Galaksiler. Doç. Dr. Tolga GÜVER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Galaksiler. Doç. Dr. Tolga GÜVER"

Transkript

1 Galaksiler Doç. Dr. Tolga GÜVER

2 Kümelerin Dinamik Kütleleri Galaksi kümeleri için bir dinamik zaman ölçeği tanımlayalım :

3 Kümelerin Dinamik Kütleleri Galaksi kümeleri için bir dinamik zaman ölçeği tanımlayalım : t din R A 1.5h y v hız dispersiyonu v 1000 km/s rıçapıdır. Bu dinamik zaman ölçeği RA kümenin fiziksel yarıçapı.

4 Kümelerin Dinamik Kütleleri

5 Kümelerin Dinamik Kütleleri 2E kin + E pot =0

6 Kümelerin Dinamik Kütleleri 2E kin + E pot =0 X E kin = 1 2 m i v 2 i i

7 Kümelerin Dinamik Kütleleri 2E kin + E pot =0 X E kin = 1 2 X i m i v 2 i E pot = 1 2 X i6=j Gm i m j r ij

8 Kümelerin Dinamik Kütleleri

9 Kümenin toplam kütlesi : Kümelerin Dinamik Kütleleri

10 Kümenin toplam kütlesi : Kümelerin Dinamik Kütleleri M = X i m i re ağırlıklı hız X

11 Kümenin toplam kütlesi : Kümelerin Dinamik Kütleleri M = X i m i re ağırlıklı hız Kütleye göre ağırlıklı hız dispersiyonu: X

12 Kümenin toplam kütlesi : X m i M = X i Kümelerin Dinamik Kütleleri re ağırlıklı hız Kütleye göre ağırlıklı hız dispersiyonu: X <v 2 >= X 1 M i m i v 2 i, 0 1

13 Kümenin toplam kütlesi : X m i M = X i Kümelerin Dinamik Kütleleri re ağırlıklı hız Kütleye göre ağırlıklı hız dispersiyonu: X, <v 2 >= X 1 M i m i v 2 i Kütleçekimsel yarı çap: 0 1

14 Kümelerin Dinamik Kütleleri Kümenin toplam kütlesi : X m i M = X i X re ağırlıklı hız Kütleye göre ağırlıklı hız dispersiyonu: X X, <v 2 >= X 1 M i m i v 2 i 0 1 Kütleçekimsel yarı çap: 0 1 r G =2M X i6=j m i m j r ij A 1 kinetik ve potansiyel enerji için

15 0 Kümelerin Dinamik X 6 1 A olarak tanımlarsak, kinetik ve potansiyel enerji için E kin = M 2 <v2 > ve E pot = GM 2 ifadelerini elde edebiliriz. Sonuçta 10.3 yu uygularsak r G

16 Kümelerin Dinamik Kütleleri M = r G <v> G

17 Kümelerin Dinamik Kütleleri M = r G <v> G M = 3πR Gσ 2 v 2G = M ( σ v 1000 km/s = = 2 R G = 2M 2 i = j ) 2 ( RG 1Mpc m i m j R ij ) 1

18 Kümelerde Kütle - Işınım Gücü Oranı ) ) ( M L tot 300 h ( M L. Bu değer erken tipten galaksiler için bile bilinenden en azından 10 kat daha fazladır.

19 Kümelerden X-ışınları Coma kümesinin X-ışın görüntüleri solda ROSAT sağda ise XMM-Newton uydusu ile elde edilmiş veriler gösterilmiştir.

20 Kümelerden X-ışınları

21 Kümelerden X-ışınları

22 Kümelerden X-ışınları Galaksi kümeleri AGÇ ler ile birlikte en parlak X-ışın kaynaklarıdır. LX ~ erg/s.

23 Kümelerden X-ışınları Galaksi kümeleri AGÇ ler ile birlikte en parlak X-ışın kaynaklarıdır. LX ~ erg/s. X-ışın emisyonu uzaysal olarak yaygın bir bölgeden gelmektedir. Yani tek tek galaksilerden gelmez.

24 Kümelerden X-ışınları Galaksi kümeleri AGÇ ler ile birlikte en parlak X-ışın kaynaklarıdır. LX ~ erg/s. X-ışın emisyonu uzaysal olarak yaygın bir bölgeden gelmektedir. Yani tek tek galaksilerden gelmez. Emisyonun geldiği bölge uzaklığa bağlı olarak 1 Mpc kadar olabilir.

25 Kümelerden X-ışınları Galaksi kümeleri AGÇ ler ile birlikte en parlak X-ışın kaynaklarıdır. LX ~ erg/s. X-ışın emisyonu uzaysal olarak yaygın bir bölgeden gelmektedir. Yani tek tek galaksilerden gelmez. Emisyonun geldiği bölge uzaklığa bağlı olarak 1 Mpc kadar olabilir. Son olarak X-ışın emisyonu zamanla büyük bir değişim göstermez (30 yıl mertebesinde).

26 Süreklilik Işınımı

27 Süreklilik Işınımı Galaksi kümelerinin X-ışın akıları sıcak optikçe ince galaksiler arası gazda Thermal Bremsstrahlung mekanizması ile üretilir.

28 Süreklilik Işınımı Galaksi kümelerinin X-ışın akıları sıcak optikçe ince galaksiler arası gazda Thermal Bremsstrahlung mekanizması ile üretilir. Bu mekanizma, protonlar ve atom çekirdekleri tarafından Coulomb kuvveti sebebiyle ivmelenen elektronlarca üretilir.

29 Süreklilik Işınımı Galaksi kümelerinin X-ışın akıları sıcak optikçe ince galaksiler arası gazda Thermal Bremsstrahlung mekanizması ile üretilir. Bu mekanizma, protonlar ve atom çekirdekleri tarafından Coulomb kuvveti sebebiyle ivmelenen elektronlarca üretilir. İvmelenen bir parçacık fotonların yaratılmasına yol açar.

30 Süreklilik Işınımı Galaksi kümelerinin X-ışın akıları sıcak optikçe ince galaksiler arası gazda Thermal Bremsstrahlung mekanizması ile üretilir. Bu mekanizma, protonlar ve atom çekirdekleri tarafından Coulomb kuvveti sebebiyle ivmelenen elektronlarca üretilir. İvmelenen bir parçacık fotonların yaratılmasına yol açar. Bu ışınımın tayfsal özellikleri kullanılarak galaksiler arası maddenin sıcaklığı belirlenebilir.

31 Süreklilik Işınımı Galaksi kümelerinin X-ışın akıları sıcak optikçe ince galaksiler arası gazda Thermal Bremsstrahlung mekanizması ile üretilir. Bu mekanizma, protonlar ve atom çekirdekleri tarafından Coulomb kuvveti sebebiyle ivmelenen elektronlarca üretilir. İvmelenen bir parçacık fotonların yaratılmasına yol açar. Bu ışınımın tayfsal özellikleri kullanılarak galaksiler arası maddenin sıcaklığı belirlenebilir. Bu yolla, sıcaklığın K ya da 1-10 kev mertebesindedir.

