Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi

Transkript

1 Sorularla Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimindeki Tartışmalar Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi Caner KERİMOĞLU Genişletilmiş 2. baskı

2 Doç. Dr. Caner KERİMOĞLU Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi Sorularla Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimindeki Tartışmalar ISBN Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Mart 2016, Ankara 2. Baskı: Mayıs 2016, Ankara Yayın-Proje: Didem Kestek Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Salmat Basım Yayıncılık Ambalaj Sanayi Tic. Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde 95/1 İskitler/ANKARA Tel: Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 Prof. Dr. Ferda Aysan, Prof. Mehmet Fırıncı ve Doç. Dr. Erdal Aslan a

4

5 Doç. Dr. Caner KERİMOĞLU 1978 yılında İzmir Bornova da doğdu. Lisans öncesi eğitimini İzmir in çeşitli okullarında tamamladıktan sonra 1994 yılında Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümüne kaydoldu. Bu bölümden 1998 de mezun oldu. Aynı yıl Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Lehçeleri Anabilim Dalı nda lisansüstü çalışmalarına başladı de yüksek lisansını, 2006 da doktorasını tamamladı de doçent olan Caner Kerimoğlu, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Kiplik İncelemeleri ve Türkçe (Dinozor Yay., 2011), Genel Dilbilime Giriş (Pegem Yay., 2014), Türkiye Türkçesi ve Tatar Türkçesinin Karşılaştırmalı Söz Dizimi (Türk Dil Kurumu Yay., 2014) başlıklı kitapların yazarı olan Kerimoğlu nun çeşitli dergilerde yayımlanmış dilbilim ve Türkçe dilbilgisi ile ilgili makaleleri de bulunmaktadır.

6 İKİNCİ BASKI İÇİN ÖN SÖZ Kitabın ilk baskısı sonrasında gelen eleştiri ve öneriler ışığında ikinci baskıda bazı düzeltmeler ve eklemeler yaptım. Öğretmenlerden gelen yeni soruları da kitaba dâhil ettim. Bu yeni sorular, her baskıda gelen önerilerle genişleyen bir kitap olması yönündeki amacım için ilk basamağı oluşturdu. Meslektaşlarıma bu katıkları için teşekkür ederim. Sonraki baskılar için de com adresine yeni soruların gönderilebileceğini belirtmek isterim. Caner KERİMOĞLU Mayıs İzmir

7 ÖNSÖZ Bu kitabı yazma fikri öğretmenlik yaptığım yıllara dayanıyor. Milli Eğitim Bakanlığı nda 8 yıl ( ) öğretmenlik yaptıktan ve doktoramı tamamladıktan sonra üniversiteye geçtim. Öğretmenlik yaşantım boyunca ve üniversitede dilbilgisi derslerini yürütürken gerek öğretmen arkadaşlarımdan gerekse öğrencilerden gelen soruları bir yerlere not ederdim. Dilbilgisi dersleri öğrenci ve öğretmenler için yaşanılan tartışmalar nedeniyle bazen korkutucu bir hâle gelebiliyor. Bu derslerde istenen verimin alınmasını engelleyen, adlandırmadan sınıflandırmaya kadar pek çok sorunlu alan var. Dilbilgisi öğretiminin başarısızlığı konusunda akademisyenlerin hayıflanmalarıyla da sık karşılaşırız. Üniversitelerde akademik dilbilgisi dersleri bolca verilse de öğretmen adaylarına öğretim dilbilgisi konusunda yeteri kadar bilgi verildiğini söylemek mümkün değil. Öğretmenler de göreve başladıklarında bu boşluğu, çoğu yalan yanlış, hurafe diyebileceğimiz şeylerle dolu sınavlara hazırlık kaynaklarına sarılarak doldurmaya çalışıyor. Söz konusu boşluğu ele alan başka bir incelememde öğretmenlerin aslında buna yönelik büyük bir beklenti içinde olduklarını da gördüm [bk. C. Kerimoğlu (2010) Dil Bilgisi Öğretiminde Üniversitenin Yeri Üzerine, Dünya Dili Türkçe Sempozyumu (İzmir 2010)]. Bu ihtiyacın akademisyenlerce karşılanması dilbilgisi öğretimiyle ilgili sorunların azaltılmasında etkili olacaktır düşüncesindeyim. İşte bu düşüncenin etkisiyle 2006 yılında öğretmen arkadaşlarımdan ve öğrencilerden gelen soruları bir araya getirip bir liste oluşturdum. Her hafta bu soruları Buca Eğitim Fakültesinde verdiğim derslerde tartışmaya başladık te yayımlanan Genel Dilbilime Giriş başlıklı kitabımın bazı bölümlerinde (Türkolojideki tartışmalar başlıklı bölümlerde) bu soruları kullandım. Tüm sorular için ayrı bir kitap yazma planım, diğer öncelikler nedeniyle biraz gecikmiş oldu. Ancak 2016 içinde elinizdeki kitabı tamamlayabildim. Bu gecikme bir bakıma güzel bir tesadüfü de beraberinde getirdi. Bu yıl ile birlikte üniversitede onuncu yılım tamamlanmış olacak. 10 yıl

8 viii Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi önce genç bir edebiyat öğretmenine akademide çalışma konusunda güvenen üç isme şükran borçluyum. Prof. Dr. Ferda Aysan, Prof. Mehmet Fırıncı ve Doç. Dr. Erdal Aslan a teşekkür ederim. Ayrıca kitabı okuyarak değerli eleştirilerini paylaşan Prof. Dr. Ercan Alkaya ve Yard. Doç. Dr. Ali Türkel e şükranlarımı sunarım. Kitapta örnekler üzerinden tartışmaları özetlemeye çalıştım. Bazı tartışmaların akademi dünyasında daha da ayrıntılı açıklamaları olmakla birlikte bunları basitleştirip öğretim için kullanışlı hâle getirmeyi hedefledim. Bazı bölümlerden sonra okuma önerisinde bulundum. Okuma önerisi bölümlerinde verdiğim makalelerin çoğu, internette isimleri yazılınca rahatlıkla erişilebilen çalışmalar. Öğretmen arkadaşlarımdan kitabın bundan sonraki baskılarında kullanılmak üzere yeni sorular beklediğimi de belirtmek isterim. Benim listemde olmayan ancak öğretiminde zorluk yaşanan konular canerkerimoglu@yahoo.com adresine iletilebilir. Caner KERİMOĞLU Şubat İzmir

