RIDVAN YAMAN ADET/PERİYOT ETLİK PİLİÇ YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJE TANITIM DOSYASI ELAZIĞ İLİ, MERKEZ İLÇESİ, BALLICA KÖYÜ MEVKİİ MART-2015

Transkript

1 RIDVAN YAMAN ADET/PERİYOT ETLİK PİLİÇ YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJE TANITIM DOSYASI ELAZIĞ İLİ, MERKEZ İLÇESİ, BALLICA KÖYÜ MEVKİİ MART-2015 AK-TEL MÜHENDİSLİK EĞT.TUR.GD.SAN.TİC.LTD. ŞTİ. Adres:1330. Sokak No: 16/16 Aşağı Öveçler Posta Kodu 06460, ANKARA, TÜRKİYE Telefon : Faks : Mobil : e-posta : aktel1@aktel1.com web : Bu rapor, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ve ISO Çevre Yönetim Sistemine uygunluğu belgelendirilmiş olan AK-TEL MÜHENDİSLİK Eğt. Tur. Gd. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlanmıştır Sayılı Fikir ve Sanat Eserlerini Koruma Kanunu Gereği (Rapor Telif Hakları) Konusunda Yasal Uyarı;Bu raporun ve eklerinin, isim hakları, içeriği, şablonu, tasarımı ve içindeki tüm dokümanlara ait hakları saklıdır. Raporun içinde yer alan sayfalarda aksi belirtilmediği sürece, rapor ve ekleri içindeki hiçbir doküman, sayfa, grafik, tasarım unsuru ve diğer unsurlar izin alınmaksızın kopyalanamaz, başka yere taşınamaz, alıntı yapılamaz, internet üzerinden veya her ne şekilde olursa olsun yayınlanamaz ve kullanılamaz (arama motorlarının dizinleri için kullandıkları geçici bellek kayıtlarından alınmış olsalar dahi). Raporun telif hakkı konusunda firmamızın tüm talep ve açıklamalarını kabul ettiklerini beyan ve taahhüt ederler. Hakları saklı tutulmuş bu rapor ve eklerinin, sahiplerinin muvafakati olmadan hiç bir suretle çoğaltılamaz, alıntı yapılamaz, yayınlanamaz, başka bir yerde kullanılamaz. Rapor içinde yer alan tüm dokümanların, firmamızdan önceden verilmiş açık muvafakati olmaksızın başka raporda, eser yada medyalara kopyalanamaz.

2 PROJE SAHİBİNİN ADI RIDVAN YAMAN ADRESİ MERKEZ BALLICA KÖYÜ NO:8 MERKEZ/ ELAZIĞ TELEFON VE FAKS NUMARALARI Telefon : Fax : PROJENİN ADI ADET/PERİYOT ETLİK PİLİÇ YETİŞTİRİCİLİĞİ PROJENİN NACE KODU PROJE BEDELİ TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) ELAZIĞ İLİ, MERKEZ İLÇESİ, BALLICA KÖYÜ MEVKİİ

3 PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) PTD HAZIRLAYAN KURULUŞ/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI Proje (Tapu) Alanı Koordinatları Koor.Sırası : Sağa, Yukarı Koor.Sırası : Boylam, Enlem Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 39 D.O.M. : -- Zon : Zon : -- Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : Alan: m 2 MADDE-30 ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)] AK-TEL MÜH. EĞT. TRZ. GD. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. PTD HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON, VE FAKS NUMARALARI ADRESİ : SOKAK NO: 16/16 AŞAĞI ÖVEÇLER / ANKARA TELEFON :(312) FAX :(312) PTD SUNUM TARİHİ (GÜN, AY, YIL) MART-2015

4 RIDVAN YAMAN ADET/PERİYOT ETLİK PİLİÇ YETİŞTİRCİLİĞİ PROJE TANITIM DOSYASI Proje sahibinin adı, adresi, telefonu, faks numaraları: Adı : Rıdvan YAMAN Adresi : Merkez Ballıca Köyü No:8 Merkez/ ELAZIĞ Telefon : Fax : Projenin adı: Adet/Periyot Etlik Piliç Yetiştiriciliği Proje Bedeli: TL Proje için seçilen yerin açık adresi (İli,İlçesi,Mevkii): Proje; Elazığ İli, Merkez İlçesi, Ballıca Köyü mevkiinde yer almaktadır. Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri (Sektör, Alt Sektör): Projenin; kapasitesi, kapladığı alan v.b durumları göz önüne alındığında tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler (Ek-II) listesinde, Madde-30 ç, Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)] kapsamında yer almaktadır. Projenin NACE Kodu: Raporu hazırlayan çalışma grubunun/kuruluşun adı, adresi, telefonu, faks numaraları: Adı : AK-TEL Müh. Eğt. Trz. Gd. San. Tic. Ltd. Şti. Adres : Sokak No:16/16 A.Öveçler / Ankara Telefon : (312) Fax : (312) e-posta : aktel1@aktel1.com web : Dosyanın sunum tarihi: Mart

5 İÇİNDEKİLER Projenin Teknik Olmayan Özeti.3 1. Projenin Özellikleri... 3 a) Projenin ve Yerin Alternatifleri...3 b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı...3 c) Doğal Kaynakların Kullanımı 11 ç) Atık Miktarı ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri.12 d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski Proje Yeri ve Etki Alanın Mevcut Çevresel Özellikleri..25 a) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi..25 b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Çevresel Etkileri ve Alınacak Önlemler...37 Tablolar Listesi No Sayfa Tablo-1: Türkiye tavuk üretimi arz ve talep projeksiyonu (bin ton) 5 Tablo-2: Proje (Tapu) Alanı Koordinatları 10 Tablo-3: Kümes Alanı Koordinatları 10 Tablo-4: Fosseptik Çukuru Alanı Koordinatları 11 Tablo-5: Gübre Çukuru Alanı Koordinatları 11 Tablo-6: Ölü Tavuk Çukuru Alanı Koordinatları 11 Tablo-7: Günlük toplam gübre miktarı 14 Tablo-8: İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Gündüz) 18 Tablo-9: Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü 19 Tablo-10: İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Akşam) 20 Tablo-11: Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü 20 Tablo-12: İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Gece) 21 Tablo-13: Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü 22 Şekiller Listesi Sayfa No Şekil-1: İş Akım Şeması 7 Şekil-2: Spiral galvanizli tavuk yemliği 8 Şekil-3: Otomatik tavuk suluğu 9 Şekil-4: Havalandırma bacası ve fan 9 Şekil-5: Acil Müdahale Planı 24 Grafikler Listesi Sayfa No Grafik-1: Beyaz et üretimindeki gelişme eğilimi 5 Grafik-2: Elazığ ilinin alt bölgeler bazında kanatlı hayvan varlığı 6 Grafik-3: Faaliyet esnasında gürültü dağılımı 19 Grafik-4: Faaliyet esnasında gürültü dağılımı 21 Grafik-5: Faaliyet esnasında gürültü dağılımı 22 EKLER: 1. Yer Bulduru Haritası 2. Topoğrafik Harita 3. Vaziyet Planı 4. Tapu Senedi 5. Fosseptik Planı 6. Deprem Haritası 7.Google Görüntüsü 8. Çevre Düzen Planı, Lejandı 9. Kurum Görüşleri 10. Ekspertiz Raporu 11. Arazi Yazısı 2

6 Projenin Teknik Olmayan Özeti: Proje; Elazığ İli, Merkez İlçesi, Ballıca Köyü mevkiinde, 279 nolu parselde, K42-d3 paftasında bulunan m 2 lik alanda Etlik Piliç Yetiştiriciliği yapılmaktadır. 1 adet kümes kurulu haldedir. Söz konusu m 2 lik proje alanı Rıdvan YAMAN a ait tapulu arazidir. Bu alan üzerinde adet/periyot kapasite ile etlik piliç çiftliği kurulu haldedir. Proje alanının mülkiyetine ilişkin tapu belgesi eklerde sunulmuştur (Bkz.Ek-4). Proje alanı ve çevresini gösterir topografik harita eklerde sunulmuştur (Bkz.Ek-2). Proje kapsamında alınan kurum görüşlerinde belirtilen tüm hususlara riayet edilecektir. Söz konusu kurum görüşleri Ek-9 da sunulmuştur. Söz konusu tesis meri mevzuatlara uygun işletilecek gerekli izin lisans ve ruhsatlar alınacak, açığa çıkacak atıklar mevzuata uygun bertaraf edilecektir. Proje alanı 1/ ölçekli çevre düzen planında tarım arazisi kapsamında kalmaktadır. 1/ ölçekli çevre düzen planı, lejandı Ek-8 de sunulmuştur. 1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ (Projenin özelliklerine göre aşağıda verilen hususlar göz önüne alınmıştır.) a) Projenin ve Yerin Alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) Proje için yer alternatifleri incelendiğinde, projeye hammadde sağlayacak olan tesislerin yakın ve sayıca fazla olması göz önüne alındığında uygun bölge seçildiği söylenebilir. Ayrıca elde edilen ürünün satışı konusunda da büyük bir sıkıntı olması söz konusu değildir. Projenin olası çevresel etkileri rapor kapsamında belirtilen hususlara uyulması durumunda çevresel bir yatırım olduğu söylenebilir. b) Projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknoloji, çalışacak personel sayısı Söz konusu proje kapsamında, 1 adet kümes, personel için prefabrik sosyal tesis, güvenlik binası, 1 adet ölü tavuk çukuru, 1 adet gübre çukuru ve 1 adet fosseptik çukuru kurulu haldedir. Söz konusu proje kapsamında toplam adet/periyot etlik piliç yetiştirme kapasitesine sahip olacak çiftlik kurulu haldedir. Proje alanında 1 adet kümes kurulu halde bulunmaktadır. Söz konusu proje kapsamında kurulacak tesiste yılda 6 periyot çalışma yapılacaktır. Her periyot 45 gün sürecektir. Tesiste 6 kişi tek vardiya günde 8 saat çalışılacak (çalışma saatleri sabah ile akşam arasında olacaktır) ve hayvanların yemlenmesi ile tesisin bakımından sorumlu olacaklardır. Ayrıca 1 kişi ise güvenlik v.b durumlar için gece tesiste bulunacaktır. Tesiste 8 saatlik çalışma süresinde 6 kişi bulunacak. Ayrıca 1 kişi ise gece güvelik için tesiste bulunacaktır. Tesiste 1 sorumlu müdür, 1 şoför, 4 işçi ve 1 bekçi toplamda 7 personel çalışacaktır. Tesiste hayvanların beslenme, sıcaklık, temizlik ve hava ihtiyacını karşılamak amacı ile yemlik, suluk, 8 adet havalandırma fanı, ısıtıcı hidrofor, ızgara tel ve yem silosu gibi bazı ekipmanlar kullanılmaktadır. 3

