T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

Transkript

1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu İzmir İli Kamu Hastaneleri Güney Bölgesi Genel Sekreterliği İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ORYANTASYON REHBERİ

2 İçindekiler Tablosu ÖNSÖZ GİRİŞ MİSYONUMUZ VİZYONUMUZ KALİTE POLİTİKAMIZ HASTANEMİZİN TARİHÇESİ HASTANEMİZİN FİZİKİ YAPISI HİZMET SUNULAN BİRİMLER VE YERLEŞİM ALANLARI KURUMUN SUNDUĞU HİZMETLER VE SÜRELERİ Klinikler ve Laboratuar Hizmetleri Nütrisyon Destek Birimi Diyetisyenlik Sosyal Hizmet Birimi Organ Nakli Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ünitesi Acil Sağlık Hizmetleri Amatem ve Kapalı Psikiyatri Klinikleri Cyberknife Cihazı (robotik radyocerrahi) Trilogy ünitesi (ıgrt, ımrt ve srt/src) Görüntüleme Hizmetleri Emzirme Politikası Tıbbı Onkolojı Klınığı Günübırlık Kemoterapı Ünıtesı Endokrınolojı Klınığı Sigara Bırakma Polikliniği Karşılama Yönlendirme Danışma Hizmetleri Sağlık Kurulu ve Rapor Hizmetleri Klinik İşlemleri Dini Hizmetler Girişimsel İşlemler (küçük müdahale) Ameliyathane Hizmetleri Kurumun Sunduğu Hizmet Süreleri HASTANE YÖNETSEL YAPISI HASTANE İLETİŞİM BİLGİLERİ HASTANEYE ULAŞIM BİLGİLERİ ÖZLÜK BİLGİLERİ Çalışma Saatleri Kılık Kıyafet İzinler GENEL HİZMETLERİMİZ Mutfak ve Yemek Hizmeti Güvenlik Hizmeti Hasta Yönlendirme Hizmeti Temizlik Hizmeti

3 13.5. Çamaşırhane ve Çamaşır Yıkama Hizmeti Çevre Birimi İDARİ BİRİMLER Hastane Yöneticisi Başhekimlik İdari ve Mali Hizmetler Müdürlüğü Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü Hasta Hizmetleri ve Sağlık Otelciliği Müdürlüğü Bilgi İşlem Birimi Enfeksiyon Kontrol Birimi Kalite Yönetim Birimi Evde Bakım Hizmetleri Sağlık Kurulu Ambar Arşiv Çalışan Güvenliği Birimi Sivil savunma hizmetleri Eczane Eğitim birimi ACİL ÇAĞRI KOD SİSTEMLERİ Beyaz Kod Mavi Kod Pembe Kod İç İletişim Sistemi ORYANTASYON EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI Kalite Yönetim Sistemi Yasal Haklarımız ve Sorumluluklarımız Bilgi İşlem Eğitimi Enfeksiyon Kontrol Eğitimi Hasta Hakları Eğitimi Hasta Güvenliği Acil Durum ve Afet Yönetimi Eğitimi İletişim ve İletişim Becerileri Çalışan Hakları ve Güvenliği ORYANTASYON EĞİTİMLERİ KONU VE EĞİTİMCİ TABLOSU

4 ÖNSÖZ Değerli sağlık çalışanı; Bilindiği üzere 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile bütün illerde olduğu gibi İzmir ilinde de Kamu Hastaneleri Birliği 02 Kasım 2012 tarihi itibariyle kurulmuştur. Kamu Hastaneleri Birlikleri, ilerleyen sağlık hizmetleriyle birlikte, hem hızının arttırılması hem de ekonominin gözetilmesi, verimlilik ve beraberinde kalitenin daha arttırılması için profesyonel bir yönetim oluşturmak, bürokrasiyi azaltmak, hizmetin daha verimli ve hızlı sunulmasını sağlamak, yeni gelişmeleri takip etmek, teknolojiye ayak uydurmak ve modern tıp hizmeti sunmak amacıyla kurulmuştur. Bakanlığımızın bu misyonu çerçevesinde, Genel Sekreterliğimizin vizyonu hasta ve çalışan memnuniyetini sağlama bilinciyle çağdaş ve güvenilir sağlık hizmeti yönetiminde ülkede lider uluslararası düzeyde sözü geçen bir kurum olmaktır. Bu hedeflere ulaşmak ve kaliteli sağlık hizmetinin devamlılığını sağlamak tek başına yapılacak bir iş değil, tüm çalışanlarımızın katılımı ile mümkün olacak bir ekip işidir. Birlikte nice başarılara imza atmak temennisiyle Güney Genel Sekreterliği Ailesine hoş geldiniz. Prof. Dr. Behzat ÖZKAN Genel Sekreter 3

5 İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yerleşkesinden Genel Görüntü 4

6 ÖNSÖZ Değerli Çalışma Arkadaşlarım; Hastanemiz yüz yılı aşan geçmişinden aldığı güçle, tüm çalışanların ve yöneticilerin emekleriyle örülen bir kültür birikimiyle hizmet vermektedir. Hastanemizin, ilk açılan ismiyle (Gurebayı Müslimin Hastanesi- 1851) başlayan sağlıkta hizmet verme serüveninde, günümüze kadar olan süreçte, görev anlayışı ve isim değişiklikleri ile bu günkü hali içerisinde olgunlaşmıştır. Bu gün bir üniversite hastanesi olarak bölgemizin sağlık hizmetinde son basamak hastane olarak hizmet vermektedir. Tüm çalışanlarımız hastanemizin, hem halkımız hem de sağlık kuruluşları açısından bölgemiz için olmazsa olmaz bir hastane olduğunun farkında ve bilincinde olarak, kendilerinden beklenen hizmeti yine kendilerinden beklenen kalite anlayışı ile vermektedirler. Bir ekip ruhuyla hastane işleyişini iyileştirme ve idame ettirmeye çalışan biz yöneticiler, tüm çalışanların katılımıyla, devletin bizlere sağladığı kaynak ve imkânların eşliğinde, devamlılığı olan, verimli ve adaletli bir yönetim anlayışı ile hizmetin devamlılığını sağlamaya çalışıyoruz. Aramıza yeni katılan her personelin emeğinin gücümüzü artıracağı inancı ile mesai arkadaşlarım adına yürekten HOŞ GELDİNİZ diyorum. Prof. Dr. Mustafa DEMİRCİ Hastane Yöneticisi 5

7 1. GİRİŞ Bu rehber, hastanemizde göreve yeni başlayan sağlık personelinin, hastanemize ve görevine uyum sürecini hızlandırmak, hastanemizin kurum kültürünü, genel kurallarını, uygulamalarını aktarmak ve uygulayıcılara kılavuzluk etmek amacıyla hazırlanmıştır. Böylelikle siz değerli sağlık çalışanlarımızın klinik/birimlerde görev almaya başlamadan önce hastanemizi ve kurumsal işleyişimizi daha iyi tanımanız hedeflenmektedir. 2. MİSYONUMUZ Sosyal sorumluluk anlayışı ile insan ve hasta hakları çerçevesinde, toplumun ihtiyaç ve beklentilerini dikkate alarak uluslararası standartlara uygun, çağdaş, etik, bilimsel, güvenli, kolay ulaşılabilir ve güler yüzlü sağlık hizmeti sunmak. 3. VİZYONUMUZ Saygınlığı ve güvenilirliği ile bölgesinde lider, ülkesinde tanınan, hastalar ve sağlık çalışanları tarafından tercih edilen bir sağlık kurumu olmak. 4. KALİTE POLİTİKAMIZ Kamu olanaklarını toplum ihtiyaçları için en verimli şekilde kullanmak Bilimsel yaklaşımla etkin, nitelikli ve hızlı sağlık hizmeti sunmak En iyi hizmet anlayışı ile ölçme ve iyileştirme araçlarını kullanarak sürekli gelişmek Katılımcı, paylaşıma açık yönetim yaklaşımı ve ekip ruhu ile profesyonel ve güler yüzlü hizmet anlayışının hâkim olduğu bir kurum kültürü oluşturmak Hasta haklarını korumak, tedavinin her aşamasında hasta ve ailesini bilgilendirme eğitmek Çalışanların mesleki yetkinliğini arttırmak için sürekli eğitimi desteklemek Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak, sürekli memnuniyeti arttırmak yönünde çaba sarf etmek 6

8 5. HASTANEMİZİN TARİHÇESİ İlimizde faaliyet gösteren ilk hastaneler azınlık hastaneleriydi. Bunlar; Hollanda Hastanesi (1670), Saint Antuan Hastanesi (1710), Rum Gureba Hastanesi (Saint Haralambo 1748), Fransız Hastanesi (1749), Ermeni Gureba Hastanesi (1801), Millet i Museviye Hastanesi (1843), İngiliz Hastanesi (1850), İskoç Hastanesi (1882)dir yılında Karataş semtinde kiralanan bir binada sağlık hizmeti veren Askeriye Hastanesi ise yetersiz kalıyordu yılında Emin Muhlis Paşa tarafından Sultan Abdülmecid in izni ile yapımına başlanarak 1851 yılında tamamlanan ve hastanemizin temellerini oluşturan bugünkü Konak Doğum Hastanesi binasında Gurebayı Müslimin Hastanesi hizmete girdi. O zamanlar bir tabip, bir cerrah, bir eczacı, bir müdür ve bir katip ile hizmete başladı yılında Emin Muhlis Paşa tarafından Gurebayı Müslimin Hastanesi Nizamnamesi hazırlandı. Hastane yönetimi hayırsever kişilerden oluşan bir heyete bırakıldı. 7

9 Konak Doğum Evi ( Gurebayi Müslimin Hastanesi) Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1851 yılında hizmete açılan hastanemizin 1876 yılında ilk Türk Başhekimi Dr. Mustafa Enver di yılında Özel İdareye devredilerek Memleket Hastanesi adını aldı yılında hastanenin bir kısmı 15 doktorun görev aldığı Amerikan Kızılhaç Hastanesi olarak görev yaptı yılında şu anki yeri ve binasına Atatürk Sağlık Sitesi ve İzmir Devlet Hastanesi adıyla taşındı yılında AMATEM Binası, 2007 yılında Acil Servis ve Poliklinik Binası, 2012 de Ameliyathane ve Yoğun Bakım Binası açılmış olup halen İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi adıyla hizmetlerine devam etmektedir. Uzmanlık ve Kursiyer eğitimleriyle, bilimsel çalışmalara katkılarıyla, sempozyum ve kongreleriyle ileri tetkik ve tedavi işlemleriyle Türkiye ve dünya standartlarında en kaliteli hizmeti üretmeyi temel amaç edinmiştir. Hastanemiz ile ilgili diğer tüm bilgilere adresinden ulaşabilirsiniz. 8

10 6. HASTANEMİZİN FİZİKİ YAPISI Ana hatlarıyla yerleşkemiz Yeşilyurt tan İzmir Körfezi ni izleyen hastanemiz 9

11 Krokimiz 10

12 7. HİZMET SUNULAN BİRİMLER VE YERLEŞİM ALANLARI KLİNİK VE POLİKLİNİKLER YATAKLI SERVİS (A-B-C Blok) POLİKLİNİK ( F Blok) Dermatoloji 1. kat 2. kat Endokrinoloji 6.kat 1. kat Enfeksiyon Hastalıkları 1. kat Zemin 1.-2.Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon 9. kat 2. kat Gastroenteroloji 4. kat 1. kat Hematoloji G Blok 3.kat 1. kat 1. İç Hastalıkları 9. kat 2. İç Hastalıkları 5. kat 3. kat 3. İç Hastalıkları 6. kat DAHİLİ KLİNİKLER Kardiyoloji 7. kat 3. kat Nefroloji 6. kat 1. kat Nöroloji G Blok 2. Kat 3. kat 2. Nöroloji G Blok 1. Kat Psikiyatri G Blok 3-4.kat G. Zemin Nöroloji G Blok 2. Kat 3. kat Anesteziyoloji ve Rean. Ameliyathane Binası Zemin Anjio ve Kardiyoloji tetkik Üniteleri 7. kat Beyin ve Sinir Cerrahisi 9. kat 3. kat 1. Genel Cerrahi 3. kat 2. Genel Cerrahi 3. kat 3. Genel Cerrahi 4. kat 1. kat CERRAHİ KLİNİKLER 4. Genel Cerrahi 3. kat 1.-2 Göz Hastalıkları 5. kat 3. kat Doğumhane 2. kat Kadın Hast. ve Doğum 2. kat 2. kat 3. Kadın Hast. ve Doğum 1. kat Kalp ve Damar Cerrahisi 6. ve 7. Kat 3. kat 1. KBB Hastalıkları 5. kat KBB Hastalıkları 10. kat 1. kat Ortopedi ve Travmatoloji 8. kat 2. kat Plastik, Rekon. ve Est.Cer. 10. kat 2. kat Üroloji 4. kat 1. kat 11

13 SADECE POLİKLİNİK HİZMETİ VERİLEN BÖLÜMLER Alerjik Hastalıklar Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Romatoloji Göğüs Hastalıkları Radyasyon Onkoloji F Blok 1. Kat F Blok 2. Kat F Blok 3. Kat F Blok 1. Kat Ana Bina Bodrum-1 Ağız ve Diş Sağlığı G Blok Bodrum kat LABORATUARLAR Biyokimya F Blok 2. Kat Mikrobiyoloji F Blok 2. Kat Radyoloji D Blok Bodrum 1 Patoloji H Blok Zemin Kat Ameliyathane Odyometri Laboratuar D Blok Bodrum 1 Motilite Laboratuvarı Poliklinikler 1 Kat YOĞUN BAKIMLAR Anestezi Yoğun Bakım Ameliyathane binası zemin kat Kalp Damar Cerrahisi Yoğun Bakım Ameliyathane binası zemin kat Nöroloji Yoğun Bakım AMATEM Binası 2. Kat Kardiyoloji Yoğun Bakım Ana bina 7. Kat Beyin Cerrahi Yoğun Bakım Ana Bina 9. Kat GÖRÜNTÜLEME ALANLARI Röntgen Ana binanın -2. Katında Acil Röntgen Acil Tıp Kliniği içinde MR Ana binanın -2. Katında Tomografi Ana binanın -2. Katında Acil Tomografi Acil Tıp Kliniği içinde Endoskopi Ünitesi F Blok 3. Kat EEG ve EMG AMATEM binasının zemin katında Mamografi Ana binanın -2. Katında USG Ana binanın -2. Katında Kemik Dansitometresi Ana binanın -2. Katında EKO Poliklinik binası 2. Kat Kardiyoloji polikliniği içinde 12

14 İDARİ BİRİMLER Hastane Yöneticiliği BULUNDUĞU ALAN Ana Bina Zemin Kat Başhekim ve Yardımcıları Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü ve Yardımcıları Ana Bina Zemin Kat İdari ve Mali Hizmetler Müdürü ve Yardımcıları Hasta Hizmetleri ve Sağlık Otelciliği Müdürü Dekan ve Dekan Yardımcısı Mühendislik - Hukuk Bürosu- Santral Muayene Komisyonu-Muhasebe- Adli Hekimlik - Fotokopi Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat Personel Şubesi- Maaş - Satın Alma Kalite Yönetimi- Yabancı Hasta Gelir Gerçekleştirme TİG - Taahhütname- Organ Bağışı Birimi- Hasta Kabul- Evrak Kayıt SABİM-Hasta Hakları-Sosyal Hizmetler- Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat Ana Bina Zemin Kat/ Poliklinik 3.kat Enfeksiyon Kont. Komitesi Eczane- Sağlık Kurulu-Odyometri Bodrum 1.Kat Eğitim Organizasyon- Hizmetiçi Eğt. Hemşireliği- Nütrisyon Birimi İstatistik - Etik Kurul-Yazılım-Poliklinik Destek Teknik Servis- Yemekhane - Kütüphane Poliklinikler 1. Kat arka koridor Poliklinikler 1. Kat arka koridor Ara Kat 13

15 8. KURUMUN SUNDUĞU HİZMETLER 8.1. KLİNİKLER VE LABORATUAR HİZMETLERİ Laboratuarlar Biyokimya Genetik Hormon Farmakoloji Laboratuarı Verilen Hizmetler Rutin biyokimya, Hormon, Spesifik hormon, Prenatal tanı testleri, Hemogram, Sedimantasyon, Koagulasyon, Elektroforez, İdrar, Acil laboratuar, DNA ve RNA üzerinden Kadın Doğum, Nöroloji, Kardiyoloji ve Hematoloji için özellikli testler Genetik ve madde bağımlılığı ve ilaç analizleri, İlaç kullanımı ile ilgili danışmanlık Mikrobiyoloji Kültür, Mikobakteri, ELISA, PCR, Mikoloji, Otoantikor, Sterilizasyon ve Besiyeri, Seroloji Patoloji Odyometri Laboratuarı Motilite Laboratuvarı Patoloji ve sitoloji işlemleri Bebek, çocuk ve yetişkinler için işitme ölçümleri Anorektal manometri, Özofageal manometri tetkikleri ve ph metre uygulaması Koroner anjijografi, Elektrofizyoloji, Eko, Efor laboratuarı ve Tilt table Laboratuvarı Balon ve/ya stent işlemi, ritim bozuklukları giderilmesi, bacak, boyun ve kol damar hastalıklarında damar açma işlemi, pacemaker işlemleri vb. 14

16 8.2. NÜTRİSYON DESTEK BİRİMİ Nütrisyon Destek birimi Başhekimlik onayı ile Nisan 2004 tarihinde kurulmuştur. Birim Gastroenteroloji Kliniği Şefi Dr. Belkıs ÜNSAL başkanlığında doktor, diyetisyen, eczacı ve hemşirelerden oluşmaktadır. Konsültasyon ile çalışan birimin konsültasyon kodu 3003 Nütrisyon Destek kliniğidir. Konsültasyon istendiğinde hastanın beslenme desteğine olan ihtiyacı sorgulanır, antropometrik ölçümlerine ve standart formüllerle hesaplamalara göre beslenme planı oluşturulur ve hasta günlük olarak takibe alınır, taburcu oluncaya kadar takipleri yapılır. Taburcu olurken evdeki beslenmesi, destek gerekip gerekmediği, gerekiyorsa heyet raporunun düzenlenmesi konularında da hastanın yattığı klinik ile koordinasyon kurularak planlama ve düzenlemeler yapılarak takip sonlandırılır. İletişim No: DİYETİSYENLİK Bölümümüzde bir Başdiyetisyen, Endokrinoloji Diyetisyeni, Nutrisyon Destek Birimi Diyetisyeni, dört Poliklinik ve Klinik Diyetisyeni olmak üzere yedi diyetisyen görev yapmaktadır. Hastanemizin sadece İzmir iline değil tüm Ege Bölgesi ne de hizmet vermesi nedeni ile ayaktan ve yatan hasta sayısının artması diyetisyen ihtiyacını da artırmaktadır. Personel sayımızda oluşan eksikliği İl Sağlık Müdürlüğü nden gelen gıda mühendisleri ile gidermeye çalışmaktayız. Görev dağılımlarımız aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Başdiyetisyen İhalelerde teknik şartnamenin diyetisyenlerle birlikte hazırlanmasını sağlama Mesleki, idari ve özlük işleri Onkoloji hastalarının, hastane personelinden diyet yemeği alanların beslenme eğitimleri Nutrisyon Destek Birimi Diyetisyeni Klinik hastaları içinde enteral ya da parenteral beslenme gereksinimi olanlara, konsültasyon isteği ile hasta başında doktor ve hemşireden oluşan ekiple birlikte hastalık özelliklerine göre beslenme planı oluşturma ve uygulama Endokrinoloji Diyetisyeni Endokrinoloji hastalarının (klinik ve poliklinik hastası olabilir) ihtiyaçlarına uygun olacak şekilde diyet düzenleme, ilgili eğitimleri gerçekleştirme ve ilgili kayıtları tutma Poliklinik ve Klinik Diyetisyeni Endokrinoloji hastaları hariç tüm poliklinik hastalarının ayaktan diyet tedavileri Diyet yiyen hastaların diyet yemek türlerinin belirlenmesi ve diyet menüsü planlama Kliniklerde hekim ve hemşirenin, hastaların hastalıklarına yönelik olarak kodladıkları diyet içeriğinin oluşturulması Her yeni duruma göre diyet tablolarının oluşturulması Diyet yiyen personelin takibi İlgili konulardaki hasta eğitimleri Gıda Mühendisleri Hastanemiz mutfağının kontrolü Muayene komisyonu ile birlikte çalışmaları yürütme. İletişim no:

17 8.4. SOSYAL HİZMET BİRİMİ Bireylerin, grupların ve toplulukların, kendilerinden ya da içinde yaşadıkları sosyal çevrelerinden kaynaklanan psiko - sosyal sorunlarını tespit ederek, bireyin toplumsal fonksiyonlarını düzeltmek, desteklemek ve değiştirerek sorun olarak getirilen olgunun çözülmesi ve giderilmesine yönelik çalışmalar yapar. Bu sorunların çözümü ya da en aza indirilmesi için kendi mesleki yöntem ve tekniklerini kullanarak gerekli yardımları yapar. Bu amaçları gerçekleştirmek üzere çalışmalarını; planlama, yürütme, izleme ve değerlendirme süreçleri içinde uygular. Uygulamalarında kullanılan teknik ve yöntemler; o Gözlem - görüşme o Psikolojik ölçme - değerlendirme o Rehberlik - danışmanlık o Çeşitli psikoterapi yöntem ve teknikleri Hastanemizde sosyal hizmet planlaması önceliği olan hastalarımız; Kimsesiz, tek ve bakıma muhtaç hastalar, Sağlık güvencesiz hastalar, Engelli hastalar, Aile içi şiddet mağduru hastalar, İhmal ve istismara uğramış çocuk hastalar, Mülteci ve sığınmacı hastalar, İnsan ticareti mağduru hastalar, Yaşlı, dul ve yetim hastalar, Yoksul hastalar, Kronik hastalar, Ruh sağlığı bozulmuş hastalar, Alkol ve madde bağımlısı hastalar, Yabancı uyruklu olup tedaviden yararlanamayan hastalar, İl dışından gelen hastalar 16

18 8.5. ORGAN NAKLİ MERKEZİ Hastanemizin böbrek nakli merkezi 2007 Aralık ayında kurulmuştur. Hastane ana binasının 6. katında bulunan Nefroloji kliniğinin içinde ayrı bir bölümde 5 yatak ile hizmet vermektedir. Merkezde, canlıdan ve kadavradan böbrek nakilleri yapılmaktadır. Nakil sonrası hasta bakımları ve takipleri de nefroloji kliniği hekimleri ve organ nakil hemşireleri tarafından düzenli yapılmaktadır. Organ ve Doku Nakli Koordinatörlüğü nde; beyin ölümü tespitleri, kadavra donör organizasyonları, organ bağışı işlemleri, organ nakli ve bağışı ile ilgili sağlık çalışanları ve halk eğitimleri gibi etkinlikler aktif olarak yapılmaktadır. Organ bağışları, koordinatörlükte veya poliklinik binası girişinde yer alan Organ Bağış Birimi nde alınmaktadır. Organ ve Doku Nakli bağışı hasta ve/veya hasta yakınının izni olmadan yapılmamaktadır. İletişim No:

19 8.6. FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON ÜNİTESİ Ünitemizde elektroterapi kombine cihazları, whirlpool, parafin kazanı, traksiyon cihazı, kısa dalga diatermi cihazı, ESWT ve TENS cihazları bulunmaktadır Birimlerimizde nörolojik ve kas-iskelet sistemi hastalıklarına yönelik muayeneler yapılarak gerekli tıbbi tedavisi ile fizik tedavi ve rehabilitasyonu uygulanmaktadır ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ Monitorlü Birim Acil Tıp Kliniğimiz 24 saat kesintisiz hizmet vermektedir. Hastanın ilk değerlendirmesi yapılırken kayıt işlemleri için hasta yakını ile hasta yakını yoksa acil servis personeli tarafından kayıt işlemleri için sekreterliğe yönlendirilir ve kayıt işlemleri yapılır. 18

20 Bakı Birimi Hastalarımız acil servis giriş kapısında sedye personeli tarafından karşılanır ve sedyeye alınır. Hastamız triaj biriminde görevli Acil Tıp Teknisyenleri tarafından ilk değerlendirmesi yapılarak yönlendirileceği birim ve hekimi belirlenir. Kliniğimiz; Hasta Kabul Bölümü, Resüsitasyon Odası, Hızlı Bakı Birimi, Bakı Birimi, Monitör Birimi, Travma Birimi, Yoğun Bakım Birimi olmak üzere 7 bölümden oluşmaktadır. Saat başı hasta yakını bilgilendirmesi yapılır HELİPORT (Helipek) Alanı 19

21 Hastanemiz Helipek (Helikopter pisti) alanında, Sağlık Bakanlığı nın özel helikopter firmalarıyla yapmış olduğu sözleşme çerçevesinde İl Sağlık Müdürlüğü gözetiminde 112 Helikopter Ambulans hizmeti verilmektedir. Hastanemiz bahçesindeki helikopter alanı 13 Şubat 2009 da hizmete başlamıştır. Sadece gündüz uçuşlarıyla Ege Bölgesi nin büyük bir bölümüne hizmet veren alanın gece uçuşlarına da açılması için çalışmalar yürütülmektedir. Türkiye de helikopter ambulansı hizmeti veren 17 noktadan en yoğun alanlardan biri olup bir yılda 500 ün üzerinde vakaya hizmet vermektedir. Yeni yapılan Ameliyathane binasının çatısındaki helipek alanı henüz faaliyete girmemiştir. Kullanılan alanın zemini sıkıştırılmış beton olup 20 ton taşıma kapasitesindedir AMATEM VE KAPALI PSİKİYATRİ KLİNİKLERİ AMATEM Kliniği AMATEM Kliniği hastanemiz AMATEM binasının 4. katında yer alan, alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastaların bireysel ve grup terapileri, uğraş faaliyetleri ve ortam tedavisiyle bağımlılıkları ve kendileri ile ilgili farkındalıklarının artırıldığı, uzun süreli ayıklığın hedeflendiği, yapılandırılmış, yaklaşık 28 günlük bir tedavi programının yatarak gerçekleştirildiği bölümdür. Detoksifikasyon ve rehabilitasyon olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Kliniğimizde 14 yatak detoksifikasyon ve 12 yatak rehabilitasyon bölümünde olmak üzere toplam 26 yatak bulunmaktadır. Detoksifikasyon bölümünde bulunan yatakların 4'ü yakın gözlem gerektiren hastaların yatırıldığı yoğun bakım odasında bulunmaktadır. Klinikte bulunan diğer odalar 2 kişiliktir ve her odada banyo ve tuvalet bulunmaktadır. Her iki bölümde de hastaların TV izledikleri, yemeklerini yedikleri, toplantıların yapıldığı ve uğraş saatlerinde kullanılan birer salon ve birer sigara odası bulunmaktadır. Klinikte hastalar için pek çok aktivite düzenlenmektedir. Bu aktiviteler ile hastalarımız yeni deneyimler kazanmakta, güzel vakit geçirmekte ve tedavileri için gerekli sorumluluk ve motivasyonlarını artırmaktadırlar. Bu aktiviteler arasında her gün yapılan "Günaydın Toplantıları", pazartesi günleri yapılan "İş Bölümü Toplantısı" ve "Pazartesi Gezileri", Salı günleri yapılan "Okuma Saati", Çarşamba günleri yapılan "Tatlı Çarşamba" etkinliği ve "Film Saati", Perşembe günleri yapılan "Sağlıklı Yaşamla İlgili Eğitim" saatini sayabiliriz. 20

22 KAPALI PSİKİYATRİ Kliniği Kapalı Psikiyatri Kliniği nde erkek ve kadın hastalarımızın değerlendirme ve tedavileri birbirinden bağımsız bölümlerde sürdürülmektedir. Tüm hastalarımızın yemek yiyebilecekleri, uğraşı saatlerini değerlendirebilecekleri, TV seyredebilecekleri, sohbet edebilecekleri çok amaçlı ana salon ve bir sigara odası mevcuttur. Her iki bölümde de ortak kullanılan banyo ve tuvaletler bulunmaktadır. Hastalarımızın beceri kazanmalarını, duygularını dışavurumlarını kolaylaştırma, zamanı değerlendirmeleri amacıyla düzenlenen ve tedavilerinin önemli bir parçası olan "hobi saatleri'', tüm hafta boyunca Halk Eğitim Müdürlüklerinden görevlendirilen hobi öğretmenlerimiz eşliğinde gerçekleştirilir. Bu saatlerde hastanın ilgisine ve becerisine göre müzik, resim, rölyef, ebru, ahşap boyama, takı tasarım vb. etkinlikleri yaptırılır ve yılın belli zamanlarında ise ortaya çıkan tüm ürünler hastanemizde sergilenir. Hastalarımızın yaptığı etkinliklerden örnekler 21

23 8.9. CYBERKNİFE CİHAZI (ROBOTİK RADYOCERRAHİ) etkili bir tedavi yöntemidir. Ege Bölgesi nde yalnızca hastanemiz bünyesinde bulunan Cyberknife cihazı vücudun herhangi bir bölgesindeki benign veya malign tümörlerin ameliyatsız tedavisine olanak veren Robotik Radyocerrahi Sistemi dir. Cyberknife, tümör çevresindeki normal dokulara en az radyasyon dozunu vererek maksimum koruma sağlayan, aynı zamanda tümör dokusuna mümkün olan en fazla radyasyonu veren, operasyon kadar Alışılmış tedaviler için seans gerekirken Cyberknifeda bu tedaviler 1-7 seansta tamamlanır e kadar değişik koordinattan ışınlama yaparak sağlıklı dokuları koruyabilen Cyberknife da intrakraniyal ve spinal tümörler karaciğer tümör ve metastazları iskelet sistemi tümörleri ile baş-boyun akciğer pankreas ve prostat gibi kanserler tedavi edilebilir TRİLOGY ÜNİTESİ (IGRT, IMRT ve SRT/SRC) 22 Trilogy cihazı radyoterapi tedavisinde kullanılan bir tür Lineer hızlandırıcı yani Linac cihazıdır. Görüntülemeden tedaviye kadar farklı yöntemler olarak kullanılan 3 yeni teknolojiyi içinde barındırır. Trilogy cihazının içinde bulunan 3 radyoterapi yöntemi şu şekildedir; IGRT; Görüntü kılavuzluğunda radyoterapi IMRT; Yoğunluk ayarlı ışınlama SRT / SRC; Noktasal ışınlama Diğer radyoterapi cihazlarında ayrı ayrı bulunan özelliklerin Trilogy'de bir arada bulunması, uzmanların doğru müdahaleyi, daha kısa zamanda ve en ideal oranda yapmasını sağlar. Bu durum hasta açısından da en doğru tedaviyi en kısa zamanda görmesi anlamına gelir.

