BİYOLOJİYE GİRİŞ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BİYOLOJİYE GİRİŞ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER"

Transkript

1 BİYOLOJİYE GİRİŞ MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER

2 DÜNYANIN OLUŞUMUNDA MOLEKÜLER EVRİM *Canlılar belirli bir büyüklükteki moleküler dizilimin ürünü olmak zorundadır. *Bunun nedeni karmaşık olarak tanımlanabilecek, tepki gösterebilen, birbirinden farklı moleküllerle yapılma zorunluluğudur. *Bugün tanımlayabileceğimiz biyolojik yapı, biyomer dediğimiz belirli polimerlerden oluşmak zorundadır. *Moleküler çeşitlenmeyi, yani biyolojik çeşitliliği sağlayabilmek için özellikle birden çok bağ oluşturabilen karbon ve silisyum gibi ana elementlere ihtiyaç vardır. *Fakat bu elementlerin oluşturacağı bağların kırılgan yapı göstermemesi gerekir. Ayrıca bu moleküllerin oluşturdukları küçük bileşikler bir sıvıda çözünebilir olmalıdır.

3 *Bu nedenle, örneğin silisyumdan oluşmuş bir canlı kesinlikle yoktur. Çünkü SiO 2 suda çözünemez, dolayısıyla kimyasal tepkimelere yeterince giremez. *Gaz haline geçebilen, suda çözünen CO 2 dir. Dolayısiyle, polimerlerin oluşması için en uygun element olarak karbon görülmektedir. Basit moleküller belirli fiziksel koşullarda moleküler bütünlüğünü korur. *Buna karşılık, molekülün boyutları büyüdükçe ve özellikle bu molekül sürekli kimyasal tepkimelere katılmak durumunda kaldıkça, belirli fiziksel koşulların dışında 3 boyutlu yapısını (tersiyer yapısını) koruyamaz. Karbondioksit (CO 2 ) Silisyum dioksit (SiO 2 )

4 *Bu nedenle canlılığın çok yüksek sıcaklıklarda (100ºC tan fazla sıcaklıklarda) oluştuğunu savunmak sınırsız bir yorum yapmak olur. *Kaba bir tahminle, biyomerlerin özelliklerini koruyabilmeleri için ºC 'lık sıcaklık aralığında bulunmaları gerekir. *Dünya mızın kabaca 4,5 milyar yıl önce oluştuğu saptanmıştır. Ancak Dünya nın organik polimerleri sürekli tutabilecek ortama 3,8 milyar yıl önce kavuştuğu düşünülmektedir. *Miller in öğrenciyken yaptığı deney ve onu izleyen değişik gözlem ve araştırmalar, basit organik moleküllerin, Dünya nın 4 milyar yıl önceki koşulları laboratuvar ortamında oluşturularak ve o günkü aktive edici ajanlar (yüksek enerjili ışınlar, elektrik deşarjları, mor ötesi dalga boyları vs.) kullanılarak belirli ölçüde sentezlenebileceğini gösterdi. *Bu deney, inorganik yapıdan organik yapıya geçişin ilk adımlarını oluşturur. Bu tip moleküller, aşırı olarak tanımladı ya da daha karmaşık moleküllere dönüşebilir.

5 *Dünya yaklaşık 4 milyar yıldır bir yaşam ortamıdır. Organik evrim, bir yaşam ortamının başlangıcından bu yana kadar oluşan değişiklikleri inceleyen bilimin adıdır. *İnorganik evrim ise bundan önceki süreci de kapsayarak inceler. İnorganik evrimden bildiğimiz gibi, her an yapısını değiştirebilen bir evrede, yaşam ortamının da sabit kalması beklenemez. *Sabit kalmayan bir yaşam alanındaysa, bütünü oluşturan parçaların değişmeden kaldığını savunmak doğanın mekaniğine aykırıdır. *Bu nedenle 4 milyar yıldan beri hiç durmayan bir evrim söz konusudur.

6 Bir türün, ürediği tür hakkındaki bilgileri, onların özelliklerini ve türün son halinin diğer türlerle ilişkisini inceleyen bilim dalına Filogeni denir. Biyolojiye birbirinden farklı birçok yaklaşım türü, filogeniyi ilerletir: Moleküler biyoloji, DNA zincirlerinin karşılaştırılmalarını yaparken fosillerin karşılaştırmalarını da paleontoloji yapar. Bilimadamları, evrim ilişkilerini, birkaç metodla inceleyip düzenlerler. Bu metodlar; filogenetik, genetik ve kladistik olarak üç dalda toplanabilir. Evrim teorisi, Darwin ve Wallace tarafından açıklanmasından beri, bu fikir, sonuçlara ya da açıklamaları tutarlı bulmayan bilim insanları tarafından sürekli tartışılmıştır. Ancak, günümüzde biyologların çoğu Evrim teorisi ni, bir değişim olarak kabul ederler. Bu hali ile kullanılabilir ve geçerli bir Hipotez olduğunu kabul etmişlerdir. Çünkü Teori olmasını sağlayacak şartları tam olarak yerine getirememektedir. İnsanlık bir hücreyi inorganik maddelerden yapmadığı sürece, bunu yapsa bile bunun farklılaşarak tür meydana getirdiğini deneysel olarak açıklamadıkça evrim, mesela bir hücre teorisi gibi olamaz. Kabulden öteye geçemez. Bu yönüyle de son derece çağdaş bir dogmadan ileri geçemez.

7 FİLOGENİ Fosil: Geçmişte yaşamış organizmalardan tortul kayaçlar arasında kalan izler yada kısımlara verilen isimdir. Biyoloji bilminin tarihsel verileridir. Prekambriyen 4600 Milyon yıl önce Dünyanın yaklaşık oluşum zamanı 3800 Milyon yıl önce İlk yaşam izleri 3500 Milyon yıl önce Atmosfer oluşmaya başlıyor 2700 Milyon yıl önce Prokaryotlar 2200 Milyon yıl önce Ökaryotik hücre izleri ve prokaryotlar 600 Milyon yıl önce Yumuşakçalar ve algler

8 Paleozoik Kambriyen 543 Milyon yıl önce Pek çok modern hayvan filumu Ordovisyen 510 Milyon yıl önce Sucul algler, kara bitkileri ve eklem bacaklılar Siluriyen 439 Milyon yıl önce Çenesiz balıkların yayılışı, ilk çeneli balıklar ve damarlı bitkiler Devoniyen 409 Milyon yıl önce Kemikli balıkların yayılışı, ilk amfibi ve böcekler Karbonifer 363 Milyon yıl önce Damarlı tohumlu bitkiler, sürüngenler, amfibiler baskın Permiyen 290 Milyon yıl önce Bir çok denizel ve karasal organizma topluca ortadan kalkar. Sürüngenler ve sürüngene benzeyen memeliler, modern böcekler yayılır

9 Mezozoik Trias 245 Milyon yıl önce Kozalaklı bitkiler (Gimnospermler) baskın dinazorların yayılışı Jura 206 Milyon yıl önce Kozalaklı bitkiler (Gimnospermler) ve dinazorlar baskın Kreatase 144 Milyon yıl önce Çiçekli bitkiler (Angiospermler) meydana çıkar dinazorların tükenir Kreatase sonunda Palosen başında 65 Milyon yıl önce karayip denizine göktaşı çarpması ile dinazorlar tükeniyor.

10 Senozoik Tersiyar Paleosen 65 Milyon yıl önce Memeli kuş polinatan böceklerin yayılışı Eosen 57 Milyon yıl önce Angiospermler baskın, memeliler yayılıyor Oligosen 35 Milyon yıl önce Kuyruksuz maymun ve pek çok primat görülmeye başlıyor Migosen 23 Milyon yıl önce Memeli ve angiospermler yayılıyor Pilosen 5 Milyon yıl önce İnsanın maymun benzeri ataları ortaya çıkıyor Kuaternar Pileistosen 1.8 Milyon yıl önce Buzul çağları ve ortaya çıkışı Şimdiki zaman 0.01 Milyon yıl önce Yazılı tarih

11 Biyolojinin İlkeleri Biyolojik bilimler, birkaç temel ilkenin altında toplanılabilirler: 1.Evrensellik, 2.Evrim -Değişim, 3.Çeşitlilik, 4.Devamlılık, 5.Genetik, 6.Homeostasis, 7.Etkileşimler.

12 BİYOLOJİ BİLMİ 1.1.Hayat Bilgisi Biyoloji doğa bilimlerini birleştiren bir bilim dalıdır. Bunu temel nedeni biyolojik sistemlerin çalışılmasında farklı bilim dalları ile ortak çözümler aranmasına ve bir sorunu çözmek için pek çok farklı yaklaşımlara ihtiyaç duyulmasıdır.

13 Hayat basit tanımını aşıyor. Ömrü tanımlamak zor olsa da Bir veya daha fazla hücreden oluşan canlı sistemlerin yedi ortak özellikleri vardır. Yüksek ve karmaşık yapılı olmaları; uyaranlara cevap verebilmeleri; büyüme, üreme ve kendinden sonra gelen bireylere genetik bilgiyi aktarabilmeleri, çalışmak için enerjiye ihtiyaç duymaları ve nispeten sabit iç koşulları (homeostazi) korumaları; ve ortamlara evrimsel adaptasyon yeteneğine sahip olmalarıdır.

14 Yaşam sistemleri hiyerarşik örgütlenme Canlı sistemlerin hiyerarşik örgütlenme atomlardan biyosfere ilerler. Daha yüksek bir düzeye her çıkışlarında, ortaya çıkan yeni özellikler diğer, kazanılmış özelliklerin, parçaların toplamından daha fazladır.

15 1.2. Bilimin doğası Özünde, bilim, gözlem ve muhakeme ile dünyanın doğasını anlayabilmekle ilgilidir. Bilim açıklayıcıdır Bilim, gözlem ve deney yoluyla doğa giderek daha doğru bir açıklama geliştirilmesi ile ilgilenir. Bilim tümdengelim ve tümevarım akıl kullanır Tümdengelimde belirli sonuçları tahmin etmek için genel ilkeler geçerlidir. Endüktif muhakeme, genel bilimsel ilkelere oluşturmak için özel gözlemler kullanır.

16

17 Hipotez odaklı bilim yapmak, testler, tahminler ve Teori Gözlemlere dayanarak bir hipotez inşa edilir ve bu hipotezin doğruluğunu kanıtlamak için deneysel olarak test edilebilir tahminler üretmek gerekir. Deneylerde bir değişken değiştirilir ve test edilir. Bu durumda elbette bir kontrol gerekir. Öngörülerin deney ya da gözlemler tarafından doğrulanmadığı durumlarda hipotezler reddedilir. Eğer doğrulanırsa kabul edilir ve TEORİ adı verilir.

18 İndirgemede, büyük sistemler kendini oluşturan parçalara ayrılır. İndirgeme karmaşık bir sistemin, onu oluşturan bileşenlerine, parçalarına ayırarak bütünü anlamaya çalışır. Büyük sistem oluşturan ayrılmış birimler, parçalar bütünden izole parçalar oldukları için farklı hareket edebilirler. Çünkü sınırlıdırlar. Biyologlar yaşam sistemleri açıklamak için modeller oluştururlar. Bir model oluşturarak sorun hakkında düşünmek, araştırıcıya organize bir yol sağlar. Modelleme ile oluşturulan deneysel yaklaşımlar canlı bilminde önerilmektedir.

19 Doğal bilimsel teoriler Bilim adamları, teori kelimesini iki ana yol için iki kullanırlar: ilki bazı doğal fenomenlerin açıklanması için ve ikincisi vücut bileşenlerinin ve çalışma kavramlarının anlaşılması içindir. Araştırma temel veya uygulamalı olabilir. Temel araştırma bildiklerimizin sınırlarını genişletir; uygulamalı araştırma, tarım, tıp, ve sanayi gibi uygulamalı alanlarda bilimsel bulguları kullanmak ister. 1.3 Bilimsel araştırmaya bir örnek Darwin in evrim teorisinde, bir bilim adamının nasıl bir hipotez geliştirdiği, deliller yardımıyla nasıl düzenlendiği ve yanı sıra bilimsel bir teori olarak nasıl büyüdüğü ve kabul edildiği, kazançları ve nasıl düzenlendiği görülebilir.

20 Evrim fikri Darwin'den önce de vardı. Doğa bilimcileri ve filozoflar dünya tarihinde birden fazla kez değişimler olduğunu ileri sürmüşlerdir. Darwin'in katkısı doğal seleksiyon kavramı ile olmuştur. Darwin birbirleri ile ilgili organizmalar arasındaki farklılıkları gözlemlemiştir. H.M.S. Beagle yolculuğu sırasında, Darwin çeşitliliğin gözleyerek, dünyada kalıplaşmış fikirleri değiştirme fırsatı Bulmuştur.

21

22 Darwin, evrim için bir mekanizma olarak doğal seleksiyon önerdi. Darwin, türlerin çok sayıda yavru üreten türlerin, sadece sınırlı sayıda hayatta kaldıklarını ve çoğalmaları soylarını sürdürmeleri için başka şansları olmadığını kaydetmiştir. O yavruların özellikle yapay seçilim tarafından seçilebilir olduğunu gözlemlemiştir. Darwin, istenen özelliklere sahip bireylerin zamanla nüfuslarınn artışı ile hayatta kalma ve üreme başarılarının daha fazla olduğunu söylemiştir. Bu değişiklik, doğal seçilimin (doğal seleksiyon) kökeni ve özüdür. Alfred Russel Wallace, kendi çalışmalarında, Darwin den bağımsız ve habersiz olarak aynı sonuçlara ulaşmıştır.

