TUSKON 2. Afrika Zirvesi. Cezayir-Türkiye İlişkileri. Cezayir? Kuzey Afrika ile Ticaret

Transkript

1 October 2011 Cezayir? Cezayirin tarihi, ekonomisi, nüfus ve sosyal hayatı, tabi kaynakları... TUSKON 2. Afrika Zirvesi Afrika ile serbest ticaret ortamını hazırlamak... Cezayir-Türkiye İlişkileri Dağıtım / satış kanalları, tüketici tercihleri... Kuzey Afrika ile Ticaret Zafer Çağlayan Ortadoğu ve Kuzey Afrika dış ticaret müsteşarlarıyla...

2 Editorial Board Chairman: Sinan Alkan General Manager: Ahmet Sarısoy Director: Barış Ateş Research Editor: Serbun Behçet Assistant Director and Projects: Mahmud Akay Designer: Mehmed Koçak Advertising Sales BATIMENT A N 1 COOP BATIMETAL EL BAHDJA RUE 1200 LOGTS BAB EZZOUAR (EN FACE HOTEL MERCURE) ALGER/ ALGERIE - CEZAYIR Turkey s Trade 2011 Tüm Hakları Saklıdır

3 Turkeys Trade Hakkında 2007 yılında TURALCOM adı altında Cezayir de yayınlanmaya başlayan dergimiz, 2011 yılında TURKEY S TRADE adı altında yayınlamaya devam etmektedir. LOT : BATIMENT A N 1 COOP BATIMETAL EL BAHDJA RUE 1200 LOGTS BAB EZZOUAR (EN FACE HOTEL MERCURE) ALGER/ ALGERIE - CEZAYIR Firmamız, 20 yıllık ticari ilişkilerini, 2007 yılında Cezayir de kurmuş olduğu SARL TU- RALCOM ile resmi olarak başlatmıştır. SARL TURALCOM, Cezayir deki ithalat açığındaki boşluğu, ülkemizin üretim zenginliğinden faydalanarak kapatmayı ve ülkemiz iş adamlarıyla Cezayirli iş adamlarının ticari ilişkilerinde köprü vazifesi kurmayı amaç edinmiştir. SARL TURALCOM, deneyimli ve nitelikli kadrosu ile müşteri memnuniyeti odaklı hizmet anlayışını; sektörel bilgi ve deneyimiyle birleştirerek, şirketin amaç ve kurumsal kimliğini en güzel şekilde hedef kitlesine yansıtmayı başarmaktadır. TURKEY S TRADE (SARL TURALCOM) olarak; günümüz rekabet ortamında çalışmalarımızı, yayıncılık sektöründe ilk günkü heyecanımız ve coşkumuz ile devam ettiriyoruz...

4 BİLGİ CEZAYİR? Cezayir (Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti), Kuzey Afrika da bulunan, Afrika nın Sudan dan sonra ikinci büyük ülkesidir. Cezayir in komşuları kuzeydoğuda Tunus, doğuda Libya, güneydoğuda Nijer, güneybatıda Moritanya ve Mali, batıda Fas ve Batı Sahra dır. Etnik açıdan bir İslami, Arap ve Berberi ülkesidir. Ülke ismi Arapçada (El Jazair) adalar anlamındadır. Kuzeyinde Akdeniz, kuzeydoğusunda Tunus, doğusunda Libya, güneyinde Nijer ve Mali, güneybatıda Moritanya, batıda Fas ile çevrili olan km2 yüzölçümüyle Sudan dan sonra Afrika nın ikinci büyük ülkesi. Kuzeybatı Afrika da yer alan Cezayir in Akdeniz de 1025 km uzunluğunda kıyısı vardır. Tarihi Cezayir çok eski tarihlerde bir yerleşim merkeziydi. Bilinen en eski halk Berberilerdir. Cezayir kıyılarına önce Fenikeliler gelmiştir.m.ö yıllarında Kartacalıların eline geçen ülke, gelişerek bilhassa kıyı ticâretinin önemli bir merkezi olmuştur. Daha sonra Romalılar ve Bizanslılar tarafından işgâl edilmiş olan Cezâyir de halk, bu zamanlarda Hıristiyanlığı kabul etmişlerdir. İslamiyeti yaymak için dünyânın her tarafına dağılan Müslümanlar 7. asırda buralara gelmişlerdir. Abdullah bin Ebû Serh tarafından burası fethedilmiştir. Cezâyir halkı İslâmiyeti kabul etmiş, İslam devletinin hâkim olduğu zamanlarda İslâmiyetin sâyesinde ilerlemiş, benimsedikleri İslam kültür, medeniyet ve âdetlerini ve Arapça lisanını günümüze kadar muhâfaza etmişlerdir. On altıncı asırda Oruç Reis ve Hızır Reis (Barbaros Hayrettin Paşa) reisler tarafından fethedilen Cezâyir, Akdeniz i yağma, talan ve barbarlıklarıyla kan gölü hâline getiren Avrupalı korsanlara karşı mücâdele eden Müslüman leventlerin üssü hâline gelmiştir. Barbaros Hayreddin Paşa daha sonra burayı Osmanlı Devletinin bir beylerbeyliği hâline getirmiştir. Üç asır Osmanlı idaresinde kalan Cezâyir de o devre âit eserler ve gelenekler canlılığını hâlâ korumaktadır senesinde Fransızlar, çok büyük deniz ve kara kuvvetleri ile uzun savaşlardan sonra ülkeyi ele geçirdiler. Bir sömürge idaresi kuran Fransızları halk hiçbir zaman kabul etmedi, devamlı ayaklanma teşebbüsleri içerisinde bulundu (Bkz. Abdülkadir-i Cezayiri). Fransa İkinci Dünyâ Savaşında (1942) Cezayir i mukavemet merkezi olarak kullandı. Savaş bittikten sonra Cezâyirliler gösterdikleri fedâkârlığa karşılık bağımsızlık veya Fransızlarla aynı haklara sâhib olmak istediler. Bu istek Fransızlar tarafından büyük bir tepki ile karşılandı ve halk katledilmeye başlandı Fransız İhtilâli ile her türlü hürriyetlerin yayıldığı ülke olduğu yıllarca söylenen Fransa, Cezayir deki insanlara bu hürriyeti tanımıyordu. İçindeki Haçlı rûhunu Cezâyirde de göstermiş, kitle katliamı yapmıştır. Günümüzde, o zamandan kalma toplu mezarlar çıkmaktadır de Fransa buranın sömürge değil, Fransa toprakları olduğunu îlân etti. Dış dünyâya karşı yapılan bu îlâna rağmen burayı bir sömürge olarak idâre etmeye çalışmışlar ve aslâ Cezayir halkına Fransızlarla eşit haklar tanımamışlardır senesinden sonra Fransa ya karşı mücâdelede teşkilâtlanmaya başlayan halk, muntazam bir ordu kurmayı başardı senesinde bilfiil başlayan silâhlı mücâdele, 1956 senesinde bağımsızlığa kavuşan Fas ve Tunus un da desteğini sağladı. Mücâdele 1962 de Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını îlân etmesiyle netîcelendi. Fransa nın îtirâzlarına ramen 10 devlet tarafından bağımsızlığını îlân etmesinin hemen ardından tanınan Cezâyir, 1963 senesinde ilk anayasasını halk oyu ile kabul etmiştir. Bu anayasaya göre beş yıl için halk tarafından seçilen meclis yine beş yıl için Cumhurbaşkanını seçiyordu. Yürütme organı, Cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu tarafından meydana gelmektedir. 4 Turkey s Trade

