YAŞLI HASTA KOMPLİKE DÜŞKÜN

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YAŞLI HASTA KOMPLİKE DÜŞKÜN"

Mehmet Eren
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Yaşlılarda Sık Görülen Bedensel Durumlar ve Örtüşen Semptomlar Dr. Ergün BOZOĞLU GATA Geriatri BD

2 Açıklama Araştırmacı: Adı: CARE Çalışması ( Uluslararası, Çok Merkezli ) Açık adı: Olası Alzheimer hastalığı bulunan hastalarda günde bir kez uygulanan 10 cm² Exelon Patch deri bandının ilaç uyumunun ve tolerabilitesinin 24 haftalık, çok merkezli, açık etiketli bir çalışma ile değerlendirilmesi Firma: Novartis Çalışma kodu: CENA713DAU DAU01 01 Çalışma türü: FAZ IV klinik çalışma Gelirin tamamı bağışlanmıştır: 1/3 ü Gülhane Askeri Tıp Akademisi hastanesine 2/3 ü Türk Geriatri Vakfına ile Geriatri ve Gerontoloji Derneğine Danışman: Gelir getiren danışmanlık yoktur. Konuşmacı: Gelir getiren konuşma yoktur.

3 YAŞLI HASTA KOMPLİKE DÜŞKÜN Dr. William R. Hazzard

4 Gompertz eğrisi Ortalama Yaşam süresi Maksimum Yaşam Süresi 2010 Mech. Ageing. Dev. 9:337,1979 J. Gerantol. 46: 5170,1991

7 Yaşlanan Dünya ve Türkiye Beklenen yaşam süresi Dünya : K= 80.9, E=74.6 yıl Türkiye: K= 75.7, E= 70.7 yıl CIA World Factbook (2008)

8 Yaşlanan Türkiye 14,0 12,0 10,0 Milyon 8,0 6,0 4,0 2,0 0, Ünalan, T. The Turkish Journal of Population Studies, 2002; (22): 3 22.

9 65 + Nüfus Hastaneye kabullerin %50 sini oluşturmakta Sağlık kaynaklarının %40 ını tüketmekte

10 Geriatrik Olgular İleri yaş ( 65 ) Değişen fizyoloji Kronik hastalıklar Artan komorbidite Polifarmasi

11 Psikiyatri Ruhsal bozuklukların Tanı Tedavi Önlenmesi Ruh sağlığının geliştirilmesi Önce Zarar Verme

12 Yaşlı hastalarda psikiyatrik sendromların prezantasyonu

13 Birincisi Yaşlı hastanın tüm belirti ve bulguları, psikiyatrik bir hastalıkla ilgilidir. Bununla birlikte, laboratuar testleri normal veya sınırların biraz dışındadır.

14 İkincisi Yaşlı hastanın bir veya genelde daha fazla bedensel bir hastalığı vardır. Buna ek olarak psikiyatrik bir tanı alacak şiddet ve sürede psikiyatrik semptomlar da göstermektedir.

15 Üçüncüsü Yaşlının bedensel hastalıkları vardır. Bu hastalıklarla veya bu hastalıklarda kullanılan ilaçlarla ilişkili olarak psikiyatrik semptomlar ortaya çıkmaktadır.

16 Epidemiyoloji Psikiyatri polikliniğine başvuran yaşlıların % En az bir fiziksel hastalık var % 8 10 Fiziksel hastalık psikiyatrik semptomlara neden oluyor % Semptomları alevlendiriyor Hall RCW, Popkin MK, Devaul RA, et al. Arch Gen Psychiatry 35: Hall RCW, Gardner ER, Stickney SK, et al. Arc Ger Psychiatry 37:

17 Epidemiyoloji Başka kliniklerde yatan hastalarda % 100 En az bir fiziksel hastalık var % Fiziksel hastalık psikiyatrik semptomlara neden oluyor % Semptomları alevlendiriyor % 27 7 gün sonra yeni tanı (DSM IV) Wells KB, Golding JM, Burnam MA. Am J Psychiatry, 145: Hall RCW, et al. Textbook of Consultation Liaison Psychiatry, p Strain JJ, Lyons JS, Hammer JS, et al. Am J Psychiatry, 148: Silverstone PH. J Nerv Ment Dis, 184:43 51.

18 Önemi Hastanın uyumu Yaşam kalitesi Tedaviye cevap Hastalığın seyri Prognoz Mortalite Morbidite Maliyet artışı

19 Anemiler Prevalansı yaklaşık % 20 ( %5 %60 ) Belirtileri sinsi Anemi ve diğer hematolojik belirtiler olmaksızın da nörokognitif semptomlar ve hasar ortaya çıkabilir

20 Anemiler Semptomlar Halsizlik, bitkinlik, çabuk yorulma Enerji ve libido azalması İştahsızlık, kilo kaybı Tat ve koku duyusunda azalma Bulantı, ishal veya kabızlık Uyku bozuklukları Yürüme ve denge bozuklukları Yavaş ve kaba konuşma

21 Anemiler Duygudurum Değişiklikleri Ajitasyon Depresyon Reversible Mani Kognitif Bozukluk Konfüzyon Dezoryantasyon Mental yavaşlama Bellek yakınmaları Demans Pisikotik Episodlar Paranoya Halüsinasyonlar Delüzyonlar Deliryum Akut psikotik tablo Şizofreniform durumlar

22 Anemi FM: Cilt ve konjonktivalar solukluğu Tırnak ve saçların kırılması Glossit Pozisyon ve vibrasyon hissinin azalması Reflekslerde azalma Kas güçsüzlüğü ve kuvvet kaybı Ortostatik hipotansiyon Parestezi Ataksi Apati

23 Hipotiroidi Semptomlar FM: Soğuk intoleransı Yavaş ve kaba konuşma Kabızlık Kilo alma Halsizlik Enerji ve libido azalması Depresif duygu durum Bilişsel işlevlerde zayıflama Hipotermi, Bradikardi, Tırnak ve saçların kalınlaşması, Kuru cilt Yüz, göz ve dilde şişlik Apati

24 Hipotiroidi İlerleyen yaşla birlikte artmakta Kadınlarda 4 5 kat fazla Anamnezde sorgulama TSH yüksek, T3,T4 düşük Subklinik Hipotirodi, 4 6 hafta sonra tekrar ölçüm Depresyon 1/2 1 Anksiyete bozuklukları 1/3 Psikotik belirtiler 1/20 Kognitif bozukluk 1/20

25 Hipertiroidi Semptomlar Sıcağa tahammülsüzlük Kas güçsüzlüğü Terleme Çarpıntı Uyku ve iştah bozuklukları Sinirlilik, Huzursuzluk Halsizlik, Kilo kaybı Cinsel işlev bozuklukları, Psikomotor aktivite ve Duygu durumda dalgalanmalar

26 Hipertiroidi FM: Tiroid bezi büyümesi, nodül Taşikardi Tremor Eksoftalmus Nemli ve sıcak cilt

27 Hipertiroidi İlerleyen yaşla birlikte artmakta Kadınlarda 10 kat fazla Anamnezde sorgulama Ailede hipertiroidizm öyküsü İyot takviyesine başlanması Sigara içme Boşanma, iş kaybı gibi stresler T3, T4 yüksek, TSH düşük Depresyon Anksiyete bozuklukları Panik bozuk ± agorafobi agorafobi1/8 1/8 1/4 1/4

28 Augmentation Güçlendirme Başlangıç tedavisine dirençli depresyon Klinik olarak tiroid hastalığı bulgusu yok Kısa süreli tiroid hormonu verilmesi Geriatrik olgularda önermiyoruz

29 Hiperparatiroidizm Paratiroid adenomu ve paratiroid hiperplazisi Serum PTH ve Ca++ seviyelerinde artış Semptomlar Anoreksi, Halsizlik bitkinlik, Bilişsel değişiklikler Güçsüzlük Bulgular Böbrek taşı, Alt ekstremitelerin proksimal kaslarında güçsüzlük, Kondrokalsinozis, Depresyon 1/3 Anksiyete bozuklukları 1/3 Kognitif bozukluk 1/5 Psikotik belirtiler 1/7

30 Hipoparatiroidizm Cerrahide paratiroid bezinin de kazayla alınması, Boyuna radyoterapi, İdiopatik serum kalsiyum seviyesinde düşme serum fosfor seviyesinde artma Semptomlar Bulgular Kramplar Halsizlik bitkinlik, Bilişsel değişiklikler Güçsüzlük Nöromuskuler irritabilite Korpopedal spazm DTR zayıflaması Laringospazm, Konvülsiyonlar Katarakt Kognitif bozukluk (Organik Beyin Sendromu ) Depresyon Anksiyete bozuklukları Psikotik belirtiler

31 İpuçları Zamansal ilişki Geriatrik olgularda nadir Tablonun tam oturmaması Semptomların hızlı ilerlemesi Bilişsel işlevlerde bozukluk Psikiyatrik bozukluk öyküsü olmaması Görsel halüsinasyonların ortaya çıkması Psikososyal stresörlerin olmaması Eşlik eden fizik muayene bulguları Uygun tedaviye yanıtsızlık

32 Sonuç Psikiyatristlerin Detaylı öykü % 36 + Fizik muayene % 51 + Tetkik % 63 ( + % ) + Konsültasyon % 74 ( + % )

33 Neler istenebilir? Tam kan Kısa rutin TFT AKŞ, üre, kreatinin, AST, ALT, Na, K, Ca T3, T4, TSH Vitamin B12, Ferritin, Folat Tam idrar tetkiki (? )

Benzer belgeler

Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı

Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler: