İNTERNET PROGRAMCILIĞI DERSİ FİNAL NOTLARI

Transkript

1 İNTERNET PROGRAMCILIĞI DERSİ FİNAL NOTLARI Fonksiyonlar ile İlgili Örnekler; 1- function rakamlar() { for($sayi = 0; $sayi<10; $sayi++) { echo $sayi; rakamlar(); // oluşturduğumuz fonksiyonu çağıralım Ekranda yazacaktır. 2- function topla($sayi1, $sayi2) { $sonuc = $sayi1 + $sayi2; echo $sonuc; topla(5, 10); Şimdi topla adında bir fonksiyon oluşturduk ve buna 2 adet parametre ekledik. $sayi1 ve $sayi2 parametreleri bizim o fonksiyonu kullanırken yazacağım değerlerin yükleyeceği değişkenlerin adı. Biz topla(5, 10) dediğimizde fonksiyon içinde $sayi1 değişkeninin değeri 5, $sayi2 değişkeninin değeri ise 10 olacak. Ve ekranda da 15 yazacaktır. 3- function bolunur_mu($bu, $buna) { $kalan = $bu % $buna; if($kalan == 0) { echo $bu. ' sayısı '. $buna. ' sayısına bölünür!'; else { echo $bu. ' sayısı '. $buna. ' sayısına bölünmez! (kalan: '.$kalan.')'; bolunur_mu(10, 2); bolunur_mu(25, 10); İki rakamın birbirine bölünüp bölünmediğini kontrol eden bir fonksiyon yaptık. Ve bu fonksiyonu 2 farklı değerde kullanıp çağırdık. Bu çalışmanın sonunda ekranda yazacak olanlar:

2 10 sayısı 2 sayısına bölünür! 25 sayısı 10 sayısına bölünmez! (kalan: 5) Parametreli bir fonksiyon yaptığımızda sorunsuz çalışabilmesi için tüm parametrelerin girilmesi gerekir. Mesela yukarıda verdiğimiz topla fonksiyonunu topla(1); şeklinde çalışmaya kalktığımızda PHP hata verecektir. Çünkü fonksiyonu 2 tane parametre ile çalışmak üzere tasarladık. Ama bu durumlara bir istisna sağlayarak parametrelerimize varsayılan değer atayıp, parametresiz de çalışmalarını sağlayabiliriz. 4-function hosgeldin($isim = 'Misafir') { echo 'Hoşgeldin '. $isim. '! '; hosgeldin(); hosgeldin('musa'); Örnekte hosgeldin() fonksiyonunu ilk olarak parametresiz, ikinci olarak da parametreli çalıştırdık. Bu durumda fonksiyonun parametresini tanımladığımız yerde hosgeldin($isim = misafir ) şeklinde parametreye varsayılan değer atadığımız için boş bıraktığımızda o parametreye bu değeri verecektir. Yani ekranın çıktısı aşağıdaki gibi olacaktır: Hoşgeldin Misafir! Hoşgeldin Musa! Yukarıda yaptığımız tüm örneklerde fonksiyon sonuçları echo ile ekrana yazdırdık. Peki ya biz fonksiyonlardan elde ettiğimiz sonuçları ekrana yazdırmak değilde bir değişkene atayıp kullanmak istiyorsak? İşte o zaman return ifadesini kullanacağız. Return ifadesi ile fonksiyon içinde elde ettiğimiz sonucu dışarıya aktarırız. 5-function topla($sayi1, $sayi2) { $sonuc = $sayi1 + $sayi2; return $sonuc; $hesap = topla(10, 20); echo 'Fonksiyon ile toplama yaptık ve sonuç: '. $hesap; Bu sefer aynı topla() fonksiyonu ile echo yerine return yazdık. Bu da fonksiyonun sonucunu ona eşitlediğimiz bir değişkene atadı. Yani fonksiyon toplamayı yaptı ve sonucu $hesap değişkenine aktardı sonra biz onu echo ile ekrana yazdırdık. Fonksiyonların içerisinde tanımladığın değişkenler dışarıya gönderilmez ve aynı şekilde dışarıda tanımladığın bir değişken fonksiyon içinde görülmez. Yani fonksiyonlara kendi içinde bir dünya diyebilirsin. Eğer fonksiyon içine dışarıdan bir değişkeni sokmak istiyorsak, yani global bir değişkeni çağırmak istiyorsak global ifadesini kullanırız.

