EDİTÖR ZEYNEP ENGİN HAZIRLAYANLAR MELEK KÖKSALAN ESİN ALPER AMELİTA AKYAR

Transkript

1 EDİTÖR ZEYNEP ENGİN HAZIRLAYANLAR MELEK KÖKSALAN ESİN ALPER AMELİTA AKYAR OCAK 2012

2 BRANŞ ETKİNLİKLERİ MONTESSORI FELSEFESİ ARALIK AYINDA ÇALIŞTIĞIMIZ MONTESSORI MATERYALLERİNDEN ÖRNEKLER Pratik Yaşam Materyalleri Duyusal Materyaller Matematik Materyalleri Dil Materyalleri Kültürel Çalışmalar OCAK AYI KÜLTÜREL KONULARI AYIN SORUSU İngilizce Müzik Bilgisayar Beden Eğitimi Görsel Sanatlar Satranç Bale /Modern Dans Mind Lab KİTAP ÖNERİLERİ REHBERLİK BİRİMİ DOĞUMGÜNLERİMİZ SEVGİ MENÜSÜ

3

4 EMİCİ ZİHİN Dünyaya gelen çocuğun yapması gereken bir iş vardır. Bu, kişiliğini kurma ve inşa etme işidir. Bu içsel bir etkinliktir. Bu etkinlik bilinçli irade tarafından yönlendirilemez. Çocuk bir hiçten bir şeyler yaratır. Yetişkinlikteki mükemmellik, çocuklukta gizlice ve sakince yapılan normal çalışmanın bir sonucudur. Yetişkin yaratan çocuktur. Çocuk çok önemli bir rehberlik görevi üstlenmiştir. Doğa ona bu görevinde yardımcı olacak her tür malzemeyi vermiştir. Bunlar:

5 1.DUYU ORGANLARI: (Duyularımızın fethi) Hayvanlar seçicidirler ve duyuları yoluyla kontrol edilirler. ÖRNEĞİN: kedinin gözleri (diğer gece avcıları gibi) karanlığı uyum sağlar. Ancak karanlıkta sabit duran değil, hareket eden nesnelerle ilgilidir. Karanlıkta herhangi bir şey hareket ettiği zaman kedi, pençesini derhal ona doğru uzatır, ancak bunun dışındaki hiçbir şeye en ufak bir dikkat sarf etmez. Çevresine karşı genel bir ilgisi yoktur, çevrenin belli özelliklerine içgüdüsel bir tepki verir.

6 Çocuk ise, çevredeki her şeyi toplu olarak ve tüm detaylarıyla görür. Hayvanlar içgüdüleri tarafından yönlendirilirler ve duyuları onların uygun davranışlarda bulunmalarına yardım eder. Çocuk söz konusu olduğunda ise, duyular vardır ve sahibinin hizmetindedir. Çocuk içgüdülerini değil, içsel rehberini izler. Çocuk, çevresindeki her şeyi bir bütün olarak eşit şekilde gözlemler. Bunları daha sonra ayırt eder ve farklılaştırır. Çocuk izlenimleri mekanik bir şekilde değil fakat içinde meydana gelen psiko kimyasal reaksiyonlarla alır. Böylece bu izlenimler onun kişiliğinin tam bir parçası haline gelir. Duyusal yan da gene çevreden emilir.

7 2. EMİCİ ZİHİN: (özel bir tip zihin) 7 yaşına gelinceye kadar sürer. Bu dönemde çocuk cevrede olan her şeyi ayırt etmeden, doğru veya yanlış, düzen veya düzensizlik aramaksızın emer. Aynı zamanda çevresindeki alışkanlık ve tutumları da emer, içine alır. Zihin 3 yaşa kadar her şeyi en küçük detayına kadar emer, alır. 3 yaştan sonra ise çocuk, almış olduğu temele göre izlenimleri kabul etmeye başlayabilir. 7 yaştan sonra kişilik tamamen oluşmuştur. Çocuklar bu dönemde öğrendikleri dili en küçük detayına kadar emerler.