24 8.11. GÖRÜNTÜLEME HİZMETLERİ Görüntüleme ünitelerimizde / Laboratuarlarımızda; Ege Bölgesi genelindeki Sağlık Bakanlığı na bağlı hastanelerde yapılmayan pek çok farklı inceleme yapılmaktadır. Endoskopi, enteroskopi, kolonoskopi, fleksibl sigmoidoskopi, rektoskopi, ERCP, endoskopik USG gibi dijital teknoloji ile donatılmış cihazlarımızla ve deneyimli personelimiz eşliğinde yemek borusu, mideduodenum, ince bağırsak, kalın bağırsak ve safra yolları- pankreas hastalıklarında hem tanısal hem de tedavi işlemleri gerçekleştirilebilmektedir. Kalp damarlarının, kansız anjio yöntemi olarak da bilinen Koroner BT-Anjio incelemesi, radyoloji ve kardiyoloji uzmanlarının da bizzat başında bulunduğu bir ekip tarafından, 64 kesitli BT cihazımızda gerçekleştirilmektedir. İnce ve kalın bağırsakların radyasyonsuz ve baryumlu kontrast madde verilmeden görüntülenmesi, MR Enterografi adı verilen özel bir MR görüntüleme yöntemiyle yapılabilmektedir. 23

25 8.12. EMZİRME POLİTİKASI Kurumumuzun bebek beslenmesindeki temel politikası ANNE SÜTÜ ile beslenmedir. Tıbbi bir gereksinim olmadıkça kurumumuzda doğan bebekler sadece anne sütü ile beslenir. Anne sütü ile beslenen bebeklere emzik, biberon veya ek besin verilmemesi için annelere ve aile yakınlarına eğitim verilir. Bebekler doğumdan sonraki ilk 30 dk. içinde hemşire gözetiminde emzirilir. Doğru emzirme gerçekleşene kadar anneye destek sağlanmaya devam edilir. Anne ve bebeğin bedensel ve görsel temasının kolaylıkla sağlanabilmesi için 24 saat aynı odada kalmaları sağlanır. Ancak tıbbi bir gereksinim halinde ayrılmalarına izin verilebilir. Anneler bebeklerinden ayrı kalmak zorunda olduklarında, annelere anne sütü ile beslenmenin nasıl olabileceği hakkında bilgi verilir ve süt sağma teknikleri öğretilir. Kurumumuzda ilgili kliniklerde çalışan tüm sağlık personeline yönelik anne sütü ve emzirme teknikleri ile ilgili olarak eğitim programı hazırlanmış ve sağlık personelinin eğitime katılımı sağlanmaktadır. Kurumumuza başvuran gebelere emzirmenin yararları ve emzirme teknikleri ile ilgili olarak bilgi verilmektedir. Kurumumuzdaki tüm annelere bebeklerini nasıl emzireceği ile ilgili bilgi verilip emzirme uygulaması ve değerlendirilmesi yapılmaktadır. Kurumumuzdaki annelere taburcu olduktan sonra da emzirmeye devam edebilmeleri, karşılaşabilecekleri sorunların çözüme ulaşması ve bebeklerin düzenli kontrollerinin yapılabilmesi için başvurabilecekleri sağlık kuruluşları hakkında bilgilendirilmektedir. Kurumumuz BEBEK DOSTU hastanedir ve onların sağlıklı büyümeleri için çalışır. 24

26 8.13. TIBBİ ONKOLOJİ KLİNİĞİ GÜNÜBİRLİK KEMOTERAPİ ÜNİTESİ Hastanemiz zemin katında bulunmaktadır. Hastanemizin merkezi kemoterapi ünitesidir. Kemoterapi ünitesinde 33 koltukla hizmet verilmektedir. Günlük 100 civarında hastaya kemoterapi uygulanmaktadır. Ayrıca transfüzyon uygulamaları, parenteral hidrasyon ve destek aynı ünitede uygulanmaktadır. Kemoterapi ünitesinde 10 hemşire çalışmakta, kemoterapiler tam kapalı temiz odada Clas 2B kemoterapi kabininde hazırlanmaktadır ENDOKRİNOLOJİ KLİNİĞİ 2009 yılında kurulan Endokrinoloji kliniği hastane binasının 6. katında yerleşmiş olup, yatan hastalar için Nefroloji kliniği ile ortak mekanı paylaşmaktadır. 1- Tiroidin ultrasonografik değerlendirilmesi 2- Tiroid İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (TİİAB): Tiroid nodülü olan hastalarda kanser olup olmadığının anlaşılmasına yönelik olarak yapılan bu girişim ultrason altında endokrinoloji uzmanlarınca gerçekleştirilmektedir. 3- İnferyor Petrozal Sinüs Örneklemesi: Cushing hastalığında lezyonun yerinin belirlemesi için yapılan bu işlem endokrinoloji kliniği eşliğinde radyoloji bölümünde gerçekleştirilmektedir. 4- Uyarı ve Baskılama Testleri İnsülin Tolerans testi Büyüme hormonu baskılama testi Deksametazon supresyon testi ACTH uyarı testi TRH testi Glukagon testi Uzun süreli açlık testi Su kısıtlama testi Oral glukoz tolerans testi 25

27 8.15. SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİĞİ 4207 Sayılı Kanun gereğince hastanemiz içinde sigara içmek yasaktır. Sigara ile ilgili bilgilendirme afiş ve broşürleri hastane içerisinde herkesin görebileceği bilgilendirme panoları vb alanlara asılmıştır. Amatem binası ve semt polikliniklerinde Sigara Bırakma Poliklinikleri açılmış, talepte bulunan bireylere uygun tedavi programı çerçevesinde randevu ile hizmet vermeye devam etmektedir KARŞILAMA YÖNLENDİRME DANIŞMA HİZMETLERİ Hastalarımızın refakatçilerimizin ve ziyaretçilerimizin doğru bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesini sağlamak, hizmet almalarını kolaylaştırmak, huzur ve sükunun sağlanması, hastane idaresinin koyduğu kurallar çerçevesinde işlerin yürütülmesi için Acil Tıp Kliniğinde, polikliniklerde ve hastanenin kritik yerlerinde karşılama, yönlendirme ve danışma hizmeti verilmektedir. Yaşlı ve engelli hastalarımız için poliklinik girişinde tekerlekli sandalyelerimiz ve sedyelerimiz mevcuttur. Ayrıca yaşlı ve engelliler için poliklinik bekleme alanlarında oturma yerleri ayrılmıştır. Tuvaletlerimiz engellilerin de kullanacağı şekilde düzenlenmiştir. Onkoloji hastalarımıza kan alma birimimizde ve polikliniklerde öncelik verilmektedir. Kronik Diyaliz hastaları için servis hizmetimiz mevcuttur. 26

28 8.17. SAĞLIK KURULU VE RAPOR HİZMETLERİ Hastanemizde Sağlık Kurulu Hizmeti verilmektedir. Sağlık Kurulu Birimi Poliklinik binasında 2. katta bulunmaktadır. Sağlık Kurulu Bürosu her gün saat 07:15 ten itibaren kayıt için müracaat etmek isteyenlere sıra numarası vermekte ve daha sonra saat 08:00 itibariyle de kayıtlar başlamaktadır. Sağlık Kurulumuz Pazartesi-Çarşamba-Cuma günleri saat 13:30 da toplanmaktadır. Sağlık Kurulu Poliklinikleri haftanın her günü saat 10:30-12:00 saatleri arasında Sağlık Kurulu Müracaat ofisinin hemen yanında bulunan Sağlık Kurulu Poliklinikleri bölümünde çalışmaktadır. Şahsen müracaat ile düzenlenen raporlar imza ve onay aşamalarının tamamlanmasının ardından en geç 10 (on) gün içerisinde rapor sahibine, 1. derece yakınlarına ya da yasal temsilcisine teslim edilmektedir. Kurumlardan resmi yazı ile istenen raporlara ilişkin sağlık kurulu raporları evrakı gönderen kuruma en geç 15 (on beş) gün içerisinde posta ile gönderilir. Kayıp ya da çalıntı raporlar için rapor sahibi ya da yasal temsilcisinin dilekçesi, kimlik belgesi ve fotokopisi ile müracaatı ile ilgili rapor arşivden çıkarılarak 3 gün içerisinde ilgilisine ya da yasal temsilcisine verilebilmektedir KLİNİK İŞLEMLERİ Yatış İşlemleri Hastanın poliklinikten yataklı tedavisine karar verilirse, hastanın doktoru hastanın yatışını bilgi sistemi üzerinden yapmaktadır. Hastalar yatış dosyası çıkartılmak üzere hasta yatış birimine yönlendirilir. Dosyası ve bilekliği çıkartılan hasta yatacağı servise yönlendirilir. Sosyal güvencesi olmayan ücretli hastaların ödemesi hasta taburcu olurken yapılır. Yurtdışı sigortalı hastalar için Yurtdışı Hasta Birimi bulunmaktadır. Hasta Çıkış İşlemleri Taburculuğuna karar verilen hasta ve/veya hasta yakınıyla konuşularak servis sekreterine yönlendirilir. Servis sekreteri tarafından otomasyon üzerinden çıkış işlemi yapılır. Hasta taburcu olurken yapılan bütün işlemlerin özeti olan epikriz raporu doldurulur, epikriz raporunun bir nüshası hasta tarafından mutlaka alınmalıdır. Hasta ve/veya yakınına diyeti, egzersizi, ilaçları vb. bilgi verilir. Taburcu işlemleri bittikten sonra hastaya işlemlerin bittiğine dair bilgi verilir. Taburcu olan hastanın kimlik bilekliği çıkartılır. Sevk İşlemleri Hasta herhangi bir nedenle başka bir kuruma sevk edilecekse, hekim tarafından hastane bilgi yönetim sistemi üzerinden hastanın sevk formu düzenlenir uzman hekim tarafından kaşe imza yapıldıktan sonra hasta sevk bürosuna gidilerek yönlendirme yapılır. Yatarak ve ayaktan tetkik ve tedavi hizmeti alan tüm hastalar için aynı işlemler uygulanır. Vefat Eden Hasta İşlemleri Vefat eden hastanın hekim tarafından epikrizi yazılır. Hasta dosyasında kimlik fotokopisi yoksa kimlik fotokopisi alınır ve taburculuk işlemleri yapılır. Eğer vefat eden hasta ücretli ise ücretli taburcu işlemleri yapılır. Vefat eden hastanın yakını cenazesini isteğine göre yıkatabilir ve istediği saatte cenazesini alabilir. 27

29 8.19. DİNİ HİZMETLER Hastanemizde dini hizmetleri yerine getirebilmek için ana binanın Bodrum-3 katında mescidimiz ve hastane imamı bulunmaktadır GİRİŞİMSEL İŞLEMLER (KÜÇÜK MÜDAHALE) Polikliniklerimizde lokal anestezi ile yapılan girişimsel işlemler polikliniklerimizde küçük müdahale odalarında yapılır. Acil tıp kliniği katında Girişimsel Radyoloji Biriminde bulunmaktadır. Girişimsel Radyoloji Biriminde Karaciğer kisthidatik girişim (PAİR), serebral, periferik, karotis anjiyo, lazerle varis yakma, görüntüleme eşliğinde biyopsi, beyin embolizasyonu, basit kistlerin aspirasyonu vb. gibi işlemler yapılmaktadır. Bu konu ile ilgili olarak hekiminiz sizi yönlendirecektir. 28

30 8.21. AMELİYATHANE HİZMETLERİ Ameliyathanemiz yüksek standartlarda olup özel aydınlatma, izolasyon ve donanım sistemlerine sahiptir. Tüm kliniklerimize hizmet veren 34 ameliyat masasında yeni teknoloji ile uyumlu, video kamera ve kayıt sistemine sahip, yüksek çözünürlüklü vb özelliklere sahip tıbbi cihazlar bulunmaktadır. Ameliyatlarda mikrocerrahi yöntemler de yaygın olarak kullanılmaktadır Ameliyathanemizin Bodrum katında bekleme salonu ve kafeterya bulunmaktadır. Salonda bulunan LCD ekrandan hastanın ameliyata girip girmediği, ameliyatın aşaması takip edilebilmektedir. Ayrıca ameliyathanenin zemin katında bulunan danışma bölümünden de bilgilendirme yapılmaktadır. Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği de ameliyathanede cerrahi girişim geçirecek tüm hastalara anestezi uygulamalarını, ameliyathane dışında orta ve derin sedasyon uygulamalarını, reanimasyon ünitesinde 3.düzey yoğun bakım hizmetlerini haftada 7 gün ve 24 saat sunulmaktadır. Ameliyathane dışı anestezi işlemleri ise Gastroenteroloji, Kardiyoloji anjio laboratuarı, İnvaziv radyoloji, Küçük müdahele, ve Mental Retarde hastaların diş işlemleri için sedasyon ve anestezi uygulamaları olarak gerçekleştirmektedir. 29

31 8.22. KURUMUN SUNDUĞU HİZMET SÜRELERİ MESAİ SONRASI (17:00 19:00) HİZMET VEREN POLİKLİNİKLER Ağız ve Diş Sağlığı, Beyin Cerrahi, Dahiliye, Dermatoloji, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Göğüs Hastalıkları, Kardiyoloji, Kadın Doğum ve Perinatoloji, Plastik Cerrahi ve Rekontrüksiyon, Romatoloji, Sigara Bırakma GÖRÜNTÜLEME HİZMET SÜRELERİ Gastroenterolojik Görüntüleme Kolonoskopi 60 gün Gastroskopi 30 gün Nörofizyolojik Görüntüleme EEG 15 gün EMG 7 gün Kardiyolojik Görüntüleme Ritim Holter 7 gün Radyolojik Görüntüleme EKG Eforlu EKG MR Mamografi EKO Doopler USG 1 gün 1 gün 6 gün 6 gün 5 gün 4 gün Bilgisayarlı Tomografi(BT) USG Kemik Dansimetre Röntgen 4 gün 3 gün 3 gün 1 gün PATOLOJİ LABORATUVARI RAPORLAMA SÜRELERİ Uterus serviks sitolojileri Diğer sitolojiler Küçük biopsi ve konsültasyon blokları Kemik iliği ve ameliyat rezeksiyonları Otopsiler 3 iş günü, 5 iş günü 7 iş günü iş günü 30 iş günü sonrası rapor edilir. 30

32 BİYOKİMYA LABORATUVARI TETKİK SÜRESİ Rutin Biyokimya Testleri HormonTestleri Spesifik HormonTestleri Hemogram Sedimantasyon Koagulasyon HbA1c Elektroforez İdrar Acil Laboratuvar Dış Laboratuvar Madde Bağımlılık Testleri İlaç Düzeyleri 3-24 saat 3-24 saat 7 gün 30 dk-4 saat Aynı gün 4-48 saat 3-24 saat 20 gün 3 saat 2 saat 7 gün 1-7 gün 1-3 gün MİKROBİYOLOJİ LABORATUVARI TETKİK SÜRELERİ Parazitoloji Allerji Mikoloji Seroloji Mikroelisa Testleri Makroelisa Testleri İmmunoblot Analizi HBV DNA,HCV RNA, HPV DNA, HCV GENOTİPLENDİRME, HDV RNA, CMV DNA, BK-JC VİRUS, HSV1-2,VRE, MRSA, TBC DNA MOLEKÜLER TETKİKİ Spermiyogram Boğaz Kültürü Gaita Kültürü İdrar Kültürü Kan Kültürü Mikrobakteriyoloji 1-3 gün 10 gün Üreme olmaz ise 21 gün Üreme olur ise 72 saat içinde 1 gün 2-3 hafta 24 saat 10 gün 10 gün Üreme olmaz ise 2 gün Üreme olur ise 72 saat Kültür sonucu 1 iş günü, Antibiyogram 2 iş günü sonunda 1 gün, Antibiyogram 2 gün 1 gün, Antibiogram 2 gün 7 gün, üreme olanlarda +2 gün Direkt bakı 1 gün, Negatif ise 6 hafta Pozitif ise üreme olduğunda 31

33 9. HASTANE YÖNETSEL YAPISI İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yönetici Organizasyon Şeması Hastane Yöneticisi Döner Sermaye Komisyonu Hasta Hakları Döner Sermaye İnceleme Heyeti Başhekimlik Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü Hukuk Birimi İdari ve Mali Hizmetler Müdürlüğü Hasta Hizmetleri ve Sağlık Otelciliği Müdürlüğü Sivil Savunma Kalite Yönetim Birimi SABİM Hastane Mühendisliği 32

34 10. HASTANE İLETİŞİM BİLGİLERİ Adres: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Basın Sitesi İZMİR Telefon: (0232) Fax: (0232) Web adresi: Eposta adresi: Semt Poliklinikleri: Basın Sitesi İsmet Yorgancılar Semt Polikliniği: (Faks) Eşrefpaşa Süleyman Taştekin Semt Polikliniği: (Faks) Narlıdere Semt Polikliniği: (Faks) Balçova Semt Polikliniği: (Faks) 11. HASTANEYE ULAŞIM BİLGİLERİ Hastanemiz Metro Üçyol son duraktan 2 km. uzaklıktadır. Metro Hatay durağına 1 km. uzaklıktadır. Konak (Varyant-Üçyol), Halkapınar (Alsancak İkiçeşmelik - Üçyol) duraklarından hastanemiz önünden geçen otobüsler bulunmaktadır. Hastane önünden Buca, Bornova, Gaziemir, Otogar yönüne giden dolmuşlar geçmektedir. 12. ÖZLÜK BİLGİLERİ ÇALIŞMA SAATLERİ Hastanemiz 24 saat hizmet veren bir sağlık kuruluşudur. Bu nedenle nöbet sistemiyle çalışmaktadır. Nöbet dışında vardiya saatlerimiz 08:00-16:30 dur. Resmi tatiller ve diğer izinler Sağlık Bakanlığı İzin Yönergesine göre işlem görmektedir. Mesai saatleri: Mesai başlayış: 08:00-12:00 Öğle yemeği : 12:00-13:00 Mesai bitiş : 13:00-16:30 33

35 12.2. KILIK KIYAFET Doktor - İdari Kadro - Diş Teknisyeni: Beyaz doktor üniforması Hemşire-Lab.Teknisyeni-Anestezi Teknisyeni- Sağlık Memuru-Ebe Rad. Teknisyeni: Çalıştıkları birimlerde Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü nün onayı ile karar verilen renklerde hemşire üniforması giyer. Güvenlik Görevlisi: Hizmet satın alınan firmanın temin ettiği güvenlik üniforması giyer. Tıbbi Sekreter: Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü nün belirlediği renklerde pantolon ve gömlek giyer. Karşılama Yönlendirme: Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü nün belirlediği renklerde pantolon, gömlek giyer ve fular takar. Temizlik Personeli: Hizmet satın alınan firmanın belirlediği renklerde forma giyer bayanlar bone takar İZİNLER Çalışan tüm personel kullanacak olduğu iznini bağlı olduğu birim yöneticisinden onay alarak personel şefliğinden yazdırır ve ilgili yöneticiye onaylatır 13. GENEL HİZMETLERİMİZ Mutfak ve Yemek Hizmeti Yemek hizmetinin verilmesi için gelen malzemelerin kabulü, yemeğin pişirme esaslarına göre üretilmesi için ilgili kontrol ve denetim işlemlerini yürütür. Hastanemizde çalışan personele, staj yapan öğrencilere ve yatan hastalara ve refakatçilerine verilen yemek hizmeti, hizmet alımı ile gerçekleştirilir. İletişim No: Güvenlik Hizmeti Güvenlik hizmetleri, hastanemiz ve bağlı semt polikliniği sınırları içindeki hastane personelinin, hasta ve hasta yakını ile genel hizmet firması çalışanlarının huzuru ve güvenliğini sağlamak için, hizmet alımı yolu ile Özel Güvenlik Görevlileri tarafından yürütülür. İletişim No:

36 13.3. Hasta Yönlendirme Hizmeti Hasta, hasta yakını, refakatçi, ayaktan muayene hastası ve hastaneye gelen diğer bireyleri karşılama, yönlendirme, danışma ve bilgilendirme, tekerlekli sandalye ve sedye ile hastayı gideceği yere ulaştırma, kayıt tutma ve MHRS ile randevu alıma vb işlemlerin yürütülmesi Hasta Yönlendirme Hizmet Alımı ile verilmektedir. İletişim No: Temizlik Hizmeti Hastanemiz ve semt poliklinikleri sınırları içerisindeki poliklinik, semt polikliniği, servis, laboratuvar, ameliyathane, çamaşırhane, poliklinikler, yataklı hasta servisleri, genel alanlar vb. birimlerde; personel, hasta, hasta yakınlarının sağlık hizmetinin etkin, sağlıklı, verimli, düzenli ve kontrollü bir şekilde yapılabilmesi için temizlik hizmet alımı yapılarak sunulmaktadır. İletişim No: Çamaşırhane ve Çamaşır Yıkama Hizmeti Çamaşır kaynaklı enfeksiyonları ve çapraz bulaşı engellemek için; hastanemize ait çamaşırların klinik veya birimlerden teslim alındıktan sonra uygun olarak ayrıştırılması ve sayılması, yıkama işlemi tamamlandıktan sonra, aynı şekilde ilgili klinik ve birimlere teslim edilmesi işlemlerini yürütür. Klinik, Poliklinik, Ameliyathane ve birimlere ait çamaşır vb. yıkama, kurutma, ütüleme ve tasnif işlemleri hizmet alımı yapılarak yürütülmektedir. İletişim No: Çevre Birimi Hastane birimlerinde kullanılan farklı ürünlerle ortaya çıkan atıkların toplanması, taşınması ve bertaraf hizmetleri ve ilgili her türlü yazışma, kontrol ve muayene kabul işlemlerinin yürütüldüğü birimimizdir. İletişim No:

37 14. İDARİ BİRİMLER HASTANE YÖNETİCİSİ Hastane yöneticisi; hasta ve çalışan hakları, güvenliği, memnuniyeti ile sosyal ihtiyaçlarına yönelik hizmetlerin geliştirilmesinden ve sağlık tesisinin yönetiminden sorumludur. Kendisine verilen görevin gereği gibi yapılmasından genel sekretere karşı sorumlu olan Hastane Yöneticisi nin odası A blok idari katta yer almaktadır GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI Bakanlık, Kurum ve Birlik Sekreterliği tarafından belirlenen kalite ve hizmet standartlarına uygun olarak, sağlık hizmetini etkin ve verimli sunmak, bu konuda gerekli çalışmaları yürütmek, standartlara uygunluğu ölçmek, değerlendirmek ve gerekli eğitimleri planlayarak uygulamak Mevzuatı yakından takip ederek düzenlemeleri süratle uygulamaya koymak, sağlık tesisinde çalışanlara karşı şiddet konusunda gerekli tedbirleri almak, bu konudaki Bakanlığın beyaz kod gibi uygulamalarının takibini yapmak, gerektiğinde hukuki korunma yollarının kullanılabilmesi amacıyla tedbirler almak Tıbbi hizmetlerin sunumu için gerekli olan kaynakların zamanında ve ihtiyaçlara uygun olarak karşılanması amacıyla gerekli tedbirleri almak, ihtiyaç planlamalarını yaparak temini için gerekli çalışmaları yürütmek Kurum tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda performans değerlendirmesini yaparak bu değerlendirmeye esas bilgilerin zamanında, eksiksiz ve doğru olarak Genel Sekreterliğe verilmesini sağlamak Sağlık tesislerindeki cihazların etkin kullanımını sağlamak, yenileme, tamir, bakım ve kalibrasyonların yapılmasını sağlamak, atıl kapasite oluşmasını engellemek Tıbbi hizmet ve tıbbi cihaz alımları ile ilgili ihtiyaç programlarının sağlık tesisi düzeyinde tespit ve planlanmasını yaparak teknik şartnamelerin hazırlanması vb işlemler için gerekli süreçleri yürütmek Ağız ve diş sağlığı tarama hizmetleri, koruyucu hizmetleri ile ilgili olarak diğer sağlık tesis ve kurumlar ile koordinasyonu kurmak, bu hizmetlerin gelişmesine yönelik faaliyetleri planlamak ve yürütülmesini sağlamak Olağanüstü hallerde uygulanmak üzere hazırlanan acil afet planlarının organizasyonunu ve ilgili birimlerle koordinasyonu sağlamak Sağlık tesisinde staj alan öğrencilerin stajlarını yapmaları için gerekli düzenlemeleri planlamak, uygulaması ile denetimini yapmak Bütçe ve yatırım tekliflerini hazırlayarak Genel Sekreterliğe sunmak Genel Sekreter tarafından verilen diğer görevleri yapmak 36

38 14.2. BAŞHEKİMLİK Hasta ve Çalışan hakları ile güvenliği mevzuatı doğrultusunda, kanıta dayalı tıp, akılcı ilaç kullanımı, tıp etiği ilkeleri esas olmak üzere tıbbi hizmetlerin yürütülmesinden sorumludur. Başhekimlik Organizasyon Şeması Başhekimlik Tıbbi Genetik Lab. Tıbbi Farmakoloji ve Toks. Lab. Biyokimya Kliniği Nükleer Tıp Kliniği Başhekim Yardımcısı Mikrobiyoloji Kliniği Patoloji Kliniği Başhekim Yardımcısı Yataklı Cerrahi Klinikler Cerrahi Yoğun Bakımlar Başhekim Yardımcısı Ameliyathane Anesteziyoloji ve Reanimasyon Başhekim Yardımcısı Poliklinikler Semt Poliklinikleri Başhekim Yardımcısı Yataklı Dahili Klinikler Dahili Yoğun Bakımlar Girişimsel Radyoloji Radyoloji Kliniği Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Birimi Kreş Anestezi Yoğun Bakım Ağız ve Diş Sağlığı Kliniği Radyasyon Onkolojisi Birimi Kan merkezi Eczane Kalite ve Performasn Birimi Acil Tıp Kliniği Toplum ve Ruh Sağılığı Merkezi Mahkum Koğuşu Adli Tıp Hasta Hakları Birimi Çalışan Güvenliği Kom. SABİM Akılcı İlaç Kullanım Ekibi Hasta Güvenliği Kom. Halkla İlişkiler Birimi Sosyal ve Kültürel Faaliyet Komitesi Sterilizasyon Ünitesi Heyet Poliklinikleri Sağlık Kurulu Evde Bakım Hizmetleri Sosyal Hizmet Birimi Hukuk ve Adli Evrak Diyet Birimi Organ Nakli Merkezi Organ Nakli Koordinatörlüğü Diyaliz Laboratuar Verimlilik Kom. Transfüzyon Kom. Antibiyotik Kontrol Kom. Enfeksiyon Kontrol Komitesi Turist Sağlığı Birimi Afet ve Acil Durum Yönetim Kom. Radyasyon Güvenliği Komitesi Bilgi Güvenliği Ekibi Bilimsel Yayın Kom. Tesis Güvenliği Kom. Eğitim Kom. Asistan Hekim Bilimsel Yayın Kom. 37

39 Başhekimliğin genel olarak görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır: Tıbbi hizmet sunumu kapsamındaki uygulamaları izlemek, sonuçlarını değerlendirmek Tıbbi hizmetlerin sağlık tesisinin hizmet rolüne uygun olarak sunulmasını sağlamak eğitim ve araştırma faaliyetlerinin etkinliğini ve verimliliğini artırmaya yönelik çalışmaları yapmak Tıbbi hizmetlere yönelik kurul, konsey, komite ve komisyonların çalışma düzen ve usullerini belirlemek Özellikli sağlık hizmetlerinin hastane yönetimi tarafından belirlenmiş planlara uygun olarak hizmet vermesini sağlamak Evde sağlık, toplum ruh sağlığı, palyatif bakım, rehabilitasyon hizmetleri gibi toplum temelli tıbbi hizmetlerin etkin bir şekilde sunumunu sağlamak Hastanemizde kurulan komisyon veya komitelerde görev almak Sağlık tesisinde verilen tıbbi hizmetlerin hasta ve çalışan hakları ile güvenliği, tıbbi etik ilke ve esaslarına göre yürütülmesi için gerekli tedbirleri almak Görev alanındaki personelin; o Hizmet içi eğitimlerini planlamak ve uygulamak o Nöbet, çalışma programı ve personel uyumunu düzenlemek için gerekli tedbirleri almak o Hizmetin aksatılmadan sürdürülebilmesine yönelik birim içerisinde yetkilerini belirleyip takip ve kontrolünü sağlamak. o Planlanma, yer değişikliği, görevlendirme gibi işlemleri hastane yöneticisinin onayını alarak yürütmek 38

40 14.3. İDARİ ve MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ İdari ve Mali Hizmetler Müdürlüğü Organizasyon Şeması İdari ve Mali Hizmetler Müdürü Müdür Yardımcısı Müdür Yardımcısı Müdür Yardımcısı Müdür Yardımcısı Müdür Yardımcısı Personel Birimi Tüketim (Kırtasiye) Ambarı Muayene Komisyonu Arşiv Birimi Muhasebe Kalite ve Performans Maaş Birimi Dayanaıklı Taşınır Ambarı Kütüphane Morg Döner Sermaye Gider Tahakkuk İstatistik Birimi Döner Sermaye ve Ek Ödeme Birimi Tıbbi Sarf Ambarı Adli Evrak Birimi Santral Genel Bütçe Tahakkuk Satınalma Birimi Eğitim Organizasyon Birimi Mühendislik Ambarı İmza-Mühür Fotokopi Gelir Gerçekleştirme Birimi Bilgi İşlem Birimi Uzmanlık Eğitimi Birimi Evrak Kayıt ve Yazı İşleri Birimi Laboratuar Kit Ambarı Eczane Ambarı Ulaştırma Birimi Sağlık Kurulu Hasta Kabul Birimi Atık Birimi Ücretli Hasta Takip Birimi Vezne Hasta Yönlendirme ve Veri Kayıt Hizmetleri HBYS Yazılım Bakım Hizmetleri Hukuk Stajyerler (İdari) Teknik Servis ve Bilgisayar Teknik Destek Hizmetleri Acil Sarf Ambarı Nöbetçi Memurluk Terzihane Güvenlik Hizmetleri Mutfak- Yemekhane Hizmetleri Afet ve Acil Durum Yönetim Kom. Temizlik Hizmetleri Çamaşırhane Hizmetleri Sosyal ve Kültürel Faaliyet Komitesi Kreş Çalışan Güvenliği Kom. Hasta Güvenliği Kom. Bilgi Güvenliği Ekibi Bilimsel Yayın Kom. Eğitim Kom. Semt Poliklinikleri Döner Sermaye Kom. Tesis Güvenliği Kom. Kafeterya 39

41 İdari ve Mali hizmetler Müdürlüğü; Kurumun düzenli, etkin ve verimli şekilde çalışmasını sağlamak, sağlık hizmeti sunan personelin hizmetlerini kolaylaştırmak için; insan kaynakları, özlük, mali hizmetler, bütçe ve muhasebe, akılcı malzeme yönetimi ve tedarik, muayene kabul ve stok yönetimi, genel evrak, arşiv, atık hizmetleri, temizlik, mutfak, güvenlik, çamaşır hizmetleri, hastane afet planlaması ve teknik destek gibi idari, mali ve teknik hizmetleri kanun, yönetmelik ve genelgeler uyarınca yürütmektedir. Amacı tüm bu hizmetlerin kendisine bağlı birimler ve ilgili diğer birimler ile işbirliği ve uyum içerisinde yürütülmesini, denetlenmesini ve değerlendirilmesini sağlamaktır. Ayrıca; Personel atama, yer değiştirme, terfi, özlük ve mali hakları ile ilgili tüm iş ve işlemleri yapmak, Tüketime yönelik ihtiyaçların birim maliyeti çalışmalarını yürütmek, sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde satın almalarda birim maliyetlerini düşürmek ve buna ilişkin istatistiki verilerin dokümantasyonunu sağlayarak ilgili birimlerin gerektiğinde bu verilere ulaşmasını sağlamak. Hastanenin satın alma, taşınır, bakım ve onarım, ulaşım, kütüphane, terzihane, morg ve otopark gibi hizmetlerin yürütülmesini sağlamak Her türlü malzeme ve cihazların yeterli miktarda ve ihtiyaç duyulduğunda kullanıma hazır olarak bulundurulmasını ve takibini sağlamak Doğru malzeme ile etkin stok yönetimi ve depo kontrolünü sağlamak ve düzenli stok kayıtları tutarak takibini yapabilmek, güncel veriler üzerinden değerlendirebilmek, taşınır mal yönetmeliği çerçevesinde işlemleri yürütmek Sağlık tesisi bilgi sistemlerinin alt yapı, donanım ve yazılım hizmetlerinin işbirliği ve uyum içerisinde yürütülmesini ve her an çalışır halde bulundurulmasını sağlamak Tüketime yönelik ihtiyaçların birim maliyeti çalışmalarını yürütmek, sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde satın almalarda birim maliyetlerini düşürmek ve buna ilişkin istatistiki verilerin dokümantasyonunu sağlayarak ilgili birimlerin gerektiğinde bu verilere ulaşmasını sağlamak Görev alanı ile ilgili kaynakların verimli kullanılmasına yönelik çalışmalar yürütmek 40

42 İDARİ VE MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ NE BAĞLI BİRİMLER Adli Evrak Birimi: Hastanemize tetkik ve tedavi için başvuran adli hastaların tedavi sırasındaki veya sonrasına ait bilgi ve belgelerle ilgili işlemler ile adli birimler tarafından istenilen bilgi ve belgenin temini ile ilgili işlemleri yürütür. İletişim No: 2378 Evrak Kayıt ve Yazı İşleri Birimi: Hastanemize bağlı birimler ve ilgili kurumlar arasındaki gelen ve giden evrak akışı, dağıtımı, ilgili evrak zimmetinin yapılması, evrakın hastane içi veya dışı kurumlara teslim edilmesi ile dış kurumlardan gelen evrak vb. tüm posta işlemlerini yürütür. İletişim No:1547 Hasta Kabul: Hastanemize tedavi görmek amacıyla gelen hastaların yatış işlemleri, ölüm tutanaklarının Nüfus Müdürlüğü ne gönderilmesi, kıymetli eşya kabulü ile teslimi ve SGK raporlarının bildirilmesi işlemlerini yürütür. İletişim No: 2227 İstatistik: Personel dağılımı, ilgili servislere göre hasta hareketleri, ameliyatların dağılımı, doğum ölüm, hastanın ortalama kalış gün sayısı ve yatak işgal oranı, acil sevk, ağız diş sağlığı, diyaliz, kan merkezi verileri ile ilgili hastanemizin istatistiksel çalışmalarını yaparak, ilgili formların doldurulması Kamu Hastaneleri Kurumu na ve İl Sağlık Müdürlüğü'ne gönderilmesi işlemlerini yürütür. İletişim No: 2126 Maaş: Hastanemizde 657 sayılı kanuna göre çalışan devlet memuru, 4/A, 4 /B ve 4/C ye tabi personel ile Geçici Görev ile gelen personelin maaş, sabit ek ödeme, mesai içi ve dışı ek ödeme, döner sermaye, normal ve icap nöbeti ödemesi, terfi ve intibak, giyim ve eğitim, mali sorumluluk sigortası ve sosyal haklarından doğan ödemelerin yapılabilmesi için gereken işlemleri yürütür. İletişim No: Muayene Komisyon Birimi: Satın alındıktan sonra teslimi yapılan ürün ve mal (ilaç, yakacak, tıbbi ve sıhhi malzeme, demirbaş, döşeme, cihaz vb.) ile ilgili sipariş yazıları hariç her türlü ihtar, ceza, uygun ürün teslimi ile ek teminat yatırma ve çözme işlemlerini yürütür. Hizmet alımlarında ise (genel hizmet, güvenlik, yemek, görüntüleme, çamaşır, laboratuar, yazılım, tehlikeli atık vb.) ihtiyaç tespiti ve hizmet talebini yapmakla birlikte, kontrol, muayene ve kabul, puantaj, hak ediş ve ilgili işlemleri yürütür. İletişim No: Muhasebe Birimi: Hastanemizin; yıllık döner sermaye bütçesini oluşturup, girişlerinin yapılması, döner sermayeden yapılan harcamaların ilgili bütçe tertibine göre düzenli kayıt edilmesi, ön muhasebe işlemleri, günlük banka ve kasa girişlerinin kaydı, kontrol ve takibi, firma borç ve alacaklarının takibine bağlı aylık ödeme listelerinin oluşturulup, saymanlığa gönderilmesi işlemlerini yürütür. Ayrıca döner sermaye bütçesinden maaş alan personelin aylık maaşlarını tahakkuku, 657 s. Kanuna göre çalışan personelin aylık ek ödeme tahakkuku, aylık vergi beyannamelerinin hazırlanması, ilgili vergi dairesine gönderilmesi ve gerektiğinde istatistiki verilerin hazırlanmasını sağlamaktadır. İletişim No: 2734 Santral: Hastane içi ve kurumlar arasındaki iç ve dış iletişimi sağlamak için gereken işlemleri yürütür. İletişim No: 9 41

43 Morg: Ölüm tespitinden sonra ölen kişinin usulüne göre muhafaza, nakil edilmesi, defin işlemleri ve ilgili kurumlar arası işleyişi yürütür. Ayrıca morg görevlisi tarafından ölü doğan çocuklar, düşük mahsulleri ve ampute edilmiş organlar aileleri tarafından ya da tıbbi maksatla kullanılmak üzere ilgililerce alınmadıkları takdirde gömülmesi sağlanır. Ancak adli vakalarda savcılıkla ilgili işlem tamamlandıktan sonra defin muamelesi yapılır. İletişim No: 2691 Personel Birimi: Hastanemizde çalışan 4/A, 4/B ve 4/C ye tabi personelin özlük, atama, nakil, görevlendirme, istifa, başlayış, ayrılış ile uzmanlık eğitimleri, izin ve rapor vb. işlemlerinin yürütüldüğü birimdir. Ayrıca Birlikte Kullanım Protokolü çerçevesinde kurumumuzda görevlendirilen üniversite personelinin başlayış ile ayrılış, izin, rapor vb. işlemleri de birimimiz tarafından takip edilmektedir. İletişim No: Satın Alma Birimi: İhtiyaç tespit komisyonu kararı ile ilgili depo veya ambarlardan gelen hizmet ve malzeme taleplerine bağlı olarak, yaklaşık maliyet hesap cetvelinin hazırlanması, doğrudan temin veya ihale yolu ile alımların yapılması işlemlerini yürütür. Ayrıca acil olan veya hasta adına acil olan alımların yapılması, tüm alımlara ait alım onayının belirlenmesi ve ihalede görev alacak personel ile ilgili görevlendirmeleri vb ilgili yasal mevzuat çerçevesinde HBYS ve MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No: Tahakkuk: Atama ve geçici görev nedeniyle hastanemize gelen veya hastaneden ayrılan personele ödenen görev yolluklarının hazırlanması, üniversitede ve hastanemizde tedavi olan tutuklu, hükümlü, yeşil kartlı hastalar ve adli vakalara ait faturaların ayrılıp düzenlenmesi, ödenek takibinin yapılması ve ödeme emri belgesinin düzenlenmesi, giyim yardımı yapılacak personelin ödeneklerinin bütçeden talep edilmesi ile ilgili işlemleri yürütür. İletişim No: 2213 Terzihane: Kurum içinde kullanılacak malzemeler için alınan kumaşın kesilmesi, dikilmesi işlemleri ile onarım ve tamirat işlemlerini yürütür. Kurumda dikilemeyen yeşil ürünlerin kumaş kesim işlemini yapar ve ilgili firmaya gönderir. İletişim No: 2566 Ulaştırma Hizmetleri: Hastane personelinin, hastaneye ait ürün veya malzemenin ve hastaların, uygun görülen kurumlara veya ilgili alanlara ulaşımının sağlanması hizmetlerini yürütür. İletişim No: 2606 Veri Giriş Hizmeti: Ayaktan hastaların, Radyoloji, Mikrobiyoloji, Biyokimya, Patoloji vb laboratuar birimi, Hasta Kabul ve Yatan Hasta, Ameliyathane ve Anestezi, Eczane, Tıbbi Sarf Depo vb Ambarlar, Gelir Tahakkuk, Muhasebe Birimi ve Sağlık Kurulu vb birimlerde yürütülen hizmetlerin etkin, verimli, düzenli ve doğru bir şekilde yapılabilmesi için bölüme özel veri kayıt işlemlerinin yürütülmesi veri kayıt hizmet alımı yolu ile sağlanmaktadır. İletişim No:

