II. Ders Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ndan Avrupa Birliği ne

Transkript

1 II. Ders Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ndan Avrupa Birliği ne

2 Küreselleşme Boyutu Genel Olarak Küreselleşme Ekonomik Küreselleşme Toplumsal Küreselleşme Tanım Ulusal (yerel) unsurların tüm dünyaya yayılması, uluslararası unsurların ise ulusal hale gelmesidir. Ticaretin, üretimin, yatırımın, finansal faaliyetlerin, teknolojinin, ekonomik sistem ve ideolojilerin uluslar arasında yayılması sürecidir. Toplumların birbirine yaklaşarak homojenleşmesi ve dünya genelindeki toplumların içinde bulunulan zaman diliminde egemen olan toplum tipine benzer özellikler kazanmaya başlamasıdır. Kültürel Küreselleşme Ulusal kültürlerin farklı ulusal kültürlerden etkilenmesi veya onları etkilemesi, belirli ulusal kültürlerin yaygınlaşması sürecidir. Teknolojik Küreselleşme Politik Küreselleşme Bilim ve teknolojide ileride olan ülkelerde ortaya çıkan yeniliklerin, üretim sistemlerinde ve iş süreçlerindeki değişikliklerin uluslararası duruma gelmesi ve dünyaya yayılmasıdır. Ulusal toplum düzeyinde geçerli olan politik yönetim modellerinin Yrd. Doç. Dr. Ahmet küresel Can düzeyde BAKKALCI geçerlilik kazanması ve 2 yaygınlaşmasıdır.

3 DÖNEMLERE GÖRE KÜRESELLEŞME Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 3

4 1940 lar Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 4

5 Ekonomi Bretton Woods Uluslararası Para Sistemi GATT Görüşmeleri 1948 Kapitalist Komünist Sistem ayrışması 1940 lar Politika İkinci Dünya Savaşı Birleşmiş Milletler Kuruluyor United Nations Marshall Yardımları ( ) Yeni Avrupa Yeni Türkiye Sömürgeciliğin Sonu Hindistan Endonezya Mısır bağımsız oluyor. Teknoloji Plastik ürünlerin yayılması İlk kadın çorabı Atom Bombası Suudi Arabistan ve Bölgede petrol bulunması 1948 Mikrodalga Fırın İsmet İNÖNÜ Türkiye de Seferberlik 5 Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI

6 1950 ler Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 6

7 Ekonomi Roma Anlaşması AAA ve AET kuruldu (1957) Batı Avrupa bütünleşmesi oluştu ler Politika Kore Savaşı ( ) Süveyş Krizi (1956) Teknoloji Jet Motorları Tam zamanında (JIT) üretiminin Toyata tarafından uygulanması Afrika da sömürgelikten çıkış (1958 ve 1962 yılları arasında 15 ülkenin bağımsız olması Avrupa ve Japonya nın Orta Doğu dan kullandığı petrolün artması Transistörlü Radyo Adnan MENDERES Türkiye NATO ya girdi AET ye Başvuru Çok partili hayata geçildi Sabit Disk Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 7

8 1960 lar Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 8

9 Ekonomi Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü nün (OPEC) kurulması (1960) Londra daki Eurodollar Piyasası nın gelişmesi AET içerisindeki gümrük vergilerinin kaldırılması (1968) Kuzey yarımkürede otomobil ve otoyollarının hızla yayılması, yakıt tüketiminin artması 1960 lar Politika Berlin Duvarı nın inşa edilmesi (1961) Küba füze krizi (1962)Doğu Batı nın karşı karşıya gelmesi Teknoloji Uzaya ilk insanın (Yuri Gagarin 1961)çıkması Aya ilk insanın (Neil Amstrong, 1969) ayak basması Vietnam Savaşı Entegre devrelerin kullanılması (1961) Offshore petrol ve gaz üretiminin gelişmesi 1960 Darbesi Süleyman DEMİREL Planlı Dönem 12 Eylül 1963 Ankara Anlaşması Yeşil Devrim Japon Yüksek Hızlı Treni Hesap Makinesi ATM Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 9

