istanbul TiCARET ODASI is PROGRA/V11 BOTCESi,

Transkript

1 istanbul TiCARET ODASI 982 is PROGRA/V ' ve BOTCESi,

2 Afa Matbaacılık lstanbul98

3 S U N U Ş SAYIN ODA ~ECLiSi EAŞKANLiqiNA, GenBl çerçevesi.24 06~k istikrar.~ed~irleii~le çizilen ekonomi_ politikasının, 98 yılında ~a ~ynen izlendiği ve hatta' getirilen modelin vergi sistemi alanındaki eksik'l.iğinin, yılbaşından itibaren 'doldurulmaya çalışıldığı bilinmektedir. Serbest piyasa ilkeleri içinde, iç talebin daraltılması ve.ihraca~a ydnelinmesi biçiminde dz~tie~ebileceğimj.z ekqnomi p9litikasının uygulaması, dzellikle ana s6run olan enflasyqnun ~ontrol altına alın~ masında başarılı sonuçlar vermiş~i~.,nitekim, geçen yıl % 75,6 'olan geçinme indeksindeki artışın 98 yılında % 37'lerde kalacağı aiılaşılmaktadir:, - Ote"yandan, ~konominin b~gilme ~ızı~daki dqş~ş yeya duraklama, 98 'de ydn cjeğiştir(3!rek.te.krar büyümeye dd-: nüşmüştür..-gerçekten, yapılan tah_minle_r G:SMH~da % 4,4 'l.ük bir artışı ortaya koydıaktadır. -. _özellikle otomotiv sana'yi, ev aletleri ve inşaat malzemeleri. sanayiindeki ür_et'im y'a-vaş ıamal.aiı dnemli boyutlara ulaş~ış olmakla beraber, sin~i ilietirnde genel - olarak hafif bir ait~ş ol4uğu ifade edrlebilir. Bbntinla beraber, _sanay iae atı). kapa~iteleriiı dpemli-~boyutl~r-da bıilundu unu kabul etmek gerekir. Bu olguda; iç talepteki durgunluk.yiı:nında, ener]j darboğazı etkitı olmuştur yılı içinde titiz bir p-ara politikası izlendiğinil para arzı.ndaki artış~iı %: 7,5 dola-ylarında bulunduğunu gdrmekteyiz. Serbest f.aiz uygulaması ise, mevduat hacmi'nde hızlı bi;r: bi.iyümeye yol açmışt-ır. Li*idite sıkıntısı içinc!e bulunan ve dz kaynakyabancı kaynak dengesi bozulmuş, işletmel'e:r yüksek faiz hadlerindıiin Şüphesiz etkilemmişierdir. Faiz hadlerinin. düşürülebilmesi-~çitı, baiı vergi indirimieri ya~ılmasi veya: miıaiiyet;leririin kaldırılması, mevduat munzam karşılıklarının k.a.demeli ve esnek biç.imde ayar)atıması, faiz.oluşumunda rekabeti eng~lleyici pilrüzlerin giderilmesi, ban~ kaların daha ra~yq:pe. Çalışmaya itilmel(3!ri, t.icari mevdu-

4 - II - ata faiz uygulanm~sı gibi tedbirler dnerilebilir. Ancak, faiz hadlerinin kamu otoritelerin ce belir.lenmesi, hem izlenen politikaya, hem de özel sekt6r olarak savun~u~umuz temel ilkex~re ters daşer. Kaldı.ki, b6ye bir uygulamanın neticede, çift faiz hadlerini ortaya çıkaraca~ını geçmiş tecrilbeler bize g6stermiştir. Aksini dilşilnmek, ekonomi kurallarını inkar etmek olur. Bununla beraber, enflasyon oranındaki dilşmeye pa~ ralel olarak, faiz badlerinin de aşağıya çekileceğini beklemek.teyiz. DLğer taraftan, sıkı para politikaaının etkisiyle talep ve yatırımla~daki yavaşlama, işsizlik sorununu~ bilgilmesine yol açmıştır. Ancak, birkaç yıl bazı sorunlara katlanmak zorunda olduğumuzu da ifade etmek isterim. 98 yılındaki önemli, ve sevindirici gelişmelerden biri ise, ihracatimızda beklenenin ilstilndeki artış olmuştur. Yılın ilk.8 ayında bu artışın% 60'lara. yaklaşmış bulunmasıni memnuniyetie ka~şılı~oruz~ işadamlarımızın çoğunluğu, işletm~lertnin -aşayabilmesi için ihracata y6nelmelerinin zo~unl~ olduğunun bilincine var~ışlardır. Gerek bu bilincin yeileşmekte oluşu, gerekş~ illkemizi ve Odamız'ı ziyaret eden yabancı alım heyetleri sayıaındaki bilyilme, ihracat alanındaki iyimserl.iğimizi. pekiştirmektedir. 982 yılında, izl~nen genel ekonomi politikasından sapmaksızın, alınacak b~zı tedbi~lerle; çeşitli sıkınti!arın hafifletilebileceği, ekonomik sorunların ç6zil~lenmesinde kesin başarıya ulaşılmas~nın daha kolay ve hızlı biçimde sa~ lanabil ece~i inancında-yız. 982 ae Ki~'lerin rasyonalizasyo~u ve verimlilikle~ rinin artırılması alanında olumlu adımların atılması, biltçe açıklarının tamamıyle giderilmesi ve Devlet. harcainalarında daha.sıkı bir tasarrufa -yönelinmesini; enerji ve di~er alt yapı harcamalarıriın ~rtarak silrdilrillmesinin beklentisi içindeyiz. CJnilmilzdeki dönemde, gerek kurumlaşmanın teşviki, az kaynak-:-ya.bancı kaynak dengesinin kurulması, otofinansman kayna kları nın yaratılması, finansman sorunla-rının hafifzetilmesi yanında, ihracatımızın artış temposunun silrdilrillmesi, ana hedefleri~iz ve girişimlerimizin konusu olacaktır.