5 Cezâyir in ekonomisi tarıma ve petrola dayanmaktadır. Bağımsızlığını kazanmasından sonra bir ara ekonomik buhran geçiren ülke, hazırlanan kalkınma plânları çerçevesinde bu sıkıntıları her geçen gün bertaraf etmektedir. Bu ilk anayasa mûcibince seçilen ilk Cumhurbaşkanı Ahmed bin Bella 16 Haziran 1965 te Albay Huari Bumedyen tarafından bir darbe ile devrildi. Kurulan ihtilal konseyi tarafından 1978 e kadar idâre edilen ülke aynı sene kabul edilen yeni bir anayasa ile idâre edilmeye başlamıştır. 7 Şubat 1979 da Şadli bin Cedid devlet başkanı oldu da Sosyalizme ilişkin bütün ifâdelerden temizlenen, siyâsal çoğunluk ilkesini kabul eden ve grev hakkı tanıyan yeni anayasa halk oylamasıyla kabul edildi. 26 Aralık 1991 de yapılan seçimlerin ilk turunda oyların % 85 ini alan İslâmî Selâmet Cephesi 288 milletvekili kazandı. Bunun üzerine seçimler iptal edildi. 16 Ocak 1992 de sürgünden dönen Budiyaf, Yüksek Devlet Konseyi Başkanı ve Devlet Başkanı oldu. 9 Şubat 1992 de 12 ay süreli sıkıyönetim îlân edildi. 4 Mart 1992 de İslâmî Selâmet Cephesi yasa dışı îlân edildi. Siyâsi faaliyetleri yasaklayan ve birçok kişiyi îdâm ettiren Budiyaf 29 Haziran 1992 de bir suikast neticesinde öldürüldü. Cezayir de iç karışıklıklar hala devam etmektedir (Aralık 1992). Fizikî Yapı Akdeniz e paralel olan iki sıra hâlindeki Atlas Sıradağları ülkeyi birbirinden farklı üç coğrafi bölgeye ayırır. Büyük ve Küçük Atlaslar ismini alan sıradağlardan kuzeyde olan Küçük Atlaslar, pekçok vâdi ile sık sık parçalandığı için tepe mânâsına gelen Tell ismini alırlar. Bu sıradağlar ile Akdeniz kıyıları arasında kalan bölge ülkenin en bereketli topraklarının bulunduğu ovalık bir arâzidir. Kıyı bölgesinde doğudan batıya doğru gidildikçe Chliff (Şelif) Vâdisi yer alır. Bu vâdi diğer kıyı kesimlerine nazaran oldukça kıraç olup, daha sonra tekrar verimli toprakların başladığı Oran Sahili ismindeki bölge uzanır. Tell Dağları batıdan doğuya doğru gittikçe yükselmektedir. En yüksek yeri Djurdjura Tepesi olup, yüksekliği 2308 metredir. Güneydeki İkinci Atlas Sıradağları Büyük Atlas Sıradağları ismini alır. Bu dağ silsilesi ülke topraklarının büyük bir kısmını teşkil eden Büyük Sahra Çölü ile kıyı bölgesi arasında set vazîfesi görür. Atlas Sıradağları arasında geniş ve yüksek havzalar vardır. Dağlardan çıkıp bu havzalardan geçen sular yine bu bölgede bulunan tuz göllerine dökülür. Bu göllerden en önemlileri Sctottech Chargui, Z.Chargui dir. Platonun batı bölgesi yaklaşık 900 m yüksekliğe sahipken, doğu bölgesi 300 m civârında bir yüksekliktedir. Geniş çayırlıklara sahib olan yaylanın güneyindeki Büyük Atlas (Sahra Atlasları) Sıradağlarının en yüksek yeri 2328 m ile Cebel Chelia Tepesidir. Sahra Atlaslarının hemen güneyinde Büyük Sahra Çölü başlar. Yüzölçümü yaklaşık km2 olan Cezayir Sahrası yüksekliği birkaç yüz metreyi geçmeyen düzlük şeklindedir. Güneyinde ise 3000 metreyi bulan volkanik dağlar mevcuttur. Buradaki Haggar (Ahaggar) Dağlarındaki Tahat Tepesi, yaklaşık 2918 m ile bölgenin en yüksek yeri olup, dorukları kışın karlarla kaplıdır. Sahra yüzey şekilleri olarak iki kısımdır. Birincisi erg adı verilen kumlarla kaplı kısmı, diğeri ise hammada denilen çakıl taşlarıyla örtülü kısımdır. Kumlu olan bölgedeki kumlar tepeler hâlide sahrayı kaplar. Bu kum tepeleri rüzgâr ve fırtınaların tesiriyle sık sık yer değiştirirler. Büyük sahrada yeraltı sularının çıktığı sulanabilen yerlerde vahalar bulunur. Dağlardan çıkan akarsular genellikle tuzlu göllere dökülürken bâzıları da sahranın kuzey kısmında bir müddet sonra kaybolurlar. Pek fazla büyük akarsuyu yoktur. İklim Cezâyir üç farklı iklime sâhiptir. Tell Dağları ile Akdeniz sahilleri arasında kalan kıyı bölgesinde tipik Akdeniz iklimi hüküm sürerken iki dağ silsilesi arasında daha sert bir iklim hâkimdir. Sahra Atlaslarının güneyinden îtibâren yer alan çölde ise çöl ikliminin en belirgin özellikleri görülür. Yazların sıcak ve kurak, kışların ise ılık ve yağışlı geçtiği kıyı bölgesinde senelik yağış miktarı ortalama 500 mm civârındadır. Senelik sıcaklık ortalaması ise yazın 25 C, kışın ise 10 C civarındadır. Yazların çok sıcak ve kurak, kışların ise çok soğuk olduğu yayla bölgesinde kara iklimine benzer bir iklim hakimdir. Senelik yağış mm arasında değişir, sahrada yazın gündüz 50 C ye varan sıcaklık gece 10 C ye kadar düşer. Gece ile gündüz arasındaki bu sıcaklık farkı kışın daha da artar. Kış mevsiminde gece sıcaklığın 0 C nin altına düştüğü vâkidir. Şiddetli kum fırtınalarının estiği, senelerce bir damla yağmur yağmadığı sahrada bâzan sağnak hâlinde yağmurlar da görülür. Tabiî Kaynaklar Bitki örtüsü bakımından oldukça fakir bir ülke olan Cezayir in kıyı bölgesinde Akdeniz bitki örtüsü olan sert yapraklı bodur maki topluluğu görülür. Tell Dağlarına doğru çıktıkça yağışlı bölgelerde meşe, mantar meşesi ve çam ağaçlarıyla kaplı ormanlık bölge yer alır. Çayırlarla kaplı olan yayladan sonra Sahra Atlaslarının tepelerinden îtibaren başlayan sahrada yer yer çöl bitki örtüsü hakimdir. Sahradaki vahalarda palmiye ağaçları bulunur. Yabanî hayvanlar bakımından da pek önemli bir özelliği olmayan Cezâyir mâden bakımından çok zengindir. Tell bölgesinde demir, Tunus yakınlarında fosfat, magnezyum, volfram, kalay, altın ve elmas mâdenleri önemli miktarlarda olmasına karşılık kömür mâdenleri oldukça azdır. Petrol ve tabiî gaz yeraltı kaynaklarının en mühimle- Turkey s Trade 5