44 Bakım Onarım ve Bilgisayar Teknik Destek Hizmeti: Hastanemiz ve bağlı semt polikliniklerinde, sağlık hizmetlerinin kesintisiz sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli olan bakım onarım ve destek hizmetlerini kapsamaktadır. Her türlü mekanik tesisat, medikal gaz sistemleri, ilgili hastane donanım malzemeleri, tıbbi cihazlar ve diğer aletler, kalorifer kazanları, ısıtma, havalandırma ve klima sistemleri, asansörler, jeneratörler, elektrik panoları, yangın algılama sistemi ve zayıf akımla çalışan diğer sistemler, kapı-pencere vb. işleri, elektrikli ve elektronik hastane donanımları, tüm bilgisayar ve yazıcılar vb. için arıza tespiti yapılması, onarım, bakım, kalibrasyon vb. teknik destek hizmetleri hizmet alımı yolu ile verilmektedir. İletişim No: Mühendislik: Hastanemizde Mühendislik birimi işlerin koordinasyonundan sorumlu mühendis ile kendi sahalarında lisans eğitimi almış mühendisler ve tekniker, teknisyen ve teknisyen yardımcıları ile bunlara bağlı olarak görev yapan ilgili birim ve atölyelerden oluşur. Hastane Mühendisliği çalışmaları; Teknik İşletme: PYK Birimi ile birlikte Teknik İşletme olarak Mühendislik 6 ana birimden oluşur. PYK hariç diğer 5 birimde mühendisliğe bağlı atölyeler bulunmaktadır. Atölyelerin 1. derecede sorumlusu ilgili daldaki mühendislerdir. Atölyelere gelen taleplerin değerlendirilerek işin tekniğine ve iş güvenliği kurallarına uygun olarak yapılmasından sorumlu teknisyenler, başteknisyene bağlı olarak görev yapmaktadır. Atölyelerin arasındaki iş dağılımını ve birlikte yapılacak işlerde organizasyonu sağlamaktan başteknisyen sorumludur. Teknik Şartname Hazırlanması: Satın alma talebi yapılan başta tıbbi cihazlar olmak üzere; elektrik, asansör, telefon, zayıf akım, inşaat, boya, döşeme, marangoz, tesisat, medikal gaz ısıtma, havalandırma, klima ve soğutma sistemleri, kazanlar vb her türlü teknik malzeme ve hırdavata ait yedek parçalar ve her türlü hizmet alımları teknik hizmet, cihaz bakım-onarım sözleşmeleri vb için teknik şartnameler hazırlanır. Satın Alma, Kontrol, Muayene Ve Kabul: Her türlü teknik malzeme, cihaz, makine ve hizmet alımları için Başhekimlikçe kurulan komisyonlarda görev yapılır. PYK (Proje-Yapım-Kabul) Birimi; Mühendislik Proje Yapım Kabul Birimi 2009 Yılında Mühendisliğe bağlı olarak kurulmuştur. Proje Yapım Kabul Birimi tarafından yapılan işler: o Hastanemiz ile ilgili plan ve projeleri hazırlamak o Hastanemizde yapılan tüm yapım işlerinde Satın Alma Komisyonunda yer almak o Yapılan tüm yapım işlerinde yapı denetim işlemlerini gerçekleştirmek o Yapım sonrası kabul işlemlerini yapmak o Bu işlerin yanı sıra sağlık tesisinin birimle ilgili görevlerini yürütmek vb 43

45 14.4. SAĞLIK BAKIM HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ Hemşirelik hizmetlerinin planlanmasını, yürütülmesini, değerlendirilmesini, geliştirilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlar. Birey, aile ve toplumun sağlığının korunması, geliştirilmesi, hastalık durumunda iyileştirilmesi amacıyla hemşirelik bakımının verilmesini ve tedavi planının uygulanmasını sağlar. Hemşirelerin mevzuata ve meslek ilkelerine uygun olarak görev yapmalarından, hemşirelik hizmetlerinin etkin ve verimli sunumundan sorumludur. Hemşirelik hizmetlerinin meslek standartları ve etik ilkeler çerçevesinde sunulmasını sağlar. Hizmet sunumunda hastaların bireysel farklılıklarının kabul edilmesini ve mahremiyetinin korunmasını sağlar. Hastalara verilecek hemşirelik bakımı ve ilgili aktivitelerine yönelik standart, politika ve işlemleri tanımlar, geliştirir, bunların uygulanmasını ve güncelleştirilmesini sağlar. Hemşirelik hizmetlerinin yürütülmesi sırasındaki sorunları saptar ve çözümü için girişimlerde bulunur. Hemşirelik hizmetlerine ilişkin stratejik çalışma planlarını yapar ve uygulanmasını sağlar. Hastane ve sağlık kurumlarının ilgili yöneticileriyle işbirliği yapar. Sağlık politikalarının yürütülmesinde mevzuat çerçevesinde karar mekanizmalarına katılır. Hizmet birimlerinin niteliğini ve gerekli personel sayısını göz önünde bulundurarak hemşireleri görevlendirir. Hemşirelerin bilgi ve deneyimlerini göz önünde bulundurarak görev dağılımlarının ve çalışma çizelgelerinin yapılmasını sağlar. Hizmetleri ile ilgili tüm kayıt sistemlerinin düzenli olarak kullanılmasını sağlar. Hemşirelerin mesleki bilgi, beceri ve karar verme yeteneği kazanmalarını sağlar. Eğitim, danışmanlık, araştırma, yönetim, kalite geliştirme, iletişim ve işbirliği yapma rollerini yerine getirir. Her düzeydeki yönetici hemşirelere destek olur. Periyodik olarak toplantı düzenler ve kayıt altına alır. Göreve yeni başlayan hemşireler için uyum eğitimi sağlar. Mesleği ile ilgili bilimsel etkinliklere katılır. Hemşirelerin mesleki gelişimleri için sürekli eğitimlerini destekler. Hizmet içi eğitim programlarının planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesini sağlar. Hemşirelik hizmetlerinin geliştirilmesi için yapılacak bilimsel araştırma faaliyetlerine destek olur. İletişim No:

46 Sağlık Bakım Hizmetleri Organizasyon Şeması Diyabet Eğitim Hemşireliği Kalite Yönetim Çalışmaları Hizmetiçi Eğitim Hemşireliği Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Yara ve Stoma Bakım Hemşireliği Nutrisyon Hemşireliği Enefeksiyon Kontrol Hemşireliği Süpervizör Süpervizör Süpervizör Süpervizör (gece) Anestezi Yoğun Bakım Nöroloji Yoğun Bakım Dahili Yataklı Klinikler Poliklinik Hemşirelik Hizmetleri Cerrahi Yataklı Klinkler Ameliyathane Hemşirelik Hizmetleri Beyin Cerrahi Yoğun Bakım Kalp Damar Cerrahisi Yoğun Bakım Semt Poliklinikleri Hemşirelik Hizmetleri Diyaliz Ünitesi Hemşirelik Hizmetleri Merkezi Sterilizasyon Ünitesi Destek Hizmetler (Çamaşırhane) Koroner Yoğun Bakım Yenidoğan Yoğun Bakım Gündüz Tedavi Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Tetkik ve Tanı Birimleri Hemşirelik Hizmetleri HASTA BAKIM STANDARTLARI ÇALIŞMA GRUBU SOSYAL FAALİYET ÇALIŞMA GRUBU Acil Tıp Kliniği Destek Hizmetler (İlaçlama) Acil Yoğun Bakım Dahiliye Yoğun Bakım Evde Bakım Hemşirelik Hizmetleri Destek Hizmetler (Yemek-Temizlik) Mahkum Hasta Birimi Hemşirelik Hizmetleri HEMŞİRELİK BİLİŞİMİ ÇALIŞMA GRUBU HEMŞİRELİK ARAŞTIRMA VE BİLİMSEL YAYIN ÇALIŞMA GRUBU 45

47 14.5. HASTA HİZMETLERİ VE SAĞLIK OTELCİLİĞİ MÜDÜRLÜĞÜ Müdürlüğümüz; Güvenlik, temizlik, yemekhane ve mutfak, çamaşırhane, ilaçlama, danışma ve yönlendirme hizmetleri, atık yönetimi, kafeteryalar ile sağlık tesisinin tüm dış mekanla ilgili (otopark, meydan, park, bahçe vb) düzenlemelerinin takibini yapan ayrıca hastanenin Hasta ve Çalışan Memnuniyetini artırmak amaçlı diğer birimlerle iş birliği ve uyum içerisinde hizmetlerin yürütülmesi denetlenmesini ve değerlendirilmesini sağlayarak sağlık otelciliği hizmetlerini yürütmektedir. Hasta Hizmetleri ve Sağlık Otelciliği Müdürü Organizasyon Şeması Hasta Hizmetleri ve Sağlık Otelciliği Müdürü Kantin Hizmetleri Hasta Yönlendirme Hizmetleri İlaçlama Hizmetleri Temizlik Hizmetleri Çamaşırhane Hizmetleri Güvenlik Hizmetleri Bahçe ve Otopark Atık Birimi Yemek Hizmetleri 46

48 14.6. BİLGİ İŞLEM BİRİMİ Bilgi işlem Birimi, hastanemizde sağlık hizmeti alan hastalara ait bilgileri ve hastanenin genel işleyişinde kullanılan bilgileri saklayan, işleyen ve ayrıştıran, sağladığı teknik altyapı ile verilerden istatistik ve raporların çıkarılmasını sağlayan birimdir. Hastanede kullanılan Hastane Otomasyon Sisteminin Parçaları olan programlarla ilgili yardım ve destek, personel adına kullanıcı kodu oluşturma işlemi, açılan kullanıcı kodları için görevli olunan birim ve kullanılacak ekran yetkileri tanımlama işlemi, kilitlenen şifrelerin açılması, yeni oluşturulan ekranların test edilmesi ve kontrolü gibi Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ile ilgili destek Yazılım Destek Bölümü tarafından sağlanmaktadır. Tedavi ve tanı amacıyla hastanemize başvuran hastaların kimlik ve sağlık bilgilerinin bulunduğu, personelin yıllık izin talebinin yapılabildiği, arıza talep işleminin yapılabildiği, bordro bilgileri, istatistiki bilgilerin alınabildiği HBYS ve hastane işleyişi ile ilgili bilgilerin tutulduğu personel, ambar, maaş modülü gibi programlar ile ilgili işlemlerde Bilgi İşlem Birimince yapılmaktadır. Hastalarımızın tanı ve tedavileri ile ilgili bütün işlemler HBYS üzerinden yapıldığı için hastanemizde göreve başlayan ve kayıtları yapılan personellerin hastane otomasyon sistemini kullanabilmeleri için Bilgi İşlem Birimine müracaat ederek şifre almaları gerekmektedir. Verilen şifreler hastane otomasyon sisteminde ve internet girişlerinde kullanılacağı için kişinin şifresini değiştirmesi ve kimse ile paylaşmaması gerekmektedir. Bilindiği gibi bütün hekimlerimizin medula sistemine kaydı yapılmaktadır. Medula sisteminde kaydı bulunmayan hekimlerimizin yazmış oldukları reçetelerde ve raporlarda sorun yaşanmaktadır. Bu nedenle hastanemizde göreve başlayan hekimlerimizin, medula kayıtlarını yaptırmak üzere Bilgi İşlem Birimine müracaat etmeleri gerekmektedir. Ayrılacak olan personel ayrılmadan önce şifresini muhakkak iptal ettirmelidir. Hastanemizden ayrılış yapan hekimler, yeni göreve başlayacakları kurumda sorun yaşamamak için Bilgi İşlem Birimine müracaat ederek medula ayrılışlarını yaptırmalıdırlar. Bilgi işlem yazılım destek bölümü tarafından oluşturulan HBYS (PROBEL) kullanıcı kodu kişinin görevine ve bulunduğu birime göre yetkilendirilmektedir. Hekimlerimiz, hemşirelerimiz ve veri kayıt sekreterlerimiz için birimlerine göre ayrı yetkilendirmeler yapılır. Probel kullanıcı kodu alan personel tarafından Hastane Bilgi Yönetim Sistemi aracılığı ile yapılabilecek işlemler aşağıda kısaca başlıklar halinde verilmiştir. Hasta kayıt ve hastanın bütün tıbbi işlem kayıtları (tetkik istem, tetkik sonuçları, order, rasyon bilgileri, ameliyat bilgileri, klinik bilgileri vb.) tutulabilir Personelin yıllık izin talepleri programdan üzerinden takibi yapılabilir Hastane atölyelerine arıza bildirimleri yapılabilir Personel Bordro bilgilerinin HBYS üzerinden görebilir Hastane geneline ait telefon rehberi görülebilir Personel duyuruları okunabilir Nöbet işlemleri yapılabilir Mesai giriş çıkış saatleri takip edilebilir İstatistiki bilgiler (Hasta ist. Performans ist. vb.) izlenebilir Eğitim Modülüne giriş işlemleri yapılabilir Kalite Yönetim sistemi gereği klinik ve birimlerde kullanılan dökümanlar (Prosedürler, formlar, görev tanımları, talimatlar, iş akışı vb) kalite modülünde görülebilir. İletişim No:

49 14.7. ENFEKSİYON KONTROL BİRİMİ Yataklı tedavi kurumlarında, Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği kapsamında belirtilen faaliyetlerin yürütülmesinden sorumlu birim enfeksiyon komitesidir ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ GÖREVLERİ Bilimsel esaslar çerçevesinde, yataklı tedavi kurumunun özelliklerine ve şartlarına uygun bir enfeksiyon kontrol programı belirleyerek uygulamak, yönetime ve ilgili bölümlere bu konuda öneriler sunmak, Güncel, ulusal ve uluslararası kılavuzları dikkate alarak yataklı tedavi kurumunda uygulanması gereken enfeksiyon kontrol standartlarını yazılı hale getirmek, bunları gerektikçe güncellemek, Yataklı tedavi kurumunda çalışan personele, bu standartları uygulayabilmeleri için devamlı hizmet içi eğitim verilmesini sağlamak ve uygulamaları denetlemek, Yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun bir sürveyans programı geliştirmek ve çalışmalarının sürekliliğini sağlamak, Hastane enfeksiyonu yönünden, öncelik taşıyan bölümleri saptayarak ve bulgulara göre harekete geçerek, hastane enfeksiyon kontrol programı için hedefler koymak, her yılın sonunda hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını değerlendirmek ve yıllık çalışma raporunda bu değerlendirmelere yer vermek, Antibiyotik, dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon araç ve gereçlerin enfeksiyon kontrolü ile ilgili diğer demirbaş ve sarf malzeme alımlarında, ilgili komisyonlara görüş bildirmek, görev alanı ile ilgili hususlarda, yataklı tedavi kurumunun inşaat ve tadilat kararları ile ilgili olarak gerektiğinde yönetime görüş bildirmek, Hastalar veya yataklı tedavi kurumu personeli için tehdit oluşturan bir enfeksiyon riskinin belirlenmesi durumunda, gerekli incelemeleri yapmak, izolasyon tedbirlerini belirlemek, izlemek ve böyle bir riskin varlığının saptanması durumunda, ilgili bölüme hasta alımının kısıtlanması veya gerektiğinde durdurulması hususunda karar almak, Sürveyans verilerini ve eczaneden alınan antibiyotik tüketim verilerini dikkate alarak, antibiyotik kullanım politikalarını belirlemek, uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek, Sterilizasyon, antisepsi ve dezenfeksiyon işlemlerinin ilkelerini ve dezenfektanların seçimi ile ilgili standartları belirlemek, standartlara uygun kullanımını denetlemek, Üç ayda bir olmak üzere, hastane enfeksiyon hızları, etkenleri ve direnç paternlerini içeren sürveyans raporunu hazırlamak ve ilgili bölümlere iletilmek üzere yönetime bildirmek, Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından hazırlanan yıllık faaliyet değerlendirme sonuçlarını yönetime sunmak, Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından iletilen sorunlar ve çözüm önerileri konusunda karar almak ve yönetime iletmek, Görev alanı ile ilgili gerekli gördüğü durumlarda çalışma grupları oluşturmak. 48

50 ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİNİN GÖREVLERİ Hastane enfeksiyonları sürveyansını yürütmek amacıyla, mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji laboratuarından kültür sonuçlarını izlemek, günlük klinik ziyaretleri ile ilgili hastaları değerlendirmek, sorumlu hekim ve hemşirelerle koordinasyon sağlayarak, hastane enfeksiyonu gelişen ya da gelişme ihtimali bulunan yeni vakaları saptamak, bu hastaları enfeksiyon riski açısından değerlendirerek gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak, Toplanan sürveyans verilerinin bilgisayar kayıtlarını tutmak, Klinik enfeksiyon hızı artışlarını veya belirli mikroorganizmalarla oluşan enfeksiyonlardaki artısı belirlemek ve bunları enfeksiyon kontrol hekimine bildirmek, Hastane enfeksiyon salgını şüphesi olduğunda, bunun kaynağını aramaya ve sorunu çözmeye yönelik çalışmalara katılmak, En az haftada bir kez enfeksiyon kontrol hekimi ile bir araya gelerek, çalışmaları değerlendirmek, Bölümlerle ilgili sorunları enfeksiyon kontrol hekimi ile birlikte o bölümlere iletmek, bu bölümlerin kontrol tedbirlerinin oluşturulması, uygulanması ve değerlendirilmesine katılımlarını sağlamak, Enfeksiyon kontrol programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasında görev almak, Yataklı tedavi kurumu genelinde enfeksiyon kontrol uygulamalarını izlemek, Yataklı tedavi kurumu personeline hastane enfeksiyonları ve kontrolü konusunda eğitim vermektir. Çalışan Sağlık Taramaları: Hastanemizde sağlık taramaları Enfeksiyon Hemşiresi kontrolünde yaptırılmakta ve Enfeksiyon Uzmanlarımız tarafından değerlendirilmektedir. Mutfak çalışanları, yemek dağıtmaktan sorumlu personel ve görüntüleme hizmetleri sağlık taramaları 6 ayda bir tekrarlanmaktadır. Kayıtlar mahremiyet ve güvenlik açısından Enfeksiyon Biriminde kilitli bir dolapta muhafaza edilmektedir. Tarama periyotları ve tarama içerikleri Çalışan Güvenliği Tarama Planı ve Sağlık Personeli Tarama Planında ayrıntılı olarak anlatılmıştır KALİTE YÖNETİM BİRİMİ Hastanemizdeki kalite çalışmaları, 2002 yılında başlamıştır. Kalite çalışmaları TC Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı Hastane Sağlıkta Kalite Standartları doğrultusunda yürütülmektedir. Hastanemizde kalite yönetimine ilişkin temel faaliyetler Kalite Yönetim Birimi tarafından yürütülmekte olup, hizmet kalitesinin sürekli arttırılması tüm hastane çalışanlarımızın katılımı ile mümkün olduğundan her klinik / birimde en az iki kişi bölüm kalite sorumlusu olarak dokümanların hazırlanması, süreç ölçümlerinin ve iyileştirmelerin yapılması konusunda Kalite Yönetim Birimi ile işbirliği halinde çalışmaktadır. Sağlık Bakanlığınca yayınlanan Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi nde belirlenen Sağlıkta Kalite Standartları, hastanemizde sunulan sağlık hizmetinin kalitesini yükseltme çalışmalarımıza yön vermektedir. Bu standartlar direk sağlık hizmetine özgü olup, özel ve kamu tüm sağlık kurumlarını kapsamakta, Bakanlığımız tarafından yılda iki kez değerlendirme yapılarak, sunduğumuz hizmetin standartlara uygunluğu değerlendirilip puanlanmaktadır. 49

51 Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite Standartları; Hastanemiz işleyişini anlatan ve hizmetin standartlara uygunluğunu sağlamaya yönelik dokümanlar hazırlanıp Probel HBYS üzerinde Kalite Modülü nde yayınlanmaktadır. Tüm hastane çalışanları görev tanımları ve çalıştıkları klinik/bölümlere ilişkin işleyişi anlatan dokümanlara bu modül üzerinden ulaşabilmektedir. Hastanemizden hizmet alan hastaların ve hastanemiz çalışanlarının memnuniyetlerini ölçmek amacıyla düzenli olarak memnuniyet anketleri uygulanmaktadır. Ayrıca hem hasta hem de çalışanlarımızın dilek, öneri ve görüşlerini bildirmesi amacıyla hastanemizin çeşitli noktalarında MÖŞ (memnuniyet, öneri, şikayet) kutuları bulunmakta, bildirimler düzenli olarak değerlendirilmektedir. Sunduğumuz hizmetin niteliğini ölçmek amacıyla süreç performans göstergeleri belirlenmiş olup, ilgili klinik / birimler tarafından ölçümler yapılmakta, gerektiğinde iyileştirme çalışmaları başlatılmaktadır. İletişim No: EVDE BAKIM HİZMETLERİ Evde sağlık hizmetleri daha önce ilgili dal uzman tabiplerince konulmuş olan tanı ve planlanan tedavi çerçevesinde; kişinin bulunduğu ev ortamında; muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesi, ilacın reçete edilmesindeki özel düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla uzun süreli kullanımı sağlık raporu ile belgelendirilen ilaçların reçete edilmesi, tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına ilişkin raporların çıkarılmasına yardımcı olunması, hastanın ve ailesinin evde bakım sürecinde üstlenebilecekleri görevler ve hastalık ve bakım süreçleri ile ilgili bilgilendirilmesi ve hastalığı ile alakalı evde kullanımı gerektiren tıbbi cihaz ve ekipmanların doğru ve uygun koşullarda kullanılması konusunda eğitim ve danışmanlık gibi hizmetlerin verilmesini kapsayan bir hizmettir. Evde Bakım Hizmetinden yararlanmak için önce Aile Hekimine gidilir. Aile hekimi uygun görürse İl Sağlık Müdürlüğü ne hastanın bilgilerini içeren gönderir. İl Sağlık Müdürlüğü en yakın Evde Sağlık Birimine durumu bildiren resmi yazı gönderir. Evde Sağlık Birimine bilgileri gelen kişilere randevu verilir. Randevu günü eve giderek ve/veya gerekliyse ambulansla hasta evinden alınarak hastaneye getirilmek suretiyle işlemleri yapılır SAĞLIK KURULU Belirli bir nedenle; heyet raporu isteği ile hastaneye başvuran hastaların ve kurumumuzdan ya da başka kurumlardan verilmiş olan heyet raporlarının uygunluğu ile ilgili işlemleri Sağlık Bakanlığı ve diğer ilgili kurumların yasa, yönetmelik ve genelgeleri doğrultusunda yürütür. İletişim No:

52 AMBAR Dayanıklı Taşınır Ambarı: Hastaneye alınacak demirbaş malzemenin ihtiyaç tespitinin yapılması, satın alma tarafından alımı yapıldıktan sonra malzemenin sözleşme kapsamında kabulü, kabulü yapılan demirbaşın teslim alınarak kayıt işlemlerinin yapılması, bağış yapılan demirbaşın ambara girişi, kullanımdaki malzemenin personele zimmetle teslim edilmesi ve takibi, hurda, eskimiş, kullanılamaz durumda olan demirbaşın kayıttan düşürülmesi ile işlemlerini, HBYS ve MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No: Tüketim Ambarı: Hastanemizin tüketim malzemeleri sınıfındaki ürün veya malzemenin ihtiyaç tespiti, satın alma tarafından alımı yapıldıktan sonra depoya kabulü, ilgili birim ve kliniğe dağıtılması, giyim-kuşam istihkakının hazırlanması ve yakıt alımı ile ilgili işlemlerini, ilgili mevzuat ve yapılan sözleşmelere bağlı olarak HBYS ile MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No:2224 Laboratuar Kit Ambarı: Hastanemiz laboratuarlarına ait (mikrobiyoloji, biyokimya, diş vb.) sarf ve kit malzemelerinin ihtiyaç tespiti, satın alma tarafından alımı yapıldıktan sonra depoya kabulü, ilgili birim ve kliniğe dağıtılması ile ilgili işlemleri ilgili mevzuat ve yapılan sözleşmelere bağlı olarak HBYS ile MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No: 2928 Mühendislik Ambarı; Mühendislik birimi tarafından talep edilen teknik malzeme ile yedek parça vb. ihtiyaç tespiti, satın alma tarafından alımı yapıldıktan sonra depoya kabulü, ilgili birime bağlı atölyelere teslim edilmesi ile ilgili işlemleri ilgili mevzuat ve yapılan sözleşmelere bağlı olarak HBYS ile MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No: 2522 Tıbbi Sarf Ambarı; Hastanemizin klinik veya birimlerinden gelen Tıbbi Sarf a ait ürün veya malzemenin ihtiyaçları ile ilgili işlemleri yürütür. İlgili ürün veya malzeme ihtiyacının tespiti yapıldıktan sonra talep edilmesi, satın alma tarafından alımı yapıldıktan sonra ürün veya malzemenin depoya kabulü ve ilgili birimlere teslim edilmesi, ilgili faturaların muhasebeye teslimi, alınan ürün veya malzemenin, sipariş, uygunluk, uygunsuzluk ile stok seviyesi ve miad takibi işlemlerini, ilgili mevzuat ve yapılan sözleşmelere bağlı olarak HBYS MKYS modülü üzerinden yürütür. İletişim No: Eczane Ambarı: Hastane eczane ambarımız, ilaçların temin edilmesi, stoklanması, ilgili klinik veya birimlere dağıtılması, ilgili kayıt ve istatistiki işlemleri ilgili mevzuat ve yapılan sözleşmelere bağlı olarak HBYS ile MKYS modülü üzerinden yürütür. Eczanemizde ilaçlar, hem ilaç ambarı hem de eczane servis hizmetleri bölümünde uygun saklama ve depolama koşullarına göre depolanmaktadır. İlaç taleplerinin yapılmasında, ihale listelerinin oluşturulmasında, ihale satın alma ve mal muayene komisyonlarında görev almaktadırlar. İletişim no:

53 ARŞİV Arşiv alanlarını düzenler, arşivlik malzemeleri hastane yönetim bilgi sistemine kaydeder, uygunluğunu ve giriş çıkışını kontrol eder, arşivler, günlük takibini yapar, istem olduğunda yönetmeliğe uygun şekilde ve zamanında ilgili belgeleri teslim eder, kliniklerden gelen günlük hasta dosyalarını defterle teslim alır ve bilgisayara kaydeder. İmha edilecek arşiv evraklarını tespit eder. İletişim No: ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ BİRİMİ Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü nün Çalışan Güvenliğinin Sağlanması konulu 2012/23 sayılı genelgesi gereğince hastanemiz sağlık çalışanlarının, sağlık hizmetlerinin sunum sürecinde muhtemel risklerin en aza indirilmesini, çalışan güvenliğinin ve motivasyonunun en üst düzeyde tutulmasını ve çalışan farkındalığını arttırılmasını hedefleyen, kişinin fiziksel ve psikolojik açıdan zarar görmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel olan sözlü veya fiili hareketler olarak tanımlanan şiddet olaylarının önlenmesi amacıyla hastanemiz bünyesinde Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi kurulmuştur. Kurulan birimde Sosyal Hizmet Uzmanı ve Psikolog görevlendirilmiş olup, Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi poliklinik girişi zemin katta hizmet vermektedir. Başvuruları değerlendirilerek raporlar ve gerektiğinde DÖF başlatarak talep sahiplerine geri bildirimde bulunur ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ KOMİTESİ: Komite asgari olarak aşağıdaki görevleri yapmak amacıyla her dönem en az 1 defa düzenli olarak toplanmaktadır. Çalışanların zarar görme risklerinin azaltılması Riskli alanlarda çalışanlara yönelik gerekli önlemlerin alınması Fiziksel şiddete maruz kalınma risklerinin azaltılması Kesici- Delici alet yaralanma risklerinin azaltılması Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşma risklerinin azaltılması Sağlık taramalarının yapılması Bu görevler dışında sağlık çalışanlarını ilgilendiren Düzeltici Önleyici Faaliyet (DÖF) veya Güvenlik Raporlama Sistemi bildirimleri (GRS) sonucunda olağan dışı toplantılar yapılmaktadır. Toplantı sonuçları Çalışan Güvenliği Komitesi karar defterine ve Komite ve Ekip Faaliyetleri Listesi ne işlenmektedir. 52

54 SAĞLIK BAKANLIĞI İLETİŞİM MERKEZİ (SABİM) Bakanlığımız çalışanlarından, hizmet alan her vatandaşımız ile tüm Türkiye ye uzanan bir dost eli olarak kurulmuş ve ülkemizde ilk olmanın bilinç ve de sorumluluğuyla tarihinde çalışmalarına başlamıştır. Halkımız, çalışanlarımız ve yöneticilerimiz arasındaki iletişimsizlikten kaynaklanan sorunlar, zaman içinde hizmet üretememe ve hizmetten yararlanamama şekline dönüşmüştür. Bunu aşmak amacıyla Sağlık Bakanlığı bir ilki gerçekleştirerek kendi bünyesinde SABİM adı altında bir Halkla ilişkiler Koordinatörlüğü kurmuştur. Sağlık hizmetlerinde niteliğinden dolayı etkili bir iletişim sürecinin zorunlu olduğunun bilinciyle sağlık hizmetlerini planlayıp yönetenleri, sağlık hizmetlerini sunanları, sağlık hizmetlerinden yararlananları uzlaşımsal bir Platforma taşımak suretiyle Sağlık Sisteminde Etkili İletişim sağlamayı amaçlamaktadır. SABİM Türkiye de, haftanın 7 günü, 24 saat kesintisiz bir şekilde, hizmet vermektedir. 184 ALO SABİM hattını arayarak veya nolu faksla ya da şahsen Bakanlık Merkez Binasında bulunan SABİM e başvurulmaktadır. Bu yollarla SABİM e ulaşan vatandaşlarımız ve sağlık çalışanları; sağlık sisteminin işleyişine yönelik her türlü konuda bilgi alabilirler, sağlık sistemine yönelik talep, eleştiri ve önerilerde bulunabilirler, sağlık hizmetlerinden yararlanırken, sistemin herhangi bir aşamasında yaşadıkları sorunlarını iletebilirler. SABİM Operatörleri tarafından kayıt altına alınan başvurular (Teşekkür, Talep, Bilgi Edinme, Öneri, Eleştiri ve şikayet) SABİM çözümleyicileri tarafından da nesnellik ilkesinden ödün verilmeden, mercek altına alınmakta en hızlı ve en doğru şekilde çözümlendirilmektedir. GİZLİ ibaresi ile gönderilen yazılı başvurular için, ilgili klinikler, birim ve/veya ilgili kişilerden konu hakkında yazılı açıklama alınmaktadır. Başvuru içeriği doğrultusunda, idari soruşturma, hukuk incelemesi ve personel disiplin şubesi incelemesi de yaptırılıp, verilen idari kararın, yine GİZLİ ibaresi ile başvuru yapan kişilere veya kurumlara telefonla aranarak ya da karşılıklı görüşülerek geri bildirim bulunulur, yazılı olan başvurulara da yazılı ve GİZLİ olarak geri bildirim yapılmaktadır. Web başvuru içerikleri Yöneticiliğimiz tarafından değerlendirilip, ilgili kişi veya birimden yazılı ya da sözlü bilgi alınıp, başvuru yapanın mail adresine bilgi ve açıklama gönderilmektedir. Yöneticiliğimize, hastanemiz evrak/kayıt biriminden girişi yapılarak alınan yazılı başvurular, içeriğine göre incelenip, verilen idari kararlar, başvuru yapanın adresine yazılı ve GİZLİ olarak gönderilmektedir. Bütün başvurular, 4982 Sayılı Bilgi Edinme Kanunu, 3071 Sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun ve 2004/12 Sayılı Başbakanlık Genelgesi çerçevesinde incelenip sonuçlandırılmaktadır. Yapılan başvuruların içeriğine göre bazı durumlarda kişiler hastanemize davet edilerek, mağdur oldukları konuda öncelikle gerekli yardımlar yapılarak (muayene, hekimle görüştürme, tetkiklerinin takibi) sonrasında ise şikayet başvurusu değerlendirilmektedir. SABİM işleyişimiz, hizmet alan ve çalışan memnuniyetine önem vermekte en iyi iletişimi sağlamak ve uzlaşma kültürünü genele yaymayı hedeflemektedir. Bu işleyiş, Hastane Başhekim Yardımcısı sorumluluğunda yürütülmektedir. İletişim No:

55 SİVİL SAVUNMA HİZMETLERİ Sivil Savunma; 7126 s. kanunun 1. Md. düşman taarruzlarına, tabii afetlere ve büyük yangınlara karşı; halkın can ve mal kaybının asgari halde indirilmesi, hayati öneme haiz her türlü resmi ve hususi tesis ve teşekküllerin korunması ve faaliyetlerinin idamesi için acil tamir ve ıslahı, savunma gayretlerinin sivil halk tarafından azami surette desteklenmesi ve cephe gerisi maneviyatının muhafazası maksadıyla alınacak her türlü silahsız, koruyucu ve kurtarıcı tedbir ve faaliyetleri ihtiva eder. şeklinde tarif edilmektedir. Sivil savunma cephe gerisi halkı korumak amaçla kurulmuştur. Zaman içinde sivil savunma savaştan korunmaktan ziyade doğal afetlere yönelmiş, bu çalışmalar hızla gelişme göstermiştir. Bu nedenle kurumlardaki sivil savunma uzmanları olağandışı durumlara ilgili planlamalara yönelmiş, hastanelerde (HAP) Hastane Afet Planları oluşturulmuştur. Hastanemiz Acil Servis ve Poliklinik bina alanında yapılan tatbikattan bir görüntü 54

56 Kamu kurum kuruşlarda sivil savunma uzmanlarının görev ve yetkileri; Sivil savunma hizmetlerini yürütmekle görevli olan sivil savunma uzmanlarının; görev, yetki ve sorumlulukları sivil savunma idaresi taşra teşkilatı ile daire müessese ve teşekküller sivil savunma personelinin görev işbölümü hakkındaki yönetmelikte açıklanmıştır. Sivil savunma uzmanları, görevlerinin yürütülmesinde bulundukları kurum amirine karşı sorumludur. Ancak 5902 s. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hk. Kanunun çıkmasıyla Sivil Savunma kapatılarak yerine Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı kurulmuştur s. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 25. md. 5. fıkrasına dayanılarak hazırlanan Sivil Savunma Uzmanlarının İdari Statüleri, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları ile Eğitimleri Hk. Yönetmelik çıkarılmış, sivil savunma uzmanlarının görev ve yetkileri yeniden belirlenmiştir. Söz konusu Yönetmeliğin sivil savunma uzmanlarının idari statüsü 5. maddesinde Kamu kurum ve kuruluşlarının sivil savunma, seferberlik ve savaş hali hizmetleri ile afet ve acil durum hizmetlerinin koordinasyonu; kurum ve kuruluşların merkez teşkilatlarında idari ve mali işler, destek hizmetleri veya bu amaçla kurulmuş hizmet birimleri bünyesinde birim yöneticisine doğrudan bağlı olarak, kurum ve kuruluşların taşra teşkilatlarında ise teşkilatın üst yöneticisine doğrudan bağlı olarak sivil savunma uzmanlarınca yürütür denilmektedir. Aynı yönetmeliğin kurum üst yöneticisinin görevi başlığı altındaki 6. maddesinde; sivil savunma, afet, acil durum, seferberlik ve koruyucu güvenlik hizmetlerinin düzenli ve etkin bir şekilde yürütülmesinden kurumun üst yöneticisi yetkilidir. Üst yönetici bu görevleri sivil savunma uzmanları eliyle yerine getirir. Görev ve Yetkiler: Kurum ve kuruluşların taşra teşkilatlarında, teşkilatın üst yöneticisine doğrudan bağlı olarak yürütür Kamu kurumlarının tahliyeye ilişkin planlamasını koordine eder Sivil savunma planlarını hazırlar ve günceller Sivil savunma servislerinin kurulmasını sağlar ve ilgili konularda (tehdit ve tehlikeler, koruyucu güvenlik ve ilk yardım) eğitim verir veya organize eder. Afet, sivil savunma ve acil durum hizmetleri için gerekli olan araç, gereç ve malzemenin tedarik ve teminini ilgili birimlerle koordine ederek planlar, takibini yapar, bu durumlar için gerekli ödeneği ilgili birimlerle koordine ederek belirler ve bütçeye konulmasını sağlar Afet-acil durumlarda müdahaleyi koordine eter ve üst yöneticileri bilgilendirir Kurumu ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ve diğer kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlar Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer savunma ile ilgili iş ve işlemleri yürütür İlgili yönetmeliklerdeki hükümlerin kurumunda uygulanmasını takip eder ve yangın önleme tedbirlerini denetler Kurum içerisinde ikaz ve alarm haberlerinin alınıp verilmesi ve siren sisteminin işletilmesine ilişkin işlemleri, sığınaklarla ilgili hizmetleri düzenler ve yürütür 55

