Makine Elemanları I. Perçin bağlantıları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Makine Elemanları I. Perçin bağlantıları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü"

Melek Çiçek
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

2 İÇERİK Giriş Perçin Çeşitleri Perçinleme işlemi Perçin bağlantı şekilleri Mukavemet hesapları Örnekler

3 Giriş Perçin; iki veya daha fazla parçanın birbirine çözülemeyecek şekilde bağlanması amacıyla kullanılan, bir başı hazır diğer başı montaj anında biçimlendirilen genellikle silindirik yapılı şekil bağlı bağlama elemanıdır. Bağlantı parçalarda açılan deliklerin karşı karşıya getirilmesi ve uygunca seçilen perçin çivisinin serbest Avantajları ucunun şişirilmesiyle gerçekleştirilir. Avantajları Sızdırmazlık Farklı malzemelerin bağlanabilmesi Dezavantajları Deliklerin parçaları zayıflatması Parçaların birbiri üzerine bindirilmesi Ağırlık

4 Perçin çeşitleri Başlı Delikli Başsız

5 Perçinleme işlemi İki aşamada yapılır: Ön Hazırlık Perçin oluşumu Ön Hazırlık: Perçin Delikleri zımba veya matkap ile açılır. Perçinleme İşlemi: Serbest uç dövülerek şişirilir. Sıcak veya Soğuk dövülür. Sıcak dövmede C kadar ısıtılan perçin parçalara geçirilir ve şişirme işlemi yapılır. Böylece soğuma esnasında parça kısalır ve ek basınç oluşur.

6 Perçinleme ölçüleri

7 Perçinleme bağlantıları Parçaların izafi durumlarına göre: Bindirme Alın veya kapaklı Levha sayısına göre: Tek levhalı Çift levhalı Perçin sırasının sayısına göre: Tek sıralı Çift sıralı Üç sıralı

8 Mukavemet hesabı Perçinlerde Kuvvet iletimi Perçinlerin hesabı iki basit kabule dayanır: Perçin gövdesi deliği tam doldurur Parçalara kuvvet iletimi perçin gövdesi ile olur. Perçin soğuduğunda perçin gövdesi kısalır ve Fn kuvveti doğar. Bu kuvvet; Perçin başı ile levha Levha ile levha arasında sürtünme kuvveti doğurur. Fs>F olduğunda perçinde ezilme ve kesme olmaz.

9 Mukavemet hesabı Perçinde Kesme: F zna em z: perçin sayısı n: tesir sayısı A: perçin şaftının kesiti

10 Mukavemet hesabı Perçinde Ezilme: P F zds Pem s: parça kalınlığı minimum olan alınır. Perçinde Ezilme ve Tek tesirli kesme mukavemeti eşit ise İki tesirli

11 Mukavemet hesabı F kuvveti parçaları çekmeye zorlar ve kenara yakın bölgelerde yırtılma olabilir. Yük doğrultusuna dik zorlanan levhada yırtılma olmaması için Yük doğrultusunda yırtılma kayma gerilmesi nedeniyle olur. F ç s( b zd) F 2zse 1 em em Deliklerin parça üzerinde dağılımı e e 2d 1.5d Zayıflama faktörü t 2.5d 1 2

12 Mukavemet hesabı

13 Mukavemet hesabı Çelik konstrüksiyonda perçin birleştirme ve düğüm noktası Moment etkisinde perçin birleştirme

14 Mukavemet hesabı Etki eden F kuvvetinin merkeze taşınır. Bir perçine düşen kesme kuvveti: F 1 F z Eğilme momentinden gelen ek kuvvet: Kuvvetler moment uzaklıkları ile orantılıdır:

15 Mukavemet hesabı

16 Örnek Şekilde verilen perçin bağlantısının emniyetle taşıyabileceği maksimum kuvveti bulunuz. Levha kalınlığı: 10 mm Perçin çapı: 20 mm Yüzey emniyet basıncı değeri: 22 dan/mm 2 Kayma emniyet gerilmesi: 8 dan/mm 2

Benzer belgeler

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI PERÇİN VE YAPIŞTIRICI BAĞLANTILARI P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Perçin; iki veya