5 - III - Bu cümleden olarak, ekonomide hjl vergi dış~ kalmış kazançların devreye sokulması için servet beyanı milessesesinin yeniden gözden geçirilmesi, vergisiz. ve tüm firmaları kapsayacak şekilde sabit kıymetlerin yeniden değerlendiril,mesi sisteminin getirilmesi,. yedek akçeleein Devlet tahviline yatırılması zorunluluğunun kaldırılması, Kurumlar Ver~isi oranının indirilmesi, geçici bir süre için dahi olsa, hisse senetleri için Değer Artışıvergisi istisnasının tanınması gibi tedbirler üzerinde ısrarla durulacaktır. Vlke yararları da gözetilerek, yabancı sermayenin celbi konusunda ise özel bir çaba sarfedilecektir. ihracat alanında ise, ihracat kredilerinin yeterli düzeye -çıkarılarak bürokratik engellerin aşılması, geçici bir dönem için ihracat faaliyetlerinin vergi dışı tutulması, ihracat sigortası, serbest bölge, liman kapasitelerinin ve riakliye sarunlarının çözümü gibi konuların gerçekleştirilmesi, vergi iadesi sisteminin esnekleştirilmesi, gümrük sorunlarının çözümlenmesi ve başta ihracata dönük ü~etimi etkileyen enerji kısıntıları, başlıca girişim alanlarımız olacaktır. Bu arada, ihracatımıza Oda olarak doğrudan katkıda bulunmak amacıyla, dış ülkelere bir 3eri pazar arama gezis.i düzenlenmesi planlanmakta olduğunu da belirtmek isterim. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız ana hedeflerimiz yanında, 982 Yılı tş Programımızın hazırlanmasında; üyelerimizin uygulamada karşılaştıkları sorunların çözümlen~ mesine, çeşitli araştırma faaliyetlerinin artırılması görüşüne ağırlık verilmiştir. Şüphesiz, bu arada, son yıllarda Odaca izlenen politik~ya uygun olarak kamuoyu oluşturma, kardeş k~ruluşlarla temasın sıklaştırılması, Devlet organları ve yetkili m~rcilerle ilişkilerimizin sürdür.ülmesine, dürüst ticaretin devamı için gayret sarfedilmesine gereken önem verilecektir. Bu arada, 982'de idrak edeceğimiz Qdamız'ın 00. Kuruluş Ylldönümünün, Oda'nın geç~işine ve itibarımıza ~yık bir biçimde kutlanması için gerekli çabanın göste~ :dlec.egi açıktır. Faaliyetlerimizin bir bölümünü bu çalışmalar teşkil edecektir.

6 - IV Yıl~ tş Programımızın başarı:ile uy~ulanmasında ~e sorunlaiıri tespit ve çbzamande, Sa~ın Meclis ayelerimiiin gdraş; "öneri ve uyarılarıriıiı büyük katkısı ol~ca ının bilincinde bulundu~u~~zu ~eiii~ken, ~apıci e~eşti~ilere her zaman açık oldu~ijmuzu bir kere daha vurgulamak isterim. Olkemize.ve mensuplar.ımıza yarariı olabilmek Lçin azami gayret gösterece~imiii ifade ed~rek, 982.ş Programımızı saygı ile takdirlerinize sunarım. Nuh Kuşçuliı y önetim Kurulu Ba-şkanı

7 - i Ç i N b E K İ L E R - - BiRiNCi BbLUM - S U N U Ş SAYFA NO I. ÖZEL SEKTbRUN GELiŞTiRiLMESi. MESi ve KAMUOYU OLUŞTURULMASI YÖNLENDiRİL- II. EKONOMiK ve SOSYAL SORUNLARLA ilgili FAALiYETLER Ekonomik Rapo rlar Yıllık Ekonomik Rapor ve G6stergeler~ Türk Parasının Konvertibilitesi Sorunu 2 4- Madde Bazında Fiyat Yükselişlerinin De~erlendirilmesi ve Çeşitli Fiyat indekslerinin Mukayesesi... ~ Tarımsal Urünler Taban Fiyatları 6- Tarımsal Uretimin Y6nlendirilmesi ve Planlanması Para Politikası ve Sermaye Piyasası 4 8- İşçi D6vizleri Ulke. Etüdleri Çeşitli Batı Ulkelerinde ~icari Faaliyetleri Düzenleyici ve Teşvik Edici Mevzuat : ll- Çeşitli Ulkelerde Yatırımları ve İhracatı Teşvik Tedbirleri Sınai Kapasitelerin Ne Kadarının İhraÇ Edildi~i Konusunda Çalışma Pazarlama Zinciri Yapısı, Serbest Piyasa Mekanizmasının işlemesini Engelleyen Veya Güçleştiren Fakt6rler Gelişmekte Olan Ulkelerde Yabancı Sermayenin İhracata Olan Katkısı Konusunda Bir Araştırma Gümrük Vergileri Açısından Seçilmiş Bazı Temel Malların iç ve Dış Piyasa Fiyatları Canlı Hayvan Yerine Et İhracatı Teşviki 7 7- Kıymetli Madenle~in İhracatı Seminer. Çalışmalari... ~

8 - II - III. MEVZUAT ÇALIŞMALARI 9 IV. MALi KONULAR.... ll - Vergi Kanunları ll 2- Karşılıksız Çekierin Cezai Mileyyideleri 2 3- En Çok Vergi 6deyenlerin 6dilllendirilmes~ 2 v. DIŞ TiCARETE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR İhracatçı Eğitim~ v_e Enforma~syonu a) Atatilrk Dilnya.Ticaret Merkez.i... 2 b) B6lgeler İtibariyle Dış Ticaretimizle ilgili Bilg il er c ) th ra ca t Kur s u d) Tilrkiye'de UluSla~a~ası Ftiar, Kongre ve iş Organi.zasyoriti ' ~ 2- Yab~ncı Ulkelerle İlişkiler ve Tanıtma Faaliyetleri...' : a) Dış Tem asi]ar :. : ;... 3 b) Dış Fuar ve Se~gi Çal~şmaar~ Araştırma Faaliyetleri a) ihracat Formaliteleri... 5 b} ihracat Kredileri ve i~edi F~izleri 5 c) ihracatı Teşvii Tedbirleri... ~... 5 d) Faiz Farkı iadeleri Uygulaması.:;.. 6 e) ihracatta Vergi İadesi f) Tilrk.iye Ekonomisinde Bilyilme Fakt6ril Olarak Dış Ticare~ ~...,... ~.. 6 g) Başarilı ihra,catçıların 6dilllendiril.. mesi Dı$ Ticaret Mevzuatı Çalışmaları... 7 VI. KUÇUK SANAYi ile ilgili, ÇALIŞMALAR~ KilçUk S~naylde Kapasite Kullanımı Araştırması..... ~ Sanayici Uyelerimizle ilgili İstatistiki Bilgiler ~...,.. ~ Mesı ekl. Geziler....,... ;. ;. ; Acil ihtiyaç D6vizi.... _... '8 -işyeri Temini.. ~ ~ Kaçilk Sanayici Yatırım KararlarL Anketi 8 7- Yatırım ve işletme Kredisi... ;... 9

9 III - VI I. iç TiCARETLE-iLGiLi FAALiYETLER 9 - Ban.ka Kurulması. \ Hallei Kanunu : ~;~ ~ Nebati Yağ Konusunda Bir Araşt~rm a 20 VIII. DiC:ER KESiMLER:C.E ilgili ÇALIŞKALAR Petrol ve Maden Kanunu ~ inşaat Faaliyetleri Filmeilik sektara 2.4- Turizmin Geliştirilmesi., Ulaştırma ile ilgili Ça.lışma;Lar il IX. x. XI. EC:iTiM ve KOLTOR ÇALIŞMAL.ARI ODA içi ÇALIŞMALAR.. - Odıamız 'ın 00. Kuruluş Yı.ld6nilmil. 2- Anket Çalışmalar ; 3- Bilgisayar Hizmetleri ~ 4- Yayın Fa.aliyetleri 5- Oda Personeli le ilgili Konular.. DiGER ÇALIŞMALAR,.. ikinet BlJLOM I. II. BOTÇE.GEREKÇESi : ' GELiRLER 30 3 III. GiDERLER '. 38 IV. BOTÇE 'l'alimii.ti.. 57