9 İÇİNDEKİLER 1. Dilbilgisi (gramer) nedir, neyi inceler? Eş zamanlı dilbilgisi ile art zamanlı dilbilgisi ayrımı neye dayanır? Dilcilikte kesin doğru var mıdır? Yanlış şekil - doğru şekil ayrımı neye göre yapılmalıdır? Dilbilgisi yazımında görülen terim karmaşası nasıl çözülebilir? Diller nasıl doğmuştur? Dilin kökeni konusunda neleri biliyoruz? Türkçe Ural - Altay dil ailesine mi, yoksa sadece Altay dil ailesine mi ait bir dildir? Altay dil ailesi kanıtlanmış bir teori midir? Azeri dili mi, lehçesi mi, şivesi mi demeliyiz? Türkiye Türkçesinde 29 ses mi vardır? Türkçenin ses özelliklerine uymadığı hâlde Türkçe olan sözcük var mıdır? Bit- fiili ünlüyle başlayan bir ek aldığında ötümlüleşme (yumuşama) görülmezken (bit-iş), git- fiili ünlüyle başlayan bir ek aldığında neden ötümlüleşir (gid-iş)? Türkiye Türkçesinde yardımcı sesler nelerdir? Kitab+ı+m, bahçe+y+e örneklerinde ses türemesi var mıdır? Hisset-, reddet- örneklerinde bir ses türemesi mi vardır? Havuç sözcüğü ünlü ile başlayan bir ek aldığında orta hece ünlüsü düşmez de neden burun sözcüğünde düşer? Mısrası mı denmeli, mısraı mı? Kahvaltı (Kahve altı), düşme mi ünlü birleşmesi (aşınma) mi? Ekler hangi başlıklar altında incelenmektedir? Yapım eki mi, çekim eki mi olduğu tartışılan ekler nelerdir? Ekler düzenlilik sergiler mi? Tek biçimli, vurguyu almayan ekler nelerdir?...49

10 x Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi 19. {+sal} eki isme mi gelir fiile mi? Toplumsal mı doğrudur, görsel mi? Bu ek kullanılmamalı mıdır? İsim çekim ekleri içinde durum eklerinin işlevi nedir? İlgi eki bir durum eki midir? İlgi ekleri nelerdir? Su ve ne sözcüklerinin ilgi ve iyelik eklerindeki farklılıklarının nedeni nedir? Yalın durum nedir? Ali kitap aldı cümlesinde kitap yalın durumda mıdır? Bugün eşitlik, vasıta, yer-yön çekimleri var mıdır? Neden Bugün Ankara yı gördüm diyorum da *Bugün Ankara gördüm diyemiyorum? Belirtme durumu ekinin işlevi nedir? Türkçede belirlilik hangi yollarla karşılanır? Türkçede çokluk hangi yollarla bildirilir? Boğazlarım ağrıdı ifadesi anlatım bozukluğu mudur? Çokluk ekinin işlevleri nelerdir? Benim giyimim çok beğeniliyor., Bundan eminim., Yarına gelirim., Bunu yapan benim., Bu kitap benim. cümlelerindeki {-im} ögeleri için ne söylenebilir? İyelik ekleri sadece isimlere mi gelir? çoğul kişi iyelik eki sadece {+lari} mı? Ayrıca {+lar}+{i } ve {+lari} gösterimlerinden hangisi doğrudur? Kocaeli ye mi Kocaeli ne mi doğrudur? Sözcükler kaç türe ayrılmalıdır? Türkçede kullanımdan bağımsız sıfat var mıdır? Adlaşmış sıfat doğru bir adlandırma mıdır? Ek hâlinde zamir olabilir mi? İyelik zamiri, ilgi zamiri adlandırmaları doğru mudur? şey sözcüğü zamir kabul edilebilir mi? Zamirlerin yapısındaki -n ve -z sesleri için ne söylenebilir? Onu gördün mü? cümlesindeki O işaret zamiri midir kişi zamiri midir? Zarflar ve edatlar çekim eki alır mı? Sabahları erken kalkarım ve Senin gibisini görmedim cümlelerindeki zarf ve edatlar nasıl değerlendirilmeli?...81

11 Caner Kerimoğlu xi 38. Yarın gece geleceğim cümlesinde gece isim mi zarf mı? Yarın sıfat mı? Öbek hâlinde sözcük türü olur mu? mi soru eki midir, soru edatı mıdır? Edatlar çekim yapar mı? Ancak, yalnız gibi sözcükler sadece anlamıyla kullanıldığında edat mı olur? Bütün sözcüklerin türleri kesin bir şekilde belirlenebilmiş midir? Değil, hani, acaba, yani, bâri, belki, keşke, sanki, güya, işte, ta, evet, hayır sözcüklerinin türü (edat, bağlaç vb.) nedir? Yeni bir sözcük türünden söz edilebilir mi? Fiil türlere nasıl ayrılmalıdır? Oluş ve durum filleri arasındaki fark nedir? Kip ve zaman nedir? Gelecek zaman kipi, geçmiş zaman kipi ifadeleri doğru mudur? Zaman kayması diye bir şey var mıdır? Türkçede beş zaman mı vardır ve her zamanın tek bir eki mi vardır? {-sa} şart eki zarf-fiil olamaz mı? Gelsene sözcüğünün sonunda yer alan e için ne söylenebilir? kişi emir eki yok mudur? İstek bugün {-A} ekiyle mi kuruluyor? Tasarlama (Dilek-şart) ekleri zaman bildirir mi? Al- fiili [-ır] geniş zaman ekini alırken, at- fiili neden [-ar] geniş zaman ekini almaktadır? Geniş zamanın olumsuzu düzenli midir? Ben oraya gitmem cümlesindeki altı çizili fiildeki durum nasıl açıklanmalıdır? Şimdiki zaman eki {-yor} mudur yoksa {-Iyor} mu? Kişi ekleri her durumda sonda mı bulunur? Kip, zaman ve kişi dışında fiil kategorisi var mıdır? Görünüş neyle ilgilidir?...113

12 xii Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi 57. Ek-fiil nedir? Birleşik zaman olabilir mi? Gelmiştir, gelecektir, yapmışsındır fiilleri birleşik zamanlı mıdır? {-DIr} ekinin işlevi nedir? Eylemsiler tamlama kurar mı? Kuranlar isim-fiil midir? Okumağa çalışıyorum mu doğru, okumaya çalışıyorum mu doğru? Onu ben yapmış oldum., Eve gidecek oldum., Ali geliyor haberi yayıldı. ve O pek tatlıyı seviyora benzemiyor. cümlelerindeki altı çizili ekler zaman eki mi eylemsi eki midir? Bir ekin eylemsi eki olmasının ölçüsü var mıdır? Zarf-fiiller çekim eki alır mı? dıktan sonra, -dığı için, -r -maz, -dı mı vb. yapılar birleşik zarf-fiil sayılabilir mi? Çatı nedir? Nesneye göre ve özneye göre mi incelenir? Barış-, güreş- fiilleri işteş çatılı mıdır? Aynı filler türemiş midir, basit midir? Ettirgenlik ve oldurganlık farklı işlevleri mi karşılar? Geçişlilik-geçişsizlik fiiller için değişmeyecek, kalıcı bir özellik midir? Meçhul çatı nedir? Katmerli çatı nedir? Hastalan- fiili nasıl bölümlenmelidir: hasta+lan- mı, hasta+la-n- mı doğrudur? Sözdizimi yazımında hangi sıra izlenmeli? Sözcük öbeklerinin türleri ve sınıflandırılması neye göre yapılmalıdır? İsim tamlamasının türleri nelerdir? Zincirleme isim tamlaması ve takısız isim tamlaması var mıdır?...138

13 Caner Kerimoğlu xiii 76. Devlet eski bakanı eski devlet bakanı, domates çorbası domates çorba yapıları için neler söylenebilir? Bu kullanımlar için yanlış-doğru ayrımı yapılabilir mi? Cümle, isimleşebilir mi? Senden sonra, benden önce kullanımları edat öbeği midir? Ali bile geldi. Sen de sevinmelisin. Altı çizili yapılar bir sözcük öbeği midir? Birleşik isim grubu terimi doğru mudur? Birleşik fiil olarak hangi söz dizileri kabul edilmelidir? Gele de bilirim, vaz mı geçtin doğru kullanımlar mıdır? Yapı bakımından sözcükler içine öbek biçiminde başlığı eklenmeli midir? Yeterlik (-Abil-) fiilinin olumsuzu neden {-AmA-} biçimindedir? Bir fiilin olumsuz biçiminde fiilin kendisinin düşmesi nasıl açıklanabilir? Cümlenin en önemli ögesi yüklem midir, özne midir? Öznesiz veya yüklemsiz cümle olur mu? Özne türlere ayrılmalı mı? Cam Ali tarafından kırıldı cümlesinde özne cam mıdır Ali midir? Nesne belirtme durumu dışında durum eki alır mı? Nesne neyi ve kimi sorularına mı cevap verir? İsim cümlesinde nesne olur mu? Her şeyimi sana borçluyum cümlesi ögelerine nasıl ayrılmalıdır? Ali çok yakışıklı cümlesinde çok zarf tümleci mi yoksa yüklemin bir parçası mı? Zarf tümleci, yer tamlayıcısı ve edat tümleci nasıl ayrılmalıdır? Ali benden büyük, Ayşe bana yakın, Ali okulda yok cümlelerinde altı çizili ögelerin tümü yer tamlayıcısı (dolaylı tümleç) mıdır?...174

14 xiv Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi 94. Ali gel., Ne mutlu Türküm diyene., Sizin hiç babanız öldü mü, benim öldü., Onu kardeşim sayıyorum., Beni en mutlu eden şey onunla okulda saatlerce satranç oynamaktı. cümleleri ögelerine nasıl ayrılmalıdır? Cümle dışı öge terimi doğru mu? Özne-yüklem uyumu düzenli midir? Sınıfın camını kıran benim cümlesinde özne-yüklem uyumu yok mudur? Kuşlar ötüyorlar cümlesinde yüklem tekil mi olmalıdır? Yargı ve cümle kavramları nasıl tanımlanmalıdır? Birleşik cümle nedir? Türkçede birleşik cümle var mıdır? Devrik cümle olarak neler kabul edilmelidir? Devrik cümlenin yaygınlaşması Türkçe için zararlı mıdır? Anlam bakımından cümleler kaça ayrılmalı? Cümlelerin bağlanış şekilleri nasıl incelenmeli? Bağlı cümle nedir, sıralı cümle nedir? Dilbilgisi öğretiminde hangi yaklaşımlar kullanılmaktadır? Yapılandırıcı yaklaşıma göre dilbilgisi öğretimi nasıl yapılmalıdır? Dilbilgisi öğretiminin yararı var mıdır? İkinci Baskı İçin Ek Sorular 106. gel-, git-, gör-, hasta ol- gibi fiillerin ettirgen-oldurganlığı nasıl yapılır? Bize gelmiyor değilsin, O şimdi uyumaktadır cümleleri isim cümlesi mi fiil cümlesi midir? Dokunmatik, maçkolik gibi sözcüklerdeki ekler kullanılmamalı mı? Kaç tip kişi eki vardır ve kişi ekleri düzenli olarak mı gelir? {-DIk} ve {-An} sıfat-fiillerini bir fiil neye göre alır? Kaynaklar İndex...223

15 DİLBİLGİSİ YAZIMI VE ÖĞRETİMİ 1. Dilbilgisi (gramer) nedir, neyi inceler? Eş zamanlı dilbilgisi ile art zamanlı dilbilgisi ayrımı neye dayanır? Dilbilgisinin dile dair bilgileri içeren bir alan olduğu adına bakarak tahmin edilebilir. Ancak dil gibi çok boyutlu bir olgunun hangi yönüyle ilgili bir bilgiyi kapsadığı ilk bakışta anlaşılamaz. Tarihe baktığımızda daha çok yazılı olanın bilgisiyle dilbilgisinin yetindiğini görürüz. Zaten dilbilgisinin Batı dillerindeki karşılıkları Eski Yunanca gramma harf, yazı sözünden türetilen gramer sözcüğünün farklı versiyonlarıdır. Dilbilgisi çok eski çağlardan beri yazının, yazılı olanın bilgisini içerir. Ancak yazı, dilin belki de en son ortaya çıkan boyutudur. Dilin kendisiyle ilgisi de ayrıca tartışma konusudur. Yazı, dili sembolleştirirken kullandığımız bir araçtır sadece, dilin kendisi değildir. Yalnızca yazılı olan, dilin çok küçük bir bölümünü içerir. Sesin sunduğu olanakların hiçbiri yazıda yoktur. Bu nedenle yazılı olan pek çok şeyin ne dediğini de anlamakta güçlük çekeriz. İşte bu nedenle dilbilgisinin incelediği, dilin ancak bir bölümüdür. Ayrıca o bölümü de ne kadar sunabildiği de -sonraki sayfalarda göreceğimiz üzere- tartışmalıdır. Dilbilgisi kitaplarında insan dilinin nasıl geliştiği, insanın dili nasıl edindiği, insan beyninde dilin yeri gibi dilin doğasıyla daha ilgili olan konulara yer verilmez. Sesbilgisi, biçimbilgisi ve sözdizimi gibi bölümlerle yetinilir. Çoğu zaman anlambilim de yok sayılır. Oysa dil anlam olmadan ne işe yarar?