8 YETİŞKİN ZİHİN İLE EMİCİ ZİHNİN KARŞILAŞTIRMASI YETİŞKİN 1. Temkinli olarak ve bilinçli bir zihinsel çaba ile yola çıkar. 2. Belli bir noktada yorgunluk hatta bıkkınlık hisseder. 3. Öğrenir, ancak bazı ince noktaları kaçırabilir. 4. Öğrendiklerini unutabilir. 5. İşini daima bir nedene bağlı olarak ve bilinçli iradesi ile yapar. Zorlukların üzerine uzun uzun düşünerek gider. 6. Yaptığı işten zevk almayabilir, ancak bazı dış hedeflere ulaşmak için bu işe devam edebilir. ÇOCUK 1. Çevreden sadece onun içinde yaşayarak emer, alır. 2. Çalışmalar sırasında yorulmaz ve daima bir şekilde öğrenir. 3. Mükemmel ve akıcı eşit oranda ilgilenir. 4. Çocuk öğrendiklerini asla unutmaz. 5. Sadece içsel, doğal emirlere uyar. 6. Kendiliğinden seçtiği etkinliği daima hoşlanarak ve içsel amaçları için yapar.

9 Yaşamı arzuları tarafından yönetilmeyen bir yetişkin kendisinde halen var olan, içsel rehberlik için gerekli manevi zenginliğe erişebilir ve ona cevap verebilir. Ancak arzularının esiri olmuş bir yetişkinin bu içsel yaşamına yön veremeyecek kadar zayıflamıştır. Bizler çocuğa, onun bilinçlilik düzeyini sürekli artırarak bu içsel rehberi ile devamlı bir ilişki içinde kalmasında yardım etmeliyiz. Emici Zihnin 2 alt düzeyi vardır: 1. Doğumdan 3 yaşa kadar çocuğun zihni bilinçsiz olarak çalışır, bilinçsizlikle dolu bir kütle halindedir. Büyük bir zihinsel güçle doludur. Bu güç, yönlendirilmeyi bekleyen bir potansiyeldir. Yönlendirme ise yaşam enerjisidir, yani hormédir yaş arası zihinsel emme süreci daha bilinçli hale gelir. Yaşamın ilk döneminde çocuk görebilir ancak gerçek anlamda kavramaz.

10 Yeni doğmuş bebeğin kulakları vardır ancak seslere tepki vermez. Zaman içinde bilinçsiz zihin bilinci oluşturur. Daha sonra bilinçaltı, zekanın gelişiminden sorumlu hale gelir. Çocuğun zihni ile bir kamera ve yetişkinin zihni ile bir ressam arasında benzetme yağılabilir. Kamera birçok resmi aynı anda ve kısa sürede üretebilir, ancak bir ressam seçici olarak resmeder ve daha uzun zamana ihtiyaç duyar. Çocuğun yaratıcı çalışması için çevreye ihtiyacı vardır. Çocuk için bu bir zihinsel uyarılma değil zihinsel yaratıcılıktır. Bu nedenle çevrenin rolü çok önemlidir. Dr. Montessori der ki, Çocuklara çok basit oyunlar ve etkinlikler sunmamalıyız. Çünkü çocuklar çok daha karışık olanlardan zevk alırlar. Çocuk çaba sarf etmekten çok hoşlanır ve bu çabalar sayesinde fethini gerçekleştirir. Aynı zamanda ilginin de en üst noktada tutulması önemlidir.

11 Çocuğun zihninde insanları birbirinden farklı kılan ruhsal özellikler, alışkanlıklar, hisler, önyargılar vardır. Bu ruhsal özellikler o denli güçlüdürler ki ancak nadiren bir yetişkin tarafından değiştirilebilirler. Emici Zihin vasıtasıyla çocuk içinde bulunduğu grubun tüm özelliklerine sahip bir insan haline gelir. Çocuğu gözlemlemek, onda meydana gelen mucizeyi görmek ve ihtiyacı olanı ona sunmaktır. Tüm yaşamımız bizi dolaylı olarak gelecek için hazırlamaktadır. Tüm yaşam, yaşamın bu ilk dönemlerindeki normal gelişmeye bağlıdır. Çocuğun yaşamının her bir küçük ayrıntısı önemli kurallara bağlıdır ve her bir ayrıntı dikkatle çalışılmalı ve çok önemsiz görülseler dahi saygı gösterilmelidir. Çünkü bizler, yargılayan değiliz. Doğanın yardımcılarıyız.

