UYGARLIK TARİHİ DERS NOTLARI - 4. TARIMIN KEŞFİ ve YERLEŞİK TOPLULUKLARIN ORTAYA ÇIKIŞI
|
|
- Erol Ocak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 UYGARLIK TARİHİ DERS NOTLARI - 4 TARIMIN KEŞFİ ve YERLEŞİK TOPLULUKLARIN ORTAYA ÇIKIŞI Son Buzul Çağı nın yaklaşık MÖ 10 bin de son bulmasının ardından, dünya üzerinde yaygın biçimde değişen iklimle birlikte doğal yaşam koşulları da değişmeye başlamıştır. Bu değişim, kuşkusuz, insanların buzul çağa uygun biçimde geliştirdikleri avcı-toplayıcı yaşam biçiminde de önemli değişiklikleri gerektirmiş; ve tahmin edileceği gibi, yine binlerce yılı alan uzun bir tarihsel süreç sonunda tarımsal üretimin merkezi bir yere oturacağı yerleşik yaşam ortaya çıkmıştır. Bu aşamada, bu süreç ve sonuçları üzerinde durulacaktır. a.) Tarım Öncesi Aşama: Bahçeci ve Çoban Topluluklar Belirtildiği gibi tarımın keşfi ve asli geçim kaynağı olarak yaygınlaşması, bin yıllar süren ve farklı coğrafyaların kendine has şartlarına göre uyarlanmayı gerektiren uzunca bir sürecin sonucu olmuştur. Tabi ki, bu değişim, insanların avcı-toplayıcı yaşamdan bir anda vazgeçerek tarıma yönelmesiyle ortaya çıkmamıştır. Canlıların evriminde olduğu gibi, bir üretim biçiminden diğerine geçiş de, çeşitli tekniklerin deneme yanılma yöntemleriyle elenmesini de içeren uzunca bir sürecin sonucu olarak, aşama aşama gerçekleşmiştir. İlk insanlar avcı-toplayıcı yaşam biçimini asli geçim metodları olarak kullanmakla beraber, bundan yaklaşık 30 bin yıl öncesinden itibaren, bugün bahçecilik (yani ilkel tarım) ve çobanlık (yani ilkel hayvancılık) olarak bildiğimiz üretim metodlarını keşfetmeye ve yavaş yavaş kullanmaya başlamışlardır. Bunlar, bugün anladığımız anlamda bir tarım ve hayvancılık sisteminin ilk aşamalarını oluşturmuştur. Bunun öncesinde tamamıyla çevrelerinde mevcut bulunan bitki ve hayvanlara yönelen insanlar, bundan böyle tamamen olmasa da belli bir ölçüde doğanın şartlarını kontrol etmeye ve böylece üretim faaliyetinde bulunmaya başlamıştır diyebiliriz. İşte yeni üretim metodlarından biri olan bahçecilik, yani bitkilerin tohumlarını çeşitli toprak parçaları üzerinde ekerek, bunlardan mahsul almaya yönelmek, bu alandaki değişikliklerden biri olmuştur. İnsanlar, bunun için, ormanlık arazilerde kontrollü yakma, belirli arazilerde sulanan alanların yaratılması ve yeniden ekim gibi teknikler kullanarak, tercih ettikleri bitkilerin büyümesini desteklemek için çevreyi değiştirmeye başlamıştır. Bunun bir adı da yabani bitkilerin evcilleştirilmesi dir. Bu alanda gelişen diğer bir faaliyet alanı çobanlık olmuştur. Göç ettikleri çevrelerde bulunan hayvan sürülerini takip ederek, geçimlerini yakaladıkları hayvanlar yoluyla çıkaran bu topluluklar; zamanla, öldürmek istedikleri hayvanları özenle seçmek için çok daha karmaşık ve etkili sürü yönlendirme stratejileri benimsediler. Bunun bir yolu, çeşitli hayvanların evcilleştirilmesi ve böylece kontrol altında tutulabilmesi oldu. 1
2 İlk bahçeci ve çobanların evcilleştirebildikleri bitki ve hayvanlar, doğal ortamda neyin var olduğuna bağlı olarak tüm dünyada çeşitlilik göstermiştir. Evcilleştirilmiş ilk hayvanın, kurttan evrilen köpek olduğu tahmin edilmektedir. Bunlar, insanlara yemek olmak yerine, muhtemelen yoldaşlık sağlıyor, ava yardım ediyor ve insanların bıraktığı artıkların arasındaki çerçöpü yiyerek karınlarını doyuruyorlardı. İnsanlar, genellikle, çeşitli besinleri yiyen ve zaten itaatkar bir sürü yapısı içinde oldukça sosyalleşmiş gruplar halinde yaşayan uysal ve yavaş hareket eden hayvanları evcilleştirmeye ağırlık veriyorlardı: dolayısıyla, köpeklerin evcilleştirilmesini, koyunların ve keçilerin takip ettiği tahmin edilmektedir. Öte yandan, bahçeciler tarafından en çok yetiştirilen bitkiler ise, bulunulan coğrafyaya göre değişmekle birlikte, genelde kendi kendine döllenenlerdi. Yabani tohum türleri, tohumlarını çok çabuk dağıtma eğilimindedir; fakat ilk çiftçilerin bitkinin üstünde kendiliğinden uzun süre kalanları seçtiği varsayılmaktadır. Bu, ekip biçilen türlerin hemen birkaç yıl içinde daha büyük ölçüde izole edilerek, sonunda tohumların ancak harmandan sonra çıkarıldığı örneklere dönüşmesine, yeniden yetiştirmek üzere ekim yapmanın tamamen insanlara bağlı olmasını beraberinde getirmiştir. Bu çerçevede, bahçecilik ve çobanlık faaliyetlerinin dünya üzerinde ilk defa ortaya çıktığı yer, bugünkü Kuzey de Türkiye nin İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin de dahil olduğu, İran da Zagros Dağları na kadar uzanan, Güney de ise bugünkü Suriye den Irak a uzanan bir alan olmuştur. Bu bölge göz önünde bulundurulduğunda, ilk evcilleştirilen ot, besin değeri diğer tahıllardan üstün olan buğday, ve bunu takiben arpa, çavdar ve yulaf olmuştur. Otların yanısıra mercimek, bezelye, nohut ve bakla gibi çeşitli bakliyat ürünlerinin de evcilleştirildiği görülmektedir. Dengeli bir beslenme için her ikisi de gerekli olduğundan, bu kombinasyon, yani ot ve baklagil birlikteliği, bitki evcilleştirme merkezi olan her yörede görülmüştür. Bitki ve hayvanların evcilleştirilmesinde yeni tekniklerin kullanılması, geniş ölçekli tarıma doğru uzanan süreç içindeki evreler oldu. Ancak, şu da unutulmamalı ki, bu insan topluluklarının tamamen yerleşik yaşama geçmeleri, ancak tarımın yaygınlaşması ve başat geçim biçimi olmasıyla gerçekleşmiştir. Bu oluncaya kadar, bahçeci ve çoban topluluklar, daha ziyade yarı-göçebe olarak adlandırılabilecek bir yaşamı sürdürürler. Çünkü, yararlandıkları yeni tekniklere rağmen, bilgi ve teknolojilerinin, üretimlerinin uzunca bir süre tüm nüfusa yetmesini sağlayacak biçimde gelişebilmesi bin yıllar almıştır. Dolayısıyla, geçimlerini sağlayabilmek için bu insanlar da, ataları kadar olmasa da, belli zaman aralıklarıyla yer değiştirmek zorunda kalmaya devam etmişlerdir. Yine de, belirli süreler için belli bir yerde konaklama zorunluluğu, tarihteki ilk köy yerleşimleri diyebileceğimiz yerleşimlerin doğmasını beraberinde getirmiştir. Bu çerçevede, bahsedilen döneme dair bulgular içerisinde en ilgi çekenlerden biri, MÖ 10 bin dolaylarına tarihlenen ve Suriye de Fırat nehri yakınlarında bulunan Abu Hureyra yerleşimidir. Burası, saz damlı toprakta kazılan çukur barınaklarından oluşan, yaklaşık kişinin yaşadığı küçük bir köydü. Yöredeki insanlar, buğday, çavdar ve arpayı hasat ederek ve her ilkbaharda vadiye gelen büyük ceylan sürülerini öldürerek yaşıyorlardı. 2
