Sularda Fizikokimyasal ve Kimyasal Numune Alma Ekipmanı, Kalibrasyon ve Kullanım

Transkript

1 Republic of Turkey Su Kalitesi İzleme Konusunda Kapasite Geliştirme Teknik Yardım Projesi Sularda Fizikokimyasal ve Kimyasal Numune Alma Ekipmanı, Kalibrasyon ve Kullanım Bu belge 20, 21 ve 22 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleştirilecek kimyasal ve fizikokimyasal kalite unsurlarının örneklemesi konulu saha eğitimi amacı ile eğitim materyali olarak temin edilmiştir.

2 Ambiente s.c. Encon 2014 Revizyon 1.1 s.i

3 İçindekiler Tablosu 1. Giriş Örnekleme ekipmanı Örnekleme Prosedürü Fizikokimyasal ve kimyasal parametre su numunesi alma hazırlığı Fizikokimyasal ve kimyasal parametre su numunesi alma yöntemleri Numune muhafaza ve taşıma Sahada fizikokimyasal parametreleri analiz etme: Seki disk Multimetre Kalite güvencesi / Kalite kontrol (KG/KK) Güvenlik önlemleri... 9 Ek I (Encon un Koruma Zinciri örneği) Ek II (Saha veri formu örneği) This publication has been produced with the financial assistance of the European Union Bu yayın Avrupa Birliği nin mali desteğiyle hazırlanmıştır. s.ii

4 1. Giriş Su Çerçeve Direktifi (WFD) 2000/60/EC tarafından belirtildiği üzere, izleme örnekleme prosedürleri su kütlesinin her bir tipolojisine göre değişmelidir. Bu eğitim belgesinin aşağıdaki bölümleri, sularda kimyasal ve fizikokimyasal parametreler için numune alırken uygulanması gereken izleme prosedürlerinin detaylarını göstermektedir. Bazı fizikokimyasal parametreler doğrudan sahada ölçülse dahi, diğer fizikokimyasal ve kimyasal parametreler laboratuvarda analiz edilmek zorundadır. Bundan dolayı, güvenlik bilgilerinin yanısıra numune koruma ve taşımaya ait açıklamalar da bu dokümana dâhil edilmiştir. 2. Örnekleme ekipmanı Sahada numune alma, standart yöntemlerce (metodoloji ile ilgili daha fazla detay için bir sonraki bölüme bakınız) belirtilen gereklilikleri tam olarak karşılayan özel numune alma araçları yoluyla gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Aşağıda bulunan Tablo 1, incelemeler sırasında her bir izleme istasyonunda kullanılacak numune alma ekipmanlarını göstermektedir: Tablo1: Numune Alma Ekipman ve Aletleri Malzemeler Derinden Numune Alma Cihazı Uzayabilen alüminyum saplı Numune Kepçesi Elek Koyu cam şişeler (1 L)x 5 Plastik şişeler (2 L) x 1 Plastik şişeler (1 L) x 2 Plastik şişeler (0,5 L) x 2 Plastik şişeler (0,25 L) x 1 Plastik şişeler (0,1 L) x 4 Taşınabilir Buzdolabı 12 V Tek kullanımlık lateks eldivenler Mühür (her kap için 1 adet) Koruma zinciri formları Etiketler Kimyasal Koruyucular Ana Çalışma Özellikleri Ruttner veya Niskin tipi örnekleyici, en az 1 Lt hacim, her 1 m de işaretli 15 m lik halat Organik parametreler için koyu cam Şişeler. Kalan parametreler için Yüksek Yoğunluklu Polietilen şişeler (YYPE). Sıcaklık aralığı: -18 C - +4 C Soğuk koruyucu H 2 SO 4 HNO 3 Çinko Asetat NaOH Örnekleme kaplarının hazırlanması: tekrar kullanılan numune kapları ve cam eşyaların, ilk numune alma kullanımından ve her bir kullanımdan önce temizlenmesi ve durulanması gerekir. Uygulanacak yöntem ölçülecek parametrelere bağlıdır. s.1