12

13

14 KATLAMA ÇALIŞMALARI ( 2,5 yaş ) Direk Amaç: Düzgün bir şekilde katlama yapabilmek. Dolaylı Amaç: Geometriye hazırlık. Katlama sırasında ortaya çıkan geometrik şekilleri fark edebilmek.

15 SIKIŞTIRMA & GEVŞETME ÇALIŞMALARI ( 2,5 4,5 yaş ) Direk Amaç: Nesneleri sıkıştırmak, gevşetmek. Dolaylı Amaç: Küçük kas gelişimini desteklemek. El-göz koordinasyonu, konsantre yeteneği ve düzen duygusunu geliştirmek.

16 SÜNGER SIKMA ÇALIŞMASI ( 2,5 3,5 yaş ) Amaç: Küçük kas ve el - göz koordinasyonu sağlama.

17

18 PÜRÜZLÜ PÜRÜZSÜZ YÜZEY ÇALIŞMALARI (2,5-3,5 YAŞ) Direk Amaç: Dokunma duyusunu ve hareket kontrolünü geliştirme. Dolaylı Amaç: Dokunma hassasiyeti kazandırmak. Yukarıdan aşağıya, soldan sağa doğru yazma alışkanlığı kazanmak.

19 SES SİLİNDİRLERİ (3 5 YAŞ) SES SİLİNDİRLERİ OYUNLARI İÇİN (3,5-6 YAŞ) Direk Amaç: İşitme duyusunun gelişmesi. Dolaylı Amaç: Hafıza dikkat eğitimi. Çocukları sessizlik oyununa hazırlamak ve dikkat süresini uzatmak. Not: Bu çalışma işitme sorununun tedavisinde kullanılabilir.

20

21 MARKA OYUNU (5 YAŞ VE ÜZERİ) Direk Amaç: Bireysel olarak dört işlem yapma.

22 KISA BONCUK ZİNCİRİ / 1-10 (5 YAŞ) Direk Amaç: 1 den 10 a kadar sayıların karelerini öğrenme. Ritmik sayma. Çocuğun 1 den 100 e ileri doğru, 100 den 1 e geriye doğru sayabilmesi.

23 TOPLAMA ŞERİDİ (5 YAŞ VE ÜZERİ) Direk Amaç: 1 den 9 a kadar toplamanın kombinasyonlarını anlama. Dolaylı Amaç: Toplamanın değişme özelliğini anlama. (9 + 2 = 11, = 11)

24

25 BAŞTAKİ HARFLER (3-5 YAŞ) Direk Amaç: Öğrenmiş olduğu harflere başlayan resimli kartlarla alıştırmalar yapmak.

26 YAZMA KİTAPÇIKLARI (3-5 YAŞ) Direk Amaç: El yazısına hazırlık çalışmaları.

27 HAREKETLİ ALFABE ( 4,5 6,5 YAŞ ) Direk Amaç: Tanıdığı sesleri birbirine ulayarak kelime okuma ve yazma.

28

29 COĞRAFYA AVRUPA KITASI Amaç: Avrupa Kıtasının dünya üzerindeki yerini öğrenme. Kültürel bilgilere hazırlık.

30 AVRUPA KITASI YAP BOZ

31 AVRUPA DA YENİ YIL KUTLAMALARI

32 MANTARLAR SINIFI NIN GÖSTERİSİ MAKEDON DANSI (MAKEDONYA)

33 MONTESSORI SINIFLARINDA TARİH ve SAATE GİRİŞ Amaç: Zaman kavramına hazırlık çalışmaları. Saniye, dakika ve saat kavramlarını öğretmek.