23 Evrim e Dair *Evrimsel süreçte insanlara en yakın canlılar, Primatlar, yani iki ayağı üzerine kalkabilen hayvanlar olarak görülmektedir. *Biyolojideki temel düzenleyici içerik, tüm canlıların aynı kökten gelip, değişik süreçler sonrasında değişip geliştiğini savunan evrimdir. *Canlılar arasındaki etkileyici benzerlikler Charles Darwin de evrim fikrini uyandırmış, böylece evrimin sürmesine sebebiyet veren Doğal seleksiyonu açıklayarak, evrimi, geçerli bir teori olarak haline getirmeye çalışmıştır. Bu konuda benzer zamanlarda Alfred Russel Wallace'ın yaptığı çalışmaların da bu hipotezin geliştirilmesinde ve desteklenmesinde büyük rol oynadığı da belirtilmelidir). Modern canlının gelişmesi-sentezi teorisinde, genetik çeşitlilik önemli rol oynar.

24 Sistematik ve taksonominin ilgi alanı olan sınıflandırma, birbirinden farklı yöntemler izler. Taksonomi, organizmaları, taxa adı verilen gruplarda sınıflandırırken, sistematik, organizmaların birbirleriyle ilişkilerini inceler. Bu bilim dalları, kladistik ve genetik dallarında da geliştirmişlerdir. Geleneksel olarak, canlılar beş büyük aleme bölünürler: Monera - Protista Fungi Plantae - Animalia Ancak, çoğu bilimadamı, bu sistemi demode bulmakta ve de modern alternatifler getirmektedirler. Modern sistemler, üç-âlemli bir sistem kullanırlar: Archaea - Bacteria - Eukaryota Bu âlemler, hücrelerin çekirdeklerinin olup olmamasına ve hücrelerin iç yapılarının farklılıklarına göre bölünmüştür. Aynı zamanda, metabolik anlamda, daha az canlı olan bazı hücre içi parazitler de biyolojide ayrı bir alem olarak incelenirler: Virüsler - Viroidler - Prionlar

25 *Daha da ileri gidildiğinde, bütün âlemler, tüm türler ayrı ayrı sınıflandırılıncaya kadar bölünürler. Bu sıralama, şu sırayla gider: Âlem, Filum, Sınıf, Takım, Cins, Tür ve Alt türdür. *Bir organizmanın bilimsel adı, onun cinsi ve türüne göre belirlenir. Buna ikili isimlendirme (=Binomiyal nomenclatura) denir. *Bilimsel tür isimlerini yazarken,organizmanın cinsinin ilk harfini büyük yazıp türünü küçük harflerle yazmak gerekir. Ayrıca tüm adın da yana yatık yazılması bir kuraldır. *Sınıflandırma için kullanılan terim, taksonomidir.

26 EVRİM VE SINIFLANDIRMA TARİHÇESİNE BAKIŞ ve ÖNEMLİ BİLİM ADAMLARI Eski Yunan: Bir çoğu, canlıların kademeli olarak değişim geçirdiğine inanıyordu. Plato (M.Ö ) ve öğrencisi Aristo (M.Ö ) iki dünya olduğuna inanıyordu. Buna göre Aristo türlerin bir merdivende sıralandığına (Scala natura = Doğanın cetveli)basitten karmaşığa gittiğine, her merdiven basamağının dolu olduğuna ve değişmeyeceğine inanıyordu. Türler daimdi, mükemmeldi ve değişmezdi. Yaklaşık 2000 yıl buna inanıldı. Plato (M.Ö ) Aristo (M.Ö ) Yahudi Hıristiyan: Eski Ahit türlerin değişmediğini söylüyordu lü Yıllarda doğal teoloji hakimdi. Doğal teolojinin amacı, türleri Tanrının canlıları yarattığı düzende, yaratılış basamaklarını gösterecek şekilde sınıflandırmaktı.

27 *Carl von Linnaeus (İsveç) 18. yüzyılda yaşamış bir doğa bilimci, canlıların iki isimle sınıflandırılmasının babası ve tüm canlıların karşılaştırmalı sistematiğini yaptı. *Jean Baptiste Lamarck (Fransa)1809 da Paris Doğa Tarihi Müzesinde çalışırken ilk evrim teorisini ortaya atan kitabını yayınladı. 18. Yüzyılın sonuna doğru; Jean Baptiste Lamarck canlıların nasıl bir evrim geçirdiğine yönelik kapsamlı bir model geliştirdi da Paris Doğa Tarihi Müzesinde çalışırken yaşlı fosiller ile genç fosiller arasındaki ilişkileri inceleyerek ilk evrim teorisini ortaya atan kitabını yayınladı. Türlerin özgün adaptasyonları ile ilgili fikirleri ile dikkati çekti. Kullanılma ve kullanılmama fikri en dikkat çekici olandı. Kullanılan organ gelişir, kullanılmayan organ ise körelir fikrine dayanıyordu (Ör: Zürafanın boyun uzunluğu) Kazanılmış karakterlerin yeni nesillere kalıtıldığı fikridir. Bu fikirler özellikle Cuvier tarafından eleştirildi. *Charles Darwin 1859 da Türlerin Kökeni adlı kitabı ile Evrim in varlığını kanıtlarla ispatladı. *Darwin, türlerin kökeni isimli eserinde iki önemli noktayı tespit etti; 1.Bugün Dünya da yaşayan organizma türlerinin atasal türlerden ürediğini kanıtlarla ispatladı. 2.Doğal seçme adını verdiği mekanizma ile evrimleşmenin gerçekleştiğini öne sürdü.

28 *Antoine-Laurent de Jussieu (Fransa) Bitkiler aleminin temel alt bölünmelerini yaptı. *Georges Leopold Cuvier (Fransa) Hayvanlar aleminin dallanmasını yaptı. Fosil çalışmaları Darwin in fikirlerine temel oluşturdu. Katmanlar arasında eskiye gidildikçe canlılardaki değişim ve basitleşmeyi gösterdi ama Evrim e inanmadı. Katastrofizmi savundu. Doğal felaketlerin ancak bazı türleri topluca ortadan kaldırdığına inandı. *Ernest Haeckel (Almanya) Monera alemini ve pek çok bakteriyi ilk tanımladı. *Herbert F. Copeland (Amerika) Bütün mikroorganizmalar yeniden sınıflandırdı ve tanımladı. *Hogg s (1860) Protista aleminde yer alan çekirdekli organizmaları tanımladı

29 Alfred Wallace ( ) Doğal seçilim teorisi1858 de yayınlandı. Bu kitap iki önemli noktayı kanıtladı. Evrimin olduğunu ve Doğal seçilimin gerçekleştiğini gösterdi. Doğal seçilimin prensiplerine bakarsak; 1.Üremedeki farklı başarıdır. 2.Populasyondaki bireysel organizmalar arasında yer alan kalıtsal farklılıklar ile etkilenir. 3.Doğal seçmenin ürünü, organizma populasyonlarının çevrelerine adaptasyonudur *Robert H.Whittaker (Amerika) 5 Alem sistemini buldu ve mantarlar alemini tanımladı. *Ernst Mayr 1942 de modern anlamda Biyolojik Tür tanımlamasını yaptı.

30 Evrimin Diğer Kanıtları Homolojiler Homoloji: Ortak atadan gelen canlıların bazı karakter benzerliklerine denir. Anatomik Homolojiler: Anatomik olarak benzemesi aynı işe yaradığını ve aynı kökenden geldiğini göstermez. Embriyonik Homolojiler: Erginde benzer olmayan bazı yapılar, embriyonik düzeyde benzer olabilir. Tam tersi farklı embriyonik görünümler, erginde aynı işlevsel yapılara dönebilir.ör: Solungaç ve Östaki borusu. Moleküler Homolojiler: Bu tüm canlılardan elde edilen DNA ve RNA dizilerinin benzerliğini esas alır. Evrimsel akrabalıkları saptamada kullanılabilir.

31 Doğal seçim öngörüleri test edilmiştir. Doğal seleksiyon, birçok alanda elde edilen veriler kullanılarak test edilmiştir. Yeryüzünün yaşı ile 4,5 milyar yıl olarak belirlenen radyoaktif bozunma oranları; Gregor Mendel'in genetik deneyleri ve özellikleri ayrı, kökenleri aynı hücresel birimler miras olarak gösterilebilir. Karşılaştırmalı anatomi ve bunların arasında yer alan fosil kayıtlarıda önemli yer tutar. Homolog yapıların incelenmesi ve moleküler verilerde görülen DNA ve proteinlerdeki değişiklikler diğer kanıtları sağlar. Birlikte ele alındığında, bu bulgular güçlü bir doğal Seleksiyonu gösteren, bu şekilde evrimi destekleyen kanıtlardır. Evrimi tamamen çürütmek için hiçbir veri tespit edilememiştir.

32

33

34 1.4.Biyolojinin birleştirici temaları Hücre teorisi, canlı sistemlerin organizasyonu açıklar. Hücre hayatın temel birimi olduğunu göre, tüm organizmalarda büyüme ve üreme anlamak için temelini bilmemiz gerekir.

35 Kalıtımın moleküler temeli, yaşamın devamlılığını açıklar Kalıtsal bilgiler, DNA molekülünün üzerinde bulunan genlerde kodlanmış olarak bir nesilden diğerine geçer.

36 Canlı sistemleri oluşturan yapılar ve bu yapıların fonksiyonları arasındaki ilişkiler Makromoleküller ve bunların karmaşık fonksiyonları tarafından dikte edilen ve kendi yapısına bağlı özellikler canlıları oluşturur. Bunlar arasındaki yapısal ve fonksiyonel benzerlikler, bir canlıdan diğerine evrimsel bir ilişki gösterebilir. Evrimsel değişim ile yaşamın çeşitliliği ortaya çıkar. Yaşayan organizmalar ortak bir kökenden evrimsel değişim ile çeşitliliği ortaya çıkarırlar. Aralarındaki farklılıkları dayalı olarak, üç temel birime ve altı aleme ayrılırlar. Canlı sistemlerin birimlerinin evrimsel korunma ile açıklanması Temel biyokimyasal ve genetik benzerlikler, tüm yaşamın tek bir kaynaktan evrimleştiği fikrini destekler.

37 Hücrelerin bilgi-işlem sistemleri Hücreler hissedebilir ve hücre zarlarının üzerinde bulunan proteinler aracılığıyla çevresel değişikliklere yanıt verebilirler. Farklı hücre türleri için ifade edilen faklı bilgiler depolanabilen genetik bilgi temellidirler. Canlı sistemler hayatta kalmaları dengesiz bir sisteme dayalıdır. Organizmalar, istikrarlı durumunu korumak için sürekli bir enerji kaynağına ihtiyaç duyan dengesiz açık sistemlerdir. Canlılar, belli özelliklerini kendi kendine organize edebilir. Canlının karmaşıklık düzeyine bağlı olarak bu dengeye gelme hızı ve durumu değişkendir.

38 Kaynaklar Campbell Biology 9th ed.(2011) Neil A. Campbell, Jane B. Reece, Unit 4, Part:22, p: Pearson Benjamin Cummings, 1301 Sansome St., San Francisco, CA Biology / 9th ed (2008)Peter H. Raven George B. Johnson, Kenneth A. Mason, Jonathan B. Losos, Susan R. Singer, Chapter 1, p:1-15. The McGraw-Hill Companies, Inc., 1221 Avenue of the Americas, New York, NY

FİLOGENİ ve HAYAT AĞACI

FİLOGENİ ve HAYAT AĞACI FİLOGENİ ve HAYAT AĞACI Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Giriş Filogenetik veriler ile canlılar arasında oluşturulan akrabalık ilişkileri, canlılığın gelişimine dair bize akrabalık ağaçlarını

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur: BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını

Detaylı

1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10

1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 İçindekiler 1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ...10 1. BÖLÜM: BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI ve BİYOLOJİ... 12 A. BİLİMSEL ÇALIŞMA YÖNTEMİ... 12 1. Bilim İnsanı ve Bilim... 12 B. BİLİMSEL YÖNTEMİN AŞAMALARI...

Detaylı

BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR.

BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR. BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR. CANLI Biyoloji hayatın işleyişi ve canlıların yapısı ile ilgilenen doğal bir bilim dalıdır. Biyoloji birçok alt bölüm ve disiplinleri içerir. BİYOLOJİNİN

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ

ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyada keşfedilmiş çok fazla canlı çeşidi vardır. Bu canlıların araştırılmasını

Detaylı

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI BİYOLOJİ SORU BANKASI Bölüm: 1 Biyolojiye Giriş ve Bilimsel Düşünce ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ SORULAR 1. Biyoloji biliminin, bazı alt dallarına ait özellikler aşağıda verilmiştir; Hayatın başlangıcını

Detaylı

KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I. Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER KALITIMIN İZLERİ MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Kalıtımın Gizemi Eski bitki biyologları, melezler bitkilerle yaptıkları çalışmalarda şaşırtıcı sonuçlar ortaya

Detaylı

BİYOLOJİYE GİRİŞ. Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır.

BİYOLOJİYE GİRİŞ. Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır. BİYOLOJİYE GİRİŞ Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır. Biyolojik Organizasyon; Her düzeydeki biyolojik organizasyon belirgin özelliklere sahiptir. Her türlü maddenin kimyasal yapıtaşları olan ve

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM ADIM ADIM YGS LYS 191. Adım EVRİM EVRİM İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER Evrim, geçmiş ile gelecekteki canlıların ve olayların yorumlanmasını sağlayarak, bugün dünyada yaşayan canlılar arasındaki akrabalık derecesini

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI 12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI Canlılar öldükten sonra yumuşak dokular saprofitler tarafından ayrıştırılır. Kemik ve kabuk gibi sert yapılar ise ayrıştırılamaz. Bu yapılar minerallerle kayaçlara

Detaylı

TEMEL VETERĠNER GENETĠK

TEMEL VETERĠNER GENETĠK DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL VETERĠNER GENETĠK KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri

Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri Madde ve Özkütle 2 YGS Fizik 1 Bu yazıda ne anlatıyoruz? Hazırladığımız yazıda biyoloji bilimi ve canlılarda bulunan ortak özelliklerle alakalı sınava yönelik bilgileri paylaştık. Konuyu okuduktan sonra,

Detaylı

LABORATUVAR 4: ÖKARYOTİK HÜCRELER

LABORATUVAR 4: ÖKARYOTİK HÜCRELER LABORATUVAR 4: ÖKARYOTİK HÜCRELER Ökaryotik hücreler, sahip oldukları hücre iskeleti, nüklear membran ve organelleri içeren bölümleri ile prokaryot hücrelerden ayırt edilebilmektedir. Kimyasal analizler

Detaylı

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş.

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş. Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş Bu ders içerisinde, Fizik Antropolojinin tarihsel gelişimi, çalışma alanları,

Detaylı

Prof. Dr. Atike NAZİK Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Prof. Dr. Atike NAZİK Jeoloji Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Atike NAZİK Jeoloji Mühendisliği Bölümü Evrim kavramını ve canlılardaki değişimi fosil kanıtlarla anlaşılmasını sağlamak. Giriş, kavramlar Evrimin tarihsel gelişimi Evrim Teorileri Evrim Mekanizmaları

Detaylı

Dersin Kodu

Dersin Kodu Genel Biyoloji I Dersin Adı Genel Biyoloji I Dersin Kodu 1206.3101 Dersin Türü Zorunlu Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi 5,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 4 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar

Detaylı

1 Canlı Bilimine Giriş 2. 2 Yaşamın Kimyası 18

1 Canlı Bilimine Giriş 2. 2 Yaşamın Kimyası 18 1 Canlı Bilimine Giriş 2 1.1 Tüm yaşayan organizmaların belirli özellikleri ortaktır 2 1.2 Yaşam bir çok seviyede incelenebilir 4 1.3 Bilim insanları doğal dünyayı araştırmak için iyi yapılandırılmış yöntemler

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünya da henüz bilinmeyen çok sayıda canlı var. Bugün 1, 8 milyon farklı türün varlığı bilinmekte fakat, 3-10 milyon arasında farklı canlı türü

Detaylı

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez.

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Evrim Teorisine Giriş Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Yeterince araştırmadan, yalnızca bir tanım duyarak yapılan yorumları

Detaylı

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ Fakültesi/Enstitüsü Çocuk Gelişimi Programı

İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ Fakültesi/Enstitüsü Çocuk Gelişimi Programı İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ Fakültesi/Enstitüsü Çocuk Gelişimi Programı Dersin Adı: Biyoloji Sorumlu Öğretim Üyesi: Yrd.Doç.Dr. Ahmet Emre YAPRAK Ait Olduğu Programın Adı: ÇOCUK GELİŞİMİ Yarıyılı:

Detaylı

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme

Detaylı

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: EVRİME GİRİŞ...1 1.1. EVRİM VE BAŞLICA EVRİM TEORİLERİ...1 1.1.1. Darwin in Evrim Teorisi...2 1.1.2. Darwin Sonrasının Evrim Teorileri...4 1.1.3. Evrimsel Sentez Teorisi...5 1.2.

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : GENEL BİYOLOJİ II Ders No : 0000000 Teorik : Pratik : Kredi : ECTS : 8 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi

Detaylı

Verilen tanımlar incelendiğinde seçeneklerde belirtilen bilim dallarından hangisine değinilmemiştir?

Verilen tanımlar incelendiğinde seçeneklerde belirtilen bilim dallarından hangisine değinilmemiştir? 1. Biyolojik Yorum, Yöntem ve Alt Bilim Dalları Testi 1 1 Canlının dış yapısını inceleyen bilim dalıdır. Canlılığı, DNA, RNA, gen gibi yapılarla moleküler düzeyde inceler. Canlıların birbirleri ve çevresiyle

Detaylı

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 1 BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI CANLININ ORTAK ÖZELLİKLERİ

YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 1 BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI CANLININ ORTAK ÖZELLİKLERİ YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 1 BİLİMSEL BİLGİNİN DOĞASI CANLININ ORTAK ÖZELLİKLERİ DOĞRU YANLIŞ SORULARI Bilimsel problemlerde hipotezler her zaman bir sonuca ulaşır. Bir problemle ilgili gözlem

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım HAYATIN BAŞLANGICI

ADIM ADIM YGS LYS Adım HAYATIN BAŞLANGICI ADIM ADIM YGS LYS 190. Adım HAYATIN BAŞLANGICI Dünyamız yaklaşık 4 milyar yıl önce oluşmaya başlamıştır. İlk yaşam belirtileri 3 milyar yıl önce çıkmaya başlamıştır. İlk yaşam olarak prokaryotlar oluşmuştur.

Detaylı

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler B i y o 1 0 3. 0 1 G e n. B i y o. L a b. ( Z o o l o j i ) 1 GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI (Zooloji) 1. Laboratuvar: Hayvan Sistematiği, Simetriler, Vücut Yönleri, Kesitler Sistematik ve taksonomi nedir?...

Detaylı

Fosillerin Sınıflandırılması

Fosillerin Sınıflandırılması Fosillerin Sınıflandırılması Canlıların sınıflandırılması ve biyolojik çeşitlilik Amaç Bu etkinliğin amacı, öğrencilerin biyolojik sınıflandırma kavramını anlamalarını sağlamaktır. Materyal Farklı boyutlarda

Detaylı

Evrim Eğitiminde Engeller

Evrim Eğitiminde Engeller Evrim Eğitiminde Engeller 1 Sınıftaki kavram yanılgıları Serhat İrez Evrimsel bakış açısı olmadan biyoloji anlamsızdır. 2 Evrim teorisi biyolojinin en temel teorisidir çünkü yaşamın hem bütünlüğünü hem

Detaylı

İlk Zaman KAMBRİYEN ÖNCESİ: 3-Hadeyan, 2-Arkeyan, 1-Proterozoik

İlk Zaman KAMBRİYEN ÖNCESİ: 3-Hadeyan, 2-Arkeyan, 1-Proterozoik JEOLOJİK DEVİRLER İlk Zaman KAMBRİYEN ÖNCESİ: 3-Hadeyan, 2-Arkeyan, 1-Proterozoik Dünya nın oluşumundan 4 Milyar Yıl sonra Kıtaların çekirdek kısmını oluşturan en eski kıvrımlar oluşmuştur. Su yosunu (alg)