10

11 982 YILI İŞ PROGRAMI

12

13 I. dzel SEKTdRUN GELiŞTiRiLMESi, YdNLENDiRiLMESi ve KAMUOYU. OLUŞTURULMASI Ekonomiye getirilen tedbirlerin başarı ile sürd~rülmesi, hatalı ydnl~rinin düzeltilmesi için, kamu ve azel.tüm kuruluşlar ile yurttaşlara büyük gdre~ler düşmektedir. C~miamız bu gdrevin bilinci içinde üzerin~ düşeni yerine getirmeye çalışmaktadı~. Bu amaçla başarılı bir serbest piyasa ekonomisi ortamı yara~mak için bugünkü ekonomik ve ticari faaliyetlerin aksayan ydnlerini ve bunla~ rın nedenlerini ortaya koyacak çeşitli araştırmalar yapılmakta ve çdzüm yolları aranmak.tadır. dzel sektdrün dinamik ve yapıcı niteliği dolayısıyla, geliştirme ve ydnlendirilmesl yolunda yapılacak çalışmaların güç kazanması amacıyla, başta Odalar olmak üzere camiamızın çeşitli kuruluşları ile işbirliği içinde bulunmanın yararı açıktır. Yıllardır ekonomik ve sosyal hayatımızda hissedilen mevzuat boşluklarının daldurulması ve günümü~ ihtiyaçlarına cevap vererneyen mevcut mevzuatın tadili için çeşitli Devlet organlarınca sürdürülen çalışmalara ışık tutması bakımından, gerektiği zamanlarda ve aktif olarak, camiamızın işbirliği içinde hazırladığı gd ~üşlerden yararlanılmaktadır. Yukarıda belirtilen ve temel prensip niteliği taşıyan, dzel sektdrün geliştirilmesi ve ydnlendirilmesine.ilişkin faaliyetlerimiz, basın ve yayın organları aracılığı ile kamuoyuna duyurularak, camiamızın etkinlik sahasının genişletil~esine çalışılmaktadır. 24 Ocak 980 istikrar programını tamaml~yıcı tedbirlerin alınması için üyelerimiz ile işbirliği içinde sorunların derinliğine saptanması ve ayrıca ticari faaliyetlerimizin yönlendirilmesi ve çağdaş ortama ayak uydurabilmek için dteden ~eri yürütülen çalışmalarımız sürdürülecektir. Ayrıca tamamlanma aşamasına gelmiş bazı kanun tasarıları üzerindeki çalışmalar süratle bitirilerek, de~ ğerlendirilecektir. Diğer taraftan, ticarette dürüstlüğün korunmasına ydnelik çalışmalaz'ımızın sürdürüleceği ve bu konuda- ki geçtiğimiz döne de sonuçlandırılan Dürüst Reklamcılıkla ilgili Riayeti Mecburi Mesleki Ka~~r, Oda Meclisimizin onaylaması halinde Tacirler Gönüllü Taahhütnamesi sistemi gibi yeni projelerle ilgiii ~ygulamalar başlatılacaktir.

14 - 2 - II. EKONOMiK ve SOSYAL SORUNLARLA ilgili FAALiYETLER 982 yılında aşa~ıdaki kon~lara ilavetenj muhtemel gelişmelere ba~lı ol~rak makro ve mikro dilzeyde ekonomik ve sosyal-sorunlarla ilgili.ar.aştı.rmalar.ile, resmi merciierden gelen taleplere, düzenlenen çeşitli ekonomik toplantılara ba~lı olarak gerekli gdrillen incelemeler ger~ekleştirilecektir. Daha ~nceki iş programlarımızda da öngörillen bu tilr çalışmaların daha etkin bir şekilçe yilriltiilmesi amaçlanmaktadır.. - Ekonomik Raporlar Ulke ekonomisin~eki geliş~ele~ip izlenmesi ve buna göre uygulamadaki aksamaların saptanması ve çözilmil için belirlenecek görilş ve önerllerin ilgili merciiere ve kamuoyuna iletilmesi amacıyia, Oda içind~ oluşt;rulan ilnitenin periyodik rap()rlar hazırlaması sa~lanacaktır. Ayrıca geçti~imiz yıl/ 982 yı.lında uygulanması gerek~n ekonomi politikası konusundaki görilşlerimi-, zin tespiti amacıyla, ilim adamlarnın da dahil oldu~u bir çalışma grubu ozuşturulmuştu. Bu yıl da, gerektikçe bu tiir çalışma komiteieri oluşt~ruladaktır~. 2- Yıllık Ekonomik Rapor ve Göstergeler Her yil oldu~u gibi, öniim~zdeki döne~de de, bir yıl önceki ekonomik duru~u yansıtan ve 982 yılı içindeki muhtemel gelişmeleri içeren bir rapor ha~ırlanarak yayınlanacakiır. Ayrıca, Rakamlarla ~ilrkiye Ekonomi~i isimli, çeşitli ekonomik gösterge ve ista,t.i;stiklerin özetini kapsayan broşilrilmilz Tilrkçe ve İngilizce olarak diizenlenecek ve yurt içinde ve dışında da~ıtımi yapılacaktır. 3- Tilrk Parasının Konvertibilitesi Sorunu Halen uygulanmakta olan; gilnlilk kur tesbiti nedeniyle, Tiirk parasının konve~tibilitesi huiusu sıkça tar~ışılan bir konu haline gelmiştir. 6nil~ilzdeki dönemlerdeki ekonomik gelişmeler de dikkate alınarak, konver~ tibilite sisteminin fayda ve mahzurlarını.ortaya koymak, sistemin hangi şartlarda ve ne kadar bir silre içinde uygulanabiirlik kazanabilece~ini belirlemek amacıyla.- dahil ayrıntılı incelemeler yapılacaktır.