3 6- $isim = 'Musa'; function selam() { global $isim; // Dışarıda tanımlanmış bir değişkeni fonksiyon içine çağırdık echo 'Selam '. $isim; selam(); Ekranda Selam Musa yazar. Global ifadesini kullanarak fonksiyon dışında yazdığımız bir değişkeni çağırdık ve ekrana yazdırdık. Return ifadesi kullanılmadan fonksiyon içindeki bir değişkeni veya çıktıyı dışarı aktaramayız. Global ifadesi kullanılmadan da dışarıda kullanılan bir değişkeni fonksiyon içine aktaramayız. Sadece fonksiyonu çalıştırarak dışarıdan parametreye gönderilen değişkenin değerini referanslar ile değiştirebiliriz. Referans uygulamak istediğimiz değişkenin başına (&) operatörünü koyarız. Bu operatörü yerleştirdiğimiz parametreler, dışarıdan verilecek olan değişkenlerle beraber değişirler. 7-function topla(&$sayi) { $sayi = $sayi + 10; $x = 10; topla($x); echo $x; Ekranda 20 yazar. Topla fonksiyonunun parametresinde kullandığımız referans nedeniyle o parametreye yüklenen değişkenin değeri fonksiyon içinde değiştirmemizle değişecek. Burada da fonksiyon içinde o parametreye +10 eklediğimiz için dışarıdaki değişkeninde değeri 10 artmış oldu. Diyelim uzun bir metinin içinden yanlızca ilk cümleyi almak istiyoruz, bunu nasıl yaparız? En basit açıklaması ve yolu; metnin başından ilk noktaya kadar olan kısmını alarak. Explode fonksiyonu ile bir metni istediğimiz karakterden parçalara ayırabiliyoruz. Mesela boşluktan ayır diyerek metin içindeki tüm kelimelere tek tek ulaşabiliriz. Explode fonksiyonu parçalara böldüğü metinlerin sonucu dizi haline getirir ve her bir parçayı bir eleman yapar. 2 parametre ile çalışır, ilk parametresine bölünecek karakter, ikinci paramteresi ise parçalara ayrılacak olan metin ya da metnin buldunduğu değişken yazılır.

4 8-$metin = 'Bu birinci cümle. Bu ise ikinci cümle'; $cumle = explode('.', $metin); echo $cumle[0]; Ekranda Bu birinci cümle yazar. Bunun sebebi explode fonksiyonunu ile noktadan bölüp oluşan sonucun ilk elemanını almış olamamız. Dizi elemanları sayısal olarak 0 dan başlar bu nedenle ilk parçamız dizinin 0 anahtarlı elemanı oluyor. İkinci cümleyi yazdırmak isteseydik echo $cumle[1]; dememiz gerekirdi. 9- function ucgenciz($sayi) { for($i=0;$i<=$sayi;$i++) { for($j = 0; $j<=$sayi;$j++) { if($i>=$j) echo " * "; echo "<br/>"; ucgenciz(10); MYSQL BAĞLANTI KURMA İlk olarak MYSQL e nasıl bağlantı yapacağımızı $baglanti 'kullanıcı adı', 'şifre'); $veritabani adı'); if($baglanti && $veritabani) { echo 'Bağlantı kuruldu.'; else { echo 'Bağlantı kurulamadı.'; mysql_close($baglanti); // MYSQL sunucusu ile bağlantımızı koparttık?> Bağlantımızı yaptıktan sonra mysql_query() fonksiyonu ile veritabanına sorgular göndeririz. Tabi sorguları gönderebilmemiz için önceden MYSQL ile bağlantı kurmuş olmamız gerekiyor. mysql_query('sql CÜMLESİ')or die("sorgu çalıştırılamadı")