Detaylı

KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI

KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI KROMOZOM HARİTALARI ve MAYOZ BÖLÜNME HATALARI MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER GİRİŞ Mendel kalıtımında eğer genler bağımsız ise kalıtıldıklarında kabaca belli oranlarda ve sıklıkla

Detaylı

Moleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI

Moleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Moleküler biyolojiye giriş Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Molecular biology terimi ilk kez Warren Weaver tarafından 1938 de kullanıldı. Hayatın fiziksel ve kimyasal olarak açıklanması olarak tanımlandı. 1977

Detaylı

ÜNİTE 1: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ Bölüm: 1 Bilimsel Bilginin Doğası ve Biyoloji

ÜNİTE 1: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ Bölüm: 1 Bilimsel Bilginin Doğası ve Biyoloji ÜNİTE 1: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ Bölüm: 1 Bilimsel Bilginin Doğası ve Biyoloji I. Bilim Nedir? -Tarafsız gözlem ve deneylerle geliştirilen, birbirine bağlı kavramlar ve genellemeler dizisi. -Düzenli bilgi

Detaylı

CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan

CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan organlara denir Analog organ Sineğin ve yarasanın kanadı.organdır

Detaylı

MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME

MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MAYOZ BÖLÜNME ve EŞEYLİ ÜREME MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Türe ait genetik özelliklerin soylar arası aktarılmasına kalıtım adı verilir. Bu işleyişte türlerin genetik bilgisinin

Detaylı

HÜCRE ve HÜCRE YAPISI

HÜCRE ve HÜCRE YAPISI HÜCRE ve HÜCRE YAPISI Kimya bilmi için maddelerin temel birimi atom ne ise Biyoloji bilmi için de canlılığın temel birimi Hücre dir. Yani tüm organizmalar hücrelerden oluşur. Hücreler iki şekilde karşımıza

Detaylı

9. SINIF ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVLARI LİSTESİ / DİL VE ANLATIM

9. SINIF ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVLARI LİSTESİ / DİL VE ANLATIM SINAVLARI LİSTESİ / DİL VE ANLATIM İletişim Dil - Kültür İlişkisi İnsan, İletişim ve Dil Dillerin Sınıflandırılması Türk Dilinin Tarihi Gelişimi ve Türkiye Türkçesi Türkçenin Ses Özellikleri Telaffuz (Söyleyiş)

Detaylı

Prokaryotlar ve Arkealar. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

Prokaryotlar ve Arkealar. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Prokaryotlar ve Arkealar Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Prokaryotlar ve Arkealar (Archealar) 1.İlk Hücreler Mikrofosiller, ilk hücrelerin olasılıkla prokaryot olduğunu işaret eder. En eski mikrofosiller 3,5 milyar

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18 1) Bakterilerin gerçekleştirdiği, I. Kimyasal enerji sayesinde besin sentezleme II. Işık enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürme III. Kimyasal bağ enerjisini ATP enerjisine

Detaylı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı Ekosistem Ekolojisi, Ekosistemin Yapısı Ekosistem Ekolojisi Yapısı A. Ekoloji Bilimi ve Önemi Ekoloji canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Günümüzde teknolojinin

Detaylı

PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER

PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER PROKARYOT VE ÖKARYOT HÜCRELER HÜCRE Hücre ya da göze, bir canlının yapısal ve işlevsel özellikleri gösterebilen en küçük birimidir. Hücre, (İng. Cell); Latince küçük odacık anlamına gelen "cellula" kelimesinden

Detaylı

Hardy Weinberg Kanunu

Hardy Weinberg Kanunu Hardy Weinberg Kanunu Neden populasyonlarla çalışıyoruz? Popülasyonları analiz edebilmenin ilk yolu, genleri sayabilmekten geçer. Bu sayım, çok basit bir matematiksel işleme dayanır: genleri sayıp, tüm

Detaylı

ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI

ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI ZAR YAPISI ve FONKSİYONLARI ZARLAR Zarlar yaşayan hücrede 5-10nm kalınlığında iki fosfolipit tabakadan oluşur. Burada yer alan fosfolipit tabaka amfipatik (amphipatic)bir özelliğe sahiptir. Amfipatik terimi,

Detaylı

Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ

Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ Ani iklim değişiklikleri insanın aklını başına mı getirdi? Akıl Zekâ=intelligence William H. Calvin Nörofizyolog Washington Üniversitesi,Tıp Fakültesi

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University

Biochemistry Chapter 4: Biomolecules. Hikmet Geçkil, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry Chapter 4: Biomolecules, Professor Department of Molecular Biology and Genetics Inonu University Biochemistry/Hikmet Geckil Chapter 4: Biomolecules 2 BİYOMOLEKÜLLER Bilim adamları hücreyi

Detaylı

Hayvanların Evrimi IV (İnsan) Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

Hayvanların Evrimi IV (İnsan) Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Hayvanların Evrimi IV (İnsan) Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Primatların Evrimi Primatların evriminde iki önemli yenilik çok önemlidir. Bunlar: el ve ayak parmaklarının kavrama kabiliyeti olması ve binoküler görme.

Detaylı

9. SINIF ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVLARI LİSTESİ / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

9. SINIF ÜNİTE DEĞERLENDİRME SINAVLARI LİSTESİ / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI SINAVLARI LİSTESİ / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Türk Dili ve Edebiyatına Giriş İletişim Ses Bilgisi Yazım Kuralları Paragraf Bilgisi Bir Tür Olarak Hikâye Şekil Bilgisi ktalama Kuralları Bir Tür Olarak Şiir

Detaylı

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM Burcu GÜNGÖR, Sami ÖZGÜR Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim OFMA Biyoloji Eğitimi A.B.D Özet Ders kitapları, hem öğretmenlerin hem öğrencilerin

Detaylı

GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ

GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ GEN EKSPRESYONUNUN KONTROLÜ Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Gen Ekspresyonun Kontrolü Kontrol genellikle transkripsiyon başlangıç düzeyinde gerçekleşir. Transkripsiyonda düzenleyici proteinler tarafından

Detaylı

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR 200 Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR I.1. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji İnsan için önemli olan birçok ürünlerin üretimi biyoteknolojinin

Detaylı

İÇİNDEKİLER JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ÖDEVİ KONU : Jeolojik Zaman ve Prosesler

İÇİNDEKİLER JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ÖDEVİ KONU : Jeolojik Zaman ve Prosesler JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ÖDEVİ KONU : Jeolojik Zaman ve Prosesler İÇİNDEKİLER Jeolojik Zaman Nedir? Jeolojik Zaman Cetveli Kambriyen Öncesi 1. Proterozoyik Devir 2. Arkeyan Devir Fanerozoyik