7 Günümüzde insanların hayvansal kaynaklı gıdalarla beslenmesinde, kolesterolün damar tıkanıklıklarına ve çeşitli dolaşım bozukluklarına neden olması bakımından kırmızı et yerine beyaz et tercih edilir duruma gelmiştir. Gelişmiş ülkelerde kişi başına piliç eti tüketimi 8-10 kg. seyrederken, ülkemizde ancak 300 grama ulaşabilmiştir. Alternatif üretim olarak beyaz etin yanına, pembe et olarak piliç eti üretiminin gelişeceği ümit edilmektedir. Entegre firma kuluçkahanelerinden alınacak bir günlük civcivler, yaklaşık 6,5 hafta boyunca sorumlu veteriner hekim gözetiminde kümes bakıcısı tarafından bakımları yapılacaktır. Proje kapsamında 6,5 haftalık süre içinde hayvanların yemleri depolanan yem silolarından otomatik olarak kümes içindeki yem tabaklarına gelecektir. Hayvanların içme suyu da otomatik sulama sistemi (nipel sulama) kullanılacak ve gerekli aşıları yapılacaktır. Piliçlerde herhangi bir hastalık görülmesi durumunda sorumlu veteriner hekim tarafından tanı ve tedavisi yapılacaktır. Sorumlu veteriner hekim Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın 2006/10 sayılı genelgesi gereği entegrenin sorumlu hekimi, entegrenin sözleşmeli çalıştığı kümesinde sorumlu veteriner hekimi olarak kabul edilmektedir. Dünyada piliç üretimi her yıl düzenli olarak artış göstermektedir. Bu gelişimin başlangıcı 1950 li yıllara dayanmakta olup o yıllarda siyah piliç ırkı gündüzleri merada güdülerek akşamları da küçük kümeslerde barındırılarak yetiştirilmekte ve yakın zamana kadar da yalnızca yılbaşı gecesi/şükran günü gibi özel günlerde tüketilmekteydi li ve 1970 li yıllar arasında büyük beyaz piliç ırkları suni tohumlama yapılarak geliştirilebilirken 1980 li yıllara gelindiğinde bütün bir yıl boyunca üretim yapan entegrasyonlar kurulmaya başlamıştır yıllarından başlayarak hızla ilerleyen beyaz et üretimi, bu konuda peş peşe kurulan entegre firmaların yaptığı büyük yatırımlar ve kurdukları modern entegre tesisler sayesinde 1990 lı yıllarda ülkenin önde gelen gıda sanayi kuruluşları arasında yerlerini almışlardır. Tavukçuluk sektörü Türkiye de 1960 lı yıllardan sonra hızlı ve sürekli bir büyüme göstermiştir. Bu büyümede sektöre yapılan büyük yatırımlar kadar sektörün mukayeseli avantajları da rol oynamıştır. Tavukçuluğun bu avantajlarından yararlanılarak geliştirilmesi yeni istihdam olanaklarının yaratılması yoluyla ekonomik, köyden kente göçün azaltılması yoluyla da sosyal yararlar sağlayacaktır. İSO tarafından açıklanan 2001 yılı Türkiye nin 500 büyük firması listesinde sekiz adet beyaz eti üreticisi firma bulunmaktadır. Beyaz et üretim eğilimi Grafik-1 de gösterilmektedir. 4

8 Grafik-1: Beyaz et üretimindeki gelişme eğilimi Tavuk Eti Üretimi Tavuk Eti Talebi Kişi Başına Tüketim (kg) Tablo-1: Türkiye tavuk üretimi arz ve talep projeksiyonu (bin ton) ,35 9,92 10,43 10,99 11,39 11,76 12,25 12,97 13,78 14,55 15,35 Elazığ Türkiye'deki et tavuğu üretiminin %3,6'nı, yumurta tavuğu üretiminin ise %0,7'sini karşılamakta olup bu ürünlerin pazarlanmasından elde edilen gelirin ise %3,1'ini karşılamaktadır. Elazığ ilinin et tavuğu üretiminde önemli bir üretici konumunda olması, sektörde önemli yeri bulunan özel bir şirketin (KÖY-TÜR A.Ş.) ili üretim bölgelerinden biri olarak seçmesi ve faaliyette bulunmasından kaynaklanmaktadır. Elazığ ilinde ticari olarak et ve yumurta üretimi yapan işletmeler I. alt bölgede yoğunlaşmıştır (Bkz.Grafik-1). 5

9 Grafik-2: Elazığ ilinin alt bölgeler bazında kanatlı hayvan varlığı Dünyada nüfus hızla artmakta, dolayısıyla et ihtiyacı da artmaktadır. İnsanlar et ihtiyaçlarını kırmızı et ve beyaz et ile karşılamaktadırlar. Fakat kırmızı etin ekonomik olarak pahalı olması Türkiye de beyaz etin ön plana çıkmasını sağlamıştır. Yurdumuzda piliç yetiştiriciliğini bizzat üretme istasyonlarıyla devlet üstlenmiş durumdadır. Özel sektör bu konuya gereken önemi vermemiş, fakat son dönemlerde özel sektör bu konuya el atmıştır. Söz konusu proje kapsamında Etlik Piliç Kümesi nde gerçekleştirilen üretime ait İş Akım Şeması Şekil-1. de sunulmuştur. 6

10 CİVCİV GİRİŞİ ÖNCESİ KÜMESLERİN HAZIRLANMASI ALTLIĞIN UZAKLAŞTIRILMASI SU İLE ÖN YIKAMA SU İLE DEZENFEKSİYON ALTLIK TEMİNİ ALTLIĞIN SERİLMESİ ALTLIĞIN HAŞERELERDEN TEMİZLENMESİ YEM TEMİNİ KÜMES KOŞULLARININ AYARLANMASI EKİPMANLARIN BAKIMI HAZIRLANMASI VE YERLEŞTİRİLMESİ KÜMESE GİRECEK CİVCİV SAYISININ BELİRLENMESİ İSTENİLEN ISI IŞIK NEM VE HAVALANDIRMA AYARLARI 1 GÜNLÜK CİVCİVLERİN KÜMESE ALINMASI CİVCİV BAKIMI VE KÜMES KAYITLARININ TUTULMASI AŞI PROGRAMININ UYGULANMASI CİVCİV-PİLİÇ YEMİ PROGRAMININ UYGULANMASI HAFTALIK TARTIMLARIN YAPILMASI UYGULANMASI KESİM PROGRAMININ YAPILMASI KESİM ÖNCESİ YEM PROGRAMININ YAPILMASI SAĞLIK KONTROLLERİNİ YAPILMASI ORTALAMA 45 GÜN SONUNDA ETLİK PİLİÇLERİN KESİMHANEYE GÖNDERİLMESİ Şekil-1: İş Akım Şeması 7

11 Proje Bedeli Çizelgesi Proje Bedeli Ekipman Adet Bedeli Toplam Bedeli Traktör 1 adet TL TL Fan 8 adet TL TL Jeneratör 1 adet TL TL Yemlikler adet 2 TL TL Suluklar adet 2 TL TL İnşaat Giderleri TL Toplam Giderler TL Ayrıntılı ekspertiz raporuna göre proje maliyeti TL olup rapor eklerde sunulmuştur. Tesiste 6,5 hafta (1 periyot 45 gün) boyunca yetiştirilen ve kesim ağırlığına ulaşan hayvanlar, anlaşmalı kesimhanelere gönderilecektir. Proje kapsamında 45 günlük piliçler kesimhanelere gönderildikten sonra 2 hafta içerisinde kümesin temizlik dezenfeksiyon işlemleri yapılıp kafeslere tekrar yeni civcivler alınacaktır. Kümeste oluşacak gübreler 45 gün sonunda piliçlerin kesimhanelere satılmasından sonra kümesten çıkarılacaktır. Kümes boşaltıldığında yıkama işlemi yapılacağından dolayı, yıkama atık suyu oluşacaktır. Oluşacak atık suların sızdırmasız fosseptiğe iletilmesi için, kümesin içinde tabana gömülmüş boru sistemi kullanılacak, boruların su alma ağızları ızgara kapaklarla kapatılacak bu sayede boruların tıkanması önlenecektir. Borular vasıtası ile yıkama atık suyu sızdırmasız fosseptiğe iletilecektir. Piliç Yetiştirme Kümeslerinde Yer Alan Ünite, Alet ve Ekipmanlar Etlik piliç yetiştirme çiftliği sınırları içinde tavuk kümesi, kümes girişinde servis odaları, tamir-bakım ekipmanları odası, bakıcı evleri ve idari kısım bulunacaktır. Bu ünitelere ait bilgiler aşağıda verilmiştir. Elektrik: Proje kapsamında elektrik köy trafosu enerji nakil hattından çekilmiş olan elektrik enerjisi kullanılmaktadır. Altlık: Kümeslerde hayvanların altına serilen bir çeşit talaştır. Hayvanların altının sıcak tutulmasını, sıvı ve katı atıkların dağılmamasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Talaşlarda genellikle işlenmemiş ve kaliteli bir ağaç talaşının temiz ve kuru olanı kullanılmaktadır. Serilen talaşın kalınlığı yazın en az 8 cm, kışın ise 12 cm olmaktadır. Yemlik: Piliçlerin yemlerinin konulduğu plastik kaplardır ve genellikle 2 3 pilice 1 adet düşecek şekilde kullanılmaktadır. Şekil-2: Spiral galvanizli piliç yemliği Yem Silosu: Silolar özel galvanizli sacdan yapılmış olup üstündeki ondülin ölçüleri güneş ışığının yansımasını sağlar ve silo içindeki çimlenmeyi önler. Silo pencereleri sayesinde silonun içindeki yem seviyesi rahatlıkla kontrol edilmektedir. Silonun altında yem nakil grubu bulunmaktadır. Proje kapsamında 2 adet 10 tonluk silo kullanılmaktadır. 8

12 Şekil-3: Otomatik piliç suluğu Suluk: Kümeste kullanılan suluklar otomatik olacak, belirli bir basınç seviyesinde ve su yüksekliğinde otomatik olarak su verecektir. Genellikle 2 3 pilice 1 adet düşecek şekilde kullanılmaktadır. Havalandırma Bacası ve Fan: Kümes içerisindeki hava giriş ve çıkışını sağlamakta ve hayvanların sürekli oksijenli ve tozsuz bir ortamda yetiştirilmesine yardımcı olacaktır. Şekil-4: Havalandırma bacası ve fan Havalandırma; kümes içerisindeki amonyak gibi kötü kokulu gazların, nemin ve tozun ortam dışına çıkarılmasıdır. Kümes içinde oluşan kötü hava neticesinde, altlığın nem seviyesi yükselmektedir. Altlığın ıslak kalması koksidiyoz gibi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Hava Giriş Kapakları; kümeslerde kullanılacak hava kapakları flanş tipi montaj özelliğine sahip olacaktır. Duvar kalınlığı 7-11 cm olarak kabul edilmiştir. Hava kapaklarının üzerinde hava yönlendirme kanatları vardır. Bu kanatlar sayesinde kümes içine giren hava istenen yöne doğru yönlendirilmesi sağlanacaktır. Hava kapaklarının açılıp kapanması için elektrikle çalışan bir motor kullanılacaktır. Sızdırmasız Fosseptik: Tesiste oluşacak evsel atık suların ve üretimden kaynaklı yıkama atık suları vidanjör vasıtası ile çekilerek kanalizasyon sistemine deşarjından önce geçici olarak depolandığı sızdırmasız özellikteki çukurdur. Fosseptik proje taslağı rapor ekinde sunulmuştur (Bkz.Ek-5). Ölü Tavuk Çukuru: Tesiste herhangi bir nedenle ölen hayvanlar için 3 m derinliğinde 1,5 m çapında, hayvanların uğrağı olmayan, akarsulardan uzak, yer altı sularını kirletmeyecek şekilde açılacak olan sızdırmasız, betonarme nitelikte ve üzeri sönmemiş kireç ile kaplanıp toprak ile doldurulacak olan çukurlara denir. Söz konusu proje 9

13 kapsamında proje alanı içerisinde 1 adet sızdırmasız nitelikli ölü tavuk oluşturulmuştur. çukuru Proje alanı koordinatları Proje Tanıtım Dosyası eklerinde bulunan 1/ Ölçekli Topografik haritada verilmiştir (Bkz.Ek-2). Faaliyete başlanmadan önce mer i mevzuat uyarınca ilgili kurum ve kuruluşlardan gerekli izinler alınacaktır. Projeye ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo-2: Proje (Tapu) Alanı Koordinatları Koor.Sırası : Sağa, Yukarı Koor.Sırası : Boylam, Enlem Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 39 D.O.M. : -- Zon : Zon : -- Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : Alan: m 2 Tablo-3: Kümes Alanı Koordinatları Koor.Sırası : Sağa, Yukarı Koor.Sırası : Boylam, Enlem Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 39 D.O.M. : -- Zon : Zon : -- Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : Alan: 2040 m 2 c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji vb.) Söz konusu proje alanı, Elazığ ili, Merkez ilçesi, Ballıca Köyü mevkiinde yer almaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim yerleri; 235 m güneyinde bulunan ev,321 m güneybatısında ve 418 m kuzeyinde bulunan ahırlardır. Proje kapsamında su, tesiste yetiştirilen piliçlerin su ihtiyacını karşılamak, kümes boşaltıldıktan sonra gerekli dezenfeksiyon ve temizlik işlemlerini sağlamak ve tesiste 10

14 çalışan personelin su ihtiyacını karşılamak amaçlı kullanılacaktır. Proje kapsamında gerekli olan su köy şebeke suyundan temin edilmektedir. Projede kullanılacak enerji türü elektrik enerjisi, kömür ve LNG dir. Proje kapsamında elektrik, köy trafosu enerji nakil hattından çekilmiş olan elektrik enerjisinden karşılanmaktadır. Elektrik kesintilerine karşı jeneratör kullanılması söz konusudur. Kömür ise tesise kapalı 50 kg lık torbalarda getirilecek ve tesis içerisinde kapalı bir alanda depolanacaktır. Tesise getirilen kömür ısıtma amaçlı kullanılacaktır. Yetiştirilen civcivlerin yem ihtiyaçları Elazığ ilindeki entegre yem fabrikalarından satın alınarak karşılanacaktır. Serbest piyasadan satın alınacak yemler, kapalı sistem yem nakil araçları ile tesise getirilecek ve söz konusu yemler, yem nakil aracından direkt olarak yem silolarına aktarılacaktır. Yem nakil araçlarında, yemin siloya aktarılması için kapalı sistem teçhizat kullanılmaktadır. 1 günlük civciv 45 günlük piliç oluncaya kadar ortalama günde 100 gr yem tüketmektedir. Tesiste 1 günde tüketilecek yem miktarı; adet piliç 0,1 kg = 3500 kg = 3,5 ton olacaktır. Tesiste 1 adet 10 tonluk yem silosu kullanılacaktır. Proje kapsamında başka herhangi bir doğal kaynak kullanımı söz konusu değildir. ç) Atık miktarı (katı, sıvı, gaz vb.) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri Söz konusu proje kapsamında, 1 adet kümes, personel için prefabrik sosyal tesis, güvenlik binası, 1 adet ölü tavuk çukuru, 1 adet gübre çukuru ve 1 adet fosseptik çukuru kurulu haldedir. Söz konusu proje kapsamında toplam adet/periyot etlik piliç yetiştirme kapasitesine sahip olacak çiftlik kurulu haldedir. Proje alanında 1 adet kümes kurulu haldedir. Söz konusu proje kapsamında kurulacak tesiste çalışma süresi yılda 6 periyot olacak ve her periyot 45 günlüktür. Tesiste 6 kişi tek gün içerisinde 8 saat olarak tek vardiya çalışacak ve hayvanların yemlenmesi ile tesisin bakımından sorumlu olacaklardır. Ayrıca tesiste 1 kişi güvenlik v.b durumlar için gece tesiste bulunacaktır. Katı Atıklar: Tesis faaliyeti süresince prefabrik sosyal tesisten kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar (cam, kağıt, plastik vb.) bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların yönetimi tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (değişik tarih, sayı) hükümlerine göre yapılacaktır. Oluşacak katı atıklar, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği gereğince depolanarak bertaraf edilecektir. Toplam çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar; Proje kapsamında 6 kişi ve güvenlik için 1 bekçi toplam 7 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. (Kaynak: rapor.tuik.gov.tr verileri). 1,14 kg/kişi/gün x 7 kişi = 7,98 kg/gün olarak hesaplanmıştır. 11

15 Evsel nitelikli katı atıkların değerlendirilebilir sınıfına giren paket, karton, kağıt vb. atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ayrı ayrı toplanacak, biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır. Konuyla ilgili olarak tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrol Yönetmeliği hükümlerine riayet edilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan evsel nitelikli katı atıklar ise biriktirildikleri ağzı kapalı ve içine poşet yerleştirilmiş çöp bidonları içinden periyodik olarak alınıp, faaliyet sahibinin sağladığı araçla Elazığ Belediyesi katı atık sahasına götürülerek boşaltılacaktır. Alınan makbuzlar yetkililere gösterilmek üzere 5 yıl süreyle saklanacaktır. Tesiste günlük piliç ölümleri yaşanabilir, herhangi bir nedenle tesiste ölecek piliçler betonarme,sızdırmasız nitelikli ölü tavuk çukuruna bırakılacak ve üzeri kireç ve toprakla kapatılacaktır. Toplu tavuk ölümleri yaşanması halinde Elazığ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne haber verilecektir. 12

16 Gübre Oluşumu: Söz konusu proje kapsamında atık miktarı civcivden satışa hazır hale gelene kadar üretecekleri günlük ortalama gübre miktarı 30 g/tavuk-gün olarak TÜBİTAK ın Kümes ve Ahır Gübrelerinin Geri Kazanılması ve Bertarafı Projesinden alınmıştır. Altlık olarak talaş veya çeltik kullanılacaktır. Talaş veya Çeltik miktarı m 2 ye 3 kg olarak alınmıştır. Tesiste oluşacak gübreler 45 gün sonunda kümes boşaltıldığında kümesten alınacaktır. Tesiste 1 günde oluşacak gübre miktarı; adet kanatlı 30 gr/gün = 1,05 ton/gün olmaktadır. Tesiste 45 günlük periyot sonunda kümeslerden çıkarılacak gübre miktarı; 1,05 ton 45 gün = 47,25 ton/1 periyot. Kümes alanı:2040 m 2 Altlık olarak kullanılacak çeltik veya talaş m 2 ye 3 kg olarak alınmıştır. 2040x3=6120 kg =6,120 ton Altlık 47,25 ton+6,120 =53,37 ton Gübrenin yoğunluğu 975 kg/m 3 tür. = 0,975 ton/m 3 1 periyotta oluşacak gübre miktarı 0,975 ton/m 3 53,37 ton = 52 m 3 olacaktır. 3 Aylık gübre Miktarı:104 m 3 olacaktır. Gübrenin kullanımı konusunda İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün görüşü alınacak ve İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün görüşü doğrultusunda Toplanan gübre yığınları toprak iyileştirici gübre olarak çiftçilere tarım amaçlı kullanılmak üzere makbuz karşılığında verilecektir. Alınan makbuzlar yetkililere gösterilmek üzere 5 yıl süreyle saklanacaktır. Proje kapsamında oluşacak gübre, 45 günün sonunda, hayvanların tahliyesinden hemen sonra kümes içerisinden traktör vasıtasıyla alınacaktır. Toplanan gübreler çiftçilere verilene kadar tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik te belirtilen (Sıvı dışkılar, sızdırmaz alanlar ve kapalı kanallardan geçirilerek ahırların dışında kapalı konteynerlerde veya eşdeğer emisyon azaltma tedbirleri alınmış yerlerde depolanır.) ifadesine istinaden üstü kapalı sızdırmasız gübre çukurunda depolanacaktır. Gübre çukurunun hacmi 3 aylık gübrenin biriktirilebileceği kapasitede olacaktır. Gübre çukuru ölçüleri: 6mx 5m x 3,5m =105 m 3 olup 3 aylık gübreyi biriktirebilecek kapasitededir. Endüstriyel Sıvı Atıklar: İşletme aşamasında söz konusu proje kapsamında 45 gün sonunda kümesin yıkanmasından kaynaklanacak endüstriyel nitelikli sıvı atıklar tesis sınırları içerisinde oluşturulacak, sızdırmasız özellikli fosseptikte biriktirilecek ve belirli periyotlarla faaliyet sahibi tarafından Elazığ Belediyesi vidanjörü ya da serbest piyasadan vidanjör kiralanarak çekilecek ve bertaraf edilecektir. Alınan makbuzlar yetkililere gösterilmek üzere 5 yıl süreyle saklanacaktır. Proje kapsamında 45 gün sonunda kümesin yıkanmasından kaynaklanan atık suyun dışında herhangi bir endüstriyel atık su oluşumu söz konusu değildir. Sıvı Atıklar: İşletme aşamasında çalışacak 6 personel ve 1 güvenlik görevlisinin içme ve kullanma sularından oluşan yani Prefabrik sosyal tesisten kaynaklanan evsel nitelikli atık sular oluşacaktır. Bu aşamada çalışacak personel sayısı 7 kişi olarak belirlenmiş olup, 13

17 günlük su tüketimi 182 lt (Kaynak: rapor.tuik.gov.tr verileri) ve tüm atık suyun %100 geri döndüğü tahmini ve kabulü ile oluşacak atık suyun özellikleri aşağıdaki gibidir(kaynak: USLU,O. Kullanılmış Suların Arıtılması, 1992 İzmir). Çalışacak kişi sayısı : 7 Kişi başına düşen günlük kullanım : 182 lt/gün Oluşan atık su : 1,27 m 3 /gün BOI5 : 200 mg/lt- BOI olarak kirlilik yükü : 0,25 kg/gün KOI : 300 mg/lt KOI olarak kirlilik yükü : 0,38 g/gün AKM : 200 mg/lt AKM olarak kirlilik yükü : 0,25 kg/gün İşletme esnasında evsel nitelikli sıvı ve fekal atıkların bertarafı, Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik" hükümlerince belirlenmiş sızdırmasız fosseptik çukurunda depolanacak ve periyodik olarak faaliyet sahibince, Elazığ Belediyesi vidanjörü ya da serbest piyasadan vidanjör kiralanarak S.K.K.Y. hükümlerine göre bertaraf edilecektir. Doğaya serbest deşarj yapılmayacak ve bu konuda Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Prefabrik sosyal tesiste oluşacak evsel nitelikli atık sular, kümesin yıkama atık suyu sızdırmasız nitelikli fosseptik çukurunda biriktirilecektir. Fosseptikte biriken atık su, faaliyet sahibi tarafından Elazığ Belediyesi vidanjörü ya da serbest piyasadan vidanjör kiralanarak çektirilip makbuz karşılığında belediye yetkililerine teslim edilecektir. Alınan makbuzlar yetkililere gösterilmek üzere 5 yıl süreyle saklanacaktır. Gaz Emisyonu: Tesiste meydana gelecek gaz emisyonları prosesten ve nakliye araçlarından kaynaklanacaktır. Tesis, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek-2 Madde Kanatlı yetiştirme tesisleri. [bir üretim periyodunda arası tavuk (civciv, damızlık, piliç vb) veya eşdeğer diğer kanatlılar] (1 adet hindi = 7 adet tavuk eşdeğeri esas alınmalıdır.) kapsamında kalmaktadır. Faaliyet ile ilgili olarak tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği nde belirtilen, Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisansı almak için gerekli başvuru faaliyet sahibi tarafından yapılacaktır. Faaliyet ile ilgili olarak tesiste Çevre Görevlisi istihdamı yapılacaktır. Kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapılan kümeste başlıca çevresel problemlerden biri koku problemidir. Kümeste oluşan koku genellikle hayvan altlıklarının belirli periyotlarda değiştirilmemesi, kümeste yapılan temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerinin titizlikle yapılmaması ve kümes havalandırma sistemlerinin yeterli miktarda ve uygun düzende bulunmaması sonucu oluşmaktadır. Bu konuda tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik ilgili hükümlerine uyulacak ve gerekli tedbirler alınacaktır. 14

18 Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik Madde-7, b-9: Asgari Mesafe Eğrisi aşağıdaki şekildedir. Üstteki eğri, kümes hayvanları için geçerli olan asgari mesafe eğrisini, alttaki ise büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar için geçerli olan eğriyi gösterir. Proje kapsamında bir periyotta adet etlik piliç yetiştirilecektir. Bu durumda adetx0,0024 = 84 olacaktır adet/periyot etlik piliç üretimi için asgari mesafe eğrisinden hesaplanan değer 230 metredir. Proje alanına en yakın yerleşim yerleri; 235 m güneyinde bulunan ev,321 m güneybatısında ve 418 m kuzeyinde bulunan ahırlardır. Söz konusu önlemler alındıktan sonra şikayet olması ve kokunun devam etmesi halinde tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmeliğinde belirtilen ve bakanlığın uygun gördüğü tedbirler alınacaktır veya yönetmelikte belirtilen, bakanlığın uygun gördüğü koku önleyici sistemler kullanılacaktır. Söz konusu tesiste kümes en son teknoloji ve gelişim takip edilerek dizayn edilecektir. Proje kapsamında hayvanların sevkinden sonra ve yeni civcivlerin kümese alınmasından önce boş olan kümesde düzenli bir şekilde temizlik ve dezenfeksiyon işlemi yapılacaktır. Ayrıca haftalık olarak kuru basınçlı hava ile temizlik işlemi yapılacaktır. Hâkim rüzgâr yönü, yerleşim birimi yönü ve havalandırma çıkış yönü de dikkate alınarak belirlenen alanda yapılan kümesde koku oluşum riski en aza indirgenecektir. Tesiste oluşması muhtemel koku probleminin giderilmesi amacı ile havalandırma sistemi kullanılacaktır. Böylece gaz emisyonunun azda olsa etkilerinin azaltılması sağlanacaktır. Yine aynı yönetmelikte belirtilen hususlara uyulacaktır. Bu hususlar şunlardır; -Tam bir temizlik ve kuruluk sağlanır. -Koku giderme ünitelerine sahip havalandırma sistemi bulunur. -Katı dışkılar için sızdırmaz bir depolama platformu yapılır ve depolamadan kaynaklanarak çevreyi rahatsız edecek sorunlar giderilir (koku veya sinek gibi). -Kümes ve ahır ile sıvı dışkı kanalları ve konteynerleri arasında koku önleyici tedbirler alınır. 15

19 -Sıvı dışkılar, sızdırmaz alanlar ve kapalı kanallardan geçirilerek ahırların dışında kapalı konteynerlerde veya eşdeğer emisyon azaltma tedbirleri alınmış yerlerde depolanır. -Sıvı ve katı dışkıların öncelikle uygun şekilde bertarafı sağlanır. Bununla beraber; bertarafı için uygun koşullar sağlanamadığında, kullanılacak dışkının depo kapasitesi olarak en az üç aylık miktar dikkate alınarak belirlenir. Bu maddelerin değerlendirilme yerleri ve süreleri ile kompostlama, kurutma veya atık gaz tesisleri gibi uygun tesislerde işleme tabi tutulma durumu dikkate alınarak, yetkili merci tarafından artırılabilir veya azaltılabilir. Şikayet olması ve kokunun devam etmesi halinde Koku giderme sistemi şekildeki gibi olacaktır şayet şekildeki sistem kokunun giderilmesinde etkili olmazsa Bakanlığın uygun gördüğü alternatif koku önleyici sistemler kullanılacaktır. SU TOPLAMA KANALI Fan çıkışlarına su perdesi sistemi kurulacaktır.davlumbaz içerisinde su perdeleri bulunacaktır. Koku giderici su perdeleri,kümes içindeki havanın su perdelerine çarparak içindeki koku veren maddelerin su içine hapsedilmesini sağlamaktadır. Su kanalına inen su fosseptik çukuruna bağlanarak giderimi gerçekleştirilecektir. Eğer koku giderilemezse su içerisine koku giderici kimyasal bırakılarak koku minimize edilecektir.şayet kokunun sınır değerin üstünde olması halinde Bakanlığın uygun gördüğü koku önleyici alternatif sistemler kullanılacaktır. Tesiste bulunan araçlardan kaynaklı atık gaz olacaktır. Tesiste gübrenin taşınmasında traktör ve 45 günlük piliçlerin nakliye işlemlerinde 1 adet kamyon kullanılacaktır. Nakliye araçlarının 45 günlük periyotlarda çalışması, taşınacak malzemenin çok olmaması kullanılacak araç sayısının da az olması itibari ile nakliye işlemlerinden asgari düzeyde bir atık gaz oluşumu söz konusu olacaktır. 16

20 Gürültü kirliliği: Tesiste meydana gelecek gürültü, nakliye araçlarından, traktörden ve prosesten (tavuk yetiştiriciliği) kaynaklı olacaktır. Traktör ve nakliye aracı, sadece 45 gün sonunda, piliçlerin kesimhanelere gönderilmesi ve temizlenecek olan kümesten çıkarılacak gübrenin taşınmasında kullanılacaktır. Fakat burada traktör ve nakliye aracının da dahil olduğu kümülatif bir değerlendirme yapılmıştır. Tesiste sabah ile saatleri arasında çalışma yapılacaktır. Fakat işletme canlı hayvan sektörüne dayalı bir işletme olduğu için fanlar akşam ve gecede çalıştırılacaktır. Bu yüzden gürültü modellemesi gündüz, akşam ve gece olmak üzere ayrı ayrı hesaplanmıştır. Tesiste 1 adet kümes kullanılacak ve kümeste 8 adet fan olacaktır. Kullanılacak fanların çapı 630 mm, hızı 480 rpm ve ses gücü 61 db olarak seçilmiştir. Kaynak; (Kondenser ve Kuru Soğutucularda Ses). Tablo.8 İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Gündüz) Araç veya Ekipman Adet Motor Gücü Ses Gücü Düzeyi(dB) HP kw Kamyon ,6 103 Traktör Fan 8 61 Jenaratör (Kaynak: 22/1/2003 trh ve sayılı R.G. Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik) Eşdeğer gürültü seviyesi, aşağıdaki formülden hesaplanmaktadır. Eş değer gürültü düzeyi= Leq = (Toplam Ses Basıncı Düzeyi= Lpt) n L WT = 10 Log Σ10 L Wİ/ İ=1 n L WT = 10 Log Σ ( (10 103/10 )+(10 105/10 )+(10 61/10 )+8x(10 61/10 )) İ=1 L WT = 107,12 db Lp T = Lw T + 10 Log (Q/A).. 2 Lp T = 107, log ( 2/4 π 50 2 ) = 62,17 dba Lp T = 107, log ( 2/4 π ) = 56,15 dba 17

21 Tablo-9. Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü r (m) LpT (dba) ÇGDY Yönetmeliği Madde 22. (L gündüz) dba Grafik.3- Faaliyet esnasında gürültü dağılımı Tesiste akşamları sadece fanlar ve gerekli olan hallerde jeneratör çalıştırılacağından gürültü modellemesi sadece bu makineler için yapılmıştır. Tablo.10 İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Akşam) Araç veya Ekipman Adet Ses Gücü Düzeyi(dB) Fan 8 61 Jenaratör 1 61 (Kaynak: 22/1/2003 trh ve sayılı R.G. Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik) Eşdeğer gürültü seviyesi, aşağıdaki formülden hesaplanmaktadır. Eş değer gürültü düzeyi= Leq = (Toplam Ses Basıncı Düzeyi= Lpt) 18

22 n L WT = 10 Log Σ10 L Wİ/ İ=1 n L WT = 10 Log Σ ( (10 61/10 )+8x(10 61/10 )) İ=1 L WT = 70,54 db Lp T = Lw T + 10 Log (Q/A).. 2 Lp T = 70, log ( 2/4 π 50 2 ) = 25,59 dba Lp T = 70, log ( 2/4 π ) = 19,57 dba Tablo-11. Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü r (m) LpT (dba) ÇGDY Yönetmeliği Madde 22. (L akşam) 50 25, , , , , , , , dba Grafik.4- Faaliyet esnasında gürültü dağılımı Tesiste geceleri sadece fanlar ve gerekli olan hallerde jeneratör çalıştırılacağından gürültü modellemesi sadece bu makineler için yapılmıştır. 19

23 Tablo.12 İşletmede Gürültü Kaynağı Olacak Makineler (Gece) Araç veya Ekipman Adet Ses Gücü Düzeyi(dB) Fan 8 61 Jenaratör 1 61 (Kaynak: 22/1/2003 trh ve sayılı R.G. Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik) Eşdeğer gürültü seviyesi, aşağıdaki formülden hesaplanmaktadır. Eş değer gürültü düzeyi= Leq = (Toplam Ses Basıncı Düzeyi= Lpt) n L WT = 10 Log Σ10 L Wİ/ İ=1 n L WT = 10 Log Σ ( (10 61/10 )+8x(10 61/10 )) İ=1 L WT = 70,54 db Lp T = Lw T + 10 Log (Q/A).. 2 Lp T = 70, log ( 2/4 π 50 2 ) = 25,59 dba Lp T = 70, log ( 2/4 π ) = 19,57 dba Tablo-13. Mesafelere Göre Hesaplanmış Maksimum Toplam Gürültü r (m) LpT (dba) ÇGDY Yönetmeliği Madde 22. (L gece) 50 25, , , , , , , , dba 20

24 Grafik.5- Faaliyet esnasında gürültü dağılımı Proje alanına en yakın yerleşim yerleri; 235 m güneyinde bulunan ev,321 m güneybatısında ve 418 m kuzeyinde bulunan ahırlardır. Proje kapsamında 50 m uzaklıkta işletme dönemince kaynaklanacak gürültü düzeyi sırasıyla gündüz 62,17 dba, akşam 25,59 dba ve gece 25,59 dba dır. Bu durumda işletme dönemi boyunca yapılacak işlemler sırasında meydana gelecek gürültü düzeyi yönetmelikte belirtilen sınır değerin altında kalmaktadır. Yukarıdaki hesaplamalardan görüldüğü gibi tesiste gündüz, akşam ve gece oluşacak gürültü seviyesi en yakın yerleşim yeri üzerinde herhangi bir olumsuz duruma neden olmayacaktır. ÇGKY Madde 22. EK-VII Tablo-4 Endüstri tesisleri için çevresel gürültü sınır değerleri Alanlar L gündüz (dba) L akşam (dba) L gece (dba) Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar Endüstriyel alanlar Tabloda görüldüğü gibi işletmede gürültü kaynaklarının beraber çalışmasından çıkan gürültü düzeyi, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ne göre Madde 22. EK-VII, Tablo-4: (Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar) kapsamında kalıp belirlenen sınır değerlerle karşılaştırıldığında işitme sağlığı açısından herhangi bir sakınca görülmemektedir. Ayrıca söz konusu tarih ve sayılı (değişik tarih ve sayılı R.G.) Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğine uyulacaktır. 21

25 Atık yağlar: Projede kullanılacak iş makineleri, traktör ve nakliye araçlarıdır. Projede kullanılacak traktör ve nakliye araçlarının yağ değişim bakım ve onarım işlemleri bölgede bulunan iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı olan yetkili servislerde yapılacaktır. Proje alanında atık yağların sürekli veya geçici depolanma işlemi söz konusu olmayacaktır. d) Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski, Proje kapsamında yapılan işlemlerde insan sağlığı ve çevre açısından risk yaratabilecek herhangi bir çalışma yapılmayacaktır. Burada oluşabilecek sorun iş kazalarıdır. İş kazaları; sisteme bilinçsiz şekilde müdahale edilmesi durumunda meydana gelebilir. Bu tür olumsuz etkileri önlemek için çalışacak personele gerekli eğitimler verilecektir. Denetimleri yapılacaktır. Kaza Riskini Önlemek için Alınacak Tedbirler: 1. Sahaya Uyarıcı Levhalar Konulması (Tehlikeli ve Yasaktır, Girilmez, Dikkat, Sigara İçilmez vb.) 2. Yangına karşı gerekli önlemlerin alınması (Yangın Tüpleri vb.) 3. Çalışacak olan teknik personelin konusunda yeterli bilgi ve tecrübeye sahip yetkili kişilerden seçilmesine dikkat edilecektir. 4. Alınan önlemlerin etkinliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere yeterli kontrol, denetim ve gözetim sağlanacaktır. 5. Haftanın ilk gününde ve çalışma gününün de ilk saatlerinde daha sık kaza olduğu bilinmektedir. Bu uyarı dikkate alınarak tesiste çalışan işçiler haftanın ilk günü ve ilk saatinde daha dikkatli olmaları sağlanacaktır. Tesisteki mekanik ekipman sadece eğitimli operatörler tarafından kullanılacaktır. Mekanik ekipmanlara çalışır vaziyette iken ilgili personel haricinde başka personelin yaklaşımına izin verilmeyecektir. Tesiste çalışan işçiler kişisel koruyucu malzemelerini iş başında kullanacaklardır Sayılı İş Kanunu (6331 Sayılı iş kanunu) ve iş kazalarını asgariye indirmek için Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün 74. maddesi kapsamında gerekli önlemler alınacaktır. İşletme aşamasında oluşacak kaza, sabotaj vs. durumlarda ilk yardım müdahale ekibi oluşturulacaktır. Ayrıca 6331 sayılı İş Kanunu ile İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü ilgili hükümlerinin belirlediği kişisel koruyucu önlemler sahasında bir telefon bulundurulacaktır. Proje kapsamında olabilecek her türlü kaza, sabotaj ve doğal afet gibi maddi ve manevi zarar verici unsurlarda aşağıdaki acil müdahale planı takip edilecektir. Bu sayede faaliyetin bu olumsuzluklara karşıda sistemli olarak işlerliği sağlanacaktır. Acil müdahale planı ise aşağıdaki gibidir. 22

26 Şekil-5: Acil Müdahale Planı Planlanan proje kapsamında oluşabilecek herhangi bir kazaya, yangın, sabotaj, doğal afete karşı acil eylem planı olarak işletmede çalışan işçiler öncelikli olarak bilgilendirilecektir. Yangın çıkması durumunda soğukkanlılıkla yangın çeşidine en uygun ve en yakın yangın söndürme aleti ile ilk müdahaleye başlanacaktır. Derhal en yakın amire haber verilip işletmede kolayca görülebilecek yerlerde asılı bulunan telefon numarasından itfaiye amirliği aranacaktır. İşletme sahasında çıkabilecek herhangi bir iş kazasına karşı yaranın şiddetine bağlı olarak ağır yaralı hastalar için öncelikli olarak işletmenin revirine götürülerek ilk müdahale yapılacak ve işletme sahasında bulunan ilk yardım için ayrılmış araç ile işletme sahasına en yakın mesafede ve ulaşımı kolay Hastaneye götürülecektir. İşletme sahasında meydana gelen kazada personel hafif yaralanmış ise işletmede ilk muayenesi yapılacaktır. Yaranın büyüklüğüne göre kişi çalışmaya devam ettirilecek veya izin verilecektir. Ayrıca işletmede haberleşme ağı kurulacaktır. Kurulacak haberleşme ağı ile yangın, kaza, sabotaj anında işletme şefi aranacaktır. Ayrıca söz konusu proje kapsamında Tarih ve 3285 Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu hükümlerine uygun olarak, işletme sırasında herhangi bir salgın hastalık veya toplu tavuk ölümlerinin olması durumunda derhal Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile İl Sağlık Müdürlüğü ne haber verilecektir. 2.PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ: (Projeden etkilenmesi muhtemel alanın hassasiyeti değerlendirilirken aşağıda verilen hususlar göz önünde bulundurulmuştur.) a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi, (tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi vb.) Projeye konu saha, Rıdvan YAMAN a ait tapulu arazidir. Tapu Belgesi rapor eklerinde sunulmuştur. Proje alanına en yakın yerleşim yerleri; 235 m güneyinde bulunan ev,321 m güneybatısında ve 418 m kuzeyinde bulunan ahırlardır. Ülke tarımı içerisinde önemli yeri bulunan Elazığ mevcut durumu ve gelişmesiyle ilgili yapılan araştırma ve fizibilite çalışmaları Elazığ ın öncelikli olarak bir tarım kenti olduğunu bu nedenle gelişmenin tarım ve tarıma dayalı sanayi ile olabileceği gerçeğini 23

27 ortaya koymuştur. Yine yapılan diğer bir takım çalışmalar ise Elazığ ın su, iklim ve toprak yapısı itibariyle önemli tarımsal potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla bu tarımsal kaynak ve potansiyelleri en iyi şekilde değerlendirilerek tarımda verimliliği ve çiftçi gelirlerini arttırmak, ürün arzında sürekliliği sağlamak, üretim sonrası işleme/değerlendirme yanı sıra pazarlama ağını etkin bir şekilde kurmak belli plan ve programları beraberinde getirmektedir. b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları", bulunmamaktadır. b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları", bulunmamaktadır. c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı Kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, bulunmamaktadır. ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları, bulunmamaktadır. d) 31/12/2004 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar, bulunmamaktadır. e) 2/11/1986 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri", bulunmamaktadır. f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar, bulunmamaktadır. g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu na göre koruma altına alınan alanlar, bulunmamaktadır. ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler, bulunmamaktadır. h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar, bulunmamaktadır. ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, bulunmamaktadır. 24

28 i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar, bulunmamaktadır. j) 17/5/2005 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde belirtilen alanlar, bulunmamaktadır. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları", bulunmamaktadır. b) 12/6/1981 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar, bulunmamaktadır. 1) 23/10/1988 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan "Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar, bulunmamaktadır. 2) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar, bulunmamaktadır. 3) Cenova Deklerasyonu nun 17inci maddesinde yer alan "Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, bulunmamaktadır. c) 14/2/1983 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1inci ve 2inci maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, bulunmamaktadır. ç) 17/5/1994 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar, bulunmamaktadır. d) 27/7/2003 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, bulunmamaktadır. 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri), bulunmamaktadır. b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, bulunmaktadır. 25

29 c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler, bulunmamaktadır. ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları, bulunmamaktadır. d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar bulunmamaktadır. Proje alanında ve etki alanında; milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, yaban hayatı koruma alanları, yaban hayvanı yetiştirme alanları, kültür varlıkları, tabiat varlıkları, sit ve koruma alanları, özel çevre koruma bölgeleri, biyogenetik rezerv alanı, biyosfer rezervi özel koruma alanları, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve ağaçlandırma alanları, nüfusça yoğun alanlar, tarihsel, kültürel, arkeolojik ve benzeri önemi olan alanlar, turizm bölgeleri ve koruma altına alınmış diğer alanlarına; kaynak olarak kullandığımız Yukarıda belirtilen maddeler için kaynak olarak veri tabanı ve diğer araştırmalarda rastlanılmamıştır. Ancak, ÇED süreci kapsamında ilgili resmi kurum ve kuruluşlarca belirlenen, güncel veri tabanına işlenen veya onaylanan duyarlı yöreler olması durumunda, gerekli bilgi ve açıklamalar yapılacaktır. Yapılan literatür çalışmalarında elde edilen bilgiler neticesinde flora ve fauna tablosu aşağıda verilmiştir. FAALİYET ALANI FLORASI Proje alanı ve yakın çevresi için yapılan literatür çalışması sonucu, proje alanı ve çevresinde flora açısından ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınmış türlere rastlanılmamıştır. Dolayısıyla proje alanının bulunduğu yakın çevrede etkilenebilecek endemik türler bulunmamaktadır. Genel olarak, bölgenin coğrafi konumu ve ekolojik özellikleri bitki gen kaynakları bakımından rezerv alanı olma özelliğine de sahip değildir. Literatür çalışmalarında; T. Ekim, M. Koyuncu, M. Vural, H. Duman, Z. Aytaç ve N. Adıgüzel tarfından hazırlanan Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı 2000, P. H. Davis in Flora of Turkey And The East Aegean Islands (11 cilt) adlı eseri, Y. Akman Türkiye Orman Vejetasyonu ve T. Baytop un hazırladığı Türkçe Bitki Adları Sözlüğü adlı eserlerden yararlanılmıştır. Ayrıca söz konusu proje kapsamında proje alanı ve çevresinde olumsuz yönde etkilenecek flora ve fauna araştırması, literatür çalışmaları ile TUBİVES bilgi sistemine göre yapılmıştır. Proje alanında, Bern Sözleşmesi veya Red Data Book kategorilerine giren herhangi bir flora türü tespit edilmemiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda proje alanı ve yakın çevresinde; çevresel kirliliğe ya da zarara uğramış bir alan gözlenmemiştir. Bunun yanında projeden etkilenebilecek önemli, yüksek kalitede ve seyrek bulunur kaynaklar bulunmamaktadır. 26

30 Buna göre yapılan literatür çalışmalarında, proje alanı ve etki alanında saptanan bitkiler, fitocoğrafik bölgeler(elementi), endemizm durumu, Red Data Book Kategorisi, habitatlar, uluslararası sözleşmeler (BERN), IUCN kategorileri, korunma durumları açısından irdelenmiş olup, tablo halinde aşağıda verilmiştir. Proje alanı ve etki alanı florası Familya/ Tür Aceraceae Acer hyrcanum FISCH. & MEY. Apiaceae (Umbelliferae) Bunium paucifolium DC. Scandix iberica BIEB. Bupleurum falcatum L. Asteraceae (Compositae) Achillea aleppica DC. subsp. aleppica DC. Anthemis cretica L. Artemisia absinthium L. Cirsium vulgare (Savi) Ten. Centaurea iberica Trev. ex Sprengel Centaurea urvillei DC. subsp. urvillei DC. Crepis sancta (L.) Babcock Echinops ritro L. Helichrysum graveolens (Bieb.) Sweet Inula oculuschristi L. Serratula cerinthifolia (Sm.) Boiss. Taraxacum persicum Van Soest Türkçe Adı İncirop Atkişnek otu - Civan perçemi Papatya Pelinotu Yolkenarı, Akarsu kenarı Deligöz dikeni Çoban dikeni - Topuz Arı çiçeği - Habitat Kayalık yerler, ormanlar ve çalılar Yol kenarları, çakıllar, kayalık yamaçlar Meşe veya ardıç çalılıkları, otlu yamaçlar. Seyrek ormanlar, kayalık, yamaçlar, sarp dağlar. Nadas tarla - Yol kenarları, çakıllar, kayalık yamaçlar Akarsu kenarı, tarla, yamaç, Akarsu kenarı, tarla, Endemizm Elementi - Avr- Sibirya İran- Turan IUCN Kategorisi BERN - LR/lc İran- Turan Yol kenarı Kayalık yamaç, maki, Pinus orman açıklığı Orman, kayalık volkanik yamaç Nehir yatakları, nadas tarla Pinus nigra ormanı açıklığı Çayır, çakıllık yamaç, temizlenmiş orman açıklığı - D. Akdeniz Avr- Sibirya Pinus nigra ormanı Çayır, orman açıklığı, tarla - İran- Turan

31 Boraginaceae Anchusa aucheri DC. Onosma sericeum Willd. Brassicaceae (Cruciferae) Erysimum purpureum Aucher Fibigia eriocarpa (DC.) Boiss. Campanulaceae Asyneuma virgatum (Labill.) Bornm. Campanula stricta L. var. stricta L. Caryophyllaceae Saponaria orientalis L. Silene arguta FENZL. Cupressaceae Juniperus oxycedrus L. subsp. oxycedrus L. Cuscutaceae Cuscuta brevistyla A. Braun Euphorbiaceae Euphorbia altissima Boiss. var. altissima Boiss. Fabaceae (Leguminosae) Sığırdili Çakıllıklar. - - LR (lc) - Emzik otu Quercus çalılığı - - Kayalık Yamaç - İran- Turan İran- Turan Yamaç, orman Çıngırak otu Sabun otu Kayalık yamaçlar, çayırlıklar, ormanlar, bozkır Kayalıklar, taşlı yamaçlar Kayalık yamaçlar, çağıllıklar, nadas tarlaları - Yamaçlar - Katran ardıcı - Sütleğen Çam ormanı, meşe çalılığı, Çeşitli konukçular, Cistaceae, Labiatae, Leguminosae, Umbellıferae, Compositae Akarsu ve kaynak kenarı killi topraklar İran- Turan İran- Turan İran- Turan - - Astragalus angustiflorus C. Koch Astragalus humilis Bieb. Fagaceae Quercus libani Olivier Labiatae (Lamiaceae) Thymus fallax Fisch. & Mey Liliaceae Geven Geven Meşe Kekik Açık kayalık alanlar, Juniperus altı, kireçtaşı çağıllıklar Saf populasyonlar veya diğer Quercus türleri ile karışık Kayalık yamaçlar, otlaklar İran- Turan İran- Turan İran- Turan İran- Turan

32 Allium asclepiadeum Bornm. Papaveraceae Papaver syriacum Boiss. & Blanche Pinaceae Cedrus libani A. Rich Plataneceae Platanus orientalis L. Ranunculaceae Delphinium peregrinum L. Ranunculus repens L. Rubiaceae Galium incanum SM. subsp. incanum SM. Scrophulariaceae Scrophularia libanotica Boiss. subsp. libanotica Boiss. Verbascum kotschyi Boiss. & Hohen. Soğan Tepeler - İran- Turan VU - Gelincik Tarla Sedir Yamaçlar Çınar Ormanlar,alüvyonlu topraklar, nehir kenarları Hezaren Kalkerli yamaç Düğün çiçeği - - Sığır kuyruğu Nemli yerler Kireçtaşı kayalar ve çakıllık Kayalık yamaçlar ve yarıkları Nadas tarlaları, yamaçlar D. Akdeniz D. Akdeniz İran- Turan BERN SÖZLEŞMESİ VE ENDEMİZM AÇISINDAN FLORİSTİK ANALİZİ Bern Sözleşmesi olarak bilinen Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarının Korunması Sözleşmesi ilk olarak 1979 yılında Bern de kabul edilmiştir. Türkiye ise bu sözleşmeyi 1984 yılında imzalayarak taraf olmuştur. Bu sözleşmenin amacı; yabani flora ve faunayı ve bunların yaşama ortamlarını muhafaza etmek ve bu konuda birden fazla devletin işbirliğini sağlamaktır. Bern sözleşmesinin ek listeleri ve açıklamaları aşağıdaki gibidir. EK I EK II EK III Kesin koruma altına alınan Flora türleri Kesin koruma altına alınan Fauna türleri Koruma altına alınan Fauna türleri Buna göre; EK I nolu listede belirtilen yabani flora türlerinin özel olarak korunmasını güvence altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır. Bu bitkilerin kasıtlı olarak koparılması, toplanması kesilmesi veya köklenmesi ve bu türlerin elde bulundurulmasını ve alım satımını yasaklayacaktır. Yukarıdaki flora tablosunda Bern sözleşmesi kapsamında bulunan türlere rastlanmamıştır. Proje alanı ve etki alanında nadir, nesli tehlikede veya Bern Sözleşmesi Ek-1 e göre koruma altına alınması gereken bir bitki türü bulunmamaktadır. 29

33 Bitki türlerinin tehlike kategorilerinin tespitinde kullanılan kısaltmalar ve anlamları: Ex: Soyu tükenmiş LR: Düşük riskli grup EW: Doğada Soyu Tükenmiş a-lr(cd) : korumaya bağımlı CR: Kritik düzeyde tehlikede b- LR( nt): Tehlikeye yakın EN: Tehlikede c- LR(Ic): Tehdit altında olmayan VU: Zarar görebilir DD: Veri Yetersiz FAALİYET ALANI FAUNASI: Proje alanı ve yakın çevresi ile ilgili literatür bilgileri taraması yapılarak bölgenin faunası hazırlanmıştır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde yer alan literatüre dayalı fauna listesi aşağıda verilmiştir. Literatür çalışmalarında ise; Mustafa Kuru nun Omurgalı Hayvanlar, A. Demirsoy un Türkiye Omurgalıları- Memeliler, Amfibiler, İbrahim Baran ın Türkiye nin Amfibi ve Sürüngenleri adlı eseri, İ. Kiziroğlu (2008) tarafından hazırlanan Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi (Species List in Red Data Book) ve Demirsoy (2002) Genel Zoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyasi adlı eserlerden. faydalanılmıştır. Çalşmalar sonucunda bu alanda saptanan fauna elemanlarının, habitatları, populasyon yoğunlukları, ulusal ve uluslararası korunma durumlarını gösteren envanter tablolar oluşturulmuştur. Yapılan çalışmalar sonucunda proje yeri ve çevresinde endemik bir türe rastlanmamıştır. Ayrıca fauna türleri için yavrulama, yiyecek araştırma, kışı geçirme, yuva yapma ve göç amaçlı hassas alanlar bulunmamaktadır. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı (Amphibia) Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri TÜR (SPECİES) TÜRKÇE ADI HABİTAT AV. KOM IUCN BERN BUFONIDAE Bufo bufo bufo Bufo viridis Siğilli kurbağa Gece kurbağası Taş altı,toprak içi Taş altı,toprak içi ENDEMİZ M EK III EK II HYLIDAE Hyla arborea Ağaç Otların arasında EK II arborea kurbağası Kaynak: Demirsoy, A., 2003, Türkiye Omurgalıları Amfibiler, Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen (Reptilia)Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri TÜR (SPECİES) TÜRKÇE ADI HABİTAT ENDEMİZM AV KOM. IUCN BERN CHELONIA Kaplumbağalar TESTUDINIDAE Kara kaplumbağaları Testudo graeca Adi tosbağa Taşlı kumlu araziler, - 1 V EK II LACERTILIA GEKKONIDAE Cyrtopodion kotschyi Kertenkeleler Ev kelerleri İnce Parmaklı keler Taşlık ve Kayalıklar - 1 LC EK III 30

34 SCINCIDAE Mabuya vittata LACERTIDAE Lacerta trilineata Ophisops elegans Parvilacerta parva Podarcis muralis ANGUIDAE Anguis fragilis OPHIDIA BOIDAE Eryx jaculus Parlak kertenkeleler Şeritli kertenkele Gerçek kertenkeleler İri yeşil kertenkele Tarla kertenkelesi Cüce kertenkele Duvar kertenkelesi Yılan kertenkeleleri Yılan kertenkelesi Yılanlar Açık ormanlık arazi, çalılık ve taşlık kısımlar Orman içi sık bitkili taşlık kısımlar Az bitkili açık alanlar Az bitkili kurak yüksek step, taşlık Güneşli kuru kayalıklar Taşlık çakıllık alan Mahmuzlu yılan Kumlu, taşlı alan TYPHLOPIDAE Kör yılanlar Typhlops Kör yılan Seyrek bitkili vermicularis açık arazi COLUBRIDAE - Coluber najadum İnce yılan Taşlık,çalılık kuru ortamlar Eires modestus Uysal yılan Seyrek bitkili taşlık arazi Elaphe Sarı yılan Seyrek quatuorlineata ormanlık, - 1 LC EK III - 1 LC EK II EK II - - LC EK III - 1 LC EK II EK III EK III EK III - 1 LC EK II EK III - - nt EK II çalılık taşlık Malpolon Çukurbaşlı Az bitkili taşlık - 1 LC EK III monspessulanus yılan kuru ortamlar Macrovipera Koca engerek Ormansız, EK III lebetina taşlık kısımlar Kaynak: Demirsoy, A., 2006, Türkiye Omurgalıları Sürüngenler, Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara 31

35 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Kuş(Aves) Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri TÜR TÜRKÇE ADI HABİTAT KONUM AV (SPECİES) KOM ENDEMİZM RED DATA BERN ACCIPITRIFORMES Yırtıcı kuşlar Milvus milvus Kızılçaylak Orman, su Kz, T 1 - B3 EK II kenarı Circus cyaneus Mavi doğan Ağaçsız Y, Kz 1 - A3 EK II düzlük, tepelik Accipiter nisus Doğu atmacası Her türlü Y, Kz 1 - A4 EK II habitat GALLIIFORMES Tavukgiller PHASIANIDAE Tavuksular - Alectoris graeca Taş kekliği Kayalıklar Y - - A2 EK III Alectoris chukar Kınalı keklik Y - - A2 EK III Perdix perdix Çil keklik Dağlarda, ekili alanlarda Y - - A3 EK III GRUIFORMES SCOLOPACIDAE Çullukgiller Scolopax rusticola Çulluk Orman, fundalık Y, Kz, T - - A3 EK III COLUMBIFORMES Güvercinler Columba livia Kaya güvercini Kayalıklarda oyuklar - - EK III CUCULIFORMES Guguk kuşları Clamator glandarius Tepeli guguk Orman, G - - A4 EK kuşu fundalık, bahçeler III PASSERIFORMES Ötücü kuşlar ALAUDIDAE Tarlakuşugiller Melanocorypha Küçük boğmaklı - Y, G EK II bimaculata tarla kuşu CORVIDAE Kargalar Garrulus glandarius Kestane kargası Tüm ormanlar Y EK III Corvus corax Kara karga Orman, çayır, bahçe Y EK III STURNIDAE Sığırcık kuşları Sturnus vulgaris Sığırcık Ormanlık alanlar Y EK III Kaynak: Demirsoy, A., 2003, Omurgalılar Sürüngenler, Kuşlar ve Memeliler Meteksan A.Ş., Ankara. 32

36 Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Memeli (Mammalia) Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri TÜR (SPECİES) TÜRKÇE ADI HABİTAT ENDEMİZM AV KO IUC BER ERINACEIDAE Kirpiler Erinaceus concolor Kirpi Çalılıklar - 1 LC - MICROCHIROPTERA Böcekçil Yarasalar Rhinolophidaee Nalburunlu yarasalar Rhinolophus hipposideros Küçük nalburunlu yarasa Orman, ağaçlık, çalılık - 1 LC EK II Rhinolophus mehelyi - Ormanlar, çalılıklar - 1 V EK II Vespertiolinidae Düz burunlu yarasalar Myotis mystacinus Küçük sakallı yarasa Ağaçlık yerlerde, kışın mağaralarda - 1 LC EK II Pipistrellus pipistrellus Cüce yarasa Orman kenarında, - - LC EK II yerleşim alanına yakın yerlerde. Molossidae Buldokyarasala r Tadarida teniotis Kuyruklu yarasa Kayalık olan her yerde - 1 LC EK II LAGOMORPHA Tavşanlar Leporidae Tavşanlar Lepus europaeus Her çeşit ortamda yaşarlar - 3 LC - MYOMORPHA Fare benzeri sincaplar Cricetidae Avurtlaklar Mesocricetus brandti Türk hamsterı Taşlık ve yonca ekimi - - nt - yapılan yerlerde MURİDAE Sıçanlar Apodemus Kayalık faresi Orman içi ve açık - - LC - mystacinus alanlarda, hafif kayalık ve yalçın kayalıklarda Apodemus sylvaticus Orman faresi Orman kenarlarındaki - - LC - yerleşim yerlerine yakın yerlerde Apodemus flavicollis Sarıboyunlu orman faresi Rutubetli orman içlerind ve çayırlık alanlarda - - LC - CARNIVORA Karasal yırtıcılar CANIDAE Köpekler Canis familiaris Evcil köpek Her yerde OVINAE Koyunlar Ovis orientalis Yabankoyunu Step ve ormanlarda anatolica BOVINAE Sığırlar Bos bubalis bubalis Camız, evcil Her yerde manda Bos taurus Evcil sığır Her yerde Kaynak: Demirsoy, A., 2003, Türkiye Omurgalıları Memeliler, Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No: 90-K Ankara kısaltmalar ve açıklamalar: Ex: Soyu tükenmiş nt : Yaygın, bol olan ve tehlikede olmayan E: Tehlikede O : Tehlike Dışı I : Bilinmiyor R : Nadir, küçük populasyonlar halinde bulunan K: Yetersiz V : Zarar görebilir 33

37 Yukarıdaki fauna tabloları Orman ve Su İşleri Bakanlığına bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü nün tarih ve sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren Merkez Av Komisyonu nun av dönemi kararına göre irdelenmiş ve bununla ilgili kısaltmalar aşağıda verilmiştir. EK Liste 1 EK Liste 2 EK Liste 3 Orman Bakanlığınca Korumaya Alınan Yaban Hayvanları Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları Merkez Av Komisyonunca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanları Bern sözleşmesine göre koruma altına alınan fauna türleri iki kategoriye ayrılmıştır. II Kesin olarak koruma altına alınan türler III Korunan türler II- Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Türler Her türlü kasıtlı yakalamada alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya bunları tahrip etmek Yabani faunayı bu sözleşmenin şartlarına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. III- Korunan fauna türleri Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar ( Merkez Av Komisyonu Kararı) Proje yeri veya çevresinde koruma altına alınmış herhangi bir tür tespit edildiği takdirde ulusal mevzuat ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümlerine uygun olarak gerekli önlemler alınacak ve söz konusu türler korunacak, Merkez Av Komisyonu Kararları na uygun hareket edilecektir. Bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi veya alıkonulması, yumurtalara zarar verilmesi gibi etkiler kesinlikle söz konusu değildir. Söz konusu faaliyette Bern Sözleşmesi hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca yasal mevzuatlar çerçevesinde doğal ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına özen gösterilecek, proses ve çevreye yapılacak yatırımlar ile çevreye pozitif değerler kazandırmada süreklilik sağlanacaktır. IUCN e göre koruma altına alınan fauna türleri şu şekilde sınıflandırılmıştır. EX (EXTINCT) CR (CRITICALLY ENDANGERED) EN ( ENDANGERED) VU ( VULNERABLE) LR/nt (LOWER RİSK/ Near Threatened) LR/Ic (LOWER RİSK/ Least Consern) Nesli tükenmiş olan takson Şiddetli tehdit altında olan takson. Bu kategorinin taksonları yakın gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Nesli tehlike altında olan takson. Bu kategorideki türlerin nesilleri şiddetli tehdit altında değildir, ancak yakın gelecekte yok olma sinyalleri vermektedir. Zarar görebilir. Düşük risk. Nesli tehlike altında olmayan takson. Düşük risk. Nesli gelecekte de tehlike altında olmayan takson. 34

38 Türkiye kuşları (Kiziroğlu, 2008) adlı esere göre proje alanı ve çevresinde bulunan ve bulunması muhtemel kuş türleri için yapılan Red Data Book sınıflandırması ve Türkiye de bulunan statüleri aşağıda verilmiştir. A.1.1. Nesli tükenmiş A.1.2. Nesli tehlikede olanlar A.2 Şiddetli tehlike altında olanlar A.3 Tehlike altındakiler A.4 Potansiyel olarak tehlike sinyali verenler B Kategorileri Geçici- Transit Türler Yine aynı esere göre bu kuş türlerinin Türkiye de bulundukları statüler ise şöyle sınıflandırılmıştır. G Y T KZ Göçmen türler Yerli Türler Transit göçer türler Kış ziyaretçisi türler Yapılan çalışmalar sonucunda proje yeri ve çevresinde endemik bir türe rastlanmamıştır. Ayrıca fauna türleri için yavrulama, yiyecek araştırma, kışı geçirme, yuva yapma ve göç amaçlı hassas alanlar bulunmamaktadır. 3.Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Çevresel Etkileri ve Alınacak Önlemler Projeden kaynaklanacak olası çevresel etkiler; Personelden ve makinelerden kaynaklanacak olası çevresel etkilerine karşı alınacak tedbirler ç) Atık üretimi miktarı (katı, sıvı,gaz vb.) ve atıkların kimyasal fiziksel ve biyolojik özellikleri başlığı altında açıklandığı gibi; İşletme Aşaması: Katı atıklar konusunda; İşletme sırasında prefabrik sosyal tesisten kaynaklı oluşacak katı atıklar özellikle organik kökenli atıklardır tarih ve sayılı, Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğin 18. maddesinde belirtildiği üzere Denizlere, Göllere, Akarsulara ve benzeri alıcı ortamlara caddelere, ormanlara ve çevrenin olumsuz etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmesi yasaktır hükmü gereği işletme sırasında oluşacak katı atık ve artıklar (kağıt, metal, plastik, cam vb.) niteliklerine göre ayrı ayrı toplanacak; görünüş, koku, sızdırma, toz gibi kirletici faktörler yönünden uygun şekilde geçici olarak (çöp bidonlarında) depolanacak ve belirli periyotlarla Elazığ Belediyesine teslim edilecek ve alınan makbuzlar yetkililere ibraz edilecektir. Ayrıca kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren paket, karton, kağıt vb. atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ayrı ayrı toplanacak, biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır. 35

39 Ayrıca tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrol Yönetmeliği hükümlerine riayet edilecektir. Atık yağlar konusunda; Tesiste ekipmanlardan kaynaklanacak atık yağlarının ve yakıtların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ve atık yağların yönetimi konusunda çıkartılacak mevzuat hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek atık yönetimi sağlanacaktır. Kullanılacak araçların yakıt ikmalleri, bakım ve onarımları işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı olan yetkili servislerde yapılacaktır. Bu iş makinelerinin atık yağlarının ve yakıtların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek atık yönetimi sağlanacaktır. Ayrıca Çevre Bakanlığı nın Tarih ve Sayılı genelgesinde belirtilen hükümlere uyulacak ve bu konuda çıkartılacak mevzuat hükümlerine uyulacaktır. Sıvı atıklar konusunda; İşletme esnasında prefabrik sosyal tesisten kaynaklı evsel nitelikli sıvı ve fekal atıkların bertarafı, Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan "Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik" hükümlerince belirlenmiş sızdırmasız fosseptik çukurunda depolanacak ve periyodik olarak faaliyet sahibince, Elazığ Belediyesi vidanjörü ya da serbest piyasadan vidanjör kiralanarak S.K.K.Y. hükümlerine göre bertaraf edilecektir. Doğaya serbest deşarj yapılmayacak ve bu konuda Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Fosseptik projesi taslağı ekte sunulmuştur (Bkz.Ek-5). Tesiste evsel nitelikli atık sular ve kümesin yıkama işleminde oluşacak yıkama atık suyu fosseptiklerde biriktirilerek belirli periyotlar halinde Elazığ Belediyesi vidanjörü ya da serbest piyasadan vidanjör kiralanarak çektirilip makbuz karşılığında yetkililere teslim edilecektir. Gaz atıklar konusunda; Projede traktör ve nakliye araçlarından kaynaklanacak gaz emisyonu ile prosesten ve kümesten kaynaklanacak koku problemi olacaktır. Tesiste bulunacak 1 adet nakliye aracı 45 gün sonunda piliçlerin taşınmasında kullanılacaktır. Traktör ise 45 gün sonunda kümesten çıkarılacak olan gübrenin taşınmasında kullanılacaktır. Söz konusu araçlardan oluşacak atık gaz asgari düzeyde olacaktır. Kümeste koku oluşumunu minimize etmek amacı ile; Tesiste havalandırma sistemi kullanılarak düzenli olarak kümesin havalandırılması sağlanacaktır. Kümeste tam bir kuruluk sağlanacaktır, kümesin içerisinde talaş kullanılarak gübrelerin doğal olarak kuruması sağlanacaktır. Kümesteki kanatlıların çıkarılmasından sonra temizlenecek tam bir temizlik ve kuruluk sağlanacaktır. Kümesin içerisindeki hava (koku) fanlar yardımı ile çekilerek sulu pet içerisinden geçirilip daimi bir şekilde atmosfere verilecektir. 36

40 Ayrıca tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik ilgili hükümlerine uyulacak ve gerekli tedbirler alınacaktır. Söz konusu tesiste kümes en son teknoloji ve gelişim takip edilerek dizayn edilecektir. Proje kapsamında hayvanların sevkinden sonra ve yeni civcivlerin kümese alınmasından önce boş olan kümesde düzenli bir şekilde temizlik ve dezenfeksiyon işlemi yapılacaktır. Ayrıca haftalık olarak kuru basınçlı hava ile temizlik işlemi yapılacaktır. Hâkim rüzgâr yönü, yerleşim birimi yönü ve havalandırma çıkış yönü de dikkate alınarak belirlenen alanda yapılan kümesde koku oluşum riski en aza indirgenecektir. Tesiste oluşması muhtemel koku probleminin giderilmesi amacı ile havalandırma sistemi kullanılacaktır. Böylece gaz emisyonunun azda olsa etkilerinin azaltılması sağlanacaktır. Yine aynı yönetmelikte belirtilen hususlara uyulacaktır. Bu hususlar şunlardır; -Tam bir temizlik ve kuruluk sağlanır. -Koku giderme ünitelerine sahip havalandırma sistemi bulunur. -Katı dışkılar için sızdırmaz bir depolama platformu yapılır ve depolamadan kaynaklanarak çevreyi rahatsız edecek sorunlar giderilir (koku veya sinek gibi). -Kümes ve ahır ile sıvı dışkı kanalları ve konteynerleri arasında koku önleyici tedbirler alınır. -Sıvı dışkılar, sızdırmaz alanlar ve kapalı kanallardan geçirilerek ahırların dışında kapalı konteynerlerde veya eşdeğer emisyon azaltma tedbirleri alınmış yerlerde depolanır. -Sıvı ve katı dışkıların öncelikle uygun şekilde bertarafı sağlanır. Bununla beraber; bertarafı için uygun koşullar sağlanamadığında, kullanılacak dışkının depo kapasitesi olarak en az üç aylık miktar dikkate alınarak belirlenir. Bu maddelerin değerlendirilme yerleri ve süreleri ile kompostlama, kurutma veya atık gaz tesisleri gibi uygun tesislerde işleme tabi tutulma durumu dikkate alınarak, yetkili merci tarafından artırılabilir veya azaltılabilir. Gürültü kirliliği konusunda; tarih ve sayılı (değişik tarih ve sayılı R.G.) Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ilgili hükümlerine uyulacaktır. Gürültü konusunda tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen hususlara uyulacaktır. Ayrıca tarih ve sayılı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nün ilgili maddeleri uyarınca önlem alınacak, yine aynı tüzüğün Madde-22 de belirtildiği gibi faaliyet alanında çalışanların gürültüden etkilenmemeleri için kulaklık, kask ve iş elbisesi vb. kullanmaları sağlanacak ve Madde- 78 de belirtilen hükümlere uyulacaktır. Projede bunlar dışında olası olumsuz çevresel etkiler beklenmemektedir. Ayrıca proje kapsamında; Proje kapsamında Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanan İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliği nde belirtilen Kurulca tespit edilecek Sağlık Koruma Bandı mesafesine uyulacaktır. Ayrıca sahanın belirlenmesi ve daha sonra yapılacak denetimler göz önüne alınarak tüm köşe noktalara poligon taşları dikilecektir. Söz konusu faaliyet ile ilgili olarak alınacak tüm izin, rapor ve onaylar faaliyet sahibi tarafından İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne bildirilecektir. 37

41 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Faaliyetin işletme aşamasında çevre değerlerinin korunması amacıyla, tarih ve 5491 sayılı kanunla değişik, 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden; Faaliyetin yeni yatırıma hazırlanması ve işletmesi aşamasında çevre değerlerinin korunması amacıyla, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı (değişik tarih ve sayılı R.G.) Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ilgili hükümlerine bu konu ile ilgili yayımlanmış ve ilgili tebliğlere ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik ilgi hükümlerine, gün ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik) ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık yağların Kontrolü Yönetmeliği" ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Patlayıcı, Parlayıcı Tehlikeli ve Zararlı Hammaddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) ilgili hükümlerine, 38

42 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete ile değişiklik) ilgili hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ilgili hükümlerine, tarih ve 1593 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ilgili hükümlerine, 6331 sayılı İş Kanunu ilgili hükümlerine, 2872 sayılı Çevre Kanunu ilgili hükümlerine, 5491 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik yapılamasına dair kanun un ilgili hükümleri, tarih ve 9207 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğinin ilgili hükümleri, Çevre Denetimi Yönetmeliği ( tarih ve sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak yürürlüğe girmiştir) hükümlerine ve rapor kapsamında belirtilen kanun, mevzuat, yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. 39

43 EKLER EK-1 :YERBULDURU HARİTASI EK-2 : TOPOĞRAFİK HARİTA EK-3 : VAZİYET PLANI EK-4 : TAPU SENEDİ EK-5 : FOSSEPTİK PLANI EK-6 : DEPREM HARİTASI EK-7 : GOOGLE GÖRÜNTÜSÜ EK-8 : ÇEVRE DÜZEN PLANI, LEJANDI EK-9 : KURUM GÖRÜŞLERİ EK-10: EKSPERTİZ RAPORU EK-11: ARAZİ YAZISI

44 YER BULDURU HARİTASI EK-1