32 Serbest - Serbest Işınım Thermal Bremsstrahlung Serbest Serbest Işınım Isısal Frenleme

33 Serbest - Serbest Işınım Thermal Bremsstrahlung Serbest Serbest Işınım Isısal Frenleme

34 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), (6.3

35 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), (6.3 Gaunt Faktörü

36 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), (6.3 Gaunt Faktörü g ff 3 π ln ( 9kB T 4h P ν )

37 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), (6.3 Gaunt Faktörü g ff 3 π ln ( 9kB T 4h P ν ) Z iyonların yükü me elektronun kütlesi ne ve ni elektron ve iyonların sayı yoğunluğu

38 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), (6.3

39 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff ν = 32πZ2 e 6 n e n i 3m e c 3 2π 3k B Tm e e h Pν/k B T g ff (T, ν), Oluşan Tayf hpν << kbt iken düz bir şekil alıyor sonrasında hpν > kbt üstel olarak akı azalıyor. (6.3

40 Serbest - Serbest Işınım ϵ ff = dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1.

41 Emisyon Çizgileri Optikçe ince ve sıcak gaz doğal olarak salma (emisyon) çizgileride üretir. Bu sebeple özellikle C, O, Ne, Mg, Si, S, Ar, Ca gibi elementlerden salma çizgileri gözlenir.

42 Emisyon Çizgileri Optikçe ince ve sıcak gaz doğal olarak salma (emisyon) çizgileride üretir. Bu sebeple özellikle C, O, Ne, Mg, Si, S, Ar, Ca gibi elementlerden salma çizgileri gözlenir. ϵ ( T 1K ) 0.6 ( ne 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1 (6.32

43 Emisyon Çizgileri

44 Toplam Tayf

45 6 X-ışın Işınımının Morfolojisi

46 X-ışın Işınımının Morfolojisi

47 X-ışın Işınımının Morfolojisi Tipik olarak düzenli kümeler akıda daha yumuşak ve sürekli bir düşüş gösterirler ve ışınımın merkezi kümenin optik merkezi ile aynıdır.

48 Kümelerden X-ışınları Coma kümesinin X-ışın görüntüleri solda ROSAT sağda ise XMM-Newton uydusu ile elde edilmiş veriler gösterilmiştir.

49 X-ışın Işınımının Morfolojisi Tipik olarak düzenli kümeler akıda daha yumuşak ve sürekli bir düşüş gösterirler ve ışınımın merkezi kümenin optik merkezi ile aynıdır.

50 X-ışın Işınımının Morfolojisi Tipik olarak düzenli kümeler akıda daha yumuşak ve sürekli bir düşüş gösterirler ve ışınımın merkezi kümenin optik merkezi ile aynıdır. Düzenli kümelerde genelde gaz sıcaklığı ve X-ışın ışınım gücü daha fazladır.

51 X-ışın Işınımının Morfolojisi Tipik olarak düzenli kümeler akıda daha yumuşak ve sürekli bir düşüş gösterirler ve ışınımın merkezi kümenin optik merkezi ile aynıdır. Düzenli kümelerde genelde gaz sıcaklığı ve X-ışın ışınım gücü daha fazladır. Tersine düzensiz kümelerde birkaç maksimum parlaklık bölgesi bulunabilir.

52 X-ışın Işınımının Morfolojisi Tipik olarak düzenli kümeler akıda daha yumuşak ve sürekli bir düşüş gösterirler ve ışınımın merkezi kümenin optik merkezi ile aynıdır. Düzenli kümelerde genelde gaz sıcaklığı ve X-ışın ışınım gücü daha fazladır. Tersine düzensiz kümelerde birkaç maksimum parlaklık bölgesi bulunabilir. Bazı düzensiz kümelerde de çok yüksek gaz sıcaklıkları tespit edilmiştir bunun daha çok yeni oluşmuş bir birleşme olayından dolayı olduğu düşünülür.

53 X-ışın Gözlemleri ve Karanlık Madde

54 X-ışın Gözlemleri ve Karanlık Madde X-ışın gözlemlerini kullanarak kümelerdeki galaksiler arası maddenin kütlesini belirlemek mümkündür.

55 X-ışın Gözlemleri ve Karanlık Madde X-ışın gözlemlerini kullanarak kümelerdeki galaksiler arası maddenin kütlesini belirlemek mümkündür. Bu şekilde çalışmaların sonuçları dinamik hesaplar ile benzer çıkmaktadır :

56 X-ışın Gözlemleri ve Karanlık Madde X-ışın gözlemlerini kullanarak kümelerdeki galaksiler arası maddenin kütlesini belirlemek mümkündür. Bu şekilde çalışmaların sonuçları dinamik hesaplar ile benzer çıkmaktadır : Galaksi kümelerindeki toplam kütlenin ~%3 ü normal galaksilerden, ~%15 i galaksiler arası gazdan ve ~%80 i karanlık maddeden oluşur.

57 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri

58 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak

59 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak Hız dispersiyonu

60 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak Hız dispersiyonu X-ışın gazının sıcaklığı

61 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak Hız dispersiyonu X-ışın gazının sıcaklığı X-ışın Işınım gücü

62 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak Hız dispersiyonu X-ışın gazının sıcaklığı X-ışın Işınım gücü

63 Galaksi Kümelerinde Büyüklük Ölçekleri Uzaysal olarak Hız dispersiyonu X-ışın gazının sıcaklığı Kümenin Toplam Kütlesi X-ışın Işınım gücü

64 Kütle Sıcaklık İlişkisi X-ışın sıcaklığı birim gaz parçacığı başına düşen ısısal enerjiyi temsil ettiği ve bunun da Virial kanununa uyan dinamik dengedeki bir küme için bağlanma enerjisi ile orantılı olması gerektiğinden. T M r Since this

65 Kümelerden X-ışınları Coma kümesinin X-ışın görüntüleri solda ROSAT sağda ise XMM-Newton uydusu ile elde edilmiş veriler gösterilmiştir.

66 Kütle Sıcaklık İlişkisi Virial yarıçapı : Bir küme için Virial yarıçapı yoğunluğun evren için kritik kütle yoğunluğunun Δc ~ 200 katı olduğu alan olarak tanımlanır.

67 Kütle Sıcaklık İlişkisi Virial yarıçapı : Bir küme için Virial yarıçapı yoğunluğun evren için kritik kütle yoğunluğunun Δc ~ 200 katı olduğu alan olarak tanımlanır. M vir = 4π 3 c ρ cr r 3 vir

68 Kütle Sıcaklık İlişkisi Virial yarıçapı : Bir küme için Virial yarıçapı yoğunluğun evren için kritik kütle yoğunluğunun Δc ~ 200 katı olduğu alan olarak tanımlanır. M vir = 4π 3 c ρ cr r 3 vir T M vir r r vir 2 M2/3 vir vir

69

70

71 M 500 = M ( kb T 1keV ) 1.58

72 M 500 = M ( kb T 1keV ) 1.58 Saçılma %10 mertebesindedir.

73 M 500 = M ( kb T 1keV ) 1.58 Saçılma %10 mertebesindedir. Galaksi kümelerinin X-ışın sıcaklıklarının ölçümleri Virial kütlelerinin belirlenmesi için çok hassas bilgi sunabilirler.

74 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi M vir = 3r virσ 2 v G gether with

75 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi M vir = 3r virσ 2 v G T M vir rvir 2 r M2/3 vir vir gether with

76 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi M vir = 3r virσ 2 v G gether with T M vir rvir 2 r M2/3 vir vir 3 2 k BT = m 2 v 2

77 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi M vir = 3r virσ 2 v G gether with T M vir rvir 2 r M2/3 vir vir 3 2 k BT = m 2 v 2 M vir σ 3 v

78 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi

79 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi Bu ilişki gözlemler ile test edildiğinde sıcaklık ve kütle arasındaki ilişki kadar iyi çalışmadığı görülmüştür.

80 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi Bu ilişki gözlemler ile test edildiğinde sıcaklık ve kütle arasındaki ilişki kadar iyi çalışmadığı görülmüştür. Genel olarak beklenen ilişki ortaya çıksa da saçılma çok fazladır.

81 Kütle - Hız Dispersiyonu İlişkisi Bu ilişki gözlemler ile test edildiğinde sıcaklık ve kütle arasındaki ilişki kadar iyi çalışmadığı görülmüştür. Genel olarak beklenen ilişki ortaya çıksa da saçılma çok fazladır. Ayrıca ilişkiye hiç uymayan kümelerin sayısıda ihmal edilebilecek seviyede değildir. Bunun sebebi kümelerin hepsinin tam bir dinamik dengeye ulaşmış olmamasıdır.

82 Kütle Işınım Gücü İlişkisi

83 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31

84 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31

85 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31

86 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31 L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu

87 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31 L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu g M g r 3 vir = f gm vir r 3 vir

88 Kütle Işınım Gücü İlişkisi ϵ ff = 0 dν ϵ ff ν T 1K ( n e 1cm 3 ) 2 erg cm 3 s 1. (6.31 L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu g M g r 3 vir = f gm vir r 3 vir L X / f 2 g M 4/3 vir

89 Kütle Işınım Gücü İlişkisi

90 Kütle Işınım Gücü İlişkisi L X / f 2 g M 4/3 vir

91 Kütle Işınım Gücü İlişkisi L X / f 2 g M 4/3 vir L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu

92 Kütle Işınım Gücü İlişkisi L X / f 2 g M 4/3 vir L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu T M vir rvir 2 r M2/3 vir vir

93 Kütle Işınım Gücü İlişkisi L X / f 2 g M 4/3 vir L X ρ 2 g T 1/2 r 3 vir ρ2 g T 1/2 M vir Estimating the gas density throu T M vir rvir 2 r M2/3 vir vir

94 his relation needs to be modified ifcluster, the X the mass of the L energy f M. Kütle Işınımwithin Gücü İlişkisi minosity is measured a fixed This scaling relation can al articularly for observations ROSAT, whic as shown in Fig. 6.28, where th 4/3 2 with energy range of the ROSAT sa L / f M X virthe virial nly measure low-energyg photons (below 2.4 k mass. One can immed galaxies indeed show a strong c eceived photons typically had nosity E γand<mass, kbbuttwith, so a cle the mass temperature relation. measured X-ray luminosity becomes independe It should be noted, though, that the are independent of each other, whereab Hence, one expects a modified scaling relation temperature is an explicit parameter so f M r, where f = M /M denotes the gas frac- two parameters are correlated. M luminosity measured by ROSAT L <2.4 he X-ray T r M. (6.48) r he This mass of the cluster, relation can now be tested on observations by usr should be chosen to be the radius within which the cases) or from bimodalis or even more gal-r is matter of thea cluster virialized. Thiscomplex value for axycalled distribution in radius the cluster. Thesetheoretical outliers need to the virial rvir. From considerbe identified, and removed, one Chap. intends apply ations of cluster formationif (see 7),toone findsthethat scaling relation between masssuch and velocity dispersion. the virial radius is defined that within a sphere of radius rvir, the average mass density of the cluster is about c 200 times as high as the critical density ρcr Relation of themass Luminosity Universe. The mass within rvir is called the virial is, according this definition, vir which Themass totalmx-ray luminosity that isto emitted via bremsstrahlung is proportional to the squared gas density and 4π 3 the gas volume, Mvir = hence c ρitcr should rvir. behave as (6.47) 2 1/23 3 L X ρg T rvir ρg2 T 1/2 Mvir. (6.52) Combining twodensity above relations, obtains Estimating thethegas through one ρ M r 3 = 3 vir vir g g vir vir g 2 vir g 2/3 vir g vir vir ing a sample of galaxy clusters 2 with known temperature and with mass methods discussed in <2.4 kevdeterminedg by thevir Sect An example of this is displayed in Fig. 6.27, in which the mass is plotted versus temperature for clus- L f M. <2.4 kev 5 2 g vir Fi the tem ph ne rec ad wa the co lar tow

95 Fig Kütle Işınım Gücü İlişkisi

96 Yakın Kızılötesi Işınım Gücü - Kütle

97 Yakın Kızılötesi Işınım Gücü - Kütle Optik bölgede galaksilerin ışınım gücü yıldızların kütlesine ve aynı zamanda yıldız oluşum oranına bağlıdır.

98 Yakın Kızılötesi Işınım Gücü - Kütle Optik bölgede galaksilerin ışınım gücü yıldızların kütlesine ve aynı zamanda yıldız oluşum oranına bağlıdır. Ancak yakın kızılötesindeki ışınım yıldız oluşumuna bağlı değildir. Bu sebeple kümelerin kütleleri ile yakın kızılötesi akıları arasında bir ilişki olması beklenir.

99 Yakın Kızılötesi Işınım Gücü - Kütle Optik bölgede galaksilerin ışınım gücü yıldızların kütlesine ve aynı zamanda yıldız oluşum oranına bağlıdır. Ancak yakın kızılötesindeki ışınım yıldız oluşumuna bağlı değildir. Bu sebeple kümelerin kütleleri ile yakın kızılötesi akıları arasında bir ilişki olması beklenir. ( ) L 500 M = 3.95 L M where a Hubble constant of h = 0 7i

100 Yakın Kızılötesi Işınım Gücü - Kütle

GÜNEŞİMİZ. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi

GÜNEŞİMİZ. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi GÜNEŞİMİZ Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Genel Özellikleri Çapı ~ 700000 km Yer in çapının 109 katı Kütlesi: 1.99x10 33 gram Yer in kütlesinin 333000 katı Gaz yapılıdır (Ort. yoğunluk = 1.4 g/cm

Detaylı

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim:

UBT Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: UBT 306 - Foton Algılayıcıları Ara Sınav Cevap Anahtarı Tarih: 22 Nisan 2015 Süre: 90 dk. İsim: 1. (a) (5) Radyoaktivite nedir, tanımlayınız? Bir radyoizotopun aktivitesi (A), izotopun birim zamandaki

Detaylı

Yıldızların: Farklı renkleri vardır. Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir. Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler.

Yıldızların: Farklı renkleri vardır. Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir. Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler. Yıldızların Hayatı Yıldızların: Farklı renkleri vardır Bu, onların farklı sıcaklıklarda olduklarını gösterir Daha sıcak yıldızlar, ömürlerini daha hızlı tüketirler. Yıldız Oluşum Bölgeleri Evren, yıldız

Detaylı

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 08 1. KONU: TAYFSAL GÖZLEM 1 2. İÇERİK Doppler Etkisi Kirchhoff Yasaları Karacisim Işınımı

Detaylı

2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek

2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10

Detaylı

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz.

Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Yıldızlara gidemeyiz; sadece onlardan gelen ışınımı teleskopların yardımıyla gözleyebilir ve çözümleyebiliriz. Işık genellikle titreşen elektromanyetik dalga olarak düşünülür; bu suda ilerleyen dalgaya

Detaylı

YAKIN GALAKSİLERDE X-IŞIN KAYNAKLARININ XMM- NEWTON VE CHANDRA GÖZLEMLERİ

YAKIN GALAKSİLERDE X-IŞIN KAYNAKLARININ XMM- NEWTON VE CHANDRA GÖZLEMLERİ YAKIN GAAKSİERDE X-IŞIN KAYNAKARININ XMM- NEWTON VE CHANDRA GÖZEMERİ Hasan AVDAN 1, Şenay KAYACI 2, Aysun AKYÜZ 3 1 Çukurova Üniversitesi, en Bilimleri Enstitüsü, izik Anabilim dalı, Adana (eposta: avdan.hsn@gmail.com)

Detaylı

ASTRONOMİ II 8. KONU: Tayfsal Sınıflama

ASTRONOMİ II 8. KONU: Tayfsal Sınıflama ASTRONOMİ II 8. KONU: Tayfsal Sınıflama Hazırlayan: Doç. Dr. Tolgahan KILIÇOĞLU Dikkat: Bu ders notu dersin tamamını içermez! 8.3 Boltzmann ve Saha Kanunları 8.3.1 Boltzmann Kanunu Boltzmann kanunu bir

Detaylı

Galaksiler kütle çekimiyle birbirine bağlı yıldızlar ile yıldızlar arası gaz ve tozdan oluşan yapılardır.

Galaksiler kütle çekimiyle birbirine bağlı yıldızlar ile yıldızlar arası gaz ve tozdan oluşan yapılardır. Galaksiler Galaksiler kütle çekimiyle birbirine bağlı yıldızlar ile yıldızlar arası gaz ve tozdan oluşan yapılardır. Galaksilerin barındırdığı yıldızlar ortak bir çekim merkezi çevresindeki yörüngelerde

Detaylı

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DOKÜMANI

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DOKÜMANI AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DOKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 10 1. KONU: YILDIZ EVRİMİ 2. İÇERİK Yıldız Oluşumu Virial Teoremi, Jeans Kütlesi Zaman

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Atom, birkaç türü birleştiğinde çeşitli molekülleri, bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacıktır. Atom, elementlerin özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimi olup çekirdekteki

Detaylı

KUTUP IŞINIMI AURORA. www.astrofotograf.com

KUTUP IŞINIMI AURORA. www.astrofotograf.com KUTUP IŞINIMI AURORA www.astrofotograf.com Kutup ışıkları, ya da aurora, genellikle kutup bölgelerinde görülen bir gece ışımasıdır. Aurora, gökyüzündeki doğal ışık görüntüleridir. Genelde gece görülen

Detaylı

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI

AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 09 1. KONU: Tayfsal Analiz II 2. İÇERİK Kirchhoff Kanunları Çizgi Analizi ile Element Tespiti

Detaylı

GÖKADAMIZ SAMANYOLU GÖKADASI

GÖKADAMIZ SAMANYOLU GÖKADASI GÖKADAMIZ SAMANYOLU GÖKADASI Gökadalar kütle çekimi ile birbirine bağlı yıldızlar, yıldızlararası gaz ve toz, plazma ve karanlık maddeden oluşan düzeneklerdir. Gökadaların barındırdığı birkaç milyon cüce

Detaylı

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0

ATOMİK YAPI. Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 ATOMİK YAPI Elektron Yükü=-1,60x10-19 C Proton Yükü=+1,60x10-19 C Nötron Yükü=0 Elektron Kütlesi 9,11x10-31 kg Proton Kütlesi Nötron Kütlesi 1,67x10-27 kg Bir kimyasal elementin atom numarası (Z) çekirdeğindeki

Detaylı

H-R DİYAGRAMI. Bir yıldızın Hertzsprung-Russell diyagramındaki yeri biliniyorsa, o yıldızın;

H-R DİYAGRAMI. Bir yıldızın Hertzsprung-Russell diyagramındaki yeri biliniyorsa, o yıldızın; H-R DİYAGRAMI Bir yıldızın Hertzsprung-Russell diyagramındaki yeri biliniyorsa, o yıldızın; Etkin Sıcaklığı Renk ölçeği Tayf Türü Işınım sınıfı Toplam ışınım gücü Mutlak parlaklığı Yüzey çekim ivmesi Uzaklığı

Detaylı

Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 1 Maddenin Yapısı ve Radyasyon Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER X-ışınlarının elde edilmesi X-ışınlarının Soğrulma Mekanizması X-ışınlarının özellikleri X-ışını cihazlarının parametreleri

Detaylı

ÇEKİRDEK TEMEL DÜZEY ÖZELLİKLERİ ve ÇEKİRDEK ŞEKİLLERİ ve YOĞUNLUKLARI Çekirdeklerin çok küçük boyutlarına rağmen onların şekilleri ve

ÇEKİRDEK TEMEL DÜZEY ÖZELLİKLERİ ve ÇEKİRDEK ŞEKİLLERİ ve YOĞUNLUKLARI Çekirdeklerin çok küçük boyutlarına rağmen onların şekilleri ve 2..2. ÇEKİRDEK TEMEL DÜZEY ÖZELLİKLERİ ve ÇEKİRDEK ŞEKİLLERİ ve YOĞUNLUKLARI Çekirdeklerin çok küçük boyutlarına rağmen onların şekilleri ve büyüklükleri hakkında birçok şey öğrenmiş bulunmaktayız. Atomik

Detaylı

AGN lerin. Korhan Yelkencİ 1, Ömür Çakırlı 2. İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü

AGN lerin. Korhan Yelkencİ 1, Ömür Çakırlı 2. İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü AGN lerin Tayfsal Olarak İncelenmesi Korhan Yelkencİ 1, Ömür Çakırlı 2 1 İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü 2 Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü 114F062 UAK 2016,

Detaylı

SU Lise Yaz Okulu. Karanlık Madde

SU Lise Yaz Okulu. Karanlık Madde SU Lise Yaz Okulu Karanlık Madde Gökadamızın kütle dağılımı Diskteki yıldızlar merkez etra0nda Kepler yörüngelerinde dolaş9kları için gökada diskinin Kütlesi yıldızların hareke< incelenerek bulunabilir.

