SEMPOZYUM ÖZET KİTAPÇIĞI

Transkript

1 SEMPOZYUM ÖZET KİTAPÇIĞI

2 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. Cem i Demiroğlu Oditoryumu İstanbul Üniversitesi Psikoloji Günleri Düzenleme Kurulu Başkan: Çise Can EYMİRLİ Başkan Yardımcıları: Aslı ÇELİKLER Mine ALTINSOY Üyeler: Ceyda GEZGEN Ebru KARATAŞ Eray ÇALIŞKAN Melike AMET Meltem DEMİR Merve BIÇAKÇI Müge KURBAN Sinem GAZEZ Yağmur GEZMİŞ Akademik Danışmanlar: Prof. Dr. Ayşe AYÇİÇEĞİ DINN Yrd. Doç. Dr. Bengi PİRİM DÜŞGÖR

3 3 Mayıs Perşembe Psikiyatrist Dr. Tanju SÜRMELİ PEAK PERFORMANS VE PSİKİYATRİK HASTALIKLARDA NEUROBİOFEEDBACK Biofeedback (biyolojik geribildirim) kişinin normalde kontrol edemediği ya da bilincinde olmadığı fizyolojik işlevleri (kas hareketleri, solunum, kalp atışı, beyin dalgaları) üzerinde kontrol sağlamayı öğrendiği bir operant koşullanma prosedürüdür. Kişi, daha önce fark edemediği birçok bedensel tepkisinin farkına varıp anormal olarak işleyen kalp atışı, kan basıncı, vücut ısısı, uyku düzeni, stres ve kaygı düzeyi, kas gerginliği vb. bedensel mekanizmaları bu yöntemle kontrol edilebilmekte ve Performansını arttırabilmektedir. Psikiyatrik hastaların EEG lerinin %64 den % 68 inde patofizyoloji göze çarpmaktadır ve bu sonuçlar, organik beyin lezyonunu elemekten öte ek fayda sağlamaktadır. QEEG nin Klinik Psikiyatride kullanımıyla ilgili Amerikan NöroPsikiyatri Birliğinin Araştırma Komitesinin raporu, QEEG Nörometrik analizin bazı psikiyatrik hastalıkların teşhisinde çocuklarda dikkat ve öğrenme problemlerinde, yetişkinlerde duygudurumu ve akıl sağlığı bozukluklarında kullanılmasının bilimsel kanıtlanmış bir yöntem olduğunu deklare etmektedir. Nörometrik QEEG analizinde, bütün QEEG değişkenleri z puanla hesaplanmaktadır; z puanı da o yaş grubu için +/- 2 ye kadar standart sapma normal olarak kabul edilmektedir. Eğer standart sapma, normalden daha fazlaysa, bu nöropatoloji ve anormallik şiddetini belirler. Z puanlarını normalize edebilenler, Neurofeedback tedavisinden en fazla faydalananlar olduğu bir çok çalışmada gösterilmiştir. Kanıta dayalı Tıp kriterleri içinde Neurobiofeedback Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Epilepsi, Anksiyete Bozukluğu/Depresyon, Uyku Bozuklukları, Migren, ve Kafa Traması tedavilerinde kullanılmaktadır. Uzm. Psk. Ayben ERTEM STRESİN VÜCUDA ETKİLERİ VE BIOFEEDBACK Selye (1974), stresi, herhangi bir baskı sonucunda vücudun verdiği özgül olmayan tepki olarak tanımlamıştır. Stresin nedenleri mevcut koşullarla ilişkilidir yani kişinin ortamındaki faktörlere göre stres azalabilir ya da artabilir (ev, iş yeri, konuşma yaparken vb.). Ortamdaki stresli koşullar fizyolojik bir tepkiye yol açar. Eğer bu tepki uzun süreliyse ya da sürekli ise kişide günlük yaşamında karşılaşabileceği sıradan uyaranların bile aşırı yük olarak algılanmasına, baş edemeyeceği bir hale dönüşmesine yol açabilir bu da sürekli bir bitkinliğe sebebiyet verebilir. Strese verilen tepki, vücudun çeşitli yerlerinde eş zamanlı olarak beyin, endokrin sistemi ve immun sistemde görülür ve stres tepkisinin temelini oluşturur. Yüksek kortisol seviyesine maruz kalanların beyinlerinin ve hafızalarının zarar gördüğü yapılan çalışmalarda gösterildi. Birçok çalışmaya göre yüksek kortisol seviyelerine sürekli maruz kalındığında beyinde belleğe depo etme görevi olan hipokampüs hasar görüyor ve bu da öğrenme becerilerini azaltıyor. (Ohl, Michaelis, Vollmann-Honsdorf, Kirschbaum & Fuchs, 