GELĐR DÜZEYĐ ĐLE ĐLGĐLĐ HADĐSLERĐ A ALĐZĐ (ZE GĐ LĐK FAKĐRLĐK BAĞLAMI DA)
|
|
- Yavuz Durak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C SÜLEYMAN DEMĐREL ÜNĐVERSĐTESĐ SOSYAL BĐLĐMLER E STĐTÜSÜ TEMEL ĐSLAM BĐLĐMLERĐ ANABĐLĐM DALI GELĐR DÜZEYĐ ĐLE ĐLGĐLĐ HADĐSLERĐ A ALĐZĐ (ZE GĐ LĐK FAKĐRLĐK BAĞLAMI DA) Mehmet YURAN YÜKSEK LĐSANS TEZĐ DANIŞMAN Yrd. Doç. Dr. Yusuf AÇIKEL ISPARTA 2010
2 ii
3 iii Ö SÖZ Son yıllarda toplumları meşgul eden kavramlardan birisi de gelir düzeyi kavramıdır. Bu kavramı ortaya atanlar ise günümüz ekonomistleridir. Çünkü zaman ilerledikçe teknolojik gelişmeler meydana gelmektedir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak kültürel, sosyal, ekonomik ve dillerdeki kavramsal değişmeler ve gelişmeler de meydana çıkmaktadır. Teknolojinin ilerlemesi ile dünya görsel olarak o kadar küçülmüştür ki internet, televizyon, telefon gibi iletişim araçları ile istenilen bilgilere çok kısa bir zamanda ve daha ucuza ulaşılabilmektedir. Genelde insanoğlu fıtraten doyumsuz ve aç gözlüdür; huzur ve mutluluğu yakalayabilmek için gelir düzeyini en yüksek noktalara çıkarmak istemektedir. Arzu ettiği şeylere hemen kavuşmayı arzulamaktadır. Fakat çoğu zaman bu istek ve arzularına ulaşamamaktadır. Böyle olunca da gönüller arzuladıklarına ulaşamaması sebebiyle her zaman fakir kalmakta ve bu fakirlik duygusunu sürekli olarak yaşamaktadırlar ve neticede zenginliğin doyum duygusunu yaşayamamaktadırlar. Bu araştırmamızda, insanları tarih boyunca meşgul eden, istediği her şeye kavuşma arzu ve isteği neticesinde ortaya çıkan gelir düzeyi kavramı hadisler ışığında fakirlik, zenginlik bağlamında açıklanmaya çalışılacaktır. Arapça kelimelerde kullanılan el takısı yazma ve okuma kolaylığı sağlaması açısından kullanılmamıştır. Araştırma süresince yardımlarını ve desteklerini hiç esirgemeyen danışman hocam Yard. Doç Dr. Yusuf AÇIKEL Bey e, öğrenim süresince her zaman yapıcı tenkitleri ile mükemmele ulaşmamı isteyen ve bu hususta yardımcı olan değerli hocam Prof. Dr. Talat SAKALLI Bey e, eksiklerimin tespit edilip düzeltilmesi için rehberlik eden hocam Doç. Dr. Habil ŞENTÜRK Bey e ve yolumun tıkandığı anda yolumun açılmasına, önümü görmeme yardımcı olan diğer değerli hocalarıma teşekkür ederim. Mehmet YURAN
4 iv ÖZET GELĐR DÜZEYĐ ĐLE ĐLGĐLĐ HADĐSLERĐ A ALĐZĐ (ZE GĐ LĐK FAKĐRLĐK BAĞLAMI DA) Mehmet YURA Süleyman Demirel Üniversitesi, Temel Đslami Bilimler Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 113 sayfa, Nisan 2010 Danışman: Yard. Doç. Dr. Yusuf AÇIKEL Araştırmanın amacı, son zamanlarda insanları, ekonomistleri, siyasetçileri çok meşgul eden gelir düzeyi kavramını, fakirlik ve zenginlik bağlamında hadisler ışığında incelemek ve ilgili hadislerin analizini yapmaktır. Kavramsal çerçevede gelir düzeyi ile ilgili iktisatçıların, Đslam Hukukçularının yaptıkları araştırmalar, vardığı sonuçlar incelenmiş ve gelir düzeyiyle dolaylı ve direkt olarak ilgili olan kavramlar açıklanmıştır. Kur an-ı Kerim in, insanın dünya ve ahiret dengesini sağlama konusunda nasıl yol gösterdiği incelenerek, Kur an-ı Kerim e göre gelir düzeyi kavramının nasıl açıklandığı araştırılmıştır. Fakirlik ve zenginlik bağlamında gelir düzeyi ile ilgili hadisler tespit edilmiştir. Gelir düzeyinin yükseltilmesini teşvik eden hadisler, gelir düzeyinin düşük olmasını teşvik eden hadisler tesit edilmiştir. Gelir düzeyinin artması ile meydana gelebilecek zararlar, gelir düzeyinin düşük olmasının yararları ve zararları, gelir düzeyi yüksek olanların ve düşük olanların yükümlülükleri hadisler ışığında açıklanmıştır. Đslam ın ilk döneminde iktisadi hayatın yapısı incelenmiştir. Gelir düzeyi yüksek olan ve düşük olan sahabiler anlatılmıştır. Bu sahabilerin fakirlik ve zenginlik içerisindeki tavırları anlatılmıştır. Fakirlik ve zenginlikle ilgili bazı ahlâki hadisler tespit edilerek incelenmiştir. Ayrıca gelir düzeyinin, kişi ve toplum üzerindeki psikolojik ve sosyolojik tesirleri incelenmiş olup gelir düzeyinin niyet ile olan ilişkisi araştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Fakir, zengin, iktisat, ekonomi, milli gelir, gelir dağılımı, gelir düzeyi
5 v ABSTRACT HADITH REGARDI G I COME LEVEL A ALYSIS OF (I THE CO TEXT OF WEALTH POVERTY) Mehmet YURA Suleyman Demirel University, Department of Basic Islamic Sciences Master's Thesis, 113 page, April 2010 Supervisor: Asst. Assoc. Dr. Yusuf AÇIKEL The aim of the study, recently people, economists, politicians are too busy with "income level" concept, poverty and wealth in the context of examining the hadith and the hadith in the light of the analysis is done. In the conceptual fromework, the researches done by economists, Islamic Jurists related to income level, the results are analyzed and the concepts directly and indirectly related with the income level are explained. The Holy Koran of the human world and the Hereafter, in providing the balance by examining how the guide, according to the Qur'an, explained how the concept of income has been investigated. In the context of powerty and wealth, the hadiths related to income level have been identified. The hadiths encouraging to raise the income level, the hadiths encouraging to the low income lewel wos determined The horms may occur with increasing income level, The horms and benefits of berrg low income level, The obligations of those have low income and those have a high level income are explained in the light of hadiths. In the first period of Islam, the structure of economic life are examined. The companions with a high level income and Those are a low level income are mentioned. The behaviours of the Muslims in the poverty and wealthy are explained. Some moral hadiths a bout poverty and wealthy have been determined and analyzed Moreover, the psychological and sociological effect on individuals and society income level, were examined and the relationship the income level between intention were investigated. Key words: Poor, rich, economy, economy, national income, income distribution,income level
6 vi ĐÇĐ DEKĐLER Sayfa ĐÇĐNDEKĐLER.. vi KISALTMALAR.... viii GĐRĐŞ 1.1. Araştırmanın Konusu ve Amacı Araştırmanın Önemi Araştırmanın Đçeriği 5 BĐRĐ CĐ BÖLÜM KAVRAMSAL ÇERÇEVE 2.1. Gelir Düzeyi Günümüz Đktisat Đlminde Gelir Düzeyi Kapitalist Ekonomik Sistem Sosyalist Ekonomik Sistem Đslam Hukukunda Gelir Düzeyi Kavramı Gelir Düzeyini Doğrudan Đlgilendiren Kavramlar Gelir Düzeyini Dolaylı Đlgilendiren Kavramlar ĐKĐ CĐ BÖLÜM HADĐSLERDE GELĐR DÜZEYĐ 3.1. Kur an-ı Kerim e Göre Đnsanın Dünya- Âhiret Dengesinin Sağlanması Kur an-ı Kerim e Göre Gelir Düzeyi Gelir Düzeyinin Yükseltilmesini Teşvik Eden Hadisler Gelir Düzeyinin Artmasının Doğurabileceği Zararlar Gelir Düzeyi Yüksek Olanların Yükümlülükleri Gelir Düzeyinin Düşük Olmasını Teşvik Eden Hadisler... 52
7 vii 3.7. Gelir Düzeyinin Düşük Olmasının Yararları ve Zararları Gelir Düzeyi Düşük Olanların Yükümlülükleri Đslam ın Đlk Döneminde Đktisadi Hayatın Yapısı Đslam ın Đlk Döneminde Gelir Düzeyi Yüksek ve Düşük Olan Sahabiler Gelir Düzeyi Yüksek Olan Sahabiler Gelir Düzeyi Düşük Olan Sahabiler Fakir ve Zenginlerle Đlgili Bazı Ahlâki Hadisler 74 ÜÇÜ CÜ BÖLÜM GELĐR DÜZEYĐNĐN SOSYAL HAYATA TESĐRĐ 4.1. Gelir Düzeyinin Kişi ve Toplum Üzerindeki Psikolojik Tesiri Gelir Düzeyinin Kişi Ve Toplum Üzerindeki Etkileri Gelir Düzeyinin Siyasi Yapı Đle Đlişkisi Devlet ve Milli Gelir Gelir Düzeyinin Niyet Đle Đlişkisi SONUÇ: 96 BĐBLĐYOGRAFYA 1. Kitaplar Tebliğler Đnternet ÖZGEÇMĐŞ.. 108
8 viii KISALTMALAR a.g.e. : Adı geçen eser a.g.m. : Adı geçen makale a.s. : Aleyhisselam a.y.. Aynı Yer A.Ü.Đ.F.D. : Ankara Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi A.Ü.Đ.F.Y. : Ankara Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Yayınları A.Ü.Đ.F.S.B.E : Ankara Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü B. : Bab b. : Đbn (Oğul) bk. : Bakınız bsk. : Baskı c. : Cilt C.Ü.Đ.F.D. : Cumhuriyet Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi D.E.Ü.Đ.F.D. : Dokuz Eylül Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi D.V.Y. : Diyanet Vakfı Yayınları D.Đ.A. : Türkiye Diyanet Vakfı Đslam Ansiklopedisi gr. : Gram H.No: : Hadis Numarası Đ.A. : Đslâm Ansiklopedisi (M.E.B.) Krş. : Karşılaştırınız Mad. : Maddesi M.Ü.Đ.F.V.Y. : Marmara Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları Neşr. : Neşreden O.M.Ü.Đ.F. : Ondokuz Mayıs Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Ö. : Ölümü r.a. : Radıyallahü anhü (s.) : Sallallahü Aleyhi Vesellem S.D.Ü.Đ.F.D. : Süleyman Demirel Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi Sh. : Sahife t.y. : Tarih yok trs. : Tarihsiz terc. : Tercüme eden U.Ü.Đ.F.D. : Uludağ Üniversitesi Đlahiyat Fakültesi Dergisi vb. : Ve benzeri vd. : Ve devamı Yay. : Yayınları y.y. : Basım Yeri Yok.
9 1 GĐRĐŞ Refah, mutluluk, çalışmak, yorulmak, sevinç, üzüntü, öfke, şiddet, fakirlik, zenginlik v.s. gibi kavramlar insan ile ilgili kavramlardır. Bir problem varsa, problemin ve çözümünün odak noktasında insan vardır. Đnsanın yaratılış gayesi Allah a kulluk etmektir. Allah yarattığı insandan herhangi bir rızık istemediği gibi ayrıca yarattığına rızkını da vermektedir. 1 Đnsan, halife 2 olarak, yeryüzünü düzenlemek ve imar etmek 3 için yaratılmıştır. Yüce Allah, insanın rahat bir şekilde yaşayabilmesi için yeryüzünü ikametgâh olarak, gökyüzünü de temiz hava, oksijen, yağmur, kardan faydalanması, zararlı maddelerden korunması için yaratmıştır. Đnsan için güzellik ve güzel olma duygusu tercih edilen bir durum olması sebebiyle suret olarak da, ona güzel bir şekil verilmiştir. Đnsan, gıda ile beslenmekte, hayatını devam ettirmektedir. Bundan dolayı kendisine gereken gıdanın, kalorinin sağlanabilmesi için yiyecek ve içeceklerin en güzellerini yaratmıştır. 4 Đnsanın, refah ve huzur içinde yaşayabilmesi, gelir düzeyinin iyi seviyede olmasına bağlıdır. Emrine, karada veya denizde rahat bir şekilde ulaşımını sağlayabileceği vasıtalar, rızıkların en temiz ve en güzelinden verilmiştir. 5 Sadece kendisinden bu nimetler karşılığında yaratanına şükretmesi istenmiştir. 6 Dünyada kendisine verilen bu kadar nimete, rızka karşılık, ayette insanoğlunun Rabbini unutup, nimetlere şükretmeyerek, nankörlük ettiği takdirde gelir düzeyinin düşeceği, kıyamet günü ise kör olarak diriltilecekleri bildirilmiştir Zâriyât Suresi, 51/56 58 Bakara Suresi, 2/30 Rûm Suresi, 30/9 Krş., Mü min Suresi, 40/64 Đsrâ Suresi, 17/70 A raf Suresi, 7/10 Tâhâ Suresi, 20/124
10 Araştırmanın Konusu ve Amacı Yeryüzüne baktığımızda, akıl ve mantık ile düşündüğümüz zaman insanın diğer varlıklara nazaran fiziki yapı, akıl, düşünce, irade, konuşma v.s. gibi hususlarda üstün yaratıldığını, insanın elinde bulunan uçak, gemi, en modern otomobil gibi vasıtalara sahip olduğunu, diğer bütün varlıkları sevk ve idare edip menfaati için kullandığını görmekteyiz. Đnsan elektrikle çalışan, bozulduğu zaman tamir olabilen bir bilgisayar veya duygudan, düşünceden yoksun, sadece emredileni yapmaya ayarlanmış, programlanmış bir robot değildir. Kur an ın deyimiyle yemek yemez, su içmez bir varlık olarak da yaratılmamıştır. 8 Đnsan acıkır, susar, hastalanır, arzular, sever, hoşlanır, nefret eder, tiksinir, ağlar, güler, duygulanır düşünür, bir darbe vurulduğunda veya bir şey batırıldığında acısını hisseder. Acı, tatlı veya bir şey yediği zaman tatlarını hisseder, kızar, tepkisini ortaya koyar. Bunun yanında, yeryüzünde olan şeylerin hepsini insanların istifadesi için yaratan Allah 9, bu rızıklardan yemeyi, içmeyi bununla beraber yeryüzünde fesat çıkarmamayı, kötülük yapmamayı emretmiştir. 10 Sofralarımızda kullandığımız meyve suları, sirkeler, yağlar, tatlılar, bitkilerden ve meyvelerden yapılmakta her insanın damak zevkine uygun yiyecekler hazırlanmaktadır. Günlük hayatımızda kullandığımız mobilyalar, araçlar ve gereçler bu ağaçlardan yapılmaktadır. Yetiştirilen bütün sebzeler ve meyveler, bu meyve ve sebzelerden elde edilen yiyecek ve içecekler, yeraltından çıkarılan madenler, bu madenlerden elde edilen her türlü araç-gereçler, çeşit çeşit ağaçlar ve bu ağaçların işlenmesi sonucu meydana getirilen eserler, kendiliğinden meydana gelmemiştir. Harcanan belirli bir enerji, sarfedilen alın teri, göz nuru ve beyin işçiliği ile belirli bir zaman harcanarak elde edilmiştir. Đnsanın emrine verilen nimetler sadece bununla kalmaz, toprak dışında kalan denizlerde de balıklar, inci ve mercanlar yaratmış olan Allah ın insana gemi yapmasını öğreterek onun denizden de nasip aramasını 11, rızık kazanarak gelir düzeyini artırmasını teşvik etmiştir Enbiya Suresi, 21/8 Bakara Suresi, 2/29 Bakara Suresi, 2/60 Câsiye Suresi, 45/12
11 3 Allah Teâlâ, insanların sütünden, etinden faydalanması, yüklerini taşıması, uzun yollara gidebilmesi, gücünden faydalanması için hayvanlar yaratmıştır. Bu davarları, sahiplerine muti kılmış, emrine vermiştir. 12 Yerleri ve gökleri yaratan Allah insanları ve davarları çifter çifter (erkek ve dişi) olarak yaratmıştır ki bu suretle çoğalıp üresinler. 13 Gelir düzeylerini artırma hususunda birbirlerine destek olsunlar. Görüldüğü gibi yeri, göğü ve içindekileri yaratan Allah, mal ve rızık olarak her şeyi yaratmış, yarattığı rızkı kazanmak, aramak, istemek ve insanların gelir düzeyini yükseltmek için onları teşvik etmiştir. Toplumlar, milletler için de hayat tek bir çizgi gibi çizilmemiştir. Elektriğin doğru akımı şeklinde değil alternatif akımı şeklinde bir hayat tarzı çizilmiştir. Dünyada, çeşitli renklerde insanlar mevcut olduğu gibi, hayvanlar da aynı renklerde, aynı ebatta, hacimde, büyüklükte değildir. Yeryüzündeki topraklar, taşlar, ağaçlar ve bitkiler bile renkleri, sertlikleri farklı farklıdır. Yiyecek ve içeceklerin renkleri, tatları ve hatta kokuları bile farklıdır. 14 Nasıl ki insanlarda renk, boy, kilo, ırk gibi farklılıklar varsa sosyal, kültürel ve gelir düzeyi açısından da farklılıkları mevcuttur. Gelir Düzeyi kavramı günümüzde popülarist, teknolojik olarak gelişen fakat ahlaki yönden gerileyen ve çöken dünyada en çok konuşulan, geçmişte konuşulmuş, gelecekte de konuşulacak olan en önemli gündem maddelerinden birisidir. Toplumları, milletleri, ülkeleri, siyasetçileri, aydınları ilim adamlarını, fikir adamlarını, çiftçisinden, temizlik işçisinden, devlet başkanlarına kadar, en düşük gelir sahibinden, en yüksek gelir sahibi olanlarının ağzından, gündeminden düşmeyen bir konu olan gelir düzeyi kavramının, değişik boyutlarda incelenmeğe ve açıklığa kavuşturulmaya ihtiyacı vardır. Bu araştırmanın amacı da, zenginlik fakirlik bağlamında gelir düzeyi ile ilgili hadisleri ele alıp, incelemek, araştırmak ve açıklığa kavuşturmaktır Yâsin Suresi, 36/71, 72, 73 Şûrâ Suresi, 42/11 Fâtır Suresi, 35/27, 28