Detaylı

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri

Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu. Test 1 in Çözümleri 7 Büyük Patlama ve Evrenin Oluşumu 225 Test 1 in Çözümleri 1. Elektrikçe yüksüz parçacıklar olan fotonların kütleleri yoktur. Işık hızıyla hareket ettikleri için atom içerisinde bulunamazlar. Fotonlar

Detaylı

tayf kara cisim ışınımına

tayf kara cisim ışınımına 13. ÇİZGİ OLUŞUMU Yıldızın iç kısımlarından atmosfere doğru akan ışınım, dalga boyunun yaklaşık olarak sürekli bir fonksiyonudur. Çünkü iç bölgede sıcaklık gradyenti (eğimi) küçüktür ve madde ile ışınım

Detaylı

Bize En Yakın Yıldız. Defne Üçer 30 Nisan 2011

Bize En Yakın Yıldız. Defne Üçer 30 Nisan 2011 Bize En Yakın Yıldız GÜNEŞ Defne Üçer 30 Nisan 2011 Sayılar sayılar Güneş Kütlesi = 300.000 Dünya Kütlesi Güneş çapı = 110 Dünya çapı Güneş yoğunluğu = Dünya yoğunluğu/4 Güneş Uzaklık= 1 Astronomik Birim

Detaylı

İZOKRONLAR İLE YAŞ TAYİNİ NURTEN FİLİZ

İZOKRONLAR İLE YAŞ TAYİNİ NURTEN FİLİZ T.C. ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNIVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİZİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS SEMİNERİ İZOKRONLAR İLE YAŞ TAYİNİ NURTEN FİLİZ DANIŞMAN Prof. Dr. Zeki EKER İzokronlar ile Yaş Tayini

Detaylı

SU Lise Yaz Okulu. Samanyolu ve Diğer Gökadalar

SU Lise Yaz Okulu. Samanyolu ve Diğer Gökadalar SU Lise Yaz Okulu Samanyolu ve Diğer Gökadalar Samanyolu Gökadamız kendi kütleçekimi al1nda dengeli, milyarlarca yıldız, gaz ve tozdan oluşan bir yapıdır. Biz gökadamızı gökyüzünde bir kolon halinde görürüz.

Detaylı

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar

Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Nötronlar kinetik enerjilerine göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar Termal nötronlar (0.025 ev) Orta enerjili nötronlar (0.5-10 kev) Hızlı nötronlar (10 kev-10 MeV) Çok hızlı nötronlar (10 MeV in üzerinde)

Detaylı

8.04 Kuantum Fiziği Ders VI

8.04 Kuantum Fiziği Ders VI Fotoelektrik Etki 1888 de gözlemlendi; izahı, Einstein 1905. Negatif yüklü metal bir levha ışıkla aydınlatıldığında yükünü yavaş yavaş kaybederken, pozitif bir yük geriye kalır. Şekil I: Fotoelektrik etki.

Detaylı

Karanlık Madde Karanlık Enerji. Sabancı Üniversitesi

Karanlık Madde Karanlık Enerji. Sabancı Üniversitesi Görünmeyeni Anlamak II Karanlık Madde Karanlık Enerji Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Karanlık madde nedir? Işıma yapmayan, an elektromanyetik etik dalgalarla (tüm frekanslarda) etkileşime girmeyen,

Detaylı

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Atom Yapısı ve Atomlar Arası Bağlar Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji

Detaylı

GÖKYÜZÜ GÖZLEM TEKNİKLERİ EMRAH KALEMCİ

GÖKYÜZÜ GÖZLEM TEKNİKLERİ EMRAH KALEMCİ GÖKYÜZÜ GÖZLEM TEKNİKLERİ EMRAH KALEMCİ SABANCI ÜNİVERSİTESİ Giriş Uzaydaki cisimleri nasıl algılarız Elektromanyetik tayf ve atmosfer Yer gözlemleri Gözle görünür (optik) bölge Radyo bölgesi Uzay gözlemleri

Detaylı

AST404 Gözlemsel Astronomi. Ders 10 : Yıldız Evrimi

AST404 Gözlemsel Astronomi. Ders 10 : Yıldız Evrimi AST404 Gözlemsel Astronomi Ders 10 : Yıldız Evrimi Anakol Öncesi Evrim Yıldızlar yıldızlararası ortamdaki moleküler gaz bulutlarında (yıldız oluşum bölgelerinde) oluşurlar Bir yıldızın evrimi onu oluşturan

Detaylı

Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Atomsal yapı

Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Atomsal yapı Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Atomsal yapı İçerik Temel kavramlar Atom modeli Elektron düzeni Periyodik sistem 2 Temel kavramlar Bütün maddeler kimyasal elementlerden oluşur.

Detaylı

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü

Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü Işınım ile Isı Transferi Deneyi Föyü 1. Giriş Işınımla (radyasyonla) ısı transferi ve ısıl ışınım terimleri, elektromanyetik dalgalar ya da fotonlar (kütlesi olmayan fakat enerjiye sahip parçacıklar) vasıtasıyla

Detaylı

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım

FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım FİZİK 2 ELEKTRİK VE MANYETİZMA Elektrik yükü Elektrik alanlar Gauss Yasası Elektriksel potansiyel Kondansatör ve dielektrik Akım ve direnç Doğru akım devreleri Manyetik alanlar Akım nedeniyle oluşan manyetik

Detaylı

NGC 5474 galaksisinde bulunan bir AXK nın optik karşılığı ve çevresinin araştırılması

NGC 5474 galaksisinde bulunan bir AXK nın optik karşılığı ve çevresinin araştırılması NGC 5474 galaksisinde bulunan bir AXK nın optik karşılığı ve çevresinin araştırılması ŞENAY AVDAN 1,2, Hasan AVDAN 1,2, Aysun AKYÜZ 1,2, Nazım AKSAKER 2,3, Alexander VINOKUROV 4, Sergei FABRIKA 4 1 Çukurova

Detaylı

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü 0537 RADYASYO FİZİĞİ Prof. Dr. iyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi ükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum Radyoaktivite,

Detaylı

Element atomlarının atom ve kütle numaraları element sembolleri üzerinde gösterilebilir. Element atom numarası sembolün sol alt köşesine yazılır.

Element atomlarının atom ve kütle numaraları element sembolleri üzerinde gösterilebilir. Element atom numarası sembolün sol alt köşesine yazılır. Atom üç temel tanecikten oluşur. Bunlar proton, nötron ve elektrondur. Proton atomun çekirdeğinde bulunan pozitif yüklü taneciktir. Nötron atomun çekirdeğin bulunan yüksüz taneciktir. ise çekirdek etrafında

Detaylı

Theory Tajik (Tajikistan)

Theory Tajik (Tajikistan) Q3-1 Büyük Hadron Çarpıştırıcısı Bu probleme başlamadan önce ayrı bir zarfta verilen genel talimatları lütfen okuyunuz. Bu görevde, CERN de bulunan parçacık hızlandırıcısının LHC ( Büyük Hadron Çarpıştırıcısı)

Detaylı

RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak

RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak RÖNTGEN FİZİĞİ X-Işını oluşumu Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI OLUŞUMU Hızlandırılmış elektronların anotla etkileşimi ATOMUN YAPISI VE PARÇACIKLARI Bir elementi temsil eden en küçük

Detaylı

TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI

TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI BÖLÜM 6 TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI 2 or Taşınımla ısı transfer hızı sıcaklık farkıyla orantılı olduğu gözlenmiştir ve bu Newton un soğuma yasasıyla ifade edilir. Taşınımla ısı transferi dinamik viskosite

Detaylı

FİZK Ders 5. Elektrik Alanları. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.

