Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu Taslağı ve İşletmelere Etkileri Semineri

Transkript

1 Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu Taslağı ve İşletmelere Etkileri Semineri Faruk Sabuncu Partner 15 Mart 2006, Swissotel, İstanbul *connectedthinking PwC

2 İçerik İstisnalar* Vergi Kesintisi Vergi Mahsubu * Yurtdışı iştirak kazançları ile yurtdışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar istisnası hariç

3 İstisnalar Rüçhan Hakkı Kupon Satışı Satıştan elde edilen gelirlerin tamamı artık istisna değildir. Kanunda belirtilen şartlarla elden çıkartılan rüçhan haklarının % 75 lik kısmı istisnadır. Page 3

4 İstisnalar Taşınmaz, İştirak Hisseleri, Kurucu Senetleri, İntifa Senetleri ve Rüçhan Haklarının Satışı 2 yıl elde tutma % 75 lik kısım istisna Satışın yapıldığı dönem Pasifte fon hesabında tutma 2 yılda tahsil şartı 2 yılda tahsil edilmezse cezalı tarhiyat 5 yıl içinde sermayeye ilave dışında bir hesaba almama veya işletmeden çekmeme Bedelsizlerin elde etme tarihi eski hisselerin tarihi 2 yıllık sürenin hesabında devir olunan veya bölünen kurumda geçen süreler dikkate alınır. Menkul kıymet taşınma ticareti ve kiralamasıyla uğraşan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları değerler bunun dışındadır. Page 4

5 İstisnalar Türkiye de Kurulu Fon ve Yatırım Ortaklıkları Kazançları Kurumlar vergisinden istisnadır. A ve B tipi ayrımı bulunmamaktadır. Döviz yatırım fonları ve altın yatırım fonları artık kurumlar vergisi istisnasından yararlanacaktır. Konut Finansmanı fonları ile Varlık Finansmanı fonlarının kazançları istisnadan yararlanacaktır. İstisna edilen kurum kazançları stopaja tabidir. Page 5

6 İstisnalar Fon ve YO nın İstisna Edilmiş Kazançları Üzerindeki Stopaj Durumu Geçici 67 KVK Md. 15 MKYF ve MKYO BYF - GSYF ve GSYO - GMYF ve GMYO - KFF ve VFF - Emeklilik Yatırım Fonları - - Page 6

7 İstisnalar Banka ve TMSF Borçluları ve Kefillerinin Belli Varlıklarının Banka veya TMSF ye Devri ile Bankaların Bu Şekilde Elde Ettikleri Kıymetlerin Satışı Bankalara borçları nedeniyle kanuni takibe alınmış veya TMSF ye borçlu durumda olan Kurumlar ile bunların kefillerinin sahip oldukları; -Taşınmazlar, - İştirak hisseleri, - Kurucu senetleri, - İntifa senetleri, - Rüçhan hakları, Bu borçlara karşılık bankalara veya TMSF ye devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların TAMAMI ile Bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların % 75 lik kısmı Kurumlar Vergisinden istisnadır. Page 7

8 İstisnalar Yurtdışı Şube Kazançları İstisnası Kurumların yurtdışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcilikleri aracılığıyla elde ettikleri ve kanundaki şartları taşıyan kurum kazançları Kurumlar Vergisinden istisnadır. Söz konusu şartlar; - Bu kazançların, doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az % 15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması, - Kazançların, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık KV beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye ye transfer edilmiş olması, - Ana faaliyet konusu finansal kiralama dahil finansman temini, sigorta hizmetlerinin sunulması veya Menkul Kıymet Yatırımı olan kurumlarda, bu kazançların doğduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az Türkiye de uygulanan KV oranında gelir ve KV benzeri toplam vergi yükü taşıması. Page 8

9 İstisnalar Diğer Kanunlardaki İstisnalar Diğer kanunlardaki muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler KV açısından geçersizdir. KV ile ilgili muafiyet, istisna ve indirimlere ilişkin hükümler, ancak KVK, GVK ve VUK na hüküm eklenmek veya bu kanunlarda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenir. Bu Kanunun yürürlüğünden önce kurumlar vergisine ilişkin başka kanunlarda yer alan muafiyet, istisna ve indirimler ile kanunun yürürlüğünden önceki dönemler itibariyle mevcut kanun hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Page 9

10 Vergi Kesintisi Tam Mükellef Kurumlarda Vergi Kesintisi Kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yapılan aşağıdaki ödemeler üzerinden istihkak sahipleri kurumlar vergisine mahsuben % 15 oranında kesinti yapmak zorundadırlar. - Birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri, - Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemeleri, - Her nevi tahvil ve Hazine Bonoso faizleri ile TKİ ve Öİ nce çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler, - Mevduat faizleri, -Katılım bankaları tarafından ödenen kar payları, - Her nevi tahvil ve HB ile TKİ ve Öİ nce çıkarılan menkul kıymetlerin geri alım veya satım taahhüdü ile elde edilmesi veya elden çıkarılmasından sağlanan gelirler, Page 10