15 Ma.dde Ba zındcı Fiyat Yükselişlerinin : Değei:lendirLlmesi ve Çeşitli Fiyat......,. indekslerin-in Mukagesesi ö"zellikle Odamızca düzenlenen fiy'at indeksleri kapsamına ~iren belli ~aşlı add~l~rin fiyat hareketlerinde meydana gelen değişikliklerin izlenmesine devam olunacak ve fiya~ ~rtışl~rın~ neden 6lan ~uhtemel etkenler ort aya konmaya çalışılacaktır. öte ~~n~an çeşitli kuruluşlarca hazırlanan ve değişik rakamları iansıtan fiyat indefslerindeki lru fa~klılıkların nederile~i ~itaya konujarak, kamuoyuna duyuruiacaktır Tarımsal Urünler ~aban Fiyatları Geçtiğimiz yıllarda ger çekleştirdiğimiz ayçiçegı, buğday, yaşçay yaprağı gibi çeşitli ürünlerin eki~ mali~etleri ve ~e~~klem~ aiı~ fiyatlarına ilişkin araştırmalar 9B2 yilın"da d~ g-erçekleştirilecektir. Taban fiyatları etüdlerimizin, ilgili üreticiler ve merciler nez-dindı::ı gördüğü geniş ilgi dolay.ı ~ıyle, gerçekleri yansıtan hu tür ara~t~rmaların 982 yılı içinde de, taban f.iya.tların: H.ükümetçe ilanından önce bitirilm~sine özellikle önem verilecektir. o'-' Tarımsal P--anl.anma sı. Uretimin Yöniendirilmesi ve Tari.:m urünlerenin g decekte iç ve. dış talep miktar ve kalitesini beirlemek; bu tal.ebi karşılayacak mikt'ar ve kalitede üret_iinde bulunmak ve hulıu temin için taban fiyat, mod~rn glrdi ve teknol6ji ile finansman temini gibi uy~un ~arım~al politika.araçlarıilı.öilced~n belirleyen v~ ta}ı~ sektörünü yöni~ndii$n bir üretim planlamasının, günümüzde özel.],ikle gıd~ maddeleri açısından önem -k~zandığı ve ülkemizde d~ bir üre-tim planla- masının mevcut olma.'mas_ı _İıedenlyle, Odamızca geçen yıllar-, da yapılan -çalışmalar ve ilgili mercilerle olan ilişkil_er 982 ~ılında izl~necektir~ /

16 - 4-7: Para Politikasi ve Sermaye Piyasası Uygulanan faiz ve para politikası ile banka ve bankerlik sistemlerinin ticaret erbabı, yatırımcılar, bankerler ve alke ekonomisi azerinde yarattıijı etkiler ve mevzuatta meydana gelen aksaklıkların ç6zamilne ilişkin araştırmalar yapıl~rak, ~ygulamada karşıl~şılan gilçlilklerin dilzeltilmesi için ilgili merciler nezdind~ girişimlerde bulunulacaktır. Ayr%ca, Temmuz 980 tarihinden bu yana Tilrkiye'de mevduat faizlerinin Hilkilmet yerine bankalar tarafın~an tespit edildi i bilinmektedir. Serbest piyasa ekonomisinin kurallarının batanayle işlerli e kavuşması yolunda çabalar silrdarillilrken, bo alanda da Batı ilikelerinde uygulanagelmekte olan sistemlerin incelenmesi ve karşılaştırması yapılacaktır. 8- tşpi Ddvizleri Geçti imiz yıl,ihracatımızdaki çok olumlu gelişmeye raijmen, gerek ilretimimizin ithaljt ile olan ilişkisi, gerekse dilnya fiyatlarındaki gelişmeler dolayısıyla, ithalata ddediğ'imiz ddviz giderlerinin de arttı ı gdzdnilnde tutulursa, bilyilgen dış ticaret açi ım%zı~ aderneler dengesine olan olumsuz etkisini, gerçek ddviz geliri kagnakları yaratarak veya mevcut gelirleri arttırarak hafifletmek, tilke ekonomisinin gelece i ve yabancı finans kaynaklarına baijımlılıijımızın azaltılması bakımlarından gereklilik arzetmektedir. Mevcut olan kaynaklarınbaşında dayurt dışında çalışan işçilerimizin ddvizleri gelmektedir. Bunların dış ademelerimiz.e olan katkısı açikça görillmekle beraber, yetersiz kalmakta anca~, bir potansiyel olduiju da bilinmektedir. Bu itibarla, yurt dışında çalışan işçilerimizin stok ve akım halindeki birikimlerinin illkemiz ekonomisine aktarılması için neler yap~labilece inin belirlenmesi konusunda bir ar.aştırma yapılacaktır.

17 Ülke Etüdleri Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, bu yıl da çeşitli ülkeler hakkında genel bilgiler veren ve özellikle, bu ülkelerle ilk defa ilişkiye girecek ihracatçı üyelerimize yol gösterici ülke etüdleri serilerimize imkanlar nispetinde yenileri ilave edilecektir. 0- Çesitli Batı Ülkelerinde Ticari Faaliyetleri Düzenleyici ve Teşvik Jlllevzuat Edici a} Ülkemizde ticari faaliyetlerin modernleştirilmesi -ve dünyadaki gelişmelere ayak uydurabilmesi için özellikle AET ülkelerinde ticari faaliyetleri iüzenleyici ve teşvik edici mevzuat incelenecek ve bu çalışmanın sonuçları değerlendirilecektir. b} Ülkemizin AET için tam üyelik hedefini esas aldığı malumlarıdır. Ancak AET ülkeleri ile iktisadi entegrasyona giderken, yalnızca üretim, pazarlama, finansman gibi alanlarda değil, aynı zamanda muhasebe ve muhasebe denetimi (auditing) konularında da benzer uygulamalara sahip olmak gereklidir. Kaldı ki, yabancı sermayenin ülkemize daha geniş miktar ve oranlarda gelmesinin'de bu ülkel~rdeki muhasebe ve denetim sisteminin ülkemizde tanıtılmasını zorunlu kılacağı açıktır. Bu itibarı~, AET ülkelerinde uygulanmakta olan muhasebe ve denetim sisteminin incelenmesi yoluna gidilecektir. ll- Çeşitli Ülkelerde Yarırımları ve ihracatı Teşvik Tedbirleri Bilindiği üzere ülkemizde ihracatı arttırmak temel hedeflerden biri olmuştur. ihracatın sağlıkl-ı bir biçimde arttırılması ve sürekliliği için