10 1970 ler Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 10

11 Ekonomi OPEC Krizi Düşük büyüme hızı, işsizlik, istikrarsız fiyatlar, koruma politikaları Borçlanmalar Petrodolarlar Bölgeselleşme 1970 ler Politika AET Genişlemeleri Afganistan Savaşı Çin de dönüşüm Teknoloji LCD Ekran Disket Yazıcı Walkman Cep Telefonu Avrupa Para Sistemi 1979 Morotoryum Sağ-Sol Çatışmaları Kıbrıs Savaşı Bolca Seçim Ambargo Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 11

12 1980 ler Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 12

13 Ekonomi Neo Liberalizm Arz Yönlü Politikalar Ekonomik Küreselleşme Liberalizmin yayılması Dışa Açılma Yeni Korumacılık Avrupa Tek Senedi 1987 Marksist ekonomilerin çöküşü 1980 ler Politika Berlin Duvarı nın yıkılması 24 Ocak Kararları Liberalizm Tam üyelik başvurusu Teknoloji IBM PC Macintosh Windows Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 13

14 1990 lar Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 14

15 Ekonomi 1990 ler Politika Soğuk Savaşın Bitmesi Almanya Birleşmesi Soğuk Savaşın Bitmesi Maastricht Kopenhag Anlaşmaları Teknoloji Pentium DVD www Gümrük Birliği Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 15

16

17 AVRUPA BİRLİĞİ ULUSLARARASI İLİŞKİLER EKONOMİ SİYASET KÜLTÜR SOSYOLOJİ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 17

18 ATOM BOMBASI Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 18

19 Avrupa Birliği Demokratik Avrupa ülkelerinin oluşturduğu bir aile 28 Üyeli bir entegrasyon Bağımsız Birlik, bağımlı üyeler Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 19

20 MONNET- SCHUMAN DEKLARASYONU Fransız Dışişleri Bakanı Robert SCHUMAN ( ) Fransız parlamenter Jean MONNET ( ) SCHUMAN, 9 Mayıs 1950 tarihinde ki bir konuşmasında birleşik Avrupa fikrini savunuyor. Amaç Avrupa da savaş oluşmasını engellemek. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 20

21 Nazi Almanya sının siyasi ve ekonomik gücünü ortadan kaldırmak, yeni Almanya nın barışçıl davranmasını sağlamak, Jean Monnet ve Robert Schuman ın Demir-Çelik üretiminde Üst Kurul Denetimi önerisi (9 Mayıs 1950), Yeni bir Avrupa ilişkisi yaratmak, milliyetçi ve ulusal devlet anlayışına dayanan görüşleri önlemek, Savaş yıkımları nedeniyle yaşanan ekonomik belirsizliği azaltmak, İki süper güce politik ve ekonomik olarak birlikte karşı koyabilmek, Batıda Sovyet tehdidini en aza indirmek amacıyla birleşmek, Batının ekonomik yapılanmasını geliştirmektir. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 21

22 Altılar 1951 PARİS ANLAŞMASI Avrupa Kömür Çelik Topluluğu European Coal and Steel Community Be Ne Lux İtalya Almanya Fransa Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 22

23 GENİŞLEME SÜRECİ Danimarka İrlanda İngiltere Yunan. Portekiz İspanya Avusturya Finlandiya İsveç GKRK Çek Cum. Estonya Macaristan Letonya Litvanya Malta Polonya Slovakya Slovenya Bulgaris. Romanya Hırvatistan Candidates: Izlanda FYR Makedonya Turkiye Sırbistan Karabağ Potansiyel üyeler: Arnavutluk Bosna - Hersek Kosova* 23 Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI Map: Wikimedia Commons * under UNSCR 1244

24 ? MERKEZ? Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 24

25 Roma Antlaşması Rome Treaty Avrupa Ekonomik Topluluğu 1957 European Economic Community EURATOM Avrupa Atom Ajansı 1957 Ortak Tarım Politikası (1962) Common Agriculture Policy Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 25

26 Önemli Gelişmeler Üye ülkelerin gümrük vergilerinin kaldırılması (1968) Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu (1975) European Regional Development Fund (ERDF) Avrupa Para Sistemi (1979) European Monetary System Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 26

27 Avrupa Parlamentosu Avrupa Parlamentosu kuruluyor (1979) Avrupa Parlamenter seçimleri yapılıyor Her 5 yılda bir Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 27

