AYBAR TAVUKÇULUK VE GIDA ÜRÜNLERİ SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

Transkript

1 AYBAR TAVUKÇULUK VE GIDA YUMURTA TAVUKÇULUĞU ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME DOSYASI BALABANLI KÖYÜ ŞEREFLİ MEVKİİ 1 PAFTA 1746 PARSEL MURATLI / TEKİRDAĞ ATA ÇED ÇEVRE DANIŞMANLIK EĞİTİM İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ÇED DOSYASI NİHAİ ÇED DOSYASI HAZİRAN

2 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI PROJE BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İL, İLÇE, MEVKİİ) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE AYBAR TAVUKÇULUK VE GIDA ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. ŞEYHSİNAN MAHALLESİ CEMAL GÜRSEL BULVARI NO:56 ÇORLU/ TEKİRDAĞ TEL : FAX : YUMURTA TAVUKÇULUĞU ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED DOSYASI Toplam Kapasite = TL Kapasite Artışı = TL TEKİRDAĞ İLİ, MURATLI İLÇESİ, BALABANLI KÖYÜ, ŞEREFLİ MEVKİİ 1 PAFTA, 1746 PARSEL PAFTA NO: 1 ZONE NO: 35 S UTM KOORDİNATLAR DATUM: ED-50 PROJEKSİYON: 6 DERECE ELEMANLARIN SIRASI: SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER D.O.M: 27 COĞRAFİ KOORDİNATLAR DATUM: WGS-84 TÜRÜ: DERECE-KESİR ELEMANLARIN SIRASI: ENLEM-BOYLAM Y X Y X

3 PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ,ALT SEKTÖRÜ) PROJE TANITIM RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI PROJE TANITIM RAPORUNUN ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJE TANITIM DOSYASI RAPORU SUNUM TARİHİ 20/06/2013 Ek-1 Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi Madde 20-a Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk, adet ve üzeri piliç veya eş değeri diğer kanatlılar), ATA ÇED ÇEVRE DANIŞMANLIK EĞİTİM İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kayışdağı Mahallesi Dudullu Yolu Caddesi Parlar İş Merkezi No: 34/5 Ataşehir/İSTANBUL Tel : Fax:

4 İÇİNDEKİLER TABLOLAR DİZİNİ 7 ŞEKİLLER DİZİNİ 8 BÖLÜM.I PROJENİN TANIMI VE GAYESİ 9 I.1.Projenin tanımı ve amacı: Proje konusu, faaliyetin tanımı, ana üretimi, ürün cinsi, tesiste kullanılan hammadde cinsi, miktarı, hizmet amaçları, ülke ekonomisi içerisindeki yeri, önemi, gerekliliği, kurulu tesislerin tipi, kapasitesi, kapladığı alan, tesisin kullanım sahası (toplam alanı, tesisin kurulu bulunduğu alan, sosyal ve idari bölümlerin alanı vb ), yöreye sağlayacağı faydalar, ekonomik ömrü gibi hususların ayrıntılı açıklanması 9 I.2.Projenin fayda maliyet analizi 15 I.3.Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerinin konumu (proje kapsamında yer alan; kümes, yem deposu, su deposu, fosseptikler, personel lojmanı, idare binası, laboratuar, ölü çukuru, gübre depolama vb. tüm ünitelerin proje alanında işaretlenerek gösterimi.), genel vaziyet planı. (Tesislerin projesine uygun 1/500 veya 1/250 ölçekli Ölçekli Vaziyet Planı rapor ekinde yer almalıdır.) 15 I.4.Yer bulduru haritası, Proje alanı ve çevresinin panaromik fotoğrafları 16 I.5.Varsa, Projeye konu olan bölgenin en son onaylı 1/1.000, 1/5.000, 1/ ölçekli planlar (aslı gibidir onaylı), plan notları, lejand paftasından bir örnek ve bu planlar üzerinde herbir tesis yerinin gösterimi. (İlgili idaresinden, faaliyet alanının ya da faaliyet alanının da içinde bulunduğu alana ait onanlı imar planı ve çevre düzeni planı bulunup bulunmadığına dair yazının alınarak rapora eklenmeli, varsa bu planın/planların lejant ve plan notları ile aslının aynıdır kaşesi vurulmuş şekilde- Onaylı bir planının olmaması durumunda faaliyet için kullanılacak alan ölçekli harita üzerinde açıkça gösterilmeli ve ayrıca faaliyet alanının mücavir alan sınırları içerisinde olup olmadığı belirtilmeli 17 I.6.Faaliyet alanının halihazır harita üzerinde işaretlenerek yakınında bulunan yerleşimlerin belirtilmesi 17 I.7.Tesisin kurulacağı alanın çevresinde yer alan sanayi, yerleşim yerleri, yetiştirilen tarım ürünleri, orman alanları vb. ile ilgili bilgiler 18 I.8. Ulaşım durumu 18 I.9. Enerji Nakil Hatları 19 I.10. Faaliyet alanlarını merkez alan 1 km lik yarıçaplı alanın işaretlenmesi 19 BÖLÜM II : PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALANLAR İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI 19 Proje için seçilen yerin ve projeden etkilenecek alanların-ortamların Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı 19 II.1-Türler Ve Ekosistemler:Proje için seçilen yer ve etki alanı içindeki ekosistemler ve ekosistemlerdeki türler 20 -Flora-fauna türleri, sınıflandırılması, yaşama ortamları (Beslenme veya üreme alanları), popülasyon yoğunlukları, (Uluslar arası sözleşmelerle endemik, nadir, nesli tehlikede,) tehlike dışı vb. kategorilerinin tablo halinde belirtilmesi (koruma altında olan türler varsa koruma taahhütleri ve alınacak önlemlerin belirtilmesi), Flora bilgilerinin TÜBİVES e göre verilmesi.(çalışmaların hangi tarihte kim tarafından yapıldığının belirtilmesi) 20 -Mevcut flora ve fauna yapısını içeren bilgilerin faaliyet alanı ve yakın çevresinde, dar veya geniş yayılışlı endemik, nesli tehlike kategorilerinde (IUCN e göre ve Türkiye Kırmızı Kitabına göre) olan türlerin olup olmadığı, uluslararası sözleşmeler (Bern sözleşmesi) ve Merkez Av Komisyonu kararları ve eklerine göre koruma altında olan tür olup olmadığının belirtilmesi 20 -Faaliyet alanının bugünkü durumu, faaliyetin kurulu olduğu dikkate alınarak, flora ve fauna bölümünde mevcut durumun değerlendirilmesinin yapılması, faaliyetin yakın çevresindeki flora ve 3

5 fauna türlerine olabilecek olası etkilerinin olup olmadığının belirtilmesi varsa bu etkilerin azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinin getirilmesi 20 -Uluslararası sözleşmeler ve MAK kararları eklerine göre korunması gereken türler olması durumunda koruma taahhütlerinin eklenmesi 20 II.2.Jeolojik Özellikler 39 II.3.Hidrojeolojik Özellikler: yer altı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri. Bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi 40 II.4.Hidrolojik Özellikler: yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, dere, akarsu, göl, baraj vb., özellikle içme ve kullanma suyu temin edilen yüzeysel su kaynaklarına olan mesafelerinin ayrı ayrı belirtilmesi ve debileri, bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi, ve bu kaynakların 1/25000 ölçekli topografik harita üzerine işaretlenmesi 40 II.5.Doğal Afet Durumu 41 II.6.Toprak Özellikleri 42 II.7.Tesisin kurulacağı yöredeki meteorolojik veriler 44 -Meteorolojik Durum: Meteorolojik özelliklerin açıklanması bölgenin genel ve lokal iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem, buharlaşma dağılımları, bölgenin sayılı günler (Kar yağışlı günler, kar örtülü günler, sisli günler) dağılımı, bölgenin rüzgar dağılımı (Esme sayıları ve esme hızlarına göre mevsimlik ve yıllık rüzgar diyagramları, hızlı rüzgarlar), belirtilen tüm bu başlıkların grafiksel olarak desteklenmesi ve en yakın Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar Gözlem kayıtlarından faydalanılarak hazırlanması.), yer altı ve yerüstü tesislerin standart zamanlarda gözlenen en yüksek yağış değerlerine göre planlanması 44 II.8.Sosyo-Ekonomik Özellikler:Faaliyetin sosyo-ekonomik etkilerinin araştırılması (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, ekonomik gelişim trendi, işsizlik vb.). Faaliyet alanında ve bölgedeki nüfus yoğunlukları, yerleşim bölgelerinin faaliyet alanından uzaklıkları, faaliyetin kurulması ile etkilenecek alandaki, ev, işyeri ve sanayi tesislerinin sayı ve çeşitlerinin belirtilmesi 57 II.9.Faaliyet Alanı Ve Yakın Çevresi İle İlgili Diğer Özellikler 59 -Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri ve koruma altına alınmış diğer alanlar), Proje alanı ve yakın çevresinde (nehir, göl, sulak alan v.s.) ile koruma statüsüne haiz (Milli Park, Tabiat Parkı, V.S.) olup olmadığı, varsa faaliyet alanına uzaklıkları faaliyetin bu alanlara olası etkilerinin yorumlanması ve koruma tedbirlerinin belirtilmesi 59 -Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Alanlar (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar vb.) 59 BÖLÜM III : PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 62 III.A.Projenin faaliyetleri kapsamında, fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alınacak önlemler 62 III.A.1.Proje kapsamında yer alan herbir tesisin özelliği (kümes, yem deposu, su deposu, fosseptikler, personel lojmanı, idare binası, laboratuar, ölü çukuru, gübre depolama vb.), adetleri, kapasiteleri, nerelerde, nasıl ve ne kadar alanda yapıldığı, üretim ve işletme yöntemleri ve teknolojileri,(ayrı olarak alt başlıklar halinde verilmelidir.), proses akım şeması, şema üzerinde kirletici kaynakların gösterimi 62 4

6 III.A.2.Proje kapsamında bulunan tesislerde kullanılacak hammaddelerin temini, üretilen ürünler, kullanılan yemler, ilaçlar ve vitaminler, taşınmaları ve depolanmaları ( bunların fiziksel, kimyasal özellikleri, miktarları ve veriliş yöntemleri.) 68 III.A.3.Her bir faaliyet türü için üretilecek ürünleri etkileyen faktörler ve alınacak önlemler 69 III.A.4.Herbir faaliyetin işletilmesi sırasında kullanılacak olan alet, ekipmanlar ve özellikleri 70 III.A.5.Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemler 71 III.A.6.Proje kapsamında su temini sistemi planı, (suyun nereden temin edileceği, kaynaklardan alınacak su miktarı ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, çalışanlar için içme ve kullanma suyu, kümeste kullanılan su, temizlik amaçlı kullanılan su v.b.) 71 III.A.7.Oluşacak atık suların cins ve miktarları, bertaraf yöntemleri ve deşarj edileceği ortamlar. (burada gerekli izinler alınmalı ve izin belgeleri rapora eklenmelidir.) 72 III.A.8.Tesiste kurulu bulunan su deposunun kapasitesinin ve kullanım amacının belirtilmesi 72 III.A.9.Tesiste oluşacak atıksuların toplandığı belirtilen fosseptik çukurları hakkında bilgi verilmesi; sayısı, kesitleri, kapasitesi, öngörülen boşaltım sıklığı, vb., fosseptik planlarının rapora eklenmesi. İşletmede oluşan atıksuların Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nde yer alan Tablo:5.15 deki parametre değerlerine uygun olarak deşarjının sağlanacağının taahhüt edilmesi 72 III.A.10.Yerüstü ve yer altı su kaynaklarının kalitesinde faaliyetten kaynaklanabilecek olumsuz etkilerin giderilmesine ve bundan kaynaklanabilecek zararların telafisine ilişkin sorumluluğun faaliyet sahibine ait olduğuna dair bir ifadenin rapora eklenmesi 73 III.A.11.Her bir tesisin faaliyeti sırasında ünitelerden oluşacak katı atık cins ve miktarları (evsel atık, tavuk dışkısı, ambalaj atığı, tıbbi, tehlikeli atıklar, kırık ve defolu yumurtalar, vb ) özellikleri, depolama/yığma, taşınmaları, bertaraf işlemleri. Ölü tavukların bertaraf işlemleri, (Tavuk çiftliği içerisinde yer alacak aynı tür tesislerden kaynaklanacak olası toplam kirlilik yükünün açıklanması) 73 III.A.12. İşletme esnasında oluşacak gürültünün seviyesi ve kontrolü için alınacak önlemler 76 III.A.13.Tesisin bulunduğu yöredeki hava kalitesi durumu hakkında bilgiler (hava kalitesi ölçüm sonuçları, inversiyon durumu vb.) 77 III.A.14.Tesisin faaliyeti esnasında proses ve yakma sistemlerinde kullanılan yakıt ve miktarı, yakıt kullanılan ünitelerin ayrı ayrı yakıt ısıl gücü ve toplam yakıt ısıl gücü, üretim kapasitesi 78 III.A.15.Her bir faaliyet türüne ait tesislerin işletimi sırasında oluşacak emisyon miktarı, özellikleri ve bertaraf yöntemleri, tesiste oluşabilecek emisyonlarla ilgili yapılacak hesaplamalarda kullanılacak olan emisyon faktörlerinin hangi kaynaktan alındığı (EPA, CORIN AİR vb ), tesiste bulunacak olan emisyon kaynaklarına ait oluşabilecek emisyon konsantrasyonlarının ve kütlesel debilerinin hesaplamalarının yapılması 78 III.A.16.Tesisin Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-8 Listesindeki yeri ve aynı yönetmeliğin Ek-1 kapsamında irdelenmesi 78 III.A.17.Tesis Kirletici Vasfı Yüksek Tesisler İçin Özel emisyon Sınırları (ETKHKKY Ek-5) de yer alıyorsa burada belirtilen hususlarla ilgili açıklamaların ve değerlendirmelerin yapılması 79 III.A.18.Tesisin Ek-4 kapsamında değerlendirilmesi; tesiste bulunacak emisyon kaynaklarından oluşabilecek (hesaplanan) emisyonlar, konsantrasyonları, emisyon kaynaklarının yakma ısıl güçleri, vb bilgiler, ETKHKKY Ek-4 dikkate alınarak yaklaşık olarak olması gereken baca yüksekliği, baca gazı hızının hesabının yapılması 79 III.A.19.Tesisin ETKHKKY Ek-2 kapsamında değerlendirilmesi, tesiste oluşabilecek hesaplanan emisyon miktarları (kg/saat olarak) ETKHKKY Ek-2 deki sınır değerleri aşmışsa modelleme yapılması, modelleme sonucu hesaplanan değerlerin Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Madde-6 kapsamında değerlendirilmesi 80 III.A.20.Herbir tesisin faaliyeti sırasında oluşacak koku problemine karşı alınacak önlemler (En yakın yerleşim yerine uzaklık ve meteorolojik veriler dikkate alınarak irdelenmeli 80 III.A.21.Proje kapsamında hijyenin sağlanması için ne gibi işlemlerin yapıldığı, kullanılan dezenfeksiyonlarla birlikte hijyen planının açıklanması 82 5

