Songül ÇANAKÇI ve Ömer MUNZUROĞLU Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Elazığ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Songül ÇANAKÇI ve Ömer MUNZUROĞLU Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Elazığ scanakci@firat.edu.tr"

Transkript

1 Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ. 19 (3), , (3), , 2007 Asetilsalisilik Asit in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinin Taze Ağırlık Değişimi, Pigment ve Protein Miktarları Üzerine Etkileri Songül ÇANAKÇI ve Ömer MUNZUROĞLU Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Elazığ scanakci@firat.edu.tr (Geliş/Received: ; Kabul/Accepted: ) Özet: Bu çalışmada, kontrollü şartlarda yetiştirilen 3 günlük mısır ( Zea mays L. cv. Luce ) fidelerinde farklı konsantrasyonlardaki (0, 20, 200 ve 2000 ppm) asetilsalisilik asit (ASA) in taze ağırlık değişimi, pigment ve protein miktarı üzerine etkileri araştırıldı. Çözeltiler, fidelerin köklerine dört gün süreyle kapalı bir sistem yoluyla uygulandı. Elde edilen sonuçlara göre: 20 ppm ASA in fidelerin taze ağırlık artışını, pigment ve protein miktarını etkilemediği tespit edildi; 200 ve 2000 ppm ASA uygulamasının fidelerde taze ağırlık artışını engellediği belirlendi; ayrıca bu iki konsantrasyonun fidelerin klorofil a, klorofil b, total klorofil ve protein miktarlarını önemli oranlarda azalttığı, fakat karotenoid miktarını etkilemediği belirlendi. Asetilsalisilik asit in yüksek konsantrasyonlarının mısır fidelerinde osmotik ve toksik stres yaratarak taze ağırlık artışını engellediği, pigment ve protein miktarını azalttığı sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Asetilsalisilik asit, Mısır, Taze ağırlık, Protein, Pigment. Effects of Acetylsalicylic Acid on Fresh Weight Alteration, Pigment and Protein Content of Corn (Zea mays L.) Seedlings Abstract: In this study, at 3 day old corn ( Zea mays L. cv. Luce ) seedlings, were grown under controlled conditions, effects of different concentrations ( 0, 20, 200 and 2000 ppm) of acetylsalicylic acid (ASA) on fresh weight alteration, pigment and protein amounts were studied. Solutions applied for 4 days to the seedlings roots via a closed set. According to the results obtained: 20 ppm ASA had no significant influence on the fresh weight increase, pigment and protein contents of seedlings; 200 and 2000 ppm ASA treatments caused a significant inhibition effect on fresh weight increase of seedlings; in addition, these two concentrations caused a significant decrease on chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll and protein contents, but had no significant influence on the carotenoid content. It is therefore concluded that the osmotic and the toxic stress that caused by high ASA concentrations used inhibit fresh weight increase, decrease pigment and protein contents of corn seedlings. Keywords: Acetylsalicylic acid, Corn, Fresh weight, Protein, Pigment. 1. Giriş Bitkiler metabolik faaliyetleri sırasında, hayati fonksiyonları için gerekli olmayan çok sayıda madde üretirler. Bu maddeler genel anlamda sekonder bitki ürünü olarak bilinir. Bu ürünler arasında aromatik bir fenolik olan salisilik asit de yer alır. Salisilik asit (SA) in ticari üretim şekli asetilsalisilik asit (ASA) tir. Bu maddenin sulu solüsyonlarda, hemen hemen tümüyle etkin maddesi olan SA e hidrolize olduğu bilinmektedir [1]. Salisilik asit, konsantrasyona bağlı olarak, bitkilerin büyüme ve gelişme süreçlerinde önemli davranışlar sergiler. Bu davranışlara termogenik etkide bulunmak [2], adventif köklenmeyi stimüle etmek [3], herbisitik etki yapmak [4], yaprak dökümünü azaltmak [5], patojenlere karşı direnç sağlamak [6], etilen biyosentezini inhibe etmek [7] ve proteinlerin nitelik ve niceliklerinin değiştirmek [8] gibi olaylar örnek verilebilir. Bu örnekler ve SA in sebep olduğu daha pek çok olay bazı araştırıcılarda, bu maddenin yeni bir bitki büyüme regülatörü olabileceği fikrini doğurmuştur [2, 9-11]. ASA in bitkilerin ağırlık değişimini nasıl etkilediği, pigment ve protein içeriklerinde konsantrasyona bağlı olarak ne gibi etkiler yaptığı konusunda yeterli düzeyde bilgi yoktur. Farklı konsantrasyonlardaki SA solüsyonlarında çimlendirilmiş arpa tohumlarından geliştirilen ve SA içeren ortamlarda büyütülen arpa bitkilerinde, SA in yaprak alanını (2. yaprak), kök büyümesini, protein ve klorofil (a+b) miktarını konsantrasyon artışına paralel bir şekilde azalttığı gözlenmiştir [12]. Wajahatullah ve diğ. [13] tarafından yapılan bir çalışmada, SA ve ASA in çok düşük

2 S. Çanakçı ve Ö. Munzuroğlu konsantrasyonlarda (10-5 mol/l) yapraklara püskürtülmesinin soya fasulyesi ve mısırda genel anlamda bir fotosentetik verim artışına yol açtığı belirlenmiştir. Aynı çalışmada, stomatal hareketliliğin ve transpirasyonun arttığı, korofil miktarının değişmediği rapor edilmiştir [13]. Bir haftalık mısır ve fasulye fideleriyle yapılan çalışmalarda, kök [14] veya yaprağa [15] ASA uygulamasının (50, 250 ve 1000 ppm), yüksek konsantrasyonlarda taze ağırlık kaybının artışına, kuru ağırlık artışına ve transpirasyonda azalmaya yol açtığı saptanmıştır. Bir aylık fasulye fidelerinin 1. yapraklarından alınan disklerde yapılan bir çalışmada, ASA in konsantrasyonundaki (100, 250, 500 ppm) artışa paralel olarak, klorofil a ve b miktarının azaldığı, karotenoid miktarının etkilenmediği, taze ağırlık kaybının ve protein yıkımının arttığı rapor edilmiştir [16]. ASA in yüksek konsantrasyonlarda stomaların kapanmasına neden olduğu belirlenmiştir [14,15,17,18]. Bu çalışmadaki amaç, bir C4 bitkisi olan mısırda ağırlık değişimi, pigment ve protein miktarı üzerine farklı konsantrasyonlardaki ASA in etkilerini araştırmaktır. Bilindiği gibi salisilik asit in bitkiler üzerindeki etkileri çok karmaşıktır. Özellikle konsantrasyona bağlı olarak farklı sonuçların elde edilmesi, bu karmaşıklığı daha da arttırmakta ve SA in fizyolojik etkilerinin izahını zorlaştırmaktadır. Bu durumun aydınlatılması ancak çok fazla sayıda araştırmayla mümkün olabilir. Diğer taraftan bitkilerin maruz kaldığı ortam şartlarının en ideal olduğu zamanlar çok azdır. Bitkiler çimlenmiş tohumdan fideye geçerken, çevresel faktörlere (kuraklık, tuzluluk, optimum dışındaki sıcaklık değişimleri vs.) karşı daha savunmasızdırlar. Dormansi, çimlenmemiş tohumu çimlenme için uygun şartlar oluşuncaya kadar korur. Ancak çimlenmeden sonra gelişmekte olan fide için böylesine koruyucu bir mekanizma yoktur. İşte bu durum, öncelikle büyüme ve gelişme sürecinde bitkiye direnç sağlayan yeni maddelerin ve bu maddelerin dozlarının araştırılmasını gerektirmektedir. 2. Materyal ve Metot Bu araştırmada, bitkisel materyal olarak mısır (Zea mays L. cv. Luce) tohumlarının çimlendirilmesiyle geliştirilen üç günlük fideler kullanıldı. Bu amaçla, ilk önce mısır tohumları 25 o C de 5 saat musluk suyunda şişmeye bırakıldı. Daha sonra bu tohumlar saf su ile ıslatılmış filtre kağıtları arasında 25 o C lik karanlık ortamda çimlendirildi. Islatma anından itibaren toplam 72 saat sonra, çimlenmiş olan tohumlardan, yaklaşık olarak radikula uzunluğu 0.3 cm, koleoptil uzunluğu 0.6 cm olanlar seçildi. Ve ilk ağırlıkları tek tek tespit edildi. Bu arada ASA in 20, 200 ve 2000 ppm konsantrasyonlarındaki çözeltileri hazırlandı. Kristal asetilsalisilik asit in çözülmesinde 1 ml % 95 lik etilalkol kullanıldı [4] ve çözeltilerin ph ları 4,5-5 e ayarlandı [17 ]. Bu işlemler kontrol grubu olarak kullanılacak olan saf su (0 ppm ASA) için de yapıldı. 250 ml lik 24 adet steril kavanoz altışarlı dört gruba ayrılarak; ilk gruptaki kavanozlara 200 ml saf su, ikinci gruptaki kavanozlara 200 ml 20 ppm ASA, üçüncü gruptaki kavanozlara 200 ml 200 ppm ASA ve dördüncü gruptaki kavanozlara 200 ml 2000 ppm ASA solüsyonları bırakıldı. Sonra her bir kavanozun ağzına birer sünger kapak yerleştirildi ve yukarıda belirtilen çimlenmiş tohumlardan beşer tane, bu sünger kapağın gözeneklerine transplante edildi. Böylece her grup için toplam 30 adet homojen görünümlü çimlenmiş tohum kullanıldı. Ölçümleri kolaylaştırıcı işaretlemeler yapıldıktan sonra kavanozlar, kontrollü şartlara (ışık yoğunluğu; 40 w/m 2, sıcaklık; 23 ± 2, fotoperiyot;16 /8 uzun gün) sahip olan büyüme kabinlerine alındı. Bu kabinlerde, fideler bir haftalık oluncaya kadar, kökten 4 gün süreyle ASA konsantrasyonlarına maruz bırakıldı. Bu zaman süresince, kavanozlar sürekli kontrol edilerek kendi çözeltilerinden eşit miktarlarda ilave edildi. ph ölçümleri JENWAY 3040 iyon analizi ve ph metre cihazı ile gerçekleştirildi. Tartımlarda Sartorius BL 120S marka hassas terazi kullanıldı. Absorbans ölçümlerinde CE-5502 Scaning Double Beam UV Spektrofotometre kullanıldı. Asetilsalisilik asit % 99,5 saflıkta kristal halde Sigma firmasından temin edildi. Protein analizi için kullanılan sığır serum albumini (0.1 g.ml -1 ) Sigma Diagnostics ten temin edildi. Araştırmamızda kullandığımız mısır tohumları PAN Tohum Islah ve Üretme A.Ş. den temin edilmiştir. Sertifikalı hibrit mısır tohumlarının çeşidi Luce (küçük yuvarlak) olup, hasat yılı 2003 tür Taze ağırlık belirlenmesi Taze ağırlık miktarını tespit etmek için, ilk ağırlıkları tek tek belirlendikten sonra, kökten 4 gün süreyle ASA uygulanmış bir haftalık fidelerin 260