6 BİLGİ ridir. Tabiî gaz rezervinde dünyanın en zengin ülkesidir. Sahra da çırakılan petrol ve tabiî gaz Hassi Messaoud ve Libya sınırındaki Ejdele bölgelerinde bol bulunmaktadır. Nüfus ve Sosyal Hayat civârında olan nüfûsu, Berberîler ve Araplar meydana getirmektedir. Fransa sömürgesi olduğu senelerde buraya yerleşmiş bulunan Avrupalıların pekçoğu bağımsızlıktan sonra ülkelerine dönmüşlerse de hâlen önemli miktarda Avrupalı vardır. Ülkenin asıl yerlileri olan Berberîlerin bir kısmı göçebe hayâtı yaşar. Halkının hemen hemen tamâmının Müslüman olmasına ve Arapça konuşmasına rağmen ulaşılması zor olan kuytu yerlerde yaşayan Berberîler çok eski çağlardan beri gelen gelenekleriyle Fenike menşeli bir alfabeye sâhip dillerini devâm ettirmektedir. Konuşulan diğer diller arasında Fransızca Berberîceden sonra gelir. Osmanlı eserleri ve kültürünün hâkim olduğu Cezâyir de halkın dörtte üçü Akdeniz kıyı şeridinde yaşar. Kuzeyde km2ye 470 kişi olan yoğunluk, sahrada 3.5 km2ye bir kişi şeklinde çok büyük bir farklılık gösterir. Nüfus artışının % 32 olduğu ülkede halkın % 52 si şehirlerde geri kalanı ise köylerde, vahalarda ve göçebe olarak yaşar. Okur-yazar oranının % 42 olduğu Cezâyir de sekiz yıllık ilk öğretim parasız ve mecburidir. Ülkede okul ve öğretmen yetersizliği, bu yönde yapılan çalışmaların hızının nüfus artışına göre düşük olması mecburi öğretimin tatbik edilmesini engellemektedir. Cezâyir, Oran ve Kostantin Üniversiteleri olmak üzere toplam üç üniversitesi vardır. Ülkenin kültür merkezi durumundaki şehri aynı zamanda başşehri olan Cezâyir dir. Siyâsî Hayat 1965 te Ahmed bin Bella yı deviren Albay Bumedyen kurduğu bir devrim komitesi ile ülkeyi yönetmiştir senesinde halk oyuna sunulan bir anayasa kabul etmiştir. 27 Aralık 1978 de Bumedyen in ölümü üzerine yapılan millî özgürlük cephesinin (Şubat 1979) kongesinde Albay Şadli Bin Cedid devlet başkanı seçilmiştir. 18 yaşını dolduran her Cezâyirlinin oy kullanma hakkına sâhib olduğu ülke, Birleşmiş Milletler, Arap Birliği Teşkilâtı ve Bloksuz Ülkeler Teşkilâtına bağlıdır. Ekonomi Cezâyir in ekonomisi tarıma ve petrola dayanmaktadır. Bağımsızlığını kazanmasından sonra bir ara ekonomik buhran geçiren ülke, hazırlanan kalkınma plânları çerçevesinde bu sıkıntıları her geçen gün bertaraf etmektedir. Ülkede tarımın önemi büyüktür. Çalışan nüfûsun % 50 sinin tarımla uğraşmasına rağmen, tarıma müsâit arâzilerin az olması ve tarımın modern usûllerle yapılmaması sebebiyle yetiştirdikleri besin maddeleri ülke ihtiyacını karşılayacak seviyede değildir. Yetiştirdiği ürünlerin başında buğday, üzüm, arpa, hurma ve sebze gelmektedir. Tarım daha ziyade ülkenin kuzeyinde ve Akdeniz kıyılarında yapılır. Akdeniz kıyılarında nârenciye, bilhassa üzüm-zeytin ve tütün üretimi önemlidir. Halkın bir kısmı özelikle göçebe yaşayanlar havancılıkla uğraşır. İlkel usûllerle yapılan hayvancılıkta en çok küçük baş hayvanlar yetiştirilir. Koyun, keçi, sığır, deve ve eşek en çok beslenen hayvanlardır. Ülke, ekonomisinin açığını mâdenleriyle kapatmaya çalışmaktadır senesinde bulunan petrol ve tabiî gaz yatakları dünyânın en zengin yatakları arasındadır. Özellikle Doğu Sahra daki Hassı Messaoud civârında çıkarılan petrol ile Batı Sahra daki Hassi- R Mel yataklarından çıkarılan tabiî gaz ihraç ürünlerinin başında gelir. Demir, fosfat, kurşun, çinko, kükürt, civa ve kömür mâdenlerinin de işletildiği Cezâyir de petrol, tabiî gaz ve diğer mâdenlerden elde edilen gelir sanâyi ve tarıma sermâye olarak kullanılmaktadır. Petrol sanâyiinin süratle geliştiği Cezâyir de gübre, plastik ve kimyevî maddeler üretilir. Annaba daki demir-çelik tesisleri ülke ihtiyâcını karşılayacak seviyededir. Sanayi, gelişmesini bütün sorumluluğu elinde tutmak şartıyla yabancı sermaye yardımıyla sürdürmektedir. Montaj sanâyiinin bulunduğu Cezâyir yavaş yavaş imâlat sanâyiine geçme çabaları içerisindedir e kadar ticâretini sadece Fransa yla yapmaktaydı seneleri arasında Fransa nın ticâret tekelinden kurtularak Amerika Birleşik Devletleri ağırlıklı bir ticaret politikası tâkip etmiştir. Genellikle ABD ve Avrupa ülkeleriyle yaptığı ticaretinde petrol, tabiî gaz, naranciye ve hurma ihraç ederken, makina, motorlu vâsıta, besin maddeleri, ilâç, elektronik âletler ithal eder. Limanları her tonajda geminin yanaşabilmesine müsâit olan Cezâyir kendi deniz filosunu yeterli seviyede kuramamıştır. Ulaşım: Cezâyir de gelişmiş bir kara yolu ağı vardır. Karayollarının uzunluğu kilometreden fazladır. Tunus sınırından Fas sınırına kadar uzanan ana demiryolu hattı, ara yollarla limanlara bağlanır. Önemli limanları Cezâyir, Oran, Annaba, Arzev ve Bicâye dir. Cezâyir Dârü l- Beyda milletlerarası hava alanıdır. 6 Turkey s Trade

7 Şanlı Kurtuluş Savaşı nın anıtı: Makamı Şehit Cezayir de sömürgeden kurtuluş tarihi yakın olduğu için anılar çok taze. Her Cezayirli kazanılan zaferle büyük gurur duyuyor. Cezayir e hakim tepelerin biri üzerine inşa edilen Makam-ı Şehit Anıtı, kolektif bilincin estetik bir yansıması. Makamı Şehit Anıtı yakınındaki askeri müze (Musee Central De L armee) de Barbaros Hayrettin Paşa nın bir büstü de bulunuyor.

8 tam sayfa reklam alanı

9 GÜNCEL Cezayirin Projeleri 1. Hatırlanacağı üzere, Cezayir hükümeti, ülke ekonomisi ve sanayisinin geliştirilmesi, altyapı eksikliklerinin giderilmesi ve kara on yıl olarak adlandırılan terör döneminin yaralarının sarılması amacıyla 2001 yılında Yeniden Ekonomik Canlanma Programı nı hayata geçirmiş, daha sonra yıllarını kapsayan 55 milyar Dolarlık Ekonomik Kalkınmaya Destek Programı nı uygulamaya koymuştur. Cezayirli yetkililer tarafından yapılan açıklamalarda, sözkonusu destek programının maliyetinin, Cezayir in toplam yüzölçümünün %80 ini oluşturan güney vilayetlerine yönelik Ek Kalkınma Programı ile yüksek platolar için hazırlanan Özel Kalkınma Programı yla birlikte 200 milyar Dolara ulaştığı bildirilmiştir yılı başından beri resmen açıklanması beklenen yılları Kamu Yatırımları Programı, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdelaziz Bouteflika başkanlığında dün (24 Mayıs) toplanan Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilmiştir okul, kişilik yurt, 300 eğitim ve meslek edinme kurumu, 1500 sağlık kurumu, 1,2 milyonu 5 yıllık program sırasında teslim edilmek üzere 2 milyon konut, 35 baraj ve 25 su nakil hattı ile tüm deniz suyu arıtma tesislerinin tamamlanması, taşradaki konuta elektrik, ülke genelinde 1 milyon konuta doğalgaz bağlanması için program bütçesinin %40 ı, - Bayındırlık ve ulaştırma sektörleri için 3 trilyon 100 milyar DA, - Toplu taşıma, şehiriçi tramvay-metro hatları ile havayolu taşımacılığının geliştirilmesi için 2 trilyon 800 milyar DA, - Sanayi sektörünün geliştirilmesi için 2 trilyon DA tutarında devlet kredisi, - Tarımsal kalkınmaya destek için 1 trilyon DA. Kaynak Cezayir müsteşarlığı Sözkonusu Bakanlar Kurulu toplantısıyla ilgili olarak yapılan hükümet açıklamasında, beş yıllık kalkınma planı olarak da adlandırılan program çerçevesinde 9 trilyon 700 milyar Dinarı (yaklaşık 130 milyar Dolar) daha önce başlatılan büyük projelerin tamamlanmasında kullanılmak üzere, 21 trilyon 214 milyar Dinar (yaklaşık 286 milyar ABD Doları) tutarında kaynak ayrıldığı bildirilmiştir yılları arasında uygulanacak programda öngörülen kamu harcamalarının başlıca sektörlere göre dağılımı aşağıda sunulmaktadır; stylus magazine 9