5 3. Örnekleme Prosedürü 3.1. Fizikokimyasal ve kimyasal parametre su numunesi alma hazırlığı Su numunesinin alımına başlamadan önce, takip edilmesi gereken bazı adımlar vardır: Gerekli numune alma ve izleme ekipmanını edinmek. Ekipmanı arındırmak ve önceden temizlemek, çalışır halde olduğundan emin olmak. Uygunsa, planlamayı hazırlamak ve çalışan ekip, müşteriler ve düzenleyici kuruluşla koordine etmek. Sahaya özel güvenlik planına uygun olarak sahaya giriş yapmadan önce genel bir yerinde inceleme gerçekleştirmek. Gerekirse, yerinde erişim, parsel sınırları ve yüzey engellerine dayanarak teklif edilen bölgeler düzenlenebilir Fizikokimyasal ve kimyasal parametre su numunesi alma yöntemleri Su numunesi alma işlemi, Standart Çalışma Prosedürleri ne (SOP) göre yapılmalıdır. Suda kimyasal ve fizikokimyasal maddeler için numune alma metotları aşağıdaki tabloda (Tablo 2) verilmiştir. Tablo 2: Fizikokimyasal ve Kimyasal Örnekleme Metodolojisi Yöntem TS ISO TS 6291 ISO TS EN ISO Matris Tatlı su- Nehirler Tatlı Su Göller Deniz suyu Su (genel) Nehir, göller, geçiş suları ve kıyı bölgelerinde uygulanan numune alma prosedürleri oldukça benzerdir. Bu nedenle, aşağıdaki paragraflarda tanımlanan numune alma protokolü, gerektiğinde olabilecek herhangi bir değişikliği belirtmek kaydıyla yukarıda belirtilen tüm su kütlelerinde uygulanabilir. 1. Örneklemeyi gerçekleştirmeden önce, kullanılan tüm kaplar analiz edilmesi gereken aynı su kütlesinden alınan su ile 2-3 kez durulanacaktır. Belirli durumlarda, sonraki analizi etkileyecekse materyali ve numune alma araçlarını suya sokmaktan kaçınılmalıdır. 2. Örnekleme koşullarına bağlı olarak, su toplama şu şekillerde yapılabilir: a) Su kütlesinin kıyısından. Sığ su ortamlarında, numune alma basit bir şekilde uygun bir kabı akıntı yönüne doğru tutarak yüzeyin hemen altından makul hacimde su toplayarak gerçekleştirilebilir (şekil 1 a). Gerekirse, suyun yüzeyine ulaşmak için uygun uzunlukta bir numune alma sistemi kullanılabilir. Bu son durumda, su numuneleri uzayabilen alüminyum sap üzerinde bulunan Numune Kepçesi ile alınır (şekil 1 b ve c) ve daha sonra su numunesini saklayacağınız kaplar doldurulur (şekil 3 a ya bakınız). Genellikle ana akıntıda bulunan dere yatağından numune alın ve asla durgun sudan numune almayın. Dere yatağının kıvrılan kesiminin dış tarafı çoğunlukla numune almak için iyi bir yerdir, çünkü ana akış bu taraftan geçmektedir. Sığ kollarda ise, numune toplamak için numune alma kabını dikkatli bir şekilde yatağın ortasına doğru daldırın. s.2

6 a. b. c. d. Şekil 1. Numune kapları kullanarak akarsudan numune alma (a). Uzayabilen alüminyum saplı Numune Kepçesi kullanarak gölde su numunesi alma (b), nehirde alma (c), geçiş sularından alma (d). b) Göller veya kıyı suları gibi derin su kütlelerinde, su numuneleri, su kolonunun farklı derinlik noktalarında (bu durumda 5 metrelik derinlikte) genelde Şekil 2.a da görüldüğü gibi bir tekneden toplanabilir (yine de şekil 2.b de gösterildiği gibi numuneler bir köprüden de alınabilir). Tekne kullanılırken, su numunesini almak için tekneye ana akışın ortasına doğru manevra yaptırmaya çalışın. Her zaman numuneleri tekneden akıntıya karşı ve mümkün olduğunca motordan uzak almaya çalışın, böylece benzin veya yağ kirliliği riski azalacaktır. Numuneleri toplamadan önce motoru kapatın. Köprüden numune alma işlemi gerçekleştiriyorsanız, köprü desteklerine veya engelleyebilecek diğer nesnelere yakın yerde numune almaktan kaçının. Her zaman köprünün akıntıya karşı tarafından numune almak tercih edilir fakat güvenlik çok önemlidir. s.3