18 - 6 - aretirnde ve dolayısıyle yatırımlarda artış sa lanmasının gereklili i ve uygulanan ekonomik politikanın yatırımlarda yol açtığı durgunluk gözönünde bulundurularak, çeşitli ülkelerde, özellikle yapr itibariyle Türkiye'ye benzeyen ülkelerde uygulanan yatırımları ve ihracatı teşvik tedbirlerinin araştırılarak, ülkemizde de uygulanması imkanları aranacaktır. 2- Sınai Kapasitelerinin Ne Kadarının ihraç Edildiği Konusunda Çalışma Kapasite kullanımındaki yetersizlikler ve üretimdeki darbo azlar ihracata olumsuz etki yapmaktadır. ihracatın madde bazında sınai kapasiteler içindeki payını belirlemek ve böylece ihracat potansiyelini ortaya koymak amacı ile 982 yılında bir çalışma yapılacak ve sonuçları de erlendirilerek, alınması ~ereken önlemler belirlenecektir. 3- Pazarlama Zinciri Yapısı, Serbest Piyasa Mekanizmasının ~emesini Engelleyen veya Güçleştiren Faktörler 24 Ocak kararlarının yürürlü e girmesinden sonra, ekonominin stabilizasyonuna, piyasada ~tkinliğin sağlanmasına ve ihracatın arttırılınasına yönelik çabalar yoğunlaşmıştır. Bu çabaların başarıya ulaşmasında ise, piyasadaki pazarlama kanallarının yapı ve fonksiyonlarının açıklığa kavuşması ve pazarlama aktivitesinin serbest piyasa mekanizmasını daha etkin bir şekilde kullanması önem taşımaktadır. Bu nedenle, mekanizmanın işlemesini engelleyen veya güçleştiren çeşitli fakt6rlerin neler olduğunun belirlenmesi ve pazarlama zincirinin bu mekanizma içindeki rolilniln tespiti için çalışma yapılacaktır. 4- Gelişmekte olan Ulkelcrde Yabancı Sermayenin ihracata Olan Katkısı Konusunda Bir Araştırma 24 Ocak kararlarının ertesind~, ülkemizin dışa açılması, ihracatın arttırılması gibi.alanl~rda

19 7 -' büyük çaba harcandığı malumlarıdır. İhracatın arttırılmasında yabancı sermayenin rolünün ise yine ülkemizde uzun zamandır, diğer ülkelerden örnekler verilmek suretiyle tartışıldığı da bilinmektedir. Bu itibarla, konuyu sağlıklı bir platforma oturtabilmek ve muhtemel istismar teşebbüslerine f~rsat verilmemesini temin amacıyla, yabancı sermayenin gelişmekte olan ülkelerde ihracata katkısının belirlenmesini sağlayacak ve ülkemiz açısından da yukarıda sayılan nedenler le faydaları olacak bir araştırma yapılacaktır. 5- Gümrük Vergileri Açısından Seçilmiş Bazı Temel Malların İç ve Dış Piyasa Fiyatlar: Ulkemizin ihracatının arttırılması ve ekonominin dışa açılması için uluslararası piyasalarda rekabet edebilecek bir fiyat yapısının kurulması zorunludur. Ancak, uygulanan gümrük vergileri sisteminin bu amaca, ne 6lçüde uygun olduğu konusunun uzun bir süredir tartışıldığı bilinmektedir. Bu nedenle, seçilmiş bazı temel malların iç ve dış piyasa fiyatları karşılaştırılacak ve saptanacak farklılıkların ne ölçüde gümrük vergilerinden kaynaklandığı belirlenecektir. Böylece sanayimizin dış rekabet gücüne kavuşturulması yönünde yapılacak çalışmalarda bir 6n adım atılmış olacaktır. 6- Canlı Hayvan Yerine Et İhracatı Teşviki hayvancılık Bilindiği üzere, et 6nemli bir ana besin kaynağıdır. Gerek kolay ihraç edilebilir olması ve gerekse etin ve daha genel bir yaklaşımla tan sağlanan süt, deri, yün gibi diğer yan ürünlerin çeşitli sanayi kollarına girdi temin etmesi bakımından 6nemli hayvan varlığına sahip ülkemizde, hayvancılık ve et üretiminin geliştirilmesi ve pazarlanması konularının incelenmesinde fayda vardır. Böyle bir çalışma ile üretim ve pazarlama konularında ülkemiz şartları için en uygun olabilecek organizasyo~ şekillerinin bütün ilişkileri içinde araştırılarak, uygulanması gereken politikalara açıklık kazan~ırılması mümkündür.

20 - B - Bu itibarla, hayvancılık kesiminde daha fazla dövizin ülkemize girişinin temini bakımından, canlı hayvan yerine et ihracatının teşviki ve buna ilişkin alt yapı tedbirlerinin tesbiti üzerine bir çalışma yapılacaktır. 7- Kıymetli Madenierin ihracatı TPKK Kanunu uyarınca, kıymetli madenierin ihracatı ve ithalatı Maliye Bakanlığının iznine tabidir. ihracatımızın büyük ölçüde serbestleştirildiği ve teşvik edildiği bir dönemde kıymetli maden ~erin ihracatı ve ithalatının da Dış Ticaret Mevzuatımız içinde mütalaa edilmesi gerektiği kanısındayız. ilgili merciler nezdinde konuyu bütün yönler~ ile ortaya koyabilmek amacıyla bir araştırma yapılacaktır. Bu arada, ihracatın arttırılmasına olan dalaylı katkısı nazara alınarak, külçe altın alım satımının serbest bırakılması üzerinde çalışma ve girişimlerde bulunulacaktır. 8- Seminer Çalışmaları dnümüzdeki çalışma döneminde, yılın ekonomik şartları ve yürürlüğe konulacak mevzuat ve alınacak tedbirlere bağlı olarak seminer, panel ve benzeri toplantılar düzenlenecektir. a) 982 yılında, dış ticaret formalitelerinin basitleştirilmesine ilişkin, ITC (Uluslararası Ticaret Merkezi) uzmanları tarafından seminer verilmesi sağlanacaktır. b) Dışa açılma.ve ihracatı arttırma konularında ülkemizde, özellikle 24 Ocak kararları ile birlikte yoğun çaba harcandığı bilinmektedir. Çeşitli dünya ülkelerinde uzun yıllardan beri uygulanan ve ekonomik yararları büyük olan, bu arada II. Türkiye iktisat Kongresinde de ele alınan Serbest Bölge konusunda, mevcut bulunan mevzuata işlerlik kazandıracak yararlı tedbirlerin belirleneceği' bir seminer düzenlenecektir.

21 - 9 - c) Ulkemizde enerji tasarrufu konusunda kamuoyu oluşturulması amacıyle, konunun tüm detayları ile tartışılacağı bir seminer düzenlenecektir. d) ~aiz hadlerinin serbest bırakılması ile birlikte, bankalar sistemi önemli ölçüde serbestliğe kavuşmuş ve gerek parasal, gerekse reel faaliyetlerde etkin bir rol oynar hale gelmiştir. Mevduat alma ve kredi verme b~çiminde beliren banka faaliyetlerinin halkın tasarruflarına verilen faizi optimum seviyede tutmak ve yatırıma yöneliş~ sınırlandırmamak için, faiz hadlerini.n genel ekonomik politika ile uyumlaştırılması gereği" ortadadır. Ayrıca, diğer ülke bankalarına göre, Türki~e'deki bankaların maliyet açisından pahalı çalıştıkları bilinmektedir. Bu açıdan, hem ya bancı bankaların ülkemize çekilmesi, hem de mevcut bankalarımızın dışarıya açılması, iç piyasada rekabet ortamı yaratabilecektir. Bu ve benzeri sorunların orcaya konulması için, b~nkacıjık konusunda bir seminer düz~_nlene_cektir. e) ilimizde un tahsisl~ri, sürekli artan nüfu_s. nazara alınarak belirlenmediğinden, fı rıncılar faal.i.yetlerine devam. edebijmek için serbest piyasadan yüksek fiyatla un satın 4arak ekroek üretmektedirler. Ekmek. fiyatını"n narha tabi tutulması, yükselen maliyetler.karşısında birim başına kar marjını.az al tarak üretimin cazibesini az al tmaktadır. Bu durumda; ya n~fusa göre ayailanabilen esnek un tahsis politikasının izlenmesi,.ya da fiyatların serbest bırak~lması gibi tedbirler ileri sürülm_ektedir. Konuya ilişkin $Orunların tesbiti ve prob lemlerin ülkemiz yararına çözümü için bir panel düzenlenmesi öngörülmü.ş-t9r. "III. MEV.ZUAT ÇALIŞMALARI Da ha önceki. st!inelerde olduğu gibi, hükümetin sürdürdüğü ekonomiyi ve öi~l sektörü ilgilendiren çeşitli kanunlar üz~rindeki çalışmaların iz~enmesine

22 'de de silratli bir tempo ile devam olunacaktır. Odamız'ın öteden beri izlediği ve benimsediği veya hazırladığı tasarıların, güniln koşullarına uygun hale getirilmesi için Odalar Birliği patronajı altında, diğer Oda ve Borsalarımız ile işbirliği yapılmak suretiyle, camia görilşü halinde değerlendirilerek, ilgili mercilere arzolun~ maya devam edilecektir. - Sigorta şirketlerinin çalışmalarına ilişkin kanunun yeniden düzenlenmesi ile ilgili görüşlerimiz belirlenerek, ilgili merciler nezdinde temasa geçilecektir. - Tilrkiye'de ilaç fiyatlarının tespitinde aranan sınai maliyet artışının belli bir oranı aşmış olması şartının gözden geçirilmesi için, ilgili Bakanlıklar nezdinde gerekli temaşlar yapılacaktır. - tcra-tflas Kanunumuzdaki, alacaklının mutazarrır olmasına yolaçan boşlukların daldurulması konusundaki görüşlerimiz belirlenerek, ilgililere intikal.ettirilecektir Sa~ılı Gümrük Kanununda ~eralan, malların gilmrilkten çekilmesine ilişkin 2 aylık süre ile ilgili htikmiln uygulanması sonucunda mağdur olan mensuplarımızın mallarının tasfiyeye tabi tutulmaması ve bir defaya mahsus olmak üzere izin verilmesi konusundaki hükümet nezdinde yapılmış talebimiz, ısrarla izlenecektir. - tş Kanunu ve diğer çalışma mevzuatına getirilmesi öngörülen değişiklikler, titizlikle izlenecek ~e saptanan görüşlerimiz, bir yandan ilgili me~cilere sunulurken, bir yandan da kamuoyuna hitap Pdilecektir yılında yürilrlüğe giren 086 Sayılı Ayakkabı Nizamnamesine göre, bugün yapılan ayakkabılar birer suç unsuru teşkil etmektedir. Bu nedenle, nizamna menin de erlendi~ilmesi konusunda çalışmalar yapılacaktır.

23 - ll IV. MALi KONULAR - Vergi Kanunları Mali konuların kazandı~ı 6ncm ve a ırlık g6z6nilnde tutularak, geçtiijimiz yıl Odamız'da uzmanlardan mateşekkil bir teknik çalışma grubu oluşturulmuştu. Bu grup, 6nilmilzdeki d6ncmdc de çalışmalarına devam ederek, aşağıdaki konularda ve bilahare gilndcme gelebilecek diğer konularda da çalışmalarını sürdüre-. cektir. - Katma Değer Vergisi Kapun tasarısının camiamız g6rüşlerine uygun olarak yasalaşması için yapılan girişimlerimiz devam edecektir. "Sabit Kıymetlerin Yeniden De erlendirilmesi" hususundaki Odamız)ın g6rüşü olan, vergisiz yeniden değerleme sisteminin gerçekleşmesi için yoğun çaba gösterilecektir. - Şirketleşmenin teşviki ve ekonomiye olan etkilerinin arttırılabilmesi amacıyle, Kurumlar Vergisi oranının düşürülmesi ve şirket kuruluşlarındaki formalite ve ödenen borç ve resimlerin yeniden gözden geçirilmesi için ilgili merciler nezdinde, daha önce yapılmış olan taleplerimiz izlenecektir. - Gelir Vergisindeki vergi dilimlerinin yeniden düzenlenmesi, oranların değiştirilmesi ve pe~ şin vergi tavan ve taban miktarlarının yeniden gözden geçirilmesi için gerekli temaslar yapılacaktır. - Gelir Vergisi Kanunu ile ilgili olarak, ulaştırma, lokanta gibi hizmet işletmelerinde Ortalama Kar Haddi Müessesesine yeniden dönülmesinin temini için çalışmalar yapılacaktır. - Servet beyanı ve stok affı konusundaki belirsizliklerin giderilmesi için, alınması gerekli tedbirler konusu incelenecektir. - Tahsilatın hızlandırılmasına ilişkin Kanunun işler hale getirilerek, silresinin uzatılması konusunda gerekli çalışma ve girişimler yapılacaktır.

24 Vergi Usul Kanununun, uygulamada zorluk getiren hükümlerinin tadili için gerekli merciler nez~ dinde çalışmalar yapılacak ve ilgili merciler nezdinde temasa geçilecektir. 2- Karşılıksız Çekierin Cezai Müeyyideleri Piyasa ekonomisinin işlerliğinin korunması ve sağlanması açısından, yurdumuzda çek kullanı~ı~ nın yaygınlaştırılması için Odamızca çalışmalar yapılmaktadır. Ancak karşılıksız çek kullanımı sorunu, çek kullanımındaki yaygınlaşmaya ve piyasa işleyişjne olumsuz etkide bulunacaktır: Bu nedenle, karşılıksız çek kuli~nımının 6nlenmesi için, karşılıksız çekierin cezai müeyyidelerinin arttırılması konusunda Odamızca yapılan' çalışmalara devam olunacaktır. 3- En Çok Vergi Ödeyenıerin Ödüllendirilmesi Geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da 98 kazançları üzerinden, en fazla Gelir ve Kurumlar Vergisi 6deyen üyelerimizin 6düllendirilmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Diğer taraftan Odamız meslek grupları içinde, en çok vergi 6deyen üyeler~mizin de 6düllendirilmesi konusu ele alınacaktır~ V. ~ TiCARETE ilt~ktn ÇALIŞMALAR - ihracatçı Eğitim ve Enformasyonu a) Atatürk Dünya Ticaret Merkezi Odamızın, Odalar Birliğinin, İstanpul Sanayi Odasının, İstanbul Ticaret Borsasının, istanbul İl Özel İdaresinin ve ikv'nin iştiraki ile 982 yılı içinde Atatürk Dünya Ticaret Merkezi A.Ş. 'nin kurulması ve yatırım faaliyetlerinin başlaması 6ng6rülmektedir. Merkezin kurulması ile üyeler imize teşhir ve sergileme yeri imkanı sağlanmış olacaktır. b) B6lgeler itibariyle Dış Ticaretimizle ilgili Bilgiler Çeşitli ülkelerin dış ticaret istatis ~leri, ithalat mevzuatı, gümrük nispetleri, ithalat~