10 Article with photo No. 2 TİCARET Cezayir Türkiye ilişkileri Türkiye ile Cezayir arasindaki ekonomik ve ticari iliskilerde son yıllarda görülen büyük gelişmeye rağmen, dış ticaret dengesi Cezayir lehine seyretmeye devam etmektedir.cezayir İstatistik Ofisi verilerine göre Cezayir in 2001 yılında Türkiye den milyon dolarlık ithalatına karşılık milyon dolarlık ihracatı vardır yılı Ekim ayı verileri ile bakıldığında Türkiye den milyon dolarlık ithalatına karşılık milyon dolarlık ihracatı görülmektedir. Cezayir in Türkiye den gıda maddeleri ithalatı 2001 yılında bin Dolardır.2002 yılının on aylık verilerinde ise,bir önceki yılın aynı dönemi ile mukayese edildiğinde % lük bir azalma ile bin dolarlık gıda maddesi ithalatı gerçekleştirdiği görülmektedir. Süt ve süt mamulleri ile Cezayir piyasasına girmek isteyen Türk firmalarının önünde ise sağlık sertifikası sorunu bulunmaktadır. Sorunun çözümü amacıyla Türk Tarım Bakanlığı ile Cezayir Tarım Bakanlığı yetkilileri arasındaki görüşmeler belirli bir aşamaya gelmiş olmakla birlikte henüz çözümlenememiştir. Cezayir in Türkiye den ithalatında en önemli yeri yarı mamul ve mamul maddeler tutmaktadır,ihracatımız irdelendiğinde ise,çok çeşitli Türk ürününün Cezayir pazarında satışa sunulduğu ve bunlar içerisinde tekstil-konfeksiyon ürünlerinin(%16), gıda maddelerinin(%8), demir-çelik ürünlerinin (%25) otomotiv ürünleri (%11) ile elektrikli makine, aksam ve parçalarının (%23) ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir.diğer taraftan, kayıtdışı ekonomi kapsamında degerlendirilen bavul ticareti yoluyla da yıllık yaklaşık milyon ABD Doları tutarında bir ihracat gerçekleştirildiği tahmin edilmektedir. Resmi rakamlarımızda görülmemekle birlikte, İspanya, Fransa ve İtalya limanları üzerinden ülkemiz menşeli malların «re-export» yoluyla veya Magrep Birliği üyesi ülkelerden transit olarak Cezayir e gel- 10 Turkey s Trade

11 diği ve bu ticaretin yıllık toplamının yaklaşık milyon $ civarinda olduğu bilinmektedir. Ancak gerek bavul ticareti gerek diğer ülkeler üzerinden yapılan sevkiyat, Türkiye için öncelikli hedef pazarlar arasında yer alan Cezayir e yönelik ihracatimizi arzu edilen düzeye ulaştıracak, istikrarlı yöntemler değildir. Ancak ithalattan alınan gümrük vergilerinin çok yüksek düzeylerde olması bu eğilimleri arttırmaktadır. Diğer tarftan, Cezayir başta konut ve alt yapı yatırımları olmak üzere müteahhitlik sektöründe büyük bir atılım içerisinde bulunmaktadır. Ülkede iki milyon olarak tahmin edilen konut açığının giderilmesine yönelik olarak konut yapımı,1200 km.lik doğu-batı otoyolu başta olmak üzere,yol,köprü,tünel inşaatları,özellikle son yıllarda ciddi boyutlara ulaşan su sıkıntısının çözümü amacıyla baraj yapımı,yeni su kaynaklarının bulunması ve deniz suyunun arındırılması projeleri bir arada yürütülmektedir. Sözkonusu projelerin finansmanında devlet kaynaklarının yanı sıra,dünya Bankası,Avrupa Yatırım Bankası,Afrika Kalkınma Bankası ve Arap Fonlarından yaralanılmaktadır.ancak,cezayir deki devlet veya özel sektöre ait inşaat firmalarının teknoloji,kapasite,tecrübe ve kalifiye eleman bakımından yeterli olmamaları nedeniyle çok büyük boyutlardaki bu projeler yabancı firmalar tarafından tek başlarına veya Cezayir firmalarıyla ortaklık halinde gerçekleştirilmektedir. Türk firmalarının Cezayir deki inşaat sektörüne olan ilgileri ancak bir yıl önce başlamış olmasına rağmen pek çok sayıda Türk firması piyasada kendisini göstermektedir. Genel seyrini bu şekilde özetleyebilecegimiz iliskilerimiz çerçevesinde Türk işadamlari açısından Cezayir i değerlendirdigimizde, oldukça geniş bir yelpazede yatırım ve ticaret olanaklarıyla karşılaşıldığını söylemek yanlış olmayacaktır. Diğer taraftan, makina parkı ve inşaat malzelerine de gereksinim duyulmaktadır. Cezayir de iş yapmayi planlayan Türk müteahhitlik firmalarının Cezayir de ofis açmaları ya da Cezayirliler ile ortaklık tesis etmelerinin yanı sıra,ihalelere aralarında güçbirliği yaparak katılmaları kazanabilmelerinde ilave kolaylık Turkey s Trade 11

12 TİCARET sağlayacaktır. Ayrıca,ülkenin inşaat sektöründe sunmuş olduğu ve uluslararası rekabete açık olan fırsatlardan yeterince yararlanılabilmeleri için firmalarımızın işbirliği ve ortaklık içerisinde hareket etmeleri yararlı olabilecektir. Yine bu kapsamda, başta telekomünikasyon olmak üzere, birçok alanda Cezayir de başlatılan özelleştirme süreci de firmalar için bir diğer önemli firsat olarak degerlendirilmektedir. Cezayir de özellikle genç nüfus içerisinde büyük işsizlik sorunu yaşanmaktadır yilindaki baskanlik seçimlerinin ardından ekonominin liberalleştirilmesi konusunda önemli çalışmalar başlatılmış, dış dünyaya açılım, yabancı sermayenin Cezayir e çekilmesi, yabancı firmalar ile ortaklık ve yatırımlara öncelik verilmiştir. Hükümet bu gerekçelerle ülkede katma değer ve istihdam yaratacak yatırımlara yönelinmesine ağırlık vermekte ve gerekli mevzuat değişiklikleri yapmakta, yerli ve yabancı yatırımların teşvikine yönelik önlemler almaktadır. Dolayısıyla da demonte, hammadde ve yarı mamullerin ithalatı teşvik edilmektedir. Bu bağlamda, firmalarımızın mevcut teşvik imkanlarından yararlanarak, Cezayir de yatırıma yönelmeleri, ülke pazarında istikrarlı, kalıcı ve giderek artan bir paya sahip olmamızı sağlayacaktır. Ülkemizin Cezayir ile ticari ve ekonomik ilişkilerini geliştirmesi amacıyla yoğun bir çaba sarfedilmektedir. Cezayir de güçlü bir Türk lobisinin oluşturulabilmesini teminen,türk-cezayir İşadamları Derneği nin kurulması çalışmaları, firmalarımızın birbirlerini rakip olarak görmeleri ve istekli davranmamaları nedeniyle gerçekleştirilememiştir. Halihazirda, Cezayir de Ticaret Müşavirliği kayıtlarına göre,64 ün üzerinde Türk firması faaliyette olup,bunların 8 tanesi inşaat sektöründedir. Buna ilaveten, Cezayir de yerleşik olmayan ancak, Cezayir ile yoğun ticari ilişki içerisinde olan çok sayıda firma mevcuttur.özellikle ülkemizde yaşanan son ekonomik kriz sonrasında Türk işadamlarının Cezayir piyasasına daha fazla ilgi gösterdikleri gözlenmektedir. Cezayir ile Türkiye arasındaki ticarette yaşanan sorunların başında Cezayir deki yüksek gümrük ve gelir vergileri ödemekten kaçinmak isteyen Cezayir li ithalatçiların, Türk ihracatçılardan düşük meblağli fatura talep etmeleri sonucu ortaya çıkan çifte faturalandırma sorunu gelmekte ve bu nedenle Türk malları Cezayir gümrüklerinde gereğinden fazla bekletilmektedir.cezayir Gümrük idaresi Türk ihracatçıların fatura beyanına itibar etmemekte ve Türkiye den gelen malların değeri Gümrük Takdir Komisyonunun değerlendirmesine bırakılmaktadır. Türkiye ile Cezayir arasında Eylül 2001 de imzalanan Gümrük İşbirliği Anlaşması çerçevesinde bu sorunun ortadan kaldırılması için girişimler sürdürülmöekle beraber,anlaşma henüz yürürlüğe girmediği için bir ilerleme sağlanamamaktadır. Ayrıca Cezayir li ithalatçıların ucuz mal talep etmeleri bu ülke pazarına gelen bir grup Türk malının düşük, hatta kötü kalitede olması sonucunu doğurmaktadır. Bu durum da, aynen Rusya ve Türk Cumhuriyetlerinde yaşanana benzer bir pazar kaybını beraberinde getirmektedir. Bu nedenle, Cezayir piyasasında Türk malı imajını ve kalitesini yerleştirmek büyük önem arz etmektedir.son dönemde Türk firmaları Cezayir piyasasına isim ve marka olarak da girmeye başlamışlardır( örneğin Ülker,Eti,Kale Kilit;Vitra). cezayir piyasasında bu tür malların oranı arttıkça Türk malı imajı ve kalitesi de yükselecektir. Cezayir, gerek temin edilen petrol ve dogalgaz nedeniyle gerek gelismeye açik pazar yapisi ile ülkemiz için stratejik bir bölge olarak değerlendirilmektedir. Önümüzdeki yıllarda,liberalleşme ve yeniden yapılanma çabalarına paralel olarak Cezayir in dünya ticareti üzerindeki öneminin giderek artacağı da dikkate alınırsa işadamlarımızın bu ülkeye «kalıcı olmak kaydıyla» yönelmelerinde büyük fayda görülmektedir. Zira, zenginleşen,liberalleşen ve istikrara kavuşmakta olan Cezayir; zengin ve ucuz enerji kaynakları, ucuz işgücü imkanları ve yatırıma müsait alanları ile tüm yabancı yatırımcı ve tüccarlar için her geçen gün daha cazip bir hale gelmektedir. Böyle bir rekabetçi ortamda Türk firmalarının yaşadıkları en büyük 12 Turkey s Trade