34 IŞIK OKULLARI TARİH ŞERİDİ 126. YIL

35 BİYOLOJİ Botanik Yaprak Dolabı Amaç: Avrupa Kıtasının dünya üzerindeki yerini öğrenme. Kültürel bilgilere hazırlık.

36 FEN BİLGİSİ Buharlaşma Deneyi

37 ÇEVRE GEZİSİ BEŞİKTAŞ POSTANESİ

38 COĞRAFYA TARİH BİYOLOJİ BOTANİK / ZOOLOJİ FEN BİLGİSİ MEVSİMLİK YAKLAŞIM ÇEVRE KEŞFİ * Kış * Avustralya Kıtası Yap-boz harita, Ülkelerin isimleri Bayraklar * Bir Günün Tarih Şeridi * Hayvanlar Ve Onların Doğal Yaşam Ortamları * Canlı Cansız Varlıklar * Suya Batma ve Suyun * Doğa Yürüyüşü Kış Uykusuna Yatan Hayvanlar * Evler * İnsanların ikamet ettikleri (oturdukları) Avustralya Günü Üzerinde Kalma * Çevre Gezisi Çikolata yerler Fabrikası

39

40 M SINIFI İdil ÖZGÖNENEL: Geyikler olsun isterim. Bade Yağmur GÜLER: Ağaçların çok olmasını isterim. Zeynep Pelin ALPCAN: Koşmak isterim. Aslı DALLI: Kar yağmasını isterim. Efe YÖRÜK: Yılbaşı ağaçları isterim. Berk ÇAPÇI: Francesco oyuncak isterim. Aksel YÜCEL: Uçak kaptanı olmak isterim. Cemil GÜZEL: Oyuncak isterim. Sıla TANJU: Ağaçlar her zaman ışıldasın isterim. Ömer NAMYETER: Oyuncak laboratuvarı isterim. Mehmet Özgür PARLU: Mc Queen deki arabalardan biri benim olsun isterim. Tara GÖRKEN: La La Loopsy ağaç evi isterim. İnci ÇELİK: Noel Baba nın hediye getirmesini isterim. Celal Efe DURMUŞOĞLU: Hediye almak isterim. Dilan ASLAN: Ağaçlar ve hediyeler isterim. Çiğdem Su ÇETİNSOY: La La Loopsy oyuncak isterim. Bahar ŞEN: Doğum günü pastası isterim. Ege UYGUR: Kaykayım olmasını isterim. Atlas ÇİMENOĞLU: Noel Baba nın gelmesini isterim. Cem İnan TARMUR: Güzel bir açılan kapanan oyuncak isterim.

41 N SINIFI Alperen SEVÜKTEKİN: Bütün her şeyin benim olmasını istiyorum. Can AYGÜL: Hot Wheels, annemle, babamla beraber İstinye parka gitmek istiyorum. Ayşe Elif PARLU: Annemin bana Hello Kitty li yastık almasını istiyorum. Ekrem CEVAHİR: Çok hızlı Hot Wheels motoru ve Hot Wheels seti istiyorum. Can KURT: Annemin işine gitmek istiyorum. Efe AKSOY: Ben ten saati, Hot Wheels duvar saati, Hot Wheels rampa seti, banyo rampa seti istiyorum. Efe KÖSE : Büyük bir robot istiyorum. Arat Yılmaz DEMİREL: Arabalar iki yarış seti istiyorum, sünger Bob arabaları. Ege ERKAN : Araba seti istiyorum Hot Wheels olanlarından. Can Martanda ÖZKAYA : Kitaplar getirsin yeni yıl. Maya Devrim TAN YILMAZ: Babam ve annem beni sevmeye devam etsinler. Sera Naz AKOZER: Babamın, ablamın Türkiye ye gelmesini ıstıyorum. Sude Naz GULAKDENIZ: Babamın, annemin bana gidip pembiş moruş bebek almasını ıstıyorum. Poyraz KAVLAKOGLU: Hot Wheels istiyorum, büyük bir robot getirmesini istiyorum yeni yılın. Zeynep CETIN: Annemin yanıma gelmesini istiyorum. Bahar Gokce YILDIRIM :Oyuncak bir penguen istiyorum, babamın iş yerinde eğlenmesini istiyorum. Mustafa Kemal TAPMACI: Babamın gelmesi çok renk değiştiren araba Hot Wheels araba, duvar saati Ben ten gerçek saati, Sunger Bob