11 Vergi Kesintisi Tam Mükellef Kurumlarda Vergi Kesintisi Vergiden muaf olan kurumlara dağıtılan kar payları (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) üzerinden, Fon ve Yatırım Ortaklıkları kazançlarının dağıtılması hariç olmak üzere % 15 oranında vergi kesintisi yapılır. Emeklilik yatırım fonlarının kazançları hariç olmak üzere, Fon ve YO nın KV nden istisna edilmiş kazançları üzerinden, dağıtılsın veya dağıtılmasın, Fon ve YO bünyesinde % 15 oranında vergi kesintisi yapılır. Bakanlar Kurulu, vergi kesintisi oranlarını her bir ödeme ve gelir için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, KV oranına kadar yükseltmeye ve aynı sınırlar dahilinde fon veya ortaklık türlerine göre ya da portföylerindeki varlıkların nitelik ve dağılımına göre farklılaştırmaya yetkilidir. Page 11

12 Vergi Kesintisi Dar Mükellefiyette Vergi Kesintisi Dar mükellef kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yapılan aşağıdaki ödemeler üzerinden % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır. - Birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri, - Serbest meslek kazançları, - Gayrimenkul sermaye iratları, -MSİ (kar payları hariç olmak üzere), Telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen ve tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden % 15 oranında KV kesintisi yapılır. Tam mükellef kurum tarafından, Türkiye de bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler hariç olmak üzere dar mükellef kurumlara dağıtılan (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) kar payları % 15 oranında vergi kesintisine tabidir. KV vergisi beyannamesi veren dar mükellef kurumların indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, hesaplanan KV düşüldükten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar üzerinden kurum bünyesinde % 15 oranında KV kesintisi yapılır. Page 12

13 Vergi Kesintisi Vergi Cennetlerine Yapılan Ödemeler Bakanlar Kurulunca ilan edilecek ülkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara (tam mükellef kurumların bu nitelikteki ülkelerde bulunan işyerleri dahil) nakden veya hesaben yapılan veya tahakkuk ettirilen her türlü ödemeler üzerinden, bu ödemelerin verginin konusuna girip girmediğine veya ödeme yapılan kurumun mükellef olup olmadığına bakılmaksızın % 30 oranında vergi kesintisi yapılır. Emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri için yapılan ödemelerle kredi anapara ve kar payı ödemeleri üzerinden bu fıkra uyarınca kesinti yapılmaz. Bu fıkraya göre vergi kesintisine tabi tutulan ödemeler, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre ayrıca vergi kesintisine tabi tutulmaz. Page 13

14 Vergi Kesintisi Vergi Kesintisi Oranlarında Bakanlar Kurulunun Yetkisi ve Beyanname Verilmesi Bakanlar Kurulu vergi kesintisi oranlarını gelir unsurları veya faaliyet konuları itibariyle ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya yukarıdaki fıkralarda belirtilen oranın bir katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu maddeye göre vergisi kesinti yoluyla alınan kazanç ve iratlar için; -Yıllık veya özel beyanname verilmesi veya bu madde kapsamına girmeyen kazanç ve iratlar için verilecek beyannamelere söz konusu kazanç ve iratların dahil edilmesi ihtiyaridir. - Ancak verilecek beyannamelere tahvil ve bono faizleri, mevduat faizi, repo gelirleri ile Fonların katılma belgelerinden ve yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar paylarının verilecek beyannamelerine dahil edilmesi zorunludur. Page 14

15 Vergi Kesintisi GVK Md. 94, GVK Geçici Md. 67 ve Mevcut Oranlar GVK Md KV Kanunu uyarınca vergi kesintisine tabi tutulmuş kazanç ve iratlar üzerinden, GVK nun 94. maddesi uyarınca ayrıca kesinti yapılmaz. GVK Geçici Md GVK nun geçici 67 nci maddesi uyarınca vergi kesintisine tabi tutulmuş kazanç ve iratlar üzerinden, KVK uyarınca ayrıca kesinti yapılmaz. Mevcut Vergi Kesintisi Oranları - Bakanlar Kurulu tarafından yeni kararlar alınıncaya kadar mevcut GVK ve KVK kapsamındaki vergi oranları ve Bakanlar Kurulu Kararlarındaki oranlar ve diğer düzenlemeler yeni KVK nda belirlenen yasal sınırları aşmamak üzere geçerliliğini korur. Page 15

16 Vergi Mahsubu Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Genel Prensip - Yabancı ülkelerde elde edilerek Türkiye de sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye de bu kazançlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisinden mahsup edilebilir. Kontrol Edilen Yabancı Şirket - Kontrol edilen yabancı iştirak maddesinin uygulandığı halde, iştirakin ödemiş olduğu gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler, kontrol edilen yabancı şirketin Türkiye de vergilendirilecek kazancı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilir. Page 16