7 Şekil 2. Derinden Numune alma cihazı kullanarak nehirden (a) ve kıyı sularından (b) su numunesi alma Her durumda, gereken derinlikte açılma ve kapanma sistemine sahip olduğundan derinden numune alma cihazı kullanılır (Şekil 2 ye bakınız). Normalde bu alet iki açıklığı (biri üstte ve diğeri altta) olan değişken çaplı (5 8 cm) silindirik bir cihaz ve suya inişinde açık kalmasını sağlayan bir mekanizmadan oluşur. Şişe açık olarak sarkıtılır ve gerekli derinliğe ulaştığında, şişeyi kapatan devreden çıkarma mekanizmasının üst ucuna çarpan bir kablo/halatı (metalik silindirden oluşan) bir haberci olarak göndererek kapatılır. Ayrık derinlik örnekleyici geri çekildiğinde, suyu muhafaza eden kaplar doldurulur. (şekil 3 b ye bakınız). 3. Daha önce belirtildiği üzere, alınan su, Tablo 1 de listelenen Yüksek Yoğunluklu Polietilen (YYPE), Teflon veya benzeri kaplara ve cam şişelere konulacaktır. Her bir izleme sahasındaki numune alınacak suyun miktarı, numune alma kaplarının sayısı ve özellikleri Tablo 3 de gösterilmiştir. Gerekirse, suyu süzmek için bir elek kullanılabilir (şekil 3 c). Süzme işlemi, numunenin kimyasını değiştirebilen kum ve taş parçaları ve diğer katı maddelerden suda çözünen bileşenleri ayırır. Ellerinizin şişelerin veya kapakların içi ile temas etmediğinden emin olun. a. b. c. Şekil 3. Muhafaza kaplarını, iç içe geçen alüminyum tutacaklı Numune Kepçesi ile doldurma (a). Muhafaza kaplarını Ruttner Su Numune Alma Cihazı ile doldurma (b). Su numunesini süzmek için kabı doldururken elek kullanma (c). s.4

8 Technical Assistance for Capacity Building on Water Quality Monitoring 4. Numunelere gerekli kimyasal koruyucular eklenmelidir. Her bir kaba eklenmesi gereken kimyasal koruyucular Tablo 3 de sunulmaktadır. Tablo 3: Örneklenecek Su miktarı, numune kapları ve kullanılacak kimyasallar Sayısı Hacim (L) Materyal Koruyucu 1 2 Plastik Soğuk Koruyucu 1 1 Plastik Soğuk Koruyucu 5 1 Cam Soğuk Koruyucu 1 1 Plastik H 2 SO 4 1 0,25 Plastik H 2 SO 4 1 0,1 Plastik H 2 SO 4 3 0,1 Plastik HNO 3 1 0,5 Plastik Çinko Asetat 1 0,5 Plastik NaOH Su Kalitesi İzleme için Kapasite Gelişitirme Teknik Yardım Projesi kapsamında analizleri yapılacak parametreler, kullanılacak koruyucu kimyasallara ait detaylı bilgiler Ek I de verilmektedir. 5. Her bir numune alma istasyonu için, uygun bir numune alma modülü/koruma zinciri formu doldurulacaktır (koruma zinciri form örneği için Ek I e bakınız). Bu formda numune alma ekibi aşağıdaki bilgileri girecektir: Alma tarihi ve zamanı; Coğrafik koordinatlarla ilişkili olan benzersiz noktanın tanımlanması; Su kolonu, su kütlesi kenarları, hava durumu, çevresinin sahaya özgü özellikleri ve analitik sonuçları etkileyebilecek her detaylı bilgi. Yeterli boşluk olmamasından dolayı koruma zinciri formuna eklenmeyen bilgilerin olması durumunda, ilave bir veribilgisi formu sahaya götürülebilir (bu tür form örneği için Ek II ye bakınız); Sahada ölçülen veri; Numunelerin tanımları ve numuneyi kendine özgü tanımlamak için gerekli referanslar. Her bir numune alma işlemi için, uygun bir fotoğrafik belge oluşturulacaktır. 6. Bir sonraki adımlar için, sonraki bölüm olan 3.3 e bakınız Numune muhafaza ve taşıma Toplanan numuneler kaplara konulduğunda, her numuneye numunenin adını ve çeşidini, numune alma tarih ve zamanını ve diğer notları gösteren bir etiket bağlanacaktır (şekil 4 c ve d, bu etiket kaba bir mühür kullanılarak bağlanacaktır (şekil 4 a ve b). s.5