57 Kurumda tatbikatlar düzenlenmesini ve yürütülmesini sağlar Görevlendirildiğinde; diğer kuruluşlarda yürütülen afet, sivil savunma, acil durum, seferberlik ve koruyucu güvenlik hizmetlerini denetler, seferberlik ve savaş hali hazırlıkları ile ilgili iş ve işlemleri yapar ve yaptırılmasını sağlar Kurumun Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi nin sekretarya hizmetini yapar, İl Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi ile koordinasyonu sağlar Koruyucu güvenlik hizmetlerinin koordinasyonunu sağlar, kamu kurum ve kuruluşlarının üst amiri adına hizmetin takip ve denetimini yapar Sivil savunma uzmanları, bu yönetmelikte belirtilen görevleri; ilgili mevzuat çerçevesinde yapmaya, yaptırmaya, denetlemeye, takip ve koordine etmeye yetkili ve sorumludur. 56

58 ECZANE 1851 yılında Konak ta Gurebayı Müslimin Hastanesi adı ile İzmir ve havalisinin Türk ve Müslüman nüfusa hizmet eden ilk hastanesi olan hastanemiz ile birlikte hastane eczanesi de kurulmuştur yılında İzmir Memleket Hastanesi adını almıştır. Kuruluşunda 1 eczacı ile başlayan hastane eczanesinin serüveni, hastane gelişip büyüdükçe artan ihtiyaca binaen hali hazırda 15 eczacı, 5 memur ve 12 personel ile sürmektedir. Hastane eczanesi sorumlu eczacının liderliğinde iki ana kısımdan oluşmaktadır; Servis eczanesi Eczane ambarı. Hastane eczanesinin organizasyon şeması aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Sorumlu Eczacı Servis Eczanesi (Yatan Hastaların İlaçları Karşılanır) Eczane Ambarı (Klinikler, Poliklinikler, Ameliyathane, Acil servis vb. İlaçları karşılanır) Eczacılar Memurlar Personel Eczacılar Memurlar Personel Hastane eczanesinin görevleri Yatan hastaların ilaç gereksinimlerini kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgeler uyarınca karşılanması, Kurumun yıllık ilaç ihtiyacının ve bunlara ait muhammen bedellerin tespiti ve idareye bildirilmesi, ilaçların kuruma kabulü, Yıl içerisinde azalan miktarlara bağlı olarak kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgeler ile ihtiyacın belirlenmesi ve idareye bildirilmesi, İlaçların kalite standartlarına ve taşınır mal yönetmeliğine uygun şekilde depo edilmesi, Hastalara verilecek olan ilaçların kalite standartlarına ve hazırlama usullerine uygun şekilde hazırlanması ve ilgililere teslim edilmesi, Günlük ihtiyaçların karşılanabilmesi için servis eczanesinde hazır tutulması, Akılcı İlaç Kullanım Komisyonu aracılığı ile temel ilaç listesinin belirlenmesi, bu liste haricinde kullanılacak ilaçların tespit edilmesi ve hastane stoklarında var olan ilaçların rasyonel kullanımlarının sağlanması yönünde çalışmalar yapılması, Enfeksiyon ve nutrisyon komiteleri ile koordinasyon halinde olup hastanede ilgili birimlere ait ürünlerin rasyonel kullanımının sağlanması, yıllık tüketim miktarlarının tespit edilmesidir. İletişim No:

59 EĞİTİM BİRİMİ Eğitim birimimiz idari binanın 2. katındadır. Hastanemizde hizmet kalitesini artıracak eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, bu eğitimlerin sürekliliğinin sağlanması, eğitimler için planların hazırlanması ve uygulama kayıtlarının tutulması Eğitim Komitesi tarafından Eğitim Prosedürü ne göre yürütülmektedir. Ayrıca hastanemizde Enfeksiyon Kontrol Birimi, Hasta Hakları, Çalışan Hakları, Kalite Yönetim Birimi ve tüm birimlerin hizmet içi eğitim çalışanları tarafından belirlenen planlara göre eğitimler verilmektedir. Gerektiğinde Eğitim Birimi ile işbirliği içinde eğitim faaliyetlerini yürütmektedirler. Hasta ve hasta yakınlarına verilecek eğitimler Hasta ve Hasta Yakınları Eğitim Talimatı na göre yapılmaktadır. Birimimiz 2004 yılında Başhekimliğin kararı ile Eğitim Planlama ve Koordinasyon kuruluna bağlı olarak, kurulun yetki verdiği bir klinik şefinin sorumluluğunda kurulmuştur. Halen Hastane İdari ve Mali Hizmetler Müdürlüğü nün sorumluluğunda çalışmalarını yürütmektedir. Eğitim Organizasyon Birimi; Sağlık Bakanlığı ve Kamu Hastaneleri Kurumu nun veya Güney Genel Sekreterliği nin eğitim programlarının kurumumuzla ilgili olanlarının uygulanmasından, Kalite Yönetim Sistemi uygulamaları ve verimlilik kriterleri için gerekli olan (HKS Eğitimleri, Uyum Eğitimleri, İletişim Eğitimleri, CPR vb.) eğitimlerin planlaması ve/veya uygulamasından Hastane Birimlerinden (Kalite ve Performans Birimi, Hizmet İçi Eğitim Hemşireliği, Enfeksiyon Kontrol Komitesi, Hasta Hakları, Klinikler vb.) gelen bilgiler doğrultusunda; o Hastane eğitim planının hazırlanması, o Gerçekleştirilen eğitimlerin raporlanması, o Talep edilen veya planlanan eğitimlerin organizasyonu ve/veya eğitimin yürütülmesinden, Eğitim salonlarının kullanım planının yapılmasından veya kullanıma tahsisinden Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi dersliklerinin organizasyonundan, Eğitimler ve sosyal etkinliklerde kullanılan eğitim araç-gereç vb. temini veya araç gerecin kullanıma hazır hale getirilmesi için ilgili birimlerle koordinasyonun sağlanmasından, TÜBİTAK tarafından kurulan ULAKBİM EKUAL ile ilgili bağlantılar ve ilgili kurumlarla iletişimden, Kliniklerde gerçekleşen uzmanlık eğitimi programlarının hastane otomasyon sisteminde takibi ve ilgili konularda birimler arası koordinasyonun sağlanmasından sorumludur. 58

60 Ayrıca; aşağıda belirtilen eğitimlerin organizasyonları da birimimiz tarafından yapılmaktadır. o Sağlık Bakanlığı sertifikalı eğitim programları o Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Tez Eğitimi o Aday Memur Eğitimleri o Kardio Pulmoner Resüsitasyon Eğitimleri o Hastane çalışanlarına yönelik diğer eğitimler (Neonatal Resüsitasyon, İlkyardım, güncel sağlık ve kişisel gelişime yönelik konular vb.) Eğitim Salonlarımız; A Konferans Salonu Dr. Mustafa Enver Konferans salonu AMATEM Eğitim Salonu Acil Eğitim Salonu Ameliyathane Büyük Salon Ameliyathane Küçük Salon 100 Kişilik 100 Kişilik 40 Kişilik 50 Kişilik 236 Kişilik 100 Kişilik 59

61 HEMŞİRELİK HİZMETİÇİ EĞİTİM KOORDİNATÖRLÜĞÜ Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği, Hizmet İçi Eğitim Yönetmeliği, Sağlık Bakanlığı Mevzuatları gereğince kurulan ve Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü ne bağlı çalışan bir birimdir. Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü ne bağlı çalışanların hizmet içi eğitim faaliyetlerinden sorumludur. Hizmetiçi eğitimlerin planlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve raporlanması ana görevleridir. Kurum ve çalışanların ihtiyaçlarına, üst makam isteklerine cevap verecek ve hedeflenen hizmet standartlarına ulaşmayı sağlayacak eğitimleri programlarını ve eğitim sürekliliğini sağlar. Kurum dışı eğitim faaliyetlerini takip eder ve sorumlu olduğu grubun bu eğitimlere katılmasını sağlayacak çalışmaları yapar. Mesleki bilimsel çalışmalar ve yayınlar yapar. Sorumlu olduğu grubun mesleki üst eğitimler alması için meslektaşlarını teşvik edip yol göstermek görevleri arasındadır. Kurumla sözleşme yapmış Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü sorumluluğundaki stajyer öğrencilerle ilgili çalışmaları ve düzenlemeleri yürütür. Sağlık Bakanlığı nın sertifikalı hemşirelik kurslarının yürütülmesini sağlar. Kurumun eğitimlerle ilgili dış temsilini üslenir. Hedeflenen hizmet çıtasına uygun standartlar oluşturulmasına katkı sağlar. Birimin genel amaç ve hedefleri; Personelin görevini güvenli ve yeterli biçimde uygulamasını sağlamak Uygulamalardaki değişimlere ayak uydurulmasını sağlamak Var olan potansiyelin en üst düzeye çıkmasını sağlamak Çalışanları özlük hakları, görev, yetki ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek İş hatalarının azalmasına yardımcı olmak Kurumda etkili denetimi sağlamak Bakımda, hizmette kalite güvenliğini sağlamak Kuruma yeni gelen personeli oryante etmek Kurumda görevli personelin yeteneklerini tanımak ve amaçlanan yönde geliştirmek Hemşirelerin mesleki olarak kendilerini ifade etme becerilerini geliştirmek Hizmetiçi eğitimin işbirliği ve ortak çalışmalar ile yürütülmesi ile daha etkin olmasını sağlamak Hemşireleri ve sağlık personelini mesleki ve kişisel self gelişime yönlendirmek, bunun için farklı kurumlarla işbirliği yapmak 60

62 Yapılan eğitimlerden bir görüntü Bu amaçlar doğrultusunda kurumsal ve bireysel yararlar elde edilmesi hedeflenmiştir. Hedeflenen kurumsal yararlar Bakımın kalitesinin yükselmesi, bakım metotlarının geliştirilebilmesi, Maliyetinin azalması, verimlilik artışı ve israfın önlenmesi, Uygulamaların zamanında yapılması, gelişmelere uyum sağlanması, Meslek hastalıklarının önlenmesi, İletişimin kolaylıkla sağlanması, Rekabet gücünün arttırılması, Böylece zaman ve enerjiden ekonomi elde edilmesi gibi kurumsal yararların yanı sıra; bireysel alanda da; Güven duygusunun gelişmesi, İşten memnuniyetin arttırılması, Moralin yükselmesi, Yeterlilik kazanımı, Görevde yükselme imkanının bulunması, Yeniliklerin izlenmesi, Bireysel doyumun sağlanması, İş kazalarından korunma, İnsan ilişkilerinde artma, İşinde saygınlığın artması, gibi yararlar elde edilmesi beklenmektedir. İletişim No:

63 15. ACİL ÇAĞRI KOD SİSTEMLERİ Hastanemizde renkli kod uygulamaları etkin bir şekilde uygulanmaktadır. Ekiplerin listeleri hastanemizin intranet ortamında ve birim panolarında güncel olarak yayınlanmaktadır. Ekipler olaya müdahale ettikten sonra müdahale ettikleri kodun bildirim formunu doldurarak kalite birimine bildirim yapar. Beyaz kod Mavi kod Pembe kod BEYAZ KOD Hastanemizin çalışanlarına karşı meydana gelebilecek saldırılara karşı kurulmuş bir uyarı sistemidir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında dahili telefondan 1111 numaralı telefon aranarak bilgi verilmelidir. Hastanemizde Beyaz Kod Olayının Bildirimi: Beyaz Kod Talimatına göre olaya müdahale edilir. Olay sonucunda Beyaz Kod Ekibi tarafından (olaya müdahale eden güvenlik görevlileri) Beyaz Kod Bildirim Formu doldurularak Kalite Yönetim Birimi ne teslim edilir. İl Sağlık Müdürlüğü ne Beyaz Kod Olayının Bildirimi: Sağlık çalışanlarına sözlü ve fiziksel şiddet olayının meydana gelmesi durumunda mesai saatleri içerisinde Başhekimlik, mesai saatleri dışında ise İdari Nöbetçi Şef tarafından Sağlık Müdürlüğü nün no lu telefonuna bildirilir. Ayrıca Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddet Vakaları Bildirim Formu doldurularak nolu faksa iletilmelidir. Sağlık Bakanlığı na Beyaz Kod Olayının Bildirimi: Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olaylarını takip etmek üzere Bakanlık beyaz kod birimi kurulmuştur, 24 saat hizmet verecek 113 numaralı telefon ve internet sayfası oluşturulmuştur. Bu birime ilgili sağlık çalışanı ve yönetici bildirim yapabilmektedir. Yönetmelik kapsamında ilgili personele karşı işlenen fiiller, Beyaz Kod Uygulaması Sorumlu Başhekim Yardımcısı tarafından, 24 saat hizmet verecek olan, 113 nolu telefonla Bakanlık Beyaz Kod Birimine bildirilecek; ayrıca yöneticiler, adresinde bulunan Beyaz Kod Bildirim Formu nu dolduracaktır, eş zamanlı olarak olay adli mercilere intikal ettirilecek ve ilgili kurumun hukuk birimine olaya ilişkin tüm evraklarla birlikte bildirilecektir. Adli mercilerce sağlıklı bir soruşturma yapılabilmesi için, hazırlanan tutanaklarda olay açık ve net bir şekilde ifade edilmeli (örneğin hakarette bulunduysa hangi ifadelerin kullanıldığı açıkça belirtilmeli) ve olaya ilişkin tüm evrak ile kayıtlar eklenmelidir. Mağdur personelin kolluk birimlerince ifade alma işlemleri, kamu hizmetinin aksamaması nedeniyle, olayın meydana geldiği yerde aldırılmaya çalışılmalıdır. Hukuki Yardım Yapılacak Haller: Şiddete uğrayan personele veya bu personellerin vefatı halinde kanuni mirasçılarına ilgili yönetmelik kapsamında hukuki yardımda bulunulabilmesi için aşağıda belirtilen hallerin gerçekleşmiş olması gerekir. İlgili personelin soruşturma safhasında şüpheli, kovuşturma safhasında ise sanık durumunda bulunmaması Personelin bir olayda hem mağdur hem de şüpheli veya sanık durumunda olması halinde mağdur sıfatıyla hukuki yardım yapılır. 62

64 15.2. MAVİ KOD Hastanemizin herhangi bir biriminde meydana gelen resusitasyon gerektiren olayların acil uyarı sistemidir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında hastanemizin dahili telefonlarından 2222 numaralı telefon aranarak bilgi verilmelidir. Anons sitemi yoluyla da ekipte görevli bütün çalışanlara ulaşılır PEMBE KOD Hastanemizde yaşanabilecek bebek ya da çocuk kaçırma olaylarına müdahale edilebilmek amacıyla kurulmuş bir uyarı sistemidir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında hastanemizin dahili telefonlarından 3333 numaralı telefon aranarak bilgi verilmelidir İÇ İLETİŞİM SİSTEMİ Hastanemizde yönetimin çalışanlarımız ile iletişiminden Personel - Özlük Servisimiz sorumludur. Resmi nitelikli her türlü duyuru, ilan, genelge, yönerge, talimat, iç emir imza karşılığı ilgili çalışanlarımıza duyurulur. Hastanemizde, çalışmamızı etkileyecek resmi toplantılar imza karşılığı duyurulup, toplantı gerekir ise öncesinde anons ile hatırlatılır. Hastane dahili hat telefon rehberine göre, birimler ve çalışanlar arası haberleşme sağlanır. İcap nöbeti tutan personel ve üst yönetim başta olmak üzere personelin ev-cep telefon numara listesi santralde bulunmaktadır. 63

65 16. ORYANTASYON EĞİTİMİ KONU BAŞLIKLARI KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ TC. Sağlık Bakanlığı Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı Hastane Sağlıkta Kalite Standartları doğrultusunda çalışılmaktadır KALİTE YÖNETİM BİRİMİNDE KURULAN KOMİTE VE EKİPLER Enfeksiyon Kontrol Komitesi Kan Transfüzyon Komitesi Hasta Güvenliği Komitesi Çalışan Güvenliği Komitesi Tesis Güvenliği Komitesi Eğitim Komitesi Tıbbi Cihaz Yönetim Ekibi Akılcı İlaç Kullanım Kontrol Ekibi Bilgi Güvenliği Ekibi Antibiyotik Kontrol Ekibi Bina Turları Ekibi Organ Bağış Birimi o Oluşturulan komite ve ekiplerin kayıtları karar defterlerine ve toplantı tutanak formuna kayıt edilir o Hastane yönetimi ve Kalite Birimi tarafından oluşturulan bu komite ve ekipler belirli aralıklarda toplanarak Sağlıkta Kalite Standartlarındaki (SKS) görevleri ve toplantılar sırasında alınan kararlar doğrultusunda çalışmalarını devam ettirir o İlgili komitelerde görevli olan kişilerin sorumluların resmi yazıları mevcuttur (görevlendirme) o Komite ve ekipler ilgili oldukları konularda karşılaşılan aksaklıklarla ilgili DÖF başlatır ve sonuçlarını takip eder GÖREV VE SORUMLULUKLARI Enfeksiyon Kontrol Komitesi: İnfeksiyon Kontrol Prosedürü ne göre çalışır (Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği) Hasta Güvenliği Komitesi: Hasta Güvenliği Prosedürü ne göre çalışır Çalışan Güvenliği Komitesi: Çalışan Güvenliği Prosedürü ne göre çalışır Tesis Güvenliği Komitesi: Bina turlarından elde edilen verileri değerlendirir. Hastane alt yapı güvenliğini sağlar. Acil durum ve afet yönetimi çalışmalarını yürütür. Tıbbi cihazların bakım onarım ve kalibrasyonlarını takip eder ve yapılmasını sağlar. Tehlikeli maddelerin yönetimini düzenler. 64

66 Eğitim Komitesi: SKS eğitimlerini yaparak çalışanları standartlar konusunda bilgilendirir. Hizmet içi eğitimleri planlar ve uygulamaları takip eder. Uyum eğitimlerini planlar ve takip eder. Hastalara yönelik yapılacak eğitimleri planlar. Eğitim Prosedürü doğrultusunda hareket eder. Kan Transfüzyon Komitesi: Kan Transfüzyon Prosedürü ne göre çalışır. Tıbbi Cihaz Yönetim Ekibi: Tesis güvenliği komitesine bağlı çalışan ekip tıbbi cihazların bakım kalibrasyonlarından sorumludur. Akılcı İlaç Kullanım Ekibi: Hastanenin ilaç kullanımı ile ilgili politikasını belirler ve bu doğrultuda faaliyetler planlar ve uygular. Akılcı ilaç kullanımı konusunda hasta ve çalışanlarda farkındalık oluşturmak için eğitimler planlar ve uygulanmasını sağlar. Bilgi Güvenliği Ekibi: Hasta Bilgi Yönetim Sisteminin etkin çalışması, gizliliği ve bilgilerin yedeklenmesi gibi konuları planlamak ve uygulatmakla görevlidir. Antibiyotik Kontrol Ekibi: Antibiyotik kullanım kontrolü ve antibiyotik profilaksi rehberi hazırlar. Antibiyotik kullanımını hasta dosyaları ve eczane aracılığı ile denetler ve görülen aksaklıklara karşın düzeltici faaliyetler başlatır. Bina Turları Ekibi: En az üç ayda bir hastanenin bütün birimleri yerinde görülerek tespit edilen aksaklıklarla ilgili düzeltici faaliyetler başlatır ve bunların sonuçlarını takip eder. Kalite Yönetim Birimi: Kalite çalışmalarından, SKS uygulamalarından, kurumsal performans katsayısı hesaplamalarından sorumludur. Organ bağış birimi: Organ bağışı konusunda bilinçlendirme çalışmalarından sorumludur. Tüm klinik servislerde organ bağışı ile ilgili hastalara bilgi verilir. Organ bağışı gerçekleşmesi için beyin ölümü tespitinden başlayarak, organın nakledilmesine kadar tüm olayları organize etmekten, organ bağış birimi koordinatörü sorumludur. Yukarıda belirtilenlerin yanı sıra diğer komite ve ekiplerimiz şunlardır; Bilimsel Yayın Komitesi (Başhekimlik) Asistan Hekim Bilimsel Yayın Komitesi (Başhekimlik) Sosyal Ve Kültürel Faaliyetler Komitesi (Başhekimlik) Halk Eğitim Komitesi (Başhekimlik) Sevk Denetleme Komisyonu Oluşturulan komite ve ekiplerin kayıtları toplantı tutanak formuna kayıt edilir. Hastane yönetimi ve Kalite Birimi tarafından oluşturulan bu komite ve ekipler belirli aralıklarda toplanarak Sağlıkta Kalite Standartlarındaki (SKS) görevleri ve toplantılar sırasında alınan kararlar doğrultusunda çalışmalarını devam ettirir. İlgili komitelerde görevli olan kişilerin, sorumluların resmi yazıları mevcuttur (görevlendirme) Komite ve ekipler ilgili oldukları konularda karşılaşılan aksaklıklarla ilgili DÖF başlatır ve sonuçlarını takip eder. 65

67 KALİTE DOKÜMANTASYON SİSTEMİ Hastanede kullanılan tüm dokümanlar Sağlıkta Kalite Standartları Doküman Yönetim Sistemi Rehberi doğrultusunda, birimlerin ihtiyaçlarına göre Kalite Yönetim Birimi nde hazırlanmaktadır. Dokümanlara intranetten ulaşılmaktadır. İntranetle dokümanlara ulaşamayan çalışanlar birimlerinde Kalite Yönetim dosyası bulundurabilirler. Hastanemizde kullanılan dökümanlara ait tanımlar aşağıdaki gibidir. Doküman: Bilginin yer aldığı ortamdır. Prosedür: Faaliyetlerden oluşan bir sürecin nasıl icra edildiğini anlatan dokümandır. Talimat: Tek bir faaliyetin işlem basamaklarını içeren dokümandır. Rehber: Yapılan faaliyetlerde yol gösterme ve bilgilendirme amacıyla oluşturulan dokümandır. Form: İstenilen veri veya bilgilerin yazılması, doldurulması için hazırlanmış dokümandır. Dış Kaynaklı Doküman: Kurumun kendisi tarafından hazırlanmayan, ancak faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde faydalanılan dokümandır. Görev Tanımı: Meslek gruplarının görevlerini belirten dokümandır. Plan: Hedeflenen bir amaca ulaşılmasını sağlayacak adımlardan oluşan; neyi, ne zaman, niçin ve nasıl yapacağımızı gösteren dokümandır. Rıza Belgesi: Uygulanacak tıbbi işleme ilişkin, işlemi yapacak sağlık personeli tarafından hastaya aktarılan bilgilerin yer aldığı ve hastanın rızasını almak için oluşturulmuş dokümandır. Liste: Benzer öğelerin ardışık sıralandığı dokümandır. Yardımcı Doküman: Prosedür, Talimat, Rehber, Form, Plan, Liste, Rıza Belgesi ve Dış Kaynaklı Dokümanın dışında kalan veya bu dokümanları destekleyici nitelikteki dokümandır. Dokümanın Adı: Dokümanın ilişkili olduğu konuyu ifade eder. Dokümanın Kodu: Dokümanın izlenebilirliğini sağlayan Doküman Yönetim Sistemi Rehberi nde belirlenen kurallara göre oluşturulan tanımlama sistemine denir. Yayın Tarihi: Dokümanın yürürlüğe girdiği tarihi ifade eder. Revizyon Tarihi: Dokümanın en son güncellendiği tarihi ifade eder. Revizyon Numarası: Dokümanın kaç kez güncellendiğini ifade eder. 66

68 HASTA VE ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ- ANKETLER Anketler Uygulama Periyodu Uygulama Zamanı Uygulanacak Kişi Sayısı Ayaktan Hasta Memnuniyet Anketi Her ay Kişinin işlemleri bittiğinde 35 Yatan Hasta Memnuniyet Anketi Her ay Hasta taburcu edildiği gün 20 Acil Servis Hasta Memnuniyet Anketi Her ay Ayaktan hasta taburcu edilirken ya da hasta gözlemdeyken (hekim anket yapılabilir görüşü verdiği takdirde) 20 Çalışan Memnuniyeti Anketi Her dönem bir kez 1. dönem Mart ayında, 2. dönem ise Eylül ayında uygulanacaktır. Hastanede Çalışanların Yarısı GÜVENLİK RAPORLAMA SİSTEMİ (GRS) GRS nin Kapsadığı Konular İlaç Güvenliği: Yanlış ilaç istenmesi, yanlış ilaç uygulaması, ilacın yanlış yolla uygulanması, ilacın yanlış zamanda uygulanması, eczaneden yanlış ilaç gelmesi, eczaneden ilaçların uygun şartlarda gelmemesi, kayıtların yanlış olması vb. Transfüzyon Güvenliği: Hasta kimlik doğrulamasının yapılmaması, yanlış kan ve/veya kan ürünü, kan ve/veya kan ürününün yanlış etiketlenmesi, kan ve/veya kan ürününün uygun olmayan koşullarda depolanması, transfüzyon sırasında uygun takip yapılmaması vb. Cerrahi Güvenlik: Hasta kimlik doğrulamasının yapılmaması, ameliyat taraf işaretleme yapılmaması, yanlış taraf/organ cerrahisi, Güvenli Cerrahi Kontrol Listesi nin yanlış doldurulması, cerrahi işlem sırasında oluşan istenmeyen olayların gerçekleşmesi vb. konularını kapsar. Olay bildirimleri basılı kopya Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu doldurularak Kalite Yönetim Birimi ne teslim edilir. Kalite Yönetim Birimi ne gönderilmeyen bildirim formları geçersiz sayılır. Bildirim formları Kalite Yönetim Birimi nde saklanır. Uygun olmayan bildirimler Kalite Yönetim Birimi tarafından işleme alınmaz. Değerlendirme sonunda kabul edilen formlar, olayın niteliğine göre ilgili hasta güvenliği komitesine iletilir. İlgili komite/sorumlular tarafından olay hakkında kök/neden analizi yapılır ve gerektiğinde düzeltici/önleyici faaliyet başlatılır. Olay bildirimine ilişkin analiz sonuçları ve yapılan düzeltici/önleyici faaliyet çalışmaları kalite yönetim birimine gönderilir. 67

69 Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu üç bölümden oluşur: 1. Olayın Konusu 2. Olayın Anlatımı 3. Olaya ilişkin Görüş ve Öneriler Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu doldurulurken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır: Bildirim formlarına intranet ortamında ulaşılır, tüm kullanıcılar tarafından basılı kopya olarak kullanılır. 1. ve 2. bölümler zorunlu olarak doldurulmalıdır. 3. bölüm bildirimi yapanın kendi cümleleri ile yazılır. Formlarda olay ile ilgisi olan çalışanların isimleri, yer ve tarih kullanılmaz. Çalışanlar için herhangi bir tanımlayıcı da kullanılmamalıdır. İsim ve/veya tanımlayıcı bulunan formlar kabul edilmez. GRS nin Bildirimi Sonrasında Yapılacak İşlemler KYD tarafından değerlendirilen GRS bildirimi ilgili komiteye sunulur. KYD ve ilgili komite çalışanları tarafından kök neden analizi yapılarak gerekirse DÖF başlatılır. Olaya yönelik çözüm üretilir RİSK ANALİZİ Hastanemizde, hizmet sunumu esnasında hasta güvenliği, çalışan güvenliği, tesis güvenliği, afet yönetimi gibi konularda ortaya çıkabilecek tehlikelerin, risklerin ve istenmeyen olayların tanımlanması, ortadan kaldırılması, önlem almak suretiyle etkilerinin azaltılması amacıyla yılda bir kere tüm birim sorumlularıyla toplantı düzenlenerek risk analizi yapılır. Risk analizi sonuçları Kalite Yönetim Birimi, Hasta Güvenliği Komitesi, Çalışan Güvenliği Komitesi tarafından değerlendirilir. Yüksek riskler tespit edilerek düzeltici önleyici faaliyetler başlatılır. Risk analizindeki konular asgari olarak; Radyasyon Gürültü Tehlikeli maddeler Kanserojen/mutajen maddeler Tıbbi atıklar Enfeksiyon Alerjen maddeler Ergonomi Şiddet İletişim Mevcut risklerle ilgili bir istenmeyen olayın meydana gelmesi halinde, Güvenlik Raporlama Sistemi üzerinden ve/veya Düzeltici Önleyici Faaliyet Prosedürü ne uygun olarak Kalite Yönetim Birimi ne bildirilir. Belirlenen risklerle ilgili gerekli uyum eğitimleri, hizmet içi eğitimler klinik/birim yönetimi, ilgili komiteler ve Kalite Yönetim Birimi tarafından planlanarak uygulanır, gereğinde uygulamaya yönelik dokümanlar (prosedür, talimat vb.) hazırlanarak yürürlüğe sokulur. 68

70 16.2. YASAL HAKLARIMIZ VE SORUMLULUKLARIMIZ MESAİ SAATLERİ VE NÖBET ESASLARI (Mesai saatleri; 12. Özlük Bilgileri başlığında verilmiştir) NÖBET ESASLARI: Madde 41 - Genel olarak yataklı tedavi kurumlarında nöbet; normal çalışma saatleri dışında ve resmi tatil günlerinde dışarıdan gelecek hastalarla, kurum içindeki hastaların acil durumlarında tıbbi ve bununla ilgili idari ve teknik yardımları vaktinde sağlayabilmek, olması muhtemel idari ve teknik olay ve kazalara zamanında müdahale edebilmek amacını güder. a) Nöbet Saat 8.00 den ertesi gün 8.00 e kadar devam eder. Nöbetçi olanlar hiçbir surette kurumdan ayrılamazlar. b) Nöbetçi personel nöbeti teslim alacak personel gelmeden ve nöbetinde geçen önemli olaylar, izlenecek hususlar hakkında gerekli bilgiyi vermeden ayrılamaz. Nöbeti teslim alacak personel vaktinde gelmediği takdirde, durum baştabibe bildirilir, gerekli tedbir alındıktan sonra, nöbetini tamamlamış personel hastaneden ayrılabilir. c) Nöbet günleri ancak baştabiplik müsaadesiyle değiştirilir. Bu takdirde nöbetçinin kabul edilebilir bir mazeretinin bulunması, değişikliğin hastane müdürü tarafından daha önceden nöbet cetvellerine işlenmesi ve ilgililere duyurulması gerekir. d) Nöbet hizmetleri, yataklı tedavi kurumlarının tiplerine, yatak ve personel kadrosuna, yer ve önemine, faaliyetinin çokluğuna göre ayrı ayrı hükümlere tabidir. e) Gece nöbeti tutanlara ertesi günü görev verilmez. Geceyi yoğun mesai ile uykusuz geçiren personele, kurumun personel durumu ve imkanları müsait olmak, hizmeti aksatmamak kaydıyla evinde veya kurum içerisinde lüzum görüldüğü sürece dinlenmesi için baştabip izin verebilir. Bu takdirde de sağlık personeli acil durumlarda baştabip veya nöbetçi tabibin davetine uymaya mecburdurlar. Hafta tatillerinde ve resmi tatil günlerinde nöbet tutanlara hizmeti aksatmamak kaydıyla diğer iş günlerinde nöbet süresi kadar izin verilebilir. f) Kurum nöbet cetvelleri her hizmet bölümü veya meslek gurubu için ayrı ayrı düzenlenir. Nöbet listeleri aylık olarak hazırlanır; tabip ve doğrudan baştabipliğe bağlı görevlilerin listelerini baştabiplik, idareye bağlı personelin listesini hastane müdürlüğü, sağlık bakım hizmetlerine bağlı olanların listelerini ise sağlık bakım hizmetleri düzenler ve baştabip onaylar. Nöbet listelerinin birer örneği baştabip odasına, nöbetçi tabip odalarına ve ayrıca kurumun görülebilen bir yerine asılır. Birer örneği de Sağlık Müdürlüğü ne gönderilir. Nöbet listeleri normal günler için ayrı, Cumartesi, Pazar, bayram ve tatil günleri için de ayrı olarak düzenlenir. Nöbet listelerinin düzenlenmesinde yıllık izinler dikkate alınır. g) Nöbet tutan her meslek grubu için sahifeleri numaralı ve tasdikli bir nöbet defteri tutulur. Nöbetçiler bu deftere nöbetlerinde geçen önemli olayları saat belirleyerek ve bir sonraki nöbetçiye devredilen tıbbi, idari ve teknik işlerle ilgili önerilerini kaydeder. Nöbet defterleri her gün hastane müdürü tarafından tetkik edilerek gerekleri yapılır. Önemli hususlarda baştabibe iletilir. 69

71 İZİNLER Doğumda Annenin Ölmesi Halinde Babaya İzin: Doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü halinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir. Babalık İzni: Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni verilir. Ölüm İzni: Kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. Evlilik İzni: Kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde yedi gün izin verilir. Süt İzni: Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihine bırakılır. Hastalık İzni: Memura, aylık ve özlük hakları korunarak, verilecek raporda gösterilecek lüzum üzerine, kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığı halinde on sekiz aya kadar, diğer hastalık hallerinde ise on iki aya kadar izin verilir. SİLİNECEK Üç Ay Ücretli Refakat İzni: Anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına uzatılır. Refakatten Dolayı Aylıksız İzin: Hasta olan memura iznin bitiminden itibaren, sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine on sekiz aya kadar aylıksız izin verilebilir. Doğum Yapan Kadın Memura 24 Ay Aylıksız İzin: Doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden yirmi dört aya kadar aylıksız izin verilir. Doğumdan Dolayı Babaya 24 Ay Aylıksız İzin: Eşi doğum yapan memura ise doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmi dört aya kadar aylıksız izin verilir. Evlat Edinme İzni: Çocuğun ana ve babasının rızasının kesinleştiği tarihten veya veraset dairelerinin izin verme tarihinden itibaren, istekleri üzerine yirmi dört aya kadar aylıksız izin verilebilir. Beş Yıl Hizmeti Olan Memura Aylıksız İzin: Memura, beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği halinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir. 70

