Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon ve Kayg Düzeyleri Aras ndaki liflki

Transkript

1 - - Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon ve Kayg Düzeyleri Aras ndaki liflki Jale ELDELEKL O LU* Özet Bu araflt rmada ergenlerin arkadafltan ve aileden alg lad klar sosyal destek ile depresyon ve kayg düzeyleri aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Araflt rma, yafl aras 325 (200 k z 125 erkek, yafl ortalamas x=20.41) üniversite ö rencisi üzerinde yap lm flt r. Araflt rmada alg lanan sosyal destek, depresyon ve kayg düzeylerini ölçmek amac yla, Eskin taraf ndan Türk toplumuna uyarlanan Arkadafltan ve Aileden Alg lanan Sosyal Destek Ölçe i, Tegin taraf ndan Türk toplumuna uyarlanan Beck Depresyon Ölçe i ve Öner taraf ndan Türk toplumuna uyarlanan Durumluk-Sürekli Kayg Envanteri kullan lm flt r. Hesaplanan korelasyonlar sonucunda sürekli kayg ve depresyon puanlar aras nda pozitif yönlü anlaml iliflki (p<.01), arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destekle depresyon puanlar aras nda negatif yönlü anlaml iliflki (p<.01, p<.05) bulunmufltur. Ayr ca k z ö rencilerin ailelerinden alg lad klar sosyal destek ve arkadafllar ndan alg lad klar sosyal destek aras ndaki iliflki anlaml de ilken (p>.05) erkek ö rencilerin ailelerinden ve arkadafllar ndan ald klar sosyal destek aras ndaki iliflki olumlu ve anlaml d r (p<.01). Anahtar Kelimeler Sosyal Destek, Alg lanan Sosyal Destek, Depresyon, Kayg, Ergen. *Yrd. Doç. Dr. Uluda Üniversitesi E itim Fakültesi E itim Bilimleri Bölümü Psikolojik Dan flma ve Rehberlik Anabilim Dal Ö retim Üyesi. Kuram ve Uygulamada E itim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice 6 (3) Eylül / September E itim Dan flmanl ve Araflt rmalar letiflim Hizmetleri Tic. Ltd. fiti.

2 728 Yrd. Doç. Dr. Jale ELDELEKL O LU Uluda Üniversitesi E itim Fakültesi, E itim Bilimleri Bölümü Psikolojik Dan flma ve Rehberlik Anabilim Dal Görükle-Bursa E- posta: eldelek@uludag.edu.tr Yay n ve Di er Çal flmalar ndan Seçmeler Kuzgun, Y., & Eldeleklio lu, J. (2005). Ana Baba Tutum Ölçe inin gelifltirilmesi. Rehberlik ve Psikolojik Dan flmada Kullan lan Ölçme Araçlar Dizisi: PDR de Kullan lan Ölçekler. Ankara: Nobel Yay n ve Da t m. Eldeleklio lu, J. (2004). Çocuklarda özgüven geliflimi. Gazi Üniversitesi Gazi E itim Fakültesi Dergisi, 24 (2), Eldeleklio lu, J. (2000). Kiflilik geliflimi. E. Alt ntafl (Ed.), Geliflim ve ö renme psikolojisi içinde (s ). Bursa: Akmat. Eldeleklio lu, J. (1998). Ana baba tutumlar yla ilgili yap lan baz çal flmalar. Uluda Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi, 11 (1), Eldeleklio lu, J. (1999). Ana baba tutumlar ve karar stratejileri aras ndaki iliflki. Türk Psikolojik Dan flma ve Rehberlik Dergisi, 2 (1), Eldeleklio lu, J. (1998). Ergenlerin karar verme becerilerini etkileyen faktörler. Uluda Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi, 11 (1),

3 729 Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon ve Kayg Düzeyleri Aras ndaki liflki Jale ELDELEKL O LU Ergenlik dönemi insan yaflam n n ümitlerle dolu, en güzel, en güçlü, ayn zamanda en f rt nal, en çalkant l ve en zor dönemlerinden biridir. Çocukluktan yetiflkinli e geçifl dönemi olarak tan mlanan (Kulaks zo lu, 1999), ergenlik dönemi bireylerin yetiflkinli e ad m atmak için gerekli bilgi beceri ve tutumlar kazand klar özel bir dönemdir. Bu dönemde ergenler bir taraftan bedensel, duygusal, biliflsel olarak geliflirken di er taraftan içinde yaflad klar toplumun de erlerini ö renerek sosyalleflirler. Ergenlik döneminde bedensel geliflimin kiflilik geliflimi üzerinde önemli etkileri vard r. Özellikle hormonlar n faaliyetleri gencin davran fllar na efllik eden duygular n yo unlu unu ve derinli ini etkilemektedir. Bu nedenle ergenlikte duygusal de iflim çok s k yaflanmaktad r. Ergenlerin duygusal olarak çok hassas olduklar bu dönemde yaflad klar baz olumsuzluklar, onlar daha da k r lgan hâle getirmekte ve depresyon, kayg, davran fl bozukluklar gibi sorunlara yol açabilmektedir. Ergenlik döneminde en s k görülen ruhsal sorunlar depresyon ve anksiyete bozukluklar olarak belirtilmektedir (Çuhadaro lu & Yaz - c i 1999; Kashani & Orvaschel, 1988). Çocukluk döneminde depresyon daha az görülürken, çocukluktan ergenli e geçiflte artmaktad r (Akova, 2000; Öy, 1995). Ergenlikte depresyon daha çok, k sa süreli ve belirli durumlara ba l olarak geçirilmektedir. Depresyona giren ergenler üzgün ve çökkündürler. Kendilerini yaln z hissederler, ama günlük faaliyetlerini devam ettirebilirler. Gerçek depresyonda ise ergen de kendini de ersiz bulma, kendini suçlama, ümitsizlik, intihar düflünme, öfke ve h rç nl k belirtileri görülmektedir (Ifl k, 1991). Yap lan araflt rmalarda k zlar n erkek ergenlere göre daha çok depresyona girdi i (Akova, 2000; Çuhadaro lu, 1993; Fleming & Offord,

4 730 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER 1990; Velez, Johnson & Cohen, 1989) düflük sosyoekonomik düzeydeki ailelerden gelen ergenlerde daha çok depresyon görüldü ü ve aile içi sorunlar n, olumsuz yaflam deneyimlerinin (Akova, 2000; Harrington, 1994; Öy, 1995) düflük benlik sayg s n n, okul baflar s zl n n ve okul çevresinin depresyona yol açt belirtilmektedir (Cicchetti & Toth, 1998; Öy, 1995). Yap lan birçok çal flmada depresyon ve anksiyetenin birlikte görüldü ü anlafl lmaktad r. Toplum taramalar nda depresyon ve anksiyetenin birlikte görüldü ü durumlar n % 12-% 75 oranlar nda oldu u bildirilmektedir (Kashani & Orvaschel, 1988). Depresyonun ve anksiyetenin psikolojik nedenlerinden biri de uygun sosyal çevreden yoksun olma ve strestir. Ergenlerde yafl art fl ile birlikte sorunlu yaflam olaylar n n art fl ve sosyal deste in kayb depresyonun ve anksiyetenin artmas nda suçlanan di er unsurlard r (Westenberg, Siebelink, & Warmenhoven, 1999). Sosyal destek terimi hem fiziksel hem de psikolojik sa l a etkisi dolay s ile alana özgü bir kavram olmufltur (Eskin, 1995). Baflkalar n n gözünde önemli biri olma duygusu, ilgilenilmek veya sevilmek, sayg gösterilmek, insan olarak de er verilmek ihtiyaç duydu unda yard m edecek ve dinleyecek birisine sahip olmak sosyal destek olarak tan mlanmaktad r (Sarason, Sarason, & Shearin, 1986). Konuyla ilgili yay nlar incelendi inde sosyal deste in çeflitli destek tiplerinden olufltu u görülmektedir. Cohen ve Wills (1985) sosyal deste i dört grupta ele alm fllard r. Bunlar; a) Sayg deste i: Kiflinin sayg görme ve kabulüne iliflkin destektir. Bu destek, duygusal destek, benlik sayg s deste i ve etkileyici destek olarak da adland r lmaktad r. b) Bilgisel destek: Bir sorunun çözümüne rehberlik etme, bu konuda bilgi ve ö üt verme. c) Sosyal iliflki: Baflkalar ile bofl vakitlerde e lenceli vakit geçirme ve aktivitelerde bulunma, baflkalar ile problemleri konuflma ve bir gruba dâhil olman n olumlu etkileri sonucu stresi azaltt varsay lmaktad r. d) Araçsal destek: Para, zaman ve materyal yard m ile problemin çözümünü sa lad için stresi azaltan bu destek türü gerçek destek olarak da tan mlanmaktad r. Sosyal deste i tan mlama çabalar baz yazarlar n sosyal destek kavram n farkl kategorilerde ele almalar na neden olmufltur. Sosyal destek kavram üç genifl kategoride ele al nm flt r (Barrera, 1986). Bunlar; Sosyal ba l l k (social embeddedness), alg lanan sosyal destek (perceived social support), eylemlenmifl sosyal destektir (enac-

5 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon ted support). Sosyal ba l l k, bireylerin kendi sosyal çevrelerinde anlaml insanlar n olmas ve onlarla kurdu u ba lar olarak tan mlanabilir. Alg lanan sosyal destek, di erleri ile güvenilir ba lar n oldu- u fleklindeki biliflsel de erlendirme olarak tan mlanmaktad r. Eylemlefltirilmifl sosyal destek, di er kiflilerin odak kifliye yard m ettiklerinde gösterdikleri eylemlerdir (Barrera, 1986). Sosyal destek kavram içerisinde önemli bir kavram olan sosyal a (social network) kifli ile çevresindeki di er insanlar aras ndaki ba lar ve bu insanlar n birbirleriyle olan iliflkilerini ifade etmektedir. Sosyal a n büyüklü ü, sosyal iliflkilerin s kl, a üyelerinin birbirleri ile olan iliflkilerinin yo unlu u, üyelerin yafl, cinsiyet ve kültürel olarak birbirine benzerlikleri, üyeler aras ndaki fiziksel mesafe, iliflkilerin aktif ya da pasif oluflu gibi de iflkenler sosyal deste i etkilemektedir (Sorias, 1988). Sosyal bak mdan kabul görmek ve sosyal iliflkiler a içerisinde bulunmak bireyin kendisini daha güvenli ve iyi hissetmesini sa lamaktad r. Sosyal a n küçüklü ü veya iliflkilerin yetersiz olmas ise fiziksel ve psikolojik sa l tehdit etmektedir. Cohen ve Wills (1985) sosyal destek ile sa l k aras ndaki iliflkiyi aç klayan iki temel görüflten bahsetmektedir. Bunlardan birincisi Temel Etki Modeli (Main Effect Model), ikincisi ise Tampon Modelidir (Buffering Model). Temel etki modelinde sosyal destek ile sa l k aras nda do rudan bir iliflki vard r. Sosyal a daki iliflkilerin düzenli ve olumlu olmas bireyin yaflam nda dura an bir iyilik durumu yaratmakta ve problemlerden daha az etkilenmesini sa lamaktad r. Bu modele göre birey stres alt nda olsun veya olmas n sosyal deste in faydal oldu u savunulmaktad r. Sosyal a daki iliflkilerin azl veya yoklu unda ise psikolojik ve fiziksel bozukluklar n olas l artmaktad r. Tampon modelinde ise sosyal deste in daha çok stres yaratan durumlarda, stresin zararl etkilerini azaltarak sa l koruyucu bir etkisinin oldu u ileri sürülmektedir. Sosyal destek problemin önemini ve stres alg s n da azaltmaktad r. Türkiye de sosyal deste in temel ve tampon etkisi üzerinde araflt rma yapan Sorias (1992) da sosyal deste in sa l do rudan olumlu bir flekilde etkiledi ini ancak strese tampon etkisi ile sa l korudu u varsay m n ise k smen do rulam flt r. Çal flmalar sosyal destek yoksunlu u ile yaln zl k, zihinsel sa l k, intihar riski, kriz, uyum sorunlar ve çeflitli fiziksel hastal klar aras ndaki iliflkileri aç kça ortaya koymaktad r (Cohen, 1988; Cohen, &

6 732 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER Hoberman, 1983; Coyne, & Downey, 1991; Cornwel, 2003; Elmac, 2001; Sarason, Sarason, & Shearin, 1986; Slater, & Depue, 1981). Sosyal destek, benlik sayg s, depresyon ve anksiyete aras ndaki iliflkilerin araflt r ld bir çal flman n sonucunda, sosyal destek, depresyon ve kayg aras nda negatif iliflki, benlik sayg s ile pozitif iliflki bulunmufltur (Cohen, & Wills, 1985). Bu iliflkilerin ortaya ç kmas, sosyal deste in psikolojik boyutunun daha çok araflt r lmas na neden olmufltur. Bireyin sosyal deste i almay ve vermeyi ö renmesi stres yaflant lar ile bafla ç kmay ö renmesi aç s ndan önemlidir (Becker, Heimberg, & Bellack, 1987). Olumlu sonuçlara yol açan kifliler aras iliflkilerdeki beceriklilik, problem çözme becerileri bireyin mutlulu unda önemli rol oynamaktad r. Bu becerilerin yoklu- u veya zay fl ise depresif bozukluklar n habercisi say l r (Jones, Hobbs, & Hockenbury, 1982; Schotte, & Clum, 1987). Kiflinin kendini ortaya koyma becerisindeki yetersizlik, baflkalar ile olan iliflkilerini olumsuz yönde etkilemekte ve birey doyurucu iliflkiler kuramamaktad r. Kiflinin kendini ortaya koymadaki yetersizli i depresyonun belirlenmesinde önemli rol oynamaktad r (Elgard, & Arlett, 2002; Eskin, 1995). Sosyal deste in yeterli olmad veya yeterli alg lanmad durumlarda birey kendisini yaln z ve desteksiz hissetmekte ve depresyon için uygun ortam oluflmaktad r. Bu konuda yurt d fl nda yap lan çal flmalar olmas na ra men yurt içinde yap lan çal flmalar incelendi inde depresyon kayg, anksiyete aras ndaki iliflkilerin daha çok, intihar giriflimi olan ve depresyon tan s konan kiflilerle yap ld ve bu deneklerin kontrol gruplar ile karfl laflt r ld görülmüfl ancak normal ergenler üzerinde yap lan bir çal flmaya rastlanmam flt r. Bu araflt rman n amac üniversitede ö renim gören yafl aras ergenlerin aileleri ve arkadafllar ndan alg lad klar sosyal destek düzeyleri ile depresyon ve kayg düzeyleri aras ndaki iliflkileri ortaya koymak ve bu iliflkilerin cinsiyete göre farkl lafl p farkl laflmad n incelemektir. Evren ve Örneklem Yöntem Araflt rma Uluda Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Ankara üniversitesi E itim Fakültesi, S n f Ö retmenli i, Psikolojik Dan flma ve

7 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon Rehberlik, ngilizce, Frans zca, Almanca, Bilgisayar Teknolojileri ve E itimi bölümleri ve Uluda üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Psikoloji bölümünde ö renim gören, yafl aras 325 ö renci üzerinde gerçeklefltirilmifltir. Araflt rmaya kat lan ö rencilerin % 61 (200) i k z, % 39 (125) u erkektir (yafl ortalamalar x= 20.41). Araflt rman n evrenini Ankara ve Gazi Üniversitesi ile Uluda Üniversitesi ö rencileri oluflturmaktad r. Araflt rman n örneklemini ise bu okullardan tesadüfi örnekleme yolu ile seçilen ve araflt rmaya kat lan ö renciler oluflturmaktad r. Veri Toplama Araçlar Beck Depresyon Ölçe i: Araflt rmada kullan lan bu ölçek depresif hastalar n s kl kla gösterdi i semptomlar n, depresyona özgü tutumlar n, klinik alanda gözlenmesi ve s kl kla görülen davran fllar n bir araya getirilmesi ile Beck ve arkadafllar (1961) taraf ndan gelifltirilmifltir. Klinik gözlemler 21 depresif belirti kategorisi içermektedir. Beck depresyon ölçe inin as l formu klinik gözlem ve verilere dayanarak haz rlanm flt r. Psikoterapi gören depresif hastalar n tutum ve davran fllar belirtiler aç s ndan de erlendirilmifl, depresyon tan mlar ile tutarl olan tipik belirtilerin dökümü yap lm fl bu flekilde 21 belirti kategorisi seçilmifltir. Kendini de erlendirme formu olarak kullan - lan envanterde her alt grup için dört seçenek verilmifltir. Kifliler bunlar aras ndan kendilerini en iyi anlatan ifadeyi seçerler, seçilen cümlelerin puan de erlerinin toplam Beck Depresyon Ölçe i nden ald klar sonucu gösterir. Ölçekteki tutumlar yo unluklar na göre 0 (hiç) ile 3 (ciddi derecede) aras nda derecelendirilmifltir. Bu ölçekten al nabilecek puan 0 ile 63 aras nda de iflmektedir Ölçe in 1961 formunun Türkçe uyarlamas Tegin (1980) taraf ndan, 1979 formunun Türkçe uyarlamas Hisli (1989) taraf ndan yap lm flt r. Tegin in uyarlama çal flmas Beck Depreyon Ölçe i, Hisli nin uyarlama çal flmas ise Beck Depresyon Envanteri ad alt nda yap lm flt r (Öner, 1994). Bu çal flmada Tegin in uyarlamas kullan lm flt r. Ölçek önce araflt rmac taraf ndan Türkçeye çevrilmifl, Türkçe ve ngilizce formlar her iki dili de iyi bilen 58 k z ö renciye uygulanm flt r. 28 k z ö renciye önce Türkçe, bir hafta sonra ngilizce formu di er 30 k z ö renciye önce ngilizce, bir hafta sonra Türkçe formu uygulanm fl, iki form aras ndaki korelasyon katsay - lar birinci grup için.81, ikinci grup için.73 olarak bulunmufltur.

8 734 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER Geçerlik çal flmas için psikiyatri poliklini i hastalar ndan 63 kifliye Beck Depresyon Envanteri ile Minnesota Çoklu Yönlü Kiflilik Envanteri nin depresyon alt testi uygulanm fl ve iki testten al nan puanlar aras ndaki Pearson Momentler Çarp m tekni i ile hesaplanan korelasyon katsay s.63 olarak belirlenmifltir. Durumluk ve Sürekli Kayg Envanteri: Spielberger ve Gorsuch taraf ndan 1964 te gelifltirilen envanter(akt: Öner, 1994) normal ve normal olmayan bireylerdeki durumluk ve sürekli kayg düzeylerinin ölçülmesi amaçlanm flt r. Ölçe in Türkçe uyarlamas Öner ve Le Compte (1985) taraf ndan yap lm flt r. Türkçelefltirilmifl formun Test-tekrar test güvenirli i Pearson Momentler Çarp m korelasyonu ile hesaplanm fl ve de iflmezlik katsay lar, Sürekli Kayg Ölçe i için.71 ile.86, Durumluk Kayg Ölçe i için.26 ile.68 aras nda bulunmufltur. Kuder Richardson alfa korelasyonlar ile saptanan iç tutarl k ve homojenlik kat say lar, Sürekli Kayg Ölçe i için.83 ile.87, Durumluk Kayg Ölçe i için.94 ile 96 aras nda bulunmufltur. Türkçe formun madde güvenirli i korelasyonu.42 ile.85 aras ndad r. Ve bu katsay lar n ngilizce formundan elde edilen kat say lardan daha yüksek oldu u gözlenmifltir. Türkçe formun geçerli i iki ayr teknikle saptanm flt r. Bunlar yap ya da kavram ve kriter geçerlikleridir. Durumluk ve Sürekli Kayg kuram na uygun olarak normal ve hasta örneklem gruplar üzerinde yap geçerli i deneysel olarak s nanm flt r. De iflik zaman ve koflullardaki uygulamalarda Öner (1977) durumluk ve sürekli kayg puanlar aras ndaki korelasyonlar n ortalama.62 civar nda ve önemli düzeyde (p<.01)oldu unu bulmufl ve bu iki kayg türü aras nda, orta derece de önemli bir korelatif iliflkinin bulundu u beklentisi böylece desteklenmifltir. Ölçekte cevap seçenekleri dört tanedir. Seçeneklerin a rl k dereceleri 1 (hiç) ve 4 (tamamen) aras nda de- iflir.her bir ölçek 20 ifadeden oluflmufltur. Ölçekten elde edilen toplam puan de eri, 20 ile 80 aras nda de iflir. Puan n yüksek olmas kayg düzeyinin yüksek oldu unu gösterir. Arkadafltan ve Aileden Alg lanan Sosyal Destek Ölçe i: Pradicano ve Heller (1983) taraf ndan gelifltirilen Arkadafltan ve Aileden Al - nan Sosyal Destek Ölçe i bireyin ihtiyaçlar n n arkadafllar ve ailesi

9 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon taraf ndan ne kadar doyuruldu unu alg lama derecesini ölçmeyi amaçlamaktad r. Ölçe in Türkçe uyarlamas Eskin (1993) taraf ndan yap lm flt r. Ölçek 20 maddelik arkadafllardan alg lanan sosyal destek ile 20 maddelik aileden alg lanan sosyal deste i ölçen toplam 40 maddeden oluflmaktad r. Her bir ölçek ise tek bir faktörden oluflmaktad r. Ölçe in evet, hay r ve bilmiyorum olmak üzere üç cevap alternatifi vard r. Evet ve hay r cevaplar +1 olarak puanlan rken, bilmiyorum cevab puanlanmamaktad r (0) ve puanlar maksimum alg lanm fl sosyal deste i gösteren 20 puana kadar çeflitlenmektedir. Puan n yüksek olmas alg lanan sosyal deste in yüksek oldu unu gösterir. Eskin (1993) taraf ndan uyarlanan Türkçe formun test tekrar test güvenirlik kat say s arkadafllardan alg lanan sosyal destek ölçe i için.80, Aileden Gelen Alg lanm fl Sosyal Destek Ölçe i için.90 olarak bulunmufltur. ç tutarl k kat say lar ise cronbach alfa kat say s ile hesaplanm fl, arkadafllardan alg lanan sosyal destek için.76 ve aileden alg lanan sosyal destek içinse.85 olarak bulunmufltur. fllem Üniversite ö rencilerinin alg lad klar sosyal destek, depresyon ve anksiyete düzeyleri aras ndaki iliflkinin analizi Pearson Momentler Çarp m Korelasyon kat say s tekni i ile hesaplanm flt r. Veri toplama ifllemleri ö retim y l bahar yar y l nda bir ayl k süre içerisinde yap lm flt r. Araflt rmada kullan lan ölçekler araflt rmac taraf ndan ö rencilere ders saatleri içerisinde s n flarda uygulanm flt r. Uygulama öncesinde ö rencilere araflt rman n amac k saca aç klanm fl ve sadece gönüllü olanlar n kat lmalar istenmifltir. Bulgular Bu bölümde araflt rma sonucunda ölçeklerden elde edilen bilgilere ve ölçekler aras korelasyon bulgular na yer verilmifltir. Kayg, sosyal destek ve depresyon puanlar na iliflkin bulgular Araflt rmaya kat lan ö rencilerin durumluk kayg, sürekli kayg, arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destek ve depresyon ölçe inden ald klar puanlar n ortalama, standart sapma, en düflük ve en yüksek de erleri Tablo 1 de görülmektedir

10 736 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER Tablo 1 Ö rencilerin Kayg, Sosyal Destek ve Depresyon Ölçeklerinden Ald klar Puanlar n Ortalama ve Standart Sapmalar X S N Durumluk Kayg Sürekli Kayg 46, Arkadafltan al nan sosyal destek Aileden al nan sosyal destek Depresyon Tablo 1 de görüldü ü gibi araflt rmaya kat lan ö rencilerin Durumluk Kayg Ölçe i nden ald klar puanlar n ortalamas 40.50, Sürekli Kayg Ölçe i nden ald klar puanlar n ortalamas ise olarak bulunmufltur. Her iki ölçekten elde edilen toplam puan de erinin 20 ile 80 aras nda de iflti i göz önüne al n rsa, ö rencilerin kayg düzeylerinin orta düzeyde oldu u söylenebilir. Arkadafltan alg lanan sosyal destek puan ortalamas ve aileden alg lanan sosyal destek puan ortalamas tür. Bu ölçekten al nabilecek puanlar ise 0 ile 20 aras nda de iflmektedir. Araflt rmaya kat lan ö rencilerin arkadafltan ve aileden alg lad klar sosyal deste in oldukça yüksek oldu u görülmektedir. Ö rencilerin depresyon puan ortalamas ise d r. Bu de erlerle ö rencilerin normal s n rlar içinde oldu u söylenebilir. Ölçekler aras ndaki korelasyonlara iliflkin bulgular Durumluk-sürekli kayg, arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destek ve depresyon ölçeklerinden al nan puanlar aras ndaki korelasyon kat say s n n hesaplanmas sonucunda, durumluk kayg alt ölçe i puan ile di er ölçek puanlar aras nda anlaml bir iliflki bulunamam flt r ( p>.05). Sürekli kayg puanlar ile depresyon puanlar aras nda ise olumlu ve anlaml (r =.34; p<.01) bir iliflki bulunmufltur. Sürekli kayg puanlar ile di er alt ölçek aras ndaki iliflkiler ise anlaml de ildir (p>.05). Arkadafltan alg lanan sosyal destek puanlar ile aileden alg lanan sosyal destek puanlar aras nda anlaml ve olumlu (r =.27, p<.01) iliflki gözlenirken, arkadafltan alg lanan sosyal destek ile depresyon puanlar aras nda anlaml ve negatif (r =-.26, p<.01) iliflki bulunmufltur. Aileden alg lanan sosyal destek puanlar ile depresyon puanlar aras nda da anlaml ve negatif (r =-.13. p<.05) iliflki vard r.

11 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon Tablo 2 Ö rencilerin Durumluk-Sürekli Kayg, Arkadafltan- Aileden Alg lanan Sosyal Destek ve Depresyon Puanlar Aras ndaki Korelasyonlar Durumluk kayg - 2- Sürekli kayg Arkadafltan alg lanan sosyal destek.12* Aileden alg lanan sosyal destek ** - 5- Depresyon.06.34** -.26** -.13* - N= 325 *p<.05 **p<.01 Elde edilen bu bulgulara göre sürekli kayg düzeyi ile depresyon aras nda pozitif yönlü ve anlaml iliflki (r =.34p<.01), arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destek ile depresyon aras nda negatif yönlü anlaml bir iliflki vard r (r =.-26, p<.01; r =.-13, p<.05). Sürekli kayg ile depresyon aras ndaki olumlu iliflki yurt içi ve yurt d fl ndaki araflt rma bulgular ile paralellik göstermektedir (Akova, 2000; Öy, 1995; Kashani & Orvaschel, 1988). Araflt rman n bir di er bulgusu ise aileden ve arkadafltan al nan sosyal destek aras nda olumlu ve anlaml iliflkinin olmas d r (r =.27, p<.01). Sosyal destek, depresyon ve anksiyete ara ndaki ilflkilerin cinsiyet de iflkenine göre farkl lafl p farkl laflmad n anlamak için bu alt ölçekler aras ndaki iliflkiler cinsiyete göre ayr ayr incelenmifltir. Erkek ö rencilerin durumluk kayg alt ölçe inden ald klar puanlar ile sürekli kayg, arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destek ve depresyon puanlar aras nda iliflkiler anlaml l k düzeyine ulaflamam flt r (p>.05). Sürekli kayg puanlar ile depresyon puanlar aras nda ise (r =.27, p<.01) olumlu ve anlaml iliflki vard r. Erkek ö rencilerin arkadafllar ndan alg lad klar sosyal destek ile ailelerinden alg lad klar sosyal destek aras nda ise olumlu ve anlaml bir iliflki gözlenirken (r =.50, p<.01) arkadafltan alg lanan sosyal destek (r = -.30, p<.01) ile aileden alg lanan sosyal destek ve depresyon puanlar aras nda negatif yönde anlaml (r = -.21 p<.05) iliflki gözlenmifltir (Tablo III). Tablo 3 Erkek Ö rencilerin Durumluk-Sürekli Kayg, Arkadafltan- Aileden Alg lad klar Sosyal Destek ve Depresyon Puanlar Aras ndaki Korelasyonlar Alt Ölçekler Durumluk kayg - 2-Sürekli kayg.13-3-arkadafltan alg lanan sosyal destek Aileden alg lanan sosyal destek ** - 5-Depresyon.05.27** -.30** -.21* - N=125 *p<.05 **p<.01

12 738 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER K z ö rencilerin, erkek ö rencilerden farkl olarak durumluk kayg puanlar ile depresyon puanlar aras nda olumsuz ve anlaml liflki bulunmufltur (r = -.19, p<.01). Sürekli kayg puanlar ile arkadafltan alg - lad klar sosyal destek puanlar aras nda negatif ve anlaml iliflki bulunurken (r =-.15 p<.05) sürekli kayg ve depresyon puanlar aras nda ise olumlu ve anlaml (r =.42, p<.01) iliflki bulunmufltur. K zlar n arkadafltan alg lad klar sosyal destek puanlar depresyon puanlar aras nda ise negatif yönlü anlaml (r = -.23, p<.01) iliflki bulunurken, aileden alg lad klar sosyal destek puanlar ile di er alt ölçek puanlar aras nda anlaml bir iliflki bulunamam flt r (p>.05). Bu sonuçlara göre k zlar n arkadafllar ndan alg lad klar sosyal deste in, ailelerinden alg lad klar sosyal destekten daha önemli oldu u söylenebilir (Tablo IV). Tablo 4 K z Ö rencilerin Durumluk-Sürekli Kayg, Arkadafltan- Aileden Alg lad klar Sosyal Destek ve Depresyon Puanlar Aras ndaki Korelasyonlar Durumluk kayg - 2-Sürekli kayg.04-3-arkadafltan al nan sosyal destek.21** -.15* - 4-Aileden al nan sosyal destek depresyon -.19**.42** -.23** N= 200 *p<.05 **p<.01 Tart flma Bu araflt rmada yafl aras nda üniversitede ö renim gören ergenlerin arkadafl ve ailelerinden alg lad klar sosyal destek ile durumluk-sürekli kayg ve depresyon düzeyleri aras ndaki iliflkiler incelenmifltir. Araflt rman n bulgular na göre, sürekli kayg alt ölçe i puanlar ile depresyon ölçe inden al nan puanlar aras nda (r =.34, p<.01), arkadafltan alg lanan sosyal destek ile aileden alg lanan sosyal destek puanlar aras nda (r =.27, p<.01) arkadafltan alg lanan sosyal destek puanlar ile depresyon puanlar aras nda (r = -.26, p<.01) ve aileden alg lanan sosyal destek puanlar ile depresyon puanlar aras nda (r = -.13, p<.05) anlaml iliflkiler vard r. Ölçekler aras di er iliflkiler yeterli anlaml l k düzeyine ulaflamam flt r (p>.05). Bu sonuçlar n de erlendirilmesine geçmeden, önce kayg ve depresyon iliflkisi incelenecek daha sonra alg lanan sosyal destekle depresyon aras ndaki iliflkiler ele al nacakt r.

13 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon Sürekli kayg ve depresyon aras nda olumlu iliflki bulunmas, depresyon ve kayg n n birlikte artt n iflaret etmektedir. Bu bulgu Türkiye de ve yurt d fl nda yap lan di er çal flma bulgular ile uyumludur (Akova, 2000; Öy, 1995; Kashani, & Orvaschel, 1988). Kashani ve Orvaschel in (1988) toplum örneklemindeki 150 adolesan da % 69 oran nda kayg ve depresyonun birlikte bulundu unu saptam fllard r. Çeflitli çal flmalar çocuk ve ergenlerde depresyonun yaflla birlikte art fl gösterdi ini, bu art fl n ilerleyen yaflla birlikte k zlarda daha belirgin oldu unu göstermektedir. Kayg düzeyinin cinsiyetle iliflkisine bak ld nda çocuklukta k z ve erkeklerde eflit oranda oldu u, ergenlik döneminde yine k zlarda görülme s kl n n artt bildirilmektedir. Yafl art fl ve cinsiyete ba l olarak kayg ve depresyon düzeyinin artmas n n muhtemel nedenleri olarak, hormonal de ifliklikler, yaflam koflullar n n k zlar için daha zor olmas ve sosyal deste in azalmas gösterilmektedir (Akova, 2002). Tüm bu sonuçlara uyumlu olarak bu çal flmada, k zlar n kayg ve depresyon iliflki kat say lar erkeklere göre daha yüksek bulunmufltur. Araflt rmada aileden ve arkadafltan alg lanan sosyal destek ile depresyon aras ndaki iliflkiler negatif bulunmufltur. Heller ve arkadafllar na (1986) göre, sosyal aktivitenin kendisi de il, alg lan fl ve yorumlan fl flekli ruh sa l n etkiler (aktaran Eskin, 1995). Sosyal destek fonksiyonlar n n yeterli olup olmad konusunda kiflinin kendi yarg s alg lanan destek olarak tan mlanmaktad r. Sosyal deste in kiflisel yaflant lar sonucu oluflan biliflsel bir tatmin oldu u öne sürülmektedir. Yaflam n çeflitli alanlar nda sevilen, aranan de er verilen ve gerekti inde ihtiyac oldu u yard m alan kiflinin yak n iliflkilerden daha fazla doyum ald ve baflkalar nca desteklendi i duygusunu tafl - d ileri sürülmektedir (Sorias, 1988). Sosyal deste in yeterli olmad - veya yeterli alg lanmad durumlarda birey kendisini yaln z ve desteksiz hissetmekte ve depresyon için uygun ortam oluflmaktad r ve intihar riski artmaktad r (Özgüven, Soykan, Haran & Gençöz, 2003). Di er taraftan sosyal beceri eksikli inin depresif bozukluklar n habercisi say ld belirtilmekte (Becker et al., 1987) kiflinin kendini ortaya koymadaki yetersizli i depresyonun belirlenmesine önemli rol oynamaktad r (Eskin, 1995). Bu araflt rmada da arkadafltan ve aileden alg lanan sosyal destekle depresyon aras nda negatif iliflki bulunmas literatürdeki bu bilgilerle de desteklenmektedir. Araflt rma bulgular na göre arkadafltan alg lanan sosyal destek ile dep-

14 740 KURAM VE UYGULAMADA E T M B L MLER resyon aras ndaki iliflki, aileden alg lanan sosyal destekle depresyon aras ndaki iliflkiden daha yüksek bulunmufltur. Bunun nedeni özellikle geç ergenlik döneminde arkadafll k iliflkilerinin ön plana ç kmas d r. Bulu y llar ndan itibaren ergenin, ba ms z davranmay istemesi, cinsel olgunlaflma sonucu karfl cinsle iliflkilerin önem kazanmas, daha mant kl biçimde ak l yürütmesi, duygu ve düflüncelerini daha çok arkadafllar ile paylaflmak istemesi ve bir gruba dâhil olmay istemesi geliflimin do al bir sonucudur. Dolay s ile ergenin bu dönemde arkadafllar ndan alg lad klar sosyal deste in daha önemli olmas beklenen bir sonuçtur. Ancak burada aile deste inin de çok önemli oldu unu belirtmek gerekir. Bulut (1995) a göre bu dönemde gençlerin anne baba deste ine ve güven ortam na ihtiyaçlar vard r. Ailenin sa lad sevgi ve güven ortam ergenin bu dönemde yaflad de iflimlere uyum sa lamas n kolaylaflt rmaktad r. Elmac (2001) n n yapt bir çal flma da ise bütünlü ünü koruyan aileye sahip ergenlerin, parçalanm fl aileye sahip ergenlere göre kiflisel ve sosyal uyumlar n n daha yüksek oldu- u, ayr ca alg lad klar sosyal deste in depresyon ve uyum düzeyi üzerindeki etkisinin anlaml oldu u bulunmufltur. Çal flman n bir di er bulgusu da erkek ö rencilerin ailelerinden alg lad klar sosyal destek ile arkadafllar ndan alg lad klar sosyal destek aras ndaki iliflkinin k zlara göre oldukça yüksek olmas d r. Erkeklerin aile ve arkadafltan alg lad klar sosyal destek aras ndaki iliflki kat say s orta düzeyde anlaml yken (r =.50, p<.01) k zlar için bu kat say (r =.11, p>.05) anlaml l k düzeyine ulaflamam flt r. Erkek ergenlerin k zlara göre daha çok aile deste i alg lamalar Zaimo lu ve Büyükberber (1992) in Türkiye de yapt klar çal flma bulgular ile de uyumludur. Ancak; Beest, Baerveldt (1999) ve Meeus (1989) yapt klar çal flmalarda k zlar n annelerinden, erkeklerin de babalar ndan daha çok sosyal destek ald klar n bildirmektedirler. Bu araflt rman n sonucunda erkek ergenlerin k zlardan daha çok aile ve arkadafl deste i alg lamalar, aileden ve arkadafltan ald klar destek aras nda güçlü iliflki olmas ise erkeklerin daha s k bir sosyal a içerisinde olduklar n göstermektedir. Bu bulgu do u toplumlar nda ve Türkiye de erkek çocuklar n ailede ve toplum içinde daha çok sevgi ve kabul görmeleri, ailenin maddi olanaklar ndan ve e itim olanaklar ndan daha fazla pay almalar ile aç klanabilir. Ancak kültürel yap dan kaynakland düflünülen bu durumun daha ayr nt l incelenmesi gerekti i dikkat çekmektedir.

15 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon Araflt rma sonuçlar ergenlerin ruh sa l n n korunmas nda aileden ve arkadafltan alg lanan sosyal deste in önemini ortaya koymaktad r. Alg lan sosyal destek düzeyi artt kça depresyon ve sürekli kayg düzeyi düflmektedir. Buradan hareketle aile, arkadafl, ö retmen, okul çevresi vb. sosyal destek kaynaklar n n ergenin yaflam nda önemli bir yer tuttu u söylenebilir. Ergenlerin hem geliflimsel özelliklerden kaynaklanan problemler hem de yaflant lar ndaki baz olumsuz koflullarla bafla ç kabilmeleri onlar n sosyal bir a içerisinde gerekli deste i görmeleri ile mümkün olabilmektedir. Bu ba lamda ergenlerde, ailelerde, okul çevresinde ve toplumda sosyal deste in önemiyle ilgili fark ndal n art r lmas gerekmektedir. Araflt rman n sonuçlar alg lanan sosyal destek, depresyon ve anksiyete aras nda anlaml iliflkiler oldu unu ortaya koymufl olmas n n yan s ra araflt rman n örneklemine iliflkin baz önemli s n rl l klar vard r. Araflt rma verileri sadece üç üniversiteden (Ankara, Gazi, Uluda ) toplanm fl olmas. Bu üniversitelerin, Türkiye nin tüm bölgelerinden farkl sosyoekonomik düzeylerde ö rencileri olmas na ra men, araflt rma sonuçlar n n genellenebilirli ini s n rland rmaktad r.

16 742 The Relationship between the Perceived Social Support and the Level of Depression and Anxiety in University Students Jale ELDELEKL O LU* Abstract The relationship between social support that students perceived from their friends and families and their depression and anxiety levels is investigated in this study. The study is conducted with 325 students (200 females 125 males aged between 18 and 21, mean age = 20.41) attending to different universities in the academic year. Three scales were used in the study to measure perceived social support, depression and anxiety levels: the Social Support Perceived from the Family and Friends, adapted to the Turkish by Eskin, the Beck Depression Scale adapted to the Turkish by Tegin and the State and Trait Anxiety Inventory adapted to the Turkish by Öner. These three scales were administered simultaneously to the students participating in the study and the relations among them were calculated. As a result, there found to be a positive significant relationship between trait anxiety and depression scores (p<.01) and a negative relationship between social support perceived from the friends (p<.01) and family (p<.05) and depression scores. Key Words Social Support, Perceived Social Support, Depression, Anxiety, Adolescent. *Correspondence: Assist. Prof. Dr. Jale ELDELEKL O LU, Department of Counseling Psychology and Guidance, Faculty of Education, University of Uludag. Görükle- Bursa/Turkey. E- mail: Educational Sciences: Theory & Practice 6 (3) September E itim Dan flmanl ve Araflt rmalar letiflim Hizmetleri Tic. Ltd. fiti.

17 ELDELEKL O LU / The Relationship between the Perceived Social Support and the Level The most common psychological problems adolescence are depression and anxiety (Çuhadaro lu & Yaz c, 1999; Kashani & Orvaschel, 1988). While depression is less common during childhood, it increases during the onset of adolescence (Akova, 2000; Mc Gee, 1990; Öy, 1995). During adolescence, depression is experienced mostly short and depending on the certain conditions. Adolescents suffering from depression are sad and broken down. They feel lonely, but can continue doing their daily chores. However, in deeper cases of depression, adolescents show the symptoms of low self-esteem, self-blame, hopelessness, suicide thoughts, anger, and peevishness (Ifl k, 1991). From the bulk of research, it can be inferred that depression and anxiety may be experienced at the same time. It has been declared that depression and anxiety are in company in 12% - 75% of the surveys conducted (Kashani & Orvaschel, 1988). One of the psychological reasons of depression and anxiety is the lack of convenient social environment and stress. The increase in the number of problematic life events adolescents experience as they grow older and the loss of social support are the other factors blamed to increase the level of depression and anxiety (Westenberg, S - ebel nk & Warmenhoven, 1999). The term social support has become a field specific term due to its effect on both the physical and the psychological health (Eskin, 1995). Social support is defined as the feeling of being an important person in the eye of others, cared and loved, respected as a human being, and having someone to help and listen to when needed (Mirowksy & Ros 1989; Saroson, Levine et al.(1983). When the related publications are scrutinized, it appears that social support is composed of various support types. Cohen and Wils (1985) take social support in four groups: a) esteem support: the support relating to the person s being respected and accepted. This is also called emotional support, self-esteem support, and effective support. b) Informational support: guidance to settle a problem, providing information and advice about the subject matter c) Social relationship: spending enjoyable hours with others and participating in activities in free times. The positive effects of talking about problems with others and belonging to a group are support to decrease the level of stress. d) Instrumental support: this kind of support is, too, defined as the real support as it decreases the stress level with the aid of money, time and material by settling the problem under discussion.

18 744 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE Cohen and Wills (1985) speak of two basic opinions explaining the relationship between social support and health. The first of these is the Main Effect Model and the second is Buffering Model. According to the main effect model, there is a direct relationship between social support and health. The regular and positive relationships in social network create a stable well-being in the individual s life and assure him/her be affected from the problems less. According to this model, it is maintained that social support is helpful whether or not the individual is under stress. The probability of psychological and physical disorders increases in the case of insufficient or no support in social network as well. In the buffering model, it is claimed that social support rather has a health-preventive effect by decreasing the harmful effects of stress under stress provoking circumstances. Social support decreases the importance of the problem and stress perception. Sorias (1988) conducted a research on the basic and buffering effect of social support in Turkey and found that social support has a direct and positive effect on health but the fact that the stress-buffering effect of social support is less likely to protect health was partly verified. Studies clearly reveal the relationships among the lack of social support, loneliness, mental health, suicide risk, crisis, stress-provoking bad life conditions and various physical illnesses (Cohen & Hoberman, 1983; Coyne & Downey, 1991; Cornwel, 2003; Sarason et al. 1985; Slater & Depue, 1981). In the end of a study investigating the relationships among social support, self-esteem, depression and anxiety, negative correlations among social support, depression and anxiety and a positive correlation between social support and selfesteem were found (Cohen & Wills, 1985). These findings caused the psychological dimension of social support to be investigated more. Individual s learning to exchange social support is important in terms of learning to cope with the stressful events (Becker, Heimberg & Bellack, 1987). Skills at interpersonal relationships yielding positive outcomes and problem solving skills play an important role in an individual s happiness. And the lack or weaknesses of these skills are the signals of depressive disorders (Jones, Hobbs& Hockenbury, 1982; Schotte & Clum, 1987). An individual s insufficient skill to express him/herself affects his/her relationships with others in a negative way and the individual has difficulty

19 ELDELEKL O LU / The Relationship between the Perceived Social Support and the Level establishing satisfying relationships. This also plays an important role in the diagnosis of depression (Elgard & Arlett 2002; Eskin, 1995). In cases of insufficient social support or perceived so, individual feels him/herself lonely and out of support and this in turn creates a good environment for depression to show itself. Although there are studies conducted abroad on the subject, when the studies conducted in our country was investigated on the relationship between depression and anxiety, it was seen that they were carried out on the subjects who attempted to commit suicide and diagnosed as depressive and these subjects were compared to the control group, but no study carried out on non-clinical adolescents was found. The aim of this study is to find out the relationships between a group of year-old university students perceived social support from family and friends and the levels of depression and anxiety and also investigate if these relationships differ depending on gender. Sample Method The study was carried out on 325 students (18-21 years old, mean age was 20.41) studying at different universities in Turkey. 61%(200) of the subjects participated in the study were females and 39%(125) of them were males. Measures The Beck Depression Scale (BDI) used in the study was developed by Beck et al. (1961) by combining the symptoms that depressive patients show frequently, depression-specific attitudes, and common behaviors observed in clinical area. The Turkish adaptations of 1961 and 1979 forms of the scale were made by Tegin (1980) and Hisli (1989), respectively. In this study, the Tegin s adaptation was used. The scale was first translated into Turkish by the researcher and then its Turkish and English forms were given 58 female students who speak both languages well. 28 female students took first the Turkish form and a week later the English form and the other 30 female students were first given the English form and a week later the Turkish form and the correlation coefficients between the two forms were found to be.81 for the first group and.73 for the se-

20 746 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE cond group. For validity, 63 people from among patients having treatment in a psychiatry polyclinic were given the Beck Depression Scale and the depression subscale of the Minnesota Multi-Personality Inventory (MMPI) and the correlation coefficient, calculated by using the Pearson Product Moment Correlation Coefficient, between both tests was found to be.63. There are 21 questions in the scale. The responses vary between 0 ile 3. The higher the scores the more the depressive symptoms. Spielberger and Gorsuch began to develop the State and Trait Anxiety Inventory (STAI), in It was aimed to measure the state and trait anxiety levels of normal and abnormal individuals. The Turkish adaptation of the scale was made by Öner and Le Compte (1985). The test-retest reliability of the Turkish form was calculated be using the Pearson Product Moment Correlation Coefficient and invariability coefficients were found to range from.71 to.86 for the Trait Anxiety Scale and from.26 to.68 for the State Anxiety Scale. The internal consistency and homogeneity coefficients calculated by using the Kuder Richardson s Alfa Correlations were found to range from.83 to.87 for the Trait Anxiety Scale and from.94 to 96 for the State Trait Anxiety Scale. The item reliability correlation of the Turkish form ranged from.42 to.85. It was observed that these coefficients were higher than those obtained from the English form. The scale includes four response options ranging from 1 = not at all to 4 = completely. Each scale consists of 20 statements. The total score obtained from the scale vary between 20 and 80. The higher the score the higher the anxiety level. The Perceived Social Support from Friends and Family Scale (PSSS) (Pradicano & Heller, 1983) aims to measure the individuals perception levels of the extent to which the individuals needs are met by their friends and family. The Turkish adaptation of the scale was made by Eskin (1992). The scale is composed of 40 items, 20 of which aim to measure the social support perceived from friends and the other 20 aim to measure that support perceived from family. Each scale is made up of a single factor. The scale has three response alternatives: Yes, No, and Do not know. While Yes or No response is scored +1, Do not know is not scored (i.e., 0) and the maximum score can be 20, indicating maximum perceived social support. The higher the score the higher the perceived social support level. The test-retest reli-

21 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon ability coefficients of the Turkish form were found to be.80 for the perceived social support from friends and.90 for the perceived social support from family. The internal consistency coefficients were calculated by using the Cronbach Alfa and found to be.76 for the perceived social support from friends and.85 for the perceived social support from family. Procedure Pearson Product Moment Coefficients were calculated on the data in order to analyze the relationships among social support, depression, and anxiety. Results The mean scores of the students participated into the study for the State Anxiety Scale was found to be and for the Trait Anxiety Scale. It is known that that the total scale score could range from 20 to 80. It can be said that students have average anxiety levels in the study. The mean score was for the social support perceived from friends and for the social support perceived from family. The scores obtained from this scale may differ from 0 to 20. The social support level the students, who participated into the study, perceived from friends and family appeared to be very high. The students mean depression score was With these values, it can be said that the students are within normal limits. Calculating the correlations among the scores obtained from the state trait anxiety, social support perceived from friends and family and depression scales, it appeared that there was not a significant relationship between the score obtained from the state anxiety sub-scale and the scores obtained from the other scales (p >.05). However, a positive and significant relationship was found between the scores from the trait anxiety and the scores from the depression scale (r = 34, p <.01). The relationships among the scores obtained from the trait anxiety and the ones obtained from the other subscales were not significant (p>.05). While there was a positive and significant relationship between the scores obtained from the perceived social support from friends scale and the ones obtained from the perceived social support from family scale (r = 27, p <.01), a significant and negative relationship was found between the sco-

22 748 EDUCATIONAL SCIENCES: THEORY & PRACTICE res obtained from the perceived social support from friends scale and the ones obtained from the depression scale (r =-.26, p<.01). There was a significant and negative relationship between the scores obtained from the perceived social support from family scale and the ones obtained from the depression scale (r =-.13, p<.05). According to the findings obtained, there is a positive relationship between the trait anxiety level and depression (r =.34, p<.01) and there is a negative relationship between the perceived social support from friends and family and depression (r =. -26, p<.01; r =.-13, p<.05). Another finding of the study is that there is a positive relationship between the perceived social support from friends and the one from family (r =.27, p<.01). The correlations among the abovementioned subscales were, too, calculated on gender. The relationships among the scores of male students on the state anxiety subscale, the trait anxiety subscale, the perceived social support from friends and family scale and the depression scale were not significant (p>.05). In addition, there is a positive relationship between the scores obtained from the trait anxiety subscale and the ones obtained from the depression scale (r =.27, p <.01). While a strong relationship was observed between the level of social support the male students perceived from their friends and the level of that they perceived from their family (r =.50 p <.01), negative relationships between the scores from the social support perceived from friends and the depression scores (r = -.30, p<.01) and also between the scores from the social support perceived from family and the depression scores ( r = -.21, p <.05) were observed. Unlike male students, female students state anxiety scores were negative correlated with their depression scores (r = -.19, p<.01). While female students trait anxiety scores were negatively correlated with their perceived social support from friends scores (r =-.15 p <.05), they were significantly and positively correlated with their depression scores (r =.42, p<.01). While the female students perceived social support from friends scores were negatively correlated with their depression scores (r = -.23, p <.01), their perceived social support from family scores were not significantly correlated with the other subscales. According to these results, it can be said that the female students perceived social support from friends is more important than that from family.

23 ELDELEKL O LU / Üniversite Ö rencilerinin Alg lad klar Sosyal Destek ile Depresyon Discussion In this study, the relationships among the year-old university students perceived social support from friends and family and state-trait anxiety and depression levels were investigated. According to the findings, there are significant relationships between the trait anxiety subscale scores and the depression scores (r =.34, p <.01), the perceived social support from friends scores and the perceived social support from family scores ( r =.27, p <.01), the perceived social support from friends scores and the depression scores ( r = -.26, p <.01) and the perceived social support from family scores and the depression scores ( r = -.13, p <.05). The fact that trait anxiety and depression are positively correlated indicates that depression and anxiety increase together. This finding is in harmony with those obtained from the other studies conducted in our country and abroad (Akova, 2000; Öy, 1995; Kashani & Orvaschel 1988). It was established that 150 adolescents in Kashani and Orvaschel s (1988) sample had anxiety and depression together (%69). Various research studies show that depression in children and adolescents increases with age and this increase becomes more clear in girls with the increasing age. When the relationship between anxiety level and gender is examined, it can be seen that anxiety is observed at equal ratios in girls and boys during childhood but it increases in girls during adolescence. Depending on the age increase and gender, among the possible reasons for the anxiety and depression levels to increase are hormone changes, the fact that life conditions are harder for girls and decrease in social support (Akova, 2002). In accordance with all these results, in this study, the female students anxiety and depression correlation coefficients were found to be higher compared to the male students. In the study, the relationships between the social support perceived from friends and family were found to be negative. According to Heller et al.(1986), not the social activity itself but the way it is perceived and understood affects psychological health (cited by Eskin, 1995). Perceived support is defined as one s own judgment on whether or not social support functions are sufficient. It is put forward that social support is the cognitive satisfaction formed as a result of personal experiences. In various circumstances of life, a person who is loved, called for, appreciated and who gets the help he/she needs is claimed to be more satisfied with the close relationships and who bears the