5d 8d,15t 3.5d 6d,12t e1 2d 3d, 6t 2d 3d, 6t e2 1.5d 3d, 6t 1.5d 3d, 6t Tabloda maximumlar icin iki değer verilmiştir.

15 PERÇINLI BIRLEŞIMLER

22 PROBLEM TÜRLERI Boyutlandırma türü problemler ; Uygun çap seçimi. N em belirlenir. Bulon/ Perçin sayısı belirlenir. n S S em 2 5 Eğer (n) beş adetten fazla çıkıyor ise çift sıra bağlantı yapılabilir.

23 ÖRNEK 1 S=10t Şekilde görülen birleşimde M18 uygun bulonu kullanılmıştır. Birleşimin teşkili için gerekli tüm kontrolleri yapınız. Verilenler: Malzeme: St 37 Yükleme Durumu: H Yüklemesi

25 ÖRNEK 2 Şekilde görülen birleşimdeki, a) M 16 Kaba Bulonu b) M 16 Uygun Bulonu tarafından aktarılacak max S kuvvetini bulunuz. Malzeme: St 37 YD : HZ yüklemesi

27 ÖRNEK 3 Şekilde görülen birleşimi; Kaba bulonlu Uygun bulonlu ; olarak hesap ve teşkil ediniz. Birleşimi ekonomik şartlara göre boyutlandırınız. Malzeme : St 37;Y.D.:H yüklemesi S=30t M18

29 ÖRNEK 4 Şekilde görülen çubuğun levhaya bağlantısını uygun bulonlu olarak hesap ve teşkil ediniz. Malzeme : St 37 Yükleme Durumu : H Yüklemesi S=60 t

Benzer belgeler

Bölüm 6. Birleşimlere giriş Perçinler Bulonlar

Bölüm 6. Birleşimlere giriş Perçinler Bulonlar Bölüm 6 Birleşimlere giriş Perçinler Bulonlar Birleşimler Birleşim yapma gereği: -Elemanların boyunu uzatmak -Elemanların enkesitini artırmak -Düğüm noktaları oluşturmak -Mesnetleri oluşturmak Birleşim