3 Asetilsalisilik Asit (ASA) in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinin Yaş Ağırlık değişimi, Pigment ve Protein İçerikleri Üzerine Etkileri bekletilmeden son ağırlıkları tespit edildi. İlk ve son ağırlık değerlerine ait farklardan taze ağırlık değişimi önce g/g cinsinden belirlendi. Daha sonra bu değerler % olarak hesaplandı. Tartımlarda 10 ar fide kullanıldı [19] Pigment miktarının belirlenmesi Klorofil a, klorofil b, karotenoid ve total klorofil miktarını tespit etmek için, kökten 4 gün süreyle ASA uygulanmış bir haftalık fidelerden her grup için, 1 g taze yaprak kullanıldı. Pigment analizi için yapraklar ekstrakte edildi [20] ve daha sonra bu ekstraktların 440, 645 ve 663 nm dalga boylarında ayrı ayrı absorbansları köre karşı okundu. Absorbans tayinlerinde 1 cm 3 hacmindeki kuarz tüpler kullanıldı. Elde edilen absorbans değerlerinden klorofil a, klorofil b, karotenoid ve total klorofil miktarları hesaplandı [20]. Protein miktarını belirlemek için, kökten 4 gün süreyle ASA uygulanmış bir haftalık fidelerin bekletilmeden taze ağırlıkları tespit edildi ve protein analizine geçildi. Protein ekstraksiyonu Ross [21] da anlatılan Larson ve Beevers [22] metoduna göre yapıldı. Bu amaçla her bir grup için 5 g bitki (10 fide) kullanıldı. Metodta anlatılan ekstraksiyon işlemlerinden sonra, ekstraktlar ayrı ayrı deney tüplerine konuldu. Total protein miktarının saptanmasında Lowry metodu [23] kullanıldı. Ekstraktları içeren tüpler, bu metodta [23] anlatılan işlemlerden geçirildikten sonra, yine metodta anlatıldığı şekilde spektrofotometrede 725 nm de köre karşı absorbansları okundu. Daha önceden sığır serum albumini stok proteinin 0.25, 0.50, 0.75, ve 1.00 mg.ml -1 lik konsantrasyonlardaki serum proteinleri ile hazırlanan standart eğriden yararlanarak, protein miktarı (mg.g -1.taze ağırlık) aşağıdaki formülden hesaplandı Protein ekstraksiyonu ve belirlenmesi Dok. Prot. Mik. (mg.g -1. taze ağırlık) = Grafikte Bulunan Tot. Protein Miktarı (mg) 5 x 150x(1) Fidelerin Toplam Ağırlığı (g ) x İstatistik analiz Bütün deneyler 3 defa tekrar edildi. Sonuçlar, ortalamanın standart sapması hesaplanarak ve varyans analizi yapılarak istatistik analize tabi tutuldu (SPSS 10.0 Windows, Duncan ve Kruskal- Wallis testi). 3. Sonuçlar Mısır fidelerine kökten dört gün süreyle ASA uygulamasının taze ağırlık değişimi üzerindeki etkilerine ait sonuçlar Tablo 1 de verildi. Bu tablodaki sonuçlardan da anlaşılacağı üzere, kontrol grubu fidelerine göre, 20 ppm ASA uygulaması taze ağırlık artışında önemli sayılabilecek bir farklılık yaratmadı (p>0,01). Fakat 200 ve 2000 ppm ASA uygulanan fidelerdeki taze ağırlık artışı, kontrol fidelerine göre sırasıyla, % 28,57 ve % 56,92 oranlarında daha az gerçekleşti ve bu değerler istatistik açıdan önemli bulundu (p<0,01). Mısır fidelerine kökten dört gün süreyle ASA uygulamasının pigment miktarı üzerindeki etkilerine ait sonuçlar Tablo 2 de verildi. Görüldüğü gibi 20 ppm ASA uygulanan mısır fidelerinin klorofil a, klorofil b, karotenoid, total klorofil düzeyleri kontrol fidelerine göre önemli 261 sayılabilecek bir farklılık göstermedi (p>0,05). Fakat 200 ve 2000 ppm ASA uygulanan mısır fidelerinin klorofil a düzeyleri kontrol fidelerine göre sırasıyla, % 25,42 ve % 35,05 oranlarında daha az ölçüldü ve bu durum istatistik olarak anlamlı bulundu (p<0,05). Yine 200 ve 2000 ppm ASA uygulanan fidelerin klorofil b düzeyleri kontrole göre sırasıyla, % 12,38 ve % 25,67 oranlarında düşük çıktı (p<0,05). Fakat 200 ve 2000 ppm ASA uygulanan fidelerin karotenoid düzeyleri kontrol fidelerine göre önemli sayılabilecek bir farklılık göstermedi (p>0,05) (Tablo 2). Fidelerin total klorofil miktarları karşılaştırıldığında, 200 ve 2000 ppm ASA uygulanan fideler kontrole göre sırasıyla, % 14,62 ve % 27,10 oranlarında azalma gösterdi (p<0,05) (Tablo 2). Mısır fidelerine kökten dört gün süreyle ASA uygulamasının protein miktarı üzerindeki etkilerine ait sonuçlar Tablo 3 de verildi. Görüldüğü gibi 20 ppm ASA uygulaması fidelerin protein düzeyinde önemli sayılabilecek bir fark yaratmazken (p>0,05), 200 ve 2000 ppm ASA uygulaması, kontrol fidelerine göre sırasıyla, % 24,36 ve % 42,85 oranlarında azalış (p<0,05) meydana getirdi.