2000). Yüksek kortisol seviyeleri, kan şekeri metabolizmasını bozabilir, kilo alımı gözükebilir, yüksek kan basıncına neden olabilir, testesteron seviyesinde düşüş olabilir, kas ve kemik kaybına neden olabilir, cinsel fonksiyonda azalma görülebilir, başağrılarına neden olabilir, anksiyeteye neden olabilir, duygusal problemleri tetikleyebilir, bağışıklık sisteminin ayarını bozabilir ve hatta kansere sebebiyet verebilir(moisse, 2010). Böbreküstü bezleri küçülebilir ve üretimi azalabilir. Stres hormonlarının hafıza merkezlerine direkt olarak toksik olduğu ve beyin hücrelerini öldürdüğü çalışmalarla gösterildi. Kronik stres, sinir yollarının da işlevini bozarak sinir hücrelerinin ölmesine sebebiyet verebilir (NIMH, 2011; Mayo Clinic, 2011). Dolayısıyla stresin tüm vücuda zarar verdiği aşikardır. Biofeedback, genel olarak insan bedenindeki fizyolojik tepkileri yani el sıcaklığı, ter bezleri aktivitesi, solunum sürati, kalp atışı sürati, kan basıncı ve beyin dalgaları paternleri ölçmek için bir takım araçlardan faydalanan bir beyin eğitim tekniğidir. Bu yöntem, hastanın kendi bedenini kontrol altına alarak, üzerinde bazı değişiklikler yapabilmesidir. Bireyin bedensel farkındalığını arttırmakta ve ruhsal olarak gerginlikten kurtulup rahatlamasını sağlamaktadır. Kişi, daha önce fark edemediği birçok bedensel tepkisinin farkına varır. Anormal olarak işleyen kalp atışı, kan basıncı, vücut ısısı, uyku düzeni, stres ve kaygı düzeyi, kas gerginliği vb. bedensel mekanizmaları bu yöntemle kontrol edilebilmektedir Doç. Dr. Ömer Ayhan KALYONCU AŞKIN SARHOŞLUK HALLERİ Aşk insana zaman zaman haz, zaman zaman acı vermektedir.insanlar aşk için yaşarlar, aşk için ızdırap çekerler. Aşk uğruna mücadeleler verilmiştir, şiirler yazılmış destanlara konu olmuştur. Ama yine de aşk bazen sanki bir madde bağımlılığı gibidir. Bağımlı kişi, zarar vermesine rağmen, bağımlılık yapan nesneyi tekrar tekrar kullanır. Bu sunumda aşk ve bağımlılık konuları birlikte ele alınacak ve dinleyicilerle birlikte interaktif olarak işlenecektir.

4 Prof. Dr. Mehmet Zihni SUNGUR İLİŞKİDE ERKEKLER VE KADINLAR: BENZERLİKLER ve FARKLILIKLAR-ERKEKLER MARS TAN, KADINLAR VENÜS TEN Mİ? Yalnızca politik doğruların konuşulduğu bir dünyada kimse kadın erkek farklılıklarını konuşmak istemez. Hatta bu farklılıkları tartışmaya açan bir zihniyetin bile ayrımcılıkla suçlanma olasılığı vardır. Ancak farklılık eşitliğe aykırı bir kavram değildir. Eşit olmak için benzer ya da aynı olmak gerekmez. Farklı olup halen eşit olduğumuz bir dünyada farklılıklar daha iyi kabul edilecek ve farklılıklarla birlikte uyum içinde yaşamayı öğrenmek daha çok mümkün olacaktır. Bu sunumda ilişkinin değişik aşamalarında (aşk, evlilik, boşanma gibi) kadınlar ve erkekler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar hem düşündürücü hem de mizahi bir biçimde ele alınacak ve cinsiyetlerin birbirlerinin tamamlayıcıları olabilmeleri için gerekli koşullar dinleyicilerle etkileşim içinde ele alınacaktır. Sunumda sözü edilecek farklılıkların yalnızca bir kısmının bile bilinip, kabul edilmesi partnerlerin daha uyumlu yaşamaları, daha iyi iletişim kurabilmeleri ve daha mutlu bir birliktelik için değerli olacaktır. Bireyin özel yaşamı onun iş ve sosyal yaşamından bağımsız düşünülemeyeceğinden özel yaşamındaki huzurun iş yaşamına da yansıyacağı ve genelde yaşam kalitesini ve iş performansını artıracağını varsaymak yanlış olmayacaktır. Çoğu ilişki