FİZK Ders 5. Elektrik Alanları. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü. FİZK 104-0 Ders 5 Elektrik Alanları Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü Kaynaklar: -Fizik. Cilt (SERWAY) -Fiziğin Temelleri.Kitap (HALLIDAY & RESNIK) -Üniversite Fiziği (Cilt ) (SEARS ve ZEMANSKY) http://fizk104.aovgun.com

Detaylı

FİZ314 Fizikte Güncel Konular

FİZ314 Fizikte Güncel Konular FİZ34 Fizikte Güncel Konular 205-206 Bahar Yarıyılı Bölüm-7 23.05.206 Ankara A. OZANSOY 23.05.206 A.Ozansoy, 206 Bölüm 7: Nükleer Reaksiyonlar ve Uygulamalar.Nötron İçeren Etkileşmeler 2.Nükleer Fisyon

Detaylı

Yıldızlardan Yıldızsılara. Test 1 in Çözümleri

Yıldızlardan Yıldızsılara. Test 1 in Çözümleri 43 Yıldızlardan Yıldızsılara Test in Çözüleri. Tabloda verilen bilgilerin taaı doğrudur. Ancak bu sınava giren öğrenci III ve V nuaralı doğru bilgileri yanlış işaretleiştir. Bu nedenle sınavdan 60 puan

Detaylı

ATOMUN YAPISI ATOMUN ÖZELLİKLERİ

ATOMUN YAPISI ATOMUN ÖZELLİKLERİ ATOM Elementlerin özelliğini taşıyan, en küçük yapı taşına, atom diyoruz. veya, fiziksel ve kimyasal yöntemlerle daha basit birimlerine ayrıştırılamayan, maddenin en küçük birimine atom denir. Helyum un

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç

Akım ve Direnç. Bölüm 27. Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Bölüm 27 Akım ve Direnç Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Kanunu Direnç ve Sıcaklık Elektrik Enerjisi ve Güç Öğr. Gör. Dr. Mehmet Tarakçı http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Elektrik Akımı Elektrik yüklerinin

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

Yıldızımız GÜNEŞ. Serdar Evren. Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü

Yıldızımız GÜNEŞ. Serdar Evren. Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Yıldızımız GÜNEŞ Serdar Evren Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü e-konferans: 13 Nisan 2016 Bolu İl Milli Eğitim Müdürlüğü Bilime Yolculuk Projesi Amaterasu, Japon Güneş Tanrıçası Arinna,

Detaylı

J.J. Thomson (Ġngiliz fizikçi, 1856-1940), 1897 de elektronu keģfetti ve kütle/yük oranını belirledi. 1906 da Nobel Ödülü nü kazandı.

J.J. Thomson (Ġngiliz fizikçi, 1856-1940), 1897 de elektronu keģfetti ve kütle/yük oranını belirledi. 1906 da Nobel Ödülü nü kazandı. 1 5.111 Ders Özeti #2 Bugün için okuma: A.2-A.3 (s F10-F13), B.1-B.2 (s. F15-F18), ve Bölüm 1.1. Ders 3 için okuma: Bölüm 1.2 (3. Baskıda 1.1) Elektromanyetik IĢımanın Özellikleri, Bölüm 1.4 (3. Baskıda

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 5.62 Fizikokimya II 2008 Bahar Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

DEMOCRİTUS. Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur.

DEMOCRİTUS. Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur. ATOM TEORİLERİ DEMOCRİTUS DEMOCRİTUS Atom hakkında ilk görüş M.Ö. 400 lü yıllarda Yunanlı filozof Democritus tarafından ortaya konmuştur. Democritus, maddenin taneciklerden oluştuğunu savunmuş ve bu taneciklere

Detaylı

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik

Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Fen ve Mühendislik Bilimleri için Fizik Giriş Fizik Temel Bilimlerin Amacı Doğanın işleyişinde görev alan temel kanunları anlamak. Diğer fen ve mühendislik bilimleri için temel hazırlamaktır. Temelde gerekli

Detaylı

Kadri Yakut 08.03.2012

Kadri Yakut 08.03.2012 Kadri Yakut 08.03.2012 TEŞEKKÜR Lisans Kara Delikler Eser İş (2009-2010) Büyük Kütleli Kara Delikler Birses Debir (2010-2011) Astrofiziksel Kara Deliklerin Kütlelerinin Belirlenmesi Orhan Erece (2010-2011)

Detaylı

X-Işınları. Gelen X-ışınları. Geçen X-ışınları. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr

X-Işınları. Gelen X-ışınları. Geçen X-ışınları. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr X-Işınları 3. Ders: X-ışınlarının maddeyle etkileşmesi Gelen X-ışınları Saçılan X-ışınları (Esnek/Esnek olmayan) Soğurma (Fotoelektronlar)/ Fluorescence ışınları Geçen X-ışınları Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr

Detaylı

SU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik. Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması

SU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik. Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması SU Lise Yaz Okulu 2. Ders, biraz (baya) fizik Dalgalar Elektromanyetik Dalgalar Kuantum mekaniği Tayf Karacisim ışıması Dalga Nedir Enerji taşıyan bir değişimin bir yöne doğru taşınmasına dalga denir.

Detaylı

Yıldız Ötegezegen Sistemleri & Atmosferleri. F. Soydugan Ç.O.M.Ü. Fizik Bölümü & Astrofizik Araştırma Merkezi

Yıldız Ötegezegen Sistemleri & Atmosferleri. F. Soydugan Ç.O.M.Ü. Fizik Bölümü & Astrofizik Araştırma Merkezi Yıldız Ötegezegen Sistemleri & Atmosferleri F. Soydugan Ç.O.M.Ü. Fizik Bölümü & Astrofizik Araştırma Merkezi Öte-Gezegenli Yıldızlar Bulunan yaklaşık 2000. Beklenen milyonlarca! Hubble Science Briefing

Detaylı

Beyaz cüceler Nötron yıldızları. Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi

Beyaz cüceler Nötron yıldızları. Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Beyaz cüceler Nötron yıldızları Kara delikler Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Giriş Küçük yıldızların evrimlerinin sonu: Beyaz Cüce Büyük yıldızların evrimlerinin sonu Süpernova patlamaları Nötron yıldızları

Detaylı

BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1

BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1 BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom

Detaylı

Yıldızların Yapısı ve Evrimi. Anakol Sonrası Evrim

Yıldızların Yapısı ve Evrimi. Anakol Sonrası Evrim Yıldızların Yapısı ve Evrimi Anakol Sonrası Evrim Anakol Evriminin Sonu Anakolda yıldız hidrostatik dengede ve çekirdekte hidrojenini yakıp helyuma çevirecek yeterli sıcaklığa sahip. Şimdi yıldız kimyasal

Detaylı

DEV GEZEGENLER. Mars ın dışındaki dört büyük gezegen dev gezegenler grubunu oluşturur.

DEV GEZEGENLER. Mars ın dışındaki dört büyük gezegen dev gezegenler grubunu oluşturur. DEV GEZEGENLER DEV GEZEGENLER Mars ın dışındaki dört büyük gezegen dev gezegenler grubunu oluşturur. Bunlar sırasıyla Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün gezegenleridir. Bunların kütle ve yarıçapları yersel

Detaylı

ATOMUN YAPISI. Özhan ÇALIŞ. Bilgi İletişim ve Teknolojileri

ATOMUN YAPISI. Özhan ÇALIŞ. Bilgi İletişim ve Teknolojileri ATOMUN YAPISI ATOMLAR Atom, elementlerin en küçük kimyasal yapıtaşıdır. Atom çekirdeği: genel olarak nükleon olarak adlandırılan proton ve nötronlardan meydana gelmiştir. Elektronlar: çekirdeğin etrafında

Detaylı

Samanyolu ve Gökadalar. Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi

Samanyolu ve Gökadalar. Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Samanyolu ve Gökadalar Emrah Kalemci Sabancı Üniversitesi Samanyolu Gökadamız kendi kütleçekimialtında milyarlarca yıldız, gaz ve tozdan oluşan bir yapıdır. Biz gökadamızı gökyüzünde bir kolon halinde

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ. Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ İÇERİK

Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ. Yrd.Doç.Dr. Emre YALAMAÇ İÇERİK İÇERİK Elementlere, Bileşiklere ve Karışımlara atomik boyutta bakış Dalton Atom Modeli Atom Fiziğinde Buluşlar - Elektronların Keşfi - Atom Çekirdeği Keşfi Günümüz Atom Modeli Kimyasal Elementler Periyodik

Detaylı

RADYASYON FİZİĞİ 1. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu

RADYASYON FİZİĞİ 1. Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu RADYASYON FİZİĞİ 1 Prof. Dr. Kıvanç Kamburoğlu Herbirimiz kısa bir süre yaşarız ve bu kısa süre içerisinde tüm evrenin ancak çok küçük bir bölümünü keşfedebiliriz Evrenle ilgili olarak en anlaşılamayan

Detaylı

X-Işınları. 4. Ders: X-ışını sayaçları. Numan Akdoğan.

X-Işınları. 4. Ders: X-ışını sayaçları. Numan Akdoğan. X-Işınları 4. Ders: X-ışını sayaçları Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-ışını sayaç çeşitleri 1. Fotoğraf

Detaylı

Gelin bugün bu yazıda ilkokul sıralarından beri bize öğretilen bilgilerden yeni bir şey keşfedelim, ya da ne demek istediğini daha iyi anlayalım.

Gelin bugün bu yazıda ilkokul sıralarından beri bize öğretilen bilgilerden yeni bir şey keşfedelim, ya da ne demek istediğini daha iyi anlayalım. Kristal Yapılar Gelin bugün bu yazıda ilkokul sıralarından beri bize öğretilen bilgilerden yeni bir şey keşfedelim, ya da ne demek istediğini daha iyi anlayalım. Evrende, kimyasal özellik barındıran maddelerin

Detaylı

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi.

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. IŞINIMLA ISI TRANSFERİ 1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. 2. TEORİ ÖZETİ Elektromanyetik dalgalar şeklinde veya fotonlar vasıtasıyla

Detaylı

4. ATOM VE MOLEKÜL TAYFLARI

4. ATOM VE MOLEKÜL TAYFLARI 4. ATOM VE MOLEKÜL TAYFLARI 4.1 Giriş Modern kuantum kuramı gelişmeden önce, tayfların açıklanması ancak temel düzeyin altında gelişti. Güneş benzeri yıldızların tayflarında görülen çoğu çizgilerin kimyasal

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

Coğrafya X-Robots-Tag: otherbot: noindex, nofollow

Coğrafya X-Robots-Tag: otherbot: noindex, nofollow Yazı İçerik Güneş Nedir? Güneşin Büyüklüğü Güneşin Bileşimi Güneşin İç Yapısı A) Çekirdek B) Radiyatif Bölge C) Konvektif Bölge Güneşin Yüzeyi (Fotosfer) Fotosferin Özellikleri Güneş Atmosferi Kromosfer

Detaylı

SU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren

SU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren SU Lise Yaz Okulu Kozmoloji ve Evren Dr. Emrah Kalemci Kozmoloji ye Giriş Kozmoloji Neyi Amaçlar? Evrende neredeyiz? Evren ne kadar büyük? Evren ne zaman oluştu? Evren nasılevrimleşti ve sonu ne olacak?

Detaylı

Maddenin Yapısına Giriş Ders-2 DOÇ. DR. ZEYNEP GÜVEN ÖZDEMİR EKİM 2017

Maddenin Yapısına Giriş Ders-2 DOÇ. DR. ZEYNEP GÜVEN ÖZDEMİR EKİM 2017 Maddenin Yapısına Giriş Ders-2 DOÇ. DR. ZEYNEP GÜVEN ÖZDEMİR EKİM 2017 Maddeden kuark a maddenin yapıtaşının serüveni Elementlerin Varlığının Keşfi Maddenin yapıtaşı arayışı M.Ö. 2000 lerde Eski Yunan

Detaylı

Periyodik Tablo. Elementleri artan atom numaralarına ve tekrar eden fiziksel kimyasal özelliklerine göre sınıflandırır.

Periyodik Tablo. Elementleri artan atom numaralarına ve tekrar eden fiziksel kimyasal özelliklerine göre sınıflandırır. Periyodik Tablo Elementleri artan atom numaralarına ve tekrar eden fiziksel kimyasal özelliklerine göre sınıflandırır. 1828 Berzelius elementleri sembolize etmek için harfleri kullandı. 1829 Döbereiner

Detaylı

Malzeme muayene metodları

Malzeme muayene metodları MALZEME MUAYENESİ Neden gereklidir? Malzemenin mikroyapısını tespit etmek için. Malzemelerin kimyasal kompozisyonlarını tesbit etmek için. Malzemelerdeki hataları tesbit etmek için Malzeme muayene metodları

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar

MIT Açık Ders Malzemeleri Fizikokimya II 2008 Bahar MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 5.62 Fizikokimya II 2008 Bahar Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar.

Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar. KİNETİK GAZ KURAMI Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar. Varsayımları * Gazlar bulundukları kaba göre ve aralarındaki

Detaylı

Parçacık Fiziği Söyleşisi

Parçacık Fiziği Söyleşisi Parçacık Fiziği Söyleşisi Saleh Sultansoy - TOBB ETÜ Gökhan Ünel - UC Irvine HPFBU2012 12-19 Şubat, Kars, Kafkas Üniversitesi 1 Parçacık fiziği Maddenin ve etkileşimlerin alt yapısını anlamak 2 Büyük Patlama

Detaylı

Bir Bakışta Fen Bilimleri Kazanım Defteri

Bir Bakışta Fen Bilimleri Kazanım Defteri Fen Bilimleri 5 Bir Bakışta Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Önemli noktalar... Alınacak notlar için boş alanlar... Tudem Yönlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Boşluk doldurma alanları... Konuyu

Detaylı

Alfalar: M Q. . -e F x Q. 12. Hafta. Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi

Alfalar: M Q. . -e F x Q. 12. Hafta. Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi 1. Hafta Yüklü parçacıkların ve fotonların madde ile etkileşimi Alfalar: Bütün yüklü parçacıklar (elektronlar, protonlar, alfa parçacıkları ve çekirdekler) madde içersinde ilerlerken, kendi elektrik alanları

Detaylı

ψ( x)e ikx dx, φ( k)e ikx dx ψ( x) = 1 2π θ açısında, dθ ince halka genişliğinin katı açısı: A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları

ψ( x)e ikx dx, φ( k)e ikx dx ψ( x) = 1 2π θ açısında, dθ ince halka genişliğinin katı açısı: A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları A. Fiziksel sabitler ve dönüşüm çarpanları B. Seçilmiş bağıntılar Rutherford saçınımının diferansiyel kesiti: Compton kayması Bohr un hidrojenimsi atom modelinde izinli yörüngelerin yarıçapı: olup burada

Detaylı

Maddenin içine yaptığımız yolculukta...

