ÜNLÜ MENKUL DEĞERLER A.Ş. ( ÜNLÜ Menkul )

Transkript

1 ÜNLÜ MENKUL DEĞERLER A.Ş. ( ÜNLÜ Menkul ) Politika Adı : Müşteri Sınıflandırması Yürürlüğe Girme Tarihi : Gözden Geçirme Tarihi : Güncellemeden Sorumlu : İç Kontrol / Uyum Birimi Yöneticisi 1. Belge Sınıflandırılması Bu belge sadece ÜNLÜ Menkul a mahsustur ve olarak sınıflandırılmıştır. ÜNLÜ Menkul ün Uyum Bölümü Yöneticisi ya da CEO nun veya CEO Vekili nin yazılı onayı olmadan üçüncü taraflarla paylaşılmamalıdır. 2. Politika Beyanı ÜNLÜ Menkul; 2.1. Faaliyette olduğu piyasaların güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir ortamda işlemesi ve gelişmesi için faaliyetlerini profesyonellik, güven, etik anlayış çerçevesinde, bütünlük içinde ve uluslararası en iyi uygulama standartlarına uygun olarak yürütmeye kararlıdır Faaliyetlerini yürütürken basiretli bir tacir gibi davranacak, işin gerektirdiği mesleki dikkat ve özeni gösterecek ve bu kapsamda gerekli önlemleri alacaktır Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) III 39.1 sayılı Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ de belirtilen esaslar çerçevesinde, müşterilerini profesyonel ya da genel müşteri olarak sınıflandıracak, bu sınıflandırmaya uygun olarak hizmet ve faaliyet sunacak ve müşteri sınıflarına uygun olarak yükümlülüklerini yerine getirecektir Faaliyetlerini yürütürken, müşterileriyi ilgilendiren tüm konularda yeterli bilgilendirme ve şeffaflığı sağlamayı, onların çıkarlarını ve piyasanın bütünlüğünü gözeterek adil ve dürüst davranmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda, müşterilerine yer aldıkları sınıf ile ilgili mevzuat hükümleri ile söz konusu sınıfı değiştirme hakları hakkında da bilgi verecektir. 3. Politikanın Amaç ve Kapsamı 3.1. ÜNLÜ Menkul, SPK nın III 39.1 sayılı Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ ve SPK nın Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri ile Yatırım Kuruluşlarına İlişkin Rehber in İç Denetim Sistemi başlıklı bölümü uyarınca, iç kontrol sistemine dair Müşteri Sınıflandırması politikasını yazılı olarak oluşturmalı ve söz konusu politikayı Yönetim Kurulu kararına müteakip yürürlüğe koymalıdır İşbu Politikanın amacı, Sermaye Piyasası mevzuatı uyarınca, müşterilerin sınıflandırmasına ve bu konuda müşterilerin bilgilendirmesine yönelik genel esasları belirlemek, ve kullanılacak ürünlere ve/veya hizmetlere uygun olarak Uygunluk veya Yerindelik Testi uygulamasına karar vermektir. 4. Müşteri Sınıflandırmasına Yönelik Esaslar 4.1 Müşteri Sınıfları: Profesyonel Müşteri: Kendi yatırım kararlarını verebilecek ve üstlendiği riskleri değerlendirebilecek tecrübe, bilgi ve uzmanlığa sahip müşteriler. Bir müşterinin profesyonel müşteri olarak dikkate alınabilmesi için aşağıdaki kuruluşlardan biri olması ya da sayılan nitelikleri haiz olması gerekir: i. Aracı kurumlar, bankalar, portföy yönetim şirketleri, kolektif yatırım kuruluşları, emeklilik yatırım fonları, sigorta şirketleri, ipotek finansman kuruluşları, varlık yönetim şirketleri ile bunlara muadil yurt dışında yerleşik kuruluşlar;