72 Hizmetten Çekilme: Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir. Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı bildirilecektir. Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir. Yetkili yönetici, hizmetten çekilme talebini uygun bulduğu takdirde hastanın sağlık hizmeti almasına ve tedavisinin devamına yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır. Bu kapsamda ilgili hastanın sağlık hizmetini devam ettirecek yeni sağlık çalışanını belirleyecek, kurum içerisinde bunun mümkün olmaması halinde hastanın hizmet alabileceği başka bir sağlık kurumuna sevkini ve hizmet alımını sağlayacaktır. Bu süreç sırasında hastanın tedavisinin aksatılmamasına itina edilecektir KADRO TERFİ İŞLEMLERİ Terfi zamanı gelen memurun terfisi personel şefliği tarafından hazırlanır. Çalışan kişiye tebliğ edilir. İşlem yapılmak üzere ilgili birim olan mutemetliğe iletilir DİSİPLİN VE CEZA İŞLEMLERİ: Vatandaş ve çalışan şikayetlerinde izlenen disiplin ve ceza işlemlerinin uygulanması Soruşturma açılması Soruşturmacı tayini Soruşturma onayı Soruşturmanın yapılması Soruşturma raporu Sanığın savunmasının alınması Disiplin Cezası vermeye yetkili merciler Kararların ilgiye tebliği ve uygulama ve itiraz gibi işlemler sırasıyla uygulanır. 71

73 16.3. BİLGİ İŞLEM EĞİTİMİ HBYS GİRİŞ VE YETKİLENDİRME Kullanıcılar kendileri için belirlenmiş olan kullanıcı adı ve şifreyle sisteme giriş yapabilmekte olup yalnızca çalıştıkları birim, branş ve rolleriyle ilgili modül ve ekranlara erişim iznine sahiptir. Kullanıcıların erişim izinleri Bilgi İşlem Merkezi tarafından izlenmektedir POLİKLİNİK VE KLİNİK İŞLEMLERİ Ayaktan Hasta Yeni hasta kaydı ve kaydı bulunan hastaların bulunması Hastane dahilindeki laboratuvarlarda yapılamayan tetkikler için sevk işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve bu tetkiklerin hastanın mali kayıtlarına yansıtılması Birden fazla incelemeyi içeren paketler kullanılması Kontrol için gelen hastalara ait işlemlerin gerçekleştirilmesi Sevk İşlemlerinin yapılması ve sevk işlemleri ile ilgili bilgilerin tutulması E-Reçete ve İlaç Raporlarının oluşturulması Hastanın muayenesi sırasında, doktor tarafından gerekli görülen isteklerin (radyoloji, laboratuvar, vb.) sisteme girilmesi ve sonuçların görülebilmesi Yatan Hasta Poliklinik, acil ya da başka bir servis hastasının ve yenidoğanın servise kabulü ile ilgili işlemlerin gerçekleştirilmesi Hastanın yatışları ile ilgili tüm kayıtların tutulması (Hasta bilgileri, yatış onayı bilgileri gibi) Tüm servislerdeki dolu, boş yatakların listelenmesi Hasta tabelası bilgileri ve hastanın yatışı sırasında gerçekleştirilen tetkik ve tedavilerin sisteme girilebilmesi ve bu kayıtlara ulaşılabilmesi Doktor isteklerinin (tedavi, ilaç vb.) sisteme girilmesi Hastane dahilinde yapılmayan tetkikler için sevk işlemleri gerçekleştirilmesi Konsültasyon isteklerinin yapılması Hastanın yatışı sırasında yapılan ameliyat, eczane, laboratuvar, röntgen vs. gibi işlemler ve kullanılan tüm malzemelerin sisteme girilmesi Yatak ya da servis değişiklikleri, izinli ayrılışlar gibi işlemlerin yapılması Hasta refakatçilerine ait işlemlerin yapılabilmesi 72

74 Epikriz raporları hazırlanması ve istenildiğinde başka bir servis, poliklinik ya da kuruma sevk işlemlerinin yapılması Serviste yapılan cerrahi müdahalelerle ilgili bilgilerin tutulması Düzenlenmesi gereken matbu formların çıktılarının alınabilmesi Bildirimi zorunlu hastalıkların sisteme girilmesi Yatış İşlemleri Poliklinik, acil ya da başka bir servis hastasının ve yenidoğanın servise kabulü ile ilgili işlemlerin gerçekleştirilmesi Hastanın yatışları ile ilgili tüm kayıtların tutulması (hasta bilgileri, yatış onayı vb) Tüm servislerdeki dolu, boş yatakların listelenmesi Hasta tabelası bilgileri ve hastanın yatışı sırasında gerçekleştirilen tetkik ve tedavilerin sisteme girilebilmesi ve bu kayıtlara ulaşılabilmesi Tahlil ve Tetkik İstemleri Laboratuvar tahlil ve tetkiklerinin sisteme girilmesi ENFEKSİYON KONTROL EĞİTİMİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ GÖREVLERİ Bilimsel esaslar çerçevesinde, yataklı tedavi kurumunun özelliklerine ve şartlarına uygun bir enfeksiyon kontrol programı belirleyerek uygulamak, yönetime ve ilgili bölümlere bu konuda öneriler sunmak, Güncel ulusal ve uluslararası kılavuzları dikkate alarak yataklı tedavi kurumunda uygulanması gereken enfeksiyon kontrol standartlarını yazılı hale getirmek, bunları gerektikçe güncellemek, Yataklı tedavi kurumunda çalışan personele, bu standartları uygulayabilmeleri için devamlı hizmet içi eğitim verilmesini sağlamak ve uygulamaları denetlemek, Yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarına ve şartlarına uygun bir sürveyans programı geliştirmek ve çalışmalarının sürekliliğini sağlamak, Hastane enfeksiyonu yönünden, öncelik taşıyan bölümleri saptayarak ve bulgulara göre harekete geçerek, hastane enfeksiyon kontrol programı için hedefler koymak, her yılın sonunda hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını değerlendirmek ve yıllık çalışma raporunda bu değerlendirmelere yer vermek, 73

75 Antibiyotik, dezenfeksiyon, antisepsi, sterilizasyon araç ve gereçlerin, enfeksiyon kontrolü ile ilgili diğer demirbaş ve sarf malzeme alımlarında, ilgili komisyonlara görüş bildirmek, görev alanı ile ilgili hususlarda yataklı tedavi kurumunun inşaat ve tadilat kararları ile ilgili olarak gerektiğinde yönetime görüş bildirmek, Hastalar veya yataklı tedavi kurumu personeli için tehdit oluşturan bir enfeksiyon riskinin belirlenmesi durumunda, gerekli incelemeleri yapmak, izolasyon tedbirlerini belirlemek, izlemek ve böyle bir riskin varlığının saptanması durumunda, ilgili bölüme hasta alımının kısıtlanması veya gerektiğinde durdurulması hususunda karar almak, Sürveyans verilerini ve eczaneden alınan antibiyotik tüketim verilerini dikkate alarak, antibiyotik kullanım politikalarını belirlemek, uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek, Sterilizasyon, antisepsi ve dezenfeksiyon işlemlerinin ilkelerini ve dezenfektanların seçimi ile ilgili standartları belirlemek, standartlara uygun kullanımını denetlemek, Üç ayda bir olmak üzere, hastane enfeksiyon hızları, etkenleri ve direnç paternlerini içeren sürveyans raporunu hazırlamak ve ilgili bölümlere iletilmek üzere yönetime bildirmek, Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından hazırlanan yıllık faaliyet değerlendirme sonuçlarını yönetime sunmak, Enfeksiyon kontrol ekibi tarafından iletilen sorunlar ve çözüm önerileri konusunda karar almak ve yönetime iletmek, Enfeksiyon kontrol komitesi, görev alanı ile ilgili olarak gerekli gördüğü durumlarda çalışma grupları oluşturmak ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRESİNİN GÖREVLERİ Hastane enfeksiyonları sürveyansını yürütmek amacıyla, mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji laboratuarından kültür sonuçlarını izlemek, günlük klinik ziyaretleri ile ilgili hastaları değerlendirmek, sorumlu hekim ve hemşirelerle koordinasyon sağlayarak, hastane enfeksiyonu gelişen ya da gelişme ihtimali bulunan yeni vakaları saptamak, bu hastaları enfeksiyon riski açısından değerlendirerek gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak, Toplanan sürveyans verilerinin bilgisayar kayıtlarını tutmak, Klinik enfeksiyon hızı artışlarını veya belirli mikroorganizmalarla oluşan enfeksiyonlardaki artısı belirlemek ve bunları enfeksiyon kontrol hekimine bildirmek, Hastane enfeksiyon salgını şüphesi olduğunda, bunun kaynağını aramaya ve sorunu çözmeye yönelik çalışmalara katılmak, En az haftada bir kez enfeksiyon kontrol hekimi ile bir araya gelerek, çalışmaları değerlendirmek, Bölümlerle ilgili sorunları enfeksiyon kontrol hekimi ile birlikte o bölümlere iletmek, bu bölümlerin kontrol tedbirlerinin oluşturulması, uygulanması ve değerlendirilmesine katılımlarını sağlamak, Enfeksiyon kontrol programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasında görev almak, Yataklı tedavi kurumu genelinde enfeksiyon kontrol uygulamalarını izlemek, Yataklı tedavi kurumu personeline hastane enfeksiyonları ve kontrolü konusunda eğitim vermektir. 74

76 HASTANE ENFEKSİYONLARI TANIMI Hastaların; o Hastaneye başvurduktan saat sonra o Taburcu olduktan sonra ilk 10 gün o Operasyondan sonra ilk 30 gün o Operasyonda implant konulmuşsa 1 yıl içinde ortaya çıkabilen enfeksiyonlar Annede enfeksiyon yok, saat sonra doğan bebek enfekte ise hastane enfeksiyonu kabul edilir ENFEKSİYON KONTROL PROGRAMININ AMAÇLARI Hastayı korumak Sağlık çalışanlarını, ziyaretçileri ve hastane ortamındaki diğer insanları korumak Mümkün olan her durumda ilk iki amaca maliyet etkin bir şekilde ulaşmak HASTANE ENFEKSİYONLARININ BULAŞMA YOLU Enfeksiyöz etkenin kaynaktan duyarlı konağa geçiş yoludur. Temas (Direkt veya indirekt) Hava yolu Damlacık Vektör aracılı 75

77 HASTANE ENFEKSİYONLARININ RİSK FAKTÖRLERİ Mikrobiyal faktörler Artmış antibiyotik kullanımı (flora değişikliği, multiple dirençli patojenler) Konakçı faktörleri Kronik Akciğer Hastalığı, yaş, malnütrisyon, Diabetes Mellitus, alkolizm, nöropati, miyopati, travma, yanık vb. Tedavi yöntemleri Sedatif ilaçlar, paralitik ilaçlar, kortikosteroidler, antasidler, stres ülseri profilaksisi, antibiyotik tedavisi, multipl kan transfüzyonları Çevresel faktörler Cerrahi (tip, süre) İnvaziv girişimler (kateterizasyon, entübasyon, vb.) Nozokomiyal pnömonilerin %83 ü mekanik ventilasyonla Üriner sistem enfeksiyonlarının %97 si üriner kateter kulanımı ile Primer kan dolaşımı enfeksiyonlarının %87 si santral kateterlerle ilişkili Hijyenik alışkanlıklar El hijyeni HASTANE ENFEKSİYONLARI VE PERSONEL SAĞLIĞI Sağlık hizmeti veren, -Doktor -Ebe -Hemşire -Diş hekimi -Stajyer öğrenciler ve diğer sağlık personelleri risk altındadır. Sağlık personelinin infeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve Hİ nın yayılımı açısından önemlidir. Sağlık çalışanlarının infeksiyondan korunması 3 amaca yöneliktir Çalışanın sağlığının korunması İş gücü kaybının önlenmesi Hastane kökenli infeksiyonların önlenmesi Sağlık personelinin izleminde temel noktalar; Eğitim Aşı ile önlenebilen infeksiyonlara karşı bağışıklanma Hasta sağlık personeli için alınacak önlemlerin belirlenmesidir 76

78 HASTANE ENFEKSİYONLARININ AZALTILMASI İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR El hijyeni Standart önlemler ve izolasyonlar Enfeksiyon kontrol kılavuzları _ Kontrollü antibiyotik kullanımı EL HİJYENİ El temizliği bireysel hijyenin ilk adımıdır. El yıkama, günlük yaşantı içinde her şeyden önce kişinin kendi sağlığı için önemliyken, çalışma ortamında, diğer kişilerin sağlığı için de önem kazanmaktadır. Başta sağlık sektörü olmak üzere birçok iş kolunda, çalışanların el yıkamasındaki aksaklıklar, toplumu tehdit eden ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Hastanede yatan hastalar genellikle sağlıksızdırlar, bir ameliyat sonrası iyileşme dönemi içindedirler ya da bağışıklık sistemlerinin zayıf olması nedeniyle enfeksiyon riskleri yüksektir. Sadece hasta teması değil odasındaki eşya ve yüzeylerle temas da kontaminasyona neden olabilir. Enfeksiyon oluşumunun önlenmesinde en kolay ve etkin yollardan biri, tüm sağlık çalışanları, görevli, hasta ve ziyaretçileri tarafından el hijyeni kurallarına uyulmasıdır. Her gün normal deriden, canlı mikroorganizma içeren 10 6 hücre dökülür. Hasta yakınındaki cansız çevre kontamine olur. Hastaya / yakınındaki cansız çevreye temas ile sağlık çalışanlarının ellerinin kontaminasyonu ve kontamine ellerden çapraz kontaminasyona neden olur. Kontamine bir gerece temas el kontaminasyonuna Diğer gereç veya hastaya kontamine ellerle temas onların da kontaminasyonuna Mikroorganizmaların onlara nakline ve elde var olan herhangi bir kesiden mikroorganizmaların kan dolaşımına girmesine ve enfeksiyon gelişimine sebep olur. EL HİJYENİ İLE İLGİLİ TANIMLAR Kontaminasyon: Bulaşma, kirlenme anlamına gelmektedir. Flora: Vücudun her anatomik bölgesinde yaşamını sürdüren bu bakteri topluluklarına flora adı verilir. Kalıcı Flora: Cildin derin tabakalarında bulunan bakterilerdir, uzaklaştırılamaz. Hastane enfeksiyonlarından sorumlu değildir. Geçici Flora: Cildin yüzeyel kısmına kolonize olur ve uzaklaştırılabilir. Hastane enfeksiyonlarından sorumludur. Sterilizasyon: Herhangi bir maddenin veya cismin birlikte bulunduğu tüm mikroorganizmaların her türlü canlı ve aktif şekillerinden temizlenmesidir. Dezenfeksiyon: Patojen mikroorganizmaların ve çok dirençli olmayan diğer mikroorganizmaların tahrip edilmesi veya virüslerin inaktive edilmesidir. Dezenfektan: Dezenfeksiyon işleminde kullanılan kimyasal maddelere dezenfektan veya sanitizer denmektedir. Dezenfektan maddeler enfeksiyon oluşturabilecek patojen mikroorganizmaların tahrip edilmesi için kullanılan kimyasal maddelerdir. Antisepsi: Patojen mikroorganizmaların üremelerini durdurmak veya öldürmek için canlı doku üzerine kimyasal maddelerin uygulanmasıdır. Antisepsi için kullanılan kimyasal maddelere antiseptik denir. 77

79 Düz sabun: Antimikrobiyal içermeyen ya da sadece koruyucu olacak kadar içeren deterjanı ifade eder. Kir ve beraberindeki mikroorganizmaların fiziksel olarak giderilmesi amacı ile kullanılır. Antimikrobiyal sabun: Cilt florasına karşı in vitro ve in vivo etkiye sahip antiseptik madde içeren sabunu ifade eder. Belirgin olarak kirli el: Kir veya proteinli materyal, kan ve diğer vücut sıvıları ile görünür bir şekilde kontamine olmuş eli ifade eder. El yıkama: Ellerin düz sabun ve su ile yıkanmasıdır. El hijyeni: El yıkama, antiseptik ile yıkama, antiseptik ile ovma veya cerrahi el antisepsisi dahil olmak üzere tüm uygulamaları kapsayan genel bir tanımdır. El antisepsisi: Antiseptik el yıkama veya antiseptik el ovmayı ifade eder. Cerrahi el antisepsisi: Cerrahi personel tarafından operasyon öncesinde geçici florayı elimine etmek ve kalıcı florayı azaltmak üzere yapılan el yıkama veya el ovmayı tanımlar. EL YIKAMA: El yıkamayı, basit sosyal tip, hijyenik tip, cerrahi tip olarak 3 ana başlıkta incelemek mümkündür. Sosyal El Yıkama: Ellerin düz sabun ve su ile yıkanması işlemidir. Ellerin her kirlenmesinde Yiyecek tutmadan, yemek yemeden ve hastaya yemek yedirmeden önce Hasta bakımına başlamadan önce Tuvaleti kullanmadan önce ve sonra Hijyenik el yıkama: Kontaminasyon sonrasında kir ve geçici florayı mekanik olarak uzaklaştırma, dezenfektan ile kalıcı florayı da bir miktar azaltmak işlemidir. Kirli olmasa bile aşağıdaki durumlarda eller yıkanır. Mesaiye başlamadan önce Kirlilik hissedildiği anda Eldiven giymeden önce ve sonra Her türlü açık yara ile temastan önce ve sonra Mikroorganizmaların bulaşma olasılığı yüksek cisimlere temas sonrası Vücut sıvıları, sekresyonlar, mukoza, bütünlüğü bozulmuş deri ya da yara ile temas halinde Aseptik teknik gerektiren işlemler ve invaziv girişimlerden önce ve sonra İnfeksiyon olasılığı olan hastaya temastan sonra İnfekte hastaya temastan sonra Yoğun bakım gibi infeksiyon riskinin yüksek olduğu birimlerde hastaya temastan önce ve sonra Pansuman değişimlerinden önce ve sonra Hastada kontamine vücut bölgesinden temiz bölgeye geçerken İmmun yetersizliği olan hastaya temastan önce ve sonra Yenidoğan ile temastan önce ve sonra Tuvalet kullanımından önce ve sonra 78

80 Hijyenik el yıkama tekniği Elde bulunan tüm takılar ve saat çıkarılır Musluk açılır, eller ıslatılır, 3-5 ml sabun avuç içine alınır El yüzeyinin tamamı avuç içi sabunlanır Bol su ile eller durulanır Kağıt havlu ile eller kurulanır Kağıt havlu ile musluk kapatılır Alkol bazlı el antiseptiği üretici firmanın talimatı doğrultusunda ellere uygulanır İşleme solüsyon kuruyana dek devam edilir Cerrahi el yıkama: Ellerde bulunan kalıcı floranın büyük bir kısmını uzaklaştırarak cerrahi girişim boyunca eldivende yırtılma ve delinme olasılığına karşı ellerdeki bakteri sayısını düşük tutmaktır. Hijyenik El Ovma Alkol ancak temiz şartlarda etkili olduğundan görünür kir varsa eller önce su ve sabunla yıkanarak kurutulur Alkol bazlı solüsyon 3-5 ml. avuca alır. İki el birleştirilerek tüm el yüzeyi ve parmaklara temas edecek şekilde 1 dk. süre ile iyice ovuşturulur, kendi halinde kuruması beklenir. Eldiven kullanımı: Eldiven, çapraz bulaşları( sağlık personelinin elinden hastalara veya steril malzemelere, hastadan sağlık personeline, sağlık personeli eliyle hastadan hastaya) önlemek için giyilir. Eldiven bulaşma riskini tamamen kaldırmaz, bu nedenle eldiven el yıkama yerine kullanılmamalıdır. Eldiven giymeden önce ve eldiveni çıkardıktan sonra eller mutlaka yıkanmalıdır. Bulaşma riskinin fazla olduğu durumlarda çift eldiven giyilebilir. Hastadan bir başka hastaya geçerken ayrıca aynı hastanın kontamine bir bölgesiyle temastan sonra başka bir bölgeye temas etmeden önce eldiven değiştirilmelidir. Sağlık personelinin elinde kesik, çizik ve çatlaklar olduğunda rutin işlemler sırasında da kendini korumak için eldiven giymelidir. Aynı eldivenle asla iki farklı girişimde bulunulmamalıdır 79

81 HASTANEDE ÜRETİLEN ATIKLAR Hastanelerde atıklar dörde ayrılır; A ) TIBBİ ATIK Enfekte Atık: Enfeksiyon yapıcı etkenleri taşıdığı bilinen veya taşıması muhtemel başta kan ve kan ürünleri olmak üzere her türlü vücut sıvıları ve insan dokuları, organları, anatomik parçalar, otopsi materyali, plasenta, fetüs ve diğer patolojik materyal, bu tür materyal ile bulaşmış eldiven, bandaj, flaster, tamponlar ve karantina altındaki hastaların vücut çıktıları, bakteri ve virüs tutucu hava filtreleridir. Patolojik Atık: Dokular, organ ve vücut parçaları ile ameliyat, otopsi vb. tıbbi müdahaleler sırasında ortaya çıkan sıvıları, ameliyathaneler, morg, otopsi, adli tıp gibi yerlerden gelen vücut parçaları, plesanta, kesik uzuvlar, biyolojik deneylerde kullanılan kobay leşleri patolojik atıklardır. Kesici-Delici Atık: Batma ve sıyrık gibi yaralanmalara neden olabilecek enjektör ve diğer tüm deri altı girişim iğneleri, lanset, bistüri, bıçak, serum seti iğnesi, cerrahi sütur iğneleri, biyopsi iğneleri, intraket, kırık cam, ampul, lam-lamel, kırılmış cam tüp ve petri kapları gibi atıklardır. B ) TEHLİKELİ ATIK Farmasötik Atık: Kullanım süresi dolmuş veya artık kullanılmayan, ambalajı bozulmuş, dökülmüş ve kontamine olmuş ilaçlar, aşılar, serumlar ve diğer farmasötik ürünler ile bunların artıklarını ihtiva eden kullanılmış eldivenler, hortumlar, şişeler ve kutulardır. Genotoksik Atık: Hücre DNA sı üzerinde mutasyon yapıcı, kanserojen veya insan veya hayvanda düşüğe neden olabilecek türden farmasötik ve kimyasal maddeler, kanser tedavisinde kullanılan sitotoksik (antineoplastik) ürünler ve radyoaktif materyal ihtiva eden atıklar ile bu tür ajanlar ile tedavi gören hastaların idrar ve dışkı gibi vücut çıktıları genotoksik atıklardır. Kimyasal Atık: Ünitelerde tanı, tedavi veya deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan ve insan ve çevre sağlığı için çeşitli etkilerle zararlı olabilen kimyasal maddelerin gaz, katı veya sıvı atıklarıdır. Ağır Metal İçeren Atık: Ünitelerde tanı, tedavi veya deneysel araştırmalar gibi tıbbi alanlarda kullanılan termometre, tansiyon ölçme aleti ve radyasyondan koruma amaçlı paneller gibi alet ve ekipmanların içinde veya bünyesinde bulunan civa, kadmiyum ve kurşun içeren atıklardır. C ) EVSEL ATIK Genel atıklar: Sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, idari birimler, temizlik hizmetleri, mutfak, ambar ve atölyelerden gelen atıklardır. Ambalaj (Geri dönüşümlü) Atıkları: Kağıt, karton, mukavva, plastik, cam, metal vb. gibi tekrar kullanılabilir olan atıktır. D ) RADYOAKTİF ATIK Radyoaktif madde içeren atıklardır. 80

82 ATIKLARIN DOĞRU AYRIŞTIRILMASI Evsel nitelikli atıklar siyah renkli poşetlerde toplanır. Ambalaj atıkları, kontamine olmamak koşuluyla mavi renkli poşette toplanır Tıbbi atıklar kırmızı renkli özel nitelikli torbada toplanır Kesici-delici atıklar ve tehlikeli kesici-delici aletler kırmızı/sarı renkli kesicidelici alet kutusu ya da özel üretilmiş karton kutularda toplanır Tehlikeli atıklar diğer atıklardan ayrı, mavi renkli varillerde toplanır 81

83 KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI VE ÖNLENMESİ Sağlık çalışanları bu tür yaralanmalar sonucunda; Hepatit C (HCV), Hepatit B (HBV), AIDS (HIV) virüsüne maruz kalmaktadırlar. Kesici Delici Aletlerle Yaralanma Nedenleri Yanlış kullanım, Güvenli aletlerin uygunsuz kullanımı ve yanlış seçimi, Uygun olmayan tekniklerin kullanılması, Alet ya da enjektörün uygunsuz yerleştirilmesi (hastanın aniden hareket etmesi vb) Çalışan birisiyle çarpışma, Temizlik esnasında oluşan sıçramalar vb nedenlere bağlı olabilir. NE ÖNLEM ALMALIYIZ? Güvenli aletlerin kullanımı yaygınlaştırılmalı İğneler hiç bir zaman yeniden kılıfına geçirilmemeli, ucu bükülmemeli Her tür kesici-delici alet özel kesici-delici alet kutularına atılmalı Her hastaya infekte olduğu kabul edilerek yaklaşılmalı o Kanla, her tür vücut sıvısı ve ter dışında her tür vücut salgısı ile o Mukoza ile o Bütünlüğü bozulmuş ciltle temas sırasında Eldiven giyilmeli, Eldiven çıkarıldıktan sonra eller yıkanmalıdır. Hastanın sekresyonlarının etrafa sıçrama ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda ek bariyer önlemleri kullanılmalı: o Maske o Önlük o Gözlük Hepatit veya HIV marker sonuçları bilinen veya bilinmeyen tüm hastalarda bu önlemlere uyulmalıdır. Kesici delici alet ile yaralanma bildirim formu ve kan ve vücut sıvıları ile temas bildirim formu gibi vaka kayıt formlarımız mevcuttur. Yaralanma sonrasında ilgili formlar doldurularak enfeksiyon birimine kişi takibi ve tedavisi için yönlendirilir. Yaralanmalarla ilgili aylık verilerin istatistiği, enfeksiyon birimi tarafından yapılır. 3 aylık veriler kalite birimine bildirilir. Birim hedefine ulaşılamayan durumlarda düzeltici önleyici faaliyetler planlanır, uygulanır. 82

84 Riskli Yaralanma Anında Yapılması Gerekenler Yaralanmanın meydana geldiği cilt bölgesi su ve sabunla yıkanmalı Mukozal temas durumunda, kan veya vücut sıvısı ile temas eden mukoza bölgesi bol su ile yıkanmalı Yaralanmanın meydana geldiği bölge sıkılarak kanatılmamalı Yaralanmanın meydana geldiği bölgenin yıkandıktan sonra antiseptik solüsyonla silinmesinde sakınca yok (ek korunma sağlamıyor) Yaralanmanın meydana geldiği bölgeye çamaşır suyu vb. kostik maddeler ve dezenfektan solüsyonlar sürülmemeli Yaralanan kişinin markerleri bilinmiyor ise hemen kan alınarak HBsAg, anti-hbs Ab, anti-hcv Ab bakılmalı STANDART ÖNLEMLER VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ İzolasyon; ayırma, tecrit etme anlamına gelmektedir. Enfekte ve kolonize hastalardan; Diğer hastalara, Hastane ziyaretçilerine, Sağlık personeline mikroorganizmaların bulaşının engellenmesidir. STANDART İZOLASYON ÖNLEMLERİ Tüm hastaların bakımında kan, vücut sıvıları ve çıkartılarına karşı ilk sırada uygulanacak önlemlerdir. Bu önlemlerin esasını, temizlik ve riskli materyalle teması engelleyecek uygun bariyerin kullanılması oluşturur. Hastanede bakım alan tüm hastalara uygulanır. El yıkama Eldiven kullanımı o Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve bütünlüğü bozulmuş deriye dokunmadan önce eldiven giyilmelidir. o Aynı hastada farklı girişimler için eldiven değiştirilmelidir. Kullanımdan sonra hiçbir yere dokunmadan eldivenler çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. o Hepatit B, Hepatit C ve HİV gibi kan yoluyla bulaşan hastaların invaziv girişimlerinde çift katlı bariyerli eldiven kullanılmalıdır. o Dirseklere kadar uzanan eldiven doğumhanede kullanılır. 83

85 Maske, yüz-göz koruyucu: o İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığı olduğunda göz, burun ve ağız mukozasını koruma amaçlı kullanılmalıdır. o Endüstriyel tip toz maskesi teknik servis personeli tarafından kullanılır. Önlük o İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrayabileceğinden deri ve giysilerin kirlenmesini önlemek için giyilir o Kirlenen önlük dış yüzüne dokunmadan çıkarılmalı ve eller yıkanmalıdır. Kişisel Koruyucu Önlemler: Her dönem 1 defa birim sorumlularıyla risk değerlendirmesi yapılarak yüksek risk tespit edilen birimlere yönelik özel tedbirler alınmaktadır. o Birimlerde iş yüküne göre sağlık çalışanı sayıları yeterli hale getirilmektedir. o Acil Servis, Ameliyathane, Yoğun Bakım ve Doğumhane bekleme alanlarında 24 saat görev yapan güvenlik personelleri bulundurulmaktadır. Tüm koridor ve ana giriş çıkışlar güvenlik kameralarıyla izlenmektedir. Tüm birimler 24 saat merkezi olarak havalandırılmakta, iklimlendirilmekte ve aydınlatılmaktadır. o Koruyucu Ekipman Kullanımı: Tüm birimlerde kişisel koruyucu ekipmanlar, Kişisel Koruyucu Ekipman Planı na göre ve yeterli sayıda bulundurulmaktadır. o Gürültülü birimler olan çamaşırhane ve sterilizasyonda kulaklık kullanılmaktadır. o Görüntüleme hizmeti sunan tüm birimlerde koruyucu kurşun ekipmanlar bulundurulmaktadır. Hasta bakım malzemeleri: o Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve deriye dokunmadan, giysiler ve diğer malzemeler, başka hastalar ve çevre kontamine edilmeden uzaklaştırılmalıdır o Bir kullanımlık malzemeler hemen atılmalıdır, tekrar kullanılacak olanlar uygun yöntemlerle steril / dezenfekte edilmelidir o Yatak çarşafları, çevrekontamine edilmeden uygun şekilde çamaşırhaneye gönderilmelidir 84

86 BULAŞMA YOLUNA YÖNELİK ÖNLEMLER Temas İzolasyonu Tek kişilik oda veya kohort uygulaması yapılır Oda kapısına temas izolasyonu olduğunu simgeliyen kımızı yıldız asılır Hasta odasına girişte temiz, steril olmayan eldiven giyilir İnfekte materyalle (dışkı / yara drenajı vb) temas olursa eldivenler değiştirilir Eldiven ve önlük hasta odasını terk etmeden önce veya hasta başından ayrılırken çıkarılır Damlacık İzolasyonu Büyük partiküllü (> 5µm) damlacıkların geçişinin önlenmesinde kullanılır Partiküller büyük olduğu için yere çöker Bulaşmanın olması için kaynak ve duyarlı kişi arasında yakın mesafe (yaklaşık 1 m) gereklidir Oda kapısına damlacık izolasyonu olduğunu gösteren mavi papatya asılır Duyarlı kişiye burun-ağız-konjonktiva yoluyla bulaşma olur Enfekte hastaların konuşması, öksürmesi ya da burun silmesi, aspirasyon, entübasyon, bronkoskopi gibi işlemler sırasında gerçekleşebilir Hasta tek kişilik odaya alınmalıdır Eğer tek kişilik oda yoksa aynı mikroorganizma ile enfekte ve başka enfeksiyonu olmayan bir hasta ile aynı odayı paylaşabilir Eğer farklı tanılı hastalarla aynı odayı paylaşması gerekiyorsa yataklar arası mesafe en az 1 m olmalıdır Oda kapısı açık olabilir, özel havalandırma gerekmez Sağlık personeli hastaya 1 metreden yakın mesafede çalışırken maske takmalıdır Hasta çok gerekmedikçe oda dışına çıkmamalıdır. Oda dışına çıkacaksa cerrahi maske ile çıkarılmalıdır. 85

87 Solunum İzolasyonu Küçük partiküllerin (<5µm) geçişinin önlenmesinde kullanılır Partiküller küçük olduğu için havada asılı kalır Bu asılı partiküller hava akımıyla çok uzak mesafelere kadar gidebilirler. Özel havalandırma ya da ventilasyon sistemi gereklidir Odanın kapısına solunum izolasyonu olduğunu gösteren sarı yaprak asılır Hava akımı koridordan odaya olmalı (negatif basınç) Saatte 6-12 kez hava değişimi sağlanmalı Odadan dışarı hava çıkıyorsa filtre edilmeli Oda kapısı kapalı tutulmalıdır Çok geçerli nedenler olmadıkça hasta oda dışına çıkarılmaz. Çıkması gerekiyorsa cerrahi maske takılır Pulmoner tüberküloz tanısı veya şüphesi olan hasta; Odasına girerken N95 solunum maskesi takılmalıdır Kızamık, suçiçeği tanısı olan hasta; Odasına duyarlı kişiler girmemelidir. Mutlaka girmesi gerekiyorsa N95 solunum maskesi ile girmelidirler. Bağışık iseler maske takmalarına gerek yoktur. 86

88 HASTANE TEMİZLİĞİ Hastane Ortamı Temizliği: Hastane ortamından toprak, kir, organik madde ve bakteriyel sporlar dahil mikroorganizmaların büyük bir kısmının ortadan kaldırılmasıdır. Çok Yüksek Riskli Alanlar: Ameliyathaneler, yoğun bakımlar, hemodiyaliz üniteleri, izolasyon odaları, yanık üniteleri ve bu alanlardaki banyo, koridor, depo, toplantı odası, büro ve personel odaları Yüksek Riskli Alanlar: Acil servis, sterilizasyon ünitesi, steril destek alanları ve bu alanlardaki banyo, koridor, ofis, depo, toplamı odası, büro ve personel odaları Orta Riskli Alanlar: Günlük kullanım alanları, genel klinikler, mutfak, laboratuarlar, radyoloji, halka açık işlek bölümler, poliklinikler, patoloji, eczane, lojmanlar, tedavi odaları, bekleme odaları, morg, kafeterya ve diğer iç alanlar (banyo, koridor, asansör, toplantı odası, ofis bürolar, merdivenler, personel odaları ve depolar) Düşük Riskli Alanlar: İdari bölümler, amfi, konferans salonları, steril olmayan destek bölümleri ve diğer iç alanlar (banyo, balkon, koridor, asansör, mutfak, depo, toplantı odası, büro ve personel odaları, yükleme boşaltma odaları) En Az Riskli Alanlar: Arşiv, teknik servis, çevre alanlar ve bu alanlardaki iç bölümler (balkon, tuvalet, koridor, yollar, bahçe bölümleri, asansör, depo, toplantı odası, bürolar) Kullanılan Cihaz, Makina Ve Teçhizat: Çift kovalı temizlik arabası, kuru mop, kuru paspas, ıslak paspas, genel temizlik ürünü, klor bileşiği, sarf malzemeler. Temizlik Solüsyonlarının Hazırlanması Ve Uygulanması Yüzey temizleyici, paspas arabası kovasına 10 litre suya 100 ml (1 çay bardağı ) ilave edilerek sulandırılır Temizlik malzemeleri işlem bitince kova içerisinde bırakılmaz. Kullanılan solüsyon başka bir solüsyonla karıştırılmaz. Rutin temizlikte özel durumlar dışında dezenfektan kullanılmaz. Her bez farklı alanlarda kullanılır Zemin temizliğinde kuru mop ve elektrik süpürgesi ile tozlar alınır, ıslak paspasla paspaslanır Kuru paspas ile de kurulanır 87

89 Uygulama Temizlik yukarıdan aşağıya, temizden kirliye doğru uygulanır Her klinikteki zemin temizliğinden sonra temizlik solüsyonu dökülür Sabah 07.30, öğle 12.30, akşam da klor bileşikleri ile hazırlanmış paspas suyu ile poliklinikler ve hasta bekleme salonu paspas yapılır Hasta Bekleme Salonlarının Temizliği Zemin tozdan arındırılır (mop ve el süpürgesi veya elektrikli süpürge yardımı ile) Zemin dik olarak ikiye bölünür. İlk önce bir bölüm paspaslanır daha sonra diğer bölüm paspaslanır. Böylece güvenli geçiş engellenmemiş olur. Son olarak duvar kenarları alınarak temizlik işlemi bitirilir Gün sonunda da işlem tekrarlanır. Hasta kabul ile birlikte duvarlar, pencereler, banko, telefon ve bilgisayarlar uygun bez ile silinir Polikliniklerin Temizliği Temizlik öncesi ve sonrası eller ENF. TL.01 Hastane El Hijyeni ve Eldiven Kullanma Talimatı na uygun olarak yıkanır Non-steril eldivenler giyilir Çöpler ATK. PR.01 Atık Yönetimi Prosedürü ne uygun olarak toplanır Polikliniklerdeki hasta muayene masaları ve hastanın temas ettiği diğer yerler, öğleyin, gün sonunda ve her kirlendiğinde granüllü deterjanla fırçalanır, sarı bezle silinip durulanır Kirlendikçe muayene masası örtüsü değiştirilir. Kirli malzemeler dezenfeksiyon için ayrılır. Lamba ve muayene koltukları kaba kirinden arındırılıp, mavi bez kullanılarak dezenfektanlı solüsyon ile silinir KBB, Göz Polikliniği nde ve Diş Ünitesi nde, hasta koltuğunda veya çevresinde, kan tükürük ve benzeri vücut sıvıları ile kirlenme varsa önce kâğıt havlu ile kaba kiri alınır. Daha sonra dezenfektanlı solüsyonla sarı bez kullanılarak temizlenir Telefon ve bilgisayarlar dezenfektanlı solüsyonla pembe bezle silinir Muayene masası dışındaki dolap, tezgah ve benzeri malzemeler kaba kirinden arındırılıp, mineralli temizlik malzemesi ile mavi bez kullanılarak silinir Pencere ve kapılar yeşil bezle deterjanlı suyla silinir, son kontrol yapılır Temizlik takip formu temizlik yapan personel tarafından doldurulur, imzalanır. Bölüm sorumlusu tarafından kontrol edilip imzalanır 88

90 Ameliyathanelerin Temizliği Ameliyathane temizliğinde görevli personel bu konuda eğitim almış olmalıdır Ameliyathanede kullanılacak temizlik ekipmanları ameliyathaneye özeldir. Dışarı çıkartılmaz sadece ameliyathanede kullanılır Temizlik solüsyonları her oda için ayrı hazırlanır. Dezenfektan solüsyonlar ve yıkama suları her 20 m 2 de bir değiştirilir Ameliyathane temizlik denetiminden Ameliyathane Sorumlu Hemşiresi sorumludur Günün İlk Ameliyatından Önce Yapılacak Temizlik; Tüm alet ve eşyaların ve lambaların tüy bırakmayan bez ile tozu alınır Oda zemini su ve deterjanla yıkanmış paspas ile temizlenir ve kurulanır Temizlik işlemi, temiz alandan kirli alana doğru yapılır Tıbbi atıklar ATK.PR.01 Atık Yönetimi Prosedürü ne uygun olarak toplanır Çöp kovalarının torbaları her ameliyattan sonra değiştirilir, ağzı bağlanarak görevliye teslim edilir Vaka Aralarında Oda Temizlikleri; Öncelikle kan ve vücut sıvıları ile kirletilmiş yüzeyler organik materyalden arındırılıp dezenfekte edilir Yerde kalan diğer atıklar çek-çek ve faraş ile uzaklaştırılır Fırça ve süpürge kesinlikle kullanılmaz Oda zemini uygun dezenfektan solüsyon ile paspaslanır ve kurulanır Temizlik ve dezenfeksiyon için kullanılan solüsyonlar her ameliyattan sonra değiştirilir Yeni vaka başlamadan önce odada bulunan monitör, anestezi cihazı, hasta masası gibi yüzeyler dezenfekte edilmelidir. 89

91 Gün Sonunda Temizlik; Her bölümün ameliyatları farklı saatlerde bittiği için gün sonunda her ameliyat odası için aynı şeklide temizlik yapılır Ameliyat odasındaki tüm taşınabilir aletler tekerlekleri silinerek dışarı çıkartılır, dolaplar ve lambalar dezenfektanlı solüsyon ile silinir ve kurulanır Oda zemini dezenfektanlı solüsyon ile silinir ve kurulanır Oda dışına çıkarılan tüm malzemelerin yüzey ve tekerlekleri temizlenip odaya yerleştirilir Cerrahi el yıkama lavaboları önce sıvı deterjan ile veya ovma maddesi ile temizlenir ve ardından dezenfekte edilir Ameliyathane koridorları dezenfektan solüsyon ile silinir ve kurulanır Temizlik takip formu temizlik yapan personel tarafından doldurulur, imzalanır. Bölüm sorumlusu tarafından kontrol edilip imzalanır Ofislerin Temizliği Çöpler Atık Yönetimi Prosedürü ne uygun olarak toplanır Zemin üzerindeki çöpler çek-çek veya elektrik süpürgesi ile toplanır Masa, sandalye, etajer, bilgisayar, telefon vb. tozları her gün pembe bezle alınır, kapı kolları yeşil bez kullanılarak deterjan ile temizlenir Zemin, deterjanlı su ile ıslatılıp, sıkılmış paspasla silinir ve kurulanır Temizlik arabasındaki su ve deterjan her gün yeniden hazırlanır, su daha önce kirlenirse hemen değiştirilir Günlük temizlik sonunda, temizlik arabasındaki su boşaldıktan sonra arabada temizlenir, tüm paspas ve bezler yıkanıp asılarak kurutulur 90

92 Tuvaletlerin ve Lavaboların Temizliği Tuvaletlerin temizlik kontrolü Tuvalet Temizlik Listesi Formu na uygun olarak takip edilir Temizlik öncesi ve sonrası eller Hastane El Hijyeni ve Eldiven Kullanma Talimatı na uygun olarak yıkanır Sarf malzemeler tamamlanır Non-steril eldivenler giyilir Çöpler uygun şekilde toplanır Sifon çekilir Tuvalete mineralli deterjan dökülür, sert sünger yardımıyla durulanır, klorakla ağartılır Lavaboya mineralli deterjan dökülür, sert sünger yardımıyla arındırılır, klorakla ağartılır Kapılar, musluk başları, sifon tutamağı her temizlik sırasında klor bileşikleri ile hazırlanmış spreyle silinir Zemin sodyum hipoklorid (klorak) ile yıkanır, çek-çekle suları giderilir Aynalar uygun bezle silinir Kireç ve pas lekeleri olan bölümler pas ve kireç çözücü ile fırçalanır Son kontroller yapılır Haftalık Temizlik Günlük temizliğe ek, olarak bir aylık periyoda her Cuma 3 saat; 1.hafta; tüm hastane, yerlerde deterjan birikimini önleyecek şekilde makineyle yıkanır ve suyu çekilir 2.hafta; tüm kapı, pencere camları, pervazları silinir 3.hafta; duvarlar kirlilik oranı göz önünde bulundurularak silinir 4.hafta, tüm taşınabilir eşyalar (resim, tablo, saat), dolap üstleri tozları alınır Laboratuar, arşiv, morg ve depo temizliği kirlilik oranına göre ayarlanarak temizlenir 91

93 Kan ve Vücut Sıvılarıyla Kirlenmiş Yüzeylerin Temizliği Bütün kan ve vücut sıvıları ENFEKTE kabul edilerek, dökülme ve sıçramalarda temizliği derhal ve güvenli bir şekilde yapılır Öncelikle eldiven giyilir. Kanlı yüzeye klorak dökülür, 3-5 dk. beklenir Zemin üzerine damlayan ya da sıçrayan sıvıların kaba kiri kağıt havlu ile alınır Kullanılan eldiven ve kağıt havlu kırmızı atık torbasına atılır Yeni eldiven giyilir Kirlenen yüzey ya da zemini, kırmızı kovada 1/10 luk çamaşır suyu ( bir litre suya 100 cc ya da 1/2 su bardağı) veya klorsept tabletle (1 litre suya 2 tablet) hazırlanmış solüsyon ile temizlenir Kirli su boşaltılır, temiz su ile durulanır ve kurulanır Kovadaki su boşaltılır, kova sıcak su ile çalkalanır Kirlenen bez, paspas ve mop sıcak su ve deterjanla yıkanır Paspas ve mop, saçaklar yukarıya gelecek şekilde ters olarak kurutulur Bez, paspas ve mop kuruduktan sonra kullanılır İşlem sonrası eller mutlaka yıkanır. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniğini ve İzolasyon Odalarının Temizliği Her sabah hastaların yattığı bölümler, koridorlar, doktor odası önce süpürülmeli ve ardından deterjanlı su ile paspas yapılmalıdır. Paspas sık sık kovada yıkanıp sıkılmalı, hasta odalarının paspası yapılırken her odada su değiştirilmelidir Bu temizlikten sonra % 10 luk çamaşır suyu ile her yer bir kez daha silinmelidir Bu işlemler günde iki kez tekrarlanmalıdır Hasta etajerleri, yemek masaları, karyola başlıkları ve ayakuçları her gün % 10 luk çamaşır suyu ile silinerek dezenfekte edilmelidir Bir odanın temizliği bittikten sonra su değiştirilmelidir 92

94 Bezler sıcak su ve sabunla yıkanarak diğer odaya geçilmelidir Temizlik yapılırken, temiz bölgeden enfekte bölgeye doğru yapılmalıdır Hastaların yatak çarşafları günlük değiştirilmelidir. Kirlenen çarşaflar kirlendiği an değiştirilmelidir. Hasta taburcu olduktan sonra da karyola silinip, çarşaflar değiştirilmelidir. Etajerler % 10 luk çamaşır suyu ile silinmelidir Hemşire bankosu, doktor yazı masası ve benzeri yüzeyler sıcak su ve deterjanla silinmelidir Hasta etajerleri, yemek masalarının bezleri ile karyola bezleri, pencere kenarının bezleri ve kovaları ayrı (mümkünse farklı renklerde) olmalıdır Lavabo ve tuvaletlerin temizliği klor içeren toz ovucu malzemeler ile her sabah ve her kirlendiğinde temizlenmelidir Tuvaletler fırçalanarak, lavabolar ovularak temizlenmelidir Delikli yatakların muşambaları her hastada değiştirilmeli, kovaları çamaşır suyu ile yıkanarak kaldırılmalıdır Mutfak; yüzeyler ve yerler her sabah ve akşam sıcak su ve deterjan ile silinmelidir. Gün boyu kirlenme olduğunda bu işlem tekrarlanmalıdır Yemek kapları disposible olarak kullanılmalıdır Temizlik takip formu temizlik yapan personel tarafından doldurulur, imzalanır, bölüm sorumlusu tarafından kontrol edilip imzalanır Laboratuvar Temizliği Oda temizliği toz kalkmayacak şekilde ve her zaman temiz alandan kirli alana doğru yapılır Oda zemininde kesinlikle fırça veya süpürge kullanılmaz Eldiven giyilir Çöpler PR-23 Atık Yönetimi Prosedürü ne göre toplanır Çöp kovasına atık türüne göre belirlenen renkte çöp poşeti geçirilir Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkayıp durulanır 93

95 Zemin çekçek ve faraşla kaba kirden arındırılır Tüm yüzeyler (cam, kapı, kapı tokmağı, pencere önleri, radyatörler, masa, sandalye, dolap, etajer vb.) kırmızı bezle deterjanlı su ile silip kurulanır Oda zemininin temizliği, eşyaların altları da dahil olacak şekilde ve kapıya doğru paspasla, su ve deterjan kullanılarak yapılmalıdır Kovadaki su boşaltılır Kan ve vücut sıvıları ile kirlenme durumunda ve mikrobiyolojik örnek ve malzemelerle kirlenen alanlar için, Kan ve Vücut Sıvıları ile Kirlenmiş Yüzeylerin Temizlik Talimatı na göre temizlik yapılmalıdır Temizlik bittikten sonra eller mutlaka yıkanır Temizlik takip formu temizlik yapan personel tarafından doldurulur, imzalanır. Bölüm sorumlusu tarafından kontrol edilip imzalanır. Morg Temizliği El hijyeni ve eldiven kullanma talimatına uygun olarak eldiven giyilir Morg buzdolabının içinin ve dışının temizliği ile cenazelerin yıkandığı masanın temizliğini her cenaze sonrası ve rutin olarak her hafta yapılır Temizlik su, deterjan ve klorak kullanarak temiz alandan kirli alana doğru yapılır. İşlem bitiminde, zemin temizliği bölüm için ayrılan mop ve paspas aracılığı ile temiz alandan kirli alana doğru yapılır Cenazenin enfekte olduğu bildirilmişse, deterjanla temizlik yaptıktan sonra dezenfeksiyon için, 1/10 luk çamaşır suyu (çamaşır suyu, bir litre suya 100 cc) veya klorsept tabletle (1 litre suya 2 tablet) hazırlanmış solüsyon kullanarak temizlik tekrarlanır Kan ve vücut sıvıları ile kirlenme varsa; Kan Ve Vücut Sıvılarıyla Kirlenmiş Yüzeylerin Temizlik Talimatı na uygun olarak temizlik yapılır İşlem sonrası oluşan atıklar Atık Yönetimi Talimatı na uygun olarak toplanır Ortamdaki çöp kovalarına tıbbi atık yönetimi talimatına uygun renkte torba geçirilir İşlem sonrası El Hijyeni Ve Eldiven Kullanma Talimatı na uygun olarak eller yıkanır Temizlik takip formu temizlik yapan personel tarafından doldurulur, imzalanır. Bölüm sorumlusu tarafından kontrol edilip imzalanır 94

96 Çevre Temizliği Acil ön bahçesi acil personeli tarafından süpürülür, gerekirse yıkama işlemi yapılır Bahçe temizliği 08:00 ile 09:30 saatleri arasında poliklinik personeli tarafından yapılır Bahçe temizliği özel bahçe süpürgesi ile içten dışa doğru bölümler halinde yapılır Bahçe temizliği eski bina, yeni bina bahçesi ve poliklinik giriş bölümünü kapsar Bahçe temizliğinde toplanan çöpler siyah evsel atık torbalarına konularak çöp konteynırlarına atılar ve konteynırlar kilitlenir Bahçe temizliğinde kullanılan süpürge ve faraşlar çöp konteynırları arkasında muhafaza edilir Bahçede bulunan çöp kovalarına yeni çöp poşetleri yerleştirilir Oturma bankları ve masalar silinir Çöp konteynırları haftada bir kez ve gerek duyuldukça 100/1 çamaşır suyu katkılı su ile Emniyet binası yan bahçesinde yıkanır Bahçedeki ağaç türleri gerektiğinde budama bakım ve sulama işleri yapılır Sabunlukların Temizliği: Sabunluk çıkarılır, yıkanır, kurulanıp tekrar doldurulur. Çamaşır Taşıma Arabalarının Temizliği Çamaşır taşıma arabaları haftada bir periyodik olarak temizlenir Temizleme işlemi 10/100 klorakla silinerek yapılır Çöp Kovalarının Temizliği Çöp Kovaları haftada bir periyodik olarak temizlenir 10/100lük klorakla yıkanır ve kurulanır 95

97 HASTANE TEMİZLİĞİNDE KULLANILAN BEZ VE KOVA RENKLERİ ALANLAR BEZ KOVA Büro tipi alanlar (idari birimler. ayniyat, mutemet vb. depolar, doktor ve hemşire odaları, hemşire deskleri, ayna ve cam yüzeyler, poliklinik bekleme alanlarındaki oturma alanları ve sekreter deskleri, poliklinik içi sekreter ve hekim masası, koltuklar, cam önü ve muayene masasının mobilya kısmı, otomatik kapılar, mobilya yüzeyler YEŞİL YEŞİL Hastaların temas ettiği ve kullandığı alanlar (muayene masası, röntgen masası, duvar tipi röntgen, tekerlekli sandalye, sedye, vb.) el temasının çok olduğu yüzeyler (kapı kolları, asansörler, kapı girişindeki zil ve şifre panelleri vb.) alanlardaki tutunma barları, işlem yapılan çalışma alanları( laboratuarda ve patolojide çalışma tezgahları vb.) ve tıbbi cihazlar ve aletler Tuvalet içerisindeki fayanslar, musluk, duş başlığı, havalandırma ünitesi, lavabo tezgahı, sabunluk, genel tuvaletlerde aradaki mobilya bölme kısım SARI PEMBE SARI KIRMIZI 96

98 16.5. HASTA HAKLARI EĞİTİMİ Hasta hakları; yaşam hakkı ve sağlık hakkı başta olmak üzere anayasalar ve uluslararası belgelerde tanımını bulan, esas olarak insan haklarının ve değerlerinin sağlık hizmetlerine uygulanmasını ifade etmekte ve dayanağını insan haklarıyla ilgili temel belgelerden almaktadır. Bu doğrultuda Sağlık Bakanlığı, 1998 yılında yürürlüğe giren Hasta Hakları Yönetmeliği nin uygulanmasını sağlamak üzere 'Sağlık Tesislerinde Hasta Uygulamalarına İlişkin Yönerge' hazırlayarak uygulamaya koymuştur. Hasta Hakları; Hizmetten genel olarak faydalanma Bilgilendirme Personeli tanıma, seçme ve değiştirme Mahremiyet Reddetme ve durdurma Dini vecibelerini yerine getirebilme Rahatlık Refakatçi bulundurma Müracaat, şikayet ve dava hakkı Eşitlik içinde hizmete ulaşma Kuruluşu seçme ve değiştirme Bilgi isteme Rıza ve izin Güvenlik Saygınlık görme Ziyaret Sürekli hizmet HASTA HAKLARININ TARİHSEL SÜRECİ Hasta Hakları MÖ.400 lü yıllarda Hipokrat ile başlamış olarak kabul edilebilir. O yıllarda tıbbi etik ile ilgili metinlerde Hipokrat Andı nda hasta hakları vardır. Hasta hakları insan haklarının sağlık hizmetindeki yansıması olduğu için, bir bakış açısına göre insan haklarının tarihsel gelişimi bir anlamda hasta haklarının tarihsel gelişimi veya bu gelişiminin başlangıcı olarak kabul edilebilir. Hasta hakları kavramı ilk olarak Amerika da hastalara daha kaliteli hizmet sunmak düşüncesi ile yola çıkan bir grup hekim tarafından ortaya atılmış olup, daha sonra uluslar arası bir çok bildirge ile gelişimini sürdürmüştür. Ülkemizde tarihinde hasta haklarını somut olarak göstermek, sağlık hizmetinin verildiği her yerde, sağlık hizmetini alan herkesin faydalanmasını, hak ihlallerinden korunmasını, gerekirse hukuki yollara başvurabilmesini sağlamak amacı ile Hasta Hakları Yönetmeliği ( tarih ve sayılı) yayınlanmıştır tarih Hasta Hakları Uygulamalarını planlamak, uygulamak, denetlemek ve değerlendirmek amacı ile sağlık tesislerinde Hasta Hakları Uygulamalarına İlişkin Yönerge ( tarih ve sayılı) yayınlanmış ve Bakanlığımızda Hasta Hakları Şube Müdürlüğü kurulmuştur yılı içinde Bakanlığımıza bağlı tüm sağlık kurum ve kuruluşlarını kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması amacı ile ilgili Yönerge günün gereklerine göre revize edilerek, tarihinde Hasta Hakları Uygulama Yönergesi ( tarih ve 3077 sayılı) yayınlanmıştır yılı Ekim ayı itibari ile 100 ve üstü yatak sayılı hastanelerde Hasta Hakları Uygulamaları başlatılmıştır. 97

99 HASTA HAKLARI BİRİMİNİN GÖREVLERİ Hasta Hakları uygulamalarının geliştirilmesi için yerel düzeyde çalışmak Birimlere ulaşan şikâyetleri belirtilen süre içerisinde incelemek ve buna dayanarak şikâyet bildirim formunu doldurmak Hasta Hakları Merkez Birimi nin hazırlamış olduğu hizmet içi ve halkın sağlık eğitimi çalışmalarına yardım etmek Hasta hakları uygulamalarının yerel düzeyde sağlıklı işlemesini sağlamak Hasta Hakları Birimi ne ulaşan şikâyetleri belirtilen süre içerisinde incelemek ve buna dayanarak şikâyet bildirim formunu doldurmak, şikâyet bildirim formunu bir sonraki kademeye göndermek, sonucu takip etmek ayrıca formu Sağlık Bakanlığı Web sayfasına online olarak aktarmak Hastane hizmetleri konusunda yapılan şikâyetleri konularına göre sınıflandırarak hastane yönetimi ile birlikte çalışmak Hasta hakları uygulamalarına ilişkin bilgileri rapor etmek, hasta hakları ihlallerinin yürütülecek çalışmalar sırasına göre yapılacak tüm iş ve işlemlere ilişkin esas ve süreçler yönergede belirlendiği biçimde uygulanması hiçbir aşamada birimlerin veya kişilerin inisiyatif kullanmasına veya istismarına fırsat vermemek görevlerini esas almaktadır. Hasta Hakları Uygulama Aşamaları; Hasta Hakları Birimleri, hasta hakları şikâyet ve zaman süreci olarak adlandırılan usullere göre hareket etmektedir. Şikâyet edilen personelden bir gün içerisinde bilgi istenir, personel 2 gün içerisinde kurula cevap verir. Hasta Hakları Kurulu haftada bir toplanarak (kurulun kendisinin belirleyeceği gün ve saat) dosyalar değerlendirilir, oy çokluğu ile karar verilir (oylama gizli olarak yapılır) Şikâyet sonuçlandıktan sonra, sonuçtan taraflar haberdar edilir. Kararın sonucu idari ve adli takip açısından hastane idaresine ve Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü ne bildirilir. Kurul ilgili personeli kusurlu bulmuş ise dosya gerekli idari ve adli takibat için Başhekimliğe üst yazı ile iletilir. İdare 657 sayılı kanuna göre gerekli idari ve adli takibi yapar. Hasta Hakları Birimi tarafından hasta hakları panoları oluşturulması, eğitim çalışmaları, belge alma hakkı (hastanın tedavisi ile ilgili evraklar), yaptırım, bilgi verme, hastanın tıbbi müdahale öncesi bilgilendirilmesi ve onayının alınması, araştırma ve tez çalışmalarına katılma, yakınları ile görüşme, sorumluluk ve kimlik takma gibi esasları kapsar. 98

100 Hastanemizde Hasta Hakları Kurulu Hastanenin kalite hizmetlerinden sorumlu baştabip yardımcısı kurulun başkanıdır Hasta Hakları Birimi sorumlusu Hakkında başvuruda bulunulan personelin birim sorumlusu Hasta hakları konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşu temsilcisi Varsa hastanın avukatı, ayrıca hasta veya yakını isterlerse kurula girerek kurul üyelerini konu hakkında bilgilendirebilirler. Ama oylamaya katılamazlar ve oylama sırasında kurulda bulunamazlar sayılı Kamu Sendikaları Kanunu'na göre o kurumda yetki almış sendika temsilcisi Valiliğin belirleyeceği bir vatandaş İl Genel Meclis üyeleri arasından vali tarafından seçilecek bir üye Hasta Hakları Eğitimi: Eğitim planı dahilinde düzenli aralıklarla 657 sayılı kanuna tabi personele, tedarikçi firma ve güvenlik personeline kurum içi hasta hakları ve hasta sorumlulukları konulu eğitimler, yatan hastalara ve hastanemize başvuran hasta ve yakınlarına sağlık hizmetinden faydalanırken ihtiyaç duydukları hastane kurallarını ve hastanenin işleyişi ile ilgili bilgileri içeren hasta hakları ve hasta sorumlulukları konulu eğitimler verilmektedir. Ayrıca Hasta Hakları Birimi olarak Hekim Çalışma Takvimi istatistiki bilgileri İl Sağlık Müdürlüğü aracılığı ile Sağlık Bakanlığı na iletilmektedir. Merkezi Sağlık Sistemi uygulamaya geçtiği takdirde istatistiki veriler Direkt olarak Sağlık Bakanlığı na iletilecektir. İletişim No: HASTA SORUMLULUKLARI 1-Sağlığımıza dikkat etmek 2-Uygunsa kan ve organ bağışında bulunmak 3-Hastalığımız ile ilgili yakınmaları, daha önce geçirdiğimiz hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğimizi varsa halen kullandığımız ilaçları ve sağlığımızla ilgili diğer bilgileri sağlık personeline tam ve eksiksiz olarak vermek 4-Hizmet aldığımız hastanenin tüm kural ve uygulamalarına uymak 5-Sağlık Bakanlığınca belirlenen sevk zincirine uymak 6-Tedavi süresince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde bulunmak 7-Randevu ile verilen bir hizmetten yararlanılıyorsa randevunun tarih ve saatine uymak 8-Sağlık tesisinde diğer hasta ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermek 9-Eğer hastane malzemelerine zarar verilmişse bu zararı karşılamak 10-Hekimin verdiği tedavi ve tavsiyeleri dikkatlice dinlemek ve anlaşılamadı ise tekrar sormak 11-Eğer verilen tedaviye uyum sağlanmamışsa bunu sağlık çalışanlarına bildirmek 12-Eğer bir tedavi reddedilmişse ya da verilen tavsiyelere uyulmamışsa doğacak sonuçtan hasta sorumludur. 99

101 HASTA MEMNUNİYETİ Hasta memnuniyeti, verilen hizmetin hastanın beklentilerini karşılaması ya da hastanın verilen hizmeti algılamasına dayanmaktadır. Hasta memnuniyeti ile ilgili yapılan çalışmalarda bu birlikteliğin odak noktasının iletişim olduğu belirlenmiştir. Hasta Memnuniyetini Etkileyen Faktörler Hastaya ilişkin faktörler: Edindiği bilgiler, beklentileri, yaşı, cinsiyeti, eğitim düzeyi, sosyal statüsü sağlık durumu, tanısı, hastanın kendi sağlık durumunu algılayışı hasta memnuniyetini etkileyebilmektedir. Hizmet Verenlere İlişkin Faktörler: Sağlık personelinin kişilik özellikleri, gösterilen nezaket, şefkat, ilgi ve anlayış, profesyonel tutumları, bilgi ve becerilerini sunma biçimleri, özellikle hasta-sağlık personeli ilişkisi hasta memnuniyeti üzerinde önemli rol oynamaktadır. Çevresel ya da Kurumsal Faktörler: Hastanenin ulaşılabilirliği, ortamı, çalışma saatleri, otopark, temizlik, yiyecek hizmetlerinin kalitesi gibi konular çevresel ve kurumsal faktörleri içermektedir. Sonuç olarak hasta memnuniyeti, hizmetin sunumunu, hasta ile hizmeti verenlerin etkileşimini, hizmetin varlığını, hizmetin sürekliliğini, hizmeti verenlerin yeterliliği ve iletişim özelliklerini içeren çok boyutlu bir kavramdır. Bundan dolayı, hasta memnuniyeti sağlık hizmetlerinin bir sonucu ve genellikle hizmet kalitesinin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir MERKEZİ HASTANE RANDEVU SİSTEMİ internet adresinden ya da 182 MHRS Çağrı Merkezi aranarak çağrıyı karşılayan asistana (canlı operatör) randevu talebinde bulunulur. T.C. Kimlik Numarası verilir, bilgiler doğrulanır, poliklinik ve hekim bilgileri alınır, uygun tarih ve saat arayana iletilerek randevu işlemi tamamlanır. Randevu saatinden 30 dakika önce poliklinik kaydınızı yaptırarak randevu saatinde ilgili poliklinikte muayene olabilirsiniz. Ayrıca; Web'den; adresinden de randevu alınabileceği gibi hastanemiz Danışma ve Yönlendirme personeli yardımı ile de randevu alınabilmektedir. Muayene Önceliği: Sağlık Bakanlığının yayımladığı genelgeye göre hastanemizde uygulanan hasta muayene önceliği; Doktor tarafından aciliyeti uygun görülen hastalar, Özürlü hastalar, Hamile olan hastalar, Yedi yaşından küçük olan hastalar, Gazi ve malul olan hastalar için geçerlidir. 100

102 POLİKLİNİK HİZMETLERİ Polikliniklerimiz saatleri arasında hizmet vermektedir. Ayrıca bazı bölümlerimiz mesai sonrasında saatleri arasında hizmet vermektedir. Mesai dışındaki poliklinik çalışmalarıyla ilgili bilgiyi hastane içindeki danışma masalarından alabilirsiniz ZİYARETÇİ POLİTİKASI Hastalarımızı hastaneden taburcu olduktan sonra evinde ziyaret etmeniz, hastaneye hastanın ihtiyaçlarının karşılanması amacı ile gelmeniz daha uygundur. Bulaşıcı hastalığı olan hasta yakınları (grip vb) hastalıkları başkalarına bulaştırmamak için ziyarete gelmemelidir. Hasta açısından sakınca doğurabilecek durumlarda hasta ziyaretlerini hekiminiz yasaklayabilir. Hastanemizde hasta ziyaretleri her gün 13:30-14:30 saatleri arasındadır. Hastaların enfeksiyon riskine daha az maruz kalmaları açısından ziyaretin en çok 15 dakika sürmesi gerekmektedir. Hasta yataklarına oturulmamalıdır. AMATEM kliniğimizde; Detoks Bölümü için ziyaret saatleri 13:3 14:30, Rehabilitasyon Bölümü için 14:30 15:30 olarak düzenlenmiştir. Çocuklarınızın sağlığını korumak için 10 yaşından küçük çocuklar ziyaretçi olarak kabul edilmez. 16 yaş altındaki ziyaretçilerin bulaşıcı hastalıklardan korunması amacıyla hasta ziyaret etmemesi uygundur. AMATEM kliniğimizde; çocuk ziyaretçilerin kabulü doktor onayına göre yapılmaktadır. Yoğun Bakım Ünitelerinde ziyaret kesinlikle yasaktır ve refakatçi bulundurulmaz. Yoğun bakım hastaları ile ilgili her gün belirli saatlerde hasta yakınlarına bilgi verilmektedir. Yatan hastalara bazı hallerde doktorunun kabulü ve baştabibin onayı ile en geç aynı gün saat 20:00 da dönmek kaydıyla izin verilebilir. AMATEM kliniğimizde; izin uygulaması farklı olup izin halinde tarafınıza bilgi verilmektedir. Psikiyatri kliniklerinde hasta ziyaretleri farklı olup konuyla ilgili klinikçe bilgi verilmektedir 101

103 REFAKATÇİ POLİTİKASI Hasta yanında refakatçi gerekiyorsa doktoru tarafından belirlenir. 18 yaşından büyük bir kişi refakatçi olarak kalabilir. Refakatçiler kurumun vereceği kimlik kartını taşımak ve sorulduğunda göstermek mecburiyetindedir. Refakatçi değişimleri 08:00-17:00 saatleri arasında yapılır. Refakatçiler doktor ve hemşirelerin direktifleri doğrultusunda hastalarına bakmakla ve kurum disiplinine uymakla yükümlüdürler. Aksi takdirde refakatleri iptal edilir. Günlük Vizitler: Hasta vizitleri (kliniklere göre değişim göstermekle beraber) sabah 08:00 11:00, öğleden sonra 15:00 16:00 saatleri arasındadır. Bu saatlerde refakatçiler klinik hemşiresinin direktifleri doğrultusunda hasta odalarından çıkartılabilirler ÖNERİ ŞİKÂYET MEMNUNİYET POLİTİKASI Hizmetlerimizle ilgili her türlü dilek öneri ve görüşlerinizi koridorda bulacağınız dilek, öneri ve görüş formlarını doldurarak ilgili kutuya atabilirsiniz. Ayrıca poliklinik 3. Katta bulunan Hasta hakları ve sabim birimlerine direk başvurarak da dilek, öneri ve şikayetlerinizi iletebilirsiniz 102

104 16.6. HASTA GÜVENLİĞİ HASTA KİMLİK BİLGİLERİ VE OTOMASYON KAYDI Hastanemize ayaktan ve yatarak tedavi hizmeti almak için başvuran hastaların tüm bilgileri (adı soyadı, TC kimlik numarası, hizmet tarihi, hangi hizmeti aldığı, protokol ve sıra nosu, vb.) bilgisayara girilerek otomasyona dahil edilir. Hastanemize bu şekilde başvuran hastaların laboratuvar numuneleri mevcut olan otomasyon sistemi dahilinde tüm birimlerde görevli tıbbi sekreterler tarafından bilgisayara girilir. Laboratuvara ulaşan numuneler laboratuvar elemanları tarafından işlem görerek sonuçları LIS (Laboratory Information System) ile çıkan sonuçlar otomasyona dahil edilir. Hastanın laboratuvar tetkik sonuçları ve tüm diğer bilgileri ilgili hekimce izlenebilir ve geriye dönük bulunabilir. Hasta kaydı hastanın kimliği ile birlikte başvurması ile yapılır. Fakat acil müdahale gereken vakalarda hastanın durumu stabilleşene kadar herhangi bir evrak istenmez. Hastaların Doğru Kimliklendirilmesi ve Tanımlanması Tetkik, tedavi, cerrahi girişimler ile girişimsel işlemler öncesinde ve ilaç, kan ve kan ürünü uygulamadan önce, klinik testler için numune alımında ve hasta transferinde kimlik doğrulama işlemi gerçekleştirilir. Bu konuda tüm sağlık çalışanlarına eğitim verilmelidir. Hasta kimlik tanımlama ve doğrulama işleminde hasta kol bandı kullanılır, oda ve yatak numarası kullanılmaz. Hasta kimlik tanımlama işleminde kullanılan barkotlu kol bandında; o Protokol numarası (kalın ve büyük punto) o Hasta adı soyadı o Doğum tarihi (gün ay yıl) bulunur Hasta kimlik doğrulamada hastanın protokol numarasına bakılır Hasta yatışlarında 6 (altı) ayrı renkte kol bandı kullanılır. Renkli kol bandı uygulamasında; o Normal hastalar için beyaz renkli barkotlu kimlik doğrulama kol bandı, o Alerjik hastalar için kırmızı kol bandı o Psikiyatri hastalarına lacivert kol bandı 103

105 o Doğum sırasında kız bebeklere pembe, erkek bebeklere ise mavi bileklik takılır. Doğan bebeğin cinsiyetine göre annenin beyaz yatış bilekliği çıkarılarak bebekle aynı renkte olan bileklikle değiştirilir. Çoğul gebeliklerde kız ve erkek bebek doğması durumunda aynı kola pembe ve mavi bileklik takılır. Bebeğin bilekliğindeki barkotta; o Annenin adı soyadı o Bebeğin doğum tarihi(gün/ay/yıl) o Bebeğin protokol numarası olmalıdır. Refakatçilere de açık yeşil renkte bileklik takılır ve bu bilekliklerde sadece refakatçinin hastasının yatmakta olduğu servisin adı yazar. Yatış işlemleri sırasında hastaya ve refakatçisine bilekliğin takılma nedeni hakkında bilgi verilir. Her tedavi işlemi öncesinde kimlikle doğrulama yapılmasının gerekliliği konusunda hasta bilgilendirilir. Kimliklerin değiştirilmesi gereken durumlar o Barkodun yıpranması, üzerindeki bilgilerin okunmaz hale gelmesi durumunda barkod değiştirilir o Doğum olduktan sonra bebeğin cinsiyetine göre annedeki bileklik değişir. Hastada alerji gelişmesi durumunda kırmızı renkli bileklikle değiştirilir o Hasta başka bir kliniğe nakil olduğunda değiştirilir. Günü birlik tedavi gören hastalara (Hemodiyaliz) tedavileri sırasında hasta barkotlu yaka kartı takılır. Alerjisi olan hastalara da hasta dosyasına ve yaka kartına kırmızı etiket yapıştırılır Kemoterapi hastaları, üniteye kabul edildikleri zaman (tetkik ya da tedavi amaçlı) yatan hastalarda olduğu gibi bileklik uygulaması yapılır Acil servis muayene masaları ya da müşahede odalarına alınan tüm hastalara bileklik ile kimlik doğrulama uygulaması yapılır. 104