12 Araştırmanın Önemi Đslam dini temel inanç ve ibadet esaslarına aykırı olmadığı müddetçe her türlü ilerlemeyi ve gelişmeyi teşvik etmiştir. Özellikle dilenmeyi hor görmüş, ayıplamış tembelliği yasaklamıştır. Müslümanların bayramı olan Cuma günü, namaz vakti geldiğinde bütün işlerin bırakılıp namaza koşulması emredilmiştir. Ancak namazdan sonra da Allah ın nimetlerinden faydalanıp, gelir düzeyinin artırılması için çalışılması istenmiştir. 15 Đster erkek, ister kadın olsun çalıştığımız takdirde, çalıştığımızın karşılığının verileceği, yaptıklarımızın boşa gitmeyeceği, 16 çalışmayana bir şeyin verilmeyeceği ve dolayısıyla gelir düzeyinin istenen noktaya ulaşamayacağı bildirilmiştir. Her insan akıl gücü nispetinde sınırlı da olsa araştırma, geliştirme, düşünme, icat etme gibi bir kabiliyete ve özelliğe sahiptir. Akıl nimetinin önemi, diğer varlıklarla insanın yaşayışı kıyaslandığında daha iyi anlaşılmaktadır. Đnsan, dünya hayatında bile sahip olduğu her şeye verilen bir emek, sarfedilen güç ve akıtılan alın teri karşılığında sahip olmuştur. Devamlı olarak değişen dünya şartlarında dünya milletlerini, ülkelerini, toplumlarını ve bunların geçmişteki tarihlerini incelediğimizde çok büyük farklılıkların, değişikliklerin ve değişiklikleri sağlayan birçok sebeplerin bulunduğu dikkatimizi çekmektedir. Şu hususu da çok iyi anlamak lazımdır ki, gelir düzeyinin en düşük olduğu, teknolojik imkanlardan faydalanamayan aç, yoksul insanların bulunduğu toplumların Đslam toplumları olduğu, batılı devletler tarafından devamlı olarak propagandası yapılarak dayatılmaktadır. Oysaki Yahudi ve Hıristiyan milletlerin toplumlarında da gelir düzeyi düşük olan, teknolojik olarak gelişememiş, çağa ayak uyduramamış toplumlar da mevcuttur. Öyleyse gelir düzeyinin düşük oluşunu, gelişmemişliği, teknolojik çağın gerisinde oluşu, Müslüman olan toplumlarla sınırlandırmak doğru değildir. Müslüman toplumların geri kalmışlığının sebebi olarak Đslam dinini görmek çok yanlış olur Cuma Suresi, 62/10 Âl-i Đmran Suresi, 3/195
13 5 Bundan dolayıdır ki insanın, dünyada Allah a karşı sorumluluklarını rahatlık ve huzur içinde yerine getirebilmesi için, gelir düzeyinin iyi bir seviyede olması gerekir. Bunun için de Allah ın yarattığı nimetleri elde etmek, kazanmak gayesi ile zamanını, sağlığını, gençliğini iyi kullanıp çalışması icap eder. Buna göre gelir düzeyi ile ilgili araştırmanın önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Böylece araştırmanın içerisinde gelir düzeyi ile ilgili çeşitli problemler, Allah ın Rasûlü, Kur an ın tebliğcisi ve uygulayıcısı, temel kaynaklarımızdan ikincisi olan Peygamberimiz Hz. Muhammed in (s.) hadisleri ışığında açıklanmaya çalışılacaktır Araştırmanın Đçeriği Araştırma bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın amacı, önemi, içeriği açıklanmıştır. Birinci bölümde, araştırma ile ilgili kavramlar üzerinde detaylı bir şekilde durulmuştur. Özellikle gelir düzeyi kavramı, son yüzyılımızın bir problemi olması sebebiyle, iktisat teoristyenlerinin konu ile ilgili teorilerine yer verilmiştir. Bunlardan Sosyalist ekonomik sistem ile kapitalist ekonomik sistem incelenmiştir. Bunun yanında, Đslam hukukçularının gelir düzeyi kavramına karşı bakış açıları, gelir düzeyini doğrudan ilgilendiren kavramlar ve gelir düzeyini dolaylı olarak ilgilendiren kavramlar açıklanmıştır ve gelir düzeyi değerlendirilmiştir. Đkinci bölümde, hadislerde gelir düzeyine geçmeden önce, kutsal kitabımız Kur an-ı Kerim de insanın dünya ve ahiret dengesini sağlayabilme yolları ve gelir düzeyi kavramı incelenmiştir. Daha sonra temel çalışma konumuz olan hadisler tespit edilmiş, gelir düzeyinin artmasını teşvik eden hadisler ele alınmıştır. Gelir düzeyinin artması sebebiyle herhangi bir zararın meydana gelip gelmeyeceği, hadislerin gerçekten gelir düzeyinin düşük olmasını teşvik mi ettiği yoksa gelir düzeyinin yüksek olduğu durumlarda veya düşük olduğu durumlarda bizlere ne yapmamız gerektiği konusunda yol mu gösterdiği gibi problemler araştırılıp incelenmiştir. Gelir düzeyi yüksek olanların yapması gereken yükümlülükler ve gelir düzeyi düşük olanların yapma-
14 6 sı gereken yükümlülükler açıklanmıştır. Gelir düzeyinin düşük olması halinde meydana gelebilecek yararlar ve zararlar açıklanmıştır. Đslam ın ilk döneminde gelir düzeyi ve iktisadi hayatın yapısı, Sahabe içerisinde gelir düzeyi düşük olanlar ve yüksek olanların bir kısmı belirtilerek, her iki durumda da içinde bulundukları hali nasıl değerlendirdikleri detaylı bir şekilde incelenmiş ve fakirlik ve zenginlikle ilgili bazı ahlaki hadisler açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, gelir düzeyinin kişi ve toplum üzerinde bırakmış olduğu etki bireysel ve sosyal açıdan ele alınmıştır. Siyasi yapı açısından kişilerin ve toplumun gelir düzeyinin olumlu yönde düzeltilmesi için neler yapıldığını veya nelerin yapılabileceği, gelir düzeyini artırmaya çalışırken bu çalışmadaki niyetin önemli yeri ayetler ve hadisler ışığında araştırılarak değerlendirilmiştir.