4 S. Çanakçı ve Ö. Munzuroğlu 4. Tartışma Düşük konsantrasyonlu (20 ppm) ASA uygulamaları mısır fidelerinin taze ağırlık değişiminde, pigment ve protein miktarında önemli sayılabilecek bir değişiklik yaratmadı (p>0,05). Fakat yüksek ASA konsantrasyonları (200 ve 2000 ppm), düşük konsantrasyonlarının tam tersine, taze ağırlık artışında, klorofil a, klorofil b, total klorofil ve protein miktarında istatistik açıdan anlamlı (p<0.01, p<0.05) azalmalar meydana getirdi. Gerek taze ağırlık değişimi, gerekse pigment ve protein miktarları açısından yüksek ASA konsantrasyonlarının yarattığı bu sonuçlar iki nedene bağlanabilir. Bunlardan ilki, ASA in antitranspirant etkide bulunarak fidelerin pasif su alma yeteneklerini azaltması, yani osmotik etkidir [14,15,17]. Strese sokulmuş bitkilerde taze ağırlığın azaldığı [24,16], bunun da su içeriğindeki azalıştan kaynaklanmış olabileceği [14,15,25] ileri sürülmüştür. İkincisi ise yüksek ASA konsantrasyonlarının stres yaratarak büyümeyi engellemesi veya toksik etki yaparak doku yıkımını artırmasıdır. Nitekim 2000 ppm ASA, 200 ppm ASA e göre taze ağırlık artışı üzerinde daha fazla inhibitif etki meydana getirdi (Tablo 1). ASA in yüksek konsantrasyonlarda bitkide kök ve koleoptil büyümesini inhibe ettiği [17] bildirilmiştir. ASA in mısır fidelerinin pigment ve protein miktarı üzerinde oluşturduğu etkiler, daha önce farklı bitki türleriyle yapılan çalışmaların [12,16,25] sonuçlarıyla uyum içindedir. Bu durum ASA dışındaki diğer bazı fenolik bileşiklerle yapılan çalışmalar için de geçerlidir. p- kumarik, ferulik ve vanilik asitlerin kadife yaprağından izole edilmiş hücrelerde, fotosentezi ve protein sentezini kuvvetli bir şekilde inhibe ettiği rapor edilmiştir [26]. Yine benzoik ve sinnamik asitlerin soya fasulyesi yapraklarında klorofil miktarını azalttığı [27], o- hidroksifenilasetik, ferulik ve p- kumarik asitlerin pirinç fidelerinde klorofil miktarını farklı oranlarda azalttığı [28] bildirilmiştir. Sinnamik asit in salatalık fidelerine etkilerinin araştırıldığı bir çalışmada, çeşitli büyüme parametreleri (transpirasyon hızı, fotosentetik verim ve klorofil a, klorofil b miktarları) üzerindeki inhibitif etkinin şiddet ve kalıcılığının konsantrasyon artışına paralel olarak arttığı bildirilmiştir [29]. Yüksek konsantrasyondaki fenolik bileşiklerin klorofil miktarında yarattığı bu azalmanın, klorofil biyosentezinin engellenmesi veya klorofil yıkımının hızlanması ya da her ikisinin birden sonucu olabileceği ileri sürülmüştür [30]. Bilindiği gibi fotosentetik pigmentlerin ve proteinlerin düzeyi çevresel ve içsel kökenli çok sayıda faktörden etkilenir. İçsel faktörlerin başında bitki büyüme maddeleri gelir. Osmotik ve toksik stresin de içinde bulunduğu çok sayıda stres faktörünün bitkilerdeki ABA ve etilen düzeyini artırdığı, sitokinin düzeyini azalttığı iyi bilinen bir durumdur. Bu çalışma, konunun hormonal boyut da araştırılmasının gerekli olduğunu göstermektedir. Tablo 1. Tohumları ıslatmadan itibaren 72 saat sonra elde edilen ve 4 gün süreyle ASA uygulanan bir haftalık mısır (Zea mays L. cv. Luce) fidelerinde tespit edilen taze ağırlık artışları (%). (Taze ağırlık değişimi %) Asetilsalisilik asit Konsantrasyonu (ppm) 0 ppm (Kontrol) 20 ppm 200 ppm 2000 ppm P değeri 166,44 ± 0,34 a 154,60 ± 0,47 ab 118,88 ±0,37 b 71,70 ± 0,20 c 0,000 (**) ** : p< 0,01; a,b,c : Aynı satırda farklı harfleri içeren grup ortalamaları arası farklar önemlidir (p< 0,01), n:

5 Asetilsalisilik Asit (ASA) in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinin Yaş Ağırlık değişimi, Pigment ve Protein İçerikleri Üzerine Etkileri Tablo 2. Tohumları ıslatmadan itibaren 72 saat sonra elde edilen ve 4 gün süreyle ASA uygulanan bir haftalık mısır (Zea mays L. cv. Luce) fidelerinin yapraklarında ölçülen pigment miktarları (mg.g -1. taze ağırlık). Pigment Çeşidi (mg.g -1. taze ağırlık) Asetilsalisilik asit Konsantrasyonu (ppm) 0 ppm (Kontrol ) 20 ppm 200 ppm 2000 ppm P değeri 0,975 0,877 0,744 0,031 (*) 0,281 0,217 0,189 0,027 (*) 0,153 0,145 0,138 0,098 ( ) Klorofil a 1,001 ± 0,03 a ± 0,04 ab ± 0,07 b ± 0,05 c Klorofil b 0,291 ± 0,006 a ± 0,01 a ± 0,03 b ± 0,008 b Karotenoidler 0,157 ± 0,01 a ± 0,01 a ± 0,01 a ± 0,003 a Tot. klorofil (kl.a + kl.b) 1,292 ± 0,04 a 1,259 ± 0,05 a 1,103 ± 0,12 b 0,934 ± 0,05 c 0,031 (*) * : p< 0,05; : p> 0,05; a,b,c : Aynı satırda farklı harfleri içeren grup ortalamaları arası farklar önemlidir (p< 0,05). Tablo 3. Tohumları ıslatmadan itibaren 72 saat sonra elde edilen ve 4 gün süreyle ASA uygulanan bir haftalık mısır (Zea mays L. cv. Luce) fidelerinde ölçülen protein miktarları (mg.g -1. taze ağırlık). (mg.g -1. taze ağırlık) Asetilsalisilik asit Konsantrasyonu (ppm) 0 ppm (Kontrol) 20 ppm 200 ppm 2000 ppm P değeri 2,023 ± 0,19 a 1,750 ± 0,22 ab 1,530 1,156 0,027 (*) ± 0,15 b ± 0,09 c * : p< 0,05; a,b,c : Aynı satırda farklı harfleri içeren grup ortalamaları arası farklar önemlidir (p< 0,05). 5. Kaynaklar: 1.Mitchell, A.G., Broadhead, J.F. (1967). Hydrolysis of solubilized Aspirin, J. Pharm. Sci., 56: Raskin, I., (1995). Salicylic acid. plant hormones physiology, Biochemistry and Molecular Biology, New York. USA. 3. Kling, G.J. and Meyer, J.M.M. (1983). Effects of phenolic compounds and IAA on adventitious root initiation in Cuttings of Phaseolus aureus, Acer saccharinum and Acer griseum, Hort Science, 18 (3): Shettel, N.L. and Balke, N.E. (1983). Plant growth response to several allelopathic chemicals, Weed Science, 31: Ferrarese, I., Moretto, P., Trainotti, L., Rascio, N. and Casadoro, G. (1996). Cellulase involvement in the abscission of peach and pepper leaves is affected by Salicylic acid, Journal of Experimental Botany, 47, Salisbury, F.B. and Ross, C.W. (1992). Plant Physiology, Editor Carey, J.C., Hormones and Growth Regulators, 18: Carswel, G.K., Johnson, C.M., Shillito R.D. and Harms, C.T. (1989). O-acetylsalicylic acid promotes colony formation from protoplast of an elite maize inbreed, Plant Cell rep., 8: Jung J.L., Friting, B., Hahne, G. (1993). Sunflower (Helianthus annus L.) pathogenesis - proteins. Induction by Aspirin (acetylsalicylic acid) and characterization, Plant Physiology, 1993, 101(3),