106 İLAÇ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI Hastanın Beraberinde Getirdiği İlaçların Yönetimi Hasta yatışı yapıldığında hemşire tarafından hastanın ön değerlendirmesi yapılır. Ön değerlendirme sırasında hasta / hasta yakınına yanında hastaya ait ilaç olup olmadığı sorulur. Hasta yanındaki bütün ilaçlar miat kontrolü yapılarak teslim alınır. Miadı geçen ilaç varsa ilaç imha tutanağıyla eczaneye gönderilir. Hastanın Yatış Sürecinde Kullanmaya Devam Edeceği İlaçların Yönetimi Hastadan teslim alınan ilaçlar hastanın hekimi tarafından kontrol edilir. Hastanın kullanacağı ilaçlar hasta tabelasına yazılır. Tabelada olan ilaçlar hastanın ilaç dolabına kaldırılır. Kullanmayacağı ilaçlar ayrı bir poşet içinde hasta dolabının arkasında muhafaza edilir. İlaçlar saklanma koşulları açısından değerlendirilir. Buzdolabında saklanması gerekiyorsa hasta barkodu ile buzdolabına konur. Işıktan korunması gereken ilaçlar yine hasta barkodu ile etiketlenerek ışık görmeyen bir dolapta muhafaza edilir. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabii ilaçlar hastadan teslim alındıysa hasta dolabı kilitli tutulur. Teslim alınan bütün ilaçlar Hemşirelik Hizmetleri Hasta Ön Değerlendirme Formu na kayıt edilir. Hasta / hasta yakını ve hemşire tarafından imzalanır. Hastanın Taburcu Olduktan Sonraki Süreçte Kullanacağı İlaçların Yönetimi Hastanın taburcu olması durumunda hastadan alınan ilaçlar hastaya iade edilir. Fakat kullanmaya devam etmesi gereken ve kullanmayacağı ilaçlar hekimi tarafından anlatılır ve Çıkış Özeti ne kayıt edilir. 105

107 Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların Yönetimi Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaç Listeleri tıbbi hizmet sunan tüm birimlerde ilaç kullanım alanında bulundurulmalıdır. Birimin deposuna alınan ilaçlar narkotik dolabında kilitli olarak muhafaza edilir. Dolabın anahtarı gündüz mesaisinde birim sorumlusunda nöbetlerde ise nöbetçi hemşirede olmalıdır. Sadece mesai yapan birimlerde anahtar birim sorumlusunda olmalıdır. Hasta adına istenen ilaçlar hastanın dolabında kilitli olarak saklanır. Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların İstemi Kırmızı reçeteli ilaçlar hasta adına istenecekse HBYS üzerinden ve Kırmızı Reçeteli İlaç İstem Defteri ile istenir. Birimin deposuna istenecekse sadece Kırmızı Reçeteli İlaç İstem Defteri ile istenir. Yeşil Reçeteye Tabi İlaçların İstemi Hasta adına istenen ilaçlar HBYS üzerinden istenir. Depoya istenecek ilaçlar Yeşil Reçete İstem Defteri ile istenir. Yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçlar hemşire tarafından teslim alınır ve kliniğe gelir gelmez kilit altında muhafazası sağlanır. Yeşil ve Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçların Uygulanması Tedavi sırasında hasta odasına girilmesi durumunda tedavi arabası kilitlenir Kullanılan ilaçlar depoya kayıtlıysa narkotik ilaç defterine kayıt edilir. Kayıtta ilacın hangi hastaya kaç adet uygulandığı, ilacın kullanıldığı tarih, uygulayan kişi, istemi yapan hekim ve kime kaç adet teslim edildiği ve teslim eden yazılmalıdır Kullanılan narkotik ilaç hasta adına istendiyse 24 saatte bir ( her sabah saat 08:00 dan sonra ) HBYS üzerinden narkotik ilaç listesi birim sorumlusu tarafından çekilir. İlaçları uygulayan hemşirelerin adı yazılır. Kullanımdan arta kalan ilaç varsa veya hasta adına gelen narkotikle ilgili bir sorun yaşandıysa bu çıktının altına yazılır. Nöbetçi ve birim sorumlusu arasında devir teslim yapılır. Tedavi sırasında veya başka nedenlerle kırılan narkotik ilaç varsa kırık kutusu bir poşet içine koyularak İlaç İade Formu hekim ve hemşire tarafından imzalanarak eczaneye teslim edilir. Bu kaydın bir sayfası klinikte diğer sayfası eczanede muhafaza edilir. Kaybolan narkotikler söz konusu olursa ayrıntılı bir tutanakla durum hastane yönetimi ve hastane eczanesine bildirilir. Birimde bulunan kırmızı ve yeşil reçeteler kilitli dolaplarda muhafaza edilir. Sayfaları tamamen dolan reçeteler tutanakla hastane eczanesine imza karşılığı teslim edilir. İlaç güvenliği sağlamaya yönelik tedbirler İlaçların güvenliğini sağlamak amacıyla İlaçların hastaneye istenmesi hastane eczanesinde güvenle depolanması, birimlerden ilaç istemi, ilaçların birimlere transferi ve kullanımdan arta kalan ilaçların güvenliği ve dikkat edilmesi gereken konular Eczane Prosedürü nde anlatılmıştır. İlaç deposu bulunan birimlerin depolama sırasında dikkat etmeleri gereken durumlar Eczane Depo Talimatı nda anlatılmıştır. 106

108 Birimlerde ilaç uygulamaları sırasında oluşabilecek hataları engellemek amacıyla ilaç listeleri hazırlanmakta ve intranette yayınlanmaktadır. Bu listeler ilaç hazırlama alanlarında bulundurulmaktadır. Gerekli görülen durumlarda da güncellenmektedir Tüm birimlerde ışıktan korunması gereken ilaçlar için ayrı bölümler oluşturulmuştur Çocuk hasta kabul eden birimlerde ilaç muhafaza alanlarında pediatrik alanlar belirlenmiştir Tüm kliniklerde ilaç hazırlama alanı standardize edilmiştir Yatan hastalar için ilaç istemi hasta adına yapılmaktadır. Sadece özel birimlerde depo usulü çalışılmaktadır HBYS üzerinden birimdeki tüm ilaç ve sarf malzemelerin minimum, maksimum kritik stok seviyeleri ve miad kontrolleri en geç ayda bir ve istem sırasında yapılmaktadır. Miadını doldurmasına 3 ay kalan ilaçlar için uyarı sistemi oluşturulmuştur. Stok seviyesi içinde aynı şekilde uyarı sistemi mevcuttur Narkotikler için alınan önlemler bu prosedürde yeşil ve kırmızı reçeteye tabi ilaçların yönetimi maddesinde anlatılmıştır Tıbbi tedavi uygulanan tüm birimlerde acil çantaları bulunmaktadır. Bu çantaların içerikleri günlük olarak miad ve minimum, maksimum stok yönünden kontrol edilmektedir Hastaların beraberinde getirdiği ilaçlar hemşire tarafından teslim alınıp gerekiyorsa doktor tarafından ordere edildikten sonra uygun koşullarda muhafaza edilir. Refakatçiye ait ilaçlar teslim alınmaz. Fakat hastaya vermemesi konusunda uyarılır. Hasta odasında hastanın ulaşabileceği hiçbir alanda ilaç bulunmamasına özen gösterilir İlaç uygulanan bütün birimlerde kimlik doğrulama işlemi yapılır İlaç güvenliği ile ilgili hataların gerçekleşmesi durumunda yapılacaklar Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirimleri İlaç güvenliğini tehdit eden bir durum tespit edilirse Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu doldurularak Kalite Yönetim Birimi ne gönderilir. Bu hataları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz; Hasta tabelasında uygunsuz kısaltma yapılması Eksik hasta tabelası yazılması (ilacın tam adı, veriliş yolu, dozu, veriliş süresinin yazılmaması) Yanlış ilaç istenmesi Eczaneden yanlış ilaç gelmesi İlacın uygunsuz koşullarda saklanması Hastanın ilaç dolabında başka bir hastanın ilacının olması Narkotik ilaçların tesliminde sorun yaşanması İlacın tedavi saatinde yapılmaması Hastaya yanlış ilaç uygulamak Stajyerlerin hemşire gözetimi olmadan ilaç uygulaması 107

109 Advers Etki: Hastanemizde her hangi bir hastada ilaç uygulaması sırasında gelişen beklenmeyen ciddi advers etkiler gözlemlendiği anda ilaç uygulaması durdurularak hastanın hekimine haber verilmelidir. Hastaya müdahale edildikten sonra müdahaleyi yapan hekim ve hemşire tarafından Advers Etki Bildirim Formu doldurularak farmakovijilans sorumlusuna teslim edilir. Farmakovijilans sorumlusu bu bildirimi en geç 15 gün içerisinde TÜFAM a elektronik raporlama sistemi ile veya doldurulan formu fakslayarak bildirim yapar. Yapılan bildirimler eczanede bulunan advers etki dosyasında saklanır. Yüksek Riskli İlaçlar: Yüksek riski ilaçlardan kemoterapiler onkoloji odasında, narkotikler eczanede ve kliniklerde kilitli dolaplarda ve diğerleri birbirinden ayrı olacak şekilde çekmecelerde saklanmaktadır. Yüksek Riskli İlaçlar Listesi ne HBYS üzerinden tüm klinikler ulaşabilmektedir. Bu ilaçlar eczaneden kliniklere çıkarken kırmızı renkte etiket ile etiketlenerek çıkmaktadır. İsmi ve Söylenişi Benzer İlaçlar: Yazılışı, okunuşu, ambalajı birbirine benzeyen ilaçların karışmaması amacıyla İsmi ve Söylenişi Benzer İlaç Listesi ne hastanemiz HBYS üzerinden tüm klinikler ulaşılabilmektedir. Yazılışı ve okunuşu benzer ilaçlardan kaynaklanabilecek hatalar e-order uygulaması ile en aza indirilmiştir. Klinik ve birimlerde ilaç güvenliğinin sağlanması amacıyla benzer isimli ve benzer ambalajlı ilaçlar mümkün olduğunca farklı alanlarda ve dolap içlerinde ayrı raflarda birbirine uzak yerleştirilir. İlaç-İlaç ve İlaç-Besin Etkileşimi; Klinik ve birimlerde ilaç güvenliğinin sağlanması amacıyla oluşturulan İlaç Besin Etkileşim Listesi, İlaç İlaç Etkileşim Listesi ne hastanemiz HBYS Kalite modülü üzerinden tüm klinikler tarafından ulaşabilmektedir. Çocuklarda Acil Durumlarda Kullanılan İlaçlar; Pediatrik dozda kullanılacak ilaçlara yönelik tedbirler kapsamında Çocuklarda Acil Durumlarda Kullanılan İlaç Rehberi (RB/ECZ/24) mevcuttur. Pediatrik dozdaki ilaçların dolaplardaki yerleşimi diğer ilaçlardan ayrı raflarda yapılır. 108

110 KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALAR Kan ürünü uygulanacak hastadan/ yakınından Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi ile onay alınır. Hasta işlemi kabul etmiyorsa yine Kan Transfüzyonu Rıza Belgesine reddettiğini bildirir. Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi imzalandıktan sonra kan grubu belirlenmesi ve crossmatch işlemi için kimlik tanımlama işlemi yapılarak hastadan numune kan alınır. Kan grubu kartı veya HBYS den kan grubu belirlenebilir Hekim tarafından Kan ve Kan Kompanentleri Talep Formu doldurulur ve tedavi planına kanın miktarı, veriliş süresi, takılacağı saat yazılır ve imzalanır. Transfüzyon Talep Formu ve numune örneği KTM ye gönderilir. Laboratuvarda Cross Match Çalışma Talimatına göre işlemler yapılarak hazır olan kan için ilgili birim aranır. KTM kayıt defterine verilecek kan ürününün bilgileri işlendikten sonra kanı alacak sağlık çalışanının imzası alınarak kan ürünü, kan grubu sonucu, crossmatch sonucu ve Kan ve Kan Kompanentleri Talep Formu teslim edilir. Kan torba numarası ve crossmatch sonucunun üzerindeki numara karşılaştırılır. Kanın son kullanma tarihi pıhtı ve partikül yönünden kontrol edilir. Kan takılmadan hemen önce kanın takılacağı hastanın kimlik bilgileri iki sağlık çalışanı tarafından kontrol edilir. Kimlik doğrulama hasta bilekliği ve kan torbası üzerindeki barkotların üzerindeki bilgilerin karşılaştırılması ile yapılır Kan ürünün türü, miktarı ve planlanan veriliş süresi de yine iki sağlık çalışanı tarafından doğrulanmalıdır. Hasta başı crossu da yapıldıktan sonra hiçbir aşamada sorun yoksa kan takılır. Kan takıldığında ilk 15 dakika sağlık çalışanı tarafından hasta gözlemlenir. Kan Transfüzyon Takip Formu nda istenen bulgular takip edilerek forma kayıt edilir. Daha sonra transfüzyon boyunca 30 dakika arayla takipler tekrar edilir. Bütün takipler kayıt altına alınır. Transfüzyon sırasında bir komplikasyon (terleme, çarpıntı) gözlendiğinde işlem durdurulur ve ilgili hekime haber verilir. Kan Transfüzyon Takip Formu na kayıt edilir. Transfüzyon sonrası takip formunun bir nüshası KTM ye gönderilir, diğeri hasta dosyasında saklanır. Kan takılan hastanın hasta dosyasında bulundurulması gereken formlar aşağıdaki gibidir. Hepsi sıralı bir şekilde bulundurulmalıdır. o Kan Transfüzyonu Rıza Belgesi o Kan Grubu Sonucu o Kan ve Kan Kompanentleri Talep Formu o Cross Match Sonucu o Kan Transfüzyonu Takip Formu (bir nüshası KTM ye gönderilir) Herhangi bir nedenle kullanılmayan ya da kullanımdan bir miktar arta kalan kan/ürünleri tutanakla KTM ye gönderilir. Burada Kan Ürünleri İmha Talimatı na göre imha edilir. Transfüzyon güvenliğini tehdit eden durumlarda (yanlış kan takılması, KTM den yanlış kan gelmesi, kimlik doğrulama yapılmaması, kanın takılma süresinin belirtilmemesi, son kullanma tarihinin geçmesi vb.) Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu doldurularak KYB ye gönderilir. 109

111 GÜVENLİ CERRAHİ UYGULAMALARI Cerrahi işlem güvenliği için; Ameliyathanedeki tüm cihaz ve ısı kaynaklarının periyodik bakım ve kalibrasyonlarının yapılması sağlanır ve ameliyat öncesi son teknik kontrolleri yapılır Hatalı gaz ve gaz karışımı verilmesini önlemek amacıyla, ameliyat öncesi gerekli kontroller yapılır Cerrahi işleme başlamadan önce tüm ekipmanın mevcut ve fonksiyonel olduğu kontrol edilir Yapılacak uygulamanın eksiksiz ve doğru olmasını sağlamak için süreçle ilgili bir kontrol listesi hazırlanır Ameliyattan hemen önce son kontrol uygulaması mutlaka yapılır ve de yer alan Cerrahi Güvenlik Ve Ameliyathaneye Hasta Teslim Formu ekip tarafından duyulacak şekilde okunarak doldurulur Yanlış hasta ve yanlış taraf cerrahi uygulamalarının önlenmesi Cerrahi işlemlerin, Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen hasta güvenliği çözümlerine ve evrensel protokole uygunluğunun sağlanması esastır Ameliyat öncesi serviste hasta ile ilgili son kontroller tabip tarafından yapılarak hastanın da katılımıyla taraf işaretleme süreci gerçekleştirilir Hastaya ameliyat öncesi servis hemşiresi tarafından kimlik doğrulama işlemi yapılır ve hasta, dosyası ile birlikte bir sağlık çalışanı refakatinde ameliyathaneye gönderilir Hasta ameliyathaneye kabul edilirken, ameliyathane hemşiresi ve anestezi teknisyeni tarafından kimlik doğrulama işlemi yapılarak beraberce teslim alınır Cerrahi işlemlerde taraf işaretlemesi Taraf işaretlemesi için cerrahi taraf işaretleme kalemi kullanılır Yapışkan taraf işaretleyicileri kullanılmaz İşaret ameliyat bölgesine veya yakınına belirgin ve silik olmayacak şekilde konulur Diğer bakım süreçleri için gerekmedikçe ameliyat edilmeyecek bölgeler işaretlenmez Taraf işaretleme hastanın uyanık ve bilinçli olduğu zaman diliminde yapılır Çoklu yatay yapılar (el ve ayak parmakları ve lezyonlar) veya çoklu düzeylerde (lomber ve torakal ve servikal omurlar) en uygun ve en yakın bölge işaretlenir Göz tarafı işaretlemesi için kaşın üzeri kullanılır Tek organ vakaları (sezaryen bölgesi, kalp cerrahisi gibi) müdahaleler sırasında, kateter ve enstrümanların takılmasında, cerrahi prosedürün tasarlandığı açık yara ve lezyonlarda, acil müdahalelerde, prematüre bebeklerle ilgili müdahalelerde işaretleme yapılmaz. 110

112 DÜŞMELERDEN KAYNAKLANAN RİSKLERİN ÖNLENMESİ Hastanemize yatışı yapılan hastalar hastanemizde kullanılan Yetişkin Hasta Düşme Riski Değerlendirme Formu ve Çocuk Hasta Düşme Riski Değerlendirme Formu na göre değerlendirir. Düşme riski olan hastanın oda kapısına dört yapraklı yonca figürü asılır İki kişilik odalarda ise dört yapraklı yonca figürü hasta yatağına asılır (yatakların ayakucundaki hasta dosyasının şeffaf bölmesi). Birinci basamak yoğun bakımda ise dört yapraklı yonca figürü yatak başına asılır. Hasta refakatçisi bu konuda eğitilir. Yatak frenleri kapatılır, yatak kenarlıkları yükseltilir Çocuk servisindeki bütün yatan hastalar için rutin düşme tedbirlerinin yanı sıra yatak kenarlıkları için hastanemiz tarafından yaptırılan ek yatak kenarlığı aparatları kullanılmaktadır Hastane içerisinde düşme olaylarını engellemek amacıyla kaygan zeminlere uyarı levhaları bırakılmaktadır. Tüm hastane koridorlarında tutunma barları bulunmaktadır. Merdiven kenarlıkları kırılmaz cam ile kapatılmıştır. Kapı önlerinde yükseltiler bulunmamaktadır. Pencerelerden düşmelerin önlenmesi için güvenlik aparatları takılmıştır. Bu önlemlere rağmen düşme olayı gerçekleşirse Düşme Olayı Bildirim Formu doldurularak kalite birimine bildirilir. Bildirilen olaya göre düzeltici önleyici faaliyet başlatılır. Tekerlekli Sandalye ve Sedye ile Hasta Taşıma Hasta sedye ve tekerlekli sandalye ile taşınıyor ise sedye kenar korumaları kaldırılarak ve emniyet kemeri takılarak taşınmalıdır Hastanın üstü örtülmelidir Hasta bir klinikten diğerine nakil edilirken hastayla gitmesi gereken dosyası, laboratuvar sonuçları, filmleri, ilaçları ve benzeri malzemeler beraberinde gönderilmelidir Hasta yatağının ve sedyenin kilitlenebiliyor ise tekerlekleri kilitlenir Hasta en az üç kişi ile yataktan sedyeye alınır. Ortak komut ile hastayı kaldırır ve baş kısmını, bir kişi kalça ve kollarını, bir kişi de ayaklarının altından tutar Nakil sırasında sedye kenarlıkları kaldırılmalıdır Hasta ajite ise nakil iki personel ile gerçekleştirilmelidir. Hastanın genel durumu kötü ise solunum sıkıntısı var ise nakil sırasında hekim eşlik etmelidir. Hasta özel bir cihaza bağlı ise nakil sırasında da bulunduğu ortamdaki tüm koşullar sağlanmalıdır. Hastanın travma nedeniyle hasar görmüş organı var ise nakil sırasında zarar görmemesi için korunmalıdır. 111

113 Solunum Desteğine İhtiyacı Olan Hastanın Taşınması Hasta sedye, tekerlekli sandalye veya ambulansla servis hekimi ve yardımcı personel ile gideceği kliniğe gönderilir. Hastanın yanında gidecek oksijen tüpünde yeterli oksijen miktarının olup olmadığı kontrol edilir. Gelişebilecek solunum arrestinde kullanılmak üzere ambu, acil çantası hastanın yanında refakat eden hekime verilir. İntravenöz sıvı tedavisi var ise damar yolunun güvenirliği ve açık olup olmadığı kontrol edilir Sedye ve tekerlekli sandalyelerin emniyet kemeri takılır RADYASYON GÜVENLİĞİ Hastanemizde görüntüleme hizmet sürecinden kaynaklanan ve hasta ve çalışan güvenliğini sağlamaya yönelik tüm önlemler ve uygulamalar; Radyoloji Kliniği, Radyasyon Güvenliği Komitesi ve Çalışan Güvenliği Komitesi tarafından yürütülmektedir. Radyasyon kaynağı bulunan anjio laboratuvarı, endoskopi ünitesi, skopi, röntgen, tomografi, nükleer tıp ve radyasyon onkolojisi bölümlerinde çalışanların dozimetre takipleri periyodik sağlık taramaları PL/KYB/100 Çalışan Güvenliği Sağlık Tarama Planı na göre yapılmaktadır. Tüm radyasyon alanlarında kullanılan radyasyon koruyucularının fiziksel kontrolleri ve etkinlik testleri kalibrasyon laboratuvarı tarafından FR/RAD/776 Radyoloji Kliniği Radyasyon Koruyucu Ekipman (Kurşun Önlük, Troid, Gonad) Envanter ve Kontrol Plan Takip Formu ile planlanarak, FR/MÜH/134 Radyasyon Koruyucu Ekipman Kontrol Formu ile kayıt altına alınır ve gerekli önlemler alınır. Hasta ve çalışanların güvenliğini sağlamak amacı ile denetimli ve gözetimli alanlarda radyasyon uyarı işaretleri ve levhaları gerekli yerlere yerleştirilmiştir. İletişim No:

114 ENFEKSİYON RİSKLERİNİN AZALTILMASI Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi ENFEKSİYON KONTROL EĞİTİMİ başlığı altında verilmiştir ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ EĞİTİMİ YANGINDAN KORUNMA YANGIN SÖNDÜRME VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ Hastanemiz sivil savunma birimi tüm hastane çalışanlarına yangın söndürücü ve yangınların eğitimine yönelik eğitimi 6 ayda bir vermektedir. Eğitim, hastanemizde bu konuda sertifika almış elemanlarca verilmektedir. Eğitimler şartlar çerçevesinde bazen birim ve servislerde verilirken bazen de hastane konferans salonunda verilmektedir. Eğitim; üç konu başlığında verilmektedir. İlk İşlemler: Çalışanlar yangını ilk gördüklerinde boyutu ne olursa olsun önce soğukkanlı olup en yakın yangın butonuna basarak tüm binayı yangından haberdar etmelilerdir. Butonun alarm sesiyle birlikte tüm hastanedeki yangın çıkış kapıları ve servislerde bulunan kapılar açılacaktır. Diğer yandan kırmızı kod aranarak yangının bulunduğu yer bildirilmelidir. Müdahale: En yakın yangın dolabından yangın tüpü alınarak önce hafifçe çalkalanarak içinde dibe çökmüş gaz aktif hale getirilir. Yangın tüpü güvenlik kilidi açıldıktan sonra yangın tüpündeki müdahale hortumu plastik bölümden tutularak yanan kitleye 45 derecelik bir açı ile üstten sıkılır. Yangın tüpü müdahalede yetersiz gelirse yangın dolaplarında bulunan yangın vanaları açılarak hortum (standart 20 m) yanan kitleye doğru hızla çekilerek götürülür. Yanan kitle katı ve bütün halde yanıyorsa yangın hortumunun uç kısmındaki vana saate ters yönde ilk etap açılarak yanan cismin parçalanması sağlanır eğer yanan madde dağılabilecek bir yapıya sahipse vana sonuna kadar açılarak yağmurlama sistemi ile üstten oksijen kesimi sağlanarak söndürülür. Detektörler: Hastanemizde duman detektörleri bulunmaktadır. Bu detektörler hassas algılayıcıları vasıtası ile dumanı önceden algılayıp uyarı sistemini devreye sokmaktadır. Böylece yangın ve benzeri olaylara önceden müdahale etmemizi sağlamaktadır. Ayrıca tahliye işlemleri sonrasında soğutma çalışmalarına yardımcı 60 C derecede kırılan içi civa olan soğutucular devreye girerek yağmurlama sistemi ile soğutma çalışmalarına yardımcı olmaktadır. Yangın söndürme tatbikatı: Hastane içi yangın söndürme ekibi vardır ve bu ekipler; söndürme, kurtarma, koruma ve ilkyardım şeklinde ekiplerden oluşmaktadır. Ayrıca yangında ilk haberdar edilecek personel belirlenir. Bu personel hastanenin idari yapısı (başhekim, hastane yöneticisi, müdür ve yard., şefler) içinde yer alan kişilerdir. Oluşan ekip personeline resmi yazı ile görevlendirmeler yapılır. Sonrasında tatbikat senaryosu ile birlikte tatbikat yerzaman ve saati bildirilir. Ayrıca ilçe itfaiyesine resmi yazı ile ihtiyaç duyulan itfaiye arabası ve personel isteminde bulunulur. 113

115 Tatbikattan bir-iki gün önce toplantı yapılarak tatbikatta görevli personele ön bilgilendirme yapılır ve eğitim verilir. Tatbikat önceden hazırlanan senaryo doğrultusunda gerçekleştirilir. İlçe itfaiyesinden gelen görevliler tarafından yapılan tatbikatın raporu bir nüsha hastane sivil savunma birimine verilir. Diğer nüsha itfaiye ekibinde kalır. Tatbikat hem yazılı hem de görüntülü olarak kaydedilir. Amaç, çalışanların olası yangın durumunda acil müdahale yetisi kazanmasını sağlamaktır HASTANE AFET VE ACİL DURUM Masa başı tatbikatı Masa başı tatbikatı hastanemizin konferans salonunda saatleri arasında gerçekleştirilir. Masa başı tatbikatı hastane afet planı organizasyon şemasında yer alan asil ve yedek üyelerin katılımı ile yapılır. Masa başı tatbikatı iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama hastane afet planlamada görevli kişilere gönderilen dosyalar dahilinde bilgilendirilmenin yapılması, ikinci aşama senaryo eşliğinde tatbikatın gerçekleşmesi şeklinde gerçekleşmiştir. İlk kısımda hastane afet planını sadece afet yöneticisinin aktivite edebileceği veya sonlandırabileceğinin, H.A.P ın ana görevliler, onlara bağlı şefler ve şeflerin alt birimlerinden oluşan hiyerarşik bir disiplin olduğunun önemi vurgulanır. Hastane; olağandışı durumda, herhangi bir iç veya dış afet nedeni ile kısmen ya da tamamen boşaltılma kararını HAP başkanı verir. Hastanenin tamamen boşaltılarak hastaların gönderileceği yeri belirleyecek kişi ve boşaltım işinin organizasyonundan ve idaresinden sorumlu kişi HAP başkanıdır. Hastanenin hangi kısımlarının güvenli olmadığına ve boşaltılacağına karar verme, arama ve kurtarma çalışmalarını yürütme, merdiven ve asansörlerin kullanılıp kullanılmayacağına karar verme, hastane transport yollarının sağlanma yetkisi Lojistik bölüm şefinin görevidir. Hangi hastanın nereye tahliye edildiği ile ilgili dokümantasyonu yapan Planlama şefidir. Hastanenin boşaltılması sırasında ve sonrasında güvenliğin sağlanmasından Güvenlik Direktörü sorumludur. HAP başkanı, şefler ve alt birimlere afet anında görev ve sorumluluklarını bildiren detaylı dökümanlar verilmektedir. Görevli personel ile istişare yapılarak afet bilincinin yerleşmesi sağlanmaktadır. İkinci kısımda senaryo eşliğinde ana görevlilerin istekleri doğrultusunda şeflerin alt birilerinden aldığı verileri mesajlar doğrultusunda aktarması tatbik edilmektedir. Katılımcılara soru-cevap şeklinde senaryo çerçevesinde görev tanımlamalarını kavrama ve uygulayabilme becerisi kazandırılmaktadır. 114

116 Kyo ( kitlesel yaralanma olayları) tatbikatı KYO uygun senaryo hazırlanır. Hastane personeli yazılı olarak görevlendirilir. Acil servis çalışanları bu senaryoda aktif yer alır. Hasta rolünde oynayacak kişiler için ilçe sağlık meslek yüksekokulundan öğrenci talebinde bulunur. Senaryo çoğaltılıp tatbikatta görevli kişilere dağıtılır. Hastane ambulansı veya 112 servisinden resmi yazı ile ambulans talebinde bulunulur. Tatbikattan bir-iki gün önce masa başı toplantısı yapılarak senaryonun görevlilerce kavranması sağlanır. Tatbikat günü gerekli hazırlıklar yapılarak tatbikat senaryo doğrultusunda yapılır. Tatbikat kaydedilir. Amaç, olası kitlesel yaralanmalarda acil servis ekibinin koordineli bir şekilde müdahale yetisi kazanmasını sağlamaktır. HAP NEDİR? Hastane afet planı, deprem başta olmak üzere tüm doğal, insan kaynaklı veya teknolojik afetlere hazırlıklı olmak, gerekli tedbirleri almak, hasta ve yaralılara sunulacak sağlık hizmetleri düzeninin olağan dönem hizmet sürecinden Afet Dönemi uygun hizmet sistemine hızlı geçişi sağlamak için yapılır. ACİL MÜDAHALE PLANI AMAÇ: Afet, yangın, kimyasal madde dökülmesi, yaralanma, gaz kokusu / elektrik kaçağı, deprem ve su baskınında mal ve can kaybını en aza indirmek amacı ile tehlike sırasında alınacak tedbirlerin uygulanmasını belirmektedir. 115

117 YANGIN SERVİS VE LABORATUVARLARDA ÇALIŞANLAR *Sorumluya ve diğer laboratuvar çalışanlarına haber verin *kırmızı kod: 2406 alarmı verin *Yangın alarm butonlarına basın *Tek başınıza müdahale etmeyin *Yanıcı, parlayıcı maddeleri uzaklaştırın *Yangına müdahale edebiliyorsanız yangın tüpü ve yangın hortumu ile müdahale edin *Asansörü acil çıkış olarak kullanmayın SERVİS VE LABORATUVARLAR SORUMLULARI *kırmızı kod: 2406 alarmı verin *Yangın alarm butonlarına basın * İTFAİYE 110 u arayın *Gerekiyorsa polis, ilkyardım, acil tıbbi yardım ekiplerine haber verin *Elektrikleri kesin *İdareyi bilgilendirin *Yangına müdahale edebiliyorsanız yangın tüpü ve yangın hortumu ile müdahale edin *Gerekiyorsa tahliye işlemlerini gerçekleştirin *Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak acil durum toplanma alanına gidin DEPREM *Panik yapmayın *Korozif kimyasalların yanındaysanız hemen uzaklaşın *Ağırlık merkezi yere yakın eşyaların yanına eğilip kollarınızı başınızın üzerine koyun. Başınızı dizlerinizin arasına eğip bekleyin *Pencere kenarından uzak durun *Panik yapmayın *Korozif kimyasalların yanındaysanız hemen uzaklaşın *Ağırlık merkezi yere yakın eşyaların yanına eğilip kollarınızı başınızın üzerine koyun. Başınızı dizlerinizin arasına eğip bekleyin *Sarsıntı bittikten sonra gerekiyorsa çalışanları tahliye edin * İdareyi bilgilendirin SU BASKINI *Sorumluya ve görevliye haber verin *Elektrik şalterini indirin *Elektrikli malzemelerin zeminden yüksekte olmasını sağlayın *Mevcutsa kum torbalarını kullanın *Belediye, itfaiye, ilkyardım ve acil tıbbi yardım ekiplerine haber verin Gerekiyorsa polisi arayın *İdareyi bilgilendirin *Su ve elektrik teknisyenlerine haber verin *Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak, acil durum toplanma alanına gidin *Suyun tahliyesinden sonra gerekli temizlik çalışmalarını yapın *Havalandırmayı sağlayın 116

118 GAZ KOKUSU/ ELEKTRİK KAÇAĞI KİMYASAL MADDE DÖKÜLMESİ YARALANMA SABOTAJ *Sorumluya / görevliye haber verin *Kapı ve pencereleri açık bırakın * Elektrik teknisyenine haber verin *Elektrik düğmelerini, elektrikli cihaz ve ekipmanları, asansör, kapı zili ve telefonları kullanmayın *Sigara içmeyin *Sorumluya ve diğer çalışanlara haber verin *Çalışanları çevreden uzaklaştırın *Dökülen maddeye temas etmeyin ve maddeyi koklamayın *Ateşle yaklaşmayın *Sorumluya ve diğer çalışanlara haber verin *Küçük yaralanmalarda ilkyardım dolabını kullanın *Yaralanan kişiye zarar gelmeyeceğinden emin olmadan kişiyi hareket ettirmeyin *Panik yapmayın *Acil durum sirenini çaldırın. İtfaiye, polis, ilkyardım ve acil tıbbi yardım ekiplerine haber verin.*polis İMDAT: 155 arayın *Makine ve ekipmanları, alet ve cihazları kapatın. Kimyasalların güvenliğini sağlayın *Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak acil durum toplanma alanına gidin *Kişi /kişileri yaklaştırmayın *Müdahale etmeyin, emniyetli bir alana geçin *Gaz ve elektrik kaçağının kaynağını belirleyin * İdareyi bilgilendirin *Elektrik düğmelerini kullanmayın *Elektrik kaçağı olan bölgenin şalterlerini indirin *Doğal gaz kaçağında yetkili firma telefonları bina dışından arayın *Kimyasal maddenin özelliklerini tespit edin *Bol su ile yıkayın veya vakumlu süpürge ile temizleyin *Temizlik sırasında koruyucu ekipman kullanın *Küçük yaralanmalarda ilkyardım dolabını kullanın *Tıbbi müdahale gerektiren durumlarda acil polikliniğe haber verin * İdareyi bilgilendirin *Panik yapmayın *Acil durum sirenini çaldırın. İtfaiye, polis, ilkyardım ve acil tıbbi yardım ekiplerine haber verin *Makine ve ekipmanları, alet ve cihazları kapatın *Kimyasalların güvenliğini sağlayın *Bulunduğu bölgeye ait acil çıkıştan çıkarak acil durum toplanma alanına gidin *Kişi ya da kişileri yaklaştırmayın *Müdahale etmeyin. Emniyetli bir alana geçin SAVAŞ *Savaş durumuna geçişi sağlamak için Milli Alarm Talimatı uygulamaya konulacaktır. Her türlü önlem alınarak alt katta bulunan sığınak yerleri sığınak talimatına uygun olarak kullanıma sunulacaktır 117