13 sıkıntılardan birisi de bankacılık alanındadır. Uluslararası ve çağdaş bankacılık ilkelerine uygun olarak işlemeyen mevcut sistemde Türk yatırımcı,müteahhit ve işadamlarının yaşadıkları sıkıntıların,bir Türk Bankasının Cezayir de şube açması ile aşılabileceği değerlendirilmektedir. Esasen pek çok yabancı ülke bu yolu tercih etmektedir. Cezayir de son dört yılda açılan özel banka sayısı 18 olup,bunların 10 tanesi yabancı bankadır ve önümüzdeki dönemde bu sayının artması beklenmektedir. Türkiye nin Avrupa Birliği ile mevcut Gümrük Birliği ilişkisi ve Cezayir in AB ile imzaladığı Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması perspektifinde,türkiye ile Cezayir arasında Serbest Ticaret Anlaşması görüşmelerinin bir an önce başlatılması iki ülke arasındaki işbirliğinin geliştirilmesine,ticaret hacminin arttırılmasına ve Türkiye nin Cezayir piyasasında kalıcı bir yer edinmesine olanak sağlayacaktır DAĞITIM /SATIŞ KANALLARI İthal edilerek piyasaya arz edilen malların pazarlanması, malların çeşidine göre farklı kanallardan gerçekleşmektedir. Cezayir hükümetinin merkezi bir satın alma ofisi ya da ihaleler konusunda yetkili bir kurumu bulunmamaktadır. Devlete ait toptan pazarlama şirketleri ithal gıda maddeleri, tıbbi ve endüstriyel malzeme ve ekipman satmaktadır. Cezayir in dağıtım sisteminde özel toptancıların payı gittikçe artmaktadır. İthalatın serbestleştirilmesiyle özel sektöre bağlı birçok mağaza açılmaya başlamıştır. Özel perakende satış birimleri genelde küçük aile işletmeleridir. Söz konusu mağazalar özellikle gıda ürünleri ve ev aletleri satışı gerçekleştirmektedirler. Özel sektör firmaları ithalatçı-toptancı, ithalatçıkomisyoncu olarak faaliyet göstermektedirler. Cezayir de radyo ve televizyonda yayınlanan reklamlar piyasaya yeni giren bir malın tanıtımında etkin bir rol oynamaktadır. Bu nedenle özellikle tüketim maddeleri için reklam etkili bir yöntemdir. Cezayir de televizyon reklamlarının fiyatları diğer ülkelere oranla düşük olduğundan tüketim maddeleri ihracatçılarımız için büyük bir avantajdır. TÜKETİCİ TERCİHLERİ km2 lik yüz ölçümüyle Cezayir Afrika nın Sudan dan sonra ikinci büyük ülkesi, Kuzeybatı Afrika ülkelerinin ise (Mağreb) en büyüğüdür. Cezayir gerek coğrafi konumu gerekse içinde yer aldığı Mağreb Birliği sayesinde tüm Orta-İç Afrika ya açılan bir kapı durumundadır.cezayir, uzun yıllar dışarıya kapalı kaldıktan sonra son yıllarda sosyal ve ekonomik alanda yaşanan açıklık politikaları sayesinde büyük bir tüketim toplumu olma eğilimine girmiştir. Bu gelişmeler sonucunda yeni bir kimlik kazanma mücadelesine giren Cezayir in,sosyal adaletin ve gelir dağılımındaki dengesizliğin giderilmesine yönelik politikalarla,önümüzdeki yıllarda alım gücü artan ve tüketimde de ilerleme kaydeden bir toplum olması beklenmektedir.cezayir 31 milyonu aşan nüfusu ve kişi başına düşen Dolarlık milli geliri ilerefah düzeyi düşük bir ülke olarak gözükmektedir. Bu göstergelerin yanı sıra ülkedeki %30 lara varan yüksek işsizlik oranının tüketicinin yapısı ve davranışlarına olumsuz etkileri bulunmaktadır. Ayrıca ülkenin uzun yıllar kapalı bir ekonomide yaşamasının da tüketiciler üzerinde bir çok etkisi olmuştur. Bütün bu faktörler Cezayir halkının tercihlerini etkilemiştir.bu tür bir yapı içerisinde halk bir malın kalitesi ve fiyatı arasında tercih yapmayı düşünmemekte, doğrudan fiyatı göz önüne almaktadır.cezayir de özellikle 1998 yılından itibaren ekonomik ve sosyal yaşamda görülen iyileşmelerin gelir dağılımını dolayısıyla tüketici profilini olumlu yönde etkileyeceği ve önümüzdeki on yıllık dönemde farklı bir tüketici grubunun oluşacağı tahmin edilmektedir. 1/4 reklam alanı

14 çift sayfa rek

15 lam alanı

16 TİCARET Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu dış ticaret köprüsü Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) dış ticaret köprüsü programlarının 4 üncüsü Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı nda Mayıs 2007 tarihlerinde gerçekleştirildi. Seçim yılı olması nedeniyle yabancı yatırımcının Türkiye ye güveninin devam edip etmediğinin tartışıldığı bu dönemde, TUSKON 43 Afrika ülkesinden 1000 işadamıyla bin 600 Türk işadamını buluşturarak, 500 milyon dolarlık iş için el sıkıştırmayı hedefledi. TUSKON, Dış Ticaret Müsteşarlığı desteğiyle gerçekleştirdiği dış ticaret köprüsü programlarına Avrasya, Afrika, Pasifik ülkeleri sonrası 2 inci Afrika Zirvesi yle devam etti. Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı nda Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen ve konuk bakanların basına kapalı olarak gerçekleşen görüşmeleriyle başlayan Türkiye -Afrika Dış Ticaret Zirvesi ne yurt içinden bin 600, 43 Afrika ülkesinden 1000 e yakın işadamı iştirak etti. Hükümeti Devlet Bakanı Bakan Kürşad Tüzmen in temsil ettiği zirveye Orta Afrika Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Elie Dote nin yanısıra davetli 43 Afrika ülkesinden Ticaret, Sanayi, Turizm, Çevre, Enerji ve Dış İşleri bakanları ile birlikte Afrika lı basın mensupları katıldı. Türk 16 Turkey s Trade

17 TUSKON Başkanı Rızanur MERAL üretici ve ihracatçıların işlenmemiş yeraltı kaynakları ve keşfedilmemiş pazarı ile gelecekte dünyanın en büyük ekonomik cazibe merkezi olması beklenen Afrika daki payını artırmayı hedefleyen 2 inci Afrika Zirvesi, yaklaşık 2 bin 600 işadamını buluşturarak, 500 milyon dolarlık iş anlaşmasına olanak sağlayacak. Zirve ile Türk müteşebbislerin Afrikalı şirketlerle bağlantı kurmaları sağlanırken, bölgenin sunduğu alternatif hammadde kaynaklarına ulaşmaları kolaylaştırılacak. Zirve, Dışişleri Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı nın yanı sıra, Türkiye Afrika Ülkeleri Kültürel Sosyal ve Ekonomik İşbirliği Derneği (AKSİAD), Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, İstanbul Maden ve Metal İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ile İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (İTKİB) tarafından destekleniyor. Zirve de şirketlerin tanıtımlarını yapacakları stantlara da yer verildi. TÜZMEN: AMACIMIZ, AFRİKA İLE SERBEST TİCARET ORTAMINI HAZIRLAMAK Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, amaçlarının Afrika ile serbest ticaret ortamını hazırlamak olduğunu belirterek, Bunun için Afrika ülkeleriyle serbest ticaret anlaşmaları imzalıyoruz dedi. Kürşad Tüzmen, Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) tarafından düzenlenen Türkiye Afrika Dış Ticaret Köprüsü 2 nci Toplantısı kapsamında Afrikalı bakanlarla yaptığı Turkey s Trade 17

18 TİCARET görüşmenin ardından kısa bir basın toplantısı düzenledi. Afrika ülkeleriyle Türkiye arasındaki ticaret hacminin 2003 yılında 5 milyar dolar olduğunu, 2007 de ise bu rakamın 15 milyar doları geçeceğinin öngörüldüğünü ifade eden Tüzmen, 15 milyar dolar dünya ölçeğinde iyi bir rakam, ama bunu yeterli görmüyoruz dedi. Tüzmen, Afrika ve Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin 2003 ten bu yana arttığına işaret ederek, Amacımız Afrika ile serbest ticaret ortamını hazırlamak. Bunun için Afrika ülkeleriyle serbest ticaret anlaşmaları imzalıyoruz diye konuştu. Konuşmasında ülkeler arasında ortak payda oluşturmanın önemini de vurgulayan Tüzmen, zengin Afrika ülkelerinin Türkiye nin zenginliği olacağını söyledi. Bakan Tüzmen, Türk müteahhitlerinin Afrika da 16 milyar dolarlık yatırımları bulunduğunu aktararak, Türkiye nin tarım, gıda, tekstil, tıp, eczacılık, otomotiv gibi alanlarda deneyimlerini paylaşmaya hazır olduğunu kaydetti. Tüzmen, Afrika yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Afrika nın insan gücü, kültürü ortada. Ticaret köprüsü aracılığıyla ilişkilerimizi nereye götürebiliriz, buna bakmalıyız. Yüzyıllardır süren Türkiye ve Afrika arasındaki dostluğu daha da perçinleştirerek devam ettireceğiz dedi. Tüzmen, daha sonra Afrikalı ülke temsilcileriyle oluşturulan İstanbul Deklarasyonunu özetledi. AFRİKA LI İŞADAMLARINI İLGİSİ BÜYÜK Geçen yıl düzenlenen zirvedeki işbirliğinden memnun kalan Afrikalı ülkeler, ikinci zirveye katılmak için birbirleriyle yarıştı. Hem devlet erkanından hem de işadamlarından yoğun talep gelmesi üzerine Konfederasyon kontenjanda sınırlamaya gitti. Mayıs 2006 da yapılan birinci zirveye 500 civarında işadamı gelirken, bu yıl katılımcı sayısı 900 e yaklaştı. 43 ülkenin katılacağı Afrika Dış Ticaret Köprüsü programında 500 milyon dolarlık ticaret anlaşmasının yapılması ve ticaret hacminin 25 milyar dolara çıkarılması hedeflendi. İlk günkü açılış töreninin ardından ikinci ve üçüncü gün işadamları ikili görüşmeler yaptı. Açılış törenine Dış Ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da katıldı Ülkeler arasında ekonomik köprüler kuran Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON), diplomatik ilişkilerin gelişmesine de vesile oldu. Ankara nın temsilcilik açmadığı ülkelere de ulaşan TUSKON, Türkiye nin tanıtımına önemli katkılarda bulunuyor. Hedeflenen 500 milyon dolarlık iş bağlantısı aşıldı. Aslında Afrika, Türkiye de gerek hükümetler, gerekse iş âlemi tarafından yıllardır ihmal edilen bir coğrafya. Başbakan Erdoğan ın 2005 i ekonomide Afrika yılı ilan etmesi bile bazı çevrelerde tepkilere sebep olmuş ve anlamsız bulunmuştu. Oysa TUSKON zirveleri de gösterdi ki, Afrika geleceğin dünyasında çok stratejik bir öneme sahip olacak. Bunu erken fark edip harekete geçenler ileride bu enerjiden en fazla istifade edenler olacak. Türkiye nin Afrika da, diğer Batı ülkelerine göre çok ciddi bir avantajı var. Beyaz adam ın sömürgeci olarak görüldüğü kara kıtada, Türkiye hakkındaki görüşler çok farklı. Önce eğitim faaliyetleri ile bu ülkeye gidilmesi, şimdi de karşılıklı ticaret için harekete geçilmesi ve Bakan Kürşad Tüzmen in de altını çizdiği gibi, kazan kazan ilkesiyle hareket edilmesi, Türkiye yi onların gözünde çok farklı kılıyor. Türkiye den gelecek her teklife açık hale getiriyor. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) un bu yıl ikincisini düzenlediği Afrika Zirvesi nde sahneye iki köprü kuruldu. Yeşil harfli büyük köprünün ticareti, beyaz harflerden oluşan küçük köprünün ise yatırımları simgelediği zirvede bölgeyle işbirliğinin sürekliliği vurgulandı. İkinci Afrika buluşması, birinci toplantının gördüğü büyük ilgi ve alınan ticari sonuçlarla doğrudan ilgili. Birinci toplantıya katılamayan veya önemini fark edemediği için katılma gereği duymayan işadamlarının yoğun talepleri üzerine düzenlendi ikinci buluşma. Sonuç gerçekten de etkileyici oldu. Dış Ticaret Müsteşarlığı nın koordinesinde gerçekleşen Türkiye- Afrika Dış Ticaret Köprüsü zirvesinin ikincisinde katılımcı sayısı ikiye katlanırken, görüşmelerin somut sonuçları ilk günde ortaya çıktı. Türkiye ile Ekvator Ginesi arasında ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi için işbirliği anlaşması imzalandı. Dış Ticaret ten sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, anlaşma için, Biz sadece şarkı söylemiyoruz, gördüğünüz gibi dans da ediyoruz. ifadelerini kullandı. 30 bine yakın görüşme yapılacağına işaret eden Tüzmen, Kara Kıta ile kurulan köprü bütün işadamlarının önünü açacak. dedi. Programın açış konuşmasını 18 Turkey s Trade

19 yapan TUSKON Başkanı Rızanur Meral, toplantının bir düğün havasında gerçekleştiğini belirtirken, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da ülkeler arasındaki ticaret hacminin 2-3 katına çıkartılabileceğini ifade etti. Zirvede hedef dörde katlandı 2 milyar dolarlık anlaşma yapıldı Türkiye-Afrika zirvesinin ikincisi beklentilerin üstünde iş anlaşmaları ile sonuçlandı. Zirve öncesinde 500 milyon dolarlık bağlantı hedeflenirken bu rakam 2 milyar dolara ulaştı. TUSKON, memnuniyetini üçüncüsü şart oldu diyerek ifade ediyor. Türk ve Afrikalı işadamlarının bir araya geldiği ikinci zirve, yoğun iş görüşmelerine sahne olurken anlaşmalar rekor rakama ulaştı. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) tarafından organize edilen Afrika Dış Ticaret Köprüsü öncesinde 500 milyon dolarlık anlaşma hedeflenmişti. Zirvenin koordinasyonunu yürüten Dış Ticaret Müsteşarlığı tahminlerine göre ise zirvenin ikinci gününde işadamları yaklaşık 2 milyar dolarlık işbirliği konusunda mutabakata vardı. TUSKON yetkilileri, çok verimli geçen toplantının üçüncüsünün de yapılması gerektiğinde hemfikir. Zirveyi, işadamlarının buluştuğu bir arena olarak nitelendiren TUSKON Başkanı Rızanur Meral, misafirlerin her türlü beklentilerinin karşılandığını söyledi. Meral, Biz mütevazı davranarak işbirliği hedefini 500 milyon dolar olarak belirlemiştik. Ancak, bu rakamın 2 milyar dolara ulaştığını söylemek yanlış olmaz. dedi. Toplantının ikinci gününde ülkeler arasındaki iş fırsatlarının değerlendirildiği ikili görüşmelerin açılışını Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ve konuk Afrikalı bakanlar birlikte yaptı. Dünkü toplantılar çerçevesinde TUSKON ile Mısır İşadamları Derneği arasında da işbirliği anlaşması imzalandı. Görüşmelerde Afrikalı işadamları, Türk meslektaşlarına ülkelerinin imkanları ve hedefleri konusunda bilgi verdi. AÇILIŞ KONUŞMALARI Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı: Kürşad Tüzmen TUSKON un dış ticaret köprülerinin, yine rakamlara yansımayan önemli sonuçlarından biri de, devletin yapmak istediklerinin hayata geçirilmesi. Bakan Tüzmen, toplantının açılışında yaptığı konuşmada bu ayrıntıya dikkati çekiyor: Bu program, hükümetin göreve gelmesinden çok kısa süre sonra uygulamaya başladığımız, Afrika ile ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi stratejisi ile birebir örtüşmektedir. TUSKON un Afrika programlarını haber aldıktan sonra bu çalışmaya ciddi destek verme konusunda karar alındığını belirten Tüzmen, Şimdi bu kararımızın doğruluğunu görüyor ve organizasyonun geleneksel nitelik kazanarak, uluslararası düzeyde bilinen ve tanınan bir organizasyona dönüşmesini diliyorum. diyor. Bu da gösteriyor ki, TUSKON köprüleri son tahlilde, devletin yükünün paylaşılması ve bir ülkenin kalkınmasında özel sektörün nasıl etkili rol üstlenebileceğinin de etkili bir örneğini oluşturuyor. Afrika ülkelerinden nasıl fayda temin edeceğiz diye bakmadıklarını belirten Tüzmen, Türkiye nin bakışı yüzyıllar önce de aynıydı, bugün de aynı. Biz Afrika ile birlikte nasıl zenginleşiriz diye bakıyoruz. şeklinde konuştu. Zirvenin açılışında yaptığı konuşmada da geçen seneki toplantıda Yeterince şarkı söyledik, dans zamanı geldi. dediğini hatırlatan Tüzmen, Bugün sabah bakanlarla toplantı yaparken Türkiye nin bu dansa diğer ülkeleri katarak devam ettiğini gördüm. diye konuştu. Zirvede 30 bine yakın görüşme yapılacağını vurgulayan Tüzmen, şöyle konuştu: Defalarca yapılmış kontratlara yenileri eklenecek, TUSKON un kurduğu köprü bütün işadamlarının önünü açacak şekilde yoluna devam edecek. Yeni yazılan Afrika kitabında tarihin verdiği onurla yer almak istediklerini belirten Tüzmen, Elimizi hızlı tutmalıyız. ifadesini kullandı. Bakan Tüzmen, Batılı ülkelerin ne vereceklerinden ziyade ne alacaklarına baktıklarının altını çizdi ve Bizim böyle bir hesabımız yok, samimi bir aile toplantısı yapıyoruz. Karşılıklı nasıl yararlanırız bunun hesabını yaparız. Sizler zenginleşeceksiniz ki bizler zenginleşelim, bizler zenginleşeceğiz ki sizler zenginleşesiniz. dedi. Tüzmen, Afrika ya yönelik hedefleri şöyle sıraladı: 2010 yılına kadar karşılıklı ticaret hacmi 30 milyar dolara çıkarılacak da 2,4 milyar dolar olan müteahhitlik projeleri üç yıda 15 milyar dolara ulaşacak. Halen tekstil, otomotiv, beyaz eşya, gıda, inşaat malzemeleri 500 milyon dolarlık yatırımı, gelecek 5 sene içinde en az 4 milyar dolara yükseltilecek. Dış ticaret müşavirliklerinin sayısı artırılacak. Bu amaçları gerçekleştirmek için ulaştırma ve lojistik konularında çalışmalar yapılacak. THY nin doğrudan sefer yaptığı yerlerin sayısı artırılacak. Güney Afrika ya eylül ayında direkt seferler başlayacak. Turkey s Trade 19

20

21

22 TİCARET Tüzmen, konuşmasını Malcom X in sözüyle bitirdi Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Afrika ülkelerinde Türk müteşebbisler tarafından açılan okulların önemine işaret etti. Tüzmen, Orada Türk okulları önemli çalışmalar yapıyor. O öğrenciler hızla büyüyüp dış ticaret köprüsünün sağlam ayakları oluyor. Yetişen öğrencilerin kültürlerimizi bilmeleri ile yakınlaşmaları katlayarak devam edecek. Bizim yatırımlarımızı elimizden geldiği kadar desteklemenizi istiyorum. dedi. Tüzmen konuşmasını Malcom X in sözleriyle bitirdi: Afrika ruhu halen sadece siyah adamın çaldığı müzikle yansıtılıyor. Rengimiz ve hissiyatımızla hâlâ Afrikalıyız, hoşumuza gitse de gitmese de böyle olacağız. TUSKON Başkanı Rızanur Meral: Lütfü Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı nda düzenlenen zirvenin açılış konuşmasını yapan TUSKON Başkanı Rızanur Meral, çok uzaklardan epey bir süredir görmediğim akrabalarımla buluşmuş gibi kendisini hissettiğini söyledi. Afrika nın 1 trilyon dolara yaklaşan milli geliri bulunduğunu belirten Meral, Afrika, 600 milyar dolarlık dış ticareti ile dünyanın yükselen değerleri arasında. Afrika nın önemini artıran bir husus da 2006 yılında 20 yıldan buyana en yüksek büyüme hızı olan yüzde 6 ya ulaşmış olması diye konuştu. Meral, Afrika dan 43 ülkeden 27 bakan 42 ticaret odası başkanı 850 işadamı 34 gazetecinin geldiğini belirterek, İstanbul bin kişilik heyeti misafir ettiğini kaydetti. Meral, Bu sene hedef, 500 milyon dolarlık sözleşmeyi imzalayarak birlikteliğin sona ermesidir. dedi. TUSKON Başkanı Rızanur Meral, birinci zirveden sonra bir yıl içinde 20 Afrika ülkesine 30 ticaret heyetinin gittiğini, önümüzdeki yıl ise toplam 40 heyetin kıtaya gideceğini söylüyor. Türkiye nin 250 milyar dolarlık dış ticaret hacminde, sadece 12 milyar dolar gibi düşük bir düzeye sahip Afrika ülkeleri ile ticaret hacminin 2010 yılında 30 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor. Organizasyonu değerlendiren Rızanur Meral, İş görüşmesi yapan kime yanaşsak bir muhatap bulduğunu ve iş bağlantısı yaptığını görüyoruz. Çok etkili ve verimli bir toplantı yaptık. diyor. Bu toplantıların bu hızda devam etmesi halinde artık kongre merkezlerinin yeterli olmayacağını da belirterek, önümüzdeki yıllarda bu toplantılar için büyük fuar merkezlerine geçmek gerekeceğini vurguluyor. Rızanur Meral, bu toplantının İstanbul ile Afrika arasında bir ticaret köprüsü olmadığını, Afrika ile Anadolu arasında olduğunu da belirtiyor: Konfor mobilyanın Erzurum bölge bayisi, Afrika da satış haklarını alarak burada görüşmeler yaptı ve sipariş aldı. Düşünün bir üreticiden değil bayiden söz ediyoruz. Bartın dan Muğla ya, Konya dan Antep e bütün Anadolu burada. Bu toplantılar Anadolu ile Afrika nın birbirlerini keşfetmesine sebep oldu. TUSKON Başkanı Meral, zirvenin yapıldığı tarihlerde cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerin tartışılması hakkında