6 S. Çanakçı ve Ö. Munzuroğlu 9. Losanka, P., Pancheval, T., Uzunova, A. (1997). Salicylic acid, properties, biosynthesis and physiological role, Bulg. J. Plant Physiol., 23(1-2), Rajasekaran, L.R., Blake, T.J. (1999). New plant growth regulators protect photosynthesis and enhance growth under drought of jack pine seedlings, Journal of plant Growth Regulation. 18 ( 4), Rajasekaran, L.R., Blake, T.J. (1998). Early growth invigoration of jack pine seedlings by natural plant growth regulators, Trees- Structure and funktion, 12 (7), Pancheva, T.V., Popova, L.P. and Uzunova, A.N. (1996). Effects of Salicylic acid on growth and photosynthesis in barley plants, J. Plant Physiol., 149, Wajahatullah K., Balakrishnan P., Donald L.S. (2003). Photosynthetic responses of corn and soybean to foliar application of salicylates, J. Plant Physiol., Çanakçı, S. ve Munzuroğlu, Ö. (2002). Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ve mısır ( Zea mays L.) fidelerine kökten Asetilsalisilik asit uygulamasının transpirasyon hızı ve ağırlık değişimleri üzerine etkileri, Fırat Üniv. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14(2), Çanakçı, S. ve Munzuroğlu, Ö. (2000). Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ve mısır ( Zea mays L.) fidelerine yapraktan püskürtme yoluyla Asetilsalisilik asit uygulamasının transpirasyon hızı ve ağırlık değişimleri üzerine etkileri, Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 7 (1), Çanakçı, S. (2003). Effects of Acetylsalicylic acid on fresh weight, pigment and protein content of bean leaf discs (Phaseolus vulgaris L. ), Acta Biologica Hungarica, 54 (3-4), Larque-Saavedra, A. (1978). The antitranspirant effect of Acetylsalicylic acid on Phaseolus vulgaris L, Physiol. Plant., 43, Larque-Saavedra, A. (1979). Stomatal closure in response to Acetylsalicylic acid treatments, Z. Pflanzen physiol., 93: Baltepe, Ş., Bilaloğlu, R. ve Yürekli, A.K. (1982). Bitki Fizyolojisi I (Bitki Metabolizması) Laboratuar Kılavuzu, E.Ü. Fen Fakültesi Yayınları, Ekim, No:29, Witham, F.H., Blaydes, D.F. and Dewlin, R.M. (1971). Experiments in Plant Physiology, New York, Von Nostrand Reinhold Company, Ross, W.C. (1974). Plant Physiology Laboratory Manual, Wadsworth Publishing Company Inc. Belmont, California, U.S.A.pp: Larson, L.A. and Beevers H. (1965). Amino acid metabolism in young pea seedlings, Plant Physiology, 40: Lowry, O.H., Rosebrough, N.J. and Randall, R.J. (1951). Protein measurement with Folin phenol reagent, Journal of Biological Chemistry, Itai, C., Ben-Zioni, A. and Ordin, L. (1973). Correlative changes in endogenous hormone levels and shoot growth induced by short heat treatments to the root, Physiol. Plant., 29: Çanakçı, S. ve Munzuroğlu, Ö. (2004). Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) çeliklerinde ağırlık değişimleri, pigment ve protein miktarları üzerine Asetilsalisilik asit ve tuz (NaCI) uygulamasının karşılıklı etkileri, Gazi Üniv. Eğitim Fak. Dergisi. 24 (1), 25-40, Ph.D. Thesis, University of Turkey. 26. Mersie, W. and Singh.M. (1993). Phenolic acids affect photosynthesis and protein synthesis by isolated leaf cells of velvet-leaf, J. Chem. Ecol., 19: Baziramakenga, R., Simara, R.R. and Leroux, G.D. (1994). Effects of Benzoic and Cinnamic acids on growth, mineral composition, and chlorophyll content of soybean, J. Chem. Ecol., 20: Yang, C.M., Chang I.F., Lin, S.J. and Chou, C.H. (2004). Effects of three allelopathic phenolics on chlorophyll accumulation of rice (Oryza sativa) seedlings: II. Stimulation of consumption-orientation, Bot. Bull. Acad. Sin., 45: Wu, F., Pan, K. and Zhou X. (2005). Effects of Cinnamic acid on physiological characteristics of Cucumis sativus seedling, Ying Yong Sheng Tai Xue Bao: The journal of applied ecology, 16 (5): Yang, C.M., Lee, C.N. and Chou, C.H. (2002). Effects of three allelopathic phenolics on chlorophyll accumulation of rice (Oryza sativa) seedlings: I. Inhibition of supplyorientation, Bot. Bull. Acad. Sin., 43:

Asetilsalisilik Asit in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinde Büyüme ve Transpirasyon Hızı Üzerine Etkileri

Asetilsalisilik Asit in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinde Büyüme ve Transpirasyon Hızı Üzerine Etkileri Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Üniv. 18 (4), 479-484, 2006 18 (4), 479-484, 2006 Asetilsalisilik Asit in Mısır (Zea mays L.) Fidelerinde Büyüme ve Transpirasyon Hızı Üzerine

Detaylı

İYON DEĞİŞİMİ AMAÇ : TEORİK BİLGİLER :

İYON DEĞİŞİMİ AMAÇ : TEORİK BİLGİLER : Gazi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı III DENEY NO : 3b İYON DEĞİŞİMİ AMAÇ : İyon değişim kolonunun yükleme ve/veya geri kazanma işlemi sırasındaki davranışını

Detaylı

Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ

Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ FARKLI ŞEKİL VE DOZLARDA UYGULANAN TKİ HÜMAS IN EKMEKLİK BUĞDAYIN BAYRAK YAPRAK BESİN ELEMENTİ KONSANTRASYONU, VERİM VE TANE PROTEİN KAPSAMINA ETKİLERİ Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ Bu

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7 İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer

Detaylı

Songül ÇANAKÇI Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü. Elazığ-TÜRKİYE

Songül ÇANAKÇI Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü. Elazığ-TÜRKİYE GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı1 (2004) 23-40 Fasulye (Phaseolus Vulgaris L.) Çeliklerinde Ağırlık Değişimleri, Pigment ve Protein Miktarları Üzerine Asetilsalisilik Asit ve Tuz (NaCl)

Detaylı

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir.

-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. Bursa nın 25 Büyük Firması araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onuncu kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI

SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI SANAYİNİN KÂRLILIK ORANLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI 23 Kasım 2013 Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), hazırladığı araştırmaya dayalı olarak aşağıdaki görüşleri bildirdi: 2001 Krizi sonrasında

Detaylı

Altın sandığım bileziğim neden karardı?

Altın sandığım bileziğim neden karardı? Altın sandığım bileziğim neden karardı? Kimya konusu: Karışımlar Konu başlığı ile kimya konusu arasındaki ilişki: Soy metal olan altının gümüş ile karıştırıldığında gümüşün havadaki SO2 ile etkileşimiyle

Detaylı

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Yrd.Doç.Dr. İlknur M. GÖNENÇ Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü ANKARA ÜNİVERSİTESİ-ALTINDAĞ BELEDİYESi İŞ

Detaylı

BOYAR MADDELERDE AKTİF KARBONUN ADSORPLANMA ÖZELLİĞİNE HİDROJEN PEROKSİTİN ETKİSİ

BOYAR MADDELERDE AKTİF KARBONUN ADSORPLANMA ÖZELLİĞİNE HİDROJEN PEROKSİTİN ETKİSİ TÜBİTAK BİDEB KİMYA LİSANS ÖĞRENCİLERİ KİMYAGERLİK, KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ, KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BİYOMÜHENDİSLİK ARAŞTIRMA PROJESİ KİMYA 3 (Çalıştay 2012) KİMYA PROJE RAPORU GRUP AKTİF PROJE ADI BOYAR MADDELERDE

Detaylı

KATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi)

KATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi) KATEGORİSEL VERİ ANALİZİ (χ 2 testi) 1 Giriş.. Değişkenleri nitel ve nicel değişkenler olarak iki kısımda inceleyebiliriz. Şimdiye kadar hep nicel değişkenler için hesaplamalar ve testler yaptık. Fakat

Detaylı

BOR KATKILI HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

BOR KATKILI HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU BOR KATKILI HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU MUSTAFA UĞURLU MERSİN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ MERSİN HAZİRAN - 2015 BOR KATKILI

Detaylı

http://acikogretimx.com

http://acikogretimx.com 2009 VS 1321-1. Maliyet gideri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? MLiYET MUHSEBESi 3. işletmede, (Y) Cinsi malzeme ile ilgili ayına ilişkin bilgiler şöyledir: ) işletmenin sahip olduğu

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011 EKONOMİK GELİŞMELER Haziran - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ.. 2 İTHALAT

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

Biresin CR120 Kompozit reçine sistemi

Biresin CR120 Kompozit reçine sistemi Ürün Bilgi Formu Versiyon 07 / 2010 Biresin CR120 Kompozit reçine sistemi Tooling & Composites Kullanma yerleri Vakum infüzyon ve enjeksiyon için Özellikle yüksek sıcaklık dayanımı gerektiren uygulamalarda

Detaylı

DNA Đzolasyonu. Alkaline-SDS Plasmit Minipreleri. Miniprep ler bakteri kültüründen plasmit DNA sı izole etmenizi sağlar.

DNA Đzolasyonu. Alkaline-SDS Plasmit Minipreleri. Miniprep ler bakteri kültüründen plasmit DNA sı izole etmenizi sağlar. DNA Đzolasyonu Saflaştırılmak istenen DNA ya genomik DNA dır ya da genomik olmayan mtdna, chldna, plasmit DNAsıdır.DNA izolasyon kitleri, genomik ve genomik olmayan DNA izole etmemizi sağlayan standartlaştırılmış

Detaylı

Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi

Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Görsel Tasarım İlkelerinin BÖTE Bölümü Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Cahit CENGİZHAN Duygu ATEŞ Öğretim Görevlisi Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri

Detaylı

Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi

Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi Deneysel Verilerin Değerlendirilmesi Ölçme-Birimler-Anlamlı Rakamlar Ölçme: Bir nesnenin bazı özelliklerini (kütle, uzunluk vs..) standart olarak belirlenmiş birimlere göre belirlenmesi işlemidir (ölçüm,

Detaylı

Phaseolus vulgaris L. de Salisilik Asit Uyarımlı Bazı Fizyolojik ve Biyokimyasal Değişimler

Phaseolus vulgaris L. de Salisilik Asit Uyarımlı Bazı Fizyolojik ve Biyokimyasal Değişimler F. Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17 (2), 319-326, 2005 Phaseolus vulgaris L. de Salisilik Asit Uyarımlı Bazı Fizyolojik ve Biyokimyasal Değişimler Bengü TÜRKYILMAZ, Lale Y. AKTAŞ Avni GÜVEN*

Detaylı

LDPE/EVOH Harmanlarının Hazırlanması, Karakterizasyonu ve Bazı Özellikleri

LDPE/EVOH Harmanlarının Hazırlanması, Karakterizasyonu ve Bazı Özellikleri LDPE/EVOH Harmanlarının Hazırlanması, Karakterizasyonu ve Bazı Özellikleri Melike Demirci, Nevra Ercan, Ali Durmuş, Ahmet Kaşgöz * İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

Şeker Pancarı Hasadı. Hakan Yılmaz AYAN Mehmet BAKAY Emrah ASAR. Prof. Dr. Can ERTEKİN

Şeker Pancarı Hasadı. Hakan Yılmaz AYAN Mehmet BAKAY Emrah ASAR. Prof. Dr. Can ERTEKİN Şeker Pancarı Hasadı Hakan Yılmaz AYAN Mehmet BAKAY Emrah ASAR Prof. Dr. Can ERTEKİN 1 Şeker Pancarı Etli kökünden şeker elde edilen, ıspanakgillerden 2yıllık tarım bitkisidir. 1 yıl vejetatif organları,

Detaylı

Uzaktan Algılama Teknolojileri

Uzaktan Algılama Teknolojileri Uzaktan Algılama Teknolojileri Ders 9 Hiperspektral Görüntülemenin Sivil, Endüstriyel ve Askeri Uygulamaları Alp Ertürk alp.erturk@kocaeli.edu.tr Arkeoloji: Eser Analizi Arkeoloji: Eser Analizi Hiperspektral

Detaylı

İleri Yapı Malzemeleri (CE 542) Ders Detayları

İleri Yapı Malzemeleri (CE 542) Ders Detayları İleri Yapı Malzemeleri (CE 542) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İleri Yapı Malzemeleri CE 542 Güz 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i CE 210 İnşaat

Detaylı

İLÇEMİZ İLKOKULLARINDA GÖREVLİ SINIF VE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MESLEKİ ÇALIŞMA PROGRAMI

İLÇEMİZ İLKOKULLARINDA GÖREVLİ SINIF VE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MESLEKİ ÇALIŞMA PROGRAMI İLÇEMİZ İLKOKULLARINDA GÖREVLİ SINIF VE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN 2013-2014 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MESLEKİ ÇALIŞMA PROGRAMI (Sınıf Öğretmenleri, Okul Öncesi Öğretmenleri) ETKİNLİĞİN İÇERİĞİ VE HER DERS

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Yazma Becerileri 2 YDA 106 2 4+0 4 5

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Yazma Becerileri 2 YDA 106 2 4+0 4 5 DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Yazma Becerileri 2 YDA 106 2 4+0 4 5 Ön Koşul Dersleri Yazma Becerileri 1 Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Almanca Lisans Zorunlu

Detaylı

BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1

BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 1 BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 Belli bir özelliğe yönelik yapılandırılmış gözlemlerle elde edilen ölçme sonuçları üzerinde bir çok istatistiksel işlem yapılabilmektedir. Bu işlemlerin bir kısmı

Detaylı

DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST)

DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) DENEY NO: 9 ÜÇ EKSENLİ BASMA DAYANIMI DENEYİ (TRIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. AMAÇ: Bu deney, üç eksenli sıkışmaya maruz kalan silindirik kayaç örneklerinin makaslama dayanımı parametrelerinin saptanması

Detaylı

Biçimli ve güzel bacaklara sahip olmak isteyen kadınlar, estetik cerrahların

Biçimli ve güzel bacaklara sahip olmak isteyen kadınlar, estetik cerrahların Plastik Cerrahlar Biçimli Bacaklar için Çalışıyor Biçimli ve güzel bacaklara sahip olmak isteyen kadınlar, estetik cerrahların kapısını çalıyor. Estetik ve Plastik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Akın Yücel,

Detaylı

Kursların Genel Görünümü

Kursların Genel Görünümü Yayınlanma tarihi: 15 Haziran 2013 YÖNETİCİ ÖZETİ İlki 15 Mart 2012 tarihinde yayınlanan UMEM Beceri 10 Meslek Kursları İzleme Bülteni, geçmiş dönemlere ait verilerin sistematik olarak takip edilmesi ihtiyacına

Detaylı

Amaç Günümüzde birçok alanda kullanılmakta olan belirtisiz (Fuzzy) kümelerin ve belirtisiz istatistiğin matematik kaygısı ve tutumun belirlenmesinde k

Amaç Günümüzde birçok alanda kullanılmakta olan belirtisiz (Fuzzy) kümelerin ve belirtisiz istatistiğin matematik kaygısı ve tutumun belirlenmesinde k Matematik Kaygısının Belirlenmesinde Belirtisiz İstatistiğin Kullanılması Doç. Dr. Necla Turanlı Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi OFMA Bölümü Matematik Eğitimi Anabilim Dalı turanli@hacettepe.edu.tr

Detaylı

Türk Deri Hazır Giyim Sektöründeki Küçük Ölçekli İşletmelerin Markalaşma Düzeylerinin Araştırılması Grafik 1. İşletmelerin Sahip Oldukları Marka Sayılarının Dağılımı Grafik 2. İşletmelerin Markalara Sahip

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

TEBLİĞ. Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1)

TEBLİĞ. Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1) Dış Ticaret Müsteşarlığından : TEBLİĞ Çin Halk Cumhuriyeti Menşeli Malların İthalatında Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/1) Kapsam MADDE 1 - (1) Bu Tebliğ; 20/8/2005 tarihli ve 25912

Detaylı

İhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise

İhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise EFQM MÜKEMMELLİK MODELİ Ve ÖZDEĞERLENDİRME İhtiyacınız, tüm sisteminizin kurumsallaşmasını sağlayacak bir kalite modeli ise 1 EFQM Mükemmellik Modeli toplamı 100 puan eden 9 ana kriter üzerine kurulmuştur.

Detaylı

Test Geliştirme. Testin Amacı. Ölçülecek Özelliğin Belirlenmesi 08.04.2014. Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN 08.04.2014 3 08.04.

Test Geliştirme. Testin Amacı. Ölçülecek Özelliğin Belirlenmesi 08.04.2014. Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN 08.04.2014 3 08.04. BÖLÜM 7 Test Geliştirme Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cetinerdogan@gmail.com Test Geliştirme Testler gözlenemeyen özelliklerin gözlenebilir hale getirilmesi veya hedef kazanımların kazandırılıp kazandırılmadığını

Detaylı

Davranışçı Yaklaşımda Öğrenme Kuramları

Davranışçı Yaklaşımda Öğrenme Kuramları Davranışçı Yaklaşımda Öğrenme Kuramları K LASİK K O ŞULLA M A : I. PAVL O V E D İMSE L K O ŞULLAMA: B U R K HUS F R E D E R IC SKıNNER KLASİK KOŞULLAMA Pavlov un, köpeklerin mide ve tükürük salgılarını

Detaylı

BISTEP nedir? BISTEP ne yapar?

BISTEP nedir? BISTEP ne yapar? BISTEP nedir? BISTEP, şirketlerin kurumsallaşma sürecine destek olmak amacıyla Borsa İstanbul ve Koç Üniversitesi tarafından tasarlanmış bir programdır. Program, şirketlerin kurumsallaşma basamaklarını

Detaylı

HİDROLİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ TEST YÖNTEM VE SONUÇLARI

HİDROLİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ TEST YÖNTEM VE SONUÇLARI 37 HİDROLİK SIZDIRMAZLIK ELEMANLARININ TEST YÖNTEM VE SONUÇLARI Fatih KÖMÜRCÜ Cavit Nail KUBALI ÖZET Bu çalışmada, hidrolik silindirlerde kullanılan sızdırmazlık elemanlarının test yöntemi ve bunların

Detaylı

ÇİNKO EKSTRAKSİYON ARTIĞINDAN ARDIŞIK OLARAK UYGULANAN SÜLFÜRİK ASİT KAVURMASI-SU LİÇİ VE NaCl LİÇİ YÖNTEMLERİYLE ÇİNKO VE KURŞUNUN GERİ KAZANILMASI

ÇİNKO EKSTRAKSİYON ARTIĞINDAN ARDIŞIK OLARAK UYGULANAN SÜLFÜRİK ASİT KAVURMASI-SU LİÇİ VE NaCl LİÇİ YÖNTEMLERİYLE ÇİNKO VE KURŞUNUN GERİ KAZANILMASI ÇİNKO EKSTRAKSİYON ARTIĞINDAN ARDIŞIK OLARAK UYGULANAN SÜLFÜRİK ASİT KAVURMASI-SU LİÇİ VE NaCl LİÇİ YÖNTEMLERİYLE ÇİNKO VE KURŞUNUN GERİ KAZANILMASI M.Deniz TURAN*, H.Soner ALTUNDOĞAN**, Fikret TÜMEN**

Detaylı

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular

Detaylı

4.2. SAYISAL MANTIK SEVİYELERİ VE DALGA FORMLARI

4.2. SAYISAL MANTIK SEVİYELERİ VE DALGA FORMLARI 4. TEMEL DİJİTAL ELEKTRONİK 1 Yarı iletkenlerin ucuzlaması, üretim tekniklerinin hızlanması sonucu günlük yaşamda ve işyerlerinde kullanılan aygıtların büyük bir bölümü dijital elektronik devreli olarak

Detaylı

İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANI 25 TEMMUZ 2015 KİK GENEL TEBLİĞİ VE HİZMET ALIMLARI UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER DURSUN AKTAĞ

İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANI 25 TEMMUZ 2015 KİK GENEL TEBLİĞİ VE HİZMET ALIMLARI UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER DURSUN AKTAĞ İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANLIĞI 25 TEMMUZ 2015 KİK GENEL TEBLİĞİ VE HİZMET ALIMLARI UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER DURSUN AKTAĞ DAİRE BAŞKANI Kamu İhale Kurumu KİK Genel Tebliğinin

Detaylı

AYNI ÇALIŞMA ŞARTLARINDA ÜÇ FARKLI SOĞUTMA SİSTEMİNİN KARŞILAŞTIRMALI PERFORMANS ANALİZİ

AYNI ÇALIŞMA ŞARTLARINDA ÜÇ FARKLI SOĞUTMA SİSTEMİNİN KARŞILAŞTIRMALI PERFORMANS ANALİZİ AYNI ÇALIŞMA ŞARTLARINDA ÜÇ FARKLI SOĞUTMA SİSTEMİNİN KARŞILAŞTIRMALI PERFORMANS ANALİZİ Bayram KILIÇ Arzu ŞENCAN ŞAHİN Osman İPEK ÖZET Bu çalışmada, aynı çalışma şartlarında çalışan tek kademeli soğutma

Detaylı

Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 5)

Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 5) Birsen Özdemir - Müdür / Audit Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetlere İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 5) Amaç (a) Satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılma

Detaylı

Taş, Yaman ve Kayran. Altan KAYRAN. akayran@metu.edu.tr ÖZET

Taş, Yaman ve Kayran. Altan KAYRAN. akayran@metu.edu.tr ÖZET HAVA TAŞITLARINA UYGULANAN GÜÇLENDİRİLMİŞ, SİLİNDİRİK BİR DIŞ DEPONUN YAPISAL ANALİZİ Caner TAŞ ASELSAN, MST Mekanik Tasarım Müdürlüğü, Macunköy 06370, ANKARA, tas@aselsan.com.tr Yavuz YAMAN Orta Doğu

Detaylı

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve

Detaylı

Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar

Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar Journal of Language and Linguistic Studies Vol.2, No.2, October 2006 Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar Öz Problem durumu:tekrar, düzeltme ile başarı ve erişi arasında anlamlı bir

Detaylı

http://acikogretimx.com

http://acikogretimx.com 09 S 0- İstatistik sorularının cevaplanmasında gerekli olabilecek tablolar ve ormüller bu kitapçığın sonunda verilmiştir.. şağıdakilerden hangisi istatistik birimi değildir? ) Doğum B) ile C) Traik kazası

Detaylı

Proje konularından istediğiniz bir konuyu seçip, hazırlamalısınız.

Proje konularından istediğiniz bir konuyu seçip, hazırlamalısınız. 5. SINIF MATEMATİK PROJE KONULARI (2012-2013) Atatürk ün geometri alanında yaptığı çalışmaların ülkemizdeki geometri öğretimine katkılarını açıklayınız. Geometrik cisimlerin (prizmalar ve piramitler) günlük

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

BÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM

BÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 178 BÖLÜM 1 : Kararların Sınıflandırılması... 179 1.1. Alınan Kararlar... 179 1.2. Kararların İhale Türlerine Göre Sınıflandırılması....180 BÖLÜM 2 : Sonuç Kararlarının Sınıflandırılması...

Detaylı

TOKSİKOLOJİ BİLİM DALI Toksikoloji Programı

TOKSİKOLOJİ BİLİM DALI Toksikoloji Programı TOKSİKOLOJİ BİLİM DALI Toksikoloji Programı Programa Kabul Koşulları: Yüksek Lisans: Eczacılık Fakültesi (8 yarıyıllık fakülte mezunu), Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji ve Kimya bölümleri, Mühendislik Fakültelerinin

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

X IŞINLARI FLÜORESANS SPEKTROMETRESİNDE İÇ STANDART KULLANILARAK YAPILAN BARYUM, STRONSİYUM VE DEMİR NİCEL ANALİZLERİ

X IŞINLARI FLÜORESANS SPEKTROMETRESİNDE İÇ STANDART KULLANILARAK YAPILAN BARYUM, STRONSİYUM VE DEMİR NİCEL ANALİZLERİ X IŞINLARI FLÜORESANS SPEKTROMETRESİNDE İÇ STANDART KULLANILARAK YAPILAN BARYUM, STRONSİYUM VE DEMİR NİCEL ANALİZLERİ Ercan ALPARSLAN, Taner SALTOĞLU ve Tanıl AKYÜZ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü XRF