17 Vergi Mahsubu Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Yurtdışı İştiraklerden Elde Edilen Kar Payları - Tam mükellefiyete tabi Anonim Şirketlerin yurtdışı iştiraklerinden elde ettikleri kar payları üzerinden Türkiye de ödenecek kurumlar vergisinden, iştiraklerin bulunduğu ülkelerdeki kar payı dağıtımına kaynak oluşturan kazançlar üzerinden ödenen gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin kar payı tutarına isabet eden kısmı mahsup edilebilir. Mahsup Edilebilecek Tutar Sınırı -Yurtdışı kazançlar üzerinden Türkiye de tarh olunacak vergilere mahsup edilebilecek tutar, yurtdışında elde edilen kazançlara KV oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz. - KV oranı sınırı dahilinde, ilgili hesap döneminde tamamen veya kısmen indirilemeyen vergiler, bu dönemi izleyen üçüncü hesap dönemi sonuna kadar indirim konusu yapılabilir. Page 17

18 Vergi Mahsubu Yurtdışında Ödenen Vergilerin Mahsubu Geçici Vergiden Mahsup -Yurtdışında ödenen vergiler, elde edildikleri döneme ait geçici vergiden mahsup edilebilir. İndirilecek tutar, elde edilen kazançlara geçici vergi oranının uygulanmasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz. Tevsik - Yabancı ülkelerde vergi ödendiği, yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk Elçilikleri veya Konsoloslukları tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik olunmadıkça yabancı ülkede ödenen vergiler Türkiye de tarh olunan vergiden indirilmez. Yabancı Para ile Ödenen Vergiler - Yabancı para ile ödenen vergilere, bunların ilgili bulunduğu kazançların genel sonuç hesaplarına intikali esnasındaki kur uygulanır. Page 18

19 Vergi Mahsubu Yurtiçinde Kesilen Vergilerin Mahsubu Genel Prensip - Beyanname üzerinde gösterilen kazançlardan KVK nun 15/1 ve 30/1 ve 2 fıkralarına göre kaynağında kesilmiş olan vergiler (hayat sigorta şirketlerinde matematik karşılıkların yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen kazanç ve iratlar üzerinden yapılan kesintiler dahil) beyanname üzerinden hesaplanan KV nden mahsup edilir. Fon ve YO ndan Kar Payı Alanlar - Fon ve YO ndan kar payı alan kurumlar, aldıkları kar payının içerdiği kesintiyi mahsup edebilirler. Mahsup edilecek tutar, ele geçen net kar payının geçerli kesinti oranı kullanılarak brütleştirilmesi suretiyle hesaplanır. Page 19

20 Vergi Mahsubu Yurtiçinde Kesilen Vergilerin Mahsubu Vergi Cennetinde Bulunan ve Kontrol Edilen Yabancı Kurumlara Yapılan Ödemeler - % 30 oranında kesilen vergiler, kontrol edilen yabancı kurumun Türkiye deki beyannameye dahil edilen kurum kazancı üzerinden hesaplanacak KV nden mahsup edilebilir. - Mahsup edilecek vergi, kontrol edilen Yabancı Kurumun bu ödemelerden kaynaklanan kazancına isabet eden Kurumlar Vergisini aşamaz. Geçici Vergiden Mahsup - Geçici vergilendirme döneminde elde edilen gelirler üzerinden kesinti yoluyla ödenmiş vergilerin bulunması halinde bu vergiler, o dönem için hesaplanan geçici vergi tutarından da mahsup edilebilir. - İlgili hesap dönemine ilişkin tahakkuk ettirilen geçici verginin sadece ödenen kısmı yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurumlar vergisine mahsup edilir. Page 20

21 Vergi Mahsubu Yurtiçinde Kesilen Vergilerin Mahsubu İade - Mahsup edilecek vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan KV nden fazla olduğu takdirde, bu durum VD nce mükellefe yazı ile bildirilir. - Aradaki fark, mükellefin söz konusu yazıyı tebellüğ tarihinden itibaren bir yıl içinde başvurusu halinde kendisine iade olunur. -Bir yıl içinde başvurmayan mükelleflerin bu farktan doğan alacakları düşer. Fon ve YO nda Mahsup - Kazançlarının elde edilmesi sırasında, KV Kanunu uyarınca kendilerinden kesilen vergileri, vergi kesintisi yapanlarca ilgili vergi dairesine ödenmiş olmak şartıyla, Fon ve YO bünyesinde KV kanununa göre istisna edilmiş kurum kazancı üzerinden yapacakları vergi kesintisinden mahsup edebilirler. - Mahsup edilmeyen kesinti tutarı Fon veya YO nın başvurusu halinde red ve iade edilir. GVK Geçici Md GVK Geçici 67. maddeye göre yapılan vergi kesintileri Kurumlar Vergisinden mahsup edilebilir. Page 21

22 Teşekkürler İletişim bilgileri Faruk Sabuncu Partner, PwC Telefon : 0(212) Faks : 0(212) *connectedthinking All rights reserved. refers to the network of member firms of International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of. PwC