16 KAYNAKÇA AALTO, P. (1955). On the Altaic Initial p-*. CAJ, 1: ADALI, Oya, (2004). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler. İstanbul: Papatya Yay. AKALIN, Mehmet (1979). Tarihi Türk Şiveleri. Ankara. AKAR, Ali (2005). Türk Dili Tarihi. İstanbul: Ötüken. AKSOY, Ömer Asım (1955) Ya-yı Nisbîyi Türkçeye Çevirme Yolları, Türk Dili, 49. AKSOY, Ömer Asım (1957a) Nisbet Anlamları, Türk Dili, 66. AKSOY, Ömer Asım (1957b). Bay Besim Atalay a Cevap: Nisbet -î si Üzerine, Türk Dili, 66. ATABAY, N.- Özel, S. - Kutluk, İ (2003). Sözcük Türleri. İstanbul: Papatya Yay. ATALAY, Besim (1956). Okuyucu Mektupları: Nisbet (Ya)sı Meselesi, Türk Dili, 58. ATALAY, Besim (1957a). Sayın Ömer Aksoy a Cevabım (Nisbet (ya) sı işi, Türk Dili, 65. ATALAY, Besim (1957b). Yine O Mesele: Nisbet (ya)sı, Türk Dili, 69. BABA, Okan (2001). Tamlayan Durumu Üzerine Bir Deneme, Türk Dili Dergisi, 83: BALYEMEZ, Sedat (2016). Dil Bilgisi Üzerine Açıklamalar. Ankara: Pegem. BANGUOĞLU, Tahsin (1943). Arapça Nispet Sıfatlarını Nasıl Türkçeleştirebiliriz, Ülkü, 32, 34, 39. BANGUOĞLU, Tahsin (1998). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yay. BAŞDAŞ, Cahit (2007). Türkiye Türkçesinde Aslî Uzunluk Belirtileri, Turkish Studies, 2-2: BAŞDAŞ, Cahit (2011). Türkçede Eklerin Hiyerarşisi ve Ara Ekler. turkoloji.cu.edu.tr/pdf/cahit_basdas_turkcede_eklerin_hiyerarsisi.pdf BAŞKAN, Özcan (2006). Dil Kullanımlarında Geçerli Tutarsızlıklar Dilde Yaratıcılık. İstanbul: Multilingual

17 210 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi BAYDAR, Turgut (2008). +DAn Ekli Özne Üzerine. Türk Dili, 679: BAYDAR, Turgut (2012). +DIr Bildirme Eki Üzerine, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 32: BAYIRLI, İsa Kerem (2009). Dilin Evrimi. Cogito. Kış: 60-61: BAYRAKTAR, Nesrin (2004). Türkçede Fiilimsiler. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. BICKERTON, Derek (2010). Âdemin Dili (çev. M. Doğan). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay. BİLGEGİL, Kaya, (1984). Türkçe Dilbilgisi. İstanbul: Dergah Yay. BOLULU, Osman (1992a). Türkçede Eylemin ve Gerçekleştiricisinin Özellikleri-Eylemler ve Özneler Üzerinde Bir Anlam İncelemesi-. Türk Dili Dergisi,31: BOLULU, Osman (1992b). Türkçede Eylemin ve Gerçekleştiricisinin Özellikleri-Eylemler ve Özneler Üzerinde Bir Anlam İncelemesi-. Türk Dili Dergisi, 32: BOZ, Erdoğan (2004) Türkiye Türkçesinde +DAn Ekli Nesne Ögesi Üzerine. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, Ankara: TDK: BOZ, Erdoğan (2007). Adın Yükleme (Nesne) Durumu ve Tümcenin Nesne Ögesi Üzerine. Turkish Studies, 2/ 2: BOZ, Erdoğan, (2009). Türkiye Türkçesinde Özne Durum Biçimbirimi Alabilir mi?. Turkish Studies, 4/3: BOZKURT, Fuat (1999). Türklerin Dili. Ankara: Kültür Bakanlığı. BOZKURT, Fuat (2004). Türkiye Türkçesi. İstanbul: Kapı Yay. BÖREKÇİ, Muhsine (2004). Türkçe Öğretimi Bakımından Çatı Kavramı. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I. Ankara. TDK Yay.: BULAK, Şahap (2013). Özne Türleri Üzerine. Turkish Studies, 8/1: BURAN, Ahmet - ALKAYA, Ercan (2001). Çağdaş Türk Lehçeleri. Ankara. CAFEROĞLU, Ahmet (1964). Türk Dili Tarihi. İstanbul. CASTREN, M. A. (1850). De affixis personalibus linguarum Altaicarum. Helsingforsiae. CEMİLOĞLU, İsmet (2000). Nesne Kavramı Üzerine, Milli Eğitim Dergisi, S Ankara. CLAUSON, G. (1956). The Case Against the Altaic Theory. CAJ, 3: CLAUSON, G. (1959). The Earliest Turkish Loan Words in Mongolian. CAJ, 4:

18 Kaynakça 211 CLAUSON, G. (1960). The Turkish Elements in 14-th Century Mongolian. CAJ, 5: CLAUSON, G. (1962). Turkish and Mongolian Studies. London. CORBALLIS, Michael (2003). İşaretten Konuşmaya. Dilin Kökeni ve Gelişimi (çev. A. Görey). İstanbul: Kitabevi. COŞKUN, Volkan (2008). Türkçenin Ses Bilgisi, İstanbul: IQ Yay. ÇAĞATAY, Saadet (1963). Türk Lehçeleri Örnekleri I. Ankara. ÇAĞATAY, Saadet (1972). Türk Lehçeleri Örnekleri II. Ankara. DELİCE, H. İbrahim (1998). Türkçe Sözdiziminde Özne. Türklük Bilgisi Araştırmaları, 6: DELİCE, H. İbrahim (2000). Türk Dilinde İşlevsel Ek Tasnifi Denemesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24: DELİCE, H. İbrahim (2012). Sözcük Türleri Nasıl Tasnif Edilmelidir?, Turkish Studies, 2/3: DEMİR, Celal (2007a). Türkiye Türkçesi Gramerlerinde İsim Tamlaması Sorunu ve Bir Tasnif Denemesi. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, Cilt: VII, Sayı 1: DEMİR, Celal (2007b). Türkiye Türkçesinde İsim Tamlamasını Oluşturan Öğelerin Söz Dizimsel ve Anlamsal Özellikleri. Turkish Studies, 2/4: DEMİR, N. (2006). Türkiye de Dil-Lehçe-Şive-Ağız Tartışmaları. Türkiye de Dil Tartışmaları. İstanbul: Bilgi Üniversitesi: DEMİR, Nurettin - YILMAZ, Emine (2003). Türk Dili El Kitabı. Ankara: Grafiker Yay. DEMİR, Nurettin YILMAZ, Emine (2011). Türkçe Ses Bilgisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yay. DEMİR, Tufan (2006). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Kurmay Yay. DEMİRAY, Kemal (1980). Temel Dilbilgisi. İstanbul: İnkılap ve Aka Kitapevleri Yay. DEMİRCAN, Ömer (1991) Devrik Tümce Üzerine Tartışmalar, Metis Çeviri, 15: DEMİRCAN, Ömer (2002). Türkçenin Ses Dizimi, İstanbul: D-R Yay. DEMİRCAN, Ömer, (2003). Türk Dilinde Çatı. İstanbul: Papatya Yay. DEMİRCİ, Kerim (2010). Zamirler. Ankara: Akçağ Yay.