23 da, Biz programı yaparken ayın 16 sında cumhurbaşkanlığı yemin töreni yapılacaktı. Ancak iş dünyası dur durak bilmiyor, yürüyor. Duracak nefes, alacak vaktimiz yok. Tüm dünya çalışıyor ülkeler hareket halinde. değerlendirmesi yaptı. Politikanın iş dünyasının dışında olması gerektiğini vurgulayan Meral, Türkiye nin kaybedecek bir dakikası yok. İş dünyası olarak gündemimizi devam ettirme kararı aldık. dedi. Dış Ticaret Müsteşarlığı nın desteği ve Dışişleri Bakanlığı, TİKA, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve İhracatçı Birlikleri katkısıyla düzenlenen ikinci Afrika Zirvesi nde hedef, 10 milyar dolar civarında olan karşılıklı ticaret hacmini 25 milyar dolara çıkarmak. Bu arada Afrika kıtasının bu yıl yüzde 6 oranında ekonomik büyüme sağlayacağı belirtildi. Afrika Kalkınma Bankası tahminlerine göre, gerçekleşmesi halinde yüzde 6 lık büyüme, kıtanın son 20 yıl içindeki en büyük ekonomik büyüme oranı olacak. Afrika nın ekonomik büyümesinin hızlanmasında, Çin başta olmak üzere hızlı kalkınan ülkelerin, kıtanın petrol ve diğer doğal kaynaklarına talebin artmasının etkili olduğu belirtiliyor. Bankanın tahminlerine göre, kıtanın en hızlı büyüyecek olan ülkeleri Güney Afrika, Cezayir, Nijerya ve Mısır. TOBB Başkanı: Ülkeler Arasındaki Ticaret Hacmi 2-3 Katına Çıkabilir Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ülkeler arasındaki ticaret hacminin 2-3 katına çıkartılabileceğini kaydederek, Yeter ki iş ve yatırım yapmanın önündeki engeller kaldırılsın dedi. Hisarcıklıoğlu, Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) tarafından düzenlenen Türkiye- Afrika Dış Ticaret Köprüsü 2 inci Toplantısı nda yaptığı konuşmada, 1990 da 1 trilyon dolara ulaşan dünya ticaret hacminin 2000 de yaklaşık 6 trilyon dolara, geçen seneyse 12 trilyon dolara ulaştığını kaydetti. Giderek hemen her ülkenin daha fazla küresel ekonomiyle entegre olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, Türkiye nin Afrika kıtasının tamamıyla yaptığı dış ticaret hacmi 12 milyar dolara ulaşmıştır. Ama bu rakamın toplam dış ticaret hacmimizin sadece yüzde 5 i seviyesinde kalması üzüntü vericidir dedi. Hisarcıklıoğlu, ülkeler arasındaki ticaret hacminin 2-3 katına çıkartılabileceğini kaydederek, Yeter ki iş ve yatırım yapmanın önündeki engeller kaldırılsın görüşünü dile getirdi. Türkiye nin hem ticaret hem yatırım anlamında büyük fırsatlar sunduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, Türkiye nin bölgedeki en gelişmiş sanayi altyapısına sahip olduğunu söyledi. Hisarcıklıoğlu, ülkeler arası ticaretin geliştirilmesi için her türlü işbirliğine hazır olduklarını aktardı. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise ülkeler arasındaki ticaret hacminin 2-3 katına çıkartılabileceğini kaydederek, Yeter ki iş ve yatırım yapmanın önündeki engeller kaldırılsın. dedi. Giderek hemen her ülkenin daha fazla küresel ekonomiyle entegre olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, Türkiye nin Afrika kıtasının tamamıyla yaptığı dış ticaret hacmi 12 milyar dolara ulaşmıştır. Ama bu rakamın toplam dış ticaret hacmimizin sadece yüzde 5 i seviyesinde kalması üzüntü vericidir. diye konuştu. TİM Başkanı Oğuz Satıcı Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı da, Bakan Tüzmen in kendilerine 2023 yılında 500 milyar dolarlık bir hedef koyduğunu hatırlatarak, Bu hedefe biz bir ortak arıyoruz. Hepinizi bu ortaklığa davet ediyorum. Elde edeceğimiz tüm karı, zenginliği paylaşmaya çağırıyorum dedi. TİM Başkanı Oğuz Satıcı Türkiye ve Afrika nın benzerliklerine de dikkat çekti. Satıcı, Bağımsızlığımızın teminatı olacak ihracat konusunda Afrika ülkelerinin Avrupa ya, Asya ya açılacak kapısı olacağız. Hedefimiz Afrika yı zenginleştirmek. dedi. KONUK BAKANLAR NE DEDİ? ANGOLA Ticaret Bakan Yardımcısı Manuel Cruz Neto: Angola hızla büyüyor. Petrol ve elmas önemli sektörler. Ticaret kapasitesi artıyor. 30 yıl süren savaşın zararları gözleniyor. Türkiye den ortaklar bulmaya çalışıyoruz. Tarım, sanayi ve ekonomik altyapılar konusunda yardımcı olmasını bekliyoruz. Ticaretten kaynaklanan sıkıntılar olabilir; ama büyük fırsatlar yatıyor. Türkiye de kapasite, Afrika da potansiyel var. El ele verelim, bu köprüyü birlikte geçelim. Türkiye ile Afrika arasındaki ilişkiler, buradan çıkacak iş anlaşmaları sonrasında çok daha verimli şekilde ilerleyeceğini görüyoruz. Afrika da Angola başta olmak üzere özellikle tarım ve altyapı alanında önemli yatırım fırsatları bulunuyor. ÇAD Ticaret, Sanayi ve Kültür Bakanı Youssouf Abassalah: Havaalanından indiğimiz andan itibaren çok sıcak karşılandık. Bu, son derece doğal işbirliğini gösteriyor. Afrika nın geleceği için tabiî bir köprü oluşturuyoruz. İki medeniyet bu köprü üstünde buluşuyor. Türkiye her yerde var. Yatırımcıları ülkemize davet ediyoruz. Bu köprünün ayaklarının sağlam olması lazım. Hukuki temelleri önümüzdeki dönemde sağlayacağız. DEMOKRATİK KONGO Sağlık Bakanı Makwenge Kaput: Üç mesaj iletmek istiyorum: Kongo halkı bana kardeşçe duygularını iletmemi istedi. İkinci mesajım size, Afrika nın kalbi çarpmaktadır. Savaşın ardından şeffaf demokratik seçimler gerçekleşmiştir. Üçüncü mesaj; cumhuriyetim şantiye durumunda, sizin uzmanlığınızı talep etmekte, yeniden inşa etmenizi istemektedir. EKVATOR GİNESİ Dışişleri Bakanı Pastor Micha Ondo Bile: Toplantının özgünlüğü, forumda oluşan ticarî ilişkilerin öneminin altını çiziyor. Türkiye çok büyük atılımlar gerçekleştirmiştir. Tecrübelerinden istifade etmek istiyoruz de Afrika Zirvesi ne katılım düzeyinin çok yüksek olması, birinci zirvenin çok olumlu sonuçlarını gösteriyor. ETİYOPYA Ticaret ve Sanayi Bakanı Girma Birru: Afrikalılar için en büyük endişe sürdürülebilir kalkınmayı Turkey s Trade 23