119 16.8. İLETİŞİM VE İLETİŞİM BECERİLERİ ÇALIŞANLARA İLETİŞİM EĞİTİMLERİ Başta güvenlik görevlileri, acil çalışanları ve tıbbi sekreterler olmak üzere çalışanlara iletişim becerileri, öfke kontrolü ve özellikle öfkeli hasta ve hasta yakınıyla iletişim konularında 6 ayda bir eğitim verilmektedir. Sağlık çalışanlarına şiddet davranışına karşı yılda bir defa tedbir alma eğitimleri verilecektir. Eğitimler sırasında hastaların bilgilendirilmesinin önemi vurgulanmalıdır. Teşhis, tanı ve tedavi süreçlerinde hastaların bekleme süreleri ve durumları konusunda bilgilendirilmesi şiddet olaylarının azaltılmasına katkı sağlayacaktır. Gülümseyin, güler yüzle karşılayın. Göz teması kurun, kişinin yüzüne bakın. Konuştuğunuz kişiye mümkünse adı ile hitap edin. Mutlaka dinleyin. Kişi konuşurken, hımm evet gerçekten mi? ya demek öyle gibi dinlediğinizi gösteren ifadeler kullanın. Empati kurun. Kişinin duygularını anladığınızı ve olayları kendi açısından yorumlamasına hak verdiğinizi gösterin. Karşınızdakinin yüz ifadesini, mimiklerini, beden dilini izleyin ve onu anlamaya çalışın. Karşınızdaki kişiyle onun anlayabileceği bir dilden konuşun. Önce karşınızdakinin konuşmasına izin verin. Söylenenlerden ne anladığınızı özetleyerek tekrarlayın. Tek sözcükle cevaplanabilecek sorular sormayın, açık uçlu soruları tercih edin. Aynı fikirde değilseniz önce sebebini belirtin, sonra kendi görüşünüzü belirtin. Gerektiğinde sessiz kalmayı bilin. Sabırlı olun. Yargılayıcı olmayın ve karşınızdakini olduğu gibi kabullenin. Hatanız olduğunda kabul edin Zamanı iyi kullanın. Size yapılmasını istemediğiniz davranışı başkasına yapmayın UNUTMAYIN Ne söylediğinizden çok NASIL SÖYLEDİĞİNİZ önemlidir 118

120 ETKİLİ İLETİŞİMİN AMACI İletmek istediğimizi, karşımızdaki kişiye amaçladığımız biçimde iletebilmek ve beklenen tepkiyi oluşturmaktır. İletişimin Öğeleri Mesaj Kaynak Kanal Alıcı Geri bildirim İletişim Öğelerinin Nitelikleri Kaynak (verici) Konuyu iyi bilen, Konuyla yakından ilgilenen, Ulaşmak istediği çevrenin ortamını ve insanlarını tanıyıp onlarla iyi ilişkileri olan, Alıcının anlayacağı dilde konuşan, Uygun bir iletişim kanalını seçmiş, İleti (Mesaj) Açık ve kısa, Doğru, Alıcının ihtiyaçlarına cevap veren, Anlamlı, Uygun zamanda olmalı, Kanal (Yol; Araç; Aracı) Uygun, Ulaşılabilir, Temin edilebilir, Hoşa giden, dikkat çekici ve hitap eden, Etkin iletişim için ipuçları Yalın bir dil Soruna odaklanma Örnekler Geri bildirim Aktif dinleme Beden diline dikkat! Göz teması Şunlardan kaçının Uzun cümleler, hızlı / yavaş konuşma Dinlerken başka şeylerle ilgilenme, Kişiye odaklanma Duygusallık, Genellemeler, Ön yargılar 119

121 DESTEKLEYİCİ İLETİŞİM Mİ, SAVUNUCU İLETİŞİM Mİ? Sağlık çalışanları destekleyici iletişimi kullanarak savunucu iletişimden kaçınmalıdırlar. Destekleyici İletişim Karşındakine eşitlik duygusunu hissettirebilmeliyiz (İnsan = İnsan) Kişileri olduğu gibi kabul etmeliyiz Doğal olup saklı gizli hareketler yapmamaya özen göstermeliyiz Empati kurmalıyız Empati Karşıdaki kişinin duygu ve düşüncesini anlamak İçinde bulunduğu durumun boyutlarını kavramak Olayın dışında kalmak Kabul etmek Sempati Karşıdaki kişinin sahip olduğu duygu ve düşüncenin aynısına sahip olmak (yandaşlık) Sevinmek ve birlikte acı çekmek Olayın içinde yer almak Hak ve onay vermek Savunucu İletişim Yargılayıcı tutum; yargılayan ve tehdit eden bir ses tonu savunuculuğu arttırır. Kontrol etme tutumu; baskıcı ve zorlayıcı iletişim sıklıkla karşımızdaki kişinin savunuculuğunu ve direncini arttırır. Kesin tutum; kesin tutumlu kimseler dinleyende "Kendi düşündüğümün dışında bir gerçek kabul etmiyorum" yargısı uyandırır. Aldırmaz/ umursamaz tutum; umursamaz bir tutum dinleyende dolaylı olarak (beden dilimizle) Sen benim için dikkatimi sana yöneltecek kadar önemli değilsin ya da senin problemin için yeterince zamanım yok mesajı verir. Sizce iletişim kurmada; Beden Dili Mi? Ses Tonu Mu? Sözler Mi? daha etkilidir??? 10 sözler 30 ses tonu 60 beden dili 120

122 HASTA VE HASTA YAKINLARIYLA İLETİŞİM Hasta ve yakınıyla başarılı bir iletişim genellikle görünüşle başlar Personelin iyi giyimli olması ve profesyonel tavırları güven duygusunu artırır Hasta ve yakını, personelle iletişimi sırasında utangaçlık, korku ve kızgınlık gibi duygulara bürünebilir ve sağlık problemleri stresini artırabilir Uzun süren ve acı veren durumlar hayal kırıklığı ve umutsuzluğunu tetikleyebilir ve duygusal tepkilerini artırabilir. Hastanın sinirliliğinin korkudan, ummadığı veya yanlış anladığı olaylardan, organik ya da psikolojik karışıklıklardan kaynaklanabileceği unutulmamalıdır Personel, kızgın bir hastayla ilgilenirken sinirli ve savunmacı olmaktan kaçınmalıdır Personel, güler yüzlü ve hoşgörülü olmalıdır Hasta ve yakınına karşı sıcak ve ilgili olmalıdır Hasta ile oturup onun seviyesinde konuşmalıdır Sorunları dikkatle ve nazikçe ve sabırla dinlemeli Hasta ve yakınına karşı saygılı olmalıdır Mantıksız bile olsa bütün şikayetleri kabul etmelidir Açık sözlü ve dürüst olunmalıdır Durumu anlaşılır hale getirmek için kesin bilgiler vermelidir Personel herkese eşit davranmalıdır (milliyet, ırk, mezhep, renk, yaş, cinsiyet, sosyoekonomik düzey vb) Yatan ve acil hastanın veya poliklinik hastasının sağlık kuruluşunda tetkik ve tedavilerini yaptırmak üzere çoğunlukla bir yerden bir yere gitmesi gerekir (bekleme odasından görüşmeye, laboratuara, röntgen bölümüne, muayene odasına gibi). Hastaya açık, kesin gidiş istikametlerinin gösterilmesi ile nereye ve niçin gidileceğine dair açıklamada bulunulması; hastanın kaybolmasını, laboratuardaki veya röntgendeki randevusunu kaçırmasını önleyeceğinden, personel hastaya kesin ve yeterli bilgi vermelidir. Sağlıklı iletişim için ilk izlenimin çok önemli olduğu unutulmamalıdır. Önce kişiye bir merhaba, hoş geldin demeli, kişinin yüzüne bakmalı ve onunla göz teması kurmalıyız. Kişiyi anlamaya çalışmalı ve ona yer göstermeliyiz. Gülümsemeliyiz; çünkü hasta, güven duymalı, varlığının bizim için önemli olduğunu hissetmeli, ihtiyacı olduğunda yanında olacağımızı bilmeli ve memnun olmalıdır. Herkes güler yüzle ve samimi karşılanmayı hak eder. Ön yargının tehlikeli olduğu unutulmamalı, işlemlere ve soru sormaya hemen başlanmamalıdır. Hasta mutlaka rahatlatılmalıdır. Önce dinlemeli, sonra soru sorulmalıdır. Bilgilendirme yapılmalı, hasta ve yakınlarının endişeleri giderilmeli, işbirliği sağlanmalıdır. 121

123 Olumlu sözsüz iletişim örnekleri Başvurana doğru eğilmek Gülümsemek, gerginliğini belli etmemek Sinirli ya da uygunsuz hareketlerden kaçınmak Güven telkin eden mimikler kullanmak Başvuran ile göz teması kurmak Baş sallamak gibi teşvik edici hareketlerde bulunmak Karşıdaki kişi ile 90º açı ile oturmak Açık bir beden dili kullanmak Olumsuz sözsüz iletişim örnekleri Göz teması kurmamak İlgisiz kalmak Okuyarak anlatmak Saatine bakmak Esnemek ya da etraftaki nesnelere bakmak Surat asmak Kımıldayıp durmak ÖFKE VE ÖFKELİ HASTAYLA BAŞA ÇIKMA YOLLARI Öfke, uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur. Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüşürse okul-iş hayatında, kişisel ilişkilerde ve genel yaşam kalitesinde sorunlara yol açar. ÖFKE NEDENLERİ Kendisine sunulacak hizmet gecikmiş olabilir Kendisine saygısızca davranılmış olabilir Yorgun, uykusuz ve stresli olabilir Kendisini kimsenin anlamadığını düşünüyor olabilir Bağırarak isteklerinin yerine geleceğini sanıyor olabilir Beklentileri yerine getirilmemiş olabilir 122

124 Öfkeli Bireye (hastaya) Karşı Önlemler Sakin olmaya çalışın Karşınızdakini ilgiyle ve ciddi bir şekilde dinleyin, araya girmeyin Duygularına saygı gösterin ve onları isimlendirin sesiniz çok öfkeli geliyor Onu kendisini dinlediğinize inandırın Onu öfkelendiren özel noktaları belirleyin Dikkatinizi, karşınızdakinin sözünü ettiği sorun ve sorunun çözümü üzerinde yoğunlaştırın Asla sinirlenmeyin, sinirlenmeye gerek yok demeyin Münakaşa etmeyin, tartışmaya girmeyin Eğer o şaka yapmıyorsa, şaka yapmaya kalkışmayın. Konuyu espri ile hafifletmeyin. Unutmayın! HASTA BİREY HASTANEDEKİ EN ÖNEMLİ BİREYDİR 123

125 STRES, İŞ STRESİ, STRESLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ Humphrey (1998) çalışmalarına dayanarak en stresli meslekleri sağlık profesyonelleri (hekim, hemşire ve diş hekimleri) öğretmen ve hukukçular olarak göstermiştir. Stres; sıkıntı yaratan olaylar karşısında kişinin verdiği tepki sürecidir. İŞ STRESİ: Çalışanı normal fonksiyonlarından saptıran psikolojik ve fiziksel davranışlarını değiştiren, işle ilgili etkenlerin sonucunda oluşan psikolojik bir durum olarak tanımlanmaktadır. SAĞLIK KURUMLARINDA STRES NEDENLERİ Çalıştığı birimin kendi ilgi ve uzmanlık alanı dışında olması Oryantasyon eğitiminin yapılmaması veya yetersiz olması İşe oryantasyon sürecinde başvuracağı uzman kişilerin olmaması Hizmet verdiği hasta sayısının fazla olması ve aşırı iş yükü İşleri yetiştirmede yaşanılan zaman baskısı Dinlenme zamanlarının az olması Keyfi, adil olmayan performans değerlendirme Hizmet verilen hasta profili Mesleki görev yetki ve sorumluluklarının dışında başka işler yapmaya zorlanılması Aldığı mesleki eğitimle çalışma ortamında karşılaştığı mesleki uygulamalar, iletişim ve ilişkilerde yaşanılan çatışmalar Vardiya veya nöbet usulü çalışma, çalışma saatlerinin uzun olması Uykusuzluk Yetki yetersizliği ve hataları Kurumun sosyal olanaklarının azlığı veya yararlanılamaması Çalışanlar arasında destek ve sosyal ilişkilerin olmaması Ücretlerin azlığı, ek işte çalışma, ücret eşitsizliği Personel sayısının az olması Hasta ve yakınlarının olumsuz davranışları İş riskinin fazla olması ve sağlığı etkilemesi Çalışanların güvenliğinin sağlanamaması Hizmet içi eğitimlerin olmaması Kariyer gelişimi için yeterli fırsatların tanınmaması Teşvik edilmeme, ödül ve takdirlerin az olması Özel tatil günlerinde aile bireyleri ile birlikte olamama 124

126 İŞLE İLGİLİ STRES KAYNAKLARI İşin zorluğu, sık sık iş ve yer değiştirme Gerçekçi olmayan iş tanımları, katı kurallar Tekdüze çalışma ve monotonluk İş ortamındaki fiziki şartların kötü olması Otoriter yönetim, hiyerarşik ve merkezi örgüt yapıları Kurumsal iletişim sisteminin yetersiz olması, iş yerinde dedikodu Yükselme olanağının bulunmaması, statü düşüklüğü Çalışanların kararlara katılım düzeyinin azlığı Ekip anlayışının olmayışı Rol çatışması ve rol belirsizliği Fiziksel, sözel saldırı, cinsel taciz Mobbing (Psikolojik, duygusal taciz, yıldırma) Stresin Sağlık Kurumlarına Olan etkileri Düşük performans İş doyumsuzluğu Düşük moral İşten ayrılmaların artması İşe devamsızlık, geç gitme İşten uzaklaşma (yabancılaşma) Hasta ve yakınlarının şikayetleri artması Hizmetin niteliğinin düşmesi, uygulama hatalarının artması, verimsizlik Kurum çalışanların bedensel ve psikolojik sorunların artması Güvensizlik ve çalışanların terfi ve mesleki gelecek konusunda belirsizlik yaşamaları Yapıcı eleştirilerin, yeniliklerin, üretken ve yaratıcı çabaların yetersizliği Meslektaşlarla ya da diğer disiplinlerle iletişim ve uyumda belirgin güçlüklerin çatışmaların olması Maliyetin artması Fizyolojik Belirtiler Yorgunluk, Halsizlik, Enerji kaybı, Kronik soğuk algınlığı, Sık baş ağrıları Gastrointestinal bozukluklar, Bulantı kusma Kilo kaybı Kas krampları Bel ağrısı Uyku bozuklukları Solunum güçlüğü Psikosomatik hastalıklar Koroner kalp rahatsızlığı oranında artma Hastalıklara karşı hassas olma 125

127 Davranışsal Belirtiler Hatalar yapma, kişisel başarısızlık Bazı şeyleri erteleme ya da sürüncemede bırakma İşe karşı coşkunun ve ilginin azalması İşle ilgili aşırı yüklenildiğinin hissedilmesi İşe geç gelme, izinsiz olarak ya da hastalık nedeni ile işe gelmeme İşi bırakma eğilimi, iş yapmada isteksizlik, hizmetin niteliğinde bozulma Psikolojik Belirtiler Kronik sinirlilik hali, çabuk öfkelenme Zaman zaman bilişsel becerilerde güçlükler yaşama Hayal kırıklığı, anksiyete, huzursuzluk Sabırsızlık Karar vermekte yetersizlik Öz güvenin ve benlik saygısının azalması, değersizlik Alkol, sigara kullanımının artması Eleştiriye aşırı duyarlılık, duygusal yoksunlaşma Boşluk ve anlamsızlık hissi, ümitsizlik Nezaket, saygı ve arkadaşlık gibi pozitif duygulanımlarda azalma Tükenmişlik, depresyon STRESLE BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ 1. Organizasyonel Düzeyde Yapılması Gerekenler Devlet yönetimi düzeyinde İş Yeri Yöneticileri Düzeyinde 2. Bireysel Düzeyde Yapılması Gerekenler 3. İş arkadaşları düzeyinde yapılması gerekenler 4. Aile düzeyinde yapılması gerekenler Devlet Yönetimi Düzeyinde Yapılması Gerekenler Çalışanların görevlerini ve yetkilerini belirleyen gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve yaşama geçirilmesi Demokratik olarak sorumluluk ve yetkileri paylaştıran yönetim yaklaşımının benimsenmesi Sistemdeki ödül kaynaklarının arttırılması Uzun çalışma saatlerinin azaltılması Düşük ücret sorununun giderilmesi Tatil ve sosyal aktivite olanaklarının arttırılması Personel yetersizliği sorununun giderilmesi 126

128 İş Yeri Yöneticileri Düzeyinde Yapılması Gerekenler Görev tanımlarının açık ve net olması, işe yeni başlayan kişinin oryantasyon eğitimi ve süpervizyon sağlanması Stres danışmanlığı, bireysel baş etme becerilerinin kazandırılmasına yönelik stres yönetimi eğitimi İş ile çalışan arasında uyumu sağlamak için işin yeniden düzenlenmesi, yapılandırılması, iş değiştirme, rotasyon, işin zenginleştirilmesi, işin eşit dağılımı Bölümlerin özelliklerine göre uygun personel planının yapılması personel sayısının arttırılması Etkin zaman yönetimi, uygun dinlenme imkanı verilmesi Sistemdeki ödül kaynaklarının ve sosyal aktivitelerin arttırılması Çalışanların bireysel ihtiyaçlarının karşılanmasına önem verilmesi Alınan kararlara katılımın sağlanması, etkin iletişim Dinleyen, değer veren bir yönetici olması Çalışma ortamının fiziksel olarak iyileştirilmesi ergonomik düzenlemelerin yapılması Düzenli nöbetlerin oluşturulması Bireysel Düzeyde Yapılması Gerekenler Gereksiz ve kaldırılamayacak yüklerin altına girilmemesi Özel yaşamda iş konuşmalarından uzaklaşılması Tatil ve dinlenme olanaklarının mutlaka kullanılması İşyerindeki rutin alışkanlıkların bırakılması, monotonluğun azaltılması İş dışındaki yaşam alanlarının geliştirilmesi, iş çıkışında rahatlatıcı aktivitelerde bulunulması İş Arkadaşları Düzeyinde Yapılması Gerekenler Aynı yerde çalışan kişilerin zaman zaman iş dışı konularda konuşmaları ve birlikte hoşça vakit geçirmeleri Birlikte çalışmadan doğan sorunların zamanında, sorun kronikleşmeden çözülmesi Daha kıdemli çalışanların, işe yeni başlayan kişilere gerçekçi rol modeli olabilmeleri Aile Düzeyinde Yapılması Gerekenler İş dışındaki yaşamda ailenin ve diğer yakın kişilerin desteği vazgeçilmezdir, ayrıca bu yolla kişi, işi dışında var olduğu ve takdir edildiği bir alan bulmuş olacaktır. 127

129 TÜKENMİŞLİK SENDROMU Tükenmişlik; özellikle birey iyi bir performans gösterdiği halde bu çabasının karşılığında uygun bir ödül alamadığı veya takdir edilmediği ve bunu da kabul edemediği zamanlarda görülmektedir Tükenmişlik, belli bir dinlenme sonrası ortadan kalkan bir yorgunluk hali değildir Tükenmişliği stresten ayıran en önemli özellik, tükenmişliğin çalışan ile karsısındaki kişi arasında olan sosyal ilişki kaynaklı bir stres olmasıdır Tükenmişliğin en önemli kaynaklarından strese maruz kalan kişide şu safhalar görülür Alarm safhası: Stres hormonları kanda yükselerek organizmaya dövüş, kaç, kork, donakal komutlarını verir. Bunlar sorunu çözerse homeostazise geri dönülür Direnç safhası: Alarm tepkileri yetersiz kalırsa, bir takım adaptif tepkiler ortaya çıkar; kan basıncında ve kan şekerinde yükselme, bağışıklık sisteminde sorunlar gibi Tükenme safhası: Direnç yetersiz kalırsa organizma çöker ve her türlü hastalık ortaya çıkabilir TÜKENMİŞLİĞİN BOYUTLARI Duygusal tükenme Çalışanların yorgunluk ve duygusal yönden kendilerini yıpranmış hissetmelerindeki artış, enerji kaybı, halsizlik, aşırı yorgunluk olarak tanımlanır. Duygusal tükenme, tükenmişlik sendromunun başlangıcı ve merkezidir. Göstergeleri Kendini işe verememe Sorumluluk yüklenememe Gerginlik, Bıkkınlık Ertesi gün işe gitmeme isteği Duyarsızlaşma Bu boyutta özellikle hizmet verilen bireylere karşı tutumlarda ve tepkilerde olumsuz değişme vardır. Buna çoğunlukla sinirlilik ve işe ilişkin idealizm kaybı eşlik eder. Bu duyguya sahip olan çalışan hastalarına karşı ilgisiz bir tavır geliştirebilir. Duyarsızlaşmayla birlikte çalışanlar işlerine adapte olamamakta, umursamaz ve boş vermiş ya da alaycı bir tavır sergilemektedirler Düşük kişisel başarı hissi Sorunları başarıyla çözememe ve kendini yetersiz hissetme düşüncesinden kaynaklanır 128

130 Tükenmişliğin Kaynakları İş yoğunluğundan kaynaklı kendi ilgi duyduğu konulara vakit ayıramamak Demokratik olmayan, hiyerarşik ve merkeziyetçi bir yönetim tarzı Yapıcı olmayan bir eleştiri tarzının kullanılıyor olması Objektif ödüllendirme araçlarının olmaması Çalışanlara eleştiri ve ödüllendirme konusunda eşit davranılmaması Çalışanların gereksinimlerini dikkate alan bir yönetim anlayışının bulunmaması Çalışanların mesleki gelecekleri konusunda kendilerini güvensiz hissetmesi, belirsizlik ve engellenme yaşıyor olmaları İş yükünün fazla olması İşin rutin olması, hep aynı şeylerin istenmesi, yeni şeyler üretmede teşvik edilmemek Beklenti düzeyinin yüksek olması, ulaşılması olanaksız olan hedeflere sahip olmak Uzun çalışma saatleri Zihinsel yorgunluk ve iş stresi Kendi kendini aşırı güdülemeye çalışmak Katı kurallar Her şeyi mükemmel yapma isteği Zamanı gelmeden üst makama terfi etme isteği 129

131 Tükenmişliğin Sonuçları Tükenmişliğin bireysel sonuçları; psikolojik sorunlar ve psikomatik rahatsızlıklar, depresyon, devamlı kaygı hali, öz-saygıda azalma, alınganlığın temel kişilik özelliklerinden biri haline dönüşmesi, alkol ve ilaç kullanımında artış, uyku bozuklukları, cinsel isteksizlik ve iktidarsızlık, ani öfke patlamaları, saldırganlık eğiliminde artış, nefes alma güçlükleri ve alerjik rahatsızlıkların yoğunlaşması öne çıkmaktadır. Tükenmişliğin çevresel sonuçları; işi savsaklama ve aksatma eğilimleri, işe izinsiz olarak geç gelme ya da gelmeme, rapor kullanmak suretiyle izin süresini uzatma, örgütsel aidiyet duygusunda azalma, performansta düşüş, iş doyumsuzluğu, işe karşı giderek büyüyen bir hoşnutsuzluk, başka iş alanlarına transfer olma veya yeni bir meslek eğitimi alma isteği, aşırı risk alma eğilimi, verilen hizmetlerin kalitesinde bozulma, iş kazaları gibi sonuçlar görülmektedir. Tükenmişlikle Mücadele Yöntemleri; genellikle bireysel, kurumsal ve hatta sistemden kaynaklanan etmenlerin bir arada rol oynaması ile ortaya çıkan tükenmişlik, bir sendrom ve sistem sorunu olarak ele alınmalıdır. Etkili müdahale, hem bireysel hem de örgütsel zeminde olmalıdır. Bireysel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları Tükenmişlikle ilgili bilgi sahibi olmak Zaman yönetimi konusunda bilgi sahibi olmak Kendini iyi tanımak ve ihtiyaçlarını belirlemek İşle ilgili gerçekçi hedefler belirlemek Kişisel gelişim gruplarına katılmak Nefes alma ve gevşeme tekniklerini öğrenmek, müzik dinlemek, spor yapmak Hobi edinmek Tatile çıkmak İşte ve özel hayatta monotonluğu azaltmak Huzurlu bir yaşam tarzı belirlemek Kendisini stresle başa çıkma konusunda geliştirmek Kendi sınırlılıklarını bilmek Örgütsel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları Görev tanımları açık ve net olarak belirlemek Örgüt içi iletişimin yeterli düzeyde ve kaliteli olmasını sağlamak Serbest karar verme imkanlarını ve kararlara katılımı arttırmak Adil bir ödül sistemi geliştirmek İş yükünün aynı kişilere birikmesini önlemek Örgütsel bağlılık sağlamak Takım çalışmalarını desteklemek Üst yönetim desteği sağlamak Sık sık pozitif geri bildirim vermek Hizmet içi eğitim planlamak Uzun çalışma saatlerini kısaltmak Astların yaptıkları iş konunda yönetsel beceri sahibi olmalarını sağlamak 130

132 MOBBİNG Mobbing; Bir veya birkaç kişi tarafından diğer bir kişiye yönelik olarak, düşmanca ve ahlak dışı yöntemlerle sistematik bir biçimde uygulanan psikolojik terördür. Mobbing; İşyerinde gerçekleşir bir veya daha fazla kişi tarafından bir veya daha fazla kişiye sistemli bir şekilde süreklilik gösteren bir sıklıkta çok çeşitli sebeplerden dolayı kişiyi sindirme maksadı ile yapılır Mobbinge hedef olan kişilerin kişilik özellikleri Çoğu üstün özelliklere sahip, zeki, başarı odaklı, yaratıcı, kendisini işine adamış Dürüst, insanlara güvenen, iyi niyetli Politik davranmayan, kurumuna bağlı, işiyle özdeşleşmiş Özellikle yaratıcı ve yenilikçi görüşleri, gelenekçi eski çalışanlar tarafından taciz edilir Dürüst ve güvenilir, örgüte sadık Mobbinge başvurandan daha üstün özelliklere sahip olan Yetkinlik düzeyleri yüksek Mobbing uygulamaya yatkın kişilerin kişilik özellikleri Kendi yetersizlik duygularını hedef aldıkları kişinin zor durumlarıyla eğlenerek yenmeye çalışan İkiyüzlü, farklılıklara karşı hoşgörüsüz Kıskanç ve aşırı denetleyici Kendi statülerini yükseltmek ve ihtirasları uğruna, kötü niyetli ve hileli eylemlere başvurmaktan çekinmeyen Ayrıcalıklı ve vazgeçilmez olduğuna inanan Narsist kişilik, gerçek ten ziyade gösterişli bir hayal ortamında yaşayan, kendini sürekli diğer insanlardan üstün gören Örgütte yöneticilik pozisyonlarına ulaşmak için çırpınıp duran 131

133 Örnek olarak; Bireyi gruptan hariç tutma (DIŞLAMA) Aşağılama, alay etme Dedikodu yapma Kurbana karşı meslektaşlarını kışkırtma Etrafa yalan bilgi yayma (İFTİRA) Tehdit ve şiddet Sözel taciz şeklinde mobbing yapılabilir Mobbingin kurumsal yaygınlaşma nedenleri Yönetimde kapalı kapı politikası Yetersiz liderlik, aşırı hiyerarşi Adil olmayan başarı değerlendirme ve ücretlendirme Karar verme ve yönetimde otokratik yaklaşım Yetersiz iletişim Etik değerlerin kaybolması Örgüt yapısındaki radikal değişiklikler Duygusal zekadan yoksunluk İş yerinde yüksek düzeyde stres İş yerindeki monotonluk Mobbingle karşılaşan birey ne yapmalı? Duygusal tacizde bulunan kişi ile konuşmak Söz ve davranışlarını durdurmalarını açıkça söylemek Yaşadıkları olayları, verilen anlamsız emirleri ve uygulamaları yazılı olarak kaydetmek Tacizde bulunan kişiyi bağlı bulunduğu birimin en üst amirine, insan kaynakları departmanı ve/veya yönetim kuruluna raporlamak Tıbbi ve psikolojik yardım almak ve iş arkadaşları ile durumu paylaşmak 132

134 Mobbingin örgüt içinde yayılması nasıl önlenir? Öncelikle eğitim ile tüm çalışanları mobbing olgusu ve öğeleriyle tanıştırılması Bu olgunun yıkıcı olduğunun resmen ilan edilmesi Çalışanların katılımı sağlanarak bir politika oluşturulup yazılı hale getirilmesi Kötü bir çalışma ortamından ayrıcalıksız tüm çalışanların korunması Uygulanan duygusal tacizin ihbar olarak kabul edilmesi ve soruşturma başlatılabilmesi Hedef olan kişinin hakları korunarak başka bir departmanda çalışmasının sağlanması Tüm çalışanların adil ve geçerli olduğunu kabul ettiği bir soruşturma yönteminin saptanması Kişilerin güvenliği korunarak tanıklık etmeleri için koşulların belirlenmesi Son kararlar kuruluşun tek bir yöneticisine bırakılmadan, en az üç karar verici tarafından verilmesi Maddi ve manevi zararın saptanması ve yazıya dökülmesi (Tıbbi teşhisler, ücretli izinler, kaybedilen sosyal haklar) Şikayet durumunda, yönetimin olumlu ve zamanında vereceği tepkinin, şikayetçiye doğrudan bildirilmesi Sorunu çözme ile ilgili alınacak önlemlerin açıklanması Tacizcinin açık olarak özür dilemesinin sağlanması İşyerindeki konumunun düşürülmesi veya yer değiştirmesi Tacizi kesinleşen ve suçlu bulunan kişinin cezalandırılması Misilleme veya intikam almayı engelleyen tedbirlerin alınarak bunun yeni bir taciz olarak kabul edileceğinin belirtilmesidir. 133

135 ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ Çalışan personelin zarar görme risklerinin azaltılması Çalışan güvenliği ve risklerin azaltılması kapsamında düzenlemeler yapılmalıdır Bölümlerdeki belirlenen olası tehlike ve risklere göre önlemler alınmalıdır Hastanede bölüm bazında risk analizleri ve risk değerlendirmesi yapılmalıdır Çalışanların karşılaşabileceği olası riskler, (Radyasyon, gürültü, tehlikeli maddeler, kanserojen / mutajen maddeler, tıbbi atıklar, enfeksiyon, kesici delici alet yaralanması, kan ve vücut sıvıları sıçramasına maruz kalma, şiddet, ergonomik vb) önlemek amacıyla kişisel koruyucu ekipman temini ve kullanımının sağlanması, sağlık taramalarının yaptırılması, aşılama faaliyetlerinin yapılması, fiziksel çalışma şartlarının düzeltilmesi, güvenlik raporlama sisteminin kurulması, Beyaz Kod uygulamasının başlatılması, çalışan güvenliği eğitimleri düzenlenmesi gibi faaliyetler yapılmalıdır Çalışanların maruz kaldığı olaylar, olayın niteliğine göre o Güvenlik Raporlama Sistemi Bildirim Formu o Beyaz Kod Olay Bildirim Formu o Şiddet Bildirme Formu, Kesici Delici Alet Yaralanmaları Bildirim Formu, İş Kazası Bildirim Formu düzenlenir ve kayıt altına alınır o Yapılan işlemler, Kalite Yönetim Direktörü tarafından değerlendirilip, Çalışan Güvenliği Komitesine gönderilir ve düzeltici faaliyet başlatılır ÇALIŞANLARIN SAĞLIK TARAMALARI Hastanede riskli ve diğer birimlerde çalışan personelin güvenliği açısından gerekli olan sağlık taramalarının, belirlenen aralıklarda düzenli olarak yapılır. Yapılan sağlık taramaları ve sonuçları ilgili uzmanlar tarafından değerlendirilir. Bilgiler, Çalışan Güvenliği Birimi ve Enfeksiyon Komitesinde muhafaza edilir. İşe Giriş Muayene ve Tarama Yapılması Personel ilk işe girişte Enfeksiyon Hemşiresi tarafından Kişisel Sağlık Formu doldurulur. Hastane personelinin sağlık durumunun tespiti ve gerektiğinde aşılanması, kişisel sağlık formu doldurularak yapılır. Hastane personelini enfeksiyonlardan korumak için personel yaralanmalarında Personel Yaralanmalarında İzlem Formu düzenlenir. Hastane personelinin belirli aralıklarla aşılanmasının sağlanması, parenteral yolla bulaşan hastalıklara mesleki temas olması durumunda önleyici tedavi verilmesi ve kişilerin takibi bildirimi zorunlu olan bulaşıcı hastalıkların tespiti, bildirimi ve tedavisi, Bildirimi Zorunlu Hastalıklar Yönetmeliği ne uygun şekilde yürütülür. 134

136 RADYASYON GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI RADYASYON GÜVENLİĞİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALARIN SAĞLANMASI KAN TRANSFÜZYONUNDA GÜVENLİ UYGULAMALAR başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir KESİCİ DELİCİ ALETLERLE YARALANMA NEDENLERİ KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARI VE ÖNLENMESİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir KAN VE VÜCUT SIVILARIYLA BULAŞ RİSKİNİN AZALTILMASI STANDART ÖNLEMLER VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ başlığında ayrıntılı bilgi verilmiştir. 135

137 KORUYUCU EKİPMAN KULLANIMI Giyme sırası 1. Önlük 2. Maske 3. Gözlük-yüz koruyucu 4. Eldiven 1. Önlük giyerken Önlük malzemesi uygulanacak işleme göre seçilmelidir. Malzeme uygun tip ve boyutta olmalıdır. Arkadan bağlanmalıdır. Eğer çok küçük ise biri önden, diğeri arkadan olmak üzere önlük giyilmelidir 2. Maske takarken Maske burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalıdır. Yüze uygunluk tam olmalıdır. N95-FFP3 gibi özel tip maskeler için yüze uyum testi yapılmalıdır. Maske takıldıktan sonra, tükürük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman değiştirilmelidir. Maske tekrar kullanılmamalıdır. Ortak kullanılmamalı. Dış yüzüne çıplak elle dokunulmamalıdır. 3. Gözlük-yüz koruyucusu giyerken Gözleri ve yüzü tam olarak kapatmalıdır. Yüze uygunluk tam olmalı, yüze oturmalı ancak sıkmamalıdır. 4. Eldiven giyerken Eldivenler en son giyilmeli. Doğru tip ve boyutta eldiven seçilmelidir. Eldiven giymeden önce eller yıkanmalı veya el dezenfektanı ile ovalanmalıdır. Önlüğün kol manşetleri üzerine çekilmelidir. 136

138 Çıkarma sırası 1.Eldiven 2.Gözlük-yüz koruyucu 3.Önlük 4.Maske 1. Eldiven çıkarılırken Elin üzerinden sıyrılarak içi dışına çevrilir Diğer eldivenli el ile tutulur Eldivensiz parmakla bilekten diğer eldiven sıyrılır İçi dışına çevrilerek her iki eldivenden oluşan küçük bir torba şeklinde atılır 2. Gözlük-yüz koruyucusu çıkarılırken Eldivensiz ellerle çıkarılır. 3. Önlük çıkarılırken Omuz kısımlarından tutulur Kontamine dış yüz içe doğru çevrilir Yuvarlayarak katlanır Çıkarıldığında sadece temiz taraf görünmelidir. 4. Maske çıkarılırken Maske bağları (önce alttaki) çözülür Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle temas etmemelidir Bağlardan tutularak atılır. İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığı olduğunda göz, burun ve ağız mukozasını koruma amaçlı kullanılmalıdır 137