Maddenin içine yaptığımız yolculukta... HİGGS NEDİR? Maddenin içine yaptığımız yolculukta... madde atom elektron proton quark çekirdek nötron Standart Model Standart Model Atomun İçi Doğadaki Temel Kuvvetler Temel Kuvvetler Değişim Parçacıkları

Detaylı

=iki cisim+üç cisim+dört cisim+ +N cisim etkileşmelerinin tümü

=iki cisim+üç cisim+dört cisim+ +N cisim etkileşmelerinin tümü BÖLÜM 2: ÇEKİRDEĞİN GENEL ÖZELLİKLERİ Kuantum mekaniği yasalarının geçerli olduğu birçok sistem gibi, makroskobik bir cismi tanımlamak çekirdeği tanımlamaktan çok daha kolaydır. Ortalama ağırlıktaki 50

Detaylı

Bölüm 2: Atomik Yapı & Atomarası Bağlar

Bölüm 2: Atomik Yapı & Atomarası Bağlar Bölüm 2: Atomik Yapı & Atomarası Bağlar Bağlanmayı ne sağlar? Ne tip bağlar vardır? Bağların sebep olduğu özellikler nelerdir? Chapter 2-1 Atomun yapısı (Birinci sınıf kimyası) atom electronlar 9.11 x

Detaylı

BEYAZ CÜCELER, C CELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER

BEYAZ CÜCELER, C CELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER BEYAZ CÜCELER, C CELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER KLER BEYAZ CÜCELER, NÖTRON YILDIZLARI VE KARADELİKLER, EVRİMLERİNİN SON SAFHALARINDA OLAN YILDIZLARDIR. BİR YILDIZ ANAKOLDAKİ EVRİMİ BOYUNCA, ÇEKİRDEĞİNDEKİ

Detaylı

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik Enerji (Energy) Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir. İş, bir cisme, bir kuvvetin tesiri ile yol aldırma, yerini değiştirme şeklinde tarif edilir.

Detaylı

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK ÖZELLİKLER

ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK ÖZELLİKLER ATOMUN YAPISI VE PERİYODİK ÖZELLİKLER IŞIĞIN YAPISI Işığın; Dalga ve Parçacık olmak üzere iki özelliği vardır. Dalga Özelliği: Girişim, kırınım, polarizasyon, yayılma hızı, vb. Parçacık Özelliği: Işığın

Detaylı

Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış

Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Laminer ve Türbülanslı Akış Laminer Akış: Çalkantısız akışkan tabakaları ile karakterize edilen çok düzenli akışkan hareketi laminer akış olarak adlandırılır. Türbülanslı

Detaylı

Bölüm 4 Yıldızların Dejenere Kalıntıları. 4.1 Beyaz Cüceler 4.2 Nötron Yıldızları Pulsarlar Magnetarlar 4.

Bölüm 4 Yıldızların Dejenere Kalıntıları. 4.1 Beyaz Cüceler 4.2 Nötron Yıldızları Pulsarlar Magnetarlar 4. Bölüm 4 Yıldızların Dejenere Kalıntıları 4.1 Beyaz Cüceler 4.2 Nötron Yıldızları 4.2.1 Pulsarlar 4.2.2 Magnetarlar 4.3 Karadelikler Beyaz cüceler, küçük ve orta kütleli (

Detaylı

BİR YILDIZ OLARAK GÜNEŞ A. GÜNEŞ İN OLUŞUMU

BİR YILDIZ OLARAK GÜNEŞ A. GÜNEŞ İN OLUŞUMU BİR YILDIZ OLARAK GÜNEŞ A. GÜNEŞ İN OLUŞUMU Şekil A.1 Güneş ve Güneş sistemi nin oluşumu (Telif hakkı: BILL SAXTON/NSF/AUI/NRAO) Uzayda yoğunlaşmış yaygın madde kütleçekim etkisi altında bir merkeze doğru

Detaylı

Galaksi Grupları ve Kümeleri

Galaksi Grupları ve Kümeleri Galaksi Grupları ve Kümeleri 1- Yerel Galaksi Grupları 2- Galaksi Kümeleri 3- Kütle Tahminleri 4- Ölçeklendirme İlişkileri 5- X-Işın Radyasyonu 6- Maddenin Geniş Ölçekli Dağılımı 7- Kümelerin Oluşumu ve

Detaylı

Coulomb Kuvvet Kanunu H atomunda çekirdek ve elektron arasındaki F yi tanımlar.

Coulomb Kuvvet Kanunu H atomunda çekirdek ve elektron arasındaki F yi tanımlar. 5.111 Ders Özeti #3 Bugün için okuma: Bölüm 1.2 (3. Baskıda 1.1 ), Bölüm 1.4 (3. Baskıda 1.2 ), 4. Baskıda s. 10-12 veya 3. Baskıda s. 5-7 ye odaklanın. Ders 4 için okuma: Bölüm 1.5 (3. Baskıda 1.3 ) Maddenin

Detaylı

RÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak

RÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak RÖNTGEN FİZİĞİ 6 X-Işınlarının madde ile etkileşimi Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI MADDE ETKİLEŞİMİ Elektromanyetik enerjiler kendi dalga boylarına yakın maddelerle etkileşime

Detaylı

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ

RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ DERS. Prof. Dr. Haluk YÜCEL RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ RADYASYON ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Haluk YÜCEL 101516 DERS RADYASYON DEDEKSİYON VERİMİ, ÖLÜ ZAMAN, PULS YIĞILMASI ÖZELLİKLERİ DEDEKTÖRLERİN TEMEL PERFORMANS ÖZELLİKLERİ -Enerji Ayırım Gücü -Uzaysal Ayırma

Detaylı

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü

Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü 101537 RADYASYON FİZİĞİ Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü TEMEL KAVRAMLAR Radyasyon, Elektromanyetik Dalga, Uyarılma ve İyonlaşma, peryodik cetvel radyoaktif bozunum

Detaylı

BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1

BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK. Atom yapısı. Bağ tipleri. Chapter 2-1 BÖLÜM 2 ATOMİK YAPI İÇERİK Atom yapısı Bağ tipleri 1 Atomların Yapıları Atomlar başlıca üç temel atom altı parçacıktan oluşur; Protonlar (+ yüklü) Nötronlar (yüksüz) Elektronlar (-yüklü) Basit bir atom

Detaylı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 2011 Seçme Sınavı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 2011 Seçme Sınavı ITAP Fizik Olimpiyat Okulu 11 Seçme Sınavı 1. Dikey yönde atılan bir taş hareketin son saniyesinde tüm yolun yarısını geçmektedir. Buna göre taşın uçuş süresinin en fazla olması için taşın zeminden ne

Detaylı

ATOMİK YAPI VE ATOMLAR ARASI BAĞLAR. Aytekin Hitit

ATOMİK YAPI VE ATOMLAR ARASI BAĞLAR. Aytekin Hitit ATOMİK YAPI VE ATOMLAR ARASI BAĞLAR Aytekin Hitit Malzemeler neden farklı özellikler gösterirler? Özellikler Fiziksel Kimyasal Bahsi geçen yapısal etkenlerden elektron düzeni değiştirilemez. Ancak diğer

Detaylı

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1

KMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.

Detaylı