Atatürk Üniv. Diş Hek. Fak. Derg. J Dent Fac Atatürk Uni Cilt:24, Sayı:3, Yıl: 2014, Sayfa: ABSTRACT
|
|
- Oz Sunay
- 2 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Araştırma/ AYALI, Research RAMOĞLU Article KUZEY KIBRIS TA DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE TEMPOROMANDİBULER EKLEM DİSFONKSİYONU NUN PREVALANSI VE ŞİDDETİNİN ARAŞTIRILMASI ASSESMENT OF PREVALANCE AND SEVERITY OF TEMPOROMANDIBULAR DISORDERS IN NORTH CYPRUS DENTISTRY STUDENTS Arş. Gör. Dr. Dt. Aysa AYALI* Arş. Gör. Dr. Dt. Serhat RAMOĞLU** Makale Kodu/Article code: 1597 Makale Gönderilme tarihi: Kabul Tarihi: ÖZET Amaç: Bu çalışmanın amacı diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde eklem problemlerinin prevalansı ve şiddetinin belirlenmesidir. Bireyler ve Yöntem: Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi nde eğitim gören 206 erkek ve 203 kadın olmak üzere toplam 409 birey epidemiyolojik olarak değerlendirilmiştir. Fonseca tarafından geliştirilen anket formu online olarak hazırlanarak fakülte dekanlığının veri tabanında var olan kayıtlı öğrencilerin elektronik posta adreslerine gönderilip gönüllü olan öğrencilerin anket formunu doldurmaları istenmiştir. Sonuçlar Fonseca Anketi nin kriterleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamız sonucunda, ankete katılan tüm bireylerin Tempomandibular Eklem Rahatsızlıkları (TMD) prevalansının %56.5 olduğu tespit edilmiş olup, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla (p 0.05) olduğu görülmüştür. Sonuç: Elde edilen veriler Yakın Doğu Ünversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde yüksek oranda TMD prevalansı olduğunu göstermektedir. Bu prevalans kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek olarak izlenmektedir. TMD nin ortaya çıkmasında veya şiddetinin artmasında stresin büyük rol oynadığı düşünülmektedir. Ancak TMD oluşumunu önleyip tedavi etmek için TMD ile ilişkili risk faktörlerini belirlemek amacıyla daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Anahtar Kelimeler: TMD, Epidemiyoloji, Fonseca, Anket ABSTRACT Purpose: The purpose of this study is to determine the prevalance and severity of temporomandibular joint disorders (TMJD) in dentistry students. Subjects and Method: 206 male and 203 female total of 409 students of Near East University Faculty of Dentistry were evaluated. An online questionnaire of Fonseca was sent to the students via and requested to be filled voluntarily. Samples were investigated by means of Fonseca s Questionnaire criteria. Results: According to the results of the questionnaire, 56.5% of the participated students showed some level of TMJD and female students were affected more than male students (p 0.05). Conclusion: Our findings showed that Near East University Faculty of Dentistry students have high prevalance of TMJD and it is seen higher in women. Stress is thought to play a major role in the occurrence or increase in severity of TMJD. However, more studies are required to identify risk factors associated with TMJD to establish measures for prevention and treatment. Key words: TMJD, Epidemiology, Fonseca, Questionnaire * Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı, Lefkoşa/KKTC Mersin-10 Türkiye ** Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı, Lefkoşa/KKTC Mersin-10 Türkiye 367