42

43 BEDEN EĞİTİMİ *Tırmanma parkurunda tırmanma, salınma, *Amut hareketi için ön hazırlık, (kol kaslarımıza yönelik kuvvet çalışmaları) *Minder üzerinde yardımlı amut hareketi, *Balık ağı ve Don-Ateş oyunları MÜZİK-ORFF Lapa Lapa Kar adlı şarkı (Piyano eşliği ile) Konser izleme kurallarını pekiştirme Ses Jestleri» Orff çalışmaları BALE VE MODERN DANS *Salon Dansları ile uygulamalar *Ritim farklılıklarının algılanması *Gördüğünü yapabilme GÖRSEL SANATLAR *Oyun hamuru ile çalışmalar *Renkli çalışmalar (Kış resmi) *Renkli çalışmalar (Kış resmi) SATRANÇ *Satranç taşlarının puanları ve önemi, *Taşları isteme ve koruma yolları, *Bir hamlelik matlar MIND LAB *'TARADIDLE' oyunu üzerinde özellikleri tanımlayabilme ve gruplama. *'QUARTO' oyununun öğrenilmesi. *Benzer ama farklı özellikleri ayırt etme. *Belli özelliklere göre sınıflama ve gruplama yapma. BİLGİSAYAR *Hayvanlar ile ilgili boyama, *Resim albümleri, hayvan sesleri, beslenme şekillerini içeren oyunlar oynama,

44 SONG: MUST BE SANTA. Who's got a beard that's long and white? Santa's got a beard that's long and white. Who comes around on a special night? Santa comes around on a special night. Special night, beard that's white... Must be Santa, must be Santa, Must be Santa, Santa Claus. Who wears boots and a suit of red? Santa wears boots and a suit of red. Who wears a long cap on his head? Santa wears a long cap on his head. Cap on head, suit that's red, Special night, beard that's white... Must be Santa, must be Santa, Must be Santa, Santa Claus. İNGİLİZCE The children enjoyed learning these songs this month. (Çoçuklar aşağıda yer alan şarkıları çok sevdiler.) SONG:TROUSERS,TROUSERS. Trousers,trousers! Where are you? In the cupboard, I look for you. Coat, shoes and a red scarf too. In the cupboard, I look for you. Trousers, trousers! Where are you? In the cupboard, I look for you. In the cupboard, I look for you! Who's got a big red cherry nose? Santa's got a big red cherry nose. Who laughs this way, "Ho, ho, ho!"? Santa laughs this way, "Ho, ho, ho!". Ho, ho, ho, cherry nose, Cap on head, suit that's red, Special night, beard that's white... Must be Santa, must be Santa, Must be Santa, Santa Claus. Who very soon will come our way, Santa very soon will come our way, Eight little reindeers on his sleigh, Eight little reindeers on his sleigh, Reindeer sleigh, come our way, Ho, ho, ho, cherry nose, Cap on head, suit that's red, Special night, beard that's white... Must be Santa, must be Santa,must be Santa, Santa Claus. Gloves, gloves! Where are you? In the cupboard I look for you. Coat, shoes and a red scarf too. In the cuboard I look for you. Gloves, gloves! Where are you? In the cupboard I look for you. In the cupboard I look for you!

45 İNGİLİZCE We have learned lots of new vocabulary: (Pek çok yeni kelimeler öğrendik). SONG: TİME FOR ANOTHER YEAR, Gems chant: Penguins Penguins walk like this and that. They are very short. They are very fat. Black and white. They dive in the sea. Looking for fish. To eat for tea. January, February, March and April, May, June and July, August, September, October November, December. January, February, March and April, May, June and July, August, September, October November, December. These are the months of the year, oh these are the months of the year, fill them with joy and cheer, the months of the year.

46 Clothes Vocabulary: Pants / trousers coat boots hat gloves t-shirt shoes socks scarf GEMS Concept (Penguins) fish penguins sea penguin eggs fat penguins walking penguins İNGİLİZCE Clothes Catwalk Hello, what is your name? My name is. What are you wearing? I m wearing. Holiday: candy present candle tree beard boots special night suit cherry nose Toys: kite doll ball teddy bear scooter robot boat train

47 İNGİLİZCE AT JANUARY In January we will be introducing your children to: *Food (fruits and vegetables vocabulary) *Songs related to food for example, Lets go to the Market and Fruits and vegetable". *Story: The Very Hungry Caterpillar (Eric Carle) *Patch unit 6 Food

48

49 KOLAY BİLİM NEREDE? TÜRKİYE İŞ BANKASI YAYINLARI Yazar: Co CONNOR Dünya sorularla dolu. Bilim dünyasına yumuşak bir giriş yaparken, her zaman merak ettiğiniz soruların cevaplarını öğrenmeye ne dersiniz? Firavunlar nerede yaşar? Nerede gece 24 saat sürüyor? Dinozorlar nereye gitti? Rahat anlaşılan metinler ve eğlenceli resimlerle, her şeyi öğrenmek daha kolay.