19 212 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi DEMİREL, M. Volkan KERİMOĞLU, Caner (2015) Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Kip. Teke, 4-3: DİLAÇAR, Agop (1974). Türk Fiilinde Kılınış la Görünüş ve Dilbilgisi Kitaplarımız. TDAY- Belleten: DOERFER, G. (1983). Temel Sözcükler ve Altay Dilleri Sorunu. TDAY- Belleten : DOĞAN, Nuh (2010). Türkçede Nesneyi Belirleme Sorunu. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/10: DOĞAN, Nuh (2015). Türkçe Çift Nesneli Bir Dil midir?. Turkish Studies, 10/8: DURUKAN, Erhan (2010). Türkiye Türkçesinde Sözcük Grupları ve Öğretimi Üzerine. A. Ü. Türkiyat Enstitüsü Dergisi, 43: EDİSKUN, Haydar (1960). Devrik Cümle Üzerine Bir Araştırma. Türk Dili,100: EDİSKUN, Haydar (1966a). -El, -İl, -SEl Ekleri Üzerine Türk Dili, 179. EDİSKUN, Haydar (1967). Yine -El, -İl, -SEl Ekleri Üzerine Türk Dili, 184. EDİSKUN, Haydar, (1999). Türk Dilbilgisi. İstanbul: Remzi Kitabevi Yay. EKER, Süer (2003). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yay. EMİNOĞLU, Emin (2010). Türk Dilinin Sözlükleri ve Sözlükçülük Kaynakçası. Sivas: Asitan. ERCİLASUN, Ahmet Bican (1990). Örneklerle Bugünkü Türk Alfabeleri. Ankara: Kültür Bakanlığı. ERCİLASUN, Ahmet Bican (ed.) (1991). Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü. Ankara: Kültür Bakanlığı. ERCİLASUN, Ahmet Bican (1995). Türkçede Emir ve İstek Kipi Üzerine. Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı 1, Ankara: TDK: ERCİLASUN, Ahmet Bican (2000). Türkiye Türkçesinde Yardımcı Ses. Hasan Eren Armağanı, Ankara: TDK: ERCİLASUN, Ahmet Bican (2004). Türk Dili Tarihi. Ankara: Akçağ. ERCİLASUN, Ahmet Bican (2007a). Geniş Zaman Ekine Dair Bazı Düşünceler. Makaleler. Ankara: Akçağ. ERCİLASUN, Ahmet Bican (ed.) (2007b). Türk Lehçeleri Grameri. Ankara: Akçağ. ERDEN, Aysu (1998). Cümlede Yüklemi Tamamlayan Öğeler Üzerine. Türk Dili, 560:

20 Kaynakça 213 EREN, Hasan (2000) Yeni Bir Ek: -sal/-sel. Türk Dili, 580. ERGİN, Muharrem (1993). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yay. ERTEN, Münir (2008). Ek Hâlindeki Zamirler Sorunu: İlgi Zamiri, İyelik Zamiri. Türk Dili, 675: FISHER, Steven (2013). Dilin Tarihi (çev. M. Güvenç). İstanbul: İş Bankası Kültür Yay. GENCAN, Tahir Nejat, (2001). Dilbilgisi. Ankara: Ayraç Yay. GOMBOCZ ( ). Zur Lautgeschichte der altaischen Sprachen. Keleti Szem1e, XIII: GÖKDAYI, Hürriyet (2010). Türkiye Türkçesinde Öbekler. Turkish Studies 5/3: GÜLENSOY, Tuncer, (2000). Türkçe El Kitabı. Ankara: Akçağ Yay. GÜLSEVİN, Gürer (1990), Türkçede -sa Şart Gerundiumu Üzerine. Türk Dili, 467: GÜLSEVİN, Gürer (1997). Türkiye Türkçesindeki Zaman ve Kip Çekimlerinde Birleşik Yapılar Üzerine. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten: GÜLSEVİN, Gürer (1999). Çatı Ekleri Üzerinde Kullanılabilen Ekler. Türk Gramerinin Sorunları II. Ankara: TDK Yay. : GÜLSEVİN, Gürer (2000). Türkiye Türkçesinde Birleşik Zarf-Fiiller, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5: GÜLSEVİN, Gürer (2004). Türkçede Sıra-dışı Ekler ve Eklerin Tasnif- Tanımlanma Sorunu Üzerine. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, TDK, Ankara Eylül. GÜLSEVİN, Selma (2001). Öznesi Gösterilmeyen Bir Özne Tipi Daha. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2): GÜLSEVİN, Selma (2002). Yüklemi Deyimleşmiş Birleşik Fiil Olan Cümlelerde Özne, Türk Dili, 609: GÜNEŞ, Firdevs (2013). Dil Bilgisi Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2/7: GÜNEŞ, Sezai (2003). Türk Dili Bilgisi, İzmir. GÜRSOY NASKALİ, Emine (1995). Türkçe Kelimesi- Türkçede Hece Tipleri- Cümle Unsurlarını Tayin Kıstası-Ek Halinde Zamir Olabilir mi? Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993). Ankara: TDK Yayınları. HATİPOĞLU, Vecihe (1972). Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yay. HAZAR, Mehmet (2013). Türkiye Türkçesi Sözlüğünde Çatı Eklerinin Kullanımına Art ve Eş Zamanlı Toplu Bir Bakış. TÜBAR, 34:

21 214 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi HENGİRMEN, Mehmet, (2005). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yay. İLHAN, Nadir (2009). Türk Dilinde Çokluk. Elazığ: Manas Yay. JANHUNEN, J. - PELTOMAA, M. - SANDMAN, E. - DONGZHOU, X. (2008). Wutun. München: Lincom Europa. JOHANSON, Lars - CSATO, Eva (eds.) (1998). Turkic Languages. London-New York: Routledge. KAHRAMAN, Tahir (2003). Sözde Özne mi, Anlatımca Özne mi. Çağdaş Türk Dili Dergisi (Mayıs). KAHRAMAN, Tahir (2009). Çekim Ekli Özneler. Türk Dili, 685: KAHRAMAN, Tahir (2011). Sözcüklerin Yapılarına Göre Türleri İçinde Belirtme Öbeklerinin Yeri. Turkish Studies, 6/3, KAHRAMAN, Tahir, (2014). Çağdaş Türkiye Türkçesi Dil Bilgisi. İzmir. KARAAĞAÇ, Günay (2009) Dilcilikte İlk Şekil ve Doğru-Yanlış Kavramı Dil Tarih ve İnsan. İstanbul: Kesit Yay: KARAAĞAÇ, Günay (2009). Türkçenin Söz Dizimi. İstanbul: Kesit. KARAAĞAÇ, Günay (2010). Türkçenin Ses Bilgisi. İstanbul: Kesit. KARAAĞAÇ, Günay (2012). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ. KARABULUT, Ferhat (2011). Türk Dilinde ve Dünya Dillerinde Edilgen Yapı Tipolojisi. Ankara: Grafiker. KARACA, Veysel İbrahim (2012). Türkiye Türkçesindeki Alıntı Sözcüklerde Görülen Ses Olayları Üzerine Bir İnceleme Turkish Studies, 7-4: KARADEMİR, Fevzi (2011). Eş Zamanlı Bakışla Türkiye Türkçesinde Yardımcı Ünsüzler. Turkish Studies, 6/2: KARADEMİR, Fevzi (2015) Türkçede İsim Cümlesi ve Alabildiği Ögeler Üzerine. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8/41: KARADOĞAN, Ahmet (2008). Türkiye Türkçesinde Yeni Bir Sıfat-fiil Eki -I. Bilig, 46: KARAHAN, Leyla (1994) -sa / -se Eki Hakkında. Türk Dili, 516: KARAHAN, Leyla (1996). Yükleme (Accusative) ve İlgi (Genitive) Hâli Ekleri Üzerine Bazı Düşünceler. Türk Dili Üzerine İncelemeler Ankara: Akçağ Yayınevi. KARAHAN, Leyla (2000). Yapı Bakımından Cümle Sınıflandırmaları Üzerine. Türk Dili, 583: KARAHAN, Leyla (2004). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yay.

22 Kaynakça 215 KARAHAN, Leyla (2007). Sonra, Önce Kelimelerinin Edat Kategorisi İçindeki Durumu. Dil Araştırmaları, 1: KARAHAN, Leyla (2009). Dil Bilgisi Öğretiminde Bütün-Parça İlişkisinin Önemi. Turkish Studies, 4/8: KAYDAROV, A. - ORAZOV, M. (2010). Türklük Bilgisine Giriş (çev. V. Türk). İstanbul: Kesit. KAYMAZ, Zeki (2007) Türkçede Soru Yapma Şekilleri ve Anlam Özellikleri, IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, Eylül 2000, Ankara: TDK: KAYMAZ, Zeki (2002) Türklerde Sayı Sistemleri, Türkler, C.3: KERİMOĞLU, Caner AKSU, Cansu (2015). {-DIr} Biçimbiriminin Sözlü Söylemdeki Kiplik Alanları ve Kullanımları, Dil Araştırmaları,17: KERİMOĞLU, Caner (2006). Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Söz Dizimi ile İlgili Kabuller Üzerine I (Kelime Grupları). Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: KERİMOĞLU, Caner (2007). Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Söz Dizimi ile İlgili Kabuller Üzerine II (Cümle Öğeleri), Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: KERİMOĞLU, Caner (2008) Türkiye Türkçesi Gramerciliğinde Çokluk ve İstek Kategorileri, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 3/5,: KERİMOĞLU, Caner (2009a). Özne Yüklem Uyumu Bakımından Farklı Bir Cümle Tipi. Turkish Studies,3/7: KERİMOĞLU, Caner (2009b). Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Yapı Bakımından Cümle Sınıflandırmaları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21: KERİMOĞLU, Caner (2009c). Türkiye Türkçesinde Ettirgenlik. Turkish Studies, 4-8: KERİMOĞLU, Caner (2011a). Kiplik İncelemeleri ve Türkçe. İzmir: Dinozor Kitabevi. KERİMOĞLU, Caner (2011b). Dil Bilgisi Eğitiminde Üniversitenin Rolü Üzerine, 3. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı (Aralık 2010): KERİMOĞLU, Caner (2011c). Takısız Ad Tamlaması Tartışması ve Tür-Öbek İlişkisi. Turkish Studies, 6/1: KERİMOĞLU, Caner (2014a). Genel Dilbilime Giriş. Ankara: Pegem.

23 216 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi KERİMOĞLU, Caner (2014b). Türkiye Türkçesi Gramerindeki Düzensizlikler ve Eş Zamanlı Gramer Yazımı. Dil Araştırmaları, 14: KERİMOĞLU, Caner (2016). Dilin Kökeni Arayışları I: Dilin Kökeniyle İlgili Akademik Tartışmalar Dil Araştırmaları. (yayımlanacak) KOCAMAN, Ahmet. (1981). Türkçede Kip Olgusu Üzerine Görüşler. TDAY Belleten: KOCASAVAŞ, Yıldız (2004). Türkçede Şahıs Zamirleri. Ankara: TDK Yay. KOÇ, Nurettin (1996). Özneyle İlgili Sorunlar. Türk Dili, 563: KOÇ, Nurettin, (1996). Yeni Dilbilgisi. İstanbul: İnkılap Yay. KORKMAZ, Zeynep (1966) Türkçede -l Eki (-al/-el, -ıl/-il, -ul/-ül, -sal/-sel) Türk Dili, 181. KORKMAZ, Zeynep (1967) Türkçede -l Eki (-al/-el, -ıl/-il, -ul/-ül, -sal/-sel) II Türk Dili, 188. KORKMAZ, Zeynep (1998). Türkçede Birleşik Fiiller ve Anlam Kaymaları, Türk Dili, 559: KORKMAZ, Zeynep (2003). Türkiye Türkçesinde Fiil Çatısı Üzerine Görüşler, Türk Dili Araştırmalar Yıllığı-Belleten 2001/I-II: KORKMAZ, Zeynep, (2003). Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara: TDK Yay. KORKMAZ, Zeynep, (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yay. KOTWICZ, W. (1932). Contributions aux études altaïques, AB. Wilno. KOTWICZ, W. (1936). Les Pronoms dans les Langues Altaiques. Kraków. MENABİT, Ciden Sena (2004), Ne ne li veya Ne ne de li Bağlama Edatlarında Olumsuzluk Sorunu TDAY Belleten, I: MENGES (1968). The Turkic Languages and Peoples: An Introduction to Turkic Studies. Wiesbaden. MILLER, R. A. (1971). Japanese and the Other Altaic Languages. Chicago - London: The University of Chicago Press. MUSA, Bağdagül (2014). Türkçede İsim Cümlelerinde Nesne. Turkish Studies, 9/3: NEMETH, J. (1912). Die Türkisch-Mongolische Hypothese. ZDMG, 66: ÖNER, Mustafa (1999). Türkçede Edatlı (Sentaktik) İsim Çekimi, Türk Dili, 565: ÖNER, Mustafa (2010). Türkçede Fransızca Örnekseme ile Yaratılan Sözler Türk Dili, 708:

24 Kaynakça 217 ÖZÇELİK, Sadettin (2001). Türkçede Geniş Zaman Ekine Dair Bazı Tespitler. Türk Dili, 598: ÖZÇELİK, Sadettin (2002) Türkçedeki Farsça Kelimelerde Görülen Ses Olayları, Türk Dili, 612: ÖZÇELİK, Sadettin (2004) Türkçede Kullanılan Arapça Kelimelerde Görülen Ses Olayları Üzerine Bazı Tespitler, Türk Dili, 634: ÖZEZEN, Muna Yüceol (2010). Türkçede Bildirme Çekimi ve Pekiştirmeolasılık Kategorisi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, 17 (2), ÖZMEN, Mehmet (1995). Cümlenin Altıncı Öğesi ve Bir Terim Öğesi. Türk Dili, 519: ÖZMEN Mehmet (1997). Türkçede Değil Kelimesi ve Anlamları. TDAY- Belleten: ÖZMEN, Mehmet (2004). Özne Üzerine Düşünceler. V. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, Ankara: TDK: ÖZÖNDER, Sema Barutçu (1999). Türk Dilinde Fiil ve Fiil Çekimi, Türk Gramerinin Sorunları II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: ÖZSOY, Sumru (2004). Türkçe nin Yapısı-I Sesbilimi. B.Ü. Dil Merkezi Türkçe nin Yapısı Dizisi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. ÖZTÜRK, Deniz (2008). Türkiye Türkçesinde Anlamca Kaynaşmış-Deyimleşmiş Birleşik Fiiller. Ankara: TDK. PEREK, Faruk Zeki (1961) Eski Çağda Dilbilgisi Araştırmaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay. PICQ, P. SAGART, L. DEHAENE, G. LESTIENNE, C. (2013). Dilin En Güzel Tarihi (çev. S. Rifat). İstanbul: İş Bankası Kültür Yay. POPPE, N. (1952). Plural Suffixes in the Altaic Languages. UAJb. Bd XXIV, H. 3-4 [Türkçe çevirisi: C. Kerimoğlu (2009). Altay Dillerinde Çokluk Ekleri. Dil Araştırmaları, 3: ]. POPPE, N. (1960). Vergleichende Grammatik der altaisehen Sprachen. Wiesbaden. [Türkçe çevirisi: Z. Kaymaz (1994) Altay Dillerinin Karşılaştırmalı Grameri, I. Kısım - Karşılaştırmalı Ses Bilgisi. İstanbul]. POPPE, N. (1965). Introduction to Altaic Linguistics. Wiesbaden. POPPE, N. (1974). Remarks on Comparative Study of the Vocabulary of the Altaic Languages. UAJb, 46: RACHEWILTZ, I. - RYBATZKI, V. (2010). Introduction to Altaic Philology. Leiden-Boston: Brill.

25 218 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi RAMER, A. M. - VOVIN, A. - SIDWELL P. (1998). On Body Part Terms as Evidence in Favor of the Altaic Hypothesis. Ural-Altaische Jahrbücher ,15: RAMSTEDT G. J. (1903). Über die Konjugation des Khalkha-Mongolischen. MSFOu,19. RAMSTEDT G. J. (1952). Einführung in die Altaische Sprachwissenschaft.Vol. 2, Formenlehre. Mémoires de la Société Finno-Ougrienne Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura. RONA-TAS, A. (1986). Language and History. Contributions to Comparative Altaistics. Studia Uralo Altaica 25, Szeged. RUHLEN, Merritt. (2006). Dillerin Kökeni (çev. İ. Ulutaş). İstanbul: Hece. SCHOTT, W (1836). Versuch uber die Tatarischen Sprachen. Berlin. SEREBRENNIKOV, B. A. - GADJIEVA, N. Z. (2011). Türk Dillerinin Karşılaştırmalı Grameri (çev. T. Hacıyev-M. Öner). Ankara: TDK. SEV, Gülsel (2004). Çıkma Durumu Ekinin Nesne Görevinde Kullanımı, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II, Ankara: TDK: SEZER, Engin (1978). Eylemlerin Çoğul Öznelere Uyumu. Genel Dilbilim Dergisi, 1: SINOR, D. (1965). Notes on the Altaic Equine Terminology. CAJ. Vol. X, No 3-4. STAROSTIN, S. - DYBO, A. - MUDRAK, A. (2003). The Etymological Dictionary of the Altaic Languages. Leiden: E.J. Brill. STRAHLENBERG, P. J. (1730). Das Nord- und Ostliche Theil von Europa und Asia, in so weit solches das gantze Russische Reich mit Siberien und der grossen Tartarey in sich begreiffet [...]. Stockholm. ŞİMŞEK, Rasim (1987). Türkçe Sözdizimi. Trabzon. ŞİRİN USER, Hatice (2006). Türk Yazı Sistemleri. Ankara: Akçağ. TARİKTAROĞLU, Abdurrahman (1994) Sonrası Türk Dil Bilgisi Kitaplarında Terimler Sorunu ve Çözüm Yolları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. TARİKTAROĞLU, Abdurrahman (1996). Türkçede Özne Sorunu. Türk Dili, 536: TEKİN, Talât - ÖLMEZ, Mehmet (1999). Türk Dilleri. İstanbul: Simurg. TEKİN, Talât (1997). Tarih Boyunca Türkçenin Yazımı. Ankara: Simurg. TEKİN, Talât (2003). Makaleler 1 (Altayistik). Ankara: Grafiker.