bir aşık olma dönemi ile başlar. Birisi diğerine aşık olduğunda sevilen kişinin algılanması artık değişmiştir. Bu nedenle aşık olma dönemi bir görme kusuru dönemi olarak da tanımlanabilir. Partnerler birbirlerinin mutluluk kaynağı olduklarından ve neredeyse birbirleri için doğduklarını düşündüklerinden, aşık olma dönemi aynı zamanda hayali ve düşsel bir birliği de temsil etmektedir. Bu dönemde erkekler ve kadınlar arasındaki farklılıklar belirgin değildir. Böylesi bir birlik ve birliktelikte sözcüklere de pek gerek duyulmaz. Çünkü aşkın evrensel bir dili vardır. Ancak tehlike burada başlamaktadır; çünkü bireyselliği ortaya koyan sözcüklere gerek duyulmadığında ilişki artık sözcük öncesi veya sözcük ötesi olmuştur. Bu düşsel birliktelik bazen evliliğe kadar gidebilir. Evliliğin istatistiklerle desteklenen katastrofik sonuçlarına karşın!.. (Katastrofiye ilişkin bu tanım ve evliliğe ilişkin diğer katastrofik sonuçları, sunum sırasında verilecektir.) Eş konumuna giren partnerin bir dönem idealize edilmiş olan imajı artık olumlu değildir. Yıllar geçtikçe aynı eş mutsuzluğun kendisi bile olabilir. Sözcükler tehlikeli olmaya başlar, birlik ve birliktelik tehdit altına girer ve bazen aynı eş, dışarıda yağan yağmurun bile nedenidir!.. Bu öykü size tanıdık geliyor mu? Eğer tanıdıksa bu durum partnerlerin cinsiyetlerinden bağımsız, bireysel özelliklerinden mi, yoksa erkekler ve kadınlar arasındaki farklılıklardan mı kaynaklanmaktadır? Prof. Dr. Kemal SAYAR VAROLUŞÇU PSİKOTERAPİ AÇISINDAN ANKSİYETE Paul Tillich'e göre, Anksiyete 'varlığın muhtemel bir yokluğun farkına varmasıdır' ve anksiyete kaçınılmaz ve yok edilemezdir. Endişe (anksiyete) bizi cesarete yöneltir, çünkü diğer seçenek umutsuzluktur. Cesaret anksiyeteyi üstlenerek, umutsuzluğa direnir. Hayatın erken dönemlerinde karşılaştığımız yoğun tehdit ve güvensizlikler bizi anksiyeteye daha duyarlı hale getirebilir. Ancak bütün bunlar, insanda zaten var olan, hayata daha endişeli bir biçimde tepki verme eğilimini besler. Varoluşçu Psikoterapide kişinin kendi içinde saklı olanı açığa çıkarması önemlidir ve terapi iyileşmek değil hayatın yaralarıyla cesurca yüzleşmektir. Varoluşçu terapi, hayatı olduğundan daha iyi kılmaya çalışmaz. Anksiyeteyi dindirmeye çalışmak yerine, danışanlardan, onunla yüzleşecek cesareti göstermelerini ister. Danışanına, incinebilirlik ve kısıtlamalarının ne olduğuna dair yardımcı olmaya çalışır. Danışanın kendisini kandırmasını önlemek, hayatı bütün meydan okuma ve karmaşıklığı içinde kabullenmesini sağlamak ister Prof. Dr. Nahit Motavallı MUKADDES ÇOCUKLUKTAN YETİŞKİNLİĞE DEHB & DEHB Derneği Başkanı H. Nezih ÇINGIR ÇOCUKLUKTAN ÖLÜME DEHB İLE YAŞAMAK

5 Prof. Dr. Doğan ŞAHİN DİNAMİK YÖNELİMLİ CİNSEL TERAPİLER: CİNSEL SORUNLAR NASIL TEDAVİ EDİLİR? Cinsel sorunlar ve nedenleri Psikojenik faktörlere bağlı cinsel sorunlar, oldukça farklı olabilen çok sayıdaki psikolojik etkenin bir veya daha fazlasının etkileri sonucunda ortaya çıkarlar. Psikanalitik teori cinsel işlev bozukluklarına kritik çocukluk yaşantılarından köken alan bilinçsiz çatışmaların yol açtığını söyler. Diğer yandan psikopatolojiye sistemik yaklaşan teorsiyenler, cinsel yetersizliğin köklerini cinsel yönden yaralayıcı bir ortam yaratmaları nedeniyle çiftler arasında gelişen patolojik etkileşime bağlarlar. Davranışçı model ve öğrenme teorisi ise cinsel tepkiyi bozan şartlı tepkilerin cinsel davranışı takip eden kötü olasılıklardan kazanılmış olduğunu söyler. Çağdaş toplumda, olumsuz duygulanım ve çatışmalar, hemen neredeyse değişmez olarak cinsel güdülerin saf hazzını engelleyici bir rol oynarlar. Cinsel isteklerle; tanrıların, toplumun ve ebeveynlerin öç alma korkusu arasındaki çatışma her zaman vardır ve belki de şu andaki çocuk yetiştirme koşulları için bir dereceye kadar kaçınılmazdır ve kişinin genellikle farkındalığının dışındadır. Fakat bireysel yaşamın cinsel ve cinsel olmayan yönleri üzerinde güçlü zarar verici etkileri olmaktadır. Cinsel terapiler Cinsel terapinin temel modeli Masters ve Johnson tarafından geliştirilmiştir St Louis deki Enstitülerinde 2 haftalık yoğun bir terapi uyguluyorlardı ve çiftleri evlerinden uzakta tutuyorlardı. Başlangıçta medikal, fizyolojik ve seksüel gelişim inceleniyordu, daha sonra tedaviye yanıtlarının konuşulduğu yuvarlak masa toplantıları yapılıyordu. Çiftlere bu şekilde geri bildirim veriliyordu, önerilerde bulunuyordu. Basamaklı seriler halinde cinsel ilişki ödevleri uygulanıyordu. Daha sonra da uygulanan egzersizler psikoterapi ortamında konuşuluyordu. Egzersizlere verilen yanıtların incelenmesi çifte ve terapiste zorlukların nerede olduğunu, istenmeyen defansların nerede ortaya çıktığını anlama ve çözme olanağı veriyordu. Dinamik yönelimli cinsel terapiler Cinsel terapilere dinamik yaklaşımın dahil edilmesi Helen Singer Kaplan ile başlar. HS Kaplan ın yaklaşımı Masters Johnson yönteminden temellenmekle beraber piskodinamik yaklaşımlar daha sık kullanılır. Lief cinsel terapilerle dinamik yaklaşımın güzel bir entegrasyonun sunar. Tedavi yaklaşımında eğitim, destekle başlar özel davranışçı yaklaşımlar, kişilerarası çatışmalar için evlilik terapisi, internal obje ilişkilerinden kaynaklanan konular için psikanaliz ve dinamik psikoterapinin uyumlu bir entegresyonundan oluşan bir yöntem uygular. Çiftin ya da başvuran hastanın sorununu ne kadar geniş kapsamlı ele almak gerekeceği, evlilik veya çifte ilişkin sounların terapide ne kadar önemli bir yer tutacağı ya da erken dönem obje ilişkilerinin ne kadar çözümleneceği çiften çifte ve hastadan hastaya göre değişir. Hasta ve çiftle yapılan görüşmelerden sonra çiftin ve hastanın beklentileri göz önünde bulundurularak karar verilir. Eğer cinsel isteksizlik ve ilgisizlik gibi bir sorun varsa sorunu daha geniş ele almak ve obje ilişkileri ile dinamiklere ağırlık vermek gerekebilir. Bir başka ayrım noktası Sharff ın önerdiği distal ve paroksimal anksiyete ayırımıdır. Proksimal anksiyete anlık ve güncel cinsel durumun yüzeysel faktörlerinden kaynaklanan anksiyete olarak tanımlanır ve önde olan bu ise daha çok seks terapisi uygulamak uygundur. Distal anksiyete ise obje ilişkileri konularından ve altta yatan faktörlerden kaynaklanan anksiyeteyi ifade eder ve bu durumda daha çok analitik yaklaşım uygundur. Seks terapisi uygulanırken egzersizlere verilen yanıtlar ve egzersizlerin yapılma biçimleri obje ilişkilerinin aydınlatılmasına ve çözümüne olanak verir. Çiftlerin ilişkilerindeki zorluklar ya da problem yaratıcı tutmların erken obje ilişkileri ile bağlantıları bulunup çözümlendikçe çiftin seks terapisindeilerlemeleri yanından genel ilişkilerinde de önemli değişiklikler ve düzelmeler ortaya çıkar. Bu yazıda daha çok seks terapisi ile dinamik terapilerin bir sentezini içeren kısa dönemli ve cinsel sorunun çözümlenmesine odaklanan bir dinamik yönelimli destekleyici psikoterapi anlayışından söz edeceğim. Yukarıda anlatılan dinamik yönelimli destekleyici psikoterapilerle ilgili genel anlayışa ek olarak dinamik yönelimli destekleyici seks terapisinde terapist hasta ve eşine çeşitli önerilerde bulunur, ödevler verir ve genel bir çerçeve içerisinde hareket eder. Tedavi Basamakları Genital Olmayan Duyumsal Odaklanma: (Cinsel organlar dışında vücut) 1 Genital Duyumsal Odaklanma- I : (Cinsel organlar dahil) 2 Genital Organların İncelenmesi 3 Kendi Kendine Haz Verme ve Masturbasyon 4 Genital Duyumsal Odaklanma- II 5 Genital Duyumsal Odaklanma -III 6 Hareketsiz cinsel birleşme 7 Hareketli Cinsel Birleşme

6 Prof. Dr. Başak YÜCEL Psk. Elif ERGÜNEY Psk. Ezgi DEVECİ YEME BOZUKLUKLARI: MULTİDİSİPLİNER VE ENTEGRATİF TEDAVİLER Yeme Bozuklukları (YB), dünyada ve ülkemizde yaygınlığı giderek artan ve hayati risk içeren durumlardır. DSM-IV-TR de Anoreksiya Nervoza (AN), Bulimiya Nervoza (BN) ve Başka Türlü Adlandırılamayan Yeme Bozuklukları (BTA) şeklinde üç tanı kategorisinde değerlendirilen YB de etkili tedavi uygulanmadığı takdirde hastaların iyileşme oranları düşük, hastalığın nüks oranı ise yüksektir. Obezite ise psikiyatrik tanı ve sınıflama sistemlerinde yer almayan bir tıbbi hastalık olmakla birlikte, psikiyatrik bozukluklar ve özellikle yeme bozuklukları ile yakın ilişki içindedir. Bu nedenle ruh sağlığı çalışanları ve diğer sağlık çalışanlarının günlük uygulamalarında bu grubun ruhsal sorunlarına duyarlılığı önemli görünmektedir. Sıklıkla diğer psikiyatrik ve tıbbi bozuklukların birlikte görüldüğü YB de tedavi çok yönlü, bütünleştirici ve multidisipliner bir ekip çalışmasını gerektirmektedir. Bu ekip içinde psikiyatri dışındaki tıp branşları, iç hastalıkları, endokrinoloji, gastroenterolojinin yanı sıra diş hekimi beslenme uzmanı gibi dalların da bulunması bir gerekliliktir. Ayrıca psikiyatristler ve psikologların da yakın işbirliği içinde çalışması çoğu zaman bir ihtiyaçtır. Yeme bozukluklarında psikofarmakolojik tedavilerin yanı sıra psikoterapilerin uygulanması zorunludur. Benzer biçimde obezitede karşılaşılan ruhsal sorunlarda da psikoterapi uygulamaları yararlı olabilmektedir. Verilen tüm bu bilgiler ile birlikte panelin ilk bölümünde Yeme Bozuklukları ve Obezite anlatılacak; tedavide multidisipliner yaklaşım ve öneminin üzerinde durulacaktır.yeme Bozuklukları tedavisinde psikoteröpötik müdahalelerin içerisinde Bilişsel Davranışçı Terapilerin BN tedavisindeki etkinliğinin yanı sıra YB alanında henüz etkinliği saptanmış tedaviler olmamasına karşın, Kişilerarası Terapiler ve Motivasyonel Terapiler umut vaat eden sonuçlar vermektedir. Bu doğrultuda, panelin ikinci bölümünde, Kişilerarası Terapiler ve Motivasyonel Terapilerin YB alanındaki uygulamaları örnek vaka sunumu ile anlatılacaktır. Panelin üçüncü bölümünde ise (Obezite ve Tedavi Yöntemleri) obezite tedavisinde kullanılan diyet, egzersiz, davranış değişimi, ilaç ve cerrahi yöntemleri ile Bilişsel Davranışçı Terapi Yöntemleri ve Grup Psikoterapisi nin obezite tedavisindeki yeri ve önemi tartışılacaktır. Ardından Obezite grup terapisi ile ilgili örnek bir video-vaka sunumu izlenecektir. 4 Mayıs Cuma Prof. Dr. Tevfika TUNABOYLU İKİZ PSİKOSOMATİK HASTALIKLARIN PSİKANALİTİK TEDAVİSİ Psikosomatik kuramları geleneksel tıp anlayışı içeren ve devamındaki medikal yaklaşımlar ve psikosomatik psikanalitik yaklaşım içeren oluşumlar olarak iki ayrı ama birbirini bütünleyen kuramlar olarak görebiliriz. Psikanalitik kurama göre değerlendirilen somatik hastalıklar, Freudyen kuramı temel alıp, ruhsal aygıtın standart herkes için aynı olmadığı ve bu işleyişteki farklılığın kişisel dünyayı aydınlattığını öne süren bir biçimde ele alınır. Buradan hareketle psikosomatik psikanalitik yaklaşımda beden ve ruhsallık ayrı ele alınmaz, Paris Psikosomatik Okulu psikosomatik hasta nedir? Psikosomatik hastalık nedir? gibi iki önemli soruya yanıt arayarak hasta ve hastalık kavramlarını inceler. Bu okulun hastaları ruhsal aygıtın işlevleri üzerinden açıklamaları ise beraberinde bazı yenilikçi kavramları ortaya koymalarına neden olmuştur. Psikosomatik hastalarla ilgilenen psikanalistler organ ile uğraşmazlar bu tıbbın alanıdır onlar hastanın ruhsal dünyası ile ilgilenirler. Yani olaylar karşısındaki duygulanımları, öfkeleri gibi. Tedavideki temel hedef tabii ki hastanın kapasitesi doğrultusunda hayat içerisindeki olaylara yaklaşmada en iyi ruhsal işleyişe sahip olabilmesini sağlamaktır.psikosomatisyen psikanalist bu tipte hastalarla çalışırken de konum olarak psikanalisttir ve çerçevesi aynıdır. Burada asıl vurgulayacağımız ve klasik analiz küründen farklı olan bir kavram analistin annesel işlevi dir. Psikosomatik hastalarla genelde yüz yüze çalışma yapılmasını nedeni de bu annesel işleve olan ihtiyaçtır. Psikanaliz seansından farklı olarak bu annesel işlev üzerine kurulu çalışmada tabii ki aktarımlardan söz etmek yerine Catherine Parat nın bahsettiği temel aktarım söz konusu olabilmektedir. Burada hatırlamamız gereken önemli bir nota da somatik bir hastalık değişik her türden ruhsal işleyişteki kişilerin başına gelebilir. Marty nin hepimiz psikosomatiğiz cümlesi bunu anlamak için ideal bir cümledir Doç. Dr. Talat PARMAN PSİKANALİZ VE KLİNİK UYGULAMALAR

7 Yrd. Doç. Dr. İrem ATAK ANNELİĞİN KIYISINDAKİ KADINLARLA ÇALIŞMAK Karanlık kıta tanımıyla penisten yoksun olarak hayata katılan kadın için; kadınlık bir kara yı simgeliyorsa, deniz de belki anneliktir. Çünkü deniz, bir okyanus ile bağı olan ve büyük bir alanı kaplayan ve genellikle tuzlu olan su birikintisidir. Annelik de deniz gibi tuzludur, hatta bazen kadının ağzını yakacak kadar; ama sonuçta deniz okyanusa uzanır, uçsuz bucaksızdır, içinde olmak haz verir. Kıyı ise kara ile suyun birleştiği yerdir. İşte bazı kadınlar kendi arzularıyla bu kıyıda durmaya devam ederler. Aslında, ebeveyn olma, kişilerin kendilerini diğerleri gibi yetişkin olarak görme, cinsel olarak yeterli ve doğurgan olarak tanımlama hislerini destekleyerek evliliğin temelinde yatan bir varsayım olarak karşımıza çıkar. Öte yandan, çocuk sahibi olmada, ebeveynlerin tasarımları önemli rol oynamaktadır. Ruhsal dünyada, özellikle annenin, hem bebeği hem de bir ebeveyn olarak kendisi hakkındaki tasarımları önceliklidir; bu durum, annenin bebekle ilişkisinin belirleyicisidir. Gerçek bebek annenin kollarındaki bebektir; ancak onun öncesinde annenin zihninde hayal edilen bebek vardır. İşte tasarımlardan oluşan bu ruhsal dünya, sadece dünyaya gelmiş olan bebekle etkileşimi değil, doğumdan ve hatta bebek oluşmadan önceki düşlemleri, korkuları, rüyaları, çocukluk anılarını, ebeveynleri ve gelecekle ilgili beklentileri de içermektedir. Bebek sahibi olmak, bilinçdışında da önemli bir çalışmayı gerektirmektedir. Kadın bedeni doğum, süt verme, yeni doğmuş bir bebeğe bakım verme gibi eylemlerin canlılığı ile hayat bulmakta; ancak bunun karşısında istenmeyen gebelik sonlandırıldığında bedendeki