50 GİZLİ ANLARIN YOLCUSU/EVEREST YAYINLARI Yazar:Ayşe KULİN Çağdaş edebiyatımızın en sevilen yazarlarından Ayşe Kulin, Gizli Anların Yolcusu ile bir kez daha okurlarını şaşırtıcı gerçeklerle yüzleşmeye zorluyor. Bu kitap yerleşik ve düzenli hayatlarımızın nasıl da pamuk ipliğine bağlı olduğunu, bir anda yıkılıp gidebileceğini gösteriyor bize... Acı bir kaza... Bir anda ağızdan kaçan bir söz... Ansızın yayınevine gelen bir dosya... Birbirine dolanmış eşarplar... Bütün bunlar, aykırı bir aşkın başını ve sonunu belirlemeye yeter mi? Gizli Anların Yolcusu, pek çoğumuzun anlamakta zorlandığı, yargılamakta ısrar ettiği bir aşkın romanı. Ayşe Kulin her zamanki ustalığıyla yaklaşmaya korkulan bir konunun üstüne giderek tabuları yıkmayı deniyor. Bu romanda sadece aşkı değil, toplumun zorladığı hayatları, harcanmış çocuklukları, kendi içindeki sırlarla en yakınlarını yaralayan ailelerin öykülerini soluk kesen bir tempoyla okuyacaksınız.

51 REHBERLİK BİRİMİ KİM O? BABAM MI? Tarihsel zaman dilimi, gösteriyor ki babalık kavramı değişime uğramış. Babanın ne olduğundan ziyade babalığın ne işlevi olduğu daha tartışılır hale geldi. Ya da daha anlaşılır cevapları vermeye başladık. Evet, anne çocuğun gelişiminde yadsınamayacak öneme sahip ancak birçok faktör gösteriyor ki anne kadar baba da önemli. Çünkü anne bağlanma figürü ancak baba da öyle Çocukların gelişiminde anne özdeşim figürü, baba da öyle Çocukların gelişmesinde anne sosyal taklit; baba da öyle Bu da gösteriyor ki annelerin çocuklarıyla kurduğu sağlıklı iletişim kadar babaların da eşleriyle ve çocuklarıyla kurduğu iletişim çocuğun gelişimi açısından önemlidir.

52 REHBERLİK BİRİMİ KISACA TARİHTEN Babalarla ilgili çalışmalar 1980 li yıllardan önce başlamakla birlikte, 1990 lı yıllarda bu konu uluslararası düzeyde daha yaygın bir biçimde konuşulup tartışılmaya başlanmıştır. Günümüzde ise, pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de babalara yönelik yayınlar ve etkinlikler çoğaldı. Ancak ne ilginç bir durumdur ki, babalara karşı bu ilginin artması ve babalık rolünün değişmesinde en önemli etken yine kadındır. Büyük olasılıkla kadının toplum içindeki konumunun değişime uğraması babanın rolünün değişmesini zorlamıştır. İşte ilk anda akla gelenler; -Ekonomik alandaki değişimlerin kadın-erkek rollerini etkilemesi -Çalışan kadın sayısının artması -Kadının tam gün dışarıda çalışmasına bağlı olarak, erkeklerin evle ilgili sorumlulukları paylaşmaları zorunluluğunun oluşması, dolayısıyla çocukların bakımı ile ilgili yeni düzenlemelerin gerekli olması -Evin idaresinin çoğunlukla kadında olması -Kadının yüksek eğitim görmesi ve iş bulabilir olması -Ekonomik açıdan erkeklerden daha bağımsız hale gelmesi

53 REHBERLİK BİRİMİ -Özellikle batılı toplumlarda daha çok sayıda boşanmış ya da dul erkeğin tek başlarına çocuklarının bakım ve eğitim sorumluluğunu üstlenmeleri gerekliliği -Geleneksel aile yapısının çekirdek aileye dönüşmesi, aile destek sistemlerinin zayıflaması ve çekirdek aile içindeki bireye düşen rol ve sorumlulukların değişmesi -Küreselleşen dünyada göçün artması Toplumun değer yargıları, analık ve babalık rolü tanımlamaları vb. pek çok şey değiştikçe, iyi bir anne ya da iyi bir babadan anlaşılan da değişime uğramaktadır. Konuyla ilgili örneklerden biri ABD de yapılan çalışmalardan verilebilir; Amerikan toplumuna 18: yy. döneminden başlayarak günümüze kadar babalık kavramı dört farklı aşama geçirmiş. *Ahlak öğretmeni babalar (18. Yy. 19. Yy başları) *Evinin ekmeğini kazanan babalar (19. Yy başları -20. Yy. ın ortaları) *Çocuğun cinsel kimliğini kazanmasına yardımcı olan babalar (1940 ile 1965 yılları arası) *Çocuklarına bakan babalar (1965 ten günümüze).

54 REHBERLİK BİRİMİ GÜNÜMÜZDE BABALAR ÇOCUKLAR VE BAĞLANMA Çocuğun, bağlanma figürünün bulunduğu ve stres düzeyinin düşük olduğu ortamlarda oyuna ve çevresini tanımaya daha fazla yönelmesi beklenir. Babalarla ilgili yapılan çalışmalar ve geliştirilen modellerde babaya bağlanmanın bu iki işlevin yakın ilişkisine dayandığı belirtilmektedir. Çocukların hem anneleri hem de babaları ile güvenli bağlanma ilişkisi geliştirebildiği; ancak bunun, farklı yollardan gerçekleştiği kabul edilmektedir. Anne- çocuk bağlanması bakım verme, baba-çocuk bağlanması ise oyun yoluyla gerçekleşmektedir. Güvenli bağlanmanın temelinde yatan duyarlılık özelliğinin baba- çocuk bağlanmasında da belirleyici olduğu vurgulanmaktadır. Birincil bakım veren kişinin, çocuğun temel gereksinimlerine duyarlı olması ve çocuğun o anda ihtiyaç duyduğu biçimde davranabilmesi gibi babanın da çocukla oynarken onun oyun bağlamında ne istediğini anlayıp ona göre davranması son derece önemlidir. Duyarlılık / ilgili olma özelliğinin, her iki ebeveyn ile farklı yollardan kurulan bağlanma ilişkisinde ortak ve belirleyici role sahip olduğu belirtilmektedir. Babaya bağlanma, katılımdan daha çok yukarıda sözünü ettiğimiz duyarlılık özelliği ile ilişkili bulunmuştur. Başka bir deyişle, çocuğun babaya güvenli bağlanması babanın onunla birlikte geçirdiği zamandan çok ona gösterdiği duyarlılıkla ilişkilidir. Babaların çocuklarıyla etkileşimi çoğunlukla oyun yoluyla olduğundan babanın çocuğa oyun sırasında gösterdiği duyarlılık önem kazanmaktadır. Bu nedenle, anneye bağlanmanın değerlendirilmesinde kullanılması, çalışmaların geçerliğini azaltmaktadır. Son dönemde babaya bağlanmanın ölçülmesinde kullanılacak, babanın oyun sırasındaki duyarlılığına dayanan yeni yöntemlerin geliştirilmeye başlandığı görülmektedir.