9 Technical Assistance for Capacity Building on Water Quality Monitoring a. b. c. d. Şekil 4. Her bir numunenin etiketine iliştirilen mühürler (a) ve bunları bağlama yöntemi (b). Etiketlenen kaplar (c ve d). Etiketlemeden sonra, kaplar taşınabilir bir buzdolabında saklanmalıdır (şekil 5) ve laboratuvara ulaştırılana kadar numuneleri serin tutmak için buz torbaları veya kuru buz kullanılarak 2 C ve 10 C arasında muhafaza edilmelidir. Numuneler, numunenin biyolojik ve kimyasal faaliyetinin azaltmak için mümkün olduğunca çabuk soğutulmalıdır. Aynı şekilde, daha soğuk aylarda da, numunelerin donmasını engelleyecek önlemler alınmalıdır. Toplanan numuneler ve yerinde numune alma ve analiz için kullanılan kaplar ve ekipman doğrudan güneş ışığından korunmalıdır ve numunenin bozunmasını en aza indirmek için ısı kaynaklarından uzak tutulmalıdır ve taşıma işlemi yapılmalıdır. a. Şekil 5. Taşınabilir buzdolabında muhafaza edilen numuneler (a). Numune yönetimi (b). b. Bazı kimyasal parametreler 24 (örn. Nitritler ve Toplam Nitrojen) veya 48 saatten (örn. Nitratlar) daha az bekletme süresine (numune alma ve analiz etme arasındaki saklama süresi) sahiptir. Bu yüzden, numuneler, analizden önce uzun bir gecikmeyi önlemek için toplama işleminden sonra mümkün olduğunca çabuk s.6

10 Technical Assistance for Capacity Building on Water Quality Monitoring laboratuvara gönderilmelidir. Sevk sırasında numunenin herhangi bir olası bozunmasını bertaraf etmek için için numunenin gönderme ve varış sıcaklıkları kaydedilecektir. Genel olarak, numune muhafaza ve yönetimi, i) her bir numune için verilen analitik plana atıfta bulunan koruma zinciri ve ii) her parametrenin bekletme zaman sınırına göre ayarlanmalıdır. 4. Sahada fizikokimyasal parametreleri analiz etme: Daha önce de bahsedildiği gibi, belirlenen sayıda fizikokimyasal parametreler doğrudan sahada ölçülür. Aşağıdaki tablo, fizikokimyasal parametreleri doğrudan sahada analiz etmek için kullanılan metodolojiyi göstermektedir: Sıcaklık ph Elektriksel İletkenlik Çözünmüş Oksijen Tuzluluk Seki Derinliği Sahada analiz edilmesi gereken fiziokimyasal parametreleri ölçmek için kullanılan araçlar aşağıdaki gibidir: Tablo 4: Sahada analiz edilen fizikokimyasal parametrelerin belirlenmesi Seki Diski Malzemeler Taşınabilir Multimetre Ana çalışma özellikleri 20 cm çaplı, her 0,5 metrede işaretli 10 m lik halat. Göllerde kullanılır. Parametreler: Çözünmüş Oksijen, ph, Sıcaklık, Elektrik İletkenliği (Eİ) ölçümü ve Tuzluluk. Sondalar: ph Probu, Eİ Probu, Sıcaklık Probu, Çözünmüş Oksijen Probu (LDO10101) 4.1. Seki disk Göllerdeki Seki Derinliğini ölçmek için bir Seki Disk (şekil 6a) kullanılacaktır. Su kütlesinin içindeki ışık nüfuzunun derinliğini ölçen basit bir cihazdır ve suyun ne kadar bulanık olduğuna dair kabaca bir tahmin verir. Eğer güçlü akıntılar ve gölgeleyen bulutlar varsa seki disk hata yapmaya meyillidir. Su geçirmeyen düz siyah ve düz beyaz çeyreklerle boyanmış olan disk normalde suya dayanıklı kalemle derinliğin uygun aralıklarında işaretlenmiş esnemeyen bir halata bağlanır. Seki derinliğinin okunuş yöntemi (şekil 6 b): 1. Numune alan kişi güneş gözlüğü takmalıdır. 2. Diskin kazara kaybolmasını önlemek amacıyla halatın ucunu yüzen bir nesneye bağlayın (örn. Kova). 3. Diski gölgeden uzak bir pozisyonda suya daldırın ve diskin siyah/beyaz arayüzünün gözden kaybolduğu derinliği kaydedin. Görünene kadar diski kaldırın ve en yakın 10 cm e kadar bu derinliği de kaydedin, daha sonra diskin tekrar gözden kaybolacağı noktaya kadar indirin. Kaybolma ve tekrar görünme anlarındaki derinliklerin ortalaması alınır ve Seki disk derinliği olarak referans alınır. s.7

11 a. b Multimetre Şekil 6. Seki Disk (a) ve kullanımı (b). Multimetre (şekil 7 ye bakınız) bazı fiziksel parametreleri yerinde tespit etmek için kullanılır: Çözünmüş oksijen, ph, Sıcaklık, Elektirik İletkenliği ve Tuzluluk. Bu alet, bir veri görüntüleme ve giriş sistemi, optik bağlantı noktası, iletkenlik/sıcaklık bağlantı noktası, Hızlı Sonuç veren Çözünmüş Oksijen (ÇO) bağlantı noktası, ph/ ORP bağlantı noktası ve 3 ISE bağlantı noktalarıyla donatılmıştır. Görüntüleme ve giriş sistemi saha kullanımı için tasarlanmıştır ve birçok veri analiz yazılımıyla uyumludur. Bu araç taşınabilir bir bilgisayara bağlı çoklu-sensör probundan oluşur. Prob basıncının (derinliğin) belirlenmesi istenilen fizikokimyasal parametreler için sensörlerle donatılmıştır. Probun içinde bulunan bir mikroişlemci verilen herhangi bir zamanda (genellikle her 30 milisaniyede) fizikokimyasal parametrelerin elektronik taramasını gerçekleştirir, analog sinyalleri dijital sinyallere dönüştürür ve bunları tekli iletken kablo yoluyla bilgisayara taşır. a. c. b. Şekil 7. HQ40D Taşınabilir Multimetre (a). Fizikokimyasal parametreleri ölçmekte olan multimetre (b) ve kullanılmadığında sahada nasıl muhafaza edileceği Multimetrenin kullanımı: Multimetreyi kullanmak için, ekranın şu anki zaman ve tarihi gösterdiğinden emin olun, sondayı metreye takın ve daha sonra kilit somununu sıkıştırmak için çevirin. Kalibrasyon: her bir sonda için bir kalibrasyon çözümü vardır. Her sondanın numune ölçümleri alması için belirli adımları ve prosedürleri olmasına rağmen, genelde sonda suya batırılmalı (şekil 7 b) ve koruma zinciri formuna değeri yazmak için ölçüm sabit olana kadar beklenmelidir (şekil 7 b) Şekil8ölçüm ekranının nasıl göründüğünü gösterir: metre ekranı konsantrasyonu, birimleri, sıcaklığı, kalibrasyon durumunu, işlemci ID sini, numune ID sini, tarih ve saati gösterir. s.8