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama

Detaylı

STYROPOR ĐÇEREN ÇĐMENTO VE ALÇI BAĞLAYICILI MALZEMELERĐN ISIL VE MEKANĐK ÖZELLĐKLERĐ*

STYROPOR ĐÇEREN ÇĐMENTO VE ALÇI BAĞLAYICILI MALZEMELERĐN ISIL VE MEKANĐK ÖZELLĐKLERĐ* STYROPOR ĐÇEREN ÇĐMENTO VE ALÇI BAĞLAYICILI MALZEMELERĐN ISIL VE MEKANĐK ÖZELLĐKLERĐ* Yaşar BĐÇER1 - M.Şükrü YILDIRIM - Cengiz YILDIZ Fırat Üniversitesi ÖZET Son yıllarda gerek enerji talebi ve maliyetleri,

Detaylı

RİSK ANALİZİ VE. İşletme Doktorası

RİSK ANALİZİ VE. İşletme Doktorası RİSK ANALİZİ VE MODELLEME İşletme Doktorası Programı Bölüm - 1 Portföy Teorisi Bağlamında Risk Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar 1 F23 F1 Risk Kavramı ve Riskin Ölçülmesi Risk istenmeyen bir olayın olma

Detaylı

1.0. OTOMATİK KONTROL VANALARI UYGULAMALARI

1.0. OTOMATİK KONTROL VANALARI UYGULAMALARI 1.0. OTOMATİK KONTROL VANALARI UYGULAMALARI Otomatik kontrol sistemlerinin en önemli elemanları olan motorlu vanaların kendilerinden beklenen görevi tam olarak yerine getirebilmeleri için, hidronik devre

Detaylı

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü - doi: 10.17932/ IAU.IAUD.m.13091352.2015.7/26.15-21 Şerzan ASLAN 1

Detaylı

1. Toplam talep eğrisi için aşlağıdakilerden hangisi doğrudur?

1. Toplam talep eğrisi için aşlağıdakilerden hangisi doğrudur? SORULAR 1. Toplam talep eğrisi için aşlağıdakilerden hangisi doğrudur? A. Bir ekonominin tüm fiyat seviyelerinden talep ettiği ara malların toplam miktarıdır. B. Bir ekonominin tek fiyat seviyesinden talep

Detaylı

GENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ

GENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yıl:2003 (2) Sayı:14 63 GENEL BİYOLOJİ UYGULAMALARINDA AKADEMİK BAŞARI VE KALICILIĞA CİNSİYETİN ETKİSİ Arş.Gör.Esra ÖZAY* Arş.Gör.Dr.İjlal OCAK* Gürbüz OCAK**

Detaylı

VEZNE PROGRAMINDA POSTA ÜCRETİ İLE İLGİLİ YAPILAN DÜZENLEMELER (Vezne Sürüm: 4.3.0.5) 02.09.2010

VEZNE PROGRAMINDA POSTA ÜCRETİ İLE İLGİLİ YAPILAN DÜZENLEMELER (Vezne Sürüm: 4.3.0.5) 02.09.2010 VEZNE PROGRAMINDA POSTA ÜCRETİ İLE İLGİLİ YAPILAN DÜZENLEMELER (Vezne Sürüm: 4.3.0.5) 02.09.2010 İÇİNDEKİLER 1. EK ÜCRETLERDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER... 2 a. Tarife ve Kademe Ayarları (F4) Ekranında Yapılan

Detaylı

Faaliyet Alanları. 22 Aralık 2014. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

Faaliyet Alanları. 22 Aralık 2014. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 22 Aralık 214 Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 214 eğitim yılında doldurulmuş olan Bölümü Değerlendirme Anket Formları Raporu. Öğrencilerin staj yaptıkları firmaların doldurduğu

Detaylı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne

Detaylı

İçindekiler. Ankara Üniversitesi nde Nitelikli Araştırma Projesi Üretim Altyapısının Geliştirilmesi. e-bülten. Bir Yılın Panoroması

İçindekiler. Ankara Üniversitesi nde Nitelikli Araştırma Projesi Üretim Altyapısının Geliştirilmesi. e-bülten. Bir Yılın Panoroması Ankara Üniversitesi nde Nitelikli Araştırma Projesi Üretim Altyapısının Geliştirilmesi e-bülten 0 2 İçindekiler Bir Yılın Panoroması 1000 Projeleri Kapsamında Ankara Üniversitesi nce Yapılan çalışmalar

Detaylı

ĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş

ĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş 1 ĐHRACAT AÇISINDAN ĐLK 250 Prof. Dr. Metin Taş Gazi Üniversitesi Arş. Gör. Özgür Şahan Gazi Üniversitesi 1- Giriş Bir ülke ekonomisine ilişkin değerlendirme yapılırken kullanılabilecek ölçütlerden birisi

Detaylı

Ölçme ve Kontrol Ders Notları

Ölçme ve Kontrol Ders Notları Ölçme ve Kontrol Ders Notları Namık Kemal Üniversitesi Hayrabolu Meslek Yüksek Okulu Öğretim Görevlisi Ahmet DURAK ÖLÇME Bilinen bir değerin aynı cinsten bilinmeyen bir değer içinde ne kadar olduğunun

Detaylı

Cebir Notları. Bağıntı. 1. (9 x-3, 2) = (27, 3 y ) olduğuna göre x + y toplamı kaçtır? 2. (x 2 y 2, 2) = (8, x y) olduğuna göre x y çarpımı kaçtır?

Cebir Notları. Bağıntı. 1. (9 x-3, 2) = (27, 3 y ) olduğuna göre x + y toplamı kaçtır? 2. (x 2 y 2, 2) = (8, x y) olduğuna göre x y çarpımı kaçtır? www.mustafayagci.com, 003 Cebir Notları Mustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com (a, b) şeklinde sıra gözetilerek yazılan ifadeye sıralı ikili Burada a ve b birer sayı olabileceği gibi herhangi iki nesne

Detaylı

Emeklilik Taahhütlerinin Aktüeryal Değerlemesi 31.12.2010 BP Petrolleri A.Ş.

Emeklilik Taahhütlerinin Aktüeryal Değerlemesi 31.12.2010 BP Petrolleri A.Ş. Emeklilik Taahhütlerinin Aktüeryal Değerlemesi 31.12.2010 BP Petrolleri A.Ş. 30 Eylül 2011 BP Petrolleri A.Ş. İçin hazırlanmıştır Aon Hewitt Tarafından hazırlanmıştır Bu rapor, içerdiği gizli ve kuruma

Detaylı

CSD-OS İşletim Sistemi Projesi - Fonksiyon Açıklama Standardı

CSD-OS İşletim Sistemi Projesi - Fonksiyon Açıklama Standardı CSD-OS İşletim Sistemi Projesi - Fonksiyon Açıklama Standardı C ve Sistem Programcıları Derneği Kasım 2002 İçindekiler: 1 -GIRIŞ 3 1.1.NEDEN STANDARTLARA IHTIYACIMIZ VAR? 3 2 -İMLA VE YAZIM 3 2.1.TÜRKÇE

Detaylı

2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU

2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU 2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.10.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Eylül ayında Tüketici

Detaylı

Tablo 2 Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı

Tablo 2 Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı Kod Bilim Alanı Koşul No 20 Biyoloji 21 202 Fizik 21 205 İstatistik 21 201 Kimya 21 204 Matematik 21 206 Moleküler Biyoloji ve Genetik 21 Koşul No Başvuru Şartları Puan 21 Fen Bilimleri ve Matematik temel

Detaylı

YILDIZ JOURNAL OF ART AND DESIGN Volume: 2, Issue: 1, 2015, pp 19-25

YILDIZ JOURNAL OF ART AND DESIGN Volume: 2, Issue: 1, 2015, pp 19-25 ALÜMİNA - SİLİS MİKTAR VE ORANININ SIR ÖZELLİKLERİNE ETKİLERİ THE EFFECTS OF ALUMINA-SILICA AMOUNTS AND RATIO OF ON THE GLAZE PROPERTIES Öz Ensar TAÇYILDIZ* *Anadolu Üniversitesi Porsuk Meslek Yüksekokulu,

Detaylı

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜKLERİ ARAŞTIRMA KONUSU ÖNCELİKLERİ KAVAK VE HIZLI GELİŞEN ORMAN AĞAÇLARI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ/İZMİT

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜKLERİ ARAŞTIRMA KONUSU ÖNCELİKLERİ KAVAK VE HIZLI GELİŞEN ORMAN AĞAÇLARI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ/İZMİT ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜKLERİ ARAŞTIRMA KONUSU ÖNCELİKLERİ KAVAK VE HIZLI GELİŞEN ORMAN AĞAÇLARI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ/İZMİT 1. Kavak ve söğüt ağaçlandırmaları 2. Hızlı gelişen türlerle endüstriyel

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI KAMUDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PANELİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI Uzm. Yusuf DUMAN İSG Koordinatörü / İş Güvenliği Uzmanı Mayıs/2016 (1/55) 6331 SAYILI İSG KANUNU İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

Detaylı

UYGUNLUK ve YERİNDELİK TESTİ

UYGUNLUK ve YERİNDELİK TESTİ UYGUNLUK ve YERİNDELİK TESTİ Bu anketin amacı, Alım satıma aracılık ve halka arza aracılık faaliyetleri kapsamında size sunulacak ürün veya hizmetin risklerini anlayabilecek bilgi ve tecrübeye sahip olup

Detaylı

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER Şekil-1: BREADBOARD Yukarıda, deneylerde kullandığımız breadboard un şekli görünmektedir. Bu board üzerinde harflerle isimlendirilen satırlar ve numaralarla

Detaylı

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN HİZMET ALIMLARINDA UYGULANACAK FİYAT FARKINA İLİŞKİN ESASLAR

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN HİZMET ALIMLARINDA UYGULANACAK FİYAT FARKINA İLİŞKİN ESASLAR 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN HİZMET ALIMLARINDA UYGULANACAK FİYAT FARKINA İLİŞKİN ESASLAR RESMİ GAZETE SAYISI: 28751 RESMİ GAZETE TARİHİ: 31.08.2013 KARAR SAYISI: 2013/5215 KARAR TARİHİ:

Detaylı

II- İŞÇİLERİN HAFTALIK KANUNİ ÇALIŞMA SÜRESİ VE FAZLA MESAİ ÜCRET ALACAKLARI

II- İŞÇİLERİN HAFTALIK KANUNİ ÇALIŞMA SÜRESİ VE FAZLA MESAİ ÜCRET ALACAKLARI I- GİRİŞ 1475 sayılı İş Kanunu nun 61. maddesinde işçilerin haftalık çalışma süresi 48 saat olarak belirlendiği için, 30.07.1983 tarihine kadar, 1475 sayılı Kanunu na göre çalışan işçilere, bir aylık dönemde,

Detaylı

SINAV ŞARTNAMESİ ( TURİZM SEKTÖRÜ )

SINAV ŞARTNAMESİ ( TURİZM SEKTÖRÜ ) AMAÇ: Bu sınav şartnamesi, Turizm, Konaklama, Yiyecek ve İçecek Sektöründeki yetki kapsamımızdaki yeterliliklerin gerektirdiği bilgi, beceri, yetkinlikleri ölçmek ve değerlendirmek için yapılan sınavların

Detaylı

KAVRAMLAR. Büyüme ve Gelişme. Büyüme. Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır.

KAVRAMLAR. Büyüme ve Gelişme. Büyüme. Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır. KAVRAMLAR Büyüme ve Gelişme Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır. Büyüme Büyüme, bedende gerçekleşen ve boy uzamasında olduğu gibi sayısal (nicel) değişikliklerle ifade edilebilecek yapısal

Detaylı

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU

TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU I TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Adem AKYOL tarafından hazırlanan Denizli İli Honaz İlçesinde

Detaylı

3- Kayan Filament Teorisi

3- Kayan Filament Teorisi 3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve

Detaylı

Mobil Yazılım Mühendisliği (SE 570) Ders Detayları

Mobil Yazılım Mühendisliği (SE 570) Ders Detayları Mobil Yazılım Mühendisliği (SE 570) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Mobil Yazılım Mühendisliği SE 570 Her İkisi 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU

2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU 2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.04.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Mart ayında Tüketici

Detaylı

İST60 TELESKOBU PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ ve İLK GÖZLEMLER

İST60 TELESKOBU PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ ve İLK GÖZLEMLER İST6 TELESKOBU PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ ve İLK GÖZLEMLER Mehmet TÜYSÜZ,2, Tunç ŞENYÜZ 2, Çağlar PÜSKÜLLÜ,2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü 2 Çanakkale Onsekiz

Detaylı

İnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması

İnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması İnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması Latif Onur Uğur Süslü Sokak No: 4/2 Mebusevleri, Beşevler, 06580 Ankara E-Posta: latifugur@mynet.com, onurugurtr@yahoo.com

Detaylı

Sosyal ve Kültürel Etkinliklere Katılım (ORY 400) Ders Detayları

Sosyal ve Kültürel Etkinliklere Katılım (ORY 400) Ders Detayları Sosyal ve Kültürel Etkinliklere Katılım (ORY 400) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Sosyal ve Kültürel Etkinliklere Katılım ORY 400 Bahar 0

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ PUREZONE CİHAZI TEST RAPORU

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ PUREZONE CİHAZI TEST RAPORU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ PUREZONE CİHAZI TEST RAPORU Prof.Dr. Gülen GÜLLÜ Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü 06800 Beytepe Ankara OCAK 2010 Amaç: Bu çalışmada, Shenzhen

Detaylı

Adiposit

Adiposit Tip 2 diyabetik obez kadınlarda adiponektin diyabetik nefropati ilişkisi Dr. Murat Şakacı S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği Adiposit Adipokinler Antidiyabetik Antiinflamatuvar

Detaylı

YÖNETMELİK DAİR YÖNETMELİK

YÖNETMELİK DAİR YÖNETMELİK 7 Temmuz 2012 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28346 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: YÖNETMELİK TAHIL TOHUMU SERTİFİKASYONU VE PAZARLAMASI YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE

Detaylı

Seyrüsefer Yardımcıları (AVM310) Ders Detayları

Seyrüsefer Yardımcıları (AVM310) Ders Detayları Seyrüsefer Yardımcıları (AVM310) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Seyrüsefer Yardımcıları AVM310 Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin

Detaylı

Ders içeriği (10. Hafta)

Ders içeriği (10. Hafta) Ders içeriği (10. Hafta) 10. Makro ekonomik kavramlar 10.1. Mikro Ekonomi ve Makro Ekonomi Ayrımı 10.2. Makro Ekonominin İlgilendiği Konular 10.3. Ekonomik Süreç 10.1. Mikro Ekonomi ve Makro Ekonomi Ayrımı

Detaylı

MICROSOFT EXCEL SOLVER PROGRAMI. Y. Doç. Dr. Y. İlker Topcu

MICROSOFT EXCEL SOLVER PROGRAMI. Y. Doç. Dr. Y. İlker Topcu MICROSOFT EXCEL SOLVER PROGRAMI Y. Doç. Dr. Y. İlker Topcu DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELLERİNİ HESAP TABLOLARI (SPREADSHEETS) İLE ÇÖZME Hesap tablosu programlarının (Microsoft Excel, Lotus 1-2-3 ve Borland's

Detaylı

HAYALi ihracatln BOYUTLARI

HAYALi ihracatln BOYUTLARI HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında

Detaylı

uzman yaklaşımı Branş Analizi öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı Dr. Levent VEZNEDAROĞLU

uzman yaklaşımı Branş Analizi öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı Dr. Levent VEZNEDAROĞLU Branş Analizi öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı de yer alan öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı sorularının çoğunluğu kolay, bir kısmı da orta düzeydedir. Sınavda siz öğretmen adaylarını

Detaylı

Tarifname KRONĠK FELÇ VE KOMA SONRASI KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ VE KAS KÜTLESĠ KAYBINI TEDAVĠ ETMEYE YÖNELĠK

Tarifname KRONĠK FELÇ VE KOMA SONRASI KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ VE KAS KÜTLESĠ KAYBINI TEDAVĠ ETMEYE YÖNELĠK 1 Tarifname KRONĠK FELÇ VE KOMA SONRASI KAS GÜÇSÜZLÜĞÜ VE KAS KÜTLESĠ Teknik Alan KAYBINI TEDAVĠ ETMEYE YÖNELĠK Buluş, kronik felç ve koma sonrası kas güçsüzlüğü ve kas kütlesi kaybını tedavi etmeye yönelik

Detaylı

Me Too. tasarım Nurus D Lab. teknik doküman

Me Too. tasarım Nurus D Lab. teknik doküman Me Too tasarım Nurus D Lab teknik doküman Me Too, bedeni mükemmel şekilde tamamlar ve çalışma hayatındaki gereksinimlere akıllı yanıtlar verir. Her detayı teknoloji, deneyim ve özenle tasarlanan Me Too,

Detaylı