7 III.A.22.Faaliyetler için önerilen koruma bandı mesafesi ve bu bandın oluşturulması için yapılacak çalışmalar, kullanımı hususunda bilgiler 83 III.A.23.Ulaşımın temini, ulaşımın mevcut trafiğe getirdiği yük ve alınacak önlemler 84 III.A.24.İşletme aşamasında yapılacak işlerden dolayı zarar görebilecek flora-fauna türleri (Endemik türler, nesli tehlikede vb.), proje için seçilen yer ve faaliyetin etki alanında bulunan tür popülasyonlarının etkilenmesi açıklanmalıdır 84 III.A.25.Projenin, proje alanının yakınında bulunan tesislerle olan etkileşiminin açıklanması 84 III.A.26.Tavuk Çiftliğinin yakınındaki yerleşim birimlerine olası etkileri 85 III.A.27.Personel Temini, çalışacak personel sayısı, personel için temin edilecek sosyal hizmetler 85 III.B.İşletme faaliyete kapandıktan sonra olabilecek ve süren etkiler ve bu etkilere karşı alınacak önlemler, 85 III.B.1.Rehabilitasyon çalışmaları 85 III.B.2.Mevcut su kaynaklarına etkiler 85 III.C.Acil Müdahale Planı ve İzleme Programı 86 -Faaliyetin inşaat, işletme ve işletme sonrası için önerilen izleme programı ve doğal afet ve kaza, sabotaj ve benzeri durumlarda uygulanacak müdahale planı.işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından alınacak önlemler. Toplu halde ölümlerin olması ve salgın hastalık halinde alınacak önlemler ve bunların nasıl bertaraf edileceği ve izlenecek yöntem 86 III.D.Proje Alternatifleri 88 III.E.Sonuçlar 89 EKLER 102 NOTLAR VE KAYNAKLAR 103 6

8 TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo 1 Kümes Kapasiteleri 10 Tablo 2 Tesis Kapasitesi 10 Tablo 3 Üretimde Kullanılan Hammadde Ve Yardımcı Maddeler 10 Tablo 4 Dünya Yumurta Üretim Tablosu 12 Tablo 5 Türkiye Yumurta Üretim Seyri 12 Tablo 6 Tesiste yer alan tüm yapıların alanları 13 Tablo 7 Tesiste yer alan tüm yapıların alanları 16 Tablo 8 Tesis Koordinatları 20 Tablo 9 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları 25 Tablo 10 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları 31 Tablo 11 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen Türleri, Korunma Durumları 31 Tablo 12 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Kuş Türleri, Korunma Durumları 33 Tablo 13 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Memeli Türleri, Korunma Durumları 36 Tablo 14 Tekirdağ ilinin orman varlığı 42 Tablo 15 Tekirdağ il sınırları içerisindeki çayır ve meralar 43 Tablo 16 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Yağış Verileri 45 Tablo 17 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Bağıl Nem Verileri 46 Tablo 18 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonuna Ait Buharlaşma Değerleri 47 Tablo 19 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerleri 48 Tablo 20 Sayılı Günler Dağılımı 49 Tablo 21 Rüzgarın Esme Sayıları (Aylık ve Yıllık) 50 Tablo 22 İlkbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayısı 51 Tablo 23 Yaz Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayısı 52 Tablo 24 Sonbahar Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayısı 53 Tablo 25 Kış Mevsimine Ait Rüzgarın Esme Sayısı 54 Tablo 26 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Yönlere Göre Ortalama Rüzgar Hızı Dağılımı 57 Tablo 27 Nüfus Bilgileri 59 Tablo 28 Tesisin Kapasitesi 67 Tablo 29 Üretimde Kullanılan Hammadde Ve Yardımcı Maddeler Tablosu 67 Tablo 30 Makine ve Ekipmanlar 68 Tablo 31 Tesiste Kullanılması Planlanan İlaçlar ve Vitaminler 69 Tablo 32 Tesiste Yer alan Makine, Ekipman ve Özellikleri 70 Tablo 33 Tesisin Genel Su İhtiyacı 71 Tablo 34 Endüstriyel Atık 74 Tablo 35 Ambalaj Atığı 75 Tablo 36 Tehlikeli Atık 75 Tablo 37 Tıbbi Atık 76 7

9 ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa No Şekil 1 Türkiye deki Kanatlı Hayvan Birim Yoğunluğu Haritası 11 Şekil 2 Tesis Uydu Görüntüsü 17 Şekil 3 Halihazır Harita 18 Şekil 4 Tesisin Muratlı ve Çorlu İlçelerine Ulaşım Bilgileri 18 Şekil 5 Vejetasyon Haritası 21 Şekil 6 Çorlu Deresinin Tesise Uzaklığı 41 Şekil 7 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Yağış Değerleri ( ) 45 Şekil 8 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Bağıl Nem Dağılımı ( ) 46 Şekil 9 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Buharlaşma Değeri ( ) 47 Şekil 10 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Yerel Basınç Değeri ( ) 48 Şekil 11 Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Gülü 50 Şekil 12 İlkbahar Mevsimine Ait Esme Sayısına Göre Rüzgar Gülü 51 Şekil 13 Yaz Mevsimine Ait Esme Sayısına Göre Rüzgar Gülü 52 Şekil 14 Sonbahar Mevsimine Ait Esme Sayısına Göre Rüzgar Gülü 53 Şekil 15 Kış Mevsimine Ait Esme Sayısına Göre Rüzgar Gülü 54 Şekil 16 Esme Sayılarına Göre Aylık Rüzgar Güller 55 Şekil 17 Ortalama Rüzgar Hızına Göre Yıllık Rüzgar Gülü 57 Şekil 18 Kafes Tipi Sistem 64 Şekil 19 Yumurta Üretimi İş Akım Şeması 66 Şekil 20 Yem Üretimi İş Akım Şeması 67 Şekil 21 Acil Müdahale Planı 87 8

10 BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ 1.1. Proje konusu, faaliyetin tanımı, ana üretimi, ürün cinsi, tesiste kullanılan hammadde cinsi, miktarı, hizmet amaçları, ülke ekonomisi içerisindeki yeri, önemi, gerekliliği, kurulu tesislerin tipi, kapasitesi, kapladığı alan, tesisin kullanım sahası (toplam alanı, tesisin kurulu bulunduğu alan, sosyal ve idari bölümlerin alanı vb ), yöreye sağlayacağı faydalar, ekonomik ömrü gibi hususların ayrıntılı açıklanması. Günümüzde tavukçuluk önemli bir endüstri sektörü olmuş ve dev adımlarla ilerlemektedir. Yumurta tavukçuluğu, insan beslenmesinde mükemmel bir gıda olan yumurtanın üretimi açısından çok önemli bir yetiştiricilik faaliyetidir. Çünkü yumurta, anne sütünden sonra insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini bulunduran tek besin kaynağıdır. Yumurta tüm besinler içerisinde en değerli proteini içermektedir. Sindirimi yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Yumurta başlıca, A, D, E ve B grubu vitaminler olmak üzere diğer vitaminleri de önemli oranda içermektedir. Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Balabanlı Köyü, Şerefli Mevkii, 1 Pafta, 1746 Parsel üzerinde m² si kapalı olmak üzere, toplam m² lik alanda Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi faaliyetinde bulunmaktadır. Söz konusu faaliyet tarih ve sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve tarih Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Ek-1 Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi Madde 20-a Tavuk veya piliç yetiştirme tesisleri (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk, adet ve üzeri piliç veya eş değeri diğer kanatlılar), kapsamında değerlendirilerek ÇED Başvuru Dosyası hazırlanmıştır. Tesis faaliyetine 2000 yılında geçmiş olup, tarihinde Tekirdağ Valiliği İl Çevre ve Şehircilik müdürlüğünden ÇED görüşü konusunda başvuru yapılmıştır tarihinde müdürlük personelinin yerinde yapılan denetimlerde, tesis ile ilgili inşaat çalışmaların bitmiş olduğu üretime başlandığı tespit edilmiştir. Bu itibarla, sunulan bilgi, belge ile yerinde yapılan denetimde düzenlenen tespit tutanağının neticesinde; Tekirdağ Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünün tarihli ve 3021 sayılı yazısında tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliğine göre Kapsam Dışı Kararı verilmiştir. İlgili Kapsam Dışı Yazısı EK 1 de verilmiştir. Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. olarak kapsam dışı yazısı aldıktan sonra faaliyetine devam etmiş olup, zamanla tesis bünyesinde yeni kümesler ve binalar ekleyerek kapasite artışı gerçekleştirmiştir. ÇED kapsam dışı kararı kapsamında bir üretim periyodunda tavuk üretim kapasitesi adet olarak yapılan faaliyetin, tavuk üretimi adet arttırılarak toplam adet olarak üretim gerçekleştirilmektedir adet iri cins tavuktan adet yıl tesiste yumurta üretilmektedir. Kapasite Raporu EK-2 de verilmiştir. 9

11 Aşağıdaki tabloda kapasite artışıyla birlikte kapalı alan, kümes sayısı, kümeslerdeki göz sayısı ve tavuk miktarları verilmiştir. Tablo 1 : Kümes Kapasiteleri Kümes Sayısı Kümes Alanı Kümesteki Göz Sayısı Kümesteki Tavuk Sayısı Kümes A Blok 382 m adet Kümes B Blok 247 m adet Kümes C Blok 472 m adet Kümes D Blok 435 m adet Kümes E Blok 838 m adet Toplam 2374 m kafes göz sayısı adet Tablo 2 : Tesisin Kapasitesi Ürün Yumurta Üretimi Yem Üretimi Miktarları adet/yıl( tavuk) kg/yıl Tablo 3 : Üretimde Kullanılan Hammadde Ve Yardımcı Maddeler Tablosu Hammadde Ve Yardımcı Maddeler Miktar Birim Yağlı Soya Ton/yıl Kuru Soya 3672 Ton/yıl Soya Yağı 612 Ton/yıl Mısır Pluteni 612 Ton/yıl Kalsit Taşı 2754 Ton/yıl Ayçiçek Küspesi 1530 Ton/yıl Kalsiyum Fosfat 459 Ton/yıl Glüten 765 Ton/yıl Tuz 765 Ton/yıl Karbonat 459 Ton/yıl Metionene 398 Ton/yıl Lisen 122 Ton/yıl Vitamin 184 Ton/yıl Enzim 184 Ton/yıl Dolgu Maddesi Kepek Ton/yıl Ülkemiz tavukçuluk sektörü, hayvancılığımız içerisinde en hızlı gelişen, modern teknolojiyi uygulamada bu konuda ileri ülkeler seviyesinde entegre tesislere sahiptir den itibaren gelişmeye başlayan, 1970 li yıllardan sonra ticari mahiyette isletmelere dönüşen tavukçuluk, 1980 den sonra damızlıkçı isletmelerin kurulmaya başlaması, 1987 de Tarım Bakanlığınca kaynak kullanımını destekleme fonu uygulaması ile bugün, ülke ihtiyacının dışında oldukça büyük bir ihracat kapasitesine de ulaşmış durumdadır. Tavukçuluk ülkemizde ve dünyada hızla gelişen bir hayvancılık koludur. Tavukların hızla büyüyüp et ve yumurta vermeye başlaması, çok büyük üretim alanları içermesi ve insan beslenmesinde çok büyük önemi olan et ve yumurtayı insanlara ucuz yoldan kazandırması tavukçuluğu çok faydalı ve karlı bir hayvancılık kolu yapmaktadır. Ülkemizdeki Kanatlı Hayvan Birim Yoğunluğu nu gösterir harita Sekil 4 de sunulmuş olup yoğunluğun Marmara ve Ege Bölgesi civarında yüksek olduğu görülmektedir. 10

12 Sekil 1 : Türkiye deki Kanatlı Hayvan Birim Yoğunluğu Haritası Türk Yumurta sektörü çok sayıda modern üretim tesisi ve bilgi birikimi ile dünya yumurta üretiminde onuncu sırada yer almaktadır. Yumurta sektörü, 60 milyon civarındaki yumurtacı tavuk varlığı ve yıllık 14 milyar âdete ulaşan yumurta üretimi ile yaklaşık 2,5 milyar ciroya sahiptir. Hali hazırda 100 bin civarında kişiye direkt ve dolaylı olarak istihdam sağlamaktadır. Öte yandan çok önemli bir hayvansal protein kaynağı olan yumurtayı üreterek, 74 milyon Türk insanının sağlıklı beslenmesine katkı vermekte ve ihracatını her yıl artırmaktadır. Yılın ilk yarısındaki ekonomik olumsuzluklara rağmen 2011 yılında yumurta sektörü büyümeye devam etmiştir. Yum-Bir verilerine göre 2010 yılında 12,8 milyar adet olan yumurta üretimi %9.76 büyüyerek 14 milyar adet olmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ise yumurta sektörü 2011 yılında %9 büyümüştür. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği verilerine göre, Ocak 2011 de 740 TL/Ton olan yumurta yemi, yılın ortalarında 850 TL/Ton a kadar yükselmiş, yılın son çeyreğinde ise bir miktar azalarak, yıl ortalaması 807 TL/ Ton olarak gerçekleşmiştir yılında en olumlu gelişme ise yumurta ihracatında sağlanmıştır yılında 156 milyon dolar olan ihracat, % 83 Artarak 286 milyon dolara yükselmiş ve bir rekora imza atılmıştır. Başka bir ifade ile 3,5 milyar adet yumurta ihracatı gerçekleşmiştir. Bu miktar toplam yumurta üretimimizin yaklaşık %25 ine tekabül etmektedir yılında damızlık amaçlı 548 Bin adet anne/baba hattı ( Parent stok) civciv ithalatı gerçekleştirilmiş ve 44.7 milyon adet civciv üretilmişti. Bu rakam aynı zamanda yumurta üretimine sokulan yumurtacı tavuk materyalini ifade etmektedir. Yumurta üretim çiftlikleri bir taraftan üretim kapasitesini artırırken, diğer taraftan alt yapısını modernize etmeye 2011 yılında da devam 11

