TÜRKİYE'DE AKADEMİK DÜNYANIN YÖNETME İşİNE YAKLAŞıMlNDA 1950'Lİ YıLLARLA BİRLİKTE NE DEGİşTİ? *

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE'DE AKADEMİK DÜNYANIN YÖNETME İşİNE YAKLAŞıMlNDA 1950'Lİ YıLLARLA BİRLİKTE NE DEGİşTİ? *"

Transkript

1 TÜRKİYE'DE AKADEMİK DÜNYANIN YÖNETME İşİNE YAKLAŞıMlNDA 1950'Lİ YıLLARLA BİRLİKTE NE DEGİşTİ? * Behlül ÜSDİKEN ** Demet ÇETİN *** Türkiye'deki yönetim yazın) son yirmi yıldır küçümsenmeyecek sayıda incelemeye konu ojmuştur. 1 Bu çalışmalar hem "kamu yönetimi" hem de "işletme yönetimini" konu Bu makalenin temelini oluşturan çalışmanın bir bölümü birinci yazarın Boğaziçi Üniversitesi'nde bulunduğu sırada ve anılan kurumun Araştırma Fonu tarafından 96C0240 kodlu prq.ie kapsaınmda sağlanan destekle yürütülmüştür. Makalenin daha önceki şekilleri VI. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi (Eskişehir, Mayıs 1998) ve Academy ofmanagement Annual Meeting'de (Chicago, 6-11 Ağustos 1999) bildiri olarak sunulmuştur. Prof Dr., Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi. '''Boğaziçi Üniversitesi Dr. adayı ve Mannheim Üniversitesi, Ziyaretçi Araştırmacı. i Örneğin, M. Heper, "Türk Kamu Bürokrasisi incelemelerinde Başlıca Temalarve Kavramsal Metodoloji", Boğaziçi Üniversitesi Dergisi Sosyal Bilimler, Cih 3, 1975, s ; A. Ü. Berkman ve K. Kozaıı, "Amme İdaresi Dergisi'nde Yayınlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme", Amme idaresi Dergisi, Cilt 12, Sayı i, ı 979, s. 9-26; Y. Üstüner, "Kanm Yönetimi Disiplininde Yöntem Sorunları". Türkiye'de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi içinde, S. Atauz (Der.), Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ankara, 1986, s : B. Üsdiken ve Y. Pasadeos. ''Türkiye'de Yayınlanan Yönetinlle ilgili MakalelerdekiAtıtlar üzerine Bir inceleme", Amme İdaı'esi Dergisi, Cilt 25. Sayı 2. Haziran s : B. Üsdiken ve Y. Pasadeos. ''Türkiye'de Yayınlanan Veri Temelli Makalelerde Yöntem". ODTÜ Gelişme Dergisi, Cilt 19, Sayı , s ; B. Üsdiken ve Y. Pasadeos. 'Türkiye'de Örgütler ve Yönetim Yazım", Amme idaresi Dergisi. Cilt 26. Sayı 2. Haziran 1993, s ; Ş. Özen, "Kamu Yönetimi Yazımımz ve Örgi.itler-Yönetim Çalışma Alanı: Tehlikeli İlişkiler", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri - Cilt 1 içinde TODAiE yayın no: 261, Ankara, 1995, s ; A. Ü. Berkman. "Türk Kamlı Yönetimi Disiplinine İlişkin Genel bir Değerlendirme", Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri - Cilt 1 içinde TODAİE, Amme İdaresi Dergisi, Cil132. Sayı -/. Aralık 1999.

2 48 Amme idaresi Dergisi alarak üretilmiş yazının gösterdiği özelliklerin ve bir ölçüde de, bunları şekillendiren etmenlerin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunmuştur. Ancak, sözü edilen çalışmaların büyük bölümü son otuz yılın yazını üzerinde durmuşlardır. Türkiye'de yönetim yazınının esas hareketlenme yılları olarak altmışların kabul edilebileceği ileri sürülmüşse de,ı daha önceki yıllarda da kağıda dökü Imüş çalışmalar bulunmaktadır. l Altmışlı yılların ortalarından öncesi üzerine daha ziyade eğitim alanında meydana gelen gelişmelere ağırlık vererek kaleme alınmış kısa tarihçelerde, o dönemin gerek "kamu yönetimi";' gerekse "işletmecilik"5 eğitimi açısından önemli bir dönüşüme sahne olduğu da ileri sürülmüştür. Oluç,!' 19S0'li yıllardaki gelişmeleri "... işletme eğitiminde ilk devrim hareketi..." (vurgu bizim) olarak nitelemekte, Aysan da/ "Türkiye'de... işletmecilik eğitimine, üniversite içinde... mesleki hüner ve kabiliyetin... geliştirilmesi..." biçiminde yaklaşılmasının ilk kez 19S0'li yılların başlarında meydana geldiğini belirtmektedir. Aynı şekilde Balta da,!! kamuda yönetimin "hukuk dışı" bir yaklaşımla ve "idare bilimi" olarak ders programlarına yine 1950'lerin başında girdiğine işaret etmektedir. Bu değişimin, en azından işletme alanı için, öncüleri n çalışmalarına yön veren Almanya kaynaklı yaklaşımların etkisinden 9 Oluç'un ifadesiyle "Amerikan ekolünün"l!1 egemenliğine doğru kaymanın bir ürünü olduğu da belirtilmiştir. Benzer biçimde Balta da idare biliminin "... amerikan ömekliğiyle"'l ele alınarak ders programlarına girdiğini söylemektedir. Söz konusu dönemi de kapsamak üzere yılları arasında Türkiye'deki yönetimle ilgili yayın faaliyetini inceleyen Üsdiken ve Çetin bu gözlem ve iddiaları destekleyen bulgular elde etmişlerdir. u Bunun da ötesinde, Üsdiken ve çetin, ABD'nin etki alanına 1950'Ii yıllarla birlikte girmiş olmanın yönetimle ilgili düşünce ve yaklaşımlarda da önemli değişikliklere yol açtığını göstermişlerdir. Üsdiken ve Çetin sözü edilen dönüşümün niteliğini ve şekiııenmesinde roloynayan unsurlan anlayabilmek amacıyla üzerinde durdukları dönemin yayın faaliyetini Yayın no:261, Ankara, s ; B. Üsdiken, N. Selekler ve D. Çetin. '"Türkiye'de Yönetim Yazınına Egemen Anlayışın Oluşumu: Sevk ve İdare Dergisi Üzerine Bir inceleme". Amme idaresi Dergisi, Cilt 3 I. Sayı I, Mart 1998, s ; S. Sargut, "İşletme Yönetimi", Cumhuriyet Döneminde Türkiye'de Bilim Sosyal Bilimler II içinde TÜBA Ankara, s ; C. Emre. "Yönetim Bilimi", Cumhuriyet Döneminde Türkiye' de Bilim - Sosyal Bilimler II içinde TÜBA Ankara. 1998, s Üsdiken ve Pasadeos, a.g.k. (1993); s Bkz. Heper, a.g.k., s. 60; M.Heper, Türkiye'de İşletme Biliminin Öncülerine Arma~an, İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü, istanbul, 1985, s T. B. Balta, "Türkiye'de İdare Hukuku ve İdare Bilimi", AÜ Siyasal Bilgiler FakÜıtesi Dergisi, Cilt 22, Sayı i, 1967, s sm. A. Aysan, "Türkiye'de İşletmecilik Eğitiminin Durumu ve Gelişme imkanları", Sevk ve İdare Dergisi. Yı18, Sayı 61, 1973, s. \O; M. Oluç, "Türkiye'de işletmecilik Eğitimi ve Öğretiminin Tarihçesi", Sevk ve İdare Dergisi, Yı18, Sayı 63, 1973, s. 12. (> Oluç, a.g.k., s Aysan, a.g.k., s. ı ı. H Balta, a.g.k., s. 9 Ş. Öz-Alp, "İşletmecilik Okullarının Tarihsel Gelişimi", Eskişehir itia Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, s : ın Oluç, a.g.k., s. 13 ii Balta, a.g.k., s. 26 ı. 12 B. Üsdiken ve D. Çetin, From Betriebswirtschaftslehre to Management or from Economics to Human Relations: Turkish Management Literature in its Early Years, i 5th European Group for Organizational Studies Colloquium'da sunulan bildiri, Coventry, ingiltere, 4-6 Temmuz 1999.

3 Türkiye 'de Akademik Dünyamn Yönetme işine Yaklaşııııı 49 kapsanabilecek bütün türleriyle incelemişlerdir. Sözü edilen çalışma gerek akademik dünyanın gerekse yönetim konusunda düşüncelerini dile getirmeye eğilimli uygulamacıların, içinde yer aldıkları kurumlarla, yaşanan değişimden etkilendikleri gibi değişikliklerin oluşması ve yayılmasında rol oynadıklarını göstermektedir. Yine aynı çalışmada ilgililerin meslekleri ve kurumlarının hangi düşüncelerin ne hızla ve ne ölçüde kabul gördüğüne etki yaptığına işaret eden bulgular da elde edilmiştir. u Bu makalede 1950' li yılların, yönetim işinin incelenmesi, öğretitmesi ve bu konuda yol gösterilmesi açısından Türkiye'ye getirdiği değişiklikler, öncesiyle birlikte, akademik dünya için incelenmektedir. Amaç Üsdiken ve Çetin'in dönemi üzerine yaptıkları kapsamlı, dolayısıyla verilerin sınırlı olarak işlenebildiği çalışmada ortaya koyduklarını "bilgi taşıyıcllarının"14 bir kesimini oluşturan öğretim üyeleri açısından daha derinlemesine incelemektir. Burada sunulan incelemenin Türkiye'de, özellikle akademik dünya kökenli yaklaşımların tarihsel seyrinin betimlenmesi ve anlaşılması açısından, yakın zamanlara kıyasla daha az çalışılmış bir dönem hakkında bilinenlere yapabileceği katkı nedeniyle önem taşıdığı düşünülmektedir. Aşağıda ilk olarak Türkiye ve başka ortamlar kaynaklı daha önce yapılmış araştırmaların gösterdiklerinden hareketle bu çalışmaya yön veren düşünceler ortaya konmaktadır. Sonraki iki bölümde, çahşmanın "veri" temelini oluşturan yayınlar, bunların belirlenmesi ve incelenmesinde kuııanılaıı yöntemler aktarılmaktadır. Bunu, incelenen yayınlardan öğrenilenlerin sunulduğu ve tartışıldığı iki bölüm izlemektedir. Makale, çalışmanın gösterdiklerinin özetlendiği sonuç bölümüyle son bulmaktadır DÜNYADA VE TÜRKiYE'DE 1950'Lİ YıLLARLA GELEN "DÖNÜŞÜM" İşletmelerin işleyişi ve yönetimlerinin bazı yollarla daha iyi hale getirilebileceği, bu nedenle de incelemeye ve akademik ortamlarda öğrenmeye konu olabilecekleri yönündeki fikirlerin bazı ülkelerde hayata geçirilmesi önceki yüzyılın sonlarına rastlar. En azından üç ülkede bu yöndeki öncü örneklerden söz edilmektedir. i; Bunlar ABD, Almanya ve Fransa'dır. ABD'de University of Pennsylvania'ya bağlı olarak 188 i 'de kurulan Wharton Okulu'nun ilk örneği teşkil ettiği ve akabinde sayıları hızla artan, üniversiteler bünyesindeki "ticaret kolejleri" çizgisi vardır. If> Alman geleneğinin temellerini de, ilki ABD'ye kıyasla biraz daha geç kurulan ama öğrettiklerinin zeminini daha hızla geliştiren Handelshochschulen denilen "ticaret okuııarı" oluşturmaktadır. l7 Fransa'da da, yine 19. yüzyıl sonlarına doğru bu ülkenin mühendislik alanındaki Ua.k. 14 J. L. Alvarez, "The Sociological Tradition and the Spread and Institutionalisation of Knowledge for Action", in The DitTusion and Consumption of Business Knowledge. J. L. Alvarez (Ed.) Macmillaıı. Londra, ı 998. s R. R. Locke, "Educational Tradirions and the Development of Business Studies after 1945 (An Anglo French-German Comparison", Business History, Cilt , s. 85 ve D. Nelson, "The Transformatian of American Business Education". Education and Training in the Development of Modern Corporations içinde. N. Kawabe and E. Daito (Der.), University of Tokyo Press, Tokyo 1993, s Bu ticaret okullarının ilki 1898 yılında kurulmuştur. Bkz. K. Tribe, Strategies of Economic Order, Cambridge University Press, Cambridge, ı 995, s. 98.

4 50 Amme idaresi Dergisi Grandes Ecoles geleneği içinde oluşan ancak en azından Il. Dünya Savaşı'na kadar birincilerin gölgesinde kalan "ticaret" ve "siyaset bilimi" okulları ortaya çıkmıştır. ııı Sözü edilen bu öncü kurumlar başka ülkeler için de değişik ölçülerde model teşki i etmişlerdir. Fransa'nın "yüksek mektepler" sistemini, örneğin, Osmanlı İmparatorluğu örnek almış ve bu doğrultuda yukanda belirtilen döneme denk düşen tarihlerde İstanbul'da "Mülkiye Mektebi" ve "Ticaret Mekteb-i Alisi" kurulmuştur.1'1 Öte yandan, II. Dünya Savaşı yıllarına kadar Avrupa ve hatta Japonya'da daha fazla etkiyi Alman eğitim modeli ve bu eğitimin temelini oluşturan disipliner tanım ve yaklaşım yapmıştır. 10 Kuzey Amerika'da oluşan, eğitim modelleri olmasa da, yönetim işine ilişkin düşünceler II. Dünya Savaşı öncesinde de Avrupa ülkelerine bir ölçüde nüfuz etmekle birlikte,ıı ABD esas önemli etkisini 1950'lerden sonra göstermiştir. ll II. Dünya Savaşı sonrasında "Batı" dünyasının önderi ve Avrupa'nın yeniden inşasının mimarı rolünü üstlenen ABD'nin yardım sağlamak yanında işletme ve yöneticilik bilgisini bu ülkelere aktarması gerektiği görüşü Atlantiğin iki yakasmda da yaygm biçimde kabul görmüştür. Marshall Planı, temelindeki verimlilik ideolojisiyle, bu çabanın ilk aşamalarında önemli rol oynamıştır.l~ İzleyen özellikle iki on yılda da ABD kaynaklı düşünce ve uygulamalar modelolarak alınmaya ve değişik yollarla Avrupa ve dünyaya yayılmaya başlamıştır. N Giriş bölümünde yer verilen gözlemler Türkiye için de diğer bazı Avrupa ülkelerine benzer bir geçmişe işaret etmektedir. Aslında, "işletmecijik", "kamu yöneticiliği" ve "yöneticilik" eğitimini barmdıran kurumlar ve bunların sunduğu programların katılanlara kazandırdığı unvan ve belgeler açısmdan Türkiye, kökleri Cumhuriyet öncesine giden ve sonraları dış kaynaklı modellerden etkilenen ama sonuçta kendine özgü çizgiler oluşturmuştur. Yukarıda da değinildiği gibi ijk ticaret okulu Fransa'yı örnek alarak kurulmuş, ancak bu okullar sayıları 1940' lı ve 1950'li yıllarla birlikte artarken aynı zamanda da üniversitelere benzeme yönünde gelişmişlerdir. ls Aynı şekilde Mülkiye Mektebi (sonradan Siyasal Bilgiler Okulu) daha i 950'de Ankara Üniversitesi'nin bir fakültesi haline dönüşmüştür. Alman geleneği esas yeşerme zeminini bir ticaret okulunda değil bir iktisat fakültesinde bir alt-disiplin ve bir kürsü olarak bulmuştur. Amerikan etki alanına girişin kurumsal ifadesinin ilk örnekleri olan Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE) ve İşletme iktisadı Enstitüsü 18 Locke, a.g.k., s K. GürOz, E. Şuhubi. A. M. C. Şengör, K. Türker ve E. Yurtsever, Türkiye'de ve Dünyada yüksekögretim. Bilim ve Teknoloji, TÜSiAD. İstanbul, s Mülkiye Mektebi yüksek öğrenim kurumu statüsünü ı 871' de almış, Ticaret Mekteb-i Alisi ise 1882' de kurulmuştur. lo Locke, a.g.k., s İsveç örneği için bkz. S. Furusten ve N. Kinch, "Swedish Managerial Thinking: A Shadow of America", in Networks of Americanization Aspects of the American Influence in Sweden, R. Lunden - E. Asard (Eds.), Uppsala University, Uppsala. 1992, s. 58. II R. R. Looke, The Collapse of the American Management Mystique, Oxford University Press, 1996, s O. Bjarnar ve M. Kipping, "The Marshall Plan and the Transfer of US Management Models to Europe: An Introduetory Framework", in The Americanisation of European Business, M. Kipping ve O. Bjamar (Eds.), Routledge, London, 1998, s Loeke, a.g.k. (1996), s ; H. de Man ve L. Karsten, "Aeademie Management Eduction in the Netherlands", in, Management Studies in an Academic Context, L. Engwall ve E. Gunnarson (Eds), Uppsala University. Uppsala. 1994, s O. Oğuz, Anadolu'da Bir Üniversite'nin Kuruluş Öyküsü, istanbul, 1995.

5 Türkiye 'de Akademik Dünyanın Yönetme işine Yaklaşımı 5] (İİE) üniversitelere bağlı olarak kurulmakla birlikte birincisi 1970'lerin ortal arına, 26 diğeri de şimdilere kadar derece kazandıran program sunmamışlardır. İşletme alamnda "yüksek lisans" derecesinin verilmesi örneğin, bir Amerikan okulu olan Robert Kolej Yüksek Okulu'nun ve Amerikan üniversite modeline dayalı Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin (ODTÜ) kuruluşunu beklemek zorunda kalmıştır. Ancak bu kurumlar da yüksek lisans programlarını ABD'nin standart iki yıllık MBA programının aymsı şeklinde oluşturmamıştır. Amaçlarından biri Türkiye'deki yüksek öğretim sistemini Anglo-Sakson modele daha fazla yakınlaştırmak olan 1980'lerin başındaki yasa değişikliği de bütün disiplinler için öngördüğü "tezi i yuksek lisans" anlayışıyla aslında işletme alam için Amerikan MBA modelinin taklidini yaklaşık bir 15 yıl daha geciktirici olmuştur. Bunun yanında Türkiye'de tarihsel 0larak 27 gerek işletme gerekse kamu "yöneticiliği" eğitiminde büyük ağırlığı lisans düzeyinde eğitim oluşturmuştur. Yöneticilik eğitimi için başka ülkelerden ithal edilen kurumsal yapılar ve program biçimlerinin varolan kurumsallaşmış anlayış ve düzenlemelerle karşı karşıya kalması, yukarıdaki örneklerin gösterdiği gibi Türkiye'de de kırma modellerin oluşmasına yol açmıştır. 1S Yönetime ilişkin fikirlerin ve yaklaşımların ithalinin ise göreli olarak daha kolay ve deyim uygunsa, daha az "tercümeye" uğrayarak gerçekleşmesi beklenebilir. Öte yandan, ithal edilebileceklerin zaman içinde çeşitlenmesiyle seçiciliklerin ortaya çıktığı da gözlenmiştil llj Üsdiken ve Çetin'in yılları arasında gerek akademik dünyadan olanlar gerekse uygulamacılar tarafından her iki kesim için Türkiye' de üretilen yazının tamamı üzerine yaptıkları çalışma hem giriş böıümün.de yer verilen gözlemleri hem de düşüncelerin ülkelerarası aktarımıyla ilgili yukarıdaki saptamaları desteklemektedil 3U Bu incelemenin bulduklarını üç ana maddede özetlemek mümkündür. Birincisi, Türkiye'de yönetimden söz eden ilk yayınlar 1930'lu yılların ortalarına gitmektedir. Ancak yönetim ve meseleleriyle ilgilenmenin 1950' iere kadar az sayıda öncünün ürünleriyle sınırlı kaldığı, yayın faaliyetindeki hızlı artışın, özellikle daha popüler nitelikteki yayın ortamlarında olmak üzere, 1950' li yılların ikinci yarısıyla birlikte ortaya çıkmaya başladığı görülmektedir. İkinci olarak, yönetim alamnda ilk nüvenin Almanya'dan ithal edilen yaklaşım ve bilgilerle şekillendiği, ancak bu anlayışların II. Dünya Savaşı sonrasında ABD ile başlayan çok yönlü yakınlaşmalarla birlikte terkedilmeye yüz tutarak yerini Amerikan etkisiyle şekillenen düşüncelerin aldığı ortaya çıkmaktadır. Alman etki alanından ABD'ye yönelişin özgül yaklaşımlar ve ilgi alanları olarak yönetime ilkeler ve işlevler yaklaşımıyla, personel ve insan ilişkileri meselelerine meyletmeyi getirdiğini göstermektedir. Son olarak da, ı 950' ler sonrasında sadece yayın sayılarında artış değil aym zamanda, yüksek öğrenim kurumları ve bunlara bağlı birimlerin de sayıca artmasına karşın, akademik dünyanın daha önceleri yönetim bilgisinin ithali ve yayın ve öğretim yoluyla yayılması konusundaki neredeyse tekel durumunun ortadan kalkmasım getirdiği görülmektedir. 26 M. Heper ve A. Ü. Berkman, "Admİnİstrative Studies in Turkey: A General Perspective", International Social Science Journal, Cİlt 3 ı, 1979, s Bkz. Ü. Çınar ve Ö. Saatçioğlu, "Türkiye'de işletmecilik Eğitiminin Geliştirilmesi Hedefiyle Alınması Gerekli Tedbirler", Sevk ve İdare Dergisi, Yıl 8, Sayı , s Hollanda için benzer bir göruş için bkz. de Man ve Karsten, a.g.k., s Üsdiken ve diğerleri, a.g.k., s Üsdiken ve Çetin, a.g.k.