55 REHBERLİK BİRİMİ Ebeveynlerin çocuk yetiştirmede dikkat etmeleri gereken iki ana boyut olan sıcaklık ve kontrol, babaların boğuşma oyunlarında yer almaktadır. İyi dengelenmiş bir boğuşma oyununda baba, çocuğa iki mesajı birlikte vermektedir: Seni seviyorum ve Senden güçlüyüm. Bu iki mesajı birlikte iletebilen ve çocuğun zaman zaman yenmesine izin veren bir baba, çocuğun psiko-sosyal gelişimine önemli katkılar sağlar. Bu oyunlar, babaların disiplin kurmada yararlandıkları son derece etkili araçlardır. Oyunun kontrolünü elinde tutan baba oyunda kuralları koyandır. Farklı alanlarda çocuklara sınır koymanın olumlu sonuçlar doğurması gibi bu oyun sırasında da baba tarafından sınırlar konması ve aynı zamanda çocuğun gereksinimlerine duyarlı olunması çocuk açısından önem kazanmaktadır. Babasının ondan güçlü olduğunu bilen çocuk, bu durumla başa çıkmayı öğrenir. Bunu öğrenmesi de duygularını, özellikle de öfkesini kontrol etmeyi öğrenmesiyle mümkündür. Öfke kontrolünü öğrenmede babanın, anneden daha etkin olduğu bildirilmektedir. Babası onun yenmesine izin verdiğinde ise çocuğun yeterlik duygusu pekişmekte; herhangi bir olayın üstesinden gelme konusunda kendine duyduğu oyunları oynayan çocukların yaygın kanının tersine daha az saldırgan davranış gösterdiği ve yaşıtlarıyla daha olumlu ilişkiler kurabildikleri gözlenmiştir. Unutulmamalıdır ki, anne babanın rol modelleri, çocukların algılayışı bakımından, birbirinden farklılık gösterir. Bu durum, anne babanın birbirinden farklılığına da kaynaktır. Baba ne anne gibi olmalı ne de anne, baba gibi davranmamalıdır. Gösterilen duyarlılık aynı olmakla birlikte anne babanın farklılığı çocuğun ne zaman nerede özdeşim kuracağını ayırt etmesi anlamında önemlidir. Kaynakça; Özkardeş, G, Oya; Baba Olmak Remzi Kitapevi, İstanbul, Cihanoğlu, M; Bağlanma, Evlilik ve Aile Psikolojisi Ed; Solmuş T. Sistem Yayıncılık, İstanbul, 2010

56 DOĞUMGÜNÜNÜZ KUTLU OLSUN OCAK AYINDA DOĞANLAR ÖMER NAMYETER CELAL EFE DURMUŞOĞLU CEM İNAN TARMUR SERA NAZ AKÖZER POYRAZ KAVLAKOĞLU MUSTAFA KEMAL TAPLAMACI YAVUZ EFE KÖSE

57 Gülmek kadar a[lamakta doğaldır. Ağladığında bunu bebeklikle, mızmızlıkla yada kız vb. olmakla ilişkilendirmeyin üzüntüsünü anlamaya çalışın. Eşinize ve çocuğunuza 2010 yılıyla ilgili dileklerinizi ifade eden bir yeni yıl kartı hediye edin yılında çekilmiş olan bir fotografınızı 2010 yılı hatırası olarak seçin. Resim hakkında çocuğunuza bilgi verin ve bize gönderin. Peçeteleri kaç şekilde katlayabilirsiniz? DENEYİN... Yeni yıl için evinizdeki bir kapı ya da camı çocuğunuzun eserleri ve zevki ile süsleyin. Bakalım ne kadar yaratıcısınız. Bir kutudan neler yapabileceğinizi görmek istiyoruz. Yaratıcı Kutular sergimize gönderin. Çocuğunuz ya da eşiniz size bir şey anlatırken onu gerçekten dinleyin, başka bir şeyle uğraşmayın, gözünün içine bakın. Aile bireylerine ait özel günleri takvimde işaretleyin. Çocuğunuz henüz okuma bilmediği için anlayabileceği işaretler kullanın. Rakamları, sayıları nerelerde görebiliriz? Bunu ailece tartışın, listeleyin ve ay sonunda bize gönderin. Sen zaten her zaman... yaparsın vb diye başlayan suçlamalar ve etiketlemeler çocuğunuzun kendisini değersiz hissetmesine neden olur. Bundan kaçının. Beraber dans edin. Gerektiğinde samimiyetle özür dilemekten çekinmeyin. Eşiniz ve çocuğunuzla beraber hayatta nelerden vazgeçemeyeceğinizi konuşun. Beraberce krem karamel yapın. Karışımın nasıl değişime uğradığına dikkat çekin. Aile Etkileşim Programı Prof. Dr. Belma TUĞRUL