13 etmiştir. Ancak, yumurtanın pazarlanması, markalaşma, yumurtalı ürün geliştirme, konularında ki gelişmeler yetersiz kalmıştır yılının son aylarından itibaren yem maliyetlerinin artması, plansız büyüme, yumurta fiyatlarının iç ve dış pazarda düşmesi ve köy yumurtası üretimindeki artışlar sektörü 2010 yılında krizin eşiğine getirmiştir. Tüketim ve ihracat artışına rağmen, yumurta sektörü 2010 yılında yaklaşık %15 oranında zarar etmiş ve sektördeki yüksek maliyet/düşük yumurta fiyatı sıkıntısı 2011 yılının Temmuz ayına kadar sürmüştür yılında da girdi fiyatlarındaki yükseliş devam etmiştir. Bu yükseliş özellikle dışa bağımlı olduğumuz, damızlık, yem, aşı ve ilaç fiyatlarında döviz de ki artışa da bağlı olarak daha belirgin olmuştur yılının ilk yarısında yumurtanın satış fiyatı, maliyetlerin 3-4 Kuruş altında seyretmiştir. Yılın ikinci yarısında ise tersi bir seyirle, yem fiyatları bir miktar düşerken, yumurta fiyatları tedricen yükselmiştir. Yılsonu itibariyle yumurta maliyeti ortalama 15,5 Krş/adet, yumurta satış ortalaması ise 16 Kuruş/Adet olarak gerçekleşmiştir. Bu veriler ışığında sektörün 2011 yılını %3-4 oranında bir karla kapattığını söyleyebiliriz. Tablo 4 : Dünyada Yumurta Üretimi Sıra Ülkeler Üretim(ton) Üretimdeki payı(%) Dünya Çin ,48 2 ABD ,97 3 Hindistan ,37 4 Japonya ,96 5 Meksika ,75 6 Rusya ,56 7 Brezilya ,06 8 Endonezya ,76 9 Ukrayna ,53 10 Fransa ,49 11 Türkiye ,16 Kaynak: TUİK Tablo 5 : Türkiye Yumurta Üretimi Seyri Yıl Üretim(milyon adet) Nüfus Kişi başına üretim(adet) 2000 üretim= , , , , , , , , , , , ,0 Kaynak: TUİK Proje kapsamında toplam m² si kapalı olmak üzere, toplam m² lik alanda Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi faaliyetinde bulunmaktadır. Kapalı alan bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tesisin Vaziyet Planı EK-3 de verilmiştir. 12

14 Tablo 6 : Kapalı Alanlar Tablosu KAPALI ALAN ALANI Kümes A Blok 382 m 2 Kümes B Blok 247 m 2 Kümes C Blok 472 m 2 Kümes D Blok 435 m 2 Kümes E Blok 838 m 2 Ürün Deposu 160 m 2 Yumurta Paketleme 583 m 2 Güvenlik 32 m 2 Lojman 137 m 2 Toplam m 2 İşletmenin ekonomik ömrü yaklaşık 50 yıl olarak öngörülmektedir. Bu süre boyunca gerekli bakım ve onarım çalışmaları ile tesis faaliyetine devam edebilecektir. Bu süre sonunda ise gerek piyasa koşulları gerekse şirket yatırım planlarına bağlı olarak faaliyet sürdürülebilecek veya sona erecektir. Yumurta, anne sütünden sonra, insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini bulunduran tek besindir. 0 3 yaş döneminde yumurta ile düzenli beslenen çocukların zeka seviyeleri büyük ölçüde artış göstermiştir. Doğal ambalajı ile hiçbir şekilde hile yapmadan tüketiciye ulaştırılabilen önemli ve güvenilir bir besin kaynağıdır. Sağlıklı yaşamak için yeterli ve dengeli beslenmeye, yeterli ve dengeli beslenme için de bir canlıya hayat verecek kadar yüksek besleyici değere sahip olan yumurtayı öğünlerimizden eksik etmemeliyiz; çünkü: Yumurta, küçük çocuklar için altıncı aydan sonra, değerli bir demir kaynağıdır. Demir yetersiz alındığında anemi(kansızlık) oluşur. Ayrıca demirin büyüme, gelişme ve hastalıklardan korunma da önemli rolü vardır. Günde yenen bir yumurta anne adayları için son derece yararlıdır; anne adayının hem protein ihtiyacını karşılar hem de bebeğin beslenmesi ve uygun ağırlıkta dünyaya merhaba demesini sağlar. Yumurtada bulunan kolin maddesi, özellikle çocukların zihinsel/beyinsel gelişiminde ve öğrenme yeteneklerinin artışında önemli rol oynar. Yaşam boyu başarılı birer birey olmaları için, erkeklerin 550 mg, bayanların 425 mg günlük kolin ihtiyacı vardır. Hamilelik döneminde bu ihtiyaç 7 kat artar. Düzenli tüketilen yumurtanın; kanser, kalp-damar hastalıklarından korunmada ve bunların tedavisinde, sindirim sistemi sağlığında, menopoz semptomlarının hafiflemesinde, osteoporozun önlenmesinde etkili olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Düzenli şekilde yumurta tüketen genç bayanlarda, ileriki yaşlarda göğüs kanseri görülme riskinin azaldığı saptanmıştır. Yumurta tüketimi felç olma riskini azalmaktadır. Yumurta göz sağlığını korur; ileriki yaşlarda oluşabilecek görme bozuklukları ve katarakt riskini azaltır. Yüksek besin öğesi içeriğine rağmen düşük kalorilidir. 13

15 İçerdiği 12 çeşit besin öğesi ile yumurta, sindirimi en kolay, en lezzetli ve en ucuz besin deposudur. Bir yumurta: %16 Vitamin B12 %12 Vitamin A %20 protein %8 Vitamin B6 %12 Vitamin D %6 Vitamin E %12 Folik Asit %4 Tiyomin %16 Fosfor %30 Riboflavin %8 Çinko %8 Demir içerir Yumurta en kaliteli proteini içersen temel besinlerden biridir. Çünkü yumurtada proteinin insan vücudunda sentezlenemeyen ve kesinlikle besinler ile dışarıdan alınması gerekli olan "elzem amino asitleri" bulunmaktadır. Sindirilebilirliği yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Uzmanlar; yeterli ve dengeli beslenmede, hızlı bir büyüme ve gelişme döneminde olan çocukların, protein tüketimlerinin en az yarısının hayvansal kaynaklı olmasını önermektedirler. Bu nedenle çocuk beslenmesinde protein kaynağı olan yumurtaya gereken önem mutlaka verilmelidir. Yumurta başlıca A, D, E ve B grubu vitaminleri olmak üzere diğer vitaminleri de önemli oranda içermektedir. Yumurta sarısındaki A vitamini gözün iyi görmesini sağlar, kemik gelişimi ve sağlıklı dişler için de gereklidir. Vücut hücrelerinin gelişmesine yardım eder. Solunum ve sindirim sisteminin sağlıklı olmasını ve enfeksiyonlara karşı korunmasını sağlar. D vitamini, insan vücudunda kalsiyumun kullanılmasına yardımcı olur. Yumurta sarısı, D vitamini sağlayan birkaç besinden biridir ve güneş ışınlarından da yeterince faydalanıldığı takdirde yumurta özellikle çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı kemik bozukluğunun oluşmasını engeller. Yumurta E vitamini yönünden de oldukça zengindir. E vitamini oksidasyonu önleyici etkisinden dolayı, vücudumuzu zararlı maddelere karşı korur. B grubu vitaminleri bazı besin öğelerinin vücutta enerjiye çevrilmesi için gereklidir. Yumurta özellikle B2 vitamini açısından çok zengindir. Bu vitamin deri ve göz sağlığı için de gereklidir. Ayrıca yumurta da bulunan kolin, beyin fonksiyonlarının yerine getirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Yumurta, demir ve çinko gibi sağlığımız için çok önemli olan mineralleri de içermektedir. Demir, kan yapımı için gereklidir. Demir yetersiz alındığında anemi (kansızlık) oluşur. Ayrıca demirin büyüme, gelişme ve hastalıklardan koruma rolü vardır. Yetersizliğinde çocukların öğrenme yeteneği ve okul başarısı azalır. Yumurtada C vitamini bulunmamasına rağmen C vitamini açısından zengin bir besinle tüketilirse yapısındaki demirin emilimini artırmış olursunuz. Yumurtadaki çinko minerali özellikle büyüme-gelişme ve bağışıklık sisteminde rolü olduğu için çok önemlidir. 14

16 Yumurtanın yağ içeriği düşüktür. Büyük bir yumurtada 4.5 gram civarında yağ bulunur. Bunun 1.5 gramı doymuş yağ asitleri, kalan kısmı ise, doymamış yağ asitleridir. Dünyada giderek artan nüfus artısına paralel olarak gıda maddeleri tüketiminin de arttığı bilinen bir gerçektir. Ülkemizde 1990 yılındaki nüfus sayısı iken 2000 yılında % lük bir artışla olmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜĐK) adrese dayalı nüfus kayıt sistemi 2007 nüfus sayımı sonuçlarına göre itibariyle Türkiye nin nüfusu kişidir. Günümüzde giderek artan dünya nüfusuna paralel olarak artış gösteren temel gıda maddelerin karşılanması da önem kazanmaktadır. İnsanlar günlük besin ihtiyaçlarını hayvansal ve bitkisel ürünlerden karşılarlar. Özellikle fakir ülkelerde besinlerin büyük bölümü bitkiseldir. Oysa insanların hayvansal besinlere de ihtiyacı vardır. Tavuklar bu besinleri hızla ve ucuz olarak insanlara vermektedir. Bir tavuk gün içerisinde et için kesilebilecek büyüklüğe ulaşır. Yumurta vermeye ise 4.5 ve 5 ayda baslar. Yumurtayı kuluçkaya yatırdığımızda 21 gün sonra civciv olur. Hayvancılığın hiçbir kolu bu kadar hızlı üretim yapamaz. Tavuklardan bu kadar hızlı ürün alınabilmesi onları insanlar için her geçen gün daha kıymetli hale getirmektedir. Çünkü dünya nüfusu her yıl %1.7 - %2.2 arasında; besin maddesi üretimi ise her yıl ancak %1 oranında artmaktadır. Yani kişi basına düsen besin maddesi miktarı her yıl azalmaktadır. Özellikle hayvansal bitkilerin üretim miktarı dengeli beslenme için gerekenin çok altındadır bu eksikler tavuk eti ve yumurtası ile kapatılabilecektir. Tavuk eti ve yumurta iste bu ihtiyacı karşılamada önemli bir kaynak olup hem daha ucuza hem de daha hızlı üretilmektedir. I.2. Projenin Fayda Maliyet Analizi Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. olarak faaliyetine devam etmekte olup, kapasite artışını gerçekleştirmiştir. Tesisin toplam maliyeti tl olup, kapasite artışı yapılan kısımda bu maliyetin içindedir. Tesis yaptığı maliyeti amorti etmiş olup, faaliyetine devam etmektedir. Tesis faaliyette olup, araçlar ve yöntemlerle ilgili olarak yönetmeliklerde belirtilen tüm tedbirlerin alınmış olması sebebiyle projenin çevresel durum açısından olumsuz bir etkisi beklenmemektedir. Tesis, yörede istihdam ve iş imkanlarında artış yapmış, gerekli olan malzemelerin bölgeden temini ile bölgenin ekonomik yapısına ve özellikle işletme aşamasında doldura2cağı boşluk ile kısa orta ve uzun vadede ülke m ize ekonomik açıdan fayda sağlamaktadır. 1.3.Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerinin konumu (proje kapsamında yer alan; kümes, yem deposu, su deposu, fosseptikler, personel lojmanı, idare binası, laboratuar, ölü çukuru, gübre depolama vb. tüm ünitelerin proje alanında işaretlenerek gösterimi.), genel vaziyet planı. (Tesislerin projesine uygun 1/500 veya 1/250 ölçekli Ölçekli Vaziyet Planı rapor ekinde yer almalıdır.) Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. proje kapsamında toplam m² si kapalı olmak üzere, toplam m² lik alanda Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi faaliyetinde bulunmaktadır. Kapalı alan bilgileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tesisin Vaziyet Planı EK-3 de verilmiştir. 15

17 Tablo 6 : Tesiste Yer Alan Tüm Yapıların Alanları KAPALI ALAN ALANI Kümes A Blok 382 m 2 Kümes B Blok 247 m 2 Kümes C Blok 472 m 2 Kümes D Blok 435 m 2 Kümes E Blok 838 m 2 Ürün Deposu 160 m 2 Yumurta Paketleme 583 m 2 Lojman 137 m 2 Güvenlik 32 m 2 Ölü Çukuru 25 m 2 Fosseptik 8 m 2 Toplam m 2 Tesis sahası Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. kendi mülkü olup ilgili Mülkiyet Belgesi EK-4 de verilmiştir. Tesis sahası ile ilgili Tekirdağ İl Özel İdaresine imar görüşü sorulmuş olup, tarih ve 8589 sayılı yazısında yapı kullanma izin belgelerine uyulması kaydıyla herhangi sakıncası olamadığına dair görüş verilmiştir. Tekirdağ İl Özel İdaresinden alınmış olan İmar Görüş Yazısı EK-5 de, ilgili Yapı Kullanma İzin Belgeleri EK-6 da verilmiştir Yer Bulduru Haritası, Proje Alanı ve Çevresinin Panaromik Fotoğrafları Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Balabanlı Köyü, Şerefli Mevkii, 1 Pafta, 1746 Parsel üzerinde Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi faaliyetinde bulunmaktadır. Tesis sahası Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. kendi mülkü olup ilgili mülkiyet belgesi EK-4 de verilmiştir. Proje sahası nitelik olarak yapı kullanım izinlerine bağlı kalmak şartıyla yumurtacılık tesisi olarak görülmektedir. Tesis sahası nitelik olarak yapı kullanım izinlerine bağlı kalmak şartıyla yumurtacılık tesisi olarak görülmektedir. Tesis sahası en yakın yerleşim yeri olan Balabanlı Köyüne 2,93 km, Kırkkepenekli Köyüne 3,40 km, Sarılar Köyüne 5,34 km ve Muratlı Merkeze 8,28 km mesafededir. Proje sahasının etrafında boş araziler bulunup herhangi bir yerleşim bulunmamaktadır. Tesis sahasına ait uydu görüntüleri Şekil 2 verilmiştir. Tesis sahası yerinin gösterildiği Yer Bulduru Haritası EK-9 da, Saha Fotoğrafları EK- 10 da verilmiştir. 16

18 Şekil 2 : Tesis Uydu Görüntüsü 1.5. Varsa, Projeye Konu Olan Bölgenin En Son Onaylı 1/1.000, 1/5.000, 1/ Ölçekli Planlar (Aslı Gibidir Onaylı), Plan Notları, Lejand Paftasından Bir Örnek Ve Bu Planlar Üzerinde Herbir Tesis Yerinin Gösterimi. (İlgili İdaresinden, Faaliyet Alanının Ya Da Faaliyet Alanının Da İçinde Bulunduğu Alana Ait Onanlı İmar Planı Ve Çevre Düzeni Planı Bulunup Bulunmadığına Dair Yazının Alınarak Rapora Eklenmeli, Varsa Bu Planın/Planların Lejant Ve Plan Notları İle Aslının Aynıdır Kaşesi Vurulmuş Şekilde-; Onaylı Bir Planının Olmaması Durumunda Faaliyet İçin Kullanılacak Alan Ölçekli Harita Üzerinde Açıkça Gösterilmeli Ve Ayrıca Faaliyet Alanının Mücavir Alan Sınırları İçerisinde Olup Olmadığı Belirtilmelidir.) Tesis sahası mücavir alanda kalmaktadır. Tekirdağ İl Özel İdaresine imar görüşü sorulmuş olup, tarih ve 8589 sayılı yazısında yapı kullanma izin belgelerine uyulması kaydıyla herhangi sakıncası olamadığına dair görüş verilmiştir. Tekirdağ İl Özel İdaresinden alınmış olan İmar Görüş Yazısı EK-5 de verilmiştir. Tesis sahasına ait 1/1.000 ve 1/5.000, 1/ Ölçekli Planlar bulunmamakta olup, sadece 1/ ve 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı bulunmaktadır. Tesis sahasının işaretli olduğu 1/25000 ve 1/ Çevre Düzeni Planları EK-8 de verilmiştir Faaliyet alanının halihazır harita üzerinde işaretlenerek yakınında bulunan yerleşimlerin belirtilmesi,. Tesis sahası en yakın yerleşim yeri olan Balabanlı Köyüne 2,93 km, Kırkkepenekli Köyüne 3,40 km, Sarılar Köyüne 5,34 km ve Muratlı Merkeze 8,28 km mesafededir. Proje sahasının etrafında boş araziler bulunup herhangi bir yerleşim bulunmamaktadır. Tesis sahası yerinin gösterildiği Halihazır Harita Şekil 3 verilmiştir. 17

19 Şekil 3 : Halihazır Harita 1.7. Tesisin Kurulacağı Alanın Çevresinde Yer Alan Sanayi, Yerleşim Yerleri, Yetiştirilen Tarım Ürünleri, Orman Alanları Vb. İle İlgili Bilgiler Tesis sahasının etrafında boş tarım arazileri bulunup herhangi bir yerleşim, sanayi ve orman alanı bulunmamaktadır. Tesis sahasının etrafındaki tarım arazilerinde ayçiçeği, kanola ve buğday ekimi yapılmaktadır Ulaşım Durumu Şekil 4 : Tesisin Muratlı ve Çorlu İlçelerine Ulaşım Bilgileri 18

20 1.9. Enerji Nakil Hatları Çorlu - Tekirdağ Yolu üzerinde Tekirdağ istikametine doğru ilerlenir ve Mimar Sinan Cad. Yan yoluna girilerek deva edilir ve Balaban Çorlu Yoluna geçilerek Sarılar Köyü İstikametine doğru ilerlenir. Sarılar Köyünden Kırkkepenekli istikametine doğru devam edilir ve Kırkkepenekli Balaban köyü yol ayrımına gelindiğinde Balaban Köyü istikametine devam edilir ve Tesisin Kırkkepenekli - Balaban Köyü yol ayrımına uzaklığı 3,6 km dir. Çorlu - Tekirdağ Yolu üzerinde Tekirdağ istikametine doğru ilerlenir ve Mimar Sinan Cad. Yan yoluna girilerek devam edilir ve Balaban-Çorlu Yoluna geçilerek Balaban Köyü İstikametine doğru ilerlenir. Balaban Köyüne ulaşıldığında Kırkkepenekli istikametine doğru devam edilir ve tesisin balaban köyüne uzaklığı 2,9 km dir. Çorlu - Edirne Yolu üzerinde Edirne istikametine doğru ilerlenir ve Modern Karton un yanında yer alan Kırkgöz ve Esenler Köy yolu istikametine devam edilir. Kırkgöz ve Esenler Köyü geçildikten sonra Kırkkepenekli köyü istikametine devam edilir. Kırkkepenekli köyüne ulaşıldığında Muratlı Balaban köyü yolu ayrımından Balaban köyü istikametine doğru devam edilmelidir. Tesisin Kırkkepenekli köyüne uzaklığı 4,1 km dir Yıl Caddesinden Necati Çalışkan Caddesi geçilir ve Necati Çalışkan Caddesi üzerinde yer alan 108. Sok. ve Turan 1. Sokak yol ayrımından Turan 1. Sokak yönünde devam edilir. Turan 1. Sokak yolu üzerinden Kırkkepenekli köyü istikametine doğru devam edilerek Kırkkepenekli köyüne ulaşılır. Kırkkepenekli Balaban Köyü yol ayrımından Balaban köyü istikametine doğru devam edilir. Tesisin Kırkkepenekli-Balaban köyü yol ayrımına uzaklığı 4,1 km dir. Tesiste elektrik enerjisi kullanılıp, kullanılan enerji Balabanlı köyüne giden Tredaş trafosundan karşılanmaktadır Faaliyet alanlarını merkez alan 1 km lik yarıçaplı alanın işaretlenmesi Tesis alanın etrafının gösterilmiş olduğu 1 km yarıçaplı harita EK- de verilmiştir. BÖLÜM II : PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALANLAR İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI (*) Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Balabanlı Köyü, Şerefli Mevkii, 1 Pafta, 1746 Parsel üzerinde Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi faaliyetinde bulunmaktadır. Tesis sahası Aybar Tavukçuluk ve Gıda Ürünleri Sanayi Ticaret Ltd. Şti. kendi mülkü olup ilgili mülkiyet belgesi EK-4 de verilmiştir. Proje sahası nitelik olarak yapı kullanım izinlerine bağlı kalmak şartıyla yumurtacılık tesisi olarak görülmektedir. 19

21 Proje sahasının koordinatları aşağıda tabloda verilmiştir. Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisinin yerinin gösterildiği 1/ lik Topoğrafik Harita ve koordinatları EK-7 de verilmiştir. Tablo 8 : Tesis Koordinatları WGS ED-50 Nokta Y X Y X Söz konusu proje Yumurta Tavukçuluğu Üretim Tesisi tarım, orman, turizm ve başka amaç için kullanılacak planlı alanlar içerisinde kalmamaktadır. 2.1.Türler Ve Ekosistemler: Proje İçin Seçilen Yer Ve Etki Alanı İçindeki Ekosistemler Ve Ekosistemlerdeki Türler Flora-fauna türleri, sınıflandırılması, yaşama ortamları (Beslenme veya üreme alanları), popülasyon yoğunlukları, (Uluslar arası sözleşmelerle endemik, nadir, nesli tehlikede,) tehlike dışı vb. kategorilerinin tablo halinde belirtilmesi (koruma altında olan türler varsa koruma taahhütleri ve alınacak önlemlerin belirtilmesi), Flora bilgilerinin TÜBİVES e göre verilmesi.(çalışmaların hangi tarihte kim tarafından yapıldığının belirtilmesi) Mevcut flora ve fauna yapısını içeren bilgilerin faaliyet alanı ve yakın çevresinde, dar veya geniş yayılışlı endemik, nesli tehlike kategorilerinde (IUCN e göre ve Türkiye Kırmızı Kitabına göre) olan türlerin olup olmadığı, uluslararası sözleşmeler (Bern sözleşmesi) ve Merkez Av Komisyonu kararları ve eklerine göre koruma altında olan tür olup olmadığının belirtilmesi, Faaliyet alanının bugünkü durumu, 20

22 faaliyetin kurulu olduğu dikkate alınarak, flora ve fauna bölümünde mevcut durumun değerlendirilmesinin yapılması, faaliyetin yakın çevresindeki flora ve fauna türlerine olabilecek olası etkilerinin olup olmadığının belirtilmesi varsa bu etkilerin azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinin getirilmesi, Uluslararası sözleşmeler ve MAK kararları eklerine göre korunması gereken türler olması durumunda koruma taahhütlerinin eklenmesi, FLORA VE FAUNA Proje Alanı, Grid Kareleme Sistemine göre A1 karesinde yer almaktadır. Raporun flora kısmı oluşturulurken araziden toplanan bitki türlerinin teşhisinde Davis in Flora of Turkey and East Aegean Islands adlı eserinden ve TUBITAK Türkiye Bitkileri Veri Servisi (TÜBİVES) ten yararlanılmıştır. Ayrıca proje faaliyet alanı ve etki alanındaki türlerle ilgili gerekli verilerin belirlenmesinde daha önceden yapılmış olan gözlem ve arazi çalışmaları, literatür taramaları da kullanılmıştır. Bölge dahilindeki fauna türlerinin incelenmesi, yerli halkın gözlemleri içerisindeki deneyimleri ifadesine ve literatür bilgilere dayanılarak hazırlanmış olup, bu bilgiler ışığında karada ve denizde yaşayan hayvan türleri olarak kuşlar, memeliler, sürüngenler ve balıklar olmak üzere 4 bölüm içerisinde ele alınmıştır. Yapılan inceleme ve araştırmalarda, bölgenin aşırı doğa tahribi ve tarımsal faaliyetlerin yoğunluğu içerisinde doğal biyotopların azalmakta olduğu nedenle, populasyon düzeyinde sayısal bilgiler vermek mümkün olmamakla beraber, çoğu hayvan türleri münferit olarak görülmektedir. FLORA Tekirdağ ili doğal bitki örtüsü açısından zengin bir potansiyele sahiptir. Bu zenginlik bölgenin konumundan, yani Mediterran (Akdeniz), Euro-Sibirian (Avrupa Sibiryası) ve Irona Turanien (ran-turan) Floristik bölgelerin karşılaştığı alanda bulunmasından kaynaklanmaktadır. Bunun sonucu olarak bölge oldukça geniş bir flora koleksiyonuna sahiptir. Langos ormanlarından makilere, hatta gariglere dek her çeşit bitki örneğine rastlanabilmektedir. Şekil 5 : Vejetasyon Haritası 21

23 Proje alanı, Avrupa-Sibirya (Karadeniz) Fitocoğrafik Bölgesi içinde kalmaktadır. Avrupa- Sibirya Fitocoğrafik Bölgesi, Karadeniz ikliminin etkili olduğu Karadeniz Bölgesi ile Marmara Bölgesi nde Gelibolu ve Biga yarımadalarının dışında kalan sahayı kapsamaktadır. Ancak proje alanı, etki alanı ve yakın yerleşimlerdeki araziler, insan faaliyetleri sebebiyle doğal niteliklerini büyük oranda yitirmiştir. Proje alanı Marmara Bölgesi nde Tekirdağ il sınırları içerisindedir. Marmara Bölgesi, Türkiye'nin ortalama yükseltisi en az olan bölgesidir. Aynı zamanda bölgesel alana bakıldığında en fazla ekili arazinin bulunduğu bölgemizdir. Yıldız Dağları'nın Karadeniz kıyılarına bakan bölümü hariç Balkan Yarımadası nın güneydoğu kesiminde yer alan Trakya'nın tabii bitki örtüsü bozkırdır. Tekirdağ ili, plansız uygulamalar nedeniyle yerleşim alanlarının ardı ardına dizildiği, sadece ulaşım, yerleşim ve ticari trafiğe hizmet eden yapay bir alana dönüşmüştür. İl genelinde sanayi alanları bazı ilçelerle sınırlı kalmış olmasına rağmen etki alanı geniş bir bölgeyi içerisine almaktadır. Doğal stepler zamanla özelliklerini yitirmiş ve verimli tarım arazileri de büyük ölçüde elden çıkmıştır. Bu sebeplerden dolayı Tekirdağ ili, belirli sınırlar içerisinde çeşitli faaliyet girişimleri için uygun olabilecek arazi ve kaynak seçeneklerine sahiptir. Flora türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı Türkiye, bitki coğrafyası bakımından 3 floristik bölgenin etkisi altındadır. Marmara, bu bölgelerden Avrupa-Sibirya fitocoğrafik bölgesine dahildir. Proje alanı ve etki alanı içerisinde tespit edilen türlerin fitocoğrafik bölgeleri, Tablo 3 de belirtilmiştir. Fitocoğrafik bölgesi tam olarak bilinmeyen veya geniş yayılışlı türler için (-) işareti kullanılmıştır. Proje alanı ve etki alanında 32 familyaya ait 86 tür tespit edilmiştir. Bu türlerin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; İran-Turan elementi 2, Avrupa-Sibirya elementi 16, Akdeniz elementi 13, şeklindedir. Geri kalan türler ise kozmopolit veya fitocoğrafik bölgesi belirsizler kategorisindedir. Endenizm Türkiye, ticari iklimsel ve sosyal açıdan olduğu kadar coğrafi ve ekolojik açıdan da kıtalararası geçit bölgesi konumunda olduğu için büyük bir önem taşımaktadır. Bu sebepten dolayı endemik bitkiler bakımından oldukça zengindir. Ülkemizde tespit edilen toplam bitki türünün yaklaşık %30 unu endemik türler oluşturmaktadır. Ancak yapılan çalışma sonucu proje ve etki alanındaki türler arasında endemik herhangi bir bitki türüne rastlanmamıştır. Çalışma alanındaki bitki türlerinin tamamı IUCN kriterlerine göre LR(Ic) kategorisindedir. LR- Ic kategorisindeki bu türler, Türkiye de oldukça yaygın, bol olarak yetişen ve herhangi bir tehdidin söz konusu olmadığı bitkiler için kullanılmaktadır. Bunların neslinin tehlikeye girmesi gibi bir durum şu anda söz konusu olmadığı gibi gelecekte de değildir. Ayrıca alanda nadir, nesli tehlikede veya Bern Sözleşmesi Ek-1 e göre koruma altına alınması gereken bir bitki türü bulunmamaktadır. Bitki listeleri familya cins ve tür taksonlarına uygun olarak listelenmiştir. 22

24 Flora türlerinin tehlike kategorileri Endemik bitki türlerinin belirlenmesinde Ekim, T. ve arkadaşları (2000) tarafından hazırlanan Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı adlı yayından, ayrıca IUCN - European Red List (ERL) verilerinden yararlanılmıştır te belirlenmiş olan IUCN Red List kategorileri aşağıdaki açıklanmıştır. EX- Extinct (Tükenmiş): Şayet son örneğinin bulunmadığı konusunda hiçbir şüphe yoksa bu takson bu kategoridedir. Türkiye Florası nda ülkemizde yetiştiğinden söz edilen ancak özellikle aramalara rağmen bulunamamış olan bazı taksonlar bu kategoriye konulmuştur. EW- Extinct İn The Wild (Doğada Tükenmiş): Takson bulunabileceği ortamlarda ve yılın farklı zamanlarında yapılan çalışmalarda bulunamamış yani doğada kaybolmuş ve yalnız kültüre alınmış bir şekilde yaşamaya devam ediyorsa bu gruba konur. CR- Critically Endangered (Çok Tehlikede): Bir takson çok yakın bir gelecekte yok olma riski altında ise bu gruba konur. Yapılan floristik çalışmalarda, gelecekte popülasyonlarının zarar görebileceği düşünülen bitki taksonları bu kategoriye konmuştur. EN- Endangered (Tehlikede): Oldukça yüksek bir risk ve yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında olan bir takson henüz CR grubunda değilse EN grubunda yer alır. VU- Vulnerable (Zarar Görebilir): CR ve EN gruplarına konamamakla birlikte, doğada orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan taksonlar bu grupta yer almaktadır. Ülkemizde orta vadede tehdit altında olabileceği düşünülen ve birden fazla lokalitede bilinenler şimdilik durumlarında tehlike olmayan bazı türler, gelecekte korunmalarının sağlanması için bu kategoriye konulmuştur. LR- Lower Risk (Az Tehdit Altında): Yukarıdaki gruplardan herhangi birine konamayan, onlara göre popülasyonları daha iyi bitkiler bu kategoriye konur. Popülasyonları oldukça iyi ve en az 5 lokaliteden bilinenler bu kategoriye konmuştur. Gelecekteki durumlarına göre tehdit açısından sıralanabilecek 3 alt kategorisi vardır. a) cd- Conservation Dependent (Koruma Önlemi Gerektiren): 5 yıl içerisinde yukarıdaki kategorilerden birisine girebilecek taksonlar bu gruptadır. Hem tür hem de habitat açısından özel bir koruma statüsü gerektirirler. b) nt- Near Threatened (Tehdit Altına Girebilir): Bir önceki gruba konamayan ancak VU kategorisine konmaya yakın aday olan bitki türleri bu grupta yer alır. c) Ic- Least Concern (En Az Endişe Verici): Herhangi bir koruma gerektirmeyen ve tehdit altında olmayan bitki türleri bu grupta yer alır. DD- Data Deficient (Veri Yetersiz): Bir taksonun dağılım ve bolluğu hakkındaki bilgi yetersiz ise takson bu gruba konur. Bu kategorideki bir taksonun biyolojisi iyi bilinse bile, onun yayılış ve bolluğu hakkındaki bilgiler yetersizdir. Bu nedenle bir taksonun DD kategorisine konması onun tehdit 23

25 altında olmasından çok, hakkında daha fazla bilgi toplanmasının gerekliliği belirtir. Bilgiler elde edilince takson, durumuna uygun başka bir kategoriye konulmalıdır. NE- Not Evalueted (Değerlendirilemeyen): Yukarıdaki herhangi bir kriter ile değerlendirilemeyen bitki türleri bu kategoride yer alır. Bazı kriterler hakkında açıklayıcı bilgiler CR, EN ve VU kategorilerine konmak için kabul edilen ek kriterler şunlardır: CR Kategorisi İçin- Doğada çok kısa bir sürede kaybolma tehlikesi altında olan bitkiler hakkında aşağıdaki kriterlere göre karar verilebilir. A) Populasyon aşağıdaki tehditler sonucu azalıyor ise; a-habitat özelliğinin değişimi ve türün kapalılık derecesinin azalması; b-aktüel ve potansiyel bir toplama tehdidi altında olması; c-başka bir taksonun istila tehdidi, melezleme, hastalık, tohum bağlamama, kirlenme, rekabetçiler ve parazitlerin etkisi altında olması; B) Bitkinin toplam yayılış alanı 100 km 2 den ve tek yayılım alanı 10 km 2 den az, çok parçalanmış veya tek bir lokasyondan biliniyor ise. EN Kategorisi İçin- Yukarıdaki belirtilen tehlikelerin yüksek riski altında, son 10 yıl içinde veya 3 nesilde popülasyonda %50 azalma olacağı düşünülüyor, yayılış alanı 5000 km 2 veya tek bir alanda 500 km 2 kadar, birey sayısı 2500 ün altında veya en çok 5 lokasyondan biliniyor ise. VU Kategorisi İçin- Yukarıda belirtilen tehditler karşısında son 10 yıl veya 3 nesil içinde populasyonda %20 azalma olacağı düşünülen; yayılış alanı 10 lokasyondan fazla olmayan, yayılış alanı toplam km 2, olgun birey sayısı den az veya arazi çalışmaları sırasında 100 yıl içinde popülasyonunda %10 azalma olabileceği düşünülen türler. Habitat Sınıfları: 1 Orman, orman açıklıkları ve orman kenarları 2 Maki 3 Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler) 4 Kültür alanları (bağ, bahçe vb.), nadasa bırakılmış yerler 5 Kuru çayır ve açık alanlar 6 Nemli çayır, bataklık ve sulak alan, otsu yamaçlar 24

26 7 Yol kenarı, terk edilmiş yerler 8 Kayalık ve taşlık alanlar, gölgeli yerler, kalkerli yamaçlar Tablo 9 : Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları Familya ve Tür Adı Türkçe Element Habitat Endemizm Bern Apiaceae / Umbelliferae Maydanozgiller Eryngium creticum Boğadikeni D.Akdeniz 3,4 Scandix australis subsp Grandiflora Çoban Tarağı - 4,7,8 - - Smyrnium creticum - - 4,8 - - Asteraceae/Compositae Papatyagiller Anthemis auriculata Papatya D.Akdeniz 1,4,8 - - Anthemis tinctoria var tinctoria Sarı Papatya - 2,4,8 - - Artemisia spicigera Yavşan Asteriscus aquaticus - Akdeniz 7,8 - - Carduus nutans subsp Leiophyllus Devedikeni - 3,4,5 - - Centaurea carduiformis Peygamberçiçeği Centaurea cyanus Gökbaşotu Avrupa- Centaurea salonitana Zerdali dikeni Sibirya 3,4,7 - - Cirsium italicum Köygöçüren Akdeniz 4,6 - - Avrupa- Crepis setosa Tüylü Kanak Sibirya 3,7 - - Senecio vernalis Kanaryaotu - 4,8 - - Sonchus asper subsp Glaucescens Eşek Gevreği - 1,4 - - Tragopogon pratensis Tekesakalı Avrupa- Sibirya 1,kumul - - Tussilago farfara Farfara otu Avrupa- Sibirya 6,kumul - - Boraginaceae Hodangiller Anchusa azurea var azurea Sığırdili - 4,5 - - Echium angustifolium Engerekotu D.Akdeniz 3,6,8 - - Heliotropium dolosum Bambul Otu - 5,6,7 - - Myosotis stricta Onosma thracicum Brassicaceae / Cruciferae Unutma Beni Havacıva Hardalgiller Avrupa- Sibirya Avrupa- Sibirya Alyssum desertorum var desertorum Kevke - 4,5 - - Cardaria draba subsp draba Kedi otu Eruca sativa Roka Sinapis arvensis Hardalotu - 5,7 - - Cuscutaceae Arapsaçıgiller - Cuscuta campestris Çinsaçı Cyperaceae Papirusgiller Carex riparia - Dipsacaceae Fescitarağıgiller Avrupa- Sibirya Scabiosa triniifolia Uyuz Otu -? - - Equisetacae Atkuyruğugiller Equisetum telmateia Atkuyruğu Ericaceae Fundagiller Erica arborea Süpürgeotu 25

27 Erica manipuliflora Yağlıca Euphorbiaceae Sütleğengiller Chrozophora tinctoria Akbaş - 1,3,4,8 - - Euphorbia peplis Sütleğen Akdeniz Mercurialis annua Yer Fesleğeni - 1,3,5,8 - - Fabaceae / Leguminosae Baklagiller Coronilla scorpioides Körigen Lathyrus aphaca var biflorus Yaban Koşkozu - 4,5,7 - - Lathyrus cicera Koşkoz - 1,3,4,8 - - Melilotus alba Eşek Yoncası - 4,7 - - Trifolium angustifolium var angustifolium Trifolium arvense var arvense Üçgül - 4, Trifolium patens Üçgül - 5,7 - - Vicia sativa subsp sativa Ehli Fiğ - 4,5,8 - - Vicia villosa subsp villosa Fiğ - 4,6,8 - - Fagaceae Kayıngiller Quercus Geraniaceae robur subsp robur Saplı Turnagagasıgiller Meşe Avrupa- Sibirya 1,2,6 - - Geranium dissectum Turnagagası Hypericaceae / Guttiferae Binbirdelikotugiller Hypericum aucheri Binbirdelik Otu Juncaceae Hasırotugiller Juncus Lamiaceae articulatus / Labiatae Hasırotu Ballıbabagiller Avrupa- Sibirya Ajuga chamaepitys subsp chia var chia Mayasılotu - 4,8 - - Marrubium peregrinum Bozot - 5,7 - - Salvia bracteata Adaçayı İran-Turan 4,8 - - Salvia pinnata Adaçayı Akdeniz 4,5 - - Salvia viridis Adaçayı Akdeniz 3,4,8 - - Zizyphora capitata Anık İran-Turan 5,8 - - Liliaceae Zambakgiller Alium flavum subsp flavum var flavum Malvaceae Sarı Ebegümecigiller soğan Akdeniz Malva neglecta Ebegümeci - 3,4,5,7 - - Malva sylvestris Ebegümeci - 4,5 - - Moraceae Dutgiller Morus alba Ak dut Oleaceae Zeytingiller Fraxinus angustifolia subsp oxycarpa Dişbudak Avrupa- Sibirya 1,6 - - Papaveraceae Gelincikgiller Fumaria densiflora Fumaria officinalis Şahtere Glaucium flavum Sarıboynuzlu gelincik Papaver rhoeas Gelincik - 4,5,7 - - Poaceae/ Gramineae Buğdaygiller Arundo donax Kargı Dactylis glomerata subsp hispanica Domuz ayrığı - 1,2,4,7,

28 Elymus elongatus subsp elongatus Ayrıkotu Festuca gigantea Yumakotu Avrupa- Sibirya 3,6,8 - - Holcus lanatus Kadifeotu Avrupa- Sibirya Hordeum murinum subsp Glaucum Arpa - 4,8 - - Lolium perene İngiliz çimi Avrupa- Sibirya 4 Poa annua Tavşan Bıyığı - 4,5,6 - - Stipa bromoides - Akdeniz 5,8 - - Polygalaceae Sütotugiller Polygala major Sütotu Avrupa- Sibirya 6,8 - - Polygonaceae Çobanyastığıgiller Polygonum aviculare Çoban Değneği - 5,8 - - Primulaceae Çuhaçiçeğigiller Anagallis arvensis var caerulea Sıçankuyruğu - 4,6,8 - - Ranunculaceae Düğünçiçeğigiller Adonis annua Kan damlası Akdeniz Ranunculus marginatus var marginatus Düğünçiçeği - 4,6 - - Resedaceae Muhabbetçiçeğigiller Reseda lutea var lutea Muhabbetçiçeği - 4,7,8 - - Rhamnaceae Cehrigiller Paliurus spina-christi Karaçalı Rosaceae Gülgiller Rosa canina Gül - 1,3,6,8 - - Rubus sanctus Böğürtlen - 3,6 - - Rubiaceae Kökboyasıgiller Asperula arvensis Yapışkanotu Akdeniz 4,5 - - Galium palustre Salicaceae Bataklık yoğurtotu Söğütgiller Avrupa- Sibirya Salix alba Söğüt Avrupa- Sibirya Scrophulariaceae Yüksükotugiller Verbascum sinuatum var sinuatum Sığır Kuyruğu Akdeniz 4,5,7 - - Veronica persica - - 4,5,7 - - FAUNA Yapılan arazi ve literatür çalışmaları neticesinde proje alanı ve etki alanında bulunan ve bulunması muhtemel fauna türlerinden; Tablo 11 de amfibi türleri, Tablo 12 de sürüngen türleri, Tablo 13 de kuş türleri ve Tablo 14 de memeli türleri verilmiştir. İlgili tablolarda her türün familyası, Türkçe 27

29 adı, populasyon yoğunluğu, IUCN (ERL) kategorisi, Red Data Book kategorisi ve Bern Sözleşmesi Ek- 2 (kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) ve Ek-3 (korunan fauna türleri) listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiştir. Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 listesinde yer almayan türler için (-) işareti konulmuştur. Ayrıca fauna çalışmaları T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 29 Mayıs 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı na göre değerlendirilmiştir. E= Tehlikede (endangered): İlgili taksonun (tür ya da alttür) soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya, soyun tükenmesine neden olan etkenler sürmektedir. Ex= Soyu tükenmiş (extinct): Takson doğada yok olmuştur veya yinelenebilecek sayının altına düşmüştür. Ancak koruma altında soyunu devam ettirmektedir. I= Bilinmiyor (in determinate): Taksonun durumu bilinmiyor. K= Yetersiz bilinenler (insufficient) : Bilgi yetersizliğinden ötürü taksonun durumu belirsiz. Nt= Henüz takson tehlike altında değil O= Takson tehlike dışı (out of danger): Daha önce tehlike altında iken, alınan koruma önlemleri ile kurtarılmış. R= Nadir (Rare): Küçük populasyonlar halinde bulunan, şu anda tehlikede olmayan, ancak gerekli koruma önlemleri alınmazsa V kategorisine girmeye aday taksonlar. V= Zarar görebilir (vulnerable): Soyu hızla tükenen ve önlem alınmazsa yakın gelecekte yok olma riski yüksek taksonlar 1994 IUCN Risk Sınıfları IUCN tarafından en son yayınlanan Red List kategorileridir. Avrupa ülkelerinde IUCN risk sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması 1970 li yıllardan itibaren gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Türkiye de de gerçekleştirilmiş çalışmalar mevcuttur. Ancak birçok Avrupa ülkesi gibi Türkiye de de IUCN (1994) e göre risk sınıflandırılması henüz gerçekleştirilmemiştir. Rapordaki söz konusu sınıflandırma bu çalışma kapsamında gerçekleştirilmiştir. (EW): Vahşi hayatta nesli tükenmiş Bu türler ya insanların himayesi altında botanik bahçesi, hayvanat bahçesi gibi ortamlarda koruma altındadırlar, ya da dar bir alanda doğallaşmış haldedirler. (CR): Ciddi tehlike altında Yakın gelecekte doğal hayatta yok olma riski çok yüksek olan türler. (EN): Tehlike altında Doğal hayatta henüz ciddi tehlike altında olmayıp, yakın gelecekte çok 28

30 yüksek risk altına girebilecek türler. (VU): Hassas Henüz ciddi tehlike altında olmayan, ancak orta vadede yok olma riski ile karşı karşıya kalacak türler (LR): Düşük risk Yukarıda belirtilen risk sınıflarına girmeyen ve henüz herhangi bir riskle karşı karşıya olmayan türler. Üçe ayrılırlar: 1.(cd): Korumaya bağımlı Eğer tür belirli bir program çerçevesinde koruma altına alınmazsa, önümüzdeki 5 yıl içerisinde yukarıdaki risk sınıflarından birine dahil olabilir. 2.(nt): Yakın tehdit altında Korumaya bağımlı olmayan, ancak (VU) kategorisine girmeye aday türler. 3.(Ic): En az endişe verici olmayan türler. Korumaya bağımlı olmayan, ya da yakın gelecekte risk altında Popülasyon Yoğunluğu; 0 Yok 1 Nadir 2 Bol 3 Çok Bol A) İki yaşamlılar (Amphibia) Çalışma alanında, bulunan ya da bulunması muhtemel 9 amfibi türü saptanmış olup, bu türlerin 5 tanesi Bern Ek-2 listesinde bulunmaktadır. Bern Ek-III te bulunan tür sayısı ise 4 tür. Ayrıca saptanan amfibi türleri arasında 1 tür (Hyla arborea) IUCN (ERL) listesinde LC kategorisindedir. Listedeki tüm türler Türkiye de oldukça bol ve yaygın olup, herhangi bir tehdit altında değildir. B) Sürüngenler (Reptilia) Çalışma alanında, bulunan ya da bulunması muhtemel 13 sürüngen türü saptanmış olup bu türlerden 10 u Bern Ek-2 listesinde bulunmaktadır. Bern Ek-3 te ise 3 tür bulunmaktadır. Saptanan sürüngen türleri arasında 1 tür (Testudo graeca) IUCN (ERL) kriterlerine göre VU A1cd kategorisinde bulunmasına rağmen, Demirsoy (1996) tarafından yapılan çalışmalara göre bu türler Türkiye de oldukça bol ve yaygındır. Ayrıca herhangi bir tehdit altında değildir. Diğer türlerden IUCN listesinde mevcut olanların sayısı 5 tir ve tamamı LC kategorisindedir. - ile belirtilmiş türler için ise henüz herhangi bir sınıflandırma yapılmamıştır. C) Kuşlar (Aves) Çalışma alanında, bulunan ya da bulunması muhtemel 55 kuş türü saptanmış olup, bunlardan 33 tanesi Bern Ek-2, 14 tanesi de Bern Ek-3 listesinde bulunmaktadır. Ayrıca T.C. Çevre ve Orman 29