26 Kaynakça 219 TEKİN, Talât (2000). Türkçede Kaynaştırma Sesleri. XII. Dilbilim Kurultay Bildirileri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi: TEKİN, Talât (1995), Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler. İstanbul: Simurg Yay. TEKİN, Talât (2005). Türkçede Kelime Vurgusu Kuralları Makaleler 3. Ankara: Grafiker Yay.: TEKİN, Talât (2005). Türkçede Morfofonemik Değişmeler: Dar Ünlü ~ Ø Nöbetleşmesi Makaleler 3. Ankara: Grafiker Yay.: TEKİN, Talât. (2003). Makaleler 1 (Altayistik). Ankara: Grafiker. TEMİR, Ahmet (1955). Türkçe ile Moğolca Arasındaki İlgiler. DTCFD. 1-2: TEMİR, Ahmet (1996). Türkiye Türkçesindeki -sal/-sel Sıfat Eki Nereden Geliyor? Uluslar Arası Türk Dili Kongresi (1992) Bildirileri.Ankara: TDK Yay. TEMİR, Ahmet (2002). Ural-Altay Dilleri Teorisi. Türk Dünyası El Kitabı, II. Cilt. Ankara: TKAE: 3-6. TENIŞEV, E. (ed.) (1997). Yazıki Mira. Tyurskie Yazıki. Bişkek: Izdatelskiy Dom Kırgızistan. THRAKS, Dionysios (2006). Gramer Sanatı (çev. Eyüp Çoraklı). İstanbul: Kabalcı Yay. TOKYÜREK, Hacer PEKACAR, Çetin (2014) Eski Türkçeden Günümüze Eksiz Ad Tamlaması Meselesi. Dil Araştırmaları, 15: TOPLAOĞLU, Ahmet (1989). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Ötüken Yay. TÖREN, Hatice (2002) Sona Gelen Edatlarla Teşkil Edilen Bir Kelime Grubu : Kuvvetlendirme Grubu, İlmî Araştırmalar 13: TUNA, Osman Nedim (1960). Köktürk Yazılı Belgelerinde ve Uygurcada Uzun Vokaller, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten: TUNA, Osman Nedim (1986). Türkçede Transitive Causative Geçişli- Ettirgen Fiiller ve Bunlarla İlgili Morfoloji ve Öğretim Meselelerinin Çözümü. İÜ Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi XXIV-XXV: TUNA, Osman Nedim (1997). Sümer ve Türk Dillerinin Tarihî İlgisi ile Türk Dilinin Yaşı Meselesi. Ankara: TDK. TUNA, Osman Nedim (2002). Altay Dilleri Teorisi. Türk Dünyası El Kitabı, II. Cilt, Ankara: TKAE: 7-58.

27 220 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi TURAN, Zikri (1999). Öznenin Cümledeki Kimlik Problemi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi: TURAN, Zikri (2000), Türkçenin Yapım ve Çekim Düzeninde Yer Alan Eklerin Sınıflandırılması Nasıl Olmalıdır?, 4. Uluslararası Türk Dili Kurultayı (Çeşme-İzmir, Eylül İzmir). UĞURLU, Mustafa (2003). Türkiye Türkçesinde Bakış. Türkbilig, 5: UZUN, Nadir Engin (2004). Dilbilgisinin Temel Kavramları. İstanbul: Mehmet Ölmez Yay. ÜSTÜNER, Ahat (1998). Cümlenin Öğeleri Konusundaki Karışıklıklar. Türk Dili, 576: ÜSTÜNOVA, Kerime (2000) Türkçede Asıl Unsurlar: Özne ile Yüklem, Türk Dili, 582: ÜSTÜNOVA, Kerime (2004). Dilek Kiplerinde Zaman Kavramı. Türk Dili Dil ve Edebiyatı Dergisi 635: ÜSTÜNOVA, Kerime (2006). Yüklem, Yalnız Özneyi mi İçinde Taşır? Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11: ÜSTÜNOVA, Kerime (2007). Yalın Durum Karmaşası, Turkish Studies, 2/2: VARDAR, Berke (2002). Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yay. VLADIMIRTSOV, B. (1929). Sravnitel naya Grammatika Mongol Pismennoga Yazıka. Leningrad. WIEDEMANN, F. J. (1838). Über die früheren Sitze der Tschudischen Völker und ihre Sprachverwandschaft mit dem Völkern Mittelhochasiens. YAVUZ, Serdar (2012). İlköğretim-Ortaöğretim ve Yükseköğretimde Türk Dili Alanındaki Terim Farklılıkları I-Ses Bilgisi Turkish Studies, 7/4: YAVUZ, Serdar (2013). İlköğretim-Ortaöğretim ve Yükseköğretimde Türk Dili Alanındaki Terim Farklılıkları II-Şekil Bilgisi Turkish Studies, 8/9: YENER, Mustafa Levent (2007). Türk Dilinde Sözcük Türleri Tasnifi Sorunu Üzerine, Turkish Studies, 2/3: YILMAZ, Emine - DEMİR, Nurettin (2002). Ural-Altay ve Altay Dil Teorisi. Türkler Ansiklopedisi, Cilt 1, Yeni Türkiye Yay: YILMAZ, Engin (2007). Türkiye Türkçesinde İkili Çatı Sorunu ve Bunun Öğretimi İle İlgili Meseleler. IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II. Ankara. TDK Yay.:

28 Kaynakça 221 YILMAZ, Özlem Deniz (2009). Türkiye Türkçesinde Eylemsi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. YILMAZ, Yakup (2012). Zamir /N/ Si ve /Y/ Yardımcı Ünsüz Karışıklığı: Kırklareli ne mi, Kırklareli ye mi? Demeli. Turkish Studies, 7/3: YÜCEL, Bilal (1999). Çağdaş Türkiye Türkçesinde Fiil Çatıları, Türk Gramerinin Sorunları II. Ankara: TDK Yayınları: YÜCEL Bilal (2000). Türkiye Türkçesinde Zarf-Fiil Eklerinin Yapı Bakımından Sınıflandırılması Üzerine, Türklük Bilimi Araştırmaları, 9: YÜCEOL ÖZEZEN, Muna (2007). Türkçede Yalın Durum Üzerine Görüşler, 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS 38) (10-15 Eylül 2007) Bildirileri, C. 3, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları: ZÜLFİKAR, Hamza (1991). Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ZÜLFİKAR, Hamza (1995). Özne Türleri ve Bunların Adlandırılışı. Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993). Ankara: TDK:

29 222 Dilbilgisi Yazımı ve Öğretimi