6 52 Amme idaresi Dergisi Düşünsel düzeyde ve yayın üretimindeki bıı gelişmelerle beraber işletmeler ve kamu kuruluşlarının işletilmesi ve yönetilmesi meseleleri, ilki iktisat, ikincisi de hukuk temellerinden ayrılarak birer bağımsız disiplin kimliği kazanmaya başlamışlardır. 31 Bu ayrışmanın kurumsal çerçevesini her iki durumda da ilk olarak, yukarıda değinildiği gibi, üniversitelere bağlı ama derece programı yapmayan "enstitüler" sağlamıştır. İlk aşamadaki bu düzenlemelerin, ülkede eksikliği olduğu düşünülen akademik eğitim görmüş yönetici ihtiyacının kısa sürede karşılanmasına katkıda bulunmak, uygulama dünyasına yakınlığı sağlamak gibi gerekçeleri olduğu düşünülebilir. Bunların da ötesinde ama, yeni anlayışları getirebilmeyi kolaylaştırmak için de bu yola gidilmiş olabileceği ileri sürülebilir. Enstitülerin ikisi de dış yardımla kurulmuştur. xı TODAİE, "Amme İdaresi" teriminin adında yer aldığı ilk kurumdur. İİE ise, bünyesinde kurulduğu İstanbul Üniversitesi'ndeki ı 950 öncesi mirastan olsagerek, "'İşletme İktisadı" adını taşımakla birlikte programları iktisattan tamamen bağımsız bir içerikle oluşturulmuştur.3-1 İki alanın da derece veren bir akademik birim halinde ilk olarak kendini göstermesi de 1950'li yılların sonlarına doğru Amerikan modeli üzerine kurulu ODTÜ ve Robert Kolej'de mümkün olabilmiştir. 34 Kullanılan adların da "yeniliğini" ve Amerikan terimlerine karşılık geldiğini belirtmek gerekir. İşletme iktisadı yerine ODTÜ'de kurulan bölüm "işletmecilik", Robert Kolefdeki şube ise "iş idaresi" adını taşımaktadır. Eski üniversitelerde benzer bir oluşum ise İstanbul Üniversitesi'nde ı 968 yılında İşletme Fakültesi'nin kurulmasına kadar beklemek zorunda kalmıştır. 3s Bu makale yukarıda özetlenen gelişmelerin yarattığı ortamdan etkilenen, ama aynı zamanda oluşumunda katkısı da olan akademik dünyanın bu çerçevede yönetim konularının kavranması ve öğretitmesine ilişkin düşünce ve yaklaşımlarının ı 960'lı yılların ortalarına dek izlediği seyri incelemekle ilgilidir. İzleyen iki bölümde incelemede kullanılan yayınlar ve izlenen yöntemler hakkında bilgi verilmektedir İNCELENEN YAyıNLAR Akademik dünyanın ı 950'ii yıllaria birlikte meydana gelen değişikliklerin içinde yer alırken yönetme işiyle Türkiye ortamında uğraşmayla ilgili yaklaşımlarının incelenmesine görgül bir zemin sağlamak için ilk yapılan tercih akademik nitelikteki dergilerde yer alan makalelerin ele alınması kararı olmuştur. Böyle bir incelemeyi makalelere dayandırınanın, özellikle ilgilenilen dönem açısından önemli bir gizil 31 Üsdiken ve çetin, a.g.k.; Heper ve Berkman, a.g.k., s TODAİE 1953 yılında Birleşmiş Milletler'le yapılan birteknik yardım anlaşmasıyla Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne, İİE de 1954 yılında Ford Vakti ve Harvard Business School'un desteğiyle İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne bağlı olarak kurulmuştur. TODAİE için bkz. Heper ve Berkman, a.g.k., s İİE için bkz. H. Şencan, "İşletme İktisadı Enstitüsü'nün Tarihsel Gelişimi", Yönetim, Temmuz, '13 İİE'de yılları arasında müşavir olarak çalışan (Şencan, a.g.k.) Prof Robert E. Stone İü İktisat Fakültesi Mecmuası'nda İİE'yi tanıtmak üzere yazdığı bir yazıda "Enstitü için teklifedilen programı" a çıklarken altı mevzudan ve son olarak da sair mevzulardan söz etmektedir. "İktisadi tahlil" rapor hazırlama veya gayrimenkul sevki idaresi gibi mevzularlabirlikte sair mevzular arasında yer almaktadır. Robert. E. Stone, "İstanbul Üniversitesi işletme İktisadı Tedrisatı", iü Iktisat FakÜıtesi Mecmuası, Cilt 16, Sayı 1-4, , s Heper ve Berkman. a.g.k., s ~S M. Oluç. "'işletme Fakültesinin Kuruluş ve Gelişmesi", İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt i, Sayı L I-I~.

7 Türkiye 'de Akademik Dünyanın Yönetme İşine Yaklaşımı 53 sakıncası, Avrupa akademik geleneklerinin en azından bir bölümünde egemen olduğu bil ortamda yayın türü olarak kitabın makaleye kıyasla taşıması beklenebilecek göreli önemdir. Buna karşılık bir düşünce ifade etme türü olarak makaleyi incelemenin, bu tür yayınların daha kısa sürede hazırlanabilmesi, dolayısıyla değişen eğilimleri daha erken aşamalarında ortaya çıkarabilme olanağı vermesinden doğan bir üstünlük vardır. Ayrıca inceleme birimi olarak makale, göreli kısalığı ve daha az sayıda ana tema içermesiyle araştırma açısından pratik üstünlükler de sunmaktadır. Bu gerekçelerden hareketle inceleme akademik nitelikteki makalelerle sınırlandırılmıştır. Bu çalışma kamu yönetimi ve işletme alanına giren bütün meselelerle değil sadece yöneticiliğe ilişkin düşünceler ve yaklaşımlarla ilgilidir. Yönetim konusu Üsdiken ve Çetin'in tanımlamalarına dayanarak bu çalışma için de yöneticilik faaliyetleri, örgütlenme ve çalışanlarla ilgili meseleleri kapsayacak şekilde tanımlanmış, incelenen makaleler de bu tanım içine girenlerle sınırlı tutulmuştur. ltı Üsdiken ve Çetin'in Türkiye'de yönetim yazınının ilk dönemlerini araştırmak üzere kullandıkları bibliyografyalardan Var'dan)7 elde ettikleri süreli yayın verileri, bu çalışmanın da ilgilendiği ı yılları arasındaki dönemde, akademik kurum kaynaklı iki derginin yönetim konusuyla ilgili makalelere en fazla yer verdiğini göstermiştir. JI Bunlar (sonraki.adıyla) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi (AÜSBFD) ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası'dır (İÜİFM). A ÜSBFD (l950'ye kadar Siyasal Bilgiler Okulu Dergisi adını taşımak üzere) 1943 yılında, İüİFM de 1939'da yayınlanmaya başlamış dergilerdir. İİE'nin 1985 yılında yayınlanan bir armağan kitabından/' "işletme biliminin" öncüleri olarak nitelenen öğr~tim üyelerinin İÜİFM'dan önce 1935'den itibaren yayınlanan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası'nda (İÜHFM) da yayın yaptıkları anlaşıldığından bu derginin de yılları arasındaki sayıları inceleme kapsamına dahil edilmiştir. Sonuçta bu araştırmanın veri tabanını i ı tanesi AÜSBFD, ıo'u İüİFM, ikisi de İÜHFM'de yayınlanmış toplam 23 makale oluşturmaktadır. Bu makaleler ı 7 ayrı yazarın katkısını yansıtmaktadır. Yazarlardan 13 'ünün tek, ikisinin iki, ikisinin de üç yazısı bulunmaktadır. Makalelerden dördü yabancı dergilerde çıkmış yazıların veya sunulmuş bildirilerin çevirisidir. Geri kalan 19 yazıdan altısı da o dönemde Türkiye' de çalışmakta olan yabancı öğretim üyelerince kaleme alınmış metinlerin Türkçe'ye çevrilmiş şeklidir. Yazarların tümü, çeviri olanlarınkiler de dahilolmak üzere, akademik ortamlarda çalışmaktadırlar. İNCELEME YÖNTEMİ Bu araştırmada inceleme yöntemi olarak içerik analizinden yararlanılmıştır. 4o İçerik analiziyle incelenecek boyutların belirlenmesinde Üsdiken, Selekler ve Çetin'in Sevk ve İdare Dergisi üzerine yaptıkları çalışmada önerdikleri değişkenler esas alınmıştır. Sözü 36 Üsdiken ve çetin, a.g.k. 37 T. Var, Alfabetik İşletmecilik Bibliyografyası {i ), ODTÜ İdari ilimler Fakültesi, Ankara, Yönetimle ilgili makalelerin seçiminde izlenen yol için bkz. Üsdiken ve Çetin, a.g.k. 39 İİE, a.g.k., 133- i Bir araştırma yöntemi olarak içerik analizi konusunda bkz. örneğin D. Rifte, S. Lacy, and F. G. Fico, Analyzing Media Messages, Lawrence Erlbaum, Mahwah, NJ, 1998.

8 54 Amme İdaresi Dergisi edilen çalışmada yazarlar "makalenin esas niyeti", "Türkiye ortamına ilgi" ve "yönetim modelleri" olarak adlandırdıkları üç boyut belirlemişlerdir. 41 Makalenin esas niyeti boyutu, yazı yazanların kendi rollerini nasıl gördükleri, yazdıklarıyla ne yapmayı amaçladıklarıyla ilgilidir. Bu boyutun işlemselleştirilmesinde Üsdiken ve diğerlerinin önerdikleri ölçme şekli aynen kullanılmıştır. Sözü edilen ölçüde makale esas niyeti itibariyle dört kategoriden birine kodlanmaktadır. Kategoriler, kısaltılmış ifadeleriyle, "genel öğütler verme", "bir yönetim tekniğini açıklama", "kavramsal tartışma" ve "araştırma sonuçları sunmadır". Yazının bu kate:;orilerden birine kodlanamadığı durumlar için bir de "diğer" kategorisi bulunmaktadır. 42 Makalelerin kodlanması tamamı okunarak birinci yazar tarafından yapılmıştır. Kullanılan ölçünün geçerliliğini sınamak üzere bir de her makalede "ilim" ve "bilim" sözcüklerinin, bütün tak ı almış halleriyle birlikte, kaç kez geçtiği sayılmış, toplam sayı sayfa sayısınabölünerek ölçü standartlaştırılmıştır. Kruskal-Wallis testi kodlama yapılan üç kategori"" arasında "bilim" sözcüğünün geçmesi açısından farkların anlamlı olduğunu göstermiştir (p 0,05). Beklendiği gibi "bilim" kelimesi en fazla "kavramsal tartışma" yapan makalelerde geçmekte, bunu "genel öğütler" veren ve "yönetim tekniği" açıklayanlar izlemektedir. Türkiye ortamına ilgi boyutu, yazarların incelenen dönemin Türkiye'sindeki işletmeler ve kamu kuruluşlarıyla, bunların özelliklerini ve meselelerini anlamak ve açıklamaya çalışmakla ne ölçüde meşgulolduklarını saptamayla ilişkilidir. Burada da, Üsdiken ve diğerlerinin yine dörtlü bir sınıflandırmaya dayanan ölçme şekli kullanılmıştır. Kategoriler, yine kısaltılmış başlıklarıyla, Türkiye ortamına "hiç değinilmemiş", "genel ifadelerle söz edilmiş", "önemli bir bölüm ayrılmış" ve "odak konusu oluşturmakta" şeklindedir." Kodlama birinci yazar tarafından yapılmıştır. Bu ölçünün geçerliliğini sınamak üzere de yine metinlerde Türkiye sözcüğüyle, Türkiye'deki bir coğrafi veya idari birim (bölge veya şehir gibi), kurum ve Türkiye'ye atıf yapan ifadeler (ülkemiz gibi) sayılmıştır. Bu ölçü de makalenin sayfa sayısına bölünerek standartlaştınlmıştır. Kruskal-Wallis testi Üsdiken ve diğerlerinin dört kategorisi arasındaki farkların anlamlı olduğunu göstermektedir (p < 0,0 ı). Aşağıda sunulacak analizlerin bazılarında bu ikinci ölçü kullanılmıştır. Türkiye ortamına ilgi boyutunun ölçülmesinde yabancı yayınlardan çevrilmiş dört yazı dışarıda bırakılmıştır. Yönetim modelleri boyutu, makalelerin yönetim meselelerine ne tür bakış açısıyla yaklaştığıyla ilgilidir. Esas aynı olmakla birlikte, Üsdiken ve diğerlerinin hem kullandıkları kategorilerde bazı değişiklikler yapılmış, hem de, kesinliği artırmak amacıyla, kodlamada farklı bir yol izlenmiştir. Üsdiken ve diğerleri dört yönetim modeline (bilimsel yönetim, ilkeler ve işlevler, insan ilişkileri, sistem ve durumsallık) ve bir de "diğer" kategorisine dayalı bir sınıflandırma geliştirmişlerdir. 45 Bu modellerden "sistem ve durumsallık yaklaşımı" Üsdiken ve diğerleri ı 966- i 970 yı liarı 41 Üsdiken ve diğerleri. a.g.k., s. 66 ve Bu kategorilerin ayrıntılı tanımlamaları için bkz. a.k., Aşağıda da değinileceği gibi "araştırma sonuçları sunma" veya "diğer" kategorilerine kodlanan makale ol mamıştır. Dolayısıyla, Kruskal-Wallis testi görgülolarak elde edilen üç kategori üzerinden yapılmıştır. "Üsdiken ve diğerleri, a.g.k., s a.k. s. 87.

9 Türkiye 'de Akademik Dünyanın Yönetme işine Yaklaşımı 55 için bile sadece bir örneğine rastladıklarından,41. dışarıda bırakılmış, buna karşılık burada incelenen zaman diliminde rastianabilecek iki bakış açısı, "işletme iktisadı" ve "sosyal siyaset" yaklaşımları ilave edilmiştir. Almanya kökenli "betriebswirtschaftslehre" anlamında "işletme iktisadının" işletmelere genel ilgisi çerçevesinde "yönetme" işine esasen bir iktisat yaklaşımını yansıttığı kabul edilmiştir. Bu yaklaşımla işletme, iktisadi fonksiyonlar yerine getiren ve iktisadi ortam da faaliyet gösteren bir varlık olarak incelenmektedir. 47 "Sosyal siyaset" ise ilgi alanı olarak esasen işçi-işveren ilişkilerine yönelik olmakla beraber, firma düzeyinde yönetme ve çalışanlarla ilgili meselelere hakkında da söz söylemekte, bunu yaparken de faaliyet ve ilişkilerin maddi öğe ve koşullarıyia, kurumsal çerçevesine ağırlık vermektedir. Kodlama için belirlenen bu beş yaklaşımın ilgilerini yansıtacak konu kategorileri ve herbir kategori için benzer anlamı taşıyan terim ve ifadeler belirlenmiştir. Beş yaklaşım için toplam 32 kategori tanımlanmıştır. Her yaklaşım için kategoriler hem genel ifadeleri (yönetim, beşeri ilişkiler gibi) hem de daha özgül konuları (iş ölçümü, organizasyon, motivasyon, ücret gibi) kapsayacak biçimde belirlenmiştir. 411 Her makalede bu 32 konu kategorisi için belirlenen terimlerin herbirinin kaç kez geçtiği sayılmıştır. Akabinde, beş yaklaşımın herbirini yansıtan kategoriler için elde edilen sayılar her yaklaşım için bir değer elde etmek üzere toplanmış, bu toplam sayı da, makalenin sayfa sayısına bölünerek standart bir ölçü üzerinden değerler hesaplanmıştır. 4 " Kullanılan ifadelerin sayımına dayalı ölçülerde cümle bir birim olarak kabul edilmiştir. Bir terim veya aynı konu kategorisine giren birden fazla terim, bir cümlede bir kereden fazla yer aldığında sadece bir kez kaydedilmiştir. içerik dipnotları da metnin bir parçası olarak görülmüş ancak, varsa, kaynakçalar dahil edilmemiştir. Ara başlıklar, tablolar, şekiller ve formüller (açıklamalarıyla birlikte) bir birim olarak kabul edilmiştir. Sözcük sayımına dayalı kodlamalar, makaleler ikişer kez okunarak, ilk iki boyut için ikinci, yönetim modelleri boyutu içinse birinci yazar tarafından yapılmıştır. içerik ANALİzİ SONUÇLARI İlk Otuz Yılın Toplu Görünümü incelerneyi yönlendirmek üzere belirlenen üç boyutun işlemselleştirilmesi ve içerik analizine tabi tutulmasıyla elde edilen sonuçlar özetlenmiş halde ve toplu olarak çizelge ı 'de gösterilmektedir. sıı Başta belirlenen makalelerden bir tanesi yönetim modeııeriyle ilgili sayımların sonucunda hiçbir alanda ağırlıklı bir yönelim gösterecek değer elde 4(, a.k. s K. Tosun, "Alfred Isaac: İşletme İktisadı, Cilt 111 ikinci bası i U Iktisat FakiJltesl yayını, ı 949", UI. iktisat FakÜıtesi Mecmuası, Cilt 10, Sayı 1-4, , s Her kategori için kullanılan ana ifade ve diğer tüm terim ve sözcüklerin listesi birinci yazardan temin edilebilir. 49 Belirlenen beş yaklaşımın göreli benimsenme derecelerine değinilecek durumlarda, her yaklaşım için kullanılan kategori sayısındaki farkları standardize etmek üzere, bir makalede bir yaklaşım için en fazla çıkmış olan tek bir kategoriyi kullanan bir ilave ölçü de geliştirilmiştir. Bu ölçünün analizlerde kullanıldığı durumlar ayrıcabelirtilecektir. Sıl Makalelere atıflar gerek bu çizelgede, gerekse bu yazının geri kalan bölümünde makalenin yayınlandığı dergi adı ve tarihle yapılmaktadır. Bazı atıfların yanında yer alan harfler aynı dergide aynı yılda yayınlanmış makaleleri ayrıştırmak için kullanılmıştır. İncelemeye dahil edilen 22 makalenin listesi birinci yazardan istenebilir.

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ... iii GİRİŞ...1 ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ...9

İÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ... iii GİRİŞ...1 ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ...9 İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... iii GİRİŞ...1 1. BÖLÜM ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ...9 İNSAN KAYNAKLARI KAVRAMI, ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ...10 İnsan Kaynakları Kavramı...10 İnsan Kaynaklarının Önemi...12

Detaylı

Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları

Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları PA 101 Kamu Yönetimine Giriş (3,0,0,3,5) Kamu yönetimine ilişkin kavramsal altyapı, yönetim alanında geliştirilmiş teori ve uygulamaların analiz edilmesi, yönetim biliminin

Detaylı

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1

Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Mart 2017 Cilt:25 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi xii-xxi Geçmişten Günümüze Kastamonu Üniversitesi Dergisi: Yayımlanan Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma 1 Lütfi İNCİKABI, Samet KORKMAZ, Perihan AYANOĞLU,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6 DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ULUSLARARASI POLİTİK İKTİSAT ECON 367 8 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

Türkiye de Yönetim/Örgüt Alanının Gelişimi

Türkiye de Yönetim/Örgüt Alanının Gelişimi Türkiye de Yönetim/Örgüt Alanının Gelişimi Erkan ERDEMİR Özel Sayı Editörü Yrd. Doç. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF İşletme Bölümü eerdemir@ogu.edu.tr İlki 1993 yılında gerçekleştirilen Ulusal

Detaylı

Sayı: 2012-35 / 13 Aralık 2012 EKONOMİ NOTLARI. Akım Verilerle Tüketici Kredileri Defne Mutluer Kurul

Sayı: 2012-35 / 13 Aralık 2012 EKONOMİ NOTLARI. Akım Verilerle Tüketici Kredileri Defne Mutluer Kurul Sayı: 212-3 / 13 Aralık 212 EKONOMİ NOTLARI Akım Verilerle Tüketici Kredileri Defne Mutluer Kurul Özet: Akım kredi verileri, kredilerin dönemsel dinamiklerini daha net ortaya koyabilmektedir. Bu doğrultuda,

Detaylı

MBA MBA. İslami Finans ve Ekonomi. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe)

MBA MBA. İslami Finans ve Ekonomi. Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) MBA 1 MBA İslami Finans ve Ekonomi Yüksek Lisans Programı (Tezsiz, Türkçe) Neden ŞEHİR? Uluslararası yetkinliğe ve sektör tecrübesine sahip eğitim kadrosu 2 Disiplinel yaklaşım yerine, disiplinler arası

Detaylı

Türk Yönetim Yazını ve Türkiye de Yönetim Örgüt Alanının Gelişimi: 1990 Yılı Sonrası (Nereden Nereye) *

Türk Yönetim Yazını ve Türkiye de Yönetim Örgüt Alanının Gelişimi: 1990 Yılı Sonrası (Nereden Nereye) * Türk Yönetim Yazını ve Türkiye de Yönetim Örgüt Alanının Gelişimi: 1990 Yılı Sonrası (Nereden Nereye) * A. Ümit BERKMAN Prof. Dr., Bilkent Üniversitesi, İşletme Fakültesi İşletme Bölümü berkman@bilkent.edu.tr

Detaylı

Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf

Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Sağlık Yönetimi - 2. sınıf SAĞLIK YÖNETİMİ II AKTS Kredisi 5 Hasta hakları, sorumlulukları, Sağlık İşletmelerinde Pazarlama Yönetimi Hasta ve Çalışan Güvenliği

Detaylı

Türk Yönetim Tarihi (KAM 315) Ders Detayları

Türk Yönetim Tarihi (KAM 315) Ders Detayları Türk Yönetim Tarihi (KAM 315) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türk Yönetim Tarihi KAM 315 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

BÖLÜM 1 Nitel Araştırmayı Anlamak Nitel Bir Araştırmacı Gibi Düşünmek Nicel Araştırmaya Dayalı Nitel Bir Araştırma Yürütme...

BÖLÜM 1 Nitel Araştırmayı Anlamak Nitel Bir Araştırmacı Gibi Düşünmek Nicel Araştırmaya Dayalı Nitel Bir Araştırma Yürütme... İÇİNDEKİLER Ön söz... xiii Amaç... xiii Okuyucu Kitle... xiv Kitabı Tanıyalım... xiv Yazım Özellikleri... xv Teşekkür... xvi İnternet Kaynakları... xvi Çevirenin Sunuşu... xvii Yazar Hakkında... xix Çeviren

Detaylı

A. BİÇİME İLİŞKİN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME

A. BİÇİME İLİŞKİN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME Y. Mimar Emrah ACAR ın Doktora Tez Çalışmasına İlişkin Rapor 18 Nisan 2005 A. BİÇİME İLİŞKİN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME 1. Çalışmanın Bölümleri Aday tarafından hazırlanarak değerlendirmeye sunulan doktora

Detaylı

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi

DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Balanced Scorecard DSK nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi Bu yöntemin ortaya çıkışı 1990 yılında Nolan Norton Enstitüsü sponsorluğunda gerçekleştirilen, bir yıl süren ve birçok şirketi kapsayan Measuring performance

Detaylı

Derece Alan Üniversite Yıl

Derece Alan Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Çetin DOĞAN 2. Doğum Tarihi : 28.01.1964 3. Unvanı : Profesör 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Doktora İktisat Bölümü Bradford Üniversitesi, 1993 İngiltere

Detaylı

KALİTE KAVRAMI VE KALİTENİN BOYUTLARI

KALİTE KAVRAMI VE KALİTENİN BOYUTLARI KALİTE YÖNETİMİ KALİTE KAVRAMI VE KALİTENİN BOYUTLARI Hizmet veya üründe kalite kavramı için farklı tanımlar kullanılmaktadır. En genel hâliyle ihtiyaçlara uygunluk (Crosby), ürün veya hizmetin değeri

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU BİLGİ NOTU

YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU BİLGİ NOTU YÜKSEKÖĞRETİM KALİTE KURULU BİLGİ NOTU Yükseköğretim Kalite Kurulunun Kurulma Nedeni Yükseköğretimde yapısal değişikliği gerçekleştirecek ilk husus Kalite Kuruludur. Yükseköğretim Kurulu girdi ile ilgili

Detaylı

İç Kontrol Yönetim Sistemi (İKYÖS) Hayati riskler her zaman olabilir, önemli olan onları görebilecek sistemlere sahip olabilmek!

İç Kontrol Yönetim Sistemi (İKYÖS) Hayati riskler her zaman olabilir, önemli olan onları görebilecek sistemlere sahip olabilmek! İç Kontrol Yönetim Sistemi (İKYÖS) Hayati riskler her zaman olabilir, önemli olan onları görebilecek sistemlere sahip olabilmek! Yönetim, Eğitim, Taahhüt Hizmetleri www.sibernetiks.com 0850 840 23 90 Uyum

Detaylı

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ DORA KİTABEVİ, EYLÜL 2018, 302 SAYFA KİTABIN YAZARLARI Prof. Dr. AŞKIN KESER Lisans, yüksek lisans ve doktorasını Uludağ Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü nde

Detaylı

İktisat Tarihi I. 27 Ekim 2017

İktisat Tarihi I. 27 Ekim 2017 İktisat Tarihi I 27 Ekim 2017 İktisat Tarihi Biliminin Doğuşu 18. yüzyıla gelene değin özellikle sosyal bilimler felsefeden bağımsız olarak ayrı birer bilim disiplini olarak özerklik kazanamamışlardı Tarih

Detaylı

1.Yönetim ve Yönetim Bilimi. 2.Planlama. 3.Örgütleme. 4.Yöneltme. 5.Denetim. 6.Klasik Yönetim. 7.Neo-Klasik Yönetim. 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı

1.Yönetim ve Yönetim Bilimi. 2.Planlama. 3.Örgütleme. 4.Yöneltme. 5.Denetim. 6.Klasik Yönetim. 7.Neo-Klasik Yönetim. 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 1.Yönetim ve Yönetim Bilimi 2.Planlama 3.Örgütleme 4.Yöneltme 5.Denetim 1 6.Klasik Yönetim 7.Neo-Klasik Yönetim 8.Sistem ve Durumsallık Yaklaşımı 0888 228 22 22 WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1 Dersin Adı :

Detaylı

Yaş Doğrulama Metotları

Yaş Doğrulama Metotları Yaş Doğrulama Metotları Yrd. Doç. Dr. Aysun GÜMÜŞ Ondokuzmayıs Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Samsun Birçok kemikleşmiş yapı günlük ve yıllık periyodik birikimler oluşturmak suretiyle

Detaylı

ÜNİVERSİTE SIRALAMALARINDA TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN 2011 YILI DURUM RAPORU

ÜNİVERSİTE SIRALAMALARINDA TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN 2011 YILI DURUM RAPORU ÜNİVERSİTE SIRALAMALARINDA TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN 2011 YILI DURUM RAPORU Dünya üniversite sıralamalarında hangi Türk üniversitelerinin ilk 500 e girdiği son yıllarda çok tartışılmaya başladı. Dünya üniversitelerini

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programları Bilimsel Yöntemleri I Dr. M. Volkan TÜRKER 8 Bilimsel Süreci* 1. Gözlem alanının belirlenmesi 2. Ön Bilgi Toplama Yazın Taraması 3.

Detaylı

İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR

İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR İŞLETME YÖNETİMİ VE ORGANİZASYONDA TEMEL KAVRAMLAR Dr. M. Savaş Turhan, Çukurova Üniversitesi, İşletme Bölümü İşletme 2 Belli bir ortamda, dış çevresinden aldığı girdileri belirli bilgi, teknoloji ve süreçleri

Detaylı

Webometrics (İspanya, Cybermetrics Laboratuvarı) NTU (HEEACT) (Tayvan, National Taiwan Üniversitesi)

Webometrics (İspanya, Cybermetrics Laboratuvarı) NTU (HEEACT) (Tayvan, National Taiwan Üniversitesi) Dünya Üniversiteleri 8 Sıralama Kurumu ARWU (Çin) Times (İngiltere) Webometrics (İspanya, Cybermetrics Laboratuvarı) NTU (HEEACT) (Tayvan, National Taiwan Üniversitesi) Leiden (Hollanda, Leiden Üniversitesi

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat İŞL YL 501

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat İŞL YL 501 Müfredat I. Yarıyıl Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat İŞL YL 501 Kredi AKTS Güz 3 3 6 Dili Seviyesi Yüksek Lisans Türü Zorunlu Amacı Öğrencilerin bilim ve bilim felsefesi konusunda

Detaylı

Bilişim Sistemleri Değerlendirme Modeli ve Üç Örnek Olay İncelemesi

Bilişim Sistemleri Değerlendirme Modeli ve Üç Örnek Olay İncelemesi Bilişim Sistemleri Değerlendirme Modeli ve Üç Örnek Olay İncelemesi Özet Dr. Sevgi Özkan ve Prof. Dr Semih Bilgen Enformatik Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Tel: (312) 210 3796 e-posta:

Detaylı

Hastane Yönetimi-Ders 1 Sağlık Hizmetleri ve Yönetime Giriş

Hastane Yönetimi-Ders 1 Sağlık Hizmetleri ve Yönetime Giriş Hastane Yönetimi-Ders 1 Sağlık Hizmetleri ve Yönetime Giriş Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 1-Sağlık kurumları yönetiminin tanımı 2-Sağlık kurumlarında insan ve diğer kaynakların tanımı 3-Hastanelerde formal örgütlenme

Detaylı

T.C. CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

T.C. CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar T.C. CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 Bu Yönerge, Cumhuriyet Üniversitesi nin ulusal ve uluslararası akademik

Detaylı

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK

Türkiye de Biyoloji Eğitimi. Türkiye de Biyoloji Eğitimi İÇERİK 24.3.215 TÜRKİYE DE BİYOLOJİ EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN ARAŞTIRMALARA YÖNELİK BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI İÇERİK Biyoloji Eğitimi ŞEYDA GÜL Atatürk Üniversitesi K.K. Eğitim Fak. Biyoloji Eği t i m i MUSTAFA

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: EROL ÇANKAYA 2. Doğum Tarihi: 15.XI.1953 3. Ünvanı: DR 4. Öğrenim Durumu: DOKTORA Derece Alan Üniversite Yıl Lisans A.Ü. SİYASAL BİLGİLER 1979 İKTİSAT VE MALİYE Y. Lisans SİYASET

Detaylı

Sayın Bakan, Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel. Kurumu Genel Müdürü, Danışma Kurulu Üyeleri, Kurumların Saygıdeğer

Sayın Bakan, Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel. Kurumu Genel Müdürü, Danışma Kurulu Üyeleri, Kurumların Saygıdeğer Sayın Bakan, Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Kurumu Genel Müdürü, Danışma Kurulu Üyeleri, Kurumların Saygıdeğer Temsilcileri, Hepinizi saygıyla selamlıyorum, Başbakanlık Sosyal

Detaylı

UÇAK MÜHENDİSİ TANIM A- GÖREVLER

UÇAK MÜHENDİSİ TANIM A- GÖREVLER TANIM Uçak mühendisi, uçakların tasarlanması ve yapım projelerinin hazırlanması, üretilmesi, geliştirilmesi, bakım-onarımı ve işletilmesi konularında çalışan kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ

Detaylı

V Ön Söz Birinci fasıl: İşletme İktisadının Esasları 3 A. İşletme ve işletme iktisadının mahiyeti 3 I. İşletmenin mâna ve tarifi 3 II. İşletme iktisadı ilminin mahiyeti 8 III. İşletme iktisadı ilminin

Detaylı

Türkiye nin Siyasi Yapısı I (KAM 205) Ders Detayları

Türkiye nin Siyasi Yapısı I (KAM 205) Ders Detayları Türkiye nin Siyasi Yapısı I (KAM 205) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türkiye nin Siyasi Yapısı I KAM 205 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

Yaşam Temelli Öğrenme. Yazar Figen Çam ve Esra Özay Köse

Yaşam Temelli Öğrenme. Yazar Figen Çam ve Esra Özay Köse Bilginin hızla yenilenerek üretildiği çağımızda birey ve toplumun geleceği, bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanma ve üretme becerilerine bağlı bulunmaktadır. Bu becerilerin kazanılması ve hayat boyu sürdürülmesi

Detaylı

Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği

Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu 21-23 Ekim 2011, Çanakkale Türk İnşaat Firmalarının Yurtdışı Projelerde İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Çevre Uygulamalarına Bakışı - Rusya Federasyonu Örneği Aslı

Detaylı

AR-GE ANKETİ ANALİZ RAPORU

AR-GE ANKETİ ANALİZ RAPORU AR-GE ANKETİ ANALİZ RAPORU Eylül 2006 İÇİNDEKİLER Önsöz...3 TÜBİTAK Ar-Ge Anketi Soruları Analizi...4 1. Genel Bilgiler İle İlgili Sorular...4 2. Proje Sunum ve Destekler İle İlgili Sorular...12 3. Üniversite

Detaylı

STK LAR İÇİN. Gönüllülük Kurumsallık Verimlilik Süreklilik

STK LAR İÇİN. Gönüllülük Kurumsallık Verimlilik Süreklilik STK LAR İÇİN Gönüllülük Kurumsallık Verimlilik Süreklilik Başkandan İLKE (İlim Kültür Eğitim Derneği) uzun yıllardır sivil toplum alanında gönüllü çalışmalar yapmakta ve bu tür faaliyetlere destek vermektedir.

Detaylı

DİKMEN BÖLGESİ STRETEJİK GELİŞİM PLANI 2012-2014

DİKMEN BÖLGESİ STRETEJİK GELİŞİM PLANI 2012-2014 DİKMEN BÖLGESİ STRETEJİK GELİŞİM PLANI 2012-2014 Eyül 2011 Bu yayın Avrupa Birliği nin yardımlarıyla üretilmiştir. Bu yayının içeriğinin sorumluluğu tamamen The Management Centre ve Dikmen Belediyesi ne

Detaylı

Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları

Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları Türk Dili II (TURK 102) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Türk Dili II TURK 102 Her İkisi 2 0 0 2 2 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ Psikolojik Danışma ve Rehberlik RPD 201 Not II Uz. Gizem ÖNERİ UZUN Eğitimde Rehberlik *Rehberlik, bireyin en verimli bir şekilde gelişmesini ve doyum verici

Detaylı

KAMU YÖNETİMİ LİSANS PORGRAMI

KAMU YÖNETİMİ LİSANS PORGRAMI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PORGRAMI ANAYASA HUKUKU DOÇ. DR. KASIM KARAGÖZ ANAYASA KAVRAMI, TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI, ANAYASACILIK HAREKETLERİ ANAYASA

Detaylı

URAP DÜNYA SIRALAMASI BASIN BİLDİRİSİ (30 EKİM 2017)

URAP DÜNYA SIRALAMASI BASIN BİLDİRİSİ (30 EKİM 2017) 2017-2018 URAP DÜNYA SIRALAMASI BASIN BİLDİRİSİ (30 EKİM 2017) Giriş URAP (University Ranking by Academic Performance) Araştırma Laboratuvarı; 2009 yılında ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde Türk ve

Detaylı

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ HAZIRLAMA KILAVUZU MART, 2017 MUĞLA T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ.... ANABİLİM DALI.... BİLİM

Detaylı

FOCUS DENETİM VE Y.M.M. LTD. ŞTİ Maltepe MAH. Edirne çırpıcı yolu 5-4 Vatan rezidans a BLOK kat:5 DAİRE:10. Vergi Dünyası 2008 NİSAN SAYI : 320

FOCUS DENETİM VE Y.M.M. LTD. ŞTİ Maltepe MAH. Edirne çırpıcı yolu 5-4 Vatan rezidans a BLOK kat:5 DAİRE:10. Vergi Dünyası 2008 NİSAN SAYI : 320 Vergi Dünyası 2008 NİSAN SAYI : 320 ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARINDA KDV İSTİSNASI ZİHNİ KARTAL Baş Hesap Uzmanı Giriş 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu nun 17/2-b maddesi ile, özel okullar tarafından ilgili

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programları Bilimsel Araştırma Yöntemleri I Dr. M. Volkan TÜRKER 7 Bilimsel Araştırma Süreci* 1. Gözlem Araştırma alanının belirlenmesi 2. Ön Bilgi

Detaylı

A. BIÇIME İLIŞKIN ANALIZ VE DEĞERLENDIRME

A. BIÇIME İLIŞKIN ANALIZ VE DEĞERLENDIRME Y. Mimar Işılay TEKÇE nin Doktora Tez Çalışmasına İlişkin Rapor 18 Ocak 2010 A. BIÇIME İLIŞKIN ANALIZ VE DEĞERLENDIRME 1. Çalışmanın Bölümleri Aday tarafından hazırlanarak değerlendirmeye sunulan doktora

Detaylı

Hazırlayan. Ramazan ANĞAY. Bilimsel Araştırmanın Sınıflandırılması

Hazırlayan. Ramazan ANĞAY. Bilimsel Araştırmanın Sınıflandırılması Hazırlayan Ramazan ANĞAY Bilimsel Araştırmanın Sınıflandırılması 1.YAKLAŞIM TARZINA GÖRE ARAŞTIRMALAR 1.1. N2tel Araştırmalar Ölçümlerin ve gözlemlerin kolaylık ve kesinlik taşımadığı, konusu insan davranışları

Detaylı

ELEKTRONİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (ELECTRONIC HUMAN RESOURCES MANAGEMENT) E- İKY / E- HRM (I)

ELEKTRONİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (ELECTRONIC HUMAN RESOURCES MANAGEMENT) E- İKY / E- HRM (I) ELEKTRONİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (ELECTRONIC HUMAN RESOURCES MANAGEMENT) E- İKY / E- HRM (I) Günümüzde bilişim ve iletişim teknolojilerindeki hızına erişilemez gelişme ve ilerlemelerin sonucunda özellikle

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Devletler Genel Hukuku I LAW213 3 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi

Detaylı

Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu

Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu 30 Kasım 2012, Hacettepe Üniversitesi, Beytepe-ANKARA Eğitim Bilimleri Enstitülerine Neden İhtiyaç Bulunmaktadır? Yükseköğretim Kanun Taslağında Üniversite

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN GELİŞİMİ VE TANIMI DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN UYGULAMA ALANI EĞİTİM KURUMLARINDA DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN GELİŞİMİ VE TANIMI DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN UYGULAMA ALANI EĞİTİM KURUMLARINDA DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ BÖLÜM 1 İÇERİK DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN GELİŞİMİ VE TANIMI DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN UYGULAMA ALANI EĞİTİM KURUMLARINDA DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN YERİ VE ÖNEMİ DAVRANIŞ BİLİMLERİNİ OLUŞTURAN BİLİMLER DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN

Detaylı

Çoğuldizge Kuramı. Ünal Yoldaş* Giriş

Çoğuldizge Kuramı. Ünal Yoldaş* Giriş Çoğuldizge Kuramı Ünal Yoldaş* Giriş Kuram, çeviribilimin en temel unsurlarındandır. Dünyada çeviribilim üzerine çalışan birçok insan mutlak suretle ortaya konulan temel çeviribilim kuramlarından faydalanmakta,

Detaylı

Siyaset Psikolojisi (KAM 318) Ders Detayları

Siyaset Psikolojisi (KAM 318) Ders Detayları Siyaset Psikolojisi (KAM 318) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Siyaset Psikolojisi KAM 318 Her İkisi 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI

YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI Sistem yaklaşımı veya sistem analizi diye adlandırılan bu yaklaşım biyolog olan Ludwig Van Bertalanffy tarafından ortaya atılan ve modern yönetim teorisinin felsefe temelini

Detaylı

626 No.lu Karar ekidir. 1 BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1.

626 No.lu Karar ekidir. 1 BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 1. BSH EV ALETLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. D E N E T İ MDEN SORUMLU K O M İ T E GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI 626 No.lu Karar ekidir. 1 1.KURULUŞ Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan Seri:X, No:22 sayılı

Detaylı

Prof. Dr. Serap NAZLI

Prof. Dr. Serap NAZLI Prof. Dr. Serap NAZLI Eserler Listesi (2014) A. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makaleler: A1. Nazlı, S. (2006). Comprehensive Guidance and Counselling Programme Practices in Turkey. Mediterranean

Detaylı

İnsanların tek başına yeteneği, gücü, zamanı ve çabası kendi istek ve ihtiyaçlarını karşılama konusunda yetersiz kalmaktadır.

İnsanların tek başına yeteneği, gücü, zamanı ve çabası kendi istek ve ihtiyaçlarını karşılama konusunda yetersiz kalmaktadır. DR.HASAN ERİŞ İnsanların tek başına yeteneği, gücü, zamanı ve çabası kendi istek ve ihtiyaçlarını karşılama konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle yönetimin temel görevlerinden birisi, örgütü oluşturan

Detaylı

Bilimsel İletişim ve Bibliyometri

Bilimsel İletişim ve Bibliyometri Bilimsel İletişim ve Bibliyometri Umut Al umutal@hacettepe.edu.tr - 4 Plan İlgili terimler Bilimsel iletişim ürünlerini niçin değerlendiriyoruz? Bilimsel yayınlara yönelik kullanılan performans göstergeleri

Detaylı

ERZİNCAN ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ BİRİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ

ERZİNCAN ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ BİRİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ ERZİNCAN ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ BİRİMİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ FAALİYET RAPORU (2009-2014) 0 İÇİNDEKİLER SUNUŞ.. 2 1-GENEL BİLGİLER.. 3 A-Misyon ve Vizyon.. 3 B-Yetki, Görev Ve Sorumluluklar.

Detaylı

BÖLÜM III ÖĞRETİMİN TEMEL ESASLARI

BÖLÜM III ÖĞRETİMİN TEMEL ESASLARI BÖLÜM III ÖĞRETİMİN TEMEL ESASLARI Temel Tanım ve Kavramlar... 28 Öğrenme ile İlgili İlkeler... 31 Öğrenme Yaşantılarının Temelleri... 31 Öğrenim Yaşantılarını Planlama ve Yönetme ile İlgili İlkeler...

Detaylı

Politika; (Latince kökenli) Şehir yaşamı ve bu yaşamı düzenleme anlamındadır.

Politika; (Latince kökenli) Şehir yaşamı ve bu yaşamı düzenleme anlamındadır. Politika; (Latince kökenli) Şehir yaşamı ve bu yaşamı düzenleme anlamındadır. İlk çağ filozofları Eflatun ve Aristo dan bu yana pek çok şey söylenmiş ve bu bağlamda politika ve eğitim ilişkileri de analiz

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS EKONOMİYE GİRİŞ I ECON 111 1 3 + 0 3 7. Yrd. Doç. Dr. Alper ALTINANAHTAR

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS EKONOMİYE GİRİŞ I ECON 111 1 3 + 0 3 7. Yrd. Doç. Dr. Alper ALTINANAHTAR DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS EKONOMİYE GİRİŞ I ECON 111 1 3 + 0 3 7 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili İngilizce Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler

Detaylı

Standart Eurobarometer 76. AVRUPA BİRLİĞİ NDE KAMUOYU Sonbahar 2011 ULUSAL RAPOR TÜRKİYE

Standart Eurobarometer 76. AVRUPA BİRLİĞİ NDE KAMUOYU Sonbahar 2011 ULUSAL RAPOR TÜRKİYE Standart Eurobarometer 76 AVRUPA BİRLİĞİ NDE KAMUOYU Sonbahar 2011 ULUSAL RAPOR TÜRKİYE Bu araştırma Avrupa Komisyonu Basın ve İletişim Genel Müdürlüğü tarafından talep ve koordine edilmiştir. Bu rapor

Detaylı

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: TAKIM ÇALIŞMASI Doç. Dr. Cevat ELMA

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: TAKIM ÇALIŞMASI Doç. Dr. Cevat ELMA Ünite 7 ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: TAKIM ÇALIŞMASI Doç. Dr. Cevat ELMA TAKIM ÇALIŞMASI Takım çalışması, belirli sayıda işgörenin, belirli amaçlarla ve belirli sürelerle bir araya gelip sorunların

Detaylı

Ekonomi II. 24.Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma. Doç.Dr.Tufan BAL

Ekonomi II. 24.Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma. Doç.Dr.Tufan BAL Ekonomi II 24.Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 24.Ekonomik Büyüme ve Kalkınma

Detaylı

MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ

MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ 253 MÜHENDİSLİK EĞİTİMLERİNDE ÖLÇÜMBİLİM VE KALİBRASYON KONULARINDAKİ MEVCUT DURUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ Özge ALTUN ÖZET Ülkemizde gelişen teknoloji ve ileri seviye mühendislik uygulamalarının artmasıyla

Detaylı

Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl

Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl Sosyal Bilimler Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi (Yüksek lisans,tezli) 1. Yarı Yıl BES505 Spor Bilimlerinde Araştırma Teknikleri K:(3,0)3 ECTS:8 Bilimsel araştırma niteliği ve tanımı özellikleri,

Detaylı

tepav Mart2011 N201139 POLİTİKANOTU Cari Açığın Sebebini Merak Eden Bütçeye Baksın Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav Mart2011 N201139 POLİTİKANOTU Cari Açığın Sebebini Merak Eden Bütçeye Baksın Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı POLİTİKANOTU Mart2011 N201139 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Sarp Kalkan 1 Politika Analisti, Ekonomi Etütleri Cari Açığın Sebebini Merak Eden Bütçeye Baksın Cari açık, uzun yıllardan

Detaylı

Temel Kavramlar Bilgi :

Temel Kavramlar Bilgi : Temel Kavramlar Bilim, bilgi, bilmek, öğrenmek sadece insana özgü kavramlardır. Bilgi : 1- Bilgi, bilim sürecinin sonunda elde edilen bir üründür. Kişilerin öğrenme, araştırma veya gözlem yolu ile çaba

Detaylı

Arş. Gör. Mustafa ÇELİK

Arş. Gör. Mustafa ÇELİK Arş. Gör. Mustafa ÇELİK Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı Evliya Çelebi Yerleşkesi (43100) KÜTAHYA Telefon: 0274 265 20 31-4593 Faks: E-posta:

Detaylı

T. C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAYIN İLKELERİ

T. C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAYIN İLKELERİ T. C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ YAYIN İLKELERİ T.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi nde, aşağıda belirtilen şartlara uyan eserler yayınlanır. 1. Makalelerin, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler

Detaylı

HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U)

HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. HALKLA İLİŞKİLER (HİT102U) KISA ÖZET

Detaylı

Teşekkür. Futbol yolculuklarında başkalarının birşeyler öğrenmesine sebep olan aşağıda adını yazdığım oyunculara teşekkürlerimi sunarım:

Teşekkür. Futbol yolculuklarında başkalarının birşeyler öğrenmesine sebep olan aşağıda adını yazdığım oyunculara teşekkürlerimi sunarım: Yazar Hakkında Dan Abrahams Avrupa nın en önde gelen futbol psikolojisi danışmanlarından birisidir. Eski bir profesyonel golfçü olan Abrahams, psikolojide Birinci Sınıf Onur Derecesi ve spor psikolojisinde

Detaylı

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3 İŞ TANIMI VE GEREKLERİ BELGELERİ

KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3 İŞ TANIMI VE GEREKLERİ BELGELERİ KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3 BELGELERİ KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.1 MÜDÜR Dök.No KAİM.İKS.FRM.082 Sayfa No 1 / 4 İŞİN KISA TANIMI: üst yönetimi tarafından belirlenen amaç, ilke

Detaylı

KLASİK (GELENEKSEL) YÖNETİM VE ORGANİZASYON TEORİSİ

KLASİK (GELENEKSEL) YÖNETİM VE ORGANİZASYON TEORİSİ KLASİK (GELENEKSEL) YÖNETİM VE ORGANİZASYON TEORİSİ Dr. M. Savaş Turhan, Çukurova Üniversitesi, İşletme Bölümü Kaynak: Tamer Koçel (2015), İşletme Yöneticiliği, Beta Basım. Üç öncü, üç yaklaşım 2 Frederick

Detaylı

Envanter Bilanço. Dr. Şuayyip Doğuş DEMİRCİ

Envanter Bilanço. Dr. Şuayyip Doğuş DEMİRCİ Envanter Bilanço Dr. Şuayyip Doğuş DEMİRCİ Hesaplar DOĞAL OLARAK ÇİFT tarafli ÇALIŞIR: VARLIK HESABI Hesaba Giriş Hesabın Çıkış Tarafı Tarafı KAYNAK HESABI Hesabın Çıkış Hesaba Giriş Tarafı Tarafı GİDER

Detaylı

Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Programları Akreditasyon Birimi (PAB) Bilgilendirme Toplantısı. 10 Aralık 2016 TPD Genel Merkez, Ankara

Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Programları Akreditasyon Birimi (PAB) Bilgilendirme Toplantısı. 10 Aralık 2016 TPD Genel Merkez, Ankara Türk Psikologlar Derneği Psikoloji Programları Akreditasyon Birimi (PAB) Bilgilendirme Toplantısı 10 Aralık 2016 TPD Genel Merkez, Ankara İÇERİK: Akreditasyon: Tanım, Amaç ve Tarihçe TPD PAB Akreditasyon

Detaylı

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları Murat Demirbaş 1, Mustafa Bayrakci 2, Mehmet Polat Kalak 1 1 Kırıkkale University, Education Faculty, Turkey 2 Sakarya University, Education Faculty,

Detaylı

HİDROJEOLOJİ MÜHENDİSİ

HİDROJEOLOJİ MÜHENDİSİ TANIM İçme, kullanma, sulama, hidrolik ve jeotermal enerji üretimi amacıyla istenilen miktar ve kalitede yüzey ve yeraltı suyunun araştırılması ve suların kirletici etkilerden korunması konularında teknik

Detaylı

FİZİK MÜHENDİSİ TANIM

FİZİK MÜHENDİSİ TANIM TANIM Fizik mühendisi doğadaki maddelerin yapısını ve aralarındaki etkileşimi inceleyerek, fizik bilimi bulgularını teknolojiye uygulayan kişidir. A- GÖREVLER - Konuyla ilgili daha önce yapılan çalışmaları

Detaylı

2. ISRAIL VE YAHUDILIK KONFERANSI BANDIRMA DA GERÇEKLESTI

2. ISRAIL VE YAHUDILIK KONFERANSI BANDIRMA DA GERÇEKLESTI Portal Adres 2. ISRAIL VE YAHUDILIK KONFERANSI BANDIRMA DA GERÇEKLESTI : www.salom.com.tr İçeriği : Gündem Tarih : 31.10.2018 : http://www.salom.com.tr//haber-108505-2_israil_ve_yahudilik_konferansi_bandirmada_gerceklesti.html

Detaylı

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık anlayışı

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık anlayışı DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ Furkan Güldemir, Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Tarihsel Süreç Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık

Detaylı

Sağlık Kurumları Yönetimi

Sağlık Kurumları Yönetimi Sağlık Kurumları Yönetimi BAŞARILI BİR YÖNETİCİDE BULUNAN ÖZELLİKLER VE BUNLARI KAZANMA YOLLARI Yrd. Doç. Dr. Perihan ŞENEL TEKİN Perihan ŞENEL TEKİN 1 Başarılı bir yöneticide bulunan özellikler ve bunları

Detaylı

ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U)

ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI SOSYAL POLİTİKA (ÇEK306U)

Detaylı

ISO NEDİR? TSE, ISO nun üyesi ve Türkiye deki tek temsilcisidir. EN NEDİR?

ISO NEDİR? TSE, ISO nun üyesi ve Türkiye deki tek temsilcisidir. EN NEDİR? ISO Türk Standardları Enstitüsü 132 sayılı kuruluş yasası ile kendisine verilen Standardlara uygun ve kaliteli üretimi teşvik edecek her türlü çalışmayı yapmak ve bunlarla ilgili belgeleri düzenlemek görevini

Detaylı

Madde doğrultusunda, markanın tescil edilebilmesi için esas olarak iki temel unsurunun bulunduğu söylenebilir. Bunlar;

Madde doğrultusunda, markanın tescil edilebilmesi için esas olarak iki temel unsurunun bulunduğu söylenebilir. Bunlar; Markanın Kullanım Sonucu Ayırt Edicilik Kazanması Özet Ayırt edicilik, markanın en önemli iki unsurundan biridir. Ayırt edicilik özelliğini ilk başta taşımasa ve diğer bazı mutlak ret nedenleri dolayısıyla

Detaylı

Altın Ayarlı İslâmi Finans

Altın Ayarlı İslâmi Finans Altın Ayarlı İslâmi Finans 09 Ağustos 2011 Salı Uluslararası platformlarda paranın İslâmileştirilmesi konusu epeydir gündemde. Paranın İslâmileştirilmesinden kasıt para ile ilgili ne varsa, ekonomik faaliyetlerden

Detaylı

MUHASEBE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ

MUHASEBE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ AKÇAKOCA MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ DERSLER YDB1113 Yabancı Dil 1 İngilizce I dersinde başlıca hedef, öğrenenlerin İngilizce bilgi düzeylerini geliştirmek,

Detaylı

14. ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ KONGRESİ

14. ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ KONGRESİ TÜRK-İŞ Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi 14. ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ KONGRESİ 25-27 Mayıs 2012 Nova, İbis Hotel - İstanbul Oturumlar Panel

Detaylı

Öğr. Gör. Halil YAMAK

Öğr. Gör. Halil YAMAK Ondokuzmayıs Üniversitesi Havza Meslek Yüksekokulu İş Sağlığı ve Güvenliği Programı 2018 2019 Güz Yarıyılı Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Dersi 2. Hafta Öğr. Gör. Halil YAMAK Yapı Sektörünün Önemi,

Detaylı

PERFORMANS DEĞERLENDĐRME ÖLÇÜTLERĐ 1. AMAÇ Performans en basit anlamıyla verimliliğin ölçülmesidir. Bu ölçme kurum için yapılırsa Kurumsal

PERFORMANS DEĞERLENDĐRME ÖLÇÜTLERĐ 1. AMAÇ Performans en basit anlamıyla verimliliğin ölçülmesidir. Bu ölçme kurum için yapılırsa Kurumsal PERFORMANS DEĞER ÖLÇÜTLERĐ 1. AMAÇ Performans en basit anlamıyla verimliliğin ölçülmesidir. Bu ölçme kurum için yapılırsa Kurumsal Performans, çalışanlara yönelik yapılırsa personel performans değerlendirmesi

Detaylı

AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ. Maliye Anabilim Dalı Doktora Programı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi (1986-1989)

AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ. Maliye Anabilim Dalı Doktora Programı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi (1986-1989) Prof. Dr. Coşkun Can Aktan Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Buca-İzmir TÜRKİYE http://www.canaktan.org E-Mail: ccan.aktan@deu.edu.tr AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ EĞİTİM Doktora Maliye

Detaylı

Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları

Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları Uluslararası Hukuk I (IR301) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Uluslararası Hukuk I IR301 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i yok Dersin Dili

Detaylı

ORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ

ORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ ORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ EŞGÜDÜM PLANLAMA ÖRGÜTLEME YÜRÜTME DENETİM ORMANCILIK YÖNETİM BİLGİSİ Prof.Dr.Cantürk GÜMÜŞ AKADEMİK AŞAMALAR 1984 KTÜ Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü 1993 A.Ü. İktisat

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Çin Halk Cumhuriyeti nde Toplum ve Siyaset PSIR 452 7-8 3 + 0 3 6. Ön Koşul Dersleri -

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Çin Halk Cumhuriyeti nde Toplum ve Siyaset PSIR 452 7-8 3 + 0 3 6. Ön Koşul Dersleri - DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Çin Halk Cumhuriyeti nde Toplum ve Siyaset PSIR 452 7-8 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Seçmeli

Detaylı

Uluslararası Öğrencilerin Ülke ve Üniversite Seçimlerini Etkileyen Faktörler

Uluslararası Öğrencilerin Ülke ve Üniversite Seçimlerini Etkileyen Faktörler Uluslararası Öğrencilerin Ülke ve Üniversite Seçimlerini Etkileyen Faktörler İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ Yüksek Öğretim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Fakültesi 2 Giriş Dünyadaki hızlı

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MEDENİYET ARAŞTIRMALARI VE DEĞERLER EĞİTİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (MEDEM) YÖNETMELİĞİ

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MEDENİYET ARAŞTIRMALARI VE DEĞERLER EĞİTİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (MEDEM) YÖNETMELİĞİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MEDENİYET ARAŞTIRMALARI VE DEĞERLER EĞİTİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (MEDEM) YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ

DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞ BİLİMLERİNE GİRİŞ DAVRANIŞIN TANIMI Davranış Kavramı, öncelikle insan veya hayvanın tek tek veya toplu olarak gösterdiği faaliyetler olarak tanımlanabilir. En genel anlamda davranış, insanların

Detaylı