15 7 BĐRĐ CĐ BÖLÜM KAVRAMSAL ÇERÇEVE
16 Gelir Düzeyi Gelir Düzeyi kavramı, yakın zamanlara kadar kullanılmamış olup sonradan, batının iktisadi, ekonomik gelişmesine bağımlılığımıza paralel olarak dilimize, kültürümüze, ekonomik kavramlarımıza girmiş ve kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca, gelir, gelir dağılımı, milli gelir, ekonomik refah düzeyi, sosyal denge, sosyal refah, kişi başına düşen gelir gibi birbirine yakın ve birbirinin tamamlayıcısı kavramlar olarak anılmaktadır. Đslam dininde ekonomik gelir düzeyi düşük olanlara fakir, yoksul, miskin, ekonomik refah düzeyi yüksek olanlara ise zengin, varlıklı, gani gibi isimler kullanılmaktadır. Bundan dolayı araştırmamızda fakir, yoksul, miskin, zengin, varlıklı, gani kavramları ile gelir düzeyi ve hayat standardı deyimleri birlikte açıklanmaya çalışılacaktır. Dolayısıyla konu daha iyi açıklanmış ve anlaşılmış olacaktır Günümüz Đktisat Đlminde Gelir Düzeyi Günümüz iktisat ilmine göre gelir düzeyi kavramını iyi anlamak ve iyi tahlil etmek için bu kavram ile ilgili, mana olarak tamamlayıcı kavramları açıklamak gerekir. Çünkü bireylerin, ailelerin gelir düzeylerinin belirlenebilmesi, gelir dağılımının belirlenmesine, bu da fonksiyonel gelir dağılımının gerçekleşmesine bağlıdır. Bireylerin, ailelerin gelir düzeylerinin bilinmesi, gelir dağılımının belirlenmesine bağlı olduğu için, ülkedeki gelirlerle ilgili verilerin sağlıklı bir şekilde toplanması zorunludur. 17 Đktisat- Ekonomi (economics): Bir sosyal bilim dalıdır. Belirli gelir düzeyine sahip olan insanların sınırlı kaynaklarla en iyi nasıl tatmin edileceğini inceler. Mikro (küçük) ekonomi, Makro (büyük) ekonomi olarak ikiye ayrılır. Benzetme yapılacak olursa, makroekonomi bir ormanın, mikroekonomi ise ormanın içindeki 17 Necat Berberoğlu, Makro Ekonomi Teorisi (Makro Ekonomik Analiz), Anadolu Ünv. Yay., Eskişehir, trs., s., 173
17 9 ağaçların incelenmesi demektir. Dolayısı ile insanların, ailelerin gelirlerini, gelir düzeylerini mikroekonomi bilim dalı inceler. 18 Gelir (income): (Gelmekten gel-i-r). Bir kimseye ve topluluğa belli zamanlarda gelen para; iktisadi manada ise; Bir sermaye veya bir faaliyetin ürünü; cari fiyatlarla milli gelir yurt içi gelirin, mal ve hizmet miktarının üretildiği yılların fiyatı ile çarpımından elde edilen gelir. Dar gelirli (gelir düzeyi düşük, fakir, yoksul), gelir dağılımından payına düşen tutar az olan ve bu yüzden tüketim harcamalarında belli bir düzeyin üstüne çıkamayan kişi, anlamında kullanılır. 19 Ekonomide gelir, üretim faaliyetlerine katılan faktörlerin, elde edilen hâsıladan payları ifade eder. Bu bölüşümde emeğin payına ücret, sermayenin payına faiz, doğal kaynakların payına rant, teşebbüsün payına kâr adı verilir. 20 Hâsıladan faktörlere düşen bu paylar, faktör sahiplerinin gelirini oluşturur. 21 Milli Gelir: Milli geliri anlayabilmek ve hesaplayabilmek için iki temel kavramı bilmek gerekir. Bunlar, gayri safi yurtiçi hâsıla (GSYĐH), gayri safi milli hâsıladır (GSMH). Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYĐH) (gros domestic product=gdp): Belirli bir zaman içinde bir ülkede üretilen nihai mal ve hizmetlerin piyasa değeridir. Belirli bir zaman dilimi için genellikle bir yıl ölçü alınır. Nihai mal ve hizmetler ise, üretilen toplam mal ve hizmetlerden kullanılan ara mallar çıktıktan sonra geriye kalan değerdir. Doğrudan tüketime yöneliktir. Örnek olarak, bakkalda satılan ekmek nihai bir maldır. Milli gelirin hesaplanmasında ekmeğin değeri hesaba katılır. Ekmeğin oluşundan tüketim haline gelinceye kadar yapılan her türlü emek, iş, hizmet hesaba katılmaz. Eğer bunlar da katılacak olursa işin içinden çıkılamaz Tümay Ertek, Temel Ekonomi, Beta Basım Yayın Dağıtım, 1. Baskı, Đstanbul, 2006, s. 205; Erhan Arda, Ekonomi El Sözlüğü, Beta Basım Yayın, 2. Baskı, Đstanbul, 2008, s. 248 Meydan Larousse, Gelir maddesi, 7, 46; Arda, age, 202 Ertek, a.g.e, 196; Arda, age, 202; < ( ) Arda, age, 202 Ertek, age, 213,214; bk. Tezer Öcal, Ertan Oktay, Tuba Ongun, Mehmet Tomambay, Turgut Gümüş, Ansiklopedik Ekonomi Sözlüğü, Verso Yayıncılık, Ankara, 1989, s.103
18 10 Gayri Safi Milli Hâsıla (GSMH) (gros national protuct=g P): Bir ülkenin yurt dışında çalışan vatandaşlarının ülkeye gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYĐH ya eklenip, ülkede çalışan yabancıların kendi ülkelerine gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYĐH dan çıkarılması ile elde edilen değerdir. 23 Gelir Dağılımı (income distribution): Genel anlamıyla, bir ekonomide elde edilen tüm gelirlerin bireyler, üretim faktörleri, sektörler vs. gibi birimler arasında bölüşülmesi olayıdır. Elde edilen gelirin, bireyler, aileler arasında dağıtılmasına kişisel gelir dağılımı, üretim faktörleri arasındaki bölüşümüne de fonksiyonel gelir dağılımı denir. 24 Kişisel gelir dağılımındaki ekonomik birimler genellikle bireyler ve ailelerdir. Bir toplumdaki bireylere düşen gelirlerin incelenmesiyle hem o toplumdaki refahın nasıl paylaşıldığı hem de toplum içerisindeki gruplar arasındaki gelir dağılımı farklılıklarını yani gelir düzeylerini ortaya koymaktadır. Kişisel gelir dağılımında, gelirin kaynağı önemli değildir. Kişilerin eline geçen toplam gelir önemlidir. Çünkü kişilerin gelir dağılımından elde ettiği paya göre gelir düzeyleri artacak ve sosyal bir refah düzeyine kavuşmuş olacaktır. Günümüzde kişisel gelir dağılımı, sosyal ve ekonomik açıdan önemli olduğundan incelenmesi zorunludur. Çünkü bir toplumdaki çeşitli gelir düzeyindeki kişiler bu şekilde gruplandırılarak, kişiler ve aileler arasındaki gelir farklılıkları böylece ortaya çıkarılabilir. 25 Dolayısı ile ülke gelirinin kişiler veya aileler arasındaki dağılımına kişisel gelir dağılımı denir. Kişilerin, ailelerin gelir düzeylerini bilmek için kişisel gelir dağılımından elde ettiği payı ölçmek, değerlendirmek gerekir. Bu ölçme ve değerlendirme çeşitli şekillerde yapılabilir. Günümüz iktisat ilminde bu gelir dağılımındaki farklılıkları ölçmek, değerlendirmek için Lorenz eğrisi (Teorisi) kullanılır. Hane halkı en düşük gelir düzeyinden en yüksek gelir düzeyine doğru sıralanır. Örnek olarak, Hane halkı beş eşit sayıya bölünür ve her grubun ülke gelirinden elde ettiği pay belirlenir Ertek, age, 218 Berberoğlu, age, ; Arda, age, 203 Berberoğlu, age, 172 Berberoğlu, age, 174; Ertek, a.g.e, 198
19 11 Fonksiyonel gelir dağılımındaki farklılıkları ölçmek için de şu teoriler kullanılır. 1. Ricardo nun Gelir Dağılımı Teorisi, 2. Marx ın Gelir Dağılımı Teorisi, 3. Neo-Klasik Gelir Dağılımı Teorisi, 4. Keynesyen Gelir Dağılımı Teorisi. 27 Gelir Vergisi: Gerçek kişilerin genellikle bir yıl gibi belirli bir dönem içerisinde elde ettikleri net gelirlerden alınan vergidir. Bu vergi alınırken, yükümlünün kişisel veya ailesel pozisyonu yani gelir düzeyleri göz önüne alınır. 28 Fakirlik: Đki farklı biçimde tanımlanır. Birinci yaklaşımda belirli büyüklükteki bir ailenin (mesela 3 kişilik bir ailenin) beslenme, giyinme, barınma ve eğitim gibi temel ihtiyaçlarını minimum düzeyde karşılamak için sahip olması gereken gelir düzeyinden hareket edilir. Bu yaklaşıma göre, belirli büyüklükteki bir ailenin (beslenme, barınma ve eğitim gibi) temel ihtiyaçlarını minimum düzeyde karşılamak için gerekli gelire sahip olmaması durumuna mutlak fakirlik (absolute poverty) denir. Đkinci yaklaşıma göre ise, fakirliğin nispi bir durum olduğu, temel ihtiyaçlarını minimum düzeyde karşılayan, fakat etrafındaki diğer kişilerden ortalama olarak, mesela yüzde yirmi daha az gelir elde eden bir kişinin de kendini fakir olarak değerlendirebileceği hususundan hareket edilir. Bu yaklaşıma göre toplumdaki ortalama gelirden belirli bir oranda daha az gelir elde edenlerin durumu nisbi fakirlik (relative poverty) diye nitelendirilir. Örneğin x ülkesinde ortalama gelir 20 milyar ise, ortalama gelirden yüzde yirmi beş daha az gelir elde edenlerin- gelirleri 15 milyardan düşük olanların durumuna fakirlik- nisbi fakirlik denir. Önceki yaklaşımda olduğu gibi bu alternatif yaklaşımda da fakirlerin nüfusa oranına, fakirlik haddi (poverty rate) denir. 29 Mutlak fakirlikte fakirliğin çizgisi iki farklı yöntemle hesaplanır. Bunlardan birincisi, sadece minimum gıda harcaması maliyetini esas alır. Bunun için kişinin yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan minimum kalori ihtiyacı hesaplanır. Daha sonra bu kalori ihtiyacını sağlayacak gıda harcaması maliyeti çıkarılır. Đkinci yöntem, bireyin sadece minimum gıda harcaması değil onun yanında diğer temel ihtiyaçlarını Beberoğlu, age, Erdal M. Ünsal, Mikro Đktisat, Genişletilmiş 6. Baskı, Đmaj Yay., Ankara, 2005, s.608
20 12 (giyinme, barınma, ısınma gibi) da dikkate alır. Dolayısıyla, birinci yönteme göre ikinci yöntem daha yüksek bir yoksulluk çizgisi tanımlar. Fakirlik çizgisinin kalori ihtiyacından hareketle hesaplanması tahmin edileceği gibi birçok güçlüğü de beraberinde getirmektedir. Çünkü bireyin kalori ihtiyacı, yaşına, cinsiyetine ve yaptığı işe göre farklılıklar gösterir. Bu nedenle, minimum kalori ihtiyacını belirlemek, özünde belirsizlik taşıyan bir süreçtir. Mutlak fakirliğin belirlenmesinde, bireyin günlük kalori ihtiyacından yola çıkarak veri, bir hane halkı büyüklüğü ile en düşük düzeyde tüketilecek malların miktarları belirlenir. Mutlak fakirliğin belirlenmesinde mal ve hizmetlerin yanı sıra bu mal ve hizmetlerin fiyatları da önemlidir. Her hane halkı büyüklüğü için, bu miktar ve fiyatlar üzerinden minimum maliyetler (fakirlik çizgileri) hesaplanır. Hane halkının gelir düzeyi, hesaplanan bu fakirlik çizgisi ile karşılaştırılarak hane halkının fakir sınıfına girip girmediğine karar verilir. Dünya Bankası tarafından 1990 yılında yapılan bir çalışmada, günlük geliri, bir insanın hayatta kalabilmesi için gerekli minimum kalori miktarı olan 2400 k/cal besini almaya yetmeyen kişiler gelir düzeyi düşük olduğu için mutlak fakir olarak tanımlanmıştır. Mutlak fakirlik sınırı, ortalama bir hesaplama ile azgelişmiş ülkeler için kişi başına günde 1 dolar olarak kabul edilirken, Latin Amerika ve Karayipler için bu sınır 2 dolar, Türkiye ve bazı Doğu Avrupa ülkeleri için 4 dolar, gelişmiş sanayi ülkeleri için 14,40 dolar olarak belirlenmiştir. 30 Hayat Standardı (living standard): Gıda, giyim, konut, sağlık, eğitim, v.b. zorunlu olan ihtiyaçları karşılayacak mal ve hizmetlerin tüketilen kalitesi ve miktarı, yaşam düzeyini belirler. Bu bir standart olarak alınıp değerlendirilir. 31 Asgari Ücret (minimum wage): Đşçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu Muhteşem Kaynak, Kalkınma iktisadı, Gazi Kitapevi, 2. Baskı, Ankara, 2007, s Arda, age, 222
Üç boyut üzerinden hesaplanmaktadır:
1 Ülkelerin gelişme aşamalarında aldıkları yol, İnsani gelişme endeksleri tarafından açıklanır. İnsani gelişme endeksleri 1990 yılından itibaren UNDP tarafından hazırlanmaya başlanmıştır. Üç boyut üzerinden
Detaylıİktisat Nedir? En genel haliyle İktisat bir tercihler bilimidir.
Giriş ve Kavramlar İktisat Nedir? İktisat insan davranışlarının iktisadi yönünü inceler En genel haliyle İktisat bir tercihler bilimidir. İktisat esas olarak insanın mal ve hizmetlerin üretim, değişim
Detaylıdinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com
Memduh ÇELMELİ ZEKAT SADAKA: AYET-İ KERİMELER «Namazı kılın, zekâtı verin, önceden kendiniz için yaptığınız her iyiliği Allah katında bulacaksınız. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızı görür.» (Bakara,
Detaylıİkinci Öğretim. Küreselleşme ve Yoksulluk
İkinci Öğretim Küreselleşme ve Yoksulluk Küreselleşme, özellikle 1980 li yılların sonları ve 1990 lı yılların başlarından itibaren dünyada yaygın olarak kullanılan çok boyutlu bir kavramdır. Küreselleşmenin
DetaylıBir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine
Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine nominal gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) denir. Sadece ekmek
DetaylıZEKÂT IN KELİME OLARAK; ARTMA ÇOĞALMA ARINMA BEREKET Bu anlamlara gelmektedir.
ZEKÂT IN KELİME OLARAK; ARTMA ÇOĞALMA ARINMA BEREKET Bu anlamlara gelmektedir. Zekât Terim Olarak İse; Dinen zengin sayılan Müslümanların yılda bir kez malının ya da parasının belli bir miktarını Allah
DetaylıDoç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR
Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR Nominal Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai malların ve hizmetlerin, üretildikleri yılın piyasa fiyatları üzerinden değerine
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. 1.DERS Şubat 2013
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1.DERS Şubat 2013 DERS PLANI 1. hafta Ders planının gözden geçirilmesi, Türkiye nin dünyadaki yeri bazı
DetaylıICERIK. Salih amel nedir? Salih amelin önemi Zekat nedir? Zekat kimlere farzdır? Zekat kimlere verilir? Sonuc Kaynaklar
ICERIK Salih amel nedir? Salih amelin önemi Zekat nedir? Zekat kimlere farzdır? Zekat kimlere verilir? Sonuc Kaynaklar Salih amel nedir? Salih: dogru yolda olan, fesat icinde olmayan, faydalı ve yarayışlı
Detaylı1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir.
İBADET 1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir. 2 İslam ın şartı kaçtır? İslam ın şartı beştir.
Detaylıİnsanı Diğer Canlılardan Ayıran Özellikler
İnsanı Diğer Canlılardan Ayıran Özellikler Hani, Rabbin meleklere, Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım demişti. Onlar, Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamd
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ekonomik düzen nedir? Ekonomik düzen, toplumların çeşitli gereksinimlerini karşılamak üzere yaptıkları
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...
DetaylıAvrupa İslam Üniversitesi İSLAM ARAŞTIRMALARI. Journal of Islamic Research البحوث االسالمية
Avrupa İslam Üniversitesi İSLAM ARAŞTIRMALARI Journal of Islamic Research البحوث االسالمية Yıl 3 Sayı 1 Mayıs 2010 .. / Özet: Hadislerin anlaşılmasında aklın putlaştırılması Batıyla geniş bir etkileşim
Detaylı1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar
1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar İÇİNDEKİLER KUR AN NEDİR? KUR AN-IN AMACI? İNANÇ NEDİR İBADET NEDİR AHLAK NEDİR KISSALAR AYETLER KUR AN NEDİR? Kur an-ı Hakîm, alemlerin Rabbi olan Allah ın kelamıdır.
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KELAM VE İSLAM MEZHEPLERİ ILH
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS KELAM VE İSLAM MEZHEPLERİ ILH 210 4 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin
DetaylıEkonomi II. 14.Bölüm:Milli Gelir. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi II 14.Bölüm:Milli Gelir Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 14.1.Milli Gelir İle İlgili İki Temel Kavram
DetaylıOrucun Manevi Hayatımıza Katkıları
Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları Kur ân-ı Kerim de Oruç Ey müminler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de sayılı günler içinde Oruç tutmanız farz kılındı. Umulur ki, bu sayede, takva mertebesine
DetaylıONBĠRĠNCĠ BÖLÜM BÜYÜME, KALKINMA VE YOKSULLUKLA MÜCADELE
ONBĠRĠNCĠ BÖLÜM BÜYÜME, KALKINMA VE YOKSULLUKLA MÜCADELE Bu ünite tamamlandığında; Büyümenin kaynaklarının neler olduğunu belirtebileceğiz Büyüme teorilerini açıklayabileceğiz Hızlı büyüme için nelerin
DetaylıEkonomi II. 24.Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma. Doç.Dr.Tufan BAL
Ekonomi II 24.Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 24.Ekonomik Büyüme ve Kalkınma
DetaylıMAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ. Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir.