31 Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 29 Mayıs 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı nın yansıtıldığı en son listelere göre; 34 kuş türü Ek-1, yani Çevre ve Orman Bakanlığı nca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları listesinde; 10 tanesi de Ek-2 yani Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları kategorisinde bulunmaktadır. Ek-3 te yani Merkez Av Komisyonu nca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları listesinde bulunan kuş türlerinin sayısı ise 10 dur. Saptanan kuş türleri arasında IUCN (ERL) listesinde bulunan tür yoktur. Çalışma alanında saptanan kuş türleri ve bunlarla ilgili korunma dereceleri Tablo 6 da verilmiştir. Tablodaki kuş türlerinin korunma durumu ve statüleri ile ilgili olarak kullanılan sembollerin açıklaması şu şekildedir. A1: Nesli tükenmiş veya tükenme tehlikesi altında olan türler A1.1: Nesli tükenmiş olan türler A1.2: Tüm Türkiye deki birey sayısı 1-25 çift arasında olan türler A2: Birey sayısı çift altında kalan ve yayılış gösterdikleri bölgelerde büyük risk altında olan türler A3: Birey sayısı (500) çift arasında kalan ancak bazı bölgelerde oldukça azalmış türler. A4: Birey sayıları fazla olmakla birlikte belirli bölgelerde azalmış olan türler. B: Geçici olarak Türkiye ye gelen ve biyotopların yok edilmesi ile risk alına girecek türler B1: Anadolu yu kışlak olarak kullanan ancak Anadolu da üremeyen türler B2-B3: Anadolu dan transit olarak geçen veya Anadolu yu kışlak olarak kullanan ve risk derecesi daha düşük olan türler Y: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri G: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler K:Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, yurdumuzu transit göç esnasında kullanan türlerdir. KZ: Kış aylarını yurdumuzda geçiren, kış ziyaretçisi türlerdir. D) Memeliler (Mamalia) Çalışma alanında bulunan ya da bulunması muhtemel 19 memeli türü saptanmıştır. Bu türler arasında 3 tür Bern Sözleşmesi Ek-II de, 6 tür Bern Sözleşmesi Ek-III te bulunmaktadır. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın 29 Mayıs 2007 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı nın yansıtıldığı en son listelere göre, 4 memeli türü Ek-1 yani Çevre ve Orman Bakanlığı nca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları listesinde, 1 memeli türü Ek-2 yani Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları listesinde, 1 tür de Ek-3 yani Merkez Av Komisyonu nca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları listesinde bulunmaktadır. Memeli türleri arasında IUCN kriterlerine göre 1 tür (Spermophilus citellus) VU A1c kategorisinde, 1 tür (Nannospalax leucodon) VU D2 kategorisinde yer almaktadır. Ancak Demirsoy,A. (1996) a göre her iki tür de nt kategorisindedir, yani Türkiye de oldukça bol ve yaygın olup, herhangi bir tehdit altında değildir. Diğer türler ise LC LR(lc) ve LR(nt) kategorilerinde yer almaktadır. Herhangi 30

32 bir sınıfa girmeyen türler için - kullanılmıştır. Çalışma alanında saptanan memeli türleri Tablo 4 de verilmiştir. Tablo 10 : Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Familya ve Tür Populasyon Red IUCN Kaynak Türkçe Adı Habitat Bern Adı Yoğunluğu Data (ERL) (*) Salamandridae Triturus vulgaris vulgaris Triturus karelini Discoglossidae Bombina bombina Pelobatidae Pelobates syriacus Bufonidae Bufo bufo Bufo viridis Hylidae Hyla arborea Ranidae Rana dalmatina Rana ridibunda Küçük Semender Pürtüklü Semender Kırmızı Karınlı Kurbağa Toprak Kurbağası Siğilli Kurbağa Kara Kurbağası Ağaç Kurbağası Çevik kurbağa Yeşil Kurbağa Durgun yavaş akan, derin olmayan, küçük ve genellikle boş, güneş gören sular Durgun, çok yavaş akan, bitkisi bol, oldukça derin soğuk sular. Suların sürekli kalması koşul değildir. Yüksekliği fazla olmayan ovalar, suya yakın bölgeler Gündüzleri toprak içi üreme döneminde, küçük su birikintileri Taş altları, toprak içi ve delikler 2 Ek- III nt LC L,A 2 Ek-II nt LC L 2 Ek-II nt LC L,A 2 Ek-II nt LC L,A 3 Ek- III nt LC L Taş altı ve toprak içerisi 3 Ek-II nt LC L Ağaçlar, ağaçsı bitkiler ve otların arası Yaprak döken orman, çalılıklar Su içi ve kıyısı, su üzerindeki yaprakların üstünde 3 Ek-II nt LC L,A 1 Ek- III 3 Ek- III nt LC L,A nt LC L Kaynak: Demirsoy, A. 1996, Amfibiler. Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara Tablo 11 : Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Familya ve Tür Red IUCN MP Kaynak Türkçe Adı Habitat Bern Adı Data (ERL) (*) (**) Testudinidae Tosbağagiller Testudo graeca Adi Tosbağa Kumlu, çakıllı ve kuru araziler (VU Ek- Ek-II nt L, A A1cd) 1 Gekkonidae Ev kelerleri Hemidactylus turcicus Lacertidae Podarcis taurica Lacerta trilineata Lacerta viridis Ophisops elegans Anguidae Geniş parmaklı keler Kertenkeleler Trakya Kertenkelesi Büyük Yeşil Kertenkele Yeşil Kertenkele Tarla Kertenkelesi Taş altı, kaya yarıkları, ev ve harabeler Alçak ve seyrek bitkili taşlık veya kumluk açık arazi, bazen orman içleri Kaya, taş altları, açık alanlar, çalılıklar Ormanlık yerler, açık arazi, tarla aralarındaki çalılık ve ağaçlı kısımlar, sudan uzak olmayan bölgeler Az bitkili açık alanlarda taşlı ve topraklı zemin, tüm step ve yarıstep alanlar Ek- III nt Ek-II nt Ek-II nt Ek-II nt Ek-II nt - LC LC LC LC Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 L,A L L L L 31

33 Ophisaurus apodus Oluklu Kertenkele Fundalık, makilik ve bol bitkili taşlık yamaçlar, çalı dibi, taş altı ve kemirgen yuvaları Colubridae Coluber caspius Hazer yılanı Taşlık ve çalılık alanlarda Coluber Najadum İnce yılan Taşlık ve çalılık, kuru ortamlar, bahçe araları, tarla ve evlere yakın Yerler Seyrek bitki örtüsü olan taşlık araziler, taş altları Ormanlık, çalılık ve taşlık alanlar, Eirenis Uysal yılan Modestus Elaphe Sarı yılan quatuorlineata tarla ve bahçe Natrix natrix Küpeli yılan Daha çok suya yakın çayırlık ve taşlık kısımlar. Durgun sular ve akarsular, tarla ve bahçe araları ile Evler Natrix tessellata Su yılanı Su içi ve kenarları Ek-II nt - Ek-II nt - Ek-II nt - Ek- III nt - Ek-II nt - Ek- III nt Ek-II nt LR(lc) Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 Ek- 1 - Ek- 1 Kaynak: Demirsoy, A. 1996, Sürüngenler. Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü L,A L,A L L L L,A L,A 32

34 Tablo 12 : Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Kuş Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Habitat Familya ve Tür Adı Türkçe Adı (*) Statü Bern Red Data IUCN (ERL) MP (**) Kaynak (***) Ciconiidae Leylekgiller Ciconia ciconia Leylek SA Y, G, T Ek-II A.3 LC Ek-1 L,A Accipitridae Yırtıcı kuşlar Milvus migrans Kara Çaylak ST, DK Y, G, T Ek-II A.2 LC Ek-1 L Buteo buteo Şahin ST, DK Y, KZ, T Ek-II A.2 LC Ek-1 L,A Aquila pomarina Küçük Orman Kartalı OR, SA G, T Ek-II - LC Ek-1 L,A Falconidae Doğangiller Falco tinnunculus Kerkenez ÇB ST Y Ek-II A,4 LC Ek-1 L Falco peregrinus Gök Doğan ÇB, OR, DK, ST Y Ek-II A,2 LC Ek-1 L Rallidae Yelvegiller Fulica atra Sakarmeke SA Y Ek-III - LC Ek-3 L,A Laridae Martıgiller Larus ridibundus Gülen Martı SA Dn KZ, T Ek-III B.3 LC Ek-2 L Larus argentatus Gümüş Martı SA Dn Y KZ - - LC - L Columbidae Güvercingiller Columba livia Kaya Güvercini DK ST ÇB Y Ek-III - LC Ek-3 L,A Columba palumbus Tahtalı Güvercin OR ÇB Y - A,4 LC Ek-3 L Streptopelia turtur Üveyik ST, ÇB G Ek-III A,2 LC Ek-3 L, A Strigidae Baykuşgiller Athena noctua Kukumav ST OR ÇB Y Ek-II A,3 LC Ek-1 L, A Apodidae Ebabilgiller Apus apus Ebabil ST ÇB G, T Ek-III A.4 LC Ek-1 L Apus melba Akkarınlı Ebabil ST, ÇB, DK G, T Ek-II A.4 LC Ek-1 L Alaudidae Tarlakuşugiller Galerida cristata Tepeli Toygar ST, ÇB Y Ek-III - LC Ek-2 L,A Alauda arvensis Toygar ST, ÇB Y Ek-III - LC Ek-2 L,A Eremophila alpestris Kulaklı Toygar ST, ÇB Y Ek-II A,3 LC Ek-1 L Hirundinidae Kırlangıçgiller Hirundo rustica Kırlangıç ÇB Y Ek-II - LC Ek-1 L,A Delichon urbica Pencere Kırlangıcı ÇB G Ek-II A,4 LC Ek-1 L,A Motacillidae Kuyruksallayangiller Anthus campestris Kır İncirkuşu ÇB, ST G Ek-II A,3 LC Ek-1 L 33

35 Habitat Red Data IUCN MP Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Statü Bern Kaynak (***) (*) (ERL) (**) Motacilla alba Akkuyruksallayan SA, DK Y Ek-II A,4 LC Ek-1 L,A Turdidae Ardıçkuşugiller Erithacus rubecula Kızılgerdan ÇB OR Y Ek-II - LC Ek-1 L,A Luscinia megarhynchos Bülbül ÇB, OR G Ek-II A,3 LC Ek-1 L,A Phoenicurus ochruros Kara Kızılkuyruk ÇB, OR G Ek-II - LC Ek-1 L Phoenicurus phoenicurus Kızılkuyruk ÇB, OR Y Ek-II - LC Ek-1 L Saxicola rubetra Çayır Taşkuşu ST Y Ek-II - LC Ek-1 L Saxicola torquata Taşkuşu ST, ÇB Y Ek-II - LC Ek-1 L Oenanthe hispanica Karakulaklı Kuyrukkakan ST, DK G, T Ek-II - LC Ek-1 L Turdus merula Karatavuk ÇB OR Y,KZ Ek-III - LC Ek-3 L,A Turdus philomelos Öter Ardıç ÇB,OR Y, KZ Ek-III - LC Ek-2 L Sylviidae Ötleğengiller Hippolais pallida Gri Mukallit ÇB, OR G Ek-II - LC Ek-1 L Hippolais icterina Sarı Mukallit ÇB, OR G, T Ek-II A 3 LC Ek-1 L Sylvia communis Akgerdanlı Ötleğen ÇB, OR G Ek-II - LC Ek-1 L Sylvia borin Bahçe Ötleğeni ÇB, OR T Ek-II - LC Ek-1 L Sylvia melanocephala Maskeli Ötleğen ÇB, OR Y Ek-II - LC Ek-1 L Phylloscopus collybita Çıvgın ÇB, OR Y, G, T Ek-II - LC Ek-1 L Phylloscopus trochilus Söğüt Bülbülü ÇB, OR T Ek-II - LC Ek-1 L Paridae Baştankaragiller Parus majör Büyük Baştankara OR ÇB Y Ek-II - LC Ek-1 L Laniidae Çekirgekuşları Lanius collurio Kızılsırtlı Örümcekkuşu ST, OR G Ek-II - LC Ek-1 L Lanius excubitor Büyük Örümcekkuşu ST, OR T, KZ Ek-II - LC Ek-1 L Corvidae Kargagiller Corvus corax Kuzgun ST, ÇB, OR Y Ek-III - LC Ek-2 L Corvus monedula Cüce Karga ÇB, ST Y - - LC Ek-3 L Corvus corone Leş Kargası ST ÇB Y - - LC Ek-3 L Corvus frugilegus Ekin Kargası ST, ÇB Y, KZ - - LC Ek-3 L Pica pica Saksağan ÇB, ST Y - - LC Ek-3 L,A Sturnidae Sığırcıkgiller Sturnus vulgaris Sığırcık ÇB, ST Y - - LC Ek-2 L,A Passeridae Serçegiller Passer domesticus Ev Serçesi ÇB Y - - LC Ek-3 L,A 34

36 Habitat Red Data IUCN MP Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Statü Bern Kaynak (***) (*) (ERL) (**) Passer montanus Dağ Serçesi ÇB, ST Y Ek-III - LC Ek-2 L,A Fringillidae İspinozgiller Fringilla coelebs İspinoz OR ÇB Y Ek-III - LC Ek-2 L Fringilla montifringilla Dağ İspinozu OR, ÇB KZ Ek-III - LC Ek-2 L Carduelis chloris Florya OR ÇB Y Ek-II - LC Ek-1 L Carduelis Carduelis Saka OR ÇB Y Ek-II - LC Ek-1 L Coccothraustes coccothraustes Kocabaş ÇB, OR Y, KZ Ek-II LC Ek-1 L Emberizidae Kirazkuşugiller Miliaria calandra Tarla Çintesi ÇB, ST G Ek-III - LC Ek-2 L Kaynak: Demirsoy, A. 1999, Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası Hayvan Coğrafyası, Meteksan, Ankara (*) = Habitat; ST: Step OR: Orman SA: Sulak Alan Dn: Deniz DK: Dağlık ve Kayalık ÇB: Çalılık ve Bahçelik (**) = Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 35

37 Tablo 13 : Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Memeli Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Familya ve Tür adı Türkçe Adı Habitat 36 Red Data Yoğunluk Erinaceidae Kirpiler Erinaceus concolor Kirpi Fundalıklar ve çalılıklar nt 2 - LR(lc) Ek-1 L, A Soricidae Sivrifareler Neomys anomalus Bataklık sivrifaresi Bataklık, rutubetli çayır nt 2 Ek-III LR(lc) - Sorex minutus Cüce Fare Orman kenarı nt 2 Ek-III LR(lc) - L Crocidura leucodon Tarla Sivrifaresi Açık araziler ve çalılık araziler nt 1 Ek-III LR(lc) - L Crocidura suaveolens Bahçe Sivrifaresi Açık araziler nt 2 Ek-III LR(lc) - L Talpidae Talpa europaea Köstebek Çayırlık yerler, geniş yapraklı seyrek orman nt 2 - LR(lc) - L,A Rhinolophidae Nalburunlu Yarasalar Rhinolophus hipposideros Küçük Nalburunlu Yarasa Orman, çalılık, ağaçlık V 3 Ek-II LC Ek-1 L Vespertiolinidae Düzburun Yarasalar Pipistrellus pipistrellus Cüceyarasa Orman, açık alan, kültür alanı, parklar V 3 Ek-III LC Plecotus austriacus Gri Uzun Kulaklı Yarasa Açık tarım arazileri, yerleşim yerleri, binalar V 1 Ek-II LR(lc) Ek-1 L Leporidae Tavşanlar Lepus europaeus Yabani Tavşan Her çeşit ortamda yaşarlar nt 3 Ek-III LR(lc) Ek-3 L,A Sciuridae Spermophylus citellus Tarla Sincabı Bern IUCN (ERL) Açık arazilerde alçak bitkilerin bulunduğu yerler, tarlalar, terkedilmiş tarım arazileri nt 1 Ek-II VU A1c Ek-1 L,A Cricetidae Avurtlaklar Cricetulus migratorius Cüce Avurtlak Çayırlık, step ve kültür alanları nt 1 - LR/nt - L Pitymys subterranus Küçük kazıcı fare Karışık orman, bahçe, tarla, çalılıklar nt Arvicola terrestris Susıçanı Su kenarı, çayırlık, ormanlar nt 3 - LR(lc) - Spalacidaae Körfareler Nannospalax leucodon Körfare Verimli alanlarda, bağ ve bahçelerde nt 2 - VU D2 - L Muridae Rattus rattus Rattus norvegicus Fareler+Sıçanlar Siyah Sıçan Kahverenkli Sıçan Kültür arazileri, dere kenarlarındaki çalılıklar Kültür arazileri dışındaki ev ambar vs.de MP (*) nt 2 - LR(lc) - L, A nt 3 - LR(lc) - L, A Kaynak (**)

38 Red IUCN MP Kaynak Familya ve Tür adı Türkçe Adı Habitat Yoğunluk Bern Data (ERL) (*) (**) Mus musculus Ev Faresi Yerleşim yerleri ve çalılıklar Nt 3 - LR(lc) - L, A Canidae Vulpes vulpes Köpekler Tilki Ormanlarda, bitki örtüsü bol steplerde çakıllı arazilerde nt 2 - LC Ek-2 L, A Kaynak: Demirsoy, A. 1996, Memeliler. Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara (*) = Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü 37

39 Projenin işletme Döneminde Flora ve Fauna Üzerine Muhtemel Etkiler ve Alınacak Önlemler Tesiste herhangi bir inşaat çalışması olmayıp kapasite artışını gerçekleştirmiştir. Tesisin faaliyet aşamasında yapılacak olan çalışmalar sırasında flora ve fauna türleri üzerine olumsuz etkileri olabilir. Bu etkiler özellikle iş makinelerinin çalışmaları sırasında o l u ş a cak o l an atık maddeler (egzoz dumanı, yağ vs.) ve gürültüdür. Bu çevresel olumsuz etkiler, ilgili yönetmeliklerdeki hükümlere uyularak minimuma indirilecektir. Tesis faaliyeti boyunca 2872 sayılı Çevre Kanunu ve Yönetmeliklerine, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve Yönetmeliklerine uyulacaktır. Fauna türleri arasında Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 e göre kesin koruma altında olan ve koruma altında olan türler vardır. Bu türlerle ilgili olarak Bern Sözleşmesi koruma tedbirlerine ve bu sözleşmedeki 6. Ve 7. Madde hükümlerine uyulacaktır. Bunlar 1- Kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri ile ilgili olarak; Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri Üreme ve dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. 2- Korunan fauna türleri ile ilgili olarak; Kapalı av mevsimleri ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esaslara, Yabani faunayı yeterli popülasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklamaya, Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde düzenlenmesi hususlarına uyulacaktır. Sonuç Proje uygulama ve etki alanında habitat bölünmesi, ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve yapısının bozulması, zarar görmesi ya da etkilenmesi gibi olumsuzluklarla karşı karşıya kalınması beklenmemektedir. Alanda fauna açısından endemik veya dar yayılışa sahip türlere literatür araştırmalarında rastlanmamıştır. Bu nedenle alanda yapılacak faaliyet sonucu meydana gelebilecek tahribat, yayılış bakımından kozmopolit olan bu türlerin varlığını tehdit edecek nitelikte değildir. Bern Sözleşmesi dahilindeki türler özellikle insan aktivitelerinin az bulunduğu bölgelerde yayılım göstermektedir. Zira bölgenin oldukça büyük bir kısmının tarım alanları olduğu göz önünde bulundurulursa, doğal yapısını koruyabilmiş alanların miktarının ne kadar az olduğu anlaşılabilir. Yani proje faaliyetinden kaynaklı çevresel kayıp, göz ardı edilecek kadar minimal düzeydedir. 38

40 2.2. Jeolojik Özellikler Proje sahası ve yakın çevresinde yaşlıdan gence doğru aşağıdaki birimler yer almaktadır. Danısmen Formasyonu (Old) İlk kez de Boer (1954) tarafından isimlendirilen formasyon genel olarak sarı, kahve, gri renkli ve belirgin tabakalanmalı kumtaşı-silttaşı-kiltaşı ardalanmasından meydana gelmiştir. Zengin linyit yatakları içeren birim, yer yer tüf arakatlıdır. Kumtaşı, sittaşı ve kiltaşı katmanlarının yanal dağılımlarında belirgin bir değişme gözlenmez. Formasyonda asimetrik sinisoidal rippil marklar ve ender olarak akıntı kökenli çapraz tabakalanmalar gözlenir. Birim içinde bulunan linyitler bataklık ortamı koşullarını yansıtmaktadır. Bu özelliklerinden dolayı formasyonu delta, delta düzlüğü çökelleri olarak yorumlamak mümkündür. Formasyonun yası Orta Oligosen dir. Çakıl Formasyonu (Olç) Koop. ve diğerleri (1969) tarafından isimlendirilen formasyon, genel olarak sarımsı kahverenkli, çeşitli boyda iyi yuvarlanmış gnays, granit, sişt, serpantin, kireçtaşı, kuvars, radyolarit ve volkanik kayaç parçalarını içeren çakıltaşı ile sarımsı beyaz kumtaşı ve yesilimsi renkli killerden oluşur. Çapraz katmanların sıkça görüldüğü bu birimde çapraz katman özelliği ve tane boyları, bu çökellerin yüksek enerjili ve tek yönlü akıntılarla oluştuğunu gösterir. Birim delta üstlerinde gelişen akarsu kanal dolguları olarak yorumlanabilir. Formasyonun yası Orta Oligesen dir. Ergene Formasyonu (Mie) Ergene formasyonu beyaz, sarımsı renkli çapraz katmanlı, kil ve çakıl mercekli gevsek tutturulmus kumlardan olusur ve Danısmen formasyonu uyumsuzlukla yer alır. Büyük ve küçük ölçekli düzlemsel ve teknemsi çapraz katmanlı çakıl ve kumlar arasında bulunan kil mercekleri sınırlı yayılım sunar. Çapraz katmanlarda akıntı genellikle güneye doğru ve tek yönlüdür. Çapraz katmanlı çakıl ve kumlar kanal çökelleri, ince kum silt ve killer ise taksın ovası çökelleri olarak yorumlanabilir. Formasyonun yası Üst Miyosen dir. Trakya Formasyonu (Miplt) Formasyon Hochstetter (1870) tarafından isimlendirilmiştir. Kırmızı, kahve, sarı, beyaz renklerdeki çakıl, kum, kil ve çamurtaşlarından oluşan birimde, bol miktarda silisleşmiş ağaç kalıntıları bulunur. Çakıllar genellikle kuvars, kuvarsit ve gnaystır. Yer yer volkanik kayaç çakıllarına da rastlanmaktadır. Formasyon Istranca masifinden beslenen ve genellikle daha yaslı birimler üzerine gelişen alüvyon yelpazesi görünümünde olup çakıl boyutları masiften uzaklaştıkça küçülür. Ergene formasyonu ile geçisli olması nedeniyle, Üst Miyosen-Pliyosen yas konağında oluştuğu varsayılmaktadır. Karatepe Bazaltı (Qk) Umut ve diğerleri (1983) tarafından isimlendirilmiştir. Genelde koyu gri, siyah ve kahverenklidir. Sütun ve akma yapıları gösteren bazaltlar yer yer gözeneklidir. Trakya formasyonunu kesen bu bazaltların Pleyistosen yaslı olduğu kabul edilmiştir. 39

41 Aluvyon (Qal) Çakıltaşı, kum, kil, mil ve çamur karışımından ibaret olan birim geniş vadi tabanlarında yüzeylenmektedir. Proje Sahası nın Jeolojisi Proje Sahası nda Danışmen Formasyonu, Çakıl Formasyonu ve Karatepe Bazaltı yayılım göstermektedir. Tekirdağ'ın jeolojik yapısı oldukça gençtir. I. zamanda il alanı denizlerle kaplıdır. Bu arada aşınmalar nedeniyle denizlerin dibinde karasal kökenli tortular oluşmuştur. II. zamanda Alp kıvrımlarının etkisiyle Kuzey Anadolu dağları ile birlikte Tekir Dağları oluşmuştur. Daha önceden oluşmuş olan eski temel ve tortul tabakalar da yer yer kırılmış, kıvrılmıştır. III. Zamanın sonunda neojende, Tekir Dağı yeniden alçalmış ve düzleşmiştir. Bu dönemde Ganos ve Koru dağının kuzeyinde uzanan platoda gre ve marnlar biriktirmiş. İl, günümüzdeki görüntüsünü IV. zamanda almıştır. Anadolu ve Trakya yükselirken, Ege Marmara ve Karadeniz havzalari alçalmistir. Topraklar genel olarak kil içeren ve çimentolaşmış grelerden oluşur. İnceleme alanında açılan araştırma çukurları gözlemlerine dayanılarak yaklaşık 1,2 metrede gevşek malzeme ve Ergene Formasyonuna ait killi kum, kumlu silt birimleri gözlenmektedir. İnce daneli zeminlerden oluşan, bileşik zemin sınıflamasına göre SC, SM, ML sınıf birimleri gözlenmiştir Hidrojeolojik Özellikler: Yer Altı Su Kaynaklarının Mevcut Ve Planlanan Kullanımı, Faaliyet Alanına Mesafeleri Ve Debileri. Bu Kaynakların Özellikleri, Hangi Kaynağı Besledikleri Vb. Hakkında Detaylı Bilgi Verilmesi Ve Bu Kaynakların 1/25000 Ölçekli Topografik Harita Üzerine İşaretlenmesi Bölgenin temelini oluşturan Trakya Formasyonu genel olarak geçirimsizdir. Kırık veya çatlaklı kesimlerden pek az su alınabilir. Bazı sondajlarda, bu birimden L/s veya günde m3 su alınabilmiştir. Tesis sahası içerisinde açılmış keson kuyu bulunmaktadır Hidrolojik Özellikler: Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut Ve Planlanan Kullanımı, Dere, Akarsu, Göl, Baraj Vb., Özellikle İçme Ve Kullanma Suyu Temin Edilen Yüzeysel Su Kaynaklarına Olan Mesafelerinin Ayrı Ayrı Belirtilmesi Ve Debileri, Bu Kaynakların Özellikleri, Hangi Kaynağı Besledikleri Vb. Hakkında Detaylı Bilgi Verilmesi, Ve Bu Kaynakların 1/25000 Ölçekli Topografik Harita Üzerine İşaretlenmesi, Proje alanı içerisinde ve çevresinde yapılan gözlemlere dayanarak alan içerisinde herhangi bir akar veya kuru dere bulunmamaktadır. Proje alanı içme suyu temin edilen baraj, göl koruma alanı içerisinde yer almamaktadır. Tesis alanına yakın çorlu deresi geçmektedir. yaklaşık olarak tesis alanına 200 metre mesafe uzaklıktadır. 40

42 Şekil 6 : Çorlu Deresinin Tesise Uzaklığı 2.5. Doğal Afet Durumu Tekirdağ İl sınırları içerisinde depreme neden olabilecek faylar, Saroz-Gaziköy fayı ile Marmara Denizinde bulunan çukurların kenarlarında yer alan fay(segment) parçalarıdır km. uzunluğunda olan Kuzey Anadolu Fayının batı uzantısı Marmara Denizi boyunca Saroz Körfezine ulaşmaktadır. Saroz - Gaziköy Fayı, yaklaşık 50 km. boyunda, sağ yönlü doğrultu atımlı fay olup, Kavak, Yeniköy, Gölcük, Yayaköy, Güzelköy ve Gaziköy gibi yerleşim yerlerinden geçmektedir. Tarihi devirlerde pek çok depreme neden olan fay son olarakta tarihinde 7.3 büyüklüğünde (Magnitüd) depreme neden olmuştur sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun ilgili hükümlerine uyulacaktır. T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası ile Tekirdağ İli Deprem Haritası sırasıyla EK-11 ve EK-12 de yer almaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresi T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü nün 1998 tarih ve 2133 sayılı izini ile hazırlanmış olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre inceleme alanı 3. Derece Deprem Bölgesi içerisinde kalmaktadır. Kuzey Anadolu Fay hattının batı kesiminde 1900 ila 1990 yılları arasında kaydedilen depremlerin dağılımları, Richter ölçeğine göre aşağıda verilmiştir. Magnitüd aralığı >M 5>M>4 6>M >5 7>M>6 M>7 Deprem adetleri

43 Marmara Bölgesi için yapılan risk analizlerine göre, yıllık %10 risk için maksimum deprem şiddeti Richter ölçeğine göre 50 yıllık bir yapı Ömrü için M=7.7 olarak verilecektir. Bu şiddet, deprem kaynağı olan Kuzey Anadolu Fayı için geçerlidir. İnceleme alanı afet işleri genel müdürlüğünün1/ ölçekli deprem bölgeleri haritasına göre 3. Derece deprem bölgesinde Kuzey Anadolu Fay Hattının Gaziköy parçasının kuzeydoğusunda Marmara parçasının ise yaklaşık kuzeyinde yer almaktadır. Proje kapsamında, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının gün ve sayılı Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yöneltmelik esaslarına titizlikle uyulacaktır. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan ve tarihli, sayılı resmî gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmeliği ne uyulacaktır. Söz konusu alanda yapılacak olan her türlü yapılarda Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik esaslarına uyulacaktır Toprak Özellikleri Tekirdağ İli dahilindeki arazi genellikle Fojen Devrine ait Eosen filişlerinden oluşmaktadır. Üst Eosen, alt Oligosen filişlerinden başka Gre, Puding ve Marnlar mevcuttur. Ayrıca, Olivenbanalt, serpantin ve anfibolit bulunmaktadır. Arazinin önemli jeolojik temeli filişlerdir. Bu formasyonda kalsiyum karbonatı itibariyle şiştli kum taşları hakimdir. Bunların kolayca ayrışmasından meydana gelen derin topraklar bilhassa dikkati çekmektedir. Bu da müsait su ekonomisi şartlarıyla besin maddelerince de zenginliği sağlamaktadır. Tekirdağ ilinin iklim özellikleri ve toprak yapısının orman alanlarının azalması ve çoğalması yönündeki etkileri konusunda herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Ancak, toprağın derin ve verimli oluşu il dahilindeki ormanların oranının da ülke genelinin altında bulunması insan müdahaleleriyle tarımsal alan kazanma çalışmalarının olduğu düşünülmektedir. Karaçam, kızılçam, kayın, meşe, gürgen, dışbudak, akçaağaç, kocayemiş, erika gibi ağaç ve ağaççıkların yaygın olarak bulunduğu ormanlarda yabani bitki ve hayvan çeşitliliklerinde de zenginlik söz konusudur. Tablo 14 : Tekirdağ İlinin Orman Varlığı Kapladığı Alan ( Ha ) Oran (%) Koru Ormanı ,46 Baltalık ,54 Toplam Orman Alanı Açık Alan (Orman Dışı) Toplam

44 Ormanlık alanlar Tekirdağ daki toplam alanın % 16,85 ini oluşturmaktadır. Bu oran, %20 olan Türkiye ortalamasının altındadır. Tekirdağ daki orman alanları güneybatı bölümündeki Merkez, Şarköy ve Malkara ile Kuzeydoğu bölümünde yer alan Saray, Çerkezköy bölgesinde yer almaktadır. Yöre ormanlarının % 61 i meşe baltalığı olup, % 39 u çam, kayın, koru ormanları ve ağaçlandırma sahalarıdır. Tekirdağ il ve ilçelerindeki tüm ormancılık faaliyetlerini Tekirdağ Orman işletme Müdürlüğü yürütmektedir. Tekirdağ Orman işletme Müdürlüğüne bağlı Bahçeköy, Malkara, Çerkezköy ve Saray Şefliklerinde 4 adet orman satış deposu, bulunmaktadır. işletme Müdürlüğü dahilinde ha. olan ibreli ağaçlandırma alanları olup 1.derecede yangına hassas bölgedir. Orman yangınları ile mücadele amacıyla Şarköy Helvatepe, Malkara Karacahalil ve Tekirdağ Merkez de 1 er yangın ilk müdahale ekip binası ve Şarköy şefliğinde 3, Malkara da 2 adet yangın gözetleme kulesi kurulmuştur. Tekirdağ ili nde Orman Genel Müdürlüğü tarafından işletilmekte olan devlet ormanlarından üretilip kullanıma sunulan belli başlı orman ürünleri; tomruk, maden direği, sanayi odunu, yakacak odun, kağıtlık odun, ıhlamurdur. Proje alanında orman alanı bulunmamaktadır. Çayır ve Meralar: İldeki çayır ve meraların asıl amacının otlak olarak kullanılmasıdır. Bunun haricinde dere yataklarında zamanla orman dışına çıkarılan bölgelerde, ya da hidromorfik, alüvyol, bataklık tuzlu ve sodili arazilerde arazilerle, taşlı, toprak derinliği az ya da taşlı olan arazilerde zorunlu olarak (kültür arazileri olarak kullanılması olanaksız olduğu için) çayır ve mera varlığı olarak bırakılan arazi oranı azdır. İlimizin Toprak Kaynakları Potansiyeli: Tekirdağ il sınırları içerisindeki çayır ve meraların 7189 ha. meyil, 3340 ha. Toprak derinliği, 1185 ha. yaşlılık ve kuraklık, 2973 ha. su erozyonu ve 454 ha. taşlılık sorunu vardır. Tablo 15 : Tekirdağ İl Sınırları içerisindeki Çayır ve Meraların Sorunları Sorunların Cinsi Çayır ve Mera Varlığı (ha) Arazi kullanım kabiliyet sınıfları yönünden (V-VI-VII-VIII sınıflar) 3420 Meyil Yönünden (Dik ve çok dik sarp) 7189 Toprak Derinliği-meyil yönünden (sığ ve çok sığ) 3340 Toprak Derinliği-meyil yönünden (sığ, çok sığ,dik ve sarp) 7189 Yaslılık ve çoraklık v.s. sorunlar yönünden 1185 Su erozyonuna maruz çayır meralar (3 ve 4 sınıf erozyon) 2973 Taslılık sorunu olan çayır ve mera varlığı (3 taslılık) 454 Meraların bitki örtüsü, yöreden yöreye, toprak ve topoğrafik özelliklere, iklim koşullarına, meranın kullanım durumuna bağlı olarak, cins, nitelik ve nicelik yönünden değişmektedir. Örnek Karadeniz havzasındaki meraların bitki örtüsü ile Meriç-Ergene havzasındaki meraların bitki örtüsü ve Marmara Havzasındaki meraların bitki örtüsü farklıdır. Yöre meraların otlatma durumları, toprak yapıları, meraların bitki örtülerini etkilemektedir. 43

45 Ancak genelde, köpek dişi, koyun yumağı, kır kekliği, çayır sazı ve çok yıllık geniş yapraklı çoğalıcı bitkilerin hakimiyeti vardır. Bunun yanında adi otlak ayrığı, tarla ayrığı, brom, az miktarda gazal boynuzu, üçgül vs. gibi çoğalıcı bitkiler vardır. Kullanım Amaçları ve Yararları: Tüm meralarda birinci öncelik otlatma amacını taşımaktadır. Bazı meyil, taslılık, toprak verimliliği gibi çesitli sorunlar nedeniyle zorunlu olarak mera olarak bırakılan kısımlarda zaman zaman otlatma yapılmaktadır. Bu tür meralar daha çok Ganos Dağları yamaçları ile Istıranca Dağları yamaç ve eteklerinde yer almaktadır. Toprak koruma amacıyla özel olarak tahsis edilen mera hemen hemen yoktur. Civarda mera ıslah projesi uygulanmış alan çok azdır. Sadece Mülga Topraksu Teşkilatınca Tekirdağ-Merkez Kasıkçı Köyü merasının ıslah edildiği, yine Şarköy başta olmak üzere bazı bölgelerde meralık arazilerde toprak koruma çalışmaları yaptığı belirlenebilmiştir. Bunun yanında asıl amaç otlatma da olsa meraların erozyona karsı koruyucu etkileri, zeminin stabilitesini sağlaması yüksek intensiteli yağışlarda pik debilerini geciktirmesi, yüzey akışların hızlarını keserek taşkınları azaltma ve toprağın daha çok emmesine olanak sağlaması gibi doğal faydaları vardır. 2.7.Tesisin Kurulacağı Yöredeki Meteorolojik Veriler - Meteorolojik Durum: Meteorolojik özelliklerin açıklanması bölgenin genel ve lokal iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem, buharlaşma dağılımları, bölgenin sayılı günler (Kar yağışlı günler, kar örtülü günler, sisli günler) dağılımı, bölgenin rüzgar dağılımı (Esme sayıları ve esme hızlarına göre mevsimlik ve yıllık rüzgar diyagramları, hızlı rüzgarlar), belirtilen tüm bu başlıkların grafiksel olarak desteklenmesi ve en yakın Meteoroloji İstasyonu Uzun Yıllar Gözlem kayıtlarından faydalanılarak hazırlanması.), yer altı ve yerüstü tesislerin standart zamanlarda gözlenen en yüksek yağış değerlerine göre planlanması. Tekirdağ İli, genel nemlilik indislerine göre yarı nemli iklim tipi içine girmektedir. Akdeniz İkliminin etkileri görülen Tekirdağ İli nde sahil şeridinde yazlar sıcak, kıslar ılıktır. Ergene Havzası nı içine alan iç kesimlerde ise kara iklimi hakimdir. Bu bölgede kısın kuzey Avrupa ikliminin etkileri görülür. Yazlar ise kurak ve sıcaktır. İl, yağış rejimi bakımından Akdeniz yağış rejimi kategorisinde bulunmaktadır. Marmara Denizi kıyısı boyunca, yaz mevsimi sıcak ve kurak, kış mevsimi ise ılık ve yağışlı geçen Akdeniz ikliminin özellikleri görülür. Ancak, Karadeniz ikliminin etkisiyle yaz kuraklığı hafiflemiştir. Kış mevsiminde kar yağışları olağandır. İç kesimlere girildikçe yaz mevsimi daha kurak, kış mevsimi daha soğuk geçen yarı karasal iklim özellikleri belirginleşir. Muratlı. kara iklimine sahip olan ilçe kış aylarında soğuk ve yağışlıdır. Yazlar da genellikle sıcak ve kuraktır. Yıllık yağış ortalaması mm dir. Sıcaklık ortalaması 18.7C dir.. Tekirdağ ilinde Merkez, Çorlu ve Malkara ilçelerinde olmak üzere 3 istasyon bulunmaktadır. Bu istasyonlardan; klima Merkez, Çorlu ve Malkara ilçelerinde, sinoptik; Merkez ve Çorlu ilçesinde bulunmakta olup, radiosonde yoktur. 44

46 Bölgenin Yağış Dağılımı Toprağa düşen yağış türü genellikle yağmur olup kar yağısı daha azdır. Yöredeki yağış rejiminin belirlenmesinde Tablo 15 ve Şekil 8 de verilen Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu tarafından kaydedilen 32 yıllık yağış verileri kullanılmıştır. Tablo 16 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Yağış Verileri Ay Toplam Ortalama Yağış (mm) Günlük En Çok Yağış (mm) Ocak 63,0 75,0 Şubat 50,2 40,3 Mart 52,3 58,0 Nisan 44,0 46,6 Mayıs 39,9 43,7 Haziran 37,5 68,6 Temmuz 25,6 62,1 Ağustos 17,0 60,1 Eylül 33,4 104,4 Ekim 57,1 140,1 Kasım 73,3 72,1 Aralık 78,6 67,9 Yıllık toplam 571,9 140,1 Kaynak : Devlet Meteoroloji İsleri Genel Müdürlüğü, Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu ( ) Şekil 7 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Yağış Değerleri ( ) 45

47 Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu ndan alınan bilgilere göre, bölgedeki yıllık toplam yağış miktarı 571,9 mm dir yılları arasındaki aylık yağış ortalamaları göz önüne alındığında, en çok yağısın 78,6 mm ile Aralık ayında, en az yağısın ise 17,0 mm ile Ağustos ayında olduğu görülmektedir. Bölgenin Bağıl Nem Dağılımı Bölgenin yıllık ortalama bağıl nem oranı %77 dir. En düşük bağıl nem % 23 ile Haziran ayında ölçülmüştür. Bölgedeki ortalama ve en düşük bağıl nem değerlerinin yıl içindeki değişimi aşağıdaki Tablo 16 ve Şekil 9 da gösterilmektedir. Tablo 17 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Bağıl Nem Verileri Ay Ortalama Bağıl Nem (%) En Düşük Bağıl Nem (%) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık toplam Kaynak: Devlet Meteoroloji İsleri Genel Müdürlüğü, Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu ( ) Şekil 8 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Bağıl Nem Dağılımı ( ) 46

48 Bölgesel Buharlaşma Durumu Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu tarafından yılları arasında kaydedilen aylık ortalama buharlaşma ve günlük en çok buharlaşma değerleri, Tablo 17 ve Şekil 10 da sunulmaktadır. Aylık ortalama buharlaşmanın en yüksek olduğu ay 176,8 mm ile Temmuz ayıdır. Ocak, Şubat ve Mart aylarında buharlaşma görülmezken, buharlaşmanın en düşük olduğu ay 9,2 mm ile Aralık ayıdır. En yüksek günlük buharlaşma değerinin görüldüğü ay ise 12,6 mm ile Temmuz ayıdır. Tablo 18 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonuna Ait Buharlaşma Değerleri Ay Ortalama Buharlaşma (mm) Günlük En Çok Buharlaşma (mm) Ocak 0 0 Şubat 0 0 Mart 0 0 Nisan 62,4 9,2 Mayıs 112,4 10,0 Haziran 138,4 9,5 Temmuz 176,8 12,6 Ağustos 170,2 11,2 Eylül 113,2 8,1 Ekim 67,8 6,9 Kasım 22,6 4,7 Aralık 9,2 2,1 Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu ( ) Şekil 9 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Buharlaşma Değeri ( ) 47

49 Bölgenin Basınç Dağılımı Tekirdağ İli nde ortalama basınç, sonbahar ve kıs mevsimlerinde yükselmekte, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde alçalmaktadır. Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu tarafından yılları arasında kaydedilen basınç verileri ışığında belirlenen aylık ortalama, en düşük ve en yüksek yerel basınç değerleri aşağıda sunulmaktadır. Bu veriler doğrultusunda, en yüksek yerel basınç 1.019,4 hpa ile Ocak ayında ve en düşük yerel basınç 1.012,3 hpa ile Temmuz ayında ölçülmüştür. Tablo 19 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerleri Ay Ort. Yerel Basınç (hpa) Yüksek Yerel Basınç (hpa) En Düsük Yerel Basınç (hpa) Ocak 1.019, ,6 987,3 Şubat 1.018, ,9 993,5 Mart 1.016, ,5 988,8 Nisan 1.013, ,9 993,1 Mayıs 1.014, ,8 999,2 Haziran 1.013, ,4 998,7 Temmuz 1.012, ,6 999,8 Ağustos 1.013, , ,9 Eylül 1.015, ,6 999,1 Ekim 1.018, , ,1 Kasım 1.018, ,9 999,6 Aralık 1.019, ,0 987,9 Yıllık toplam 1.016, ,0 987,3 Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu ( ) Şekil 10 : Tekirdağ Meteoroloji İstasyonu Aylık Yerel Basınç Değeri ( ) 48