2 ii. Emekli ve yardım sandıkları, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar; iii. Kamu kurum ve kuruluşları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu gibi uluslararası kuruluşlar; iv. Nitelikleri itibarıyla bu kurumlara benzer olduğu SPK tarafından kabul edilebilecek diğer kuruluşlar; v. Aktif toplamının Türk Lirası, yıllık net hâsılatının Türk Lirası, özsermayesinin Türk Lirasının üzerinde olması kıstaslarından en az ikisini taşıyan kuruluşlar; vi. Talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilen müşteriler; Talebe Dayalı Profesyonel Müşteri: Aşağıdaki b. bendindeki şartı sağlayan Nitelikli Yatırımcı ile Genel Müşterilerden aşağıdaki nitelikleri haiz olanlar, yazılı olarak talep etmeleri ve aşağıdaki şartlardan en az ikisini sağladıklarını tevsik etmeleri durumunda, ÜNLÜ Menkul ün sunabileceği hizmet ve faaliyetlerden profesyonel müşteri sıfatıyla yararlanabilir. Bir müşterinin profesyonel müşteri olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlardan en az ikisini sağlaması gerekir: a. İşlem yapılması talep edilen piyasalarda son 1 yıl içinde, her 3 aylık dönemde en az Türk Lirası hacminde ve en az 10 adet işlem gerçekleştirmiş olmaları; b. Nakit mevduatlarının ve sahip olduğu sermaye piyasası araçlarının da dâhil olduğu finansal varlıkları toplamının Türk Lirası tutarını aşması; c. Finans alanında üst düzey yönetici pozisyonlarından birinde en az 2 yıl görev yapmış olması veya sermaye piyasası alanında en az 5 yıl ihtisas personeli olarak çalışmış olması veya Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı veya Türev Araçlar Lisansına sahip olması (Doğrudan SPL tarafından verilen lisans belgesi ve SPL Kayıtlarında yer alan bilgilerin doğrulanması istenecektir.); Yukarıdaki tutarlar gerekli görülmesi durumunda SPK tarafından değiştirilebilecektir Genel Müşteri: Profesyonel Müşteri tanımı kapsamına girmeyen müşteriler ile Profesyonel Müşteri olarak dikkate alınmak istemediğini beyan eden Profesyonel Müşteriler 5. Müşteri Sınıflandırması Uygulama Esasları 5.1. Risklerin Bildirimi i. ÜNLÜ Menkul, yatırım hizmet ve faaliyetleri kapsamında çerçeve sözleşme imzalamadan önce mevzuatta tanımlanan genel müşterilerine sermaye piyasası araçları ile yatırım hizmet ve faaliyetlerine ilişkin genel riskleri açıklayacaktır. Bu amaçla asgari içeriği SPK tarafından belirlenmiş EK 1 de yer alan Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri Genel Risk Bildirim Formu nun bir örneğini verecek ve bu formun okunup anlaşıldığına dair yazılı beyanını alacak ve bunun bir örneğini müşteriye verecektir. ii. ÜNLÜ Menkul, alım satıma aracılık faaliyeti kapsamında, genel müşterilerine hizmet sunmadan önce EK 1 deki genel risk bildirimine ek olarak işleme konu sermaye piyasası araçlarının risklerini müşteriye açıklayacaktır. Söz konusu açıklamaların müşteri tarafından okunup anlaşıldığına dair yazılı beyanını alacak ve bunun bir örneğini müşteriye verecektir. iii. Yapılacak açıklamalar asgari olarak aşağıdakileri içerecektir: a. İşlemlere ilişkin her türlü komisyon, ücret ve vergi tutar veya oranları, b. İlgili sermaye piyasası aracının ikincil piyasasının olup olmadığı, c. İşleme konu sermaye piyasası aracının karşı taraf riski, likidite riski ve piyasa riskini içerecek şekilde risk profili, d. Tezgahüstü türev ürünlerin genel olarak nasıl yapılandırıldığı ve fiyatlandırıldığı, e. Varsa piyasa yapıcısı ve ihraççı, f. Sermaye piyasası araçlarına ilişkin risk takibinin nasıl yapılacağı,