5 MYSQL bağlantısı oluşturmak için öncelikle mysql_connect fonksiyonu ile veritabanı bilgileri girilir, sonra mysql_select_db fonksiyonu ile kullanılacak veritabanı seçilir. Hazırladığım bu sınıfta bu iki fonksiyon yerine daha sınıfı tanımlarken bağlantıyı yapmış oluyorsun. $vt = new vt('kullanıcı', 'şifre', 'veritabanı'); Bu satırdan sonrasında $vt değişkeni üzerinden tüm veritabanı işlemlerini gerçekleştirebiliriz. Eğer MySQL hostunuz localhost haricinde ise bunun için 4. parametreyi kullanılabilir, bu parametre varsayılan olarak localhost tanımlı. mysql_connect fonksiyonu ile önce mysql'e bağlanmaya çalışıyoruz. Burada 3 parametre belirtmemiz gerekiyor. 1. parametre genelde standart olan hostumuzun adı yani locakhost, uzak sunucuda da genelde localhost olarak giriliyor. Veritabanınız yerelde çalışıyorsa, yani şu kendi makinenizdeyseniz ve mysql üzerinde herhangi bir kullanıcı oluşturmadıysanız otomatik olaram "root" kullanıcısı oluşturulmuştur ve şifresi yoktur. Bu şekilde yerelde bir problem yok fakat uzak sunucuya bağlandığınızda zaten mecburi kullanıcı adı ve şifre oluşturuyorsunuz. Oluşturduğunuz bu kullanıcı adı ve şifreyi de 2. ve 3. parametrelere yazacaksınız. Eğer mysql'e başarılı bir şekilde bağlandıysanız sırada veritabanınıza bağlanmak var. Oluşturduğunuz veritabanı ismini kullanarak ve az önce mysql'e bağlanmak için oluşturduğumuz kontrol değişkenini kullanarak veritabanı bağlantısını sağlayabilirsiniz. mysql_select_db fonksiyonuna 1. parametre olarak veritabanı adı, 2. parametrede mysql'e bağlanırken oluşturduğumuz değişkeni yazın. Şart ifadelerini başlarına ünlem "!" koyarak olumsuz hale getirdim, yani herhangi bir problem olur da mysql yada veritabanına bağlanılamazsa tarayıcıya bir uyarı yazdırıp kodların çalışmasını sonlandırıyorum. die fonksiyonu bu işe yaramaktadır. Bu fonksiyonu gördüğü anda bu satırdan sonraki satırlar çalışmaz. Yani programı öldürür. Karakter setinde problem yaşanmaması amacıyla bağlantı kodlarının altına şu satırları eklemekte fayda var. mysql_query("set NAMES 'utf8'"); mysql_query("set CHARACTER SET utf8"); mysql_query("set COLLATION_CONNECTION = 'utf8_general_ci'"); Genelde bağlantı kodları ayrı bir sayfada tutulur. Biz de bu mantıkla hareket ederek, "baglanti.php" dosyasını "index.php" içerisine dahil ediyoruz. Bunu yaparken include fonksiyonundan yardım alyoruz. index.php include("baglanti.php");?>

6 Kayıt ekleme $ $ad='yılmaz'; $soyad='arslantürk'; $e_posta='yilmaz@hotmail.com'; include("baglanti.php"); $sorgu=mysql_query("insert into deneme (ad,soyad,e_posta) values ('$ad','$soyad','$e_posta')"); if($sorgu){ echo 'Kayıt Eklendi.'; else{ echo 'Kayıt Eklenemedi!'; Kayıt Düzenleme if ($_POST){ $id=$_post["id"]; $ad=$_post["ad"]; $soyad=$_post["soyad"]; $e_posta=$_post["e_posta"]; $sorgu=mysql_query("update deneme set ad='$ad',soyad='$soyad',e_posta='$e_posta' where id='$id'"); else{ if ($sorgu){ else{ echo 'Başarılı bir şekilde.'; echo 'Güncelleme işlemi başarısız'; echo 'Yanlış yerlerde geziniyosun';

7 ?>Kayıt Silmek if ($_POST){//post metodu ile değer gönderildiyse $id=$_post["id"];//hidden ile gönderilen id değerini al $sor=mysql_query("delete from deneme where id='$id'");//id değerine eşit id'li kaydı sil if ($sor){ echo "Kayıt silindi"; else{ echo "Kayıt Silinemedi"; else{//post metodu ile değer gönderilmediyse $sorgu=mysql_query("select * from deneme");//tüm kayıtları seç echo '<table>'; echo '<tr><td>ad</td><td>soyad</td><td>e-posta</td><td>silinsin mi?</td></tr>'; $sayac=1;//formların isimleri farklı olsun diye kullanılacak while($kayit=mysql_fetch_array($sorgu)){ echo '<form action="" method="post" name="form'.$sayac.'">'; echo '<tr>'; echo '<td>'.$kayit["ad"].'</td>'; echo '<td>'.$kayit["soyad"].'</td>'; echo '<td>'.$kayit["e_posta"].'</td>'; echo '<td><input type="submit" name="gonder" value="evet"/></td>'; echo '<input type="hidden" name="id" value="'.$kayit["id"].'"/>'; echo '</tr>'; echo '</form>'; $sayac++; echo '</table>';?>

8 Arama İşlemi if ($_POST){ $ara=$_post["ara"]; $sorgu=mysql_query("select * from deneme where ad like '%$ara%'"); if (empty($ara)){ echo 'Arama alanını boş bıraktın'; else{ if (mysql_num_rows($sorgu)>0){ while($kayit=mysql_fetch_array($sorgu)){ echo $kayit["ad"].' '.$kayit["soyad"].' '.$kayit["e_posta"]; echo '<br/>'; else{ echo 'Eşleşen Kayıt Yok.'; else{?> <form name="form1" action="index.php?sayfa=arama" method="post"> Aranacak Kelime:<input type="text" name="ara"/> <input type="submit" name="gonder" value="ara"/> </form>?>

9 Mysql de tablomuz içinde bulunan verilerin sayısını ekrana yazdırmak için yazmamız gereken komutu öğreneceğiz. Mysql de tablodaki verilen adetini mysql_num_rows fonkisyonu ile saydırıp ekrana yazdırabiliriz. include("baglan.php"); $veri=mysql_query("select * FROM tablomuz"); echo mysql_num_rows($veri);?> Bağlantı Kapatma $baglanti=null; Sınıfta PDO arayüzü üzerinden örnekler yaptık. Onun da kodları ve açıklaması şu şekilde. Özellikle bunlara bakmanızı tavsiye ederim. Sınıfta böyle örnekler yapıldığı için!!!! PDO nedir? PDO(PHP Data Objects / PHP Veri Objeleri) özetle; hafif ve tutarlı bir şekilde veritabanına erişimi sağlayan bir arayüz. Adından da anlayacağınız üzerie Object Oriented Programming arayüzüne sahip, onlarca veritabanı sürücüsü destekliyor. PDO ile MYSQL e bağlanmak Genel olarak bağlantı olaylarını bir PDO sınıfını tanımlarken bir DSN yani Data Source Name ile belirtiyoruz. Hangi veritabanı sürücüsüne bağlanacağımızı ve bilgilerimizi DSN ile ifade ediyoruz. Diğer iki parametrede ise veritabanı kullanıcı adı ve şifremizi giriyoruz. $db = new PDO('mysql:host=localhost;dbname=test', $user, $pass); $dsn = 'mysql:host=localhost;dbname=test'; $user = 'dbuser'; $password = 'mypassword';

10 try { $db = new PDO($dsn, $user, $password); catch (PDOException $e) { echo 'Connection failed: '. $e->getmessage(); Bu şekilde de bağlantı hatalarını yakalıyoruz. Sorgu hatalarını yönetmek Query ya da exec gibi sorgu gönderdiğimiz metodlar eğer sorguyu gerçekleştirdiklerinde bir hata ile karşılaşırlarsa false dönerler. Başarısız gerçekleşen bu sorguların hata mesajlarına ulaşmak için errorinfo metodunu kullanacağız. Bu metod bize son yaptığımız sorgudaki hatanın kodunu ve mesajını içeren bir array döndürür. 3 adet elemanı bulunan bu dizide 0. ve 1. eleman hata kodlarını, 2. eleman ise hata mesajını verir. if($users = $db->query('select * FROM users WHERE')) { else { // Sorgu başarıyla çalışırsa üyeleri listeleriz echo 'Sorguda bir hata meydana geldi.'; $error = $db->errorinfo(); echo 'Hata mesajı: '. $error[2]; Örnekteki sorguda WHERE dedikten sonra herhangi bir koşul belirtmediğimiz için hata verecektir ve ekrana ilgili hatanın mesajı yazacaktır. PDO ile sorgu göndermek Eğer yapacağımız sorgudan bir sonuç almayı beklemiyorsak exec, bir sonuç isteniyorsa query metodlarını kullanmalıyız. Özetle; DELETE/UPDATE/INSERT gibi sorgularımız için exec, SELECT gibi sorgularımız için query. try {

11 $db = new PDO('mysql:host=localhost;dbname=test', $user, $password); $db->exec('set NAMES `UTF-8`'); $count = $db->exec('delete FROM messages WHERE old = 1'); echo $count. ' messages deleted'; catch (PDOException $e) { echo 'Connection failed: '. $e->getmessage(); Exec metodu sonuç olarak etki ettiği satır sayısını döndürür. PDO ile verileri listelemek Bunun için yukarıda bahsettiğim query metodunu kullanacağız foreach($db->query('select * FROM users') as $row) { echo $row['name']. '<br/>'; PDO ile bir satır veri çekmek Bunun için query ile sorgumuzu çağırdıktan sonra fetch ile ilk sonucu alacağız. $row = $db->query('select * FROM users WHERE id = 1')->fetch(); echo $row['name']; Yeni bir kayıt eklemek Yeni bir kayıt eklemek için exec metodunu kullanacağız. Sonrasında eğer eklediğimiz satırın ID sini almak istiyorsak lastinsertid metodunu çağıracağız. Eklerken bir sorun gerçekleşirse exec metodu false dönecektir. Bu nedenle öncelikle eklenip eklenmediği kontrol edip sonrasında ID yi ekrana yazdırabiliriz. if($db->exec('insert INTO users (name) VALUES ("Musa")')) { else { $id = $db->lastinsertid(); echo 'Yeni eklenen üyenin IDsi: '. $id; echo 'Yeni kayıt eklerken bir hata meydana geldi.';

12 PDO bağlantısını kapatmak Eski MySQL bağlantısında da olduğu gibi açtığınız bağlantıyı kapatmasanız da PHP otomatik olarak işlem sonunda bağlantıyı keser. Fakat ille de ben kapatacağım diyorsanız null tanımlamanız yeterli. // bağlantıyı açtık $db = new PDO('mysql:host=localhost;dbname=test', $user, $pass);[ // bağlantıyı kapattık $db = null; PDO ile Arama Yapma try{ //hata varmı diye kontrol mekanizması. yaptık $baglanti=new PDO("mysql:host=localhost;dbname=pdo","root",""); //bağlantı echo "Mysql Bağlantısı Başarıyla Sağlandı. <br />"; //bağlantı varsa ekrana yaz. $ara=$baglanti->query("select * from uye where isim like '%a%' "); //isim sütununda a harfi geçenleri çektik. $miktar=$ara->rowcount();//verilerin hepsini saydırdık. if($ara){//eğer veri çekildiyse

13 echo "veri çekildi <br />"; if($miktar>0){ değişkenine aktaracak foreach($ara as $al){//foreach $arada ki tüm verileri tek tek $al sütununu ekrana bastırdık echo $al["isim"]."<br />";//Aldığımız verilerden isim