Detaylı

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN 1. Doğal sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi göz önünde bulundurulmamıştır? A) Genetik (soy) benzerliği B) Anatomik benzerlik C) Dünyadaki dağılımları D) Akrabalık derecesi E) Embriyonik benzerlik

Detaylı

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)

Detaylı

KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ

KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ Kalıtsal madde (kalıtsal molekül, genetik materyal) (1) canlının yapı ve işlevlerinin belirlenmesinden, (2) canlının kendine benzer bir canlıyı meydana getirmesinden,

Detaylı

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır. Allel: Bir genin seçenekli biçimi Wild Tip: Normal allel. Bireylerin çoğunda bulunan Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda

Detaylı

00220 Gıda Biyokimyası

00220 Gıda Biyokimyası 00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,

Detaylı

DENEME SINAVLARI KONU DAĞILIMI MATEMATİK. TURAN GÜNEŞ BUL. NO: 23 ÇANKAYA - ANKARA

DENEME SINAVLARI KONU DAĞILIMI MATEMATİK. TURAN GÜNEŞ BUL. NO: 23 ÇANKAYA - ANKARA MATEMATİK DERSİN ADI : MATEMATİK--9.SINIF 1 Mantık 12 1 2 Kümelerde Temel Kavramlar 10 2 2 3 Kümelerde İşlemler 6 1 1 1 4 Kartezyen Çarpım 4 2 1 1 5 Bağıntı 3 1 6 Fonksiyonlar 6 2 1 1 7 İşlem 3 1 1 1 8

Detaylı

BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANSDERSLERİ (TEZLİ) Ders Kodu Dersin Adı T U K AKTS Dersin Türü FBİ 601 Omurgalıların Karşılaştırmalı Anatomisi 4 0

BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANSDERSLERİ (TEZLİ) Ders Kodu Dersin Adı T U K AKTS Dersin Türü FBİ 601 Omurgalıların Karşılaştırmalı Anatomisi 4 0 BİYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANSDERSLERİ (TEZLİ) Ders Kodu Dersin Adı T U K AKTS Dersin Türü FBİ 601 Omurgalıların Karşılaştırmalı Anatomisi 4 0 4 7,5 Seçmeli FBİ 602 Tohumlu Bitkilerde Revizyon Çalışmaları

Detaylı

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES114 2. BAHAR 3 0 0 2

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES114 2. BAHAR 3 0 0 2 TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK Dersin Adı Kodu Yarıyıl TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK Önkoşullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları

Detaylı

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan HAYVANLAR ÂLEMİ Nicholas Blechman Hazırlayan Simon Rogers Çeviren Egemen Özkan 180 HAYVANLAR ÂLEMI Nicholas Blechman 8 17 TÜRLER 18 25 DUYULAR 26 35 REKORTMENLER 36 45 YİYECEK VE İÇECEK 46 55 AİLE 56 63

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI 1 DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI Örgütte faaliyette bulunan insan davranışlarının anlaşılması ve hatta önceden tahmin edilebilmesi her zaman üzerinde durulan bir konu olmuştur. Davranış bilimlerinin

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #16 1) Topraktaki azotlu bileşik miktarını, I. Denitrifikasyon bakteri sayısındaki artış II. Saprofit bakterilerce gerçekleşen çürüme III. Şimşek ve yıldırım olaylarındaki artış

Detaylı

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır

Akıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır 9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #5 Miktar 1) I.Hemoglobinin yapısındaki karbon atomu sayısını tespit etmek II. Solunumda kullanılacak gazların hangi molekülle taşınacağını tespit etmek III. Kanın ph ını tespit

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 1) 48 saat karanlıkta bekletilen bir saksı bitkisinden bu sürenin sonunda bir yaprak kopartılmış (1. yaprak) ve bitki aydınlık ortamda 12 saat bekletilmiştir. Bu sürenin sonunda

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ

ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ Halkalı solucanlar çift cinsiyetli olmalarına rağmen döllenme kendi kendine değil, iki ayrı

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17 1) Memeli bir hayvanın vücudunda gerçekleşen biyokimyasal tepkimelerden bazıları aşağıdaki gibidir. I Glikojen Glikoz ATP III Buna göre I, II ve III ile gösterilen metabolik

Detaylı

ENERJİ ve METABOLİZMA

ENERJİ ve METABOLİZMA ENERJİ ve METABOLİZMA Yaşayan Sistemlerdeki Enerji Akışı Hücre ve canlılar aslında küçük birer fabrika gibi çalışırlar. Enerji elde etmek ve depolamak için daha önceki bölümlerde gördüğümüz gibi makro

Detaylı

Ürün Detayları EHO DES 9. SINIF DENEME SINAVLARI SORU DAĞILIMLARI. Eğitim doğamızda var

Ürün Detayları EHO DES 9. SINIF DENEME SINAVLARI SORU DAĞILIMLARI. Eğitim doğamızda var . 115 // 9. Sınıf Programı - Türk Dili Ve Edebiyatı // 01 Türk Dili ve Edebiyatına Giriş 02 İletişim 03 Ses Bilgisi 04 Yazım Kuralları TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 05 Pragraf Bilgisi 06

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Yazarlar Prof.Dr. Gazi Görür Doç.Dr. Bekir Doğan Doç.Dr. Meltem Atabay Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Zeha Yakar Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

Element ve Bileşikler

Element ve Bileşikler Element ve Bileşikler Aynı cins atomlardan oluşan, fiziksel ya da kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan saf maddelere element denir. Bir elementi oluşturan bütün atomların

Detaylı

1.1 Biyoloji nedir? Biyoloji: Canlıların bilimsel araştırması Canlı: Tek hücreli bir atadan türeyen tüm organizmalar

1.1 Biyoloji nedir? Biyoloji: Canlıların bilimsel araştırması Canlı: Tek hücreli bir atadan türeyen tüm organizmalar 1 Yaşamı öğrenmek 1 Yaşamı öğrenmek 1.1 Biyoloji nedir? 1.2 Dünyadaki tüm canlıların birbiriyle bağlantısı 1.3 Biyologlar yaşamı nasıl araştırır? 1.4 Biyoloji kamu politikalarını nasıl etkiler? 1.1 Biyoloji

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Biyoinformatik Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim( ) Diğer

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü)

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü) ADIM ADIM YGS LYS 100. Adım EKOLOJİ 7 MADDE DÖNGÜLERİ (Su, Karbon ve Azot Döngüsü) MADDE DÖNGÜLERİ Ekosistemde kimyasal elementler sınırlı sayıda bulunur. Bu nedenle bu kimyasal elementeler organik ve

Detaylı

DÜNYADA YAŞAMIN TARİHİ

DÜNYADA YAŞAMIN TARİHİ DÜNYADA YAŞAMIN TARİHİ Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Giriş Antartika da çalışmalar yapan araştırıcılar, bugün soğukluğu ve sıvı su bulunmaması nedeniyle çok fazla canlı formun yaşamadığı

Detaylı

2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2003 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. Bir hücrede oksijenli solunum, protein sentezi, fotosentez olaylarının tümünün gerçekleşebilmesi için, bu hücrede; I. ribozom, II. kloroplast, III. mitokondri,

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #19 1) X Ağız Mide İnce bağırsak Şekildeki grafikte insanın sindirim kanalındaki X maddesinin değişimi gösterilmiştir. Buna göre X maddesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Glikojen

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI

Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI Yrd. Doç. Dr. Tuba ŞANLI Genel olarak gözle net olarak görülemeyecek kadar küçük canlıları inceleyen ve onları konu olarak ele alan bilim dalıdır. Gözle ayırt edilemeyen canlılar; Virüsler, bakteriler,

Detaylı

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü AKTS Hafta Teorik

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü AKTS Hafta Teorik Önlisans - Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu - Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Y : Yıl D : Dönem Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Y D AKTS TLT137 Genel Biyoloji Zorunlu 1 1 4 Dersin Amacı Prokaryotik ve ökaryotik

Detaylı

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR TÜRLEŞME TÜR NE DEMEKTİR? Diğer popülasyonlardan evrimsel olarak bağımsız ve kendi aralarında üreyebilen (fertil döller verebilen) popülasyonlar topluluğuna TÜR (species) denir. Ortak atalara sahip olan

Detaylı

TOHUMSUZ BİTKİLER SİSTEMATİĞİ

TOHUMSUZ BİTKİLER SİSTEMATİĞİ TOHUMSUZ BİTKİLER SİSTEMATİĞİ SİSTEMATİK VE TAKSONOMİ Sistematik, biyolojik çeşitliliği, organizmaların tarihini ve aralarındaki evrimsel ilişkileri araştıran bilim dalıdır.kısaca canlı çeşitliliğinin

Detaylı

Sınıf ; Çalışma yaprağı 3

Sınıf ; Çalışma yaprağı 3 Öğrencinin Adı ve soyadı ; Sınıf ; Çalışma yaprağı 3 F.8.2. DNA ve Genetik Kod / Canlılar ve Yaşam Bu ünitede öğrencilerin; DNA ve genetik kod ile ilişkili kavramları açıklamaları ve aralarındaki ilişkileri

Detaylı

BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1

BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1 BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1 BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 2 BİLİMDE KULLANILAN YÖNTEMLER 1-Gözlem Yapma 2-Veri Toplama 3-Problemin Belirlenmesi 4-Hipotez Kurma 5-Tahmin Yapma 6-Kontrollü Deneyler 7-Sonuç

Detaylı

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Yrd.Doç.Dr. Doğanay YENER İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bitki Materyali ve Yetiştirme Tekniği Anabilim Dalı 23.02.2015

Detaylı

DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (01 EKİM Kasım 2018)

DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (01 EKİM Kasım 2018) DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (0 EKİM 208-6 Kasım 208) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Tıbbi Biyoloji 40 X2 46 Tıbbi Biyokimya X2 7 Biyofizik 2-2 Halk Sağlığı 2 4x4 28 Tıbbi Genetik 7 -- 7 Tıp Tarihi ve

Detaylı

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ HAZIRLAYAN FİLİZ GAZİOĞLU BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ

YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ HAZIRLAYAN FİLİZ GAZİOĞLU BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ HAZIRLAYAN FİLİZ GAZİOĞLU BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ Bu bölümde; Bilimin ve bilimsel bilginin temel özelliklerini Bilimsel bir çalışmanın nasıl yapılacağını Biyoloji biliminin önemini Biyolojinin

Detaylı

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler

III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler

Detaylı

KONU 4 EVRİM AĞAÇLARI OLUŞTURMAK. Aslı Sade Memişoğlu

KONU 4 EVRİM AĞAÇLARI OLUŞTURMAK. Aslı Sade Memişoğlu KONU 4 EVRİM AĞAÇLARI OLUŞTURMAK Aslı Sade Memişoğlu Başlıklar 4.1 Filogeni çıkarımının mantığı Sinapomorfiler Filogeni oluşturmada problemler 4.2 Balinaların Filogenisi Karakter seçimi: Morfoloji ve moleküller

Detaylı

Ders Adı : GENEL BİYOLOJİ I Ders No : Teorik : 4 Pratik : 0 Kredi : 4 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Ön Koşul Dersleri.

Ders Adı : GENEL BİYOLOJİ I Ders No : Teorik : 4 Pratik : 0 Kredi : 4 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Ön Koşul Dersleri. Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : GENEL BİYOLOJİ I Ders No : 030290052 : 4 Pratik : 0 Kredi : 4 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi

Detaylı

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.

Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır. ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik

Detaylı

Biyoloji bilimi kısaca; canlıları, bu canlıların birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkisini inceleyen temel yaşam bilimidir.

Biyoloji bilimi kısaca; canlıları, bu canlıların birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkisini inceleyen temel yaşam bilimidir. . Biyoloji bilimi kısaca; canlıları, bu canlıların birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkisini inceleyen temel yaşam bilimidir. Biyolojik Çeşitlilik ise; Populasyonların gen havuzlarındaki gen çeşitliliği

Detaylı

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVAR KILAVUZU. Yrd. Doç. Dr. Sahra KIRMUSAOĞLU

GENEL BİYOLOJİ LABORATUVAR KILAVUZU. Yrd. Doç. Dr. Sahra KIRMUSAOĞLU GENEL BİYOLOJİ LABORATUVAR KILAVUZU Yrd. Doç. Dr. Sahra KIRMUSAOĞLU 2018 GENEL BİYOLOJİ LABORATUVAR KILAVUZU ISBN: 978-605-9160-85-8 Tüm hakları saklıdır. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası

Detaylı

-...sentezlenemezse; - ortamda... birikir. - ortamda... oluşmadığından

-...sentezlenemezse; - ortamda... birikir. - ortamda... oluşmadığından 2014 2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 9. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI Ödevin Veriliş Tarihi:12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 1.Aşağıda verilen özelliklerden hangisi canlılarda

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #12

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #12 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #12 1) İnsanda döllenme sırasında, I. Spermdeki çekirdek, sentrozomun yumurtaya geçmesi II. Spermdeki akrozomun patlayarak zona pellusidayı eritmesi III. Yumurtadaki salgı maddelerinin

Detaylı

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi

TEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi 1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık

Detaylı

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir.

*Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. Fen ve Teknoloji 1. Ünite Özeti Hücre Canlılarda Üreme, Büyüme ve Gelişme. *Canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimine hücre denir. *Hücrenin temel kısımları: hücre zarı, sitoplâzma ve

Detaylı