3 g. Yurt dışı piyasalarda gerçekleştirilen işlemler için ayrıca, Paranın yurt dışına nasıl transfer edildiği, İşlem yapılan borsa ve platformlar, Sermaye piyasası aracının veya müşteri varlığının nerede saklandığı, İşlem tezgahüstü piyasalarda yapılıyorsa karşı taraf hakkında bilgi, İşlem yapılan piyasalarda yatırımcı tazmin sistemi olup olmadığı ve varsa tazminin kapsamı hakkında bilgileri içermesi zorunludur. Yukarıdaki hususların genel ve muğlak ifadeler ya da düzenlemelere yapılan atıflar yerine mümkün olduğunca sayısal veya somut örnekler kullanılarak açıklanacaktır. iv. Asgari olarak kaldıraçlı işlemler için olmak üzere, ÜNLÜ Menkul ün müşteriye karşı taraf olarak pozisyon aldığı ve sunulan hizmet ya da ürünün niteliği gereği müşterinin zarar etmesinin ÜNLÜ Menkul ün kar elde etmesiyle sonuçlandığı durumlarda söz konusu çıkar çatışmasına risk bildirim formunda ayrıca yer verilecektir. v. Açıklanan durumlarda değişiklik olması halinde, değişikliğin ÜNLÜ Menkul tarafından öğrenilmesini takip eden 3 iş günü içerisinde, ilgili müşterilere değişiklik hakkında bildirimde bulunulacak ve müşterinin yazılı beyanı alınacaktır. Müşterinin yeni bir sermaye piyasası aracında işlem yapacağı durumlarda ise işlem yapmaya başlamadan önce ilgili risk bildirimi yapılacaktır. Bu fıkra uyarınca müşteriye yapılacak bildirimler elektronik ortamda da yapılabilir. vi. Bildirimlerde yapılan açıklamaların yalın ve anlaşılır bir biçimde yapılması esastır. Bu açıklamaların ve gerekli güncellemelerin yapıldığına dair ispat yükü ÜNLÜ MenkuL e aittir. vii. Profesyonel müşterilerin talep etmesi durumunda, ÜNLÜ MENKUL, yukarıdaki ii. ve iii. kapsamındaki açıklamaları yapacaktır. viii. Müşterinin, profesyonel müşteri olarak dikkate alınmak istemediği ve bu talebini yazılı olarak ÜNLÜ Menkul e iletmesi durumunda, bu talebi dikkate alınacaktır Haklar ve Sorumluluklar Yukarıdaki müşteri sınıflarına göre hem müşterinin hem de ÜNLÜ Menkul ün bazı hak ve yükümlülükleri vardır. Hesap açılışından önce uygunluk ve yerindelik testlerinin, alınacak hizmet türüne göre tamamlanmış olması gerekir ÜNLÜ Menkul, uygunluk testi sonucunda ürün veya hizmetin müşteriye uygun olmadığı kanaatine ulaşırsa, öncelikle müşteriyi yazılı olarak veya elektronik ortamda uyarır. Buna rağmen, müşteri ürün veya hizmeti almak istiyorsa, ÜNLÜ Menkul, müşterinin bu talebi yönünde hizmet verip vermemekte serbesttir. Hizmet verilmesi durumunda, ilgili ürün hakkında genel yatırım tavsiyesi verilemez ÜNLÜ Menkul ün hizmetin sunulması sırasında müşterinin eksik, güncel olmayan ya da gerçeğe aykırı bilgi verdiğini öğrenmesi veya tespit etmesi durumunda sunulan hizmeti sonlandırma hakkı vardır Müşteri, tabi olduğu sınıflandırmayı etkileyebilecek bir durum ortaya çıktığında, söz konusu hususu ÜNLÜ Menkul e bildirmekle, ÜNLÜ Menkul ise müşteri sınıfını etkileyecek bir durumun öğrenmesi halinde mevzuatta öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için gerekli işlemleri tesis edecektir. Verilen bilgilerin doğruluğundan ve gerektiğinde güncellemesinden müşteri sorumlu olacaktır Müşterilerin yer aldıkları sınıfı değiştirme halkarı bulunmaktadır. Buna göre, i. Müşterinin Profesyonel Müşteri olarak dikkate alınmak istemediği ve bu talebini yazılı olarak ÜNLÜ Menkul e ilettiği durumlarda, ÜNLÜ Menkul bu talebi dikkate alacaktır. ii. Genel Müşterinin, Profesyonel Müşteri olarak sınıflandırılmak istemesi durumunda, vi. daki şartları sağlaması gerekir Profesyonel müşterilerin yararlanamayacakları mevzuat hükümleri: ÜNLÜ Menkul, herhangi bir faaliyet veya hizmet sunmadan önce profesyonel müşterilerini, yararlanamayacakları mevzuat hükümleri hakkında yazılı olarak bilgilendirecektir. Profesyonel müşterilerin yararlanamayacakları mevzuat hükümleri aşağıdaki gibidir:

4 i. Yazılı onay alınması kaydıyla, müşterilerin saklamadaki varlıklarına ilişkin mutabakat alınması zorunlu değildir. ii. Bildirim yapılmaması hususunda profesyonel müşterilerle sözleşme imzalanması veya bu hususa çerçeve sözleşmede yer vermek kaydıyla, saklama hesaplarındaki varlıkların bakiyesine ilişkin aylık bildirim yapılmak zorunda değildir. iii. Uygunluk testi yapılması zorunlu değildir. (Alım satıma aracılık ve halka arza aracılık faaliyetleri kapsamında yalnızca genel müşterilere uygunluk testi yapılması zorunludur.) iv. Talebe dayalı profesyonel müşteriler hariç, yerindelik testinde yatırım amaçlarına ilişkin olarak yatırım süresi ile risk ve getiri tercihleri hakkında bilgilerin alınması yeterlidir. v. Genel risk bildirim formu dışında ilave risk bildirimleri talep halinde açıklanır. 6. Yürürlük ve Geçiş Süreci 6.1. İşbu Politikanın yürürlüğe girmesi Yönetim Kurulu kararına tabi olup, güncellemeler veya revizyonlar eski ve yeni hallerinin gösterildiği şekilde hazırlanacaktır. Bu durumda, yeni bir onay gerekmeyecek ve sadece bilgilendirme amacıyla Üst Yönetim e sunulacaktır ÜNLÜ Menkul, yukarıda tanımlanan müşteri sınıflandırmasına, SPK dan yeni düzenlemeler çerçevesinde izinler yenilendiği tarih itibarıyle başlayacaktır. Bunun yanında, mevcut müşterilerin sınıflandırması, SPK dan izin alınmasından itibaren 1 yıl içerisinde tamamlananacaktır. 7. Politikayı Bilmesi Gerekenler 7.1. Ünlü Menkul Değerler A.Ş. nin müşteri emirlerini alan, ileten ve gerçekleştiren tüm birimlerindeki tüm çalışanların (yöneticiler, bölüm sorumluları, direktörler dahil) bu politikayı bilmeleri gerekir İşbu politika minimum gereklilikleri kapsamaktadır ve gerektiğinde ilave gereklilikler eklenebilir. 8. Belgeleme ve Saklama 8.1. ÜNLÜ Menkul, müşterilerinin profesyonel müşteri olduğuna ilişkin tevsik edici belgeleri müşteriden talep edecek ve SPK nın belge ve kayıt ile ilgili düzenlemeleri uyarınca belirlenen süreyle saklayacaktır Genel Risk bildirim formu ve/veya diğer sermaye piyasası araçlarıyla ilgili risk bildirim formları, çerçeve sözleşmelerinin bir parçası olarak matbu olarak hazırlanacak ve muhafaza edilecektir. 9. İlgili Politika ve Prosedürler i. Çıkar Çatışmaları Politikası ii. Emir Gerçekleştirme Politikası iii. Uygunluk ve Yerindelik Testi Yapılabilmesi İçin Müşteriye Ait Gerekli Bilgilerin Sağlanmasına ve Güncellenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Prosedürü

5 YATIRIM HİZMET VE FAALİYETLERİ GENEL RİSK BİLDİRİM FORMU Önemli Açıklama Sermaye piyasalarında yapacağınız işlemler sonucunda kar elde edebileceğiniz gibi zarar riskiniz de bulunmaktadır. Bu nedenle, işlem yapmaya karar vermeden önce, piyasada karşılaşabileceğiniz riskleri anlamanız, mali durumunuzu ve kısıtlarınızı dikkate alarak karar vermeniz gerekmektedir. Bu amaçla, III 39.1 sayılı "Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ"in 25 inci maddesinde öngörüldüğü üzere "Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri Genel Risk Bildirim Formu"nda yer alan aşağıdaki hususları anlamanız gerekmektedir. Uyarı İşlem yapmaya başlamadan önce çalışmayı düşündüğünüz kuruluşun yapmak istediğiniz sermaye piyasası işlemlerine ilişkin yetkisi olup olmadığını kontrol ediniz. Sermaye piyasası işlemleri konusunda yetkili olan banka ve sermaye piyasası aracı kurumlarını veya web sitelerinden öğrenebilirsiniz. Risk Bildirimi İşlem yapacağınız yatırım kuruluşu ile imzalanacak "Çerçeve Sözleşme"de belirtilen hususlara ek olarak, aşağıdaki hususları anlamanız çok önemlidir. 1. Yatırım kuruluşu nezdinde açtıracağınız hesap ve bu hesap üzerinden gerçekleştirilecek tüm işlemler için Sermaye Piyasası Kurulu, borsalar ve takas merkezleri tarafından çıkartılan ilgili her türlü mevzuat ve benzeri tüm idari düzenleme hükümleri uygulanacaktır. 2. Sermaye piyasası işlemleri çeşitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluşacak fiyat hareketleri sonucunda yatırım kuruluşuna yatırdığınız paranın tümünü kaybedebileceğiniz gibi, kayıplarınız yapacağınız işlemin türüne göre yatırdığınız para tutarını dahi aşabilecektir. 3. Kredili işlem veya açığa satış gibi işlemlerde kaldıraç etkisi nedeniyle, düşük özkaynakla işlem yapmanın piyasada lehe çalışabileceği gibi aleyhe de çalışabileceği ve bu anlamda kaldıraç etkisinin tarafınıza yüksek kazançlar sağlayabileceği gibi zararlara da yol açabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır. 4. Yatırım kuruluşunun piyasalarda yapacağınız işlemlere ilişkin tarafınıza aktaracağı bilgiler ve yapacağı tavsiyelerin eksik ve doğrulanmaya muhtaç olabileceği tarafınızca dikkate alınmalıdır. 5. Sermaye piyasası araçlarının alım satımına ilişkin olarak yatırım kuruluşunun yetkili personelince yapılacak teknik ve temel analizin kişiden kişiye farklılık arz edebileceği ve bu analizlerde yapılan öngörülerin kesin olarak gerçekleşmeme olasılığının bulunduğu dikkate alınmalıdır. 6. Yabancı para cinsinden yapılan işlemlerde, yukarıda sayılan risklere ek olarak kur riskinin olduğunu, kur dalgalanmaları nedeniyle Türk Lirası bazında değer kaybı olabileceği, devletlerin yabancı sermaye ve döviz hareketlerini kısıtlayabileceği, ek ve/veya yeni vergiler getirebileceği, alım satım işlemlerinin zamanında gerçekleşmeyebileceği bilinmelidir. 7. İşlemlerinize başlamadan önce, yatırım kuruluşunuzdan yükümlü olacağınız bütün komisyon ve diğer muamele ücretleri konusunda teyit almalısınız. Eğer ücretler parasal olarak ifade edilmemişse, ücretlerin parasal olarak size nasıl yansıyacağı ile ilgili anlaşılır örnekler içeren yazılı bir açıklama talep etmelisiniz. İşbu sermaye piyasası işlemleri risk bildirim formu, müşteriyi genel olarak mevcut riskler hakkında bilgilendirmeyi amaçlamakta olup, sermaye piyasası araçlarının alım satımından ve uygulamadan kaynaklanabilecek tüm riskleri kapsamayabilir. Dolayısıyla tasarruflarınızı bu tip yatırımlara yönlendirmeden önce dikkatli bir şekilde araştırma yapmalısınız. Yukarıdaki tüm hususları okuyup, anladığımı; işbu esasların uygulanması sırasında Aracı Kurumun kusuru veya ihmali nedeniyle doğabilecek zararlarımı talep ve dava haklarım saklı kalmak kaydıyla özgür iradem sonucu bu "Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri Genel Risk Bildirim Formu"nu imzaladığımı ve bundan sonra Sözleşme yi imzalayarak Form un bir örneğini aldığımı kabul ve beyan ederim. MÜŞTERİ AD SOYADI : TARİH : İMZA :