ölüm, yokluk, boşluk duyguları harekete geçmektedir. İşte tüm bu noktalarda çalışılacak ya da odak noktamız bağlamında tedavi edilecek farklı ruhsal durumlar söz konusudur. Bu sunumda tüm bu problematikler ele alınmaya çalışılacaktır. Uzm. Psk. Funda AKKAPULU AYDIN ÇOCUKLA PSİKANALİTİK ÇALIŞMADA AİLENİN YERİ Freud 1923 yılında Encyclopaedia Britannica ya yazdığı maddede psikanalizi, başka türlü ulaşılması mümkün olmayan ruhsal süreçleri araştırma yöntemi olarak tanımlar. Bu yöntemi uygulanabilir kılan ise terapötik çerçeve adı verilen koşullar bütünüdür.yetişkin analizinde psikanaliz ile psikanalitik psikoterapi arasındaki sınırı terapötik çerçevenin kuruluşu belirler. Terapötik çerçeve kurulurken şu alt başlıklar içinde yapılanma sağlanabilir: Zaman, divan, tarafsızlık ve ücret.bu sunumda çocukla yürütülecek olan psikanalitik bir çalışmada çerçeve nedir, koşulları nelerdir, çocuklarla çalışmadaki zorluklar nerelerden kaynaklanır, bu çalışmada aileninyeri neresidir soruları üzerinde durulacaktır. Herbir koşul aşağıdaki merkezlerden hareketle tartışılacaktır: Psikanalitik çalışma seans adı verilen, süresi ve sıklığı değişmez zaman dilimi içinde uygulanır.bu ilk koşulda hemen karışımıza analist ile çocuk analizan arasında bulunan anne-baba çıkmaktadır.çocuğun gelebileceği zamanlar ebeveyninin onu getirebileceği zamanlarla tanımlanır. Analizandan istenen divana uzanmasıdır.çocuk ile çalışırken uygulanması mümkün olmayan bir koşuldur. Oyun çocuk analizinde serbest çağrışımın yerini almıştır. Anne baba çocuğu ile içeride sadece oyun oynayan analistin varlığına karşı neler hissetmektedir? Analist her anlamda tarafsız bir tutum sergiler. Çocuk analizinde nesnel gerçekliğin analiz sürecindeki payı dikkate alınarak tarafsızlık ilkesinde daha esnek tutumlar sergilenmeye başlanmıştır. Örneğin analiz sürecinde anne babalar ile yapılacak görüşmeler çerçevenin yapılandırıldığı ilk görüşmelerin konuşulup sıklığı ve süresi tanımlanarak onlara da alan açılmaya başlanmıştır. Ebeveyne ayrılan bu alanın her türlü niteliği ayrıca ele alınması gereken bir konudur. Analizan her bir seans için önceden belirlenmiş bir ücret öder. Tıpkı zaman koşulunda olduğu gibi bu koşulda da analist ile çocuk analizan arasındaki üçüncü karışımıza çıkmaktadır: Anne-baba. Ödemesini ebeveynin yaptığı bir çalışmada onlarla ilgili ruhsal çalışma çocuk için mümkün müdür? Metin klinik örneklerle desteklenerek sunulacaktır. Yrd. Doç. Dr. Bengi PİRİM DÜŞGÖR ANOREKSİK BEDENİN SINIRINDA Bu konuşmada ergenlik dönemi psikopatolojileri içinde önemli yeri olan ölümcül semptomları olan hastalıklar grubunda yer alan anoreksiya nevroza hastalığına psikanalitik kuramın yaklaşımı üzerinde durulacaktır. Ergenlikte bedene yapılan yatırımın farklılaştırılması, değişen bedenle baş etmenin güçlüğü ve ergeni hem fiziksel hem de ruhsal olarak zorlaması düşünüldüğünde, canlanan ödipal çatışmayla baş etmenin de ergeni ne denli zorlayabileceği ve nesne ilişkilerinin anoreksiya nevroza hastalığının ortaya çıkışındaki önemi üzerinde durulacaktır. Ergenliğin bir sınıra işaret ettiği düşünüldüğünde yani yetişkinlik ve çocukluğun sınırında bulunan ergenin, bedeniyle giriştiği mücadelenin patolojiye götürdüğü bir durum olan anoreksinin ergeni nasıl da yaşam ve ölümün sınırına taşıdığı göz ardı edilemez. Bu hastayla tedavi ise yine sınırda bir tedavi olarak düşünülmekte ve kendine özgü güçlükleri bu konuşmada tartışmaya açılacaktır.

8 Dr. Ayşe Elif YAVUZ SEVER PSİKANALİTİK PSİKOSOMATİK KURAM VE TEMEL KAVRAMLARI Psikanalitik Psikosomatik Kurama göre psikosomatik olan insanların kendileridir ve bu yaklaşımın kurucusu Pierre Marty, hepimizin psikosomatik kişiler olduğunu söylemektedir. Bedeni etkileyen ve histerik konversiyon bağlamında olmayan herşey bedensel dışavuruma girer ve bu bedensel dışavurum en basit bedensel problemlerden en ağır olanlara doğru gidebilir ( Debray, 2005). Antik çağlardan 19. yüzyılın ortalarına kadar psikosomatik bilimsel bir çalışmanın nesnesi olarak ele alınmıyordu çünkü henüz ruhsal ve organik işleyişin karşılıklı ilişkisi bilinmiyordu. Psikosomatik, hasta insanı anlama çabasında yeni bir yaklaşım olarak karşımıza çıkar. Bu kavram 19. yüzyılın ikinci yarısında Alman psikiyatr Heinroth tarafından ortaya atılmış ve belirli tip hastalıkların oluşumunda ve nedenselliğinde ruhsal düzene ilişkin faktörlerin etkili olması bu alanın gelişmesini sağlamıştır (Smadja, 2001).Sigmund Freud tarafından geliştiren psikanaliz tekniği ve tedavi metodu, bedensel hastalıklara yönelik bakış açısını da değiştirmiştir. Her ne kadar Freud un psikosomatiğe dair belirgin bir yazısı olmasa da, psikopatolojiye ilişkin farklı alanlardaki birçok çalışması, daha sonra bedensel hastalar ile ilgilenecek olan geleceğin psikanalistlerine ışık tutmuştur. Psikanaliz kuramından doğru gelişen psikanalitik psikosomatik kuram, 1940 lı yıllarda Pierre Marty nin çalışmalarıyla başlar ve 1960 lı yıllarda gelişir. Pierre Marty, Michel Fain, Michel de M Uzan ve Christian David psikanalitik psikosomatik kuramın kurucuları olup, psikosomatik hasta nedir? Psikosomatik hastalık nedir? sorularının yanıtlarını aradılar. Ağrı, alerji, astım gibi çok çeşitli yetişkin hasta gruplarıyla çalışarak, bir takım kavramlar oluşturdular. Bu yeni kavramlar bedensel hastalıklardan acı çeken kişilere yaklaşımda yeni bir yöntemin habercisiydi ve bu hastaların psikanalitik tedavisinde yeni yaklaşımları öngörüyordu. Bu bağlamda, zihinselleştirme kavramı ve zihinselleştirme süreci, işlemsel düşünce, işlemsel yaşam ve nesnesiz depresyon gibi yepyeni kavramlar ortaya atıldı. Bilinçöncesinin kalitesi ve buradaki aksaklıklar üzerinde duruldu. Dürtüsel hareketlilik, ölüm ve yaşam dürtülerinin rolü tartışıldı. Bedensel hastalıklarında ruhsal dünya ve söz konusu ruhsal süreçler bu yeni kavramların ışığında psikanalitik olarak değerlendirildi ve tedavi konusunda yeni yaklaşımlar geliştirildi. Yrd. Doç. Dr. Neslihan ZABCI ÇOÇUĞUN RUHSAL TEDAVİSİNDE PSİKANALİTİK YAKLAŞIM VE ÇERÇEVE Hermine Hug-Helmuth ve daha sonra da Anna-Freud, oyunu çocuk psikoterapisinde ilişkiye girme olanağını sağlayan bir destek olarak kullanmışlardır. Buna karşın, çocuğun seanslar esnasındaki oyunu ile analizdeki yetişkinin serbest çağrışımı arasındaki eşdeğerliği ileri süren ve yeni bir görüş açısını ortaya atan Melanie Klein dır. Oyunun simgesel karakteri, ruhsal işleyişin derin katmanlarına yönelten yorum aktivitesi aracılığı ile, çocukla çalışan analiste altta yatan çatışmaları bilince çıkartma olanağını verir. Böylelikle çocuk analizi, iki oyun alanının örtüştüğü bir yer haline gelir ve oyunun niteliği aktarımsal-karşı aktarımsal dinamiği düzenler. Analitik çerçeve, analistin analitik sürecin ortaya çıkması ve gelişimi için zorunlu koşul olarak belirlediği değişmezler bütünüdür. Bu koşullara hem çocukla çalışan analist hem de aile uymak zorundadır. Winnicott 1956'da çerçeveyi, "tedavi düzeneğinin düzenlenmesindeki ayrıntıların bütünü" olarak tanımlamıştır. Bu çalışmada, çocuğun ruhsal tedavisinde psikanalitik yaklaşımın esasları ve çerçevenin önemi tartışılacaktır Prof. Dr. Gökhan ORAL İLK CİNAYETTEN BU YANA HASET VE KISKANÇLIK