2 GİRİŞ Temporomandibular eklem (TME); çiğneme sisteminin bir komponenti olan, çiğneme, konuşma, yutkunma, tat ve nefes alma gibi önemli fonksiyonları içeren sistemin bir parçasıdır. 1 Temporomandibular eklem, anatomik ve biyomekanik olarak vücuttaki diğer hareketli eklemlerden daha farklıdır. TME, baş boyun sistemini oluşturan eklemler arasında hareketli olan tek eklemdir. Mandibular kondilin kaput mandibulası ile temporal kemiğin mandibular fossası arasında yer alan TME, alt çene kemiğinde kondil, temporal kemikteki mandibular fossa ve bu 2 kemik yüzeylerini birbirinden ayıran eklem diskinden meydana gelir. 2,3 Temporomandibular eklem disfonksiyonu (TMD) ile ilgili birçok tanımlama bulunmakla birlikte yaygın olarak; çiğneme kaslarını, TME yi ve ilişkili yapıları ilgilendiren problemlerin genel bileşkesi olarak ifade edilmektir. 2,4-6 TMD etiyolojisi olarak, maloklüzyon, travma, bruksizm, parafonksiyonel alışkanlıklar, çiğneme kaslarının patofizyolojisi, emosyonel stres, psiko-sosyal etkenler, yaş ve cinsiyet gösterilmektedir TMD teşhisinin koyulabilmesi için gözlemlenen belirtiler; çiğneme kasları ve TME ağrısı, çene hareketlerinde kısıtlılık ve TME sesleri gibi çok farklı varyasyonlar göstermektedir. 11,12 En sık karşılaşılan semptomlardan olan TME ağrısı, çene hareketlerinde kısıtlılık ve eklem seslerinin yanında baş ağrısı, kulak ağrısı, tinnitus, diş ağrısı ve vertigo gibi belirtiler de bulanmaktadır. 13 Bu belirtiler tek başına veya birlikte görülebilmektedir. 9 Farklı klinik çalışmalardan elde edilip karşılaştırılan sonuçlar, topluluklardaki TMD şiddetini belirlemek için daha güvenilir araçlara ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir. Etiyolojik faktörlerin belirlenmesi ve TMD de birçok etkenin rol oynaması örneklerin standardizasyonunu engellemektedir. 6 TMD hastalarını kapsayan araştırma örneklerini standartlaştıran yaygın olarak geçerli ve basit değerlendirme prosedürlerine olan ihtiyaç nedeniyle, TMD nin ana klinik bulgularını belirleyerek hastaları şiddet seviyesine göre sınıflandıran anketler geliştirilmiştir. 14 Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs taki diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde eklem problemlerinin şiddeti ve prevelansının araştırılmasına yardımcı olması için Fonseca 5 tarafından oluşturulan anket kullanılmıştır (Tablo 1). Tablo 1. Fonseca Anket Soruları 5 1. Ağzınızı açarken zorluk çekiyor musunuz? 2. Alt çenenizi sağa-sola kaydırırken zorluk çekiyor musunuz? 3. Çiğneme esnasında kaslarınızda yorgunluk/ağrı oluyor mu? 4. Sık sık baş ağrınız olur mu? 5. Ense ağrınız veya boyun tutulmanız oluyor mu? 6. Kulak veya temporomandibular eklem ağrınız oluyor mu? 7. Çiğneme veya ağız açma sırasında TME den herhangi bir klik sesi duyduğunuz oldu mu? 8. Diş sıkma veya gıcırdatma alışkanlığınız var mı? 9. Dişerinizin düzgün kapanmadığını hissediyor musunuz? 10. Kendinizi gergin (asabi) biri olarak görür müsünüz? BİREYLER ve YÖNTEM Hayır Bazen Evet Çalışmamız, Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencileri arasında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, Yakın Doğu Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Değerlendirme Etik Kurulu tarafından (YDU/2014 /19-102) onaylanmıştır. 