12 Şekil 8. Taşınabilir Multimetre HQ40D nin ölçüm ekranı 5. Kalite güvencesi / Kalite kontrol (KG/KK) Tüm sahada numune alma faaliyetlerinin esas amacı toplandığı suyu temsil eder nitelik taşıyan numuneleri toplamaktır. Böylece, temsili numune alma analitik kesinliğe benzer numune alma olarak görülebilir. Uygun olmayan numune alma teknikleri, temsil eder nitelik taşımayan test sonuçlarına yol açabilir ve bunlar da örneklendirilen ortamı/matrisi temsil etmez. Saha kalite güvence programı sistematik bir süreçtir ve laboratuvar ve veri depolama kalite güvence programıyla birlikte çevresel bir inceleme için toplanan veride belirli bir gizlilik derecesi sağlar. Aşağıdaki genel KG/KK prosedürleri uygulanır: Tüm veriler saha veri formlarına veya yer kayıt defterine girilmelidir. Tüm cihazlar, çalışma planında diğer şekilde belirtilmediği sürece, üretici tarafından sağlanan çalıştırma yönergelerine uygun olarak çalıştırılmalıdır. Ekipman kontrolü ve kalibrasyon faaliyetleri numune almadan/çalıştırılmadan önce yapılmalıdır ve belgelendirilmelidir. 6. Güvenlik önlemleri Eğer herhangi bir sebepten dolayı bir numuneyi toplamanızın güvenli olmayacağını düşünüyorsanız- örn. normalden daha yüksek veya hızlı sudan, hava durumundan, yoğun trafikten veya köprüdeki çalışmadan dolayınumune alma işlemini gerçekleştirmeyiniz. Kıyıdan numune alma: Kauçuk botlar standart ekipmandır, ve ayrıca bir can yeleği giyilmelidir. Eğer nehir numune alınmayacak kadar yüksek ve/veya hızlıysa, numuneler civardaki güvenli bir kıyı bölgesinden alınmalıdır. Kıyıdan numune alırken, basacak sağlam bir yer sağlayın ve dengeli olduğunuzdan emin olun. Bazı nehirler için su seviyelerinin saniyeler s.9

13 içinde değişebileceğini unutmayın. Teknelerden numune alma: Numune almadan önce, çapanın güvenli olduğundan ve teknenin önünün rüzgâra bakıyor olduğundan emin olunmalıdır ve diğer tekne trafiği ve doğal tehlikelerin farkında olunmalıdır. Tekne içerisinde yavaş, ihtiyatlı şekilde hareket ediniz, böylece kendiniz ve teknedeki diğer kişiler için riski en aza indiriniz. Su numunesi almak için teknede ayakta durmayınız. Kendinizi teknenin zeminine veya oturulacak yerlerden birine konumlandırınız. Numune almadan önce, teknedeki diğer bireyler bir numunenin alınacağı ve numune alınacak yerin karşı tarafında kendilerini konumlandırarak karşı denge oluşturmaları konusunda bilgilendirilmelidirler. Köprülerden numune alma: Aracınız yol kenarında park halindeyse veya yolun bir kısmını işgal ediyorsa ciddi bir trafik problemi yaratabilir. Mümkünse trafik müdahalesinden kaçınılmalıdır ve yoğun trafik saatlerinden kaçınmak için numune alma zamanı ayarlanmalıdır. Uyarı ışıkları ve trafik konileri bulunduğunuz zaman yaklaşmakta olan trafiği uyarmak için kullanılmalıdır. Eğer mevcutsa, bir uyarı yeleği giyin ve yaya yolunu kullanın. Deniz taşıtlarının geçebildiği su üzerinde köprüden numune alırken özel dikkat gösterilmelidir, tekne kullanıcıları numune alma iplerini görmeyebilir. Ekipmanı bayraklandırmak gerekebilir böylece kolaylıkla görülebilir. Numune alma sırasında köprüye bir tekne yanaşırsa, numune alma aracını yukarı kaldırın ve geçene kadar numune alma işlemini geçici olarak erteleyin. Numune alıcıya bağlanan ipin serbest olan ucunu köprü korkuluğuna sabitleyin ve böylece ekipmanın kazara kaybolmasını önleyin. Ekipmanı bir aracın çarpabileceği trafik şeridinden uzak tutun. s.10

14 Ek I Su Kalitesi İzleme için Kapasite Geliitirme Teknik Yardım Projesi kapsamında analizleri yapılacak parametreler, kullanılacak koruyucu kimyasallara ait detaylı bilgiler Parametre Kap Koruma Renk Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Bulanıklık Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma AKM Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Alkalinite Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Toplam Sertlik Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma BOİ Koyu Cam Soğuk Koruma KOİ Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 TOK Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Toplam Azot Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Amonyum Azotu Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Amonyak Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Nitrit Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Nitrat Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Toplam Kjeldahl Azotu Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Organik Azot Koyu Cam Soğuk Koruma Toplam Fosfor Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Orto Fosfor Plastik HNO 3 Çözünmüş İnorganik Azot Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Toplam İnorganik Azot Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Çözünmüş İnorganik Fosfor Plastik HNO 3 Silika Plastik Soğuk Koruma Alachlor Koyu Cam Soğuk Koruma Anthracene Koyu Cam Soğuk Koruma Atrazine Koyu Cam Soğuk Koruma Benzene Koyu Cam Soğuk Koruma Brominated diphenylethers Koyu Cam Soğuk Koruma Cadmium and compounds Pastic HNO 3 Carbon tetrachloride Koyu Cam Soğuk Koruma C10-C13 Chloroalkanes Koyu Cam HCl Chlorfenvinphos Koyu Cam Soğuk Koruma Chlorphyrifos Koyu Cam Soğuk Koruma Aldrin Koyu Cam Soğuk Koruma Dieldrin Koyu Cam Soğuk Koruma Endrin Koyu Cam Soğuk Koruma Isodrin Koyu Cam Soğuk Koruma DDT Total Koyu Cam Soğuk Koruma Para-para-DDT Koyu Cam Soğuk Koruma 1,2-dichloroethane Koyu Cam Soğuk Koruma Dichloromethane Koyu Cam Soğuk Koruma Di(2-ethylhexyl)phthalate (DEHP) Koyu Cam Soğuk Koruma Diuron Koyu Cam Soğuk Koruma Endosulphan Koyu Cam Soğuk Koruma Fluoranthene Koyu Cam Soğuk Koruma Hexachlorobutadiene Koyu Cam Soğuk Koruma Hexachlorocyclohexane Koyu Cam Soğuk Koruma Isoproturon Koyu Cam Soğuk Koruma Lead and compounds Plastik HNO 3 Mercury and compounds Plastik HNO 3 Napthalene Koyu Cam Soğuk Koruma Nickel and compounds Plastik HNO 4 Nonylphenol Koyu Cam H 2SO 4 Octylphenol Koyu Cam H 2SO 4 Pentachlorobenzene Koyu Cam Soğuk Koruma Pentachlorophenol Koyu Cam H 2SO 4 Benzo(a)pryene Koyu Cam Soğuk Koruma s.11

15 Parametre Kap Koruma Benzo(b)fluoranthene Koyu Cam Soğuk Koruma Benzo(k)flouranthene Koyu Cam Soğuk Koruma Benzo(g,h,i)perylene Koyu Cam Soğuk Koruma Indeno(1,2,3-c,d)pyrene Koyu Cam Soğuk Koruma Simazine Koyu Cam Soğuk Koruma Trichloroethylene Koyu Cam Soğuk Koruma Tributyltin and compounds Koyu Cam Soğuk Koruma Trichlorobenzenes Koyu Cam Soğuk Koruma Trichloromethane Koyu Cam Soğuk Koruma Trifluralin Koyu Cam Soğuk Koruma Dichlorvos Koyu Cam Soğuk Koruma Dicofol Koyu Cam Soğuk Koruma Perfluoroctane sulphonic acid and compounds (PFOS) Koyu Cam Soğuk Koruma Quinoxyfen Koyu Cam Soğuk Koruma Aclonifen Koyu Cam Soğuk Koruma Bifenox Koyu Cam Soğuk Koruma Cybutryne Koyu Cam Soğuk Koruma Cypermethrin Koyu Cam Soğuk Koruma Hexabromocyclododecane (HBCDD) Koyu Cam Soğuk Koruma Heptachlor and heptachlor epoxide Koyu Cam Soğuk Koruma Terbutryn Koyu Cam Soğuk Koruma Sülfat Plastik veya Koyu Cam Soğuk Koruma Hidrojen Sülfür Koyu Cam Çinko Asetat Florür Plastik Soğuk Koruma Klorür Plastik Soğuk Koruma Siyanür Plastik veya Koyu Cam NaOH Kalsiyum Plastik HNO 3 Magnesyum Plastik HNO 3 Potasyum Plastik HNO 3 Sodyum Plastik HNO 3 pv (Permanganate Değeri) Koyu Cam Soğuk Koruma Çözünebilir Reaktif P Koyu Cam Soğuk Koruma Deterjan Plastik veya Koyu Cam H 2SO 4 Barium Plastik HNO 3 Antimon Plastik HNO 3 Selenyum Plastik HNO 3 Arsenik Plastik HNO 3 Çinko Plastik HNO 3 Bakır Plastik HNO 3 Kalay Plastik HNO 3 Kobalt Plastik HNO 3 Demir Plastik HNO 3 Mangan Plastik HNO 3 Toplam Cr Plastik HNO 3 Vanadyum Plastik HNO 3 Aluminyum Plastik HNO 3 Bor Plastik HNO 3 Toluene Koyu Cam Soğuk Koruma Xylene Koyu Cam Soğuk Koruma Ethylbenzene Koyu Cam Soğuk Koruma alpha-hexachlorocyclohexane Koyu Cam Soğuk Koruma beta-hexachlorocyclohexane Koyu Cam Soğuk Koruma gamma-hexachlorocyclohexane Koyu Cam Soğuk Koruma d-hexachlorocyclohexane Koyu Cam Soğuk Koruma Ametryn Koyu Cam Soğuk Koruma Azinphos-ethyl Koyu Cam Soğuk Koruma Azinphos-methyl Koyu Cam Soğuk Koruma Malathion Koyu Cam Soğuk Koruma Metholachlor Koyu Cam Soğuk Koruma s.12

16 Parametre Kap Koruma Molinate Koyu Cam Soğuk Koruma Primicarb Koyu Cam Soğuk Koruma Propmetryn Koyu Cam Soğuk Koruma Propazione Koyu Cam Soğuk Koruma Terbuthil-azine Koyu Cam Soğuk Koruma Butralin Koyu Cam Soğuk Koruma Mathidation Koyu Cam Soğuk Koruma Aldicarb sulfon Koyu Cam Soğuk Koruma Aldicarb sulfoxide Koyu Cam Soğuk Koruma Oximal Koyu Cam Soğuk Koruma Methomyl Koyu Cam Soğuk Koruma Tre-Idroxicarbofuran Koyu Cam Soğuk Koruma Carbaryl Koyu Cam Soğuk Koruma 1-naphtiol Koyu Cam Soğuk Koruma Metiocarb Koyu Cam Soğuk Koruma BDMC Koyu Cam Soğuk Koruma para-para-dde Koyu Cam Soğuk Koruma para-para-ddd Koyu Cam Soğuk Koruma Diazinon Koyu Cam Soğuk Koruma Parathion-metil Koyu Cam Soğuk Koruma s.13

17 s.14 Technical Assistance for Capacity Building on Water Quality Monitoring Ek II (Encon un Numune Alma Kayıt Formu örneği)

18 Ek III (Saha veri formu örneği) Yer Saha veri formu Tarih Saat İstasyon Kodu Koordinatlar Bölge Çevresel Özelliklerin Tespiti Sağ kıyıda Sol Kıyıda Görünen kirlilik kaynakları (sanayi, tarım, ) Diğer Görüşler s.15

19 The contents of this publication is the sole responsibility of ENVECO S.A. and can in no way be taken to reflect the views of the European Union Yayının içeriğinden yalnız ENVECO S.A. Konsorsiyumu sorumlu olup, hiçbir şekilde Avrupa Birliği nin görüşlerini yansıtmamaktadır.