3 b.) Gelişmiş Tarım ve Hayvancılığın Ortaya Çıkışı İnsan toplulukları, Buzul Çağ ın sona erdiği yaklaşık 12 bin yıl öncesine kadar gidebilen bir süreçten başlayarak bahçecilik ve çobanlığa yönelirken, takip eden zamanda iklim ısınmaya devam etmiş, ve bir süre sonra kimi yerlerde kuraklık başgöstermiştir. Sonuç olarak, yabani otların basit yöntemlerle büyütülebildiği yerler çok küçüldü ve bahçeci ve çoban topluluklarının büyük bir kısmı için bir geçim krizi ortaya çıkmıştır. Doğal koşullardaki bu değişikliğe kimi gruplar avcı ve toplayıcı yaşam biçimine geri dönerek yanıt verirken; diğer bir kesim ise, koşulların eskisine nazaran büyük ölçüde kendileri tarafından kontrol edildiği tarımsal üretim biçimini geliştirme yolunu tutmuştur. İşte mevcut tohum işleme ve saklama bilgi ve teknolojilerinin geliştirilmesi yoluyla tarımsal üretime geçilebilmesini sağlayanlar, bu gruplar olmuşlardır. Bu çerçevede, gelişmiş tarım faaliyetlerinin gözlemlendiği ilk bölge, yine bitki ve hayvanların da ilk defa evcilleştirildiği aynı bölge olmuştur. Yapılan arkeolojik kazılar çerçevesinde, tarım yapılan ilk yerler olarak, Ceriko (Eriha), Abu Hureyra, Zavi-Çemi Şanidar, Jarmo, Çatalhöyük, Hacılar, Ganj Dareh, Tepe Guran, Ali Koş, ve Mureybit gibi alanlar belirlenmiştir. Bir bütün olarak bu bölgede tarıma geçiş 2 bin yıl kadar sürmüştür. Bu süreçte, birçok avcı-toplayıcı grup, bu yeni üretim metodunu öğrenerek, uygulamaya koyulmuş ve böylece tarım, zaman içerisinde hızla yayılmıştır. MÖ 10 binden sonraki yaklaşık 7 bin yıl boyunca, tüm dünyada birçok bitki ve hayvan evcilleştirilmiş ve insanları çoğu büyük ölçüde göçebe yaşam biçimini bırakıp, ürünlerine ve sürülerine bakmak için köylere yerleşmiştir. Bu doğrultuda, yeni yaşam koşulları çerçevesinde bir yandan nüfusta eskisine nazaran artmaya başlamış; diğer yandan ise köylerin ve kasabaların sayı ve yoğunlukları artmıştır. Tarıma geçişin merkezinde yer aldığı bu büyük dönüşüm genellikle Neolitik Devrim olarak söz edilir; neolitik yani Yeni Taş Çağı artan oranda karmaşık aletlerden hareketle kullanılan bir terim olmuştur. Bu yeni yaşam biçimi, avcı-toplayıcı toplulukların eşitlikçi ve kollektif mülkiyete dayanan sosyal organizasyon yapısında da önemli değişiklikleri beraberinde getirir. Ürünleri yetiştirmek için tarlaların oluşturulması ve hayvanların güdülmesi, toprağa tüm ürünleriyle birlikte, belki ilk önce toplum tarafından, fakat daha sonra hızlı bir şekilde şahıslar tarafından sahip olunması anlamına geliyordu. En temel değişim, toplayıcılık ve avcılıktan çok daha fazla çaba gerektirmesine rağmen, çiftçiliğin (tarımın) daha fazla yiyecek sağlamasıydı. İşte tarımdaki gelişmelerin sonucu olarak, topraktan elde edilen ve çiftçinin ve ailesinin yakınlarının tüketebileceğinden çok daha fazla olan bu yiyecek fazlası, artı-ürün olarak adlandırılmıştır. Ve bu, artı-ürün, daha sonraki tüm sosyal ve siyasi değişimlerin temeli olarak görülmüştür. Gerçekten de, ancak bu ürün fazlası sayesinde, toplumda, tarımsal üretime katılmasına gerek olmadan karnı doyabilen çeşitli toplumsal kesimler ve uzmanlar ortaya çıkabilmiştir. Bunlar, basitçe, siyasi ve askeri görevliler, dini görevliler, tüccarlar ve zanaatkarlardır. Artı-ürünün ortaya çıkmasıyla oluşan bu işbölümü, belli bir zaman zarfında, bugün adına uygarlık 3
4 dediğimiz yapının gelişmesini sağladığı gibi; diğer yandan, toplumsal hiyerarşi ve eşitsizliklerin de belirleyicisi olmuştur. Bu aşamadaki kilit soru, bu artı-ürünün, yani tarımsal üretimle elde edilen ürün fazlasının nasıl ve kim tarafından çiftçilerden alındığıydı. Başlangıçta, bu belki toplumun önemli bulduğu işlevleri, özellikle dini olanları desteklemek için gönüllü olarak veriliyordu. Bununla birlikte, nispeten küçük çaplı tarımsal toplumların bile çoğu kez yiyecek fazlasını paylaştırma yetkisine sahip reisler ve klan liderleri tarafından yönetilen gelişmiş hiyerarşilere sahip olduğu görülüyor. Bu nedenle, çiftçi olmayan uzmanlaşmış kişiler, hayatta kalmak için bu mekanizmalara bel bağlamaya başladı. Yiyeceği topluma yeniden paylaştırma yöntemlerinin, çok uzun bir zaman boyunca, genellikle giderek daha zorlayıcı olmaya başladığı görülüyor. Yine de tarıma geçilmesinden binlerce yıl sonrasına kadar sınıfa ve devlet otoritesine benzeyen herhangi bir şey görülmediğini de unutmamalıyız. Sonuçta, tarımın gelişmesi ve artı-ürünün bollaşması, ancak binlerce yıl içinde ortaya çıkan bir gelişme olmuştur. Örneğin, Urbaid döneminin sonlarında (MÖ 4000) toplumda zenginlik açısından önemli bir farklılaşmanın olmadığı görülür. Ve hatta okuma-yazma öncesi dönemde (yani yazının keşfedilmesinden önceki dönemde MÖ 3000 e doğru) bile toplumsal tabakalaşma sürecinin çok fazla ilerlediği konusunda hiçbir kanıt bulunmuyordu. Çiftçiliğin benimsenmesinin önemli başka sonuçları da oldu. Yarı yerleşik toplayıcı ve avcı grupların barınaklarının bazıları, oldukça özenli olmakla birlikte, insanlar bir yere bir kez yerleştikten sonra, evler daha özenli olmaya başlamıştır. Güneybatı Asya boyunca güneçte kurutulmuş kerpiçle yapılan evler oldukça standart olmakla birlikte, Orta ve Batı Avrupa ile Çin de ahşap evler kuraldı. Hareket halinde olmaktan bir kere vazgeçildikten sonra, yeni teknolojilere de ihtiyaç duyulmuştur. Yıllık hasadın depolanmasının zorunlu olması, buna uygun hububat ambarlarının ve çukurlarının inşa edilmesine yol açtı. Su da vazgeçilmez önemdeydi, ve başlangıçta kil rulolarını üst üste koyup açık ateşlerde pişirerek toprak kapların, yani çanak ve çömleklerin yapımı her yerde gelişti. Toplayıcı ve avcıların çoğu, kazıma sopaları kullanıyordu ve ilk çiftçiler de ürünlerini ekmek için aynı şeyi yaptılar. Bunu yumuşak toprağı kazabilen tahta ve taş başlı çapalar izledi. Çiftçilerin daha dayanıklı kesici aletlere de ihtiyacı vardı: ürünlerin hasat edilmesi için bilenmiş ve cilalanmış taş oraklar ve toprak kazanmak için baltalar. Bu, en iyi taşlara, özellikle obsidyenlere değer kazandırdı ve kısa sürede bunları uzak mesafelerden elde etmek için ticaret ağları oluşmaya başladı. Öte yandan, tarımın çok sayıda önemli dezavantajı da bulunmaktaydı. İlk çiftçiler, toplayıcı ve avcılara göre daha az sayıda bitkiye bağımlıydı; bu yüzden, herhangi bir nedenle ürün alamadıklarında, çok daha savunmasız kalıyorlardı. Birçok defa ürün, yenileri çıkana kadar kışı ve ilkbaharı geçirmeye ucu ucuna yetiyordu. Peşpeşe gelen kötü hasatlar, felakete yol açabiliyordu. Yiyeceklerin saklanması da hırsızlığa neden olabiliyor, ve farklı gruplar arasında çatışmaya yol açabiliyordu. Çiftçi olmayan uzmanlar, özellikle toplumda yeniden paylaşım 4
5 sistemi çökerse, yiyecek azlığından ve kıtlıklardan tam anlamıyla zarar görüyorlardı. Üstelik, tarım yaşamını benimsedikten birkaç kuşak sonra, bu topluluklar, atalarının avcı-toplayıcı bir yaşam sürdürmek için yararlandığı bilgi ve becerileri de kaybetmişlerdir. Sınırlı sayıda ürün ve hayvan seçiminin insan beslenmesi üzerinde de önemli sonuçları olmuştur. En önemli sonuç, kısmen evcilleştirilen bitki türlerinin besleyicilikten, temel vitaminlerden ve minerallerden genellikle aşırı oranda yoksun olması, fakat aynı zamanda depolamanın bu oranları olduğundan daha da fazla düşürmesi nedeniyle bir çeşitlilik kaybının oluşması olmuştur. Gerçekten de, evcilleştirilmiş buğday ya da pirinç gibi bitkiler, besin değerleri açısından yabani atalarının sahip olduğu birçok özellikten yoksundu. Böylece, bu yiyecekler, besinlerin yüksek bir oranını oluşturduğunda, insanlarda, besin yetersizliğinden kaynaklanan kansızlık ya da vitamin eksikliği gibi hastalıklara yol açıyordu. Ayrıca, birçok yerde et tüketimi, toplumdaki daha ayrıcalıklı grupların dışında neredeyse her yerde düşüktü ve bu, protein ve B12 vitamini alımını önemli ölçüde etkilemiştir. Tüm bunların sonucu olarak, bulgulara göre, örneğin Güney Avrupa daki ilk çiftçiler, toplayıcı ve avcı atalarına göre 5 cm daha kısaydı. Muhtemelen yaşam süresi beklentileri de daha düşüktü. Yeni yaşam biçiminin insan hastalıkları üzerindeki etkisi çok daha önemliydi. Çiftçilik öncesi toplayıcı ve avcı gruplarının hastalığa yakalanma düzeyleri nispeten düşüktü. Bunlar da, öldürdükleri hayvanlardan geçen bazı enfeksiyonlarla parazitlerden, ve verem ve sıtma gibi bazı hastalıklardan zarar görebiliyorlardı. Bununla birlikte, yaygın bir şekilde küçük gruplar halinde yaşamaları ve önemli oranda hareket halinde olmaları, bu hastalıkların yerleşik hale gelmesi ve tekrar üretilmesinin çok zor olduğu anlamına geliyordu. Çiftçiliğin ve yerleşik bir yaşamın seçilmesi, ikincil bir sonuç olarak, hastalık seviyelerini artıran bir dizi koşul üretti. Evlerin yapılması, yiyeceklerin saklanması ve yiyecek atıklarının birikmesi, bunların tümü, insanlara yakın yaşayan haşaratı, özellikle de böceklerle farelerin yaygınlaşmasını beraberinde getirdi. İnsan atıkları birikti ve su kirliliği riskini çok ciddi ölçüde artırdı. Bu etkenler, bir bütün olarak, hastalıkların yayılmasına yardım etti. Hepsinden daha önemlisi, insanların artık çok daha büyük topluluklar halinde ve hayvanlara çok daha yakın yaşamalarıydı. Bulaşıcı hastalıklar, varlıklarını sürdürebilecekleri ve kendilerini yeniden üretebilecekleri ve böylece yeni insanlara bulaşabilecekleri belli sayıda bir insan nüfusuna ihtiyaç duyar. Toplayıcı ve avcı gruplar kesinlikle hastalıkları barındıracak kadar büyük değildi. Bununla birlikte, hastalıklar nüfus yavaş yavaş arttıkça, daha büyük yerleşimlerde yaşandıkça ve gruplar ticaret ve takas ağları aracılığıyla birbirleriyle temas içinde oldukça üreyecekleri yeterli büyüklükte bir insan nüfusu bulabildiler. Yine de kritik etken, hayvanların evcilleştirilmesiydi. İnsanlar artık bir dizi hayvanla her zaman yanı başlarında olacak şekilde yakın yaşıyorlar, çoğunlukla, özellikle kışın, yaşadıkları yerleri bile onlarla paylaşıyorlardı. Sonuç, mutasyona uğrayabilmiş ve kendilerini insanlara yerleştirebilmiş, hayvanlara özgü birçok hastalıktı. Gerçekten de, neredeyse tüm önemli insan hastalıkları, değişime uğramış hayvan hastalıklarıdır. Kızamık ve difteri sığırlardan, çiçek 5
6 hastalığı ineklerden, grip domuz ve tavuklardan, sıradan nezle de atlardan, virüslerin binlerce yıl süren bir evrimi sonucunda insanlara geçmiştir. Çiftçiliğin yani tarımın çeşitli zararlarına rağmen, insanlar bunlarla birlikte yaşamayı öğrenmiştir. Uygulamada, böyle yapmak dışında çok az seçenekleri vardı. Genellikle çiftçilik atılan çok küçük adımlarla benimsendi, öyle ki toplayıcılık ve avcılık önemini ancak yavaş yavaş yitirdi ve yaşam biçimleri zaman içine değişti. İlk adımlar bir kez atıldıktan sonra da, geri dönüşün mümkün olmadığı görüldü. Bunun sonucu olarak, yerleşik yaşam dünya genelinde yaygınlaştı; nüfusta büyük bir artış ortaya çıktı; köyler ve kasabalar büyüdü ve zaman içinde şehirler ortaya çıktı; ve toplum karmaşıklaştıkça, sosyal organizasyon yapısı da o oranda karmaşıklaştı; ve devletle birlikte, toplumsal eşitsizlikler ve tabakalaşma yaygınlaştı. 6
İktisat Tarihi II. 1. Hafta
İktisat Tarihi II 1. Hafta İktisat tarihinin görevi ekonomilerin performanslarında ve yapılarında zaman içinde meydana gelen değişiklikleri açıklamaktır. Tarih Öncesi Çağların Bölümlenmesi Taş Çağı Bakır
Detaylıİnsanlık tarihindeki en büyük hata tarıma geçiş miydi?
İnsanlık tarihindeki en büyük hata tarıma geçiş miydi? 12 bin yıl önceki insanların tümü, avcı ve toplayıcı olarak yaşıyordu. Fakat 5 bin yıl önce yaşayanların büyük bölümü çiftçiydi. Hem beslenme, kültür
DetaylıTarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 3.Hafta TOPRAKTAN YARARLANMA ŞEKİLLERİNİN GEÇİRDİĞİ EVRELER. Dr. Osman Orkan Özer
Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 3.Hafta TOPRAKTAN YARARLANMA ŞEKİLLERİNİN GEÇİRDİĞİ EVRELER Dr. Osman Orkan Özer İnsanların topraktan yararlanma şekillerini dört evrede incelemek olasıdır: a) Toplayıcılık
DetaylıTarımsal Ekoloji. Tarım Sistemlerinde Ekonomik Anlayış. 1. Giriş. Tanımlar İçerik. Perspektif. Doç.Dr. Kürşat Demiryürek
Tarımsal Ekoloji Tarım Sistemlerinde Ekonomik Anlayış 1. Giriş Tanımlar İçerik Perspektif Doç.Dr. Kürşat Demiryürek 1 Tarımsal Ekoloji - Tanımlar Gliessman 2000: Sürdürülebilir tarım sistemlerinin yönetimi
DetaylıSARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:
Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı
Detaylıİnsanların var oluşundan yazının icadına kadar olan döneme denir. Tarih öncesi devirlerin birbirinden
Tarih Öncesi Devirlerde Anadolu Video Ders Anlatımı TARİH ÖNCESI DEVİRLERDE ANADOLU Türkiye tarih öncesi devirlerde üzerinde birçok medeniyet kurulan çok önemli bir yerleşim merkeziydi. Ülkemizin tarihi
Detaylıİktisat Tarihi II. I. Hafta
İktisat Tarihi II I. Hafta Tarih Öncesi Çağların Bölümlenmesi Taş Çağı Bakır Çağı Tunç veya Bronz Çağı Tarihsel gelişim türün sürdürülmesi ve çoğalmasına katkıda bulunma ölçütüne göre de yargılanabilir.
DetaylıTEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF Kolayaöf.com
DetaylıDoğu Akdeniz de Tarım ve Şehirleşme Süreci. Elif Ünlü Boğaziçi Üniversitesi - Tarih Bölümü
Doğu Akdeniz de Tarım ve Şehirleşme Süreci Elif Ünlü Boğaziçi Üniversitesi - Tarih Bölümü Arkeoloji insanların kültürlerini ortaya çıkarıp, belgelemek ve analizlerini yapmak suretiyle maddi kültür ve çevresel
DetaylıDengeli Beslenme. Efe Kaan Fidancı
Dengeli Beslenme Yaşamımız boyunca sürekli büyürüz. Bebeklikten itibaren sağlıklı bir şekilde büyümek ve gelişmek için düzenli, dengeli ve yeterli beslenmemiz gerekir. Beslenmek yani yemek yemek günlük
DetaylıTÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE)
TÜRKİYE PEYZAJI (FAKÜLTE) YRD.DOÇ.DR.IŞIL KAYMAZ, 2017, ANKARA ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BU SUNUMU KAYNAK GÖSTERMEDEN KULLANMAYINIZ YA DA ÇOĞALTMAYINIZ! Bitkilerin kültüre alınmasının yerleşik
DetaylıEKONOMİK FAALİYET 9. BÖLÜM TÜRLERİ
EKONOMİK FAALİYET TÜRLERİ - Geçmişten Günümüze Geçim Kaynakları - Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflandırılması - Gelişmiş Ülkelerin Özellikleri - Gelişmemiş Ülkelerin Özellikleri 9. BÖLÜM G E Ç M İ Ş T E N
DetaylıTürkiye'de Toprakların Kullanımı
On5yirmi5.com Türkiye'de Toprakların Kullanımı Türkiye de arazi kullanımı dağılışı nasıldır? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 12/13/2018) Ülkemiz topraklarının kullanım amacına göre dağılımı
DetaylıBozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir
Kısrak sütünden üretilen kımız, darıdan yapılan begni bekni ve boza Türklerin bilinen içecekleriydi Bozkır hayatının başlıca Bu Türklerin kültürün bilinen önemli en eski gıda ekonomik faaliyetleri neler
DetaylıUygarlığın Doğuşu ve İlk Çağ Uygarlıkları Video Flash Anlatımı 2.ÜNİTE: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLI
Uygarlığın Doğuşu ve İlk Çağ Uygarlıkları Video Flash Anlatımı 2.ÜNİTE: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLI 1.KONU: TARİHÎ ÇAĞLARA GİRİŞ 2.KONU: İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI 1.K0NU TARİHİ ÇAĞLARA GİRİŞ İnsan, düşünebilme
DetaylıEĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI
3-4 Aile bireyleri birbirlerine yardımcı olurlar. Anahtar kavramlar: şekil, işlev, roller, haklar, Aileyi aile yapan unsurlar Aileler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar Aile üyelerinin farklı rolleri
DetaylıGİRİŞ. Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi. Ana Gıda Grupları
SAĞLIKLI BESLENME GİRİŞ Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi Ana Gıda Grupları Meyve ve Sebzeler Hububat ve Bakliyat Süt ürünleri Nişasta, Şeker ve Yağlar Vitaminler ve Mineraller
DetaylıYULAF YETİŞTİRİCİLİĞİ
YULAF YETİŞTİRİCİLİĞİ Yulafın Kökeni Yulafın vatanını Decandolle Doğu Avrupa ve Tataristan; Hausknecht ise orta Avrupa olduğunu iddia etmektedir. Meşhur tasnifçi Kornicke ise Güney Avrupa ve Doğu Asya
DetaylıÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK
ÜNİTE 3 YAŞAM KAYNAĞI TOPRAK ÜNİTENİN KONULARI Toprak Nedir? Toprağın Tanımı Toprağın İçindeki Maddeler Toprağın Canlılığı Toprak Neden Önemlidir? Toprağın İnsanlar İçin Önemi Toprağın Hayvanlar İçin Önemi
DetaylıDÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI
DÜNYADA ve TÜRKİYE DE YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLER TARIMI Prof. Dr. Cemalettin Yaşar ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Ankara 2004 1 TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI TEKNİK
Detaylı1844 te kimlik belgesi vermek amacıyla sayım yapılmıştır. Bu dönemde Anadolu da nüfus yaklaşık 10 milyondur.
Türkiye de Nüfusun Tarihsel Gelişimi Türkiye de Nüfus Sayımları Dünya nüfusu gibi Türkiye nüfusu da sürekli bir değişim içindedir. Nüfustaki değişim belirli aralıklarla yapılan genel nüfus sayımlarıyla
Detaylı2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş
Özalp Tarihçesi: Özalp ilçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bu günkü Saray ilçe merkezinde kurulmuştur. 1948 yılında bu günkü Özalp merkezine taşınmış ve burası ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür. Bölgede
DetaylıTARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ
TARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ Hüseyin UYSAL (Yrd. Doç. Dr.) 3. DERS -İyi Tarım Uygulamaları(ITU=GAP) TARIMIN GELİŞİMİ -Tarihçe
DetaylıTanımlar. Bölüm Çayırlar
Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 1 1 1.1. Çayırlar Bölüm 1 Tanımlar Genel olarak düz ve taban suyu yakın olan alanlarda oluşmuş, gür gelişen, sık ve uzun boylu bitkilerden meydana gelen alanlardır. Toprak
DetaylıORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders Dr. İsmail BAYTAK Orta Asya Tarihine Giriş Türk Adının Anlamı: Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı Türk adından ilk olarak Çin Yıllıklarında bahsedilmektedir. Çin kaynaklarında
DetaylıTARIMDAKİ GELİŞMELER
TARIMDAKİ GELİŞMELER Tarımdaki Gelişmeler İlkçağ dan itibaren tarımdaki gelişmeler Avrupa da yaşanmaya başlamıştır. Romalıların Ortaçağ da uyguladığı ikili ekim sistemi. Üçlü ekim sistemi nin ortaya çıkışı
DetaylıGÖRSEL KÜLTÜR KISA ÖZET KOLAYAOF
GÖRSEL KÜLTÜR KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE- BİR YAŞAM KÜLTÜRÜ
DetaylıTÜFEK, MİKROP VE ÇELİK
TÜFEK, MİKROP VE ÇELİK * Jared Diamond, Tüfek, Mikrop ve Çelik, Çeviri: Ülker İnce, Tübitak Yayınları, Ankara 2006, 17. Baskı, 662 sayfa. ISBN 975.403.271.8 Geleneksel gelişme teorisi özellikle İkinci
Detaylıİspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı
İspanya ve Portekiz de Tahıl ve Un Pazarı İspanya da 120 un değirmeni olduğu bilinmektedir. Bu değirmenlerin çok büyük bir çoğunluğu yılda 2000 tonun üzerinde kapasiteyle çalışmaktadır. Pazarın yüzde 75
DetaylıAVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI
AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI Avusturya da un üretimi sağlayan 180 civarında değirmen olduğu tahmin edilmektedir. Yüzde 80 kapasiteyle çalışan bu değirmenlerin ürettiği un miktarı 500 bin
DetaylıİLKEL TOPLULUK VE DÜŞÜNÜŞ. Siyasi DüşüncelerTarihi
İLKEL TOPLULUK VE DÜŞÜNÜŞ Siyasi DüşüncelerTarihi Yaşamın Başlangıcı 1- Ambiyogenez- Canlı cansızda kendi kendine oluşmuştur. Aristocu yaklaşım 2-Biogenez- Bir canlı kendine benzer bir canlıdan oluşmuştur.
DetaylıDünya Mısır Pazarı ve Türkiye
Dünya Mısır Pazarı ve Türkiye Günümüzde çok amaçlı bir kullanım alanına sahip olan Mısır, Amerika Kıtası keşfedilene kadar dünya tarafından bilinmemekteydi. Amerika Kıtasının 15. yüzyıl sonlarında keşfedilmesiyle
DetaylıKonu 6: Çanak Çömlekli Neolitik
Konu 6: Çanak Çömlekli Neolitik Çanak Çömlekli Neolitik Çağ, sadece çanak çömlek yapımının başlamasından daha fazla şey ifade eder. Çanak Çömlek Öncesi Neolitik, besin üretici yaşam tarzına doğru bir geçiş
DetaylıBAKLİYAT DOSYASI. 4 TÜRKİYE ABD 240 Kaynak: FAO
BAKLİYAT DOSYASI Dünya üzerinde tarımı çok eski yıllardan beri yapılmakta olan yemeklik dane baklagillerin diğer bir deyişle bakliyat ürünlerinin insan beslenmesinde bitkisel kaynaklı protein gereksiniminin
Detaylı5. Ünite. ÇEVRE ve TOPLUM. 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154. 2. Çevre Sorunları... 156. Konu Değerlendirme Testi... 158
412 5. Ünite ÇEVRE ve TOPLUM 1. Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz?... 154 2. Çevre Sorunları... 156 Konu Değerlendirme Testi... 158 153 Doğadan Nasıl Yararlanıyoruz? 413 414 İNSANLARIN DOĞAL ÇEVREYİ KULLANMA
DetaylıYABANİ BİTKİLERİN KORUNMASI, SÜRDÜRÜLEBİLİR HASADI ve KULLANIMI
YABANİ BİTKİLERİN KORUNMASI, SÜRDÜRÜLEBİLİR HASADI ve KULLANIMI Türkiye nin bitkisel zenginliği Ülkemizde 12.500 farklı bitki türü bulunuyor. Bu bitkilerin 4.000 tanesi yaklaşık 1/3 ü endemik (ülkemize
DetaylıCANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM
CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM Bulut Kuş OKUL Ağaç Çimenler Taş Ayşe Çocuklar Kedi Top Çiçekler Göl Yukarıdaki şekilde Ayşe nin okula giderken çevresinde gördüğü canlı ve cansız varlıkları inceleyelim.
DetaylıULUSAL HUBUBAT KONSEYİ 2018 ÜLKESEL HUBUBAT REKOLTE DEĞERLENDİRME RAPORU
ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ 2018 ÜLKESEL HUBUBAT REKOLTE DEĞERLENDİRME RAPORU (21.05.2018) Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2017-2018 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamdan daha
DetaylıKONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA
GÜNÜMÜZDE ve GAP KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4
DetaylıFao Gıda Fiyat Endeksi
FAO gıda fiyat endeksi, uluslararası gıda emtia fiyatlarına ilişkin değişimleri aylık olarak ölçen bir endekstir. 5 emtia grubuna (et, mandıra, şeker, hububat ve yağ) dâhil toplam 73 gıda maddesi fiyatının,
DetaylıTarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar
Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım, yeryüzünde en yaygın olan faaliyetlerden olup, gıda maddeleri ve giyim eşyası için gerekli olan hammaddelerin büyük bölümü
DetaylıGünümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik temeline dayanan aile kurumu yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir. (Özgüven, 2009, s.25).
Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik temeline dayanan aile kurumu yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir. (Özgüven, 2009, s.25). Tarihsel süreç içinde aile kavramının tanımı, yapısı, türleri
DetaylıEkmek, buğday ununa; su, tuz, maya (Saccharomyces cerevisiae) gerektiğinde şeker, enzimler, enzim kaynağı olarak malt unu, vital gluten ve izin
EKMEK İSRAFI Ekmek, buğday ununa; su, tuz, maya (Saccharomyces cerevisiae) gerektiğinde şeker, enzimler, enzim kaynağı olarak malt unu, vital gluten ve izin verilen katkı maddeleri ilave edilip bu karışımın
DetaylıGOBUSTAN KAYALIKLARI VE İLK SANATÇILAR
GOBUSTAN KAYALIKLARI VE İLK SANATÇILAR En azından sanatla ilgisi olanlar, dünya tarihinin en eski çizimlerin, İspanya daki Altamira Mağarası ile Fransa daki Lasque Mağarası duvarına yapılmış hayvan resimleri
DetaylıÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS
31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Katı Atıklar Dünya nüfusu gün geçtikçe ve hızlı bir şekilde artmaktadır.
DetaylıİNSAN VE ÇEVRE A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? B. DOĞAYI KONTROL EDEBİLİYOR MUYUZ? C. İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ
İNSAN VE ÇEVRE A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? B. DOĞAYI KONTROL EDEBİLİYOR MUYUZ? C. İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? Canlıların hareket etme, büyüme ve yaşamlarını sürdürebilmeleri
DetaylıHUBUBAT T.C. KARAMAN TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ - 31/01/2010. Tarih: Sayı: 1 Maddelerin Cins ve Nev'ileri
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: - ARPA YEMLİK MTS 0.39 0.3472 966,070.00 KG 335,433.97 77 ARPA YEMLİK OFİS-A 0.4 0.4 0.4093 66,400.00 KG 27,78.02 ARPA YEMLİK TTS 0.3 0.45 0.372 803,39.00 KG 298,230.75
DetaylıPROJE RAPORU. PROJE ADI: Yerel Tohumlarımızın İçindeki Milli Kültürümüze ve Geleceğimize Sahip Çıkalım
PROJE RAPORU PROJE ADI: Yerel Tohumlarımızın İçindeki Milli Kültürümüze ve Geleceğimize Sahip Çıkalım PROJENİN AMACI: Bu projede; -Milli kültür ve tarihimizin bir parçası olan yerel tohum çeşitliliğimizin
DetaylıGIDA İŞLEME MAKİNELERİ
GIDA İŞLEME MAKİNELERİ 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 8417.20 Ekmek, pasta, bisküvi fırınları (elektriksiz) 8419.31 Tarım ürünleri için kurutucular 8419.89 Pastörize, kondanse etme vb. işler için
DetaylıT.C. KARAMAN TİCARET BORSASI GÜNLÜK BORSA BÜLTENİ. 01/06/ /06/2014 Şube Adı: Maddelerin Cins ve Nev'ileri. KARAMAN TİCARET BORSASI Enaz Fiyat
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK Sayfa: 1-8 ARPA YEMLİK MTS 0.67 0.72 0.6866 544,030.00 KG 373,549.50 46 ARPA YEMLİK TTS 0.60 0.76 0.6680 1,199,090.00 KG 800,983.20 65 ARPA YEMLİK ı: 1,174,532.70 111 ARPA ı 1,174,532.70
DetaylıÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI TANIYALIM
ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLARI TANIYALIM Bulut Kuş OKUL Ağaç Çimenler Taş Ayşe Çocuklar Kedi Top Çiçekler Göl Yukarıdaki şekilde Ayşe nin okula giderken çevresinde gördüğü canlı ve cansız varlıkları inceleyelim.
DetaylıBÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI VE SÜT ÜRETİMİ MEVCUT DURUMU TÜRKİYE İZMİR KARŞILAŞTIRMASI
KÜRESEL KRİZ VE TARIM SEKTÖRÜ BÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI VE SÜT ÜRETİMİ MEVCUT DURUMU Kenan KESKİNKILIÇ İzmir Ticaret Borsası Ar-Ge Müdürlüğü Aralık 2015 İZMİR TİCARET BORSASI Sayfa 0 BÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ
DetaylıGıda Piyasalarının Değişen Dinamikleri. Türkiye Tarım/Gıda Sanayii nin Rekabet Gücü
Gıda Piyasalarının Değişen Dinamikleri Türkiye Tarım/Gıda Sanayii nin Rekabet Gücü Uluslararası ve Ulusal Gıda Piyasalarının Değişen Dinamikleri Global Mal Ticareti, 2010 yılı itibariyle US$15 trilyon
DetaylıCanlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır.
1- Canlılar neden beslenmeye ihtiyaç duyarlar? Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 2- İnsanlar ve hayvanlar hangi şekilde hareket ederler? İnsanlar ve hayvanlar yer
DetaylıBRİFİNG RAPORU AKHİSAR TİCARET BORSASI 2017 YILI. HAZIRLAYAN:Kalite ve Akreditasyon Birimi
AKHİSAR TİCARET BORSASI BRİFİNG RAPORU 2017 YILI HAZIRLAYAN:Kalite ve Akreditasyon Birimi 2017 H ü r r i y e t M a h. 4 5 0 s k. N o : 1 0 3 A k h i s a r / M a n i s a AKHİSAR TİCARET BORSASI nın 2017
DetaylıNİĞDE TİCARET BORSASI YILLARI İSTATİSTİKİ VERİLERİ
NİĞDE TİCARET BORSASI 2013-2015 YILLARI İSTATİSTİKİ VERİLERİ 2015 YIL SONU İTİBARİYLE ÜYE SAYISI TOPLAM 322 OLUP 2015 YILI İÇERİSİNDE 24 YENİ ÜYE KAYDI YAPILMIŞTIR. 2013 YILINDA 347.878.610,25 TL LİK TESCİL
DetaylıDoğayla Uyumlu Yaşamın Adresi:
Özlem İkinci Dr, Bilimsel Programlar Başuzmanı, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi Doğayla Uyumlu Yaşamın Adresi: Ekolojik Köyler Büyük şehirlerde yaşayan pek çok kişinin hayalidir köy yaşamı. Gürültüden
DetaylıYakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu
Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik 2. Ders YB 205 Beslenme İkeleri 2015 Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr BESLENME Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)
DetaylıTÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ
TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ Arş. Gör. Atilla KESKİN 1 Arş.Gör. Adem AKSOY 1 Doç.Dr. Fahri YAVUZ 1 1. GİRİŞ Türkiye ekonomisini oluşturan sektörlerin geliştirilmesi
Detaylı2016 Başkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıT.C. KARAPINAR TİCARET BORSASI YILLIK BORSA BÜLTENİ. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat. Ortalama Fiyat ARPA YEMLİK MTS , KG 425,077.
Tarih: HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: - 8 ARPA YEMLİK MTS 0.63 0.72 0.6556 648,36 KG 425,077.80 4 ARPA YEMLİK ı: 425,077.80 4 ARPA BEYAZ ARPA BEYAZ (. GRUP) MTS 0.60.00 0.8553 28,53,682.00 KG 24,388,86.23
DetaylıTÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI
TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL I.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından
DetaylıTOPLUMSAL TABAKALAŞMA ve HAREKETLİLİK
TOPLUMSAL TABAKALAŞMA ve HAREKETLİLİK TOPLUMSAL TABAKALAŞMA Ü s t S ı n ı f Orta Sınıf Alt Sınıf TOPLUMSAL TABAKALAŞMA Toplumsal tabakalaşma dünya yüzeyindeki jeolojik katmanlara benzetilebilir. Toplumların,
DetaylıKelaynakların Hazin Öyküsü
Kelaynakların Hazin Öyküsü Hazin bir öykü anlatacağım bu kez sizlere... Bir varmış bir yokmuş... Uçsuz bucaksız bir ova varmış. Fırat ın sularıyla bereket bulmaya çalışan bu topraklar, fakir köylünün tek
DetaylıHUBUBAT T.C. KARAMAN TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ - 31/07/2013. Tarih: Sayı: 7 Maddelerin Cins ve Nev'ileri
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK - 31/0/2013 T.C. Sayfa: 1-10 ARPA YEMLİK MTS 0.50 0.69 0.55 8,69,225.00 KG 4,996,961.20 446 ARPA YEMLİK TTS 0.55 0.68 0.5835 5,660,349.9 KG 3,302,59.24 11 ARPA YEMLİK ı: 8,299,20.44
Detaylıİktisat Tarihi II. IV. Hafta
İktisat Tarihi II IV. Hafta İnsan Bilgisinde Devrim - devam Çağdaş yabanlarda olduğu gibi eski çağlarda tıp kuramının özü büyüydü. II. Devrimden sonra Babil de doktorlar aynı zamanda rahipti. Mısır da
DetaylıCOĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.
2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası
DetaylıBebeğinizin Beslenme Sağlığı ve Zeytin Yağı
Bebeğinizin Beslenme Sağlığı ve Zeytin Yağı Bebek beslenmesinde 0-3 yaş arası kritik bir dönemdir. Bu dönemde annelerin her konuda olduğu gibi beslenme konusunda bebekleri için mümkün olan en 1 / 7 iyi
DetaylıTürkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar;
Tarımı gelişmiş ülkelerin çoğunda hayvancılığın tarımsal üretim içerisindeki payı % 50 civarındadır. Türkiye de hayvansal üretim bitkisel üretimden sonra gelmekte olup, tarımsal üretim değerinin yaklaşık
Detaylı4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ
4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.
DetaylıANKARA TİCARET BORSASI AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ SEKTÖR ARAŞTIRMALARI RAPOR NO:2 ANKARA NIN AYÇİÇEĞİ (ÇEREZLİK-YAĞLIK) PROFİLİ
ANKARA TİCARET BORSASI AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ SEKTÖR ARAŞTIRMALARI RAPOR NO:2 ANKARA NIN AYÇİÇEĞİ (ÇEREZLİK-YAĞLIK) PROFİLİ Hazırlayan Handan KAVAKOĞLU (ATB AR-GE, Gıda Yüksek Mühendisi) Yasemin OKUR (ATB AR-GE,
DetaylıANADOLUNUN BUĞDAY ÇEŞİTLERİ VE SİYEZ BUĞDAYI PANELİ 26 Temmuz 2017
1 ANADOLUNUN BUĞDAY ÇEŞİTLERİ VE SİYEZ BUĞDAYI PANELİ 26 Temmuz 2017 2 Siyez Buğdayının Ülkemizdeki Adları Siyez Iza Kavılca Kaplıca Gabulca 3 4 20.000 Yıl önce Yabani EİNKORN (Triticum urartu) 5 Urfa
DetaylıHUBUBAT. T.C. ÇORUM TİCARET BORSASI HAFTALIK BORSA BÜLTENİ - 17/11/2018. Tarih: Sayı: Sayfa: 1-8 Miktarı Br. Tutarı İşlem Sayısı.
HUBUBAT. ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: 1-8 ARPA YEMLİK MTS 0.80 1.18 0.9646 1,326,66 KG 1,279,671.94 125 ARPA YEMLİK TTS 0.95 1.08 1.0046 236,377.00 KG 237,453.08 15 ARPA YEMLİK ı: 1,544,675.02 142 ARPA
DetaylıTANER ÖZDEMİR TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ ZAMAN VE TAKVİM
ZAMAN VE TAKVİM Takvim zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metoduna takvim adı verilir. DİKKAT: Takvimlerin ortaya çıkmasında insanların ekonomik uğraşları önemlidir. UYARI: Hicri takvimin başlangıcı
DetaylıKanada nın Saskatchewan Eyaleti 2015 Yılı Tarım Sektörü İhracat Analizi
Kanada nın Saskatchewan Eyaleti 215 Yılı Tarım Sektörü İhracat Analizi Hazırlayan : AKİB Hububat Sektör Şefliği Kaynak : Global Trade Atlas & Saskatchewan Eyaleti resmi web sitesi 1 215 yılında Saskatchewan
DetaylıT.C. AKŞEHİR TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Ortalama Fiyat. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat MISIR , KG 10,374.
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK Sayfa: 1-10 ARPA MTS 0.68 0.74 0.7207 296,960.00 KG 214,005.90 21 ARPA TTS 0.71 0.75 0.769 95,492.00 KG 70,72.71 7 ARPA YEMLİK ı: 284,78.61 28 ARPA ı 284,78.61 28 MISIR MISIR MISIR
DetaylıÇaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.
Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki
DetaylıVitaminlerin yararları nedendir?
Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin
DetaylıNÜFUSUN GELİŞİMİ, DAĞILIŞI VE NİTELİKLERİ
NÜFUSUN GELİŞİMİ, DAĞILIŞI VE NİTELİKLERİ 1 NÜFUSUN GELİŞİMİ, DAĞILIŞI VE NİTELİKLERİ 2 NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARI NÜFUS SAYIMLARI NEDEN YAPILIR? DÜNYA NÜFUSUNUN TARİHSEL ARTIŞI VE DEĞİŞİMİ DÜNYA NÜFUSU
DetaylıİKLİM VİDEO 3 Sera etkisi ne demek? Sera gazları hangileri? Sera gazı nedir? karbondioksit metan diazot monoksit
İKLİM VİDEO 3 Sera etkisi ne demek? Güneşten dünyaya belli bir miktar enerji geliyor. Bu enerji dünyanın atmosferi olmayacak olsa dışarı kaçacak ve dünya şimdi olduğundan çok daha serin olacaktı. Fakat
DetaylıProf.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
Prof.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Tarih boyunca; İnsan diyeti, Aktivite kalıpları, Beslenme durumu. Paleolithic dönemden beri: Diyet kalıpları, Fiziksel aktivite
DetaylıYEMEKLİK TANE BAKLAGİLLERİN KALİTE BİLEŞENLERİ
YEMEKLİK TANE BAKLAGİLLERİN KALİTE BİLEŞENLERİ Tüketicinin dikkate aldığı faktörler: Bu kalite bileşenleri tüketici talepleri ile ilişkilidir. Bunlar fiziksel faktörler (tohumun görünüşü, rengi, kokusu,
DetaylıMURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik
Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi
DetaylıBüyük baş hayvancılık
Büyük baş hayvancılık hayvancılık faaliyetleri özellikle dağlık bir araziye sahip kırsal kesimlerde ön plana geçerek, birinci derecede etkili ekonomik Yakın yıllara kadar bir tarım ülkesi olarak kabul
DetaylıDEMOGRAFİ: Nüfus meselelerine sosyolojik bir bakış
DEMOGRAFİ: Nüfus meselelerine sosyolojik bir bakış Ders 2 : Geçmişten günümüze büyük demografik değişimler Doç. Dr. Didem Danış Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü ddanis@gsu.edu.tr Ders 2 : Geçmişten
DetaylıÖZEL EGEBERK ANAOKULU Sorgulama Programı. Kendimizi ifade etme yollarımız
Disiplinlerüstü Temalar Kim Olduğumuz Bulunduğumuz mekan ve zaman Kendimizi ifade etme Kendimizi Gezegeni paylaşmak Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel,
DetaylıTürkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012 0
Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2012 0 GIDA İŞLEME MAKİNELERİ SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 8417.20 Ekmek, pasta, bisküvi fırınları (elektriksiz) 8419.31 Tarım ürünleri için kurutucular 8419.89
DetaylıÖDEMİŞ İLÇESİNDE PATATES ÜRETİMİ, KOŞULLAR ve SORUNLAR
ÖDEMİŞ İLÇESİNDE PATATES ÜRETİMİ, KOŞULLAR ve SORUNLAR GİRİŞ Solanaceae familyasına ait olduğu bilinen patatesin Güney Amerika`nın And Dağları nda doğal olarak yetiştiği; 16. yüzyılın ikinci yarısında
DetaylıBölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı
Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı
DetaylıTÜRKİYE DE VE DÜNYADA YEM SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ, BEKLENTİLER, FIRSATLAR. Prof. Dr. Nizamettin Şenköylü Genel Sekreter
TÜRKİYE DE VE DÜNYADA YEM SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ, BEKLENTİLER, FIRSATLAR Prof. Dr. Nizamettin Şenköylü Genel Sekreter Gıda Üretimindeki Küresel Güçlükler Nüfus artışı İklim değişikliği Kuraklık Su kaynaklarının
DetaylıMacar Fiği Neden Önemlidir? Hangi Topraklarda Yetişir?
Macar Fiği Neden Önemlidir? Macar fiği, son yıllarda ülkemizde ekimi yaygınlaşan beyazımsı-sarı çiçekli bir fiğ türüdür (Resim 1). Bitkinin önemli olmasını sağlayan özellikler; yerli fiğe nazaran soğuklara
DetaylıBeslenme Dersi sunusu
Beslenme Dersi sunusu Beslenme ile ilgili kavramlar Besin (lat.aliment): Yenebilen bitki ve hayvan dokularıdır. Su, organik ve inorganik ögelerden oluşur. Hayvansal ve bitkisel olarak iki kaynaktan elde
Detaylı2000 Yılı Sonrası Reformu - I
2000 Yılı Sonrası Reformu - I 2000 yılı sonrasında reform niteliğinde atılan adımlar: DGD desteklemede ana araç oldu DGD uygulamasına tüm yurtta geçilmesini öngören 2000/2172 sayılı BKK Oluşturulan Çiftçi
DetaylıSAĞLIM İNEKLERİN BESLENMESİ
SAĞLIM İNEKLERİN BESLENMESİ Birlikle el ele, hayvancılıkta daha ileriye... Mehmet Ak Ziraat Mühendisi Sorumlu Müdür 048 9 4 www.burdurdsyb.org www.facebook.com/burdurdsyb Konuya başlamadan önce, yazıda
DetaylıGerçek yaşam, minik minik değişiklikleri hayata geçirmeyi başardığınızda yaşanmaya başlanır. - Leo Tolstoy
Gerçek yaşam, minik minik değişiklikleri hayata geçirmeyi başardığınızda yaşanmaya başlanır. - Leo Tolstoy YENİ BİR YIL YENİ BİR SİZ Kendimizde dahil, birçok kişi, yeni bir yıla birçok yeni kararla başlar.
Detaylı2016 YILI BRİFİNG RAPORU
a AKHİSAR TİCARET BORSASI 216 YILI BRİFİNG RAPORU AKHİSAR TİCARET BORSASINA AİT 1/1/216-31/12/216 TARİHLERİ ARASI BİRİFİNG RAPORU 216 H A Z I R L A Y A N : A Y Ş E N İ L G Ü V E N AKHİSAR TİCARET BORSASI
DetaylıYETERLİ DENGELİ BESLENME
YETERLİ DENGELİ BESLENME Yeterli ve dengeli beslenme için günlük ihtiyaç duyulan ENERJİ ve BESİN ÖGELERİ besinlerle vücuda alınır. BESİNLER Besinler içerdikleri besin ögelerine göre 5 TEMEL BESİN GRUBU
DetaylıT.C. GÖNEN TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Ortalama Fiyat. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat ARPA YEMLİK MTS , KG 155,626.
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: 1-12 ARPA YEMLİK MTS 0.80 0.86 0.8241 188,840.00 KG 155,626.20 19 ARPA YEMLİK ı: 155,626.20 19 ARPA ı 155,626.20 19 ÇELTİK ÇELTİK ÇELTİK BALDO MTS 1.00 4.00 2.6276
Detaylı