68 MAKROİKTİSAT BÖLÜM 1: MAKROEKONOMİYE GENEL BİR BAKIŞ Mikro kelimesi küçük, Makro kelimesi ise büyük anlamına gelmektedir. Mikroiktisat küçük ekonomik birimler (hanehalkı, firmalar ve piyasalar) ile
DetaylıDers içeriği (11. Hafta)
11. Milli Gelir 11.1. Gayri Safi Milli Hasıla 11.2. Gayri safi Yurtiçi Hasıla 11.3. Safi Milli Hasıla 11.4. Milli Gelir 11.5. Nominal ve Reel Milli Gelir 11.6. Şahsi Gelir ve Kullanılabilir Gelir Ders
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HUKUK DOKTORİNLERİ VE İSLAM HUKUKU
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS HUKUK DOKTORİNLERİ VE İSLAM HUKUKU İLH322 6 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Türkçe Lisans Dersin Türü Yüz Yüze
DetaylıYoksulluk Sınırı Nasıl Hesaplanır?
B i r l i k t e Ö ğ r e n e l i m Yoksulluk Sınırı Nasıl Hesaplanır? Mahmut S. YARDIM 1 Yoksulluğun çok boyutlu bir olgu olması, tanımlanmasında ve ölçülmesinde farklı yaklaşımların kullanılmasına yol
Detaylıkaza, hükmetmek, Terim anlamı ise kaza, yaratılması demektir.
ÖRNEKLER DERS: DİN KÜLTÜRÜ VE AHL. BİLGİSİ ÜNİTE: 1. ÜNİTE (KADER İNANCI) KONU: KAZA VE KADER İNANCI KADER: Kelime olarak KAZA: Kelime olarak kader; bir şeye gücü kaza, hükmetmek, - Su 100 yetmek, biçimlendirmek,
DetaylıDersin Kaynakları. Ġktisat I. Ekonomi... Kıtlık...
1 Dersin Kaynakları Ġktisat I Doç.Dr. Erdal GÜMÜġ Herhangi bir İktisada Giriş ya da İktisat I ya da Ekonomi Bilimine Giriş ya da Ekonominin Temelleri adlı ders kitabı Bazı öneriler Besim Üstünel Ekonominin
DetaylıEğitim Programları ANA HATLARIYLA İSLAM DİNİ
Eğitim Programları ANA HATLARIYLA İSLAM DİNİ Giriş Ana hatlarıyla İslam dini programı, temel sayılan programlardan sonra daha ileri düzeylere yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu programı takip edecek ders
Detaylıİktisada Giriş I. 17 Ekim 2016 II. Hafta
İktisada Giriş I 17 Ekim 2016 II. Hafta Ekonomilerdeki Temel Sorunlar İktisat Biliminin ortaya çıkış nedeni kıtlıkla savaştır. Tam kullanım sorunu: Tam istihdam Eksik İstihdam Etkin kullanım sorunu: Hangi
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
DetaylıİLİ : GENEL TARİH : 29.01.2016. Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü
İLİ : GENEL TARİH : 29.01.2016 EN GÜZEL İSİMLER O NUNDUR Aziz Müminler! Okuduğum âyet-i kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor: O, yaratan, yoktan var eden, şekil veren Allah tır. Güzel isimler O nundur.
Detaylıdinkulturuahlakbilgisi.com KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com
KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ KURBAN: AYET ve HADİSLER Biz, her ümmet için Allah ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerlerine onun adını anarak kurban kesmeyi meşru kıldık. İlahınız,
DetaylıEkonomi II. 13.Bölüm:Makroekonomiye Genel Bir Bakış Doç.Dr.Tufan BAL
Ekonomi II 13.Bölüm:Makroekonomiye Genel Bir Bakış Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 13.1.Makroekonomi Nedir?
DetaylıGENEL EKONOMİ DERS NOTLARI
GENEL EKONOMİ DERS NOTLARI 1. BÖLÜM Öğr. Gör. Hakan ERYÜZLÜ İktisadın cevap bulmaya çalıştığı temel amaçlarını aşağıdaki sorular ile özetleyebiliriz; Hangi mallar/hizmetler ne miktarda üretilmelidir? Hangi
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : TÜRK DİLİ I Ders No : 00700400 : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi Ön Koşul
DetaylıSabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)
Zikir, hatırlayıp yâd etmek demektir. İbâdet olan zikir de Yüce Allah ı çok hatırlamaktan ibârettir. Kul, Rabbini diliyle, kalbiyle ve bedeniyle hatırlar ve zikreder. Diliyle Kur ân-ı Kerim okur, duâ eder,
DetaylıSoru: Kimlerin fitre vermesi gerekir? Hangi ürünlerden verilebilir?
Fitre/Fıtra Fıtrayı kimler verir Soru: Kimlerin fitre vermesi gerekir? Hangi ürünlerden verilebilir? İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın
DetaylıZAFER TALHA ÇİMEN 8/E - 1453
ÖZEL EGE LİSESİ (ORTAOKULU) DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ KAZA VE KADER (Allah, herkesin ne yapacağını bilip yazdığına göre, insanların hayır işlemesinin bir anlamı var mı? İslam da İnsanın İradeli Fiilleri
DetaylıİKTİSADA GİRİŞ - 1. Ünite 4: Tüketici ve Üretici Tercihlerinin Temelleri.
Giriş Temel ekonomik birimler olan tüketici ve üretici için benzer kavram ve kurallar kullanılır. Tüketici için fayda ve fiyat kavramları önemli iken üretici için hasıla kâr ve maliyet kavramları önemlidir.
DetaylıGiriş İktisat Politikası. İktisat Politikası. Bilgin Bari. 28.Eylül.2015
28.Eylül.2015 1 Giriş Temel Kavramlar Politika Etkilerinin Analizi 2 nın Yürütülmesi Tanımlar Giriş Temel Kavramlar Politika Etkilerinin Analizi İktisat kıt kaynakların etkin dağılımı üzerine çalışır.
DetaylıİÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2.
İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vi GENEL EKONOMİ 1. Ekonominin Tanımı ve Kapsamı... 1 1.1. Ekonomide Kıtlık ve Tercih... 1 1.2. Ekonominin Tanımı... 3 1.3. Ekonomi Biliminde Yöntem... 4 1.4.
Detaylı5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım.
TEMEL DİNİ BİLGİLER 1 Rabbin kim? Rabbim Allah. 2 Dinin ne? Dinim İslam. 3 Kitabın ne? Kitabım Kur ân-ı Kerim. 4 Kimin kulusun? Allah ın kuluyum. 5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu
DetaylıMAKROEKONOMİ - 2. HAFTA
MAKROEKONOMİ - 2. HAFTA Ekonomik Faaliyetlerin Döngüsü Mal ve Hizmetler C HANEHALKLARI Tüketim Harcamaları Faktör Ödemeleri B A FİRMALAR Üretim Faktörleri GSYH ÖLÇME YÖNTEMLERI Üretim Yöntemi: Firmaların
DetaylıEkonomi Nedir? Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından. faydalanılmıştır.
Ekonomi Nedir? Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Ekonomi(=İktisat)Nedir? İktisat; Arapça kökenli bir kelimedir.
DetaylıDolaysız ölçme. Dolaylı ölçme. Toplam üretim yaklaşımı. Toplam harcama yaklaşımı Toplam gelir yaklaşımı
Dolaysız ölçme Toplam üretim yaklaşımı Dolaylı ölçme Toplam harcama yaklaşımı Toplam gelir yaklaşımı DOLAYSIZ ÖLÇME: Toplam Üretim Yaklaşımı Bir ülkenin sınırları içinde belirli bir yılda üretilen nihai
DetaylıÖNCESİNDE BİZ SORDUK Editör Yayınevi LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Yeni Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55
Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55 8 Ey insanlar! Rabbiniz birdir, atanız (Âdem) da birdir. Hepiniz Âdem densiniz, Âdem ise topraktan yaratılmıştır. Allah katında en değerli olanınız, O na karşı gelmekten
Detaylı(09-11 Mayıs 2016, Ankara) Kıymetli İslam İşbirliği Teşkilatı Üye Ülkeleri Temsilcileri, Değerli Katılımcılar,
SESRİC-GED İslam İşbirliği Teşkilatı Üye Ülkeleri Mesleki Eğitimin Modernizasyonu Projesi Hazırlama Amacı ile Yapılacak Çalıştay da Sayın Bakanımızın yapacağı konuşma (09-11 Mayıs 2016, Ankara) Kıymetli
DetaylıDua Dua, insan ile Allah arasında iletişim kurma yollarından biridir. İnsan, dua ederken Allah ın kendisini işittiğinin bilincindedir. İnsan dua ile dileklerini aracısız olarak Allah a iletmekte ondan
DetaylıÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2 Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3 Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4 Aile ve Toplumsal Gruplar ÜNİTE:5 1 Küreselleşme ve Ekonomi
DetaylıKur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri
Kur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri 1 ) İlahi kitapların sonuncusudur. 2 ) Allah tarafından koruma altına alınan değişikliğe uğramayan tek ilahi kitaptır. 3 ) Diğer ilahi
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT Piyasa Dengesi YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN SAY 203 MİKRO İKTİSAT - YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 PİYASA DENGESİ Bu bölümde piyasa kavramı, piyasa türleri ve piyasa mekanizmasının işleyişi
DetaylıGSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) GSYH (Gayri Safi Yutiçi Hasıla) GSMH = GSYH ± NDAFG
GSMH (Gayri Safi Milli Hasıla) GSYH (Gayri Safi Yutiçi Hasıla) GSMH = GSYH ± NDAFG 2 = Çifte hesaplama sorunu NİHAÎ mal ve hizmetlerin fiyatlarının toplamı. Hammadde, ara ve yatırım mallarının fiyatları
DetaylıİKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER Önsöz BİRİNCİ BÖLÜM İKTİSAT BİLİMİ VE İKTİSATTAKİ TEMEL KAVRAMLAR 1.1.İktisat Bilimi 1.2.İktisadi Kavramlar 1.2.1.İhtiyaçlar 1.2.2.Mal ve Hizmetler 1.2.3.Üretim 1.2.4.Fayda, Değer ve Fiyat
DetaylıÜnite 3. Ana Ekonomik Sorunlar Ve Ekonomik Düzen. Büro Yönetimleri Ve Yönetim Asistanlığı Önlisans Programaı EKONOMİ. Ögr. Öğr.
Ana Ekonomik Sorunlar Ve Ekonomik Düzen Ünite 3 Büro Yönetimleri Ve Yönetim Asistanlığı Önlisans Programaı EKONOMİ Ögr. Öğr. Sinan EMİRZEOĞLU 1 Ünite 3 EKONOMI Ögr. Öğr. Sinan EMİRZEOĞLU İçindekiler 3.1.
Detaylıİşletmenin temel özellikleri
5. Hafta İşletmenin Tanımı İşletme, üretim faktörlerini planlı ve sistematik bir biçimde bir araya getirerek mal ya da hizmet üretmek amacı güden üretim birimine denir. İşletmelerin temel özellikleri ve
DetaylıKonu Başlığı: Türk Vergi Sistemindeki Vergilerin Ekonomik Kaynağına Göre Tasnifi
GENEL VERGİ TEORİSİ IV Konu Başlığı: Türk Vergi Sistemindeki Vergilerin Ekonomik Kaynağına Göre Tasnifi Kavramlar: Gelirden Alınan Vergiler, Servetten Alınan Vergiler, Harcamalardan Alınan Vergiler Kavramlara
DetaylıMakro İktisat II Örnek Sorular. 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120
Makro İktisat II Örnek Sorular 1. Tüketim fonksiyonu ise otonom vergi çarpanı nedir? (718 78) 2. GSYİH=120 Tüketim harcamaları = 85 İhracat = 6 İthalat = 4 Hükümet harcamaları = 14 Dolaylı vergiler = 12
DetaylıKURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ
KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ Kur an-ı Kerim : Allah tarafından vahiy meleği Cebrail aracılığıyla, son Peygamber Hz. Muhammed e indirilen ilahi bir mesajdır. Kur an kelime olarak okumak, toplamak, bir araya
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS FIKIH I İLH
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS FIKIH I İLH 307 5 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu Dersin Koordinatörü
DetaylıMİLLİ GELİR VE MARJİNAL TÜKETİM EĞİLİMİ
MİLLİ GELİR VE MARJİNAL TÜKETİM EĞİLİMİ Bu çalışmayı yapmamızın amacı; marjinal tüketim eğilimi ve milli gelir arasında bir ilişkinin olup olmadığını göstermektir. Gelişmiş olan ülkelerde kişi başına düşen
DetaylıHatta Kant'ın felsefesinin ismine "asif philosopy/mış gibi felsefe" deniyor. Genel ahlak kuralları yok ancak onlar var"mış gibi" hareket edeceksin.
Diğer yazımızda belirttiğimiz gibi İmmaunel Kant ahlak delili ile Allah'a ulaşmak değil bilakis O'ndan uzaklaşmak istiyor. Ne yazık ki birçok felsefeci ve hatta ilahiyatçı Allah'ın varlığının delilleri
Detaylı1.Birlik ilkesi: İslam inancına göre bütün varlıklar, bir olan Allah tarafından yaratılmıştır.
İnsanın toplumsal bir varlık olarak başkaları ile iyi ilişkiler kurabilmesi, birlik, barış ve huzur içinde yaşayabilmesi için birtakım kurallara uymak zorundadır. Kur an bununla ilgili ne gibi ilkeler
DetaylıFakat bazı şeyleri yeyip içmek, insanlara zararlı, hikmet ve ihtiyaca aykırı olduğu için İslam dininde haramdır.
Eşyada yenip içilme bakımından asıl olan mubah olmaktır. Bütün eşya, aslında insanların yararlanmaları için yaratılmıştır. Onun için aslında temiz olan, akla ve sağlığa zararlı olmayan bir kısım hayvan
DetaylıFIKIH KÖŞESİ YAZILARI Zekât ve Fitre Müslümanlar zekât ve fitrelerini şahıslardan ziyade kuruluşa verebilir mi? Zekât ve Fitre ibadetleri, sosyal
FIKIH KÖŞESİ YAZILARI Zekât ve Fitre Müslümanlar zekât ve fitrelerini şahıslardan ziyade kuruluşa verebilir mi? Zekât ve Fitre ibadetleri, sosyal dayanışma ve İslamî değerlerin mali olarak desteklenmesi
DetaylıEkonominin Kapsamı. ve Yöntemi PART I INTRODUCTION TO ECONOMICS. Prepared by: Fernando & Yvonn Quijano
PART I INTRODUCTION TO ECONOMICS Ekonominin Kapsamı 1 ve Yöntemi Prepared by: Fernando & Yvonn Quijano 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Principles of Economics 9e by Case, Fair
DetaylıİRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN
İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGIN SETA Abdullah YEGİN İstanbul
DetaylıSAY 203 MİKRO İKTİSAT
SAY 203 MİKRO İKTİSAT YRD. DOÇ. DR. EMRE ATILGAN 1 Ders Planı Kıtlık, Tercih ve Piyasa Sistemi Arz Talep Analizi Tüketici Dengesi Üretici Dengesi Maliyet Teorisi Piyasalar Tam Rekabet Piyasası Tekel Piyasası
DetaylıMEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ
Medya Ekonomisi Kavram ve Gelişimi Ünite 1 Medya ve İletişim Önlisans Programı MEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Nurhayat YOLOĞLU 1 Ünite 1 MEDYA EKONOMİSİ KAVRAM VE GELİŞİMİ Yrd. Doç. Dr.
DetaylıİKTİSAD VE EKONOMİ TERİMLERİNİN FARKI
İKTİSAD VE EKONOMİ TERİMLERİNİN FARKI İktisat Ve Ekonomi Kelimelerinin Kökenlerine Bir Bakalım. İktisat Kelimesi Aslında Arapça Bir Kelime Olup Kasd Kökünden Gelmektedir.1 Kasd İse Hedefe Yönelme, Doğru
Detaylıİmam-ı Muhammed Terkine ruhsat olmayan sünnettir der. Sünnet-i müekkededir.[6]
K U R B A N Şartlarını hâiz olub,allah a yaklaşmak amacıyla kesilen kurban;hz. Âdem in çocuklarıyla başlayıp [1],Hz. İbrahim-in oğlu İsmail-in kurban edilmesinin emredilmesi[2],daha sonra onun yerine koç
DetaylıAİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL
AİLEYE MUTLULUK YAKIŞIR! HAYAT SEVİNCE VE SEVİLİNCE GÜZEL Ey İnsanlık! Sizi bir tek canlı varlıktan yaratan, ondan da eşini var eden ve her ikisinden de bir çok erkek ve kadın üreten Rabbınıza karşı sorumluluğunuzun
DetaylıAllah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek
1.VE EN YÜCESİ: Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek 2.SEVİYE: Allah ın rızasını ve sevgisi kazanmak için 3.SEVİYE: Allah ın verdiği nimetlere(yaşam-akıl-yiyecekler
DetaylıY R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U
GENEL EKONOMİ Y R D. D O Ç. D R. M A H M U T M. B A Y R A M O Ğ L U İktisat Ekonomi İktisat;Arapça kökenli kasıtlı, bilinçli, ılımlı hareket Günlük dilde Türkçeye tutumluluk olarak geçmiş Ekonomi; eski
DetaylıIÇERIK ÖNSÖZ. Giriş. Birinci Bölüm ALLAH A İMAN
IÇERIK ÖNSÖZ 13 Giriş DİN VE AKAİT Günümüzde Din Algısı Sosyal Bilimcilere Göre Din İslam Açısından Din Dinin Anlam Çerçevesi İslam Dini İslam ın İnanç Boyutu Akait İman İman-İslam Farkı İman Bakımından
DetaylıDr. A. Tarık GÜMÜŞ Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Anabilim Dalı. Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü
Dr. A. Tarık GÜMÜŞ Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Anabilim Dalı Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER...xi KISALTMALAR... xvii GİRİŞ...1 Birinci
DetaylıEkonomi I. Doç.Dr.Tufan BAL. 5.Bölüm: Devletin Fiyat Kontrolü
Ekonomi I 5.Bölüm: Devletin Fiyat Kontrolü Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 5.1.Tavan Fiyat Devlet bazen piyasalara
DetaylıBölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI
Bölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI Neler Öğreneceğiz? Hükümet Müdahalelerinin denge Oluşumlarına Etkileri Fiyat Kontrolleri Taban ve Tavan Fiyat Uygulamaları Asgari Ücret Politikası Tarımsal Destekleme
DetaylıEkonomi. Doç.Dr.Tufan BAL. 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat
Ekonomi 3.Bölüm: Fiyat Mekanizması: Talep, Arz ve Fiyat Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 Fiyat Mekanizması:Talep,
DetaylıKültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL:
Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün URL: Kültürümüzden Dua Örnekleri Güzel İş ve Davranış: Salih Amel İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 Kültürümüzde birçok dua örneği
Detaylı1 Ahlâk nedir? Ahlâk; insanın ruhuna ve kişiliğine yerleşen alışkanlıklardır. İki kısma ayrılır:
1 Ahlâk nedir? Ahlâk; insanın ruhuna ve kişiliğine yerleşen alışkanlıklardır. İki kısma ayrılır: 1. Güzel ahlâk 2. Kötü ahlâk 2 Güzel ahlâk neye denir? Allah ın ve Resulü nün emir ve tavsiye ettiği, diğer
DetaylıSOSYAL HAKLAR (Kısa ve Eleştirel Bir Bakış) Yard. Doç. Dr. Umut Omay
I SOSYAL HAKLAR (Kısa ve Eleştirel Bir Bakış) Yard. Doç. Dr. Umut Omay II Yay n No : 2425 Sosyoloji Dizisi : 4 1. Baskı Nisan 2011 İSTANBUL ISBN 978-605 - 377-447 - 1 Cop yright Bu ki ta b n bu ba s s
DetaylıKurbanın Mahiyeti, Vücubu ve Şer î Hikmeti Pazartesi, 31 Ağustos :59
Kurban Yüce Allah ın rahmetine yaklaşmak için ibadet niyeti ile kesilen özel hayvandır. Kurban bayramı günlerinde (ilk üç günde) böyle Allah rızası için kesilen kurbana (Udhiyye), bunu kesmeğe de tazhiye
DetaylıDoç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR
Doç.Dr.Gülbiye Y. YAŞAR Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın Ölçülmesi Dolaysız ölçme Toplam üretim yaklaşımı Dolaylı ölçme Toplam harcama yaklaşımı Toplam gelir yaklaşımı Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın Ölçülmesi
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS ÇAĞDAŞ DİNİ AKIMLAR İLH
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS ÇAĞDAŞ DİNİ AKIMLAR İLH 427 7 3+0 3 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Seçmeli Dersin
DetaylıDersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır)
Dersin Planı (Bu ders sunumunun hazırlanmasında büyük ölçüde Nevzat Güran ve Sadık Acar ın ders notu ve kitaplarından yararlanılmıştır) Bir Bilim Dalı Olarak Uluslararası İktisadın Konusu ve Kapsamı Uluslararası
DetaylıEKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER
4.bölüm EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI 1.Kaynak Dağılımında Etkinlik:
DetaylıKAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ
KAPASİTE PLANLAMASI ve ÖLÇME KRİTERLERİ Kuruluş yeri belirlenen bir üretim biriminin üretim miktarı açısından hangi büyüklükte veya kapasitede olması gerektiği işletme literatüründe kapasite planlaması
Detaylı11.05.2015 Pazartesi İzmir Basın Gündemi
11.05.2015 Pazartesi İzmir Basın Gündemi Prof. Dr. Köse: Organ Bağışının Dinen Sakıncası Yoktur İzmir İl Sağlık Müdürlüğü, İzmir İl Müftülüğü ve İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi
DetaylıİKTİSAT ANABİLİM DALI ORTAK DOKTORA DERS İÇERİKLERİ. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS. Dersin Adı Kod Yarıyıl T+U AKTS
İKTİSAT ANABİLİM DALI ORTAK DOKTORA DERS İÇERİKLERİ 1. YIL GÜZ DÖNEMİ İleri Makroiktisat I IKT801 1 3 + 0 6 Makro iktisadın mikro temelleri, emek, mal ve sermaye piyasaları, modern AS-AD eğrileri. İleri
DetaylıLGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Deneme Sınavı
LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Deneme Sınavı LGS(Liselere Geçiş Sistemi) deneme sınavı arayan birçok öğrenci için güzel bir hizmet Şanlıurfa MEM tarafından veriliyor. LGS deneme sınavı ile 2 Haziran
DetaylıMARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI
MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Maruf Vakfı Genel Merkezinin Açılışına Katıldı. Maruf Vakfı Genel Merkez açılışı, Vakfımızın Zeytinburnu ndaki merkezinde
DetaylıGenel Ekonomi Dersi. Dr. Osman Orkan Özer
Genel Ekonomi Dersi Dr. Osman Orkan Özer 1. Ekonomi nin Konusu ve Ekonomik Düşüncenin Gelişimi 1.1. Ekonominin Tanımı 1.2. Pozitif Ekonomi-Normatif Ekonomi 1.3.Mikro Ekonomi-Makro Ekonomi 1.5. Ekonomik
DetaylıEKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N
1 EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER 1 3 M A R T 2 0 1 4, P E R Ş E M B E Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N 1948 DEKİ EKONOMİK DURUM 2 TABLO I Ülke ABD Doları Danimarka 689 Fransa 482 İtalya
DetaylıZEKAT FITIR SADAKASI SADAKA FARZ VACİP SÜNNET HÜKMÜ ŞARTI NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM HERKEZ
HÜKMÜ ŞARTI ZEKAT FITIR SADAKASI SADAKA FARZ VACİP SÜNNET NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM HERKEZ
DetaylıİSTANBUL DA İNSANİ BİR YAŞAM SÜRDÜRMENİN MALİYETİ TL OLARAK BELİRLENDİ
İGİAD Türkiye de insani bir yaşam sürdürmenin maliyetini araştırdı İSTANBUL DA İNSANİ BİR YAŞAM SÜRDÜRMENİN MALİYETİ 1.950 TL OLARAK BELİRLENDİ Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD), asgari
DetaylıDAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI
1 DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI Örgütte faaliyette bulunan insan davranışlarının anlaşılması ve hatta önceden tahmin edilebilmesi her zaman üzerinde durulan bir konu olmuştur. Davranış bilimlerinin
Detaylı7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE)
7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE) ÖĞRENCİNİN ADI-SOYADI: SINIFI: NO: 1 1. ETKİNLİK: BOŞLUK DOLDURMA ETKİNLİĞİ AYET-İ KERİME SÜNNET KISSA CENNET TEŞVİK HAFIZ 6236
DetaylıTARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU
TARIM ÜRÜNLERİ TİCARETİNİN ULUSLARARASI BOYUTU Dış ticaretin amacı piyasadaki ihtiyacın karşılanmasıdır. Temel neden uluslararası mal hareketliliği değil, ülkenin denge arayışıdır. Ülkedeki ürün yetersizliği
Detaylı5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ
5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ Allah İnancı Ünite/Öğrenme Konu Kazanım Adı KOD Hafta Tarih KD1 KD2 KD3 KD4 KD5 KD6 Allah Vardır ve Birdir Evrendeki mükemmel düzen ile Allahın (c.c.) varlığı ve birliği
Detaylıİnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI DEĞERLER EĞİTİMİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Bir milletin ve topluluğun oluşumunda maddi
DetaylıÖğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;
Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : MAKRO İKTİSAT Ders No : 0350040005 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 5 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim
Detaylı