28 Avrupa Tek Senedi Single European Act Delor Raporu Beyaz Kitap Ortak Pazar için yol haritası (1985) Avrupa Tek Senedi (1986) Avrupa da Soğuk Savaşın Sona Ermesi (1989) Almanya nın birleşmesi (1990) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 28

29 Sovyetler Ayrılıyor Sovyetler Birliği dağılıyor (1991) Maastricht Antlaşması imzalanıyor (1991) Maastricht Antlaşması yürürlüğe giriyor (1993) Tek Pazar Kuruluyor (1993) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 29

30 Maastricht Antlaşması 1991 Avrupa Birliği ni kuran Antlaşma Anayasa Tek para kararı Single Currency Ortak Dış İşleri ve Güvenlik Politikası Common Foreign and Security Policy Ortak İçişleri ve Adalet Politikası Common Internal Security Policy Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 30

31 MAASTRICHT KRİTERLERİ Fiyat İstikrarı (düşük enflasyon) Düşük Faiz Haddi % Kamu Finansmanı Disiplini İstikrarlı Kur 31 (Düşük kamu borçlanması ve bütçe açığı) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI

32 Kopenhag Antlaşması 1993 Siyasi Kriterler Demokrasi İnsan Hakları v.s Ekonomik Kriterler İşleyen piyasa ekonomisinin varlığı Rekabet baskısına karşı koyabilme Uyum Kriterleri Hukuki Kriterler Müktesebat uyumu (müzakere) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 32

33 Lizbon Stratejisi 2000 Avrupa Birliği nin ekonomik alanda diğer endüstrileşmiş ülkeler ve ABD ile rekabet yapabilmesi amacıyla geliştirilmiştir Eğitimin bilgi çağına uydurulması Yeni yatırım ve araştırmaların yapılması Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 33

34 URO ülkeli bir para sistemi Avrupa Merkez Bankası Ortak Para Politikası Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 34

35 Avrupa Birliği Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 35

36 Avrupa Birliği Ne Yapar? Vatandaşının Hayat Standardını Yükseltmek İçin Çalışır I. INOVASYON POLİTİKALARI II. DAYANIŞMA POLİTİKALARI / DAYANIŞMA III. BİRLİK BÜTÇESİ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 36

37 I. INOVASYON POLİTİKALARI Günlük hayatı geliştirmek için yeni teknolojiler; Toplum Çevre Sağlık Enerji Çevre ve Sürdürülebilir Büyüme Enerji Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 37

38 II. DAYANIŞMA POLİTİKALARI Dayanışma politikaları bölgesel kalkınmışlık farklarının kapatılması, istihdam ve sorunlu endüstrilerin geliştirilmesi için uygulanmaktadır. Bölgesel Yardımlar (Yerel Bölgesel Kırsal) Ortak Tarım ve Balıkçılık Politikaları Sosyal Politikalar (Serbest dolaşım adil ücret sendika cinsiyet eşitliği iş güvenliği işçi sağlığı çocuk, yaşlı, engelli bakımı) Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 38

39 III. BÜTÇE Gümrük vergileri KDV nin %1 i Üye ülke refah düzeylerine göre katkı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 39

40 Kim Neden Sorumlu? Avrupa Birliği Tek Başına Gümrük Birliği nden Tek pazarın rekabet yapısının korunmasından EURO kullanan ülkelerin para politikalarından Denizlerdeki biyolojik kaynakların korunmasından Ortak Ticaret Politikasından Birlik Yasalarının çıkarılmasından SORUMLUDUR Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 40

41 Kim Neden Sorumlu? Avrupa Birliği ve Üye Ülke Birlikte Ortak Pazarın uygulanmasından Lizbon stratejisinin yürütülmesinden Ekonomik ve sosyal uyumdan Tarım ve balıkçılık uygulamalarından Çevrenin ve tüketicinin korunmasından Ulaştırma Enerji politikalarından Özgürlük Güvenlik Adaletten Araştırma Geliştirme Teknoloji Uzay araştırmalarından SORUMLUDUR Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 41

42 Kim Neden Sorumlu? Üye Ülke Sorumlu AB Koordinatör / Destekleyici İnsan sağlığının geliştirilmesi korunması Endüstri Kültür Turizm Eğitim Yönetimde işbirliği Yrd. Doç. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 42