206 sı erkek, 203 ü de kadın olmak üzere toplam 409 (ortalama yaş=21) gönüllü öğrenci Fonseca nın 5 anket formunu doldurmuştur. Çalışmamızda, oluşturulan online anket formu (https:// docs.google.com/forms/d/1w6udfripbgfk8jnijvkv- O16dslk26wenE8JAaFAsHk/viewform) fakülte dekanlığının veri tabanında var olan kayıtlı öğrencilerin elektronik posta adreslerine gönderilmiş, araştırmanın amaçları açıklanarak gönüllü olanların ankete katılmaları istenmiştir. TMD nin sınıflandırılmasıyla ilgili günümüze kadar çeşitli anketler düzenlenmiştir ların başında Fonseca ve arkadaşları 5, uygulaması ve anlaşılması kolay olan, temporamandibular eklem hastalıkları hakkında basit bir sınıflama yapılmasına olanak tanıyan bir anket geliştirmişlerdir. Çalışmamızda TMD nin şiddetini sınıflandırmak amacıyla Fonseca tarafından tasarlanmış olan anket kullanılmıştır. Bu anketin kullanılmasının nedeni, epidemiyolojik veri toplamadaki yeterliliğinin oldukça yüksek olmasıdır. Bu anket, eklem bölgesinde, baş ve boyunda, çiğneme sırasında ağrı olup olmadığını, parafonksiyonel alışkanlıkların, hareket kısıtlılığının, eklem seslerinin, malokluzyonun 368
3 ve emosyonel streslerin de varlığını sorgulayan çok yönlü bir değerlendirme sağlayan 10 adet sorudan oluşmaktadır (Tablo 1). Katılımcılar sorulara herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın, Evet (10 puan), Bazen (5 puan) ve Hayır (0 puan) cevaplarından sadece birini verebilmektedirler. Puanların toplamı sonucunda katılımcılar, TMD-Yok (0-15 puan), Hafif-TMD (20-40 puan), Orta-TMD (45-60 puan) ve Şiddetli-TMD ( puan) olarak 4 kategoride sınıflandırılmışlardır (Tablo 2). Cinsiyetler arası ilişkilerin istatistiksel değerlendirmeleri Chi-square testiyle yapılırken yaşa göre istatistikler ise T-test kullanılarak yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi %5 (p 0.05) olarak kabul edilmiştir. Tablo 2. Fonseca Anketi ne göre TMD Sınıflaması puan TMD-Yok puan Hafif-TMD puan Orta-TMD puan Şiddetli- TMD Erkek öğrencilerin yaş ortalamalarının 21.6 (17-27), kadın öğrencilerin ise (17-28) olduğu görülmektedir. Yaş ortalamaları açısından kadın ve erkek öğrenciler arasında (p=0.03) sınıra yakın olmakla birlikte anlamlı bir fark tespit edilmiştir. TMD bulgusu olan öğrencilerin sorulara verdikleri Evet cevapları baz alınarak sonuçlar incelendiğinde, tüm bireylerde en çok diş sıkma ve gıcırdatma alışkanlığı olduğu görülmektedir. Kadın öğrenciler bu dağılımla paralellik gösterirken erkek öğrencilerde gerginlik (asabiyet) daha fazla izlenmektedir. Buna ilaveten tüm bulgular kadın öğrencilerde erkek öğrencilere göre daha fazla görülürken gergin kişilik erkek öğrencilerde kadın öğrencilere göre belirgin şekilde daha yüksek oranda görülmektedir (Grafik 3). Ayrıca tüm sorulara hayır cevabı vererek ankete göre hiçbir TMD bulgusu göstermeyen 21 i erkek 12 si de kadın olmak üzere toplam 33 öğrenci olduğu tespit edilmiştir. Tablo 3. Cinsiyetlere Göre TMD Şiddet Durumları BULGULAR Yapılan anket sonucunda, kadın öğrencilerde %65 (n=132), erkek öğrencilerde %48 (n=99) ve ankete katılan tüm bireylerde ise %56.5 (n=231) oranında fonseca anket değerlendirmesine göre herhangi bir düzeyde temporomandibuler eklem disfonksiyonu olduğu saptanmıştır (Grafik 1). Genel olarak TMD prevelansı kadın öğrencilerde, erkek öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p 0.05) (Tablo 3). Tüm bireylerde Hafif-TMD oranı %38.6 (n=158), Orta-TMD oranı %13.4 (n=55) ve Şiddetli- TMD oranı ise %4.4 (n=18) olarak saptanmıştır (Tablo 3). Cinsiyetlere göre ayrı ayrı inceleme yapıldığı zaman; kadın öğrencilerde Hafif-TMD %42 (85), Orta- TMD %17.7 (36) ve Şiddetli-TMD %5.4 (11) olarak görülürken, erkek öğrencilerde Hafif-TMD %35.4 (73), Orta-TMD %9.2 (19) ve Şiddetli-TMD %3.4 (7) oranlarında görülmüştür (Grafik 2). Bu oranlar ışığında, kadın öğrencilerde, erkeklere göre Hafif ve Orta-TMD prevelansları anlamlı düzeyde (p 0.05) yüksekken Şiddetli-TMD prevelanslarında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Toplam (n=409) TMD-Yok (n=178) Katılım (%) %100 %43.5 (n=409) (n=178) Kadın %49.6 %34.9 Öğrenciler (n=203) (n=71) Erkek %50.3 %51.9 Öğrenciler (n=206) (n=107) *p 0.05 Grafik I. TMD prevalansları Hafif-TMD (n=158) %38.6 (n=158) %42* (n=85) %35.4 (n=73) Orta-TMD (n=55) %13.4 (n=55) %17.7* (n=36) %9.2 (n=19) Şiddetli- TMD (n=18) %4.4 (n=18) %5.4 (n=11) %3.4 (n=7) Toplam- TMD (n=231) %56.5 (n=231) %65* (n=132) %48 (n=99) 369
4 Grafik 2. Cinsiyetlere göre tmd şiddet dağılımları Grafik 3. Sorulara verilen "Evet" cevaplarının dağılımı TARTIŞMA Bu çalışmanın amacı, Fonseca Anketi kullanılarak diş hekimliği fakültesi öğrencilerinde temporomandibuler eklem problemlerinin prevalansı ve şiddetinin araştırılmasıdır. Kullanılan anamneze dayalı anketin, herhangi bir maliyeti olmadan, kısa zamanda önemli miktarda bilgi topladığı ve çalışılan popülasyonda TMD nin belirlenmesinde duyarlı olduğu gösterilmiştir. 5,15 Bu anketin katılımcılar için basit ve kolay anlaşılır olmasının yanı sıra araştırmacının da anket sonuçlarını değerlendirirken fazla efor sarf etmesi gerekmediği de görülmüştür. 15 Katılımcılarda herhangi bir düzeyde TMD nin, TMD görülmemesinden daha yüksek oranda olduğu saptanmıştır (%56.5). Fonseca anketinden yararlanarak çalışmamızla benzer sonuçlara ulaşan Nomura ve arkadaşları 5 Brezilya da 96 sı erkek 122 si kadın olmak üzere toplam 218 diş hekimliği öğrencisini dahil ettikleri çalışmalarında %61 oranında, Pedroni ve arkadaşları i erkek 32 si kadın olmak üzere toplam 50 üniversite öğrencisiyle yaptıkları çalışmada %68 oranında, Bevilaqua-Grossi 14 ve arkadaşları ise 95 i kadın 14 ü erkek olmak üzere toplam 109 üniversite öğrencisinde yaptıkları çalışmada %87 gibi yüksek bir oranda TMD tespit etmişlerdir. Demir ve Güray 7 Konya da yaptıkları çalışmada, 6-19 yaş arasında olan 472 si erkek 493 ü kız olmak üzere toplam 965 bireyde %68.39 oranında TMD saptamışlardır. Genel olarak bakıldığında hem kadınlarda hem de erkeklerde TMD bulgusu olması, olmamasından daha yüksek oranda görülmesine rağmen, kadın ve erkekler ayrı ayrı incelendiği zaman, kadınlarda TMD oranı oldukça yüksek (%65) olup, erkeklerde kadınlara oranla anlamlı düzeyde düşük olması (%48) diğer çalışmalarda olduğu gibi bizim çalışmamızda da dikkat çekmektedir. 5,7,14-16 Ayrıca çalışmamızda tüm sorulara hayır cevabı vererek hiçbir TMD bulgusu saptanmayan kadın öğrencilerin sayısının (n=12) erkek öğrencilerin (n=21) neredeyse yarısı kadar olması da TMD nin kadınları daha çok etkilediğinin bir göstergesi olarak düşünülmektedir. Kore de yapılan bir çalışmada 16 ise sadece 19 yaşındaki erkekleri kapsayan geniş bir grup incelenip %34.4 oranında TMD belirtisi bulunması da erkeklerde TMD prevalansının daha düşük olarak bulgulandığını desteklemektedir. Tozoğlu ve arkadaşlarının 17 Erzurum da yaptıkları çalışmada 131 kadın 39 erkek toplam 170 hasta değerlendirilmiş ve TMD şikayetiyle kliniğe başvuran hastaların %77.1 inin de kadın hastalar olduğu tespit edilmiştir. Kadınlarda TMD nin anlamlı düzeyde yüksek olmasının sebebi, hormonal değişiklikler gibi fizyolojik nedenler, kas yapısı ve bağ dokusunun farklılığı olabilmektedir. 5,9 Landi ve arkadaşları yaptıkları çalışmada 18, TMD hastalarında sağlıklı hastalara oranla 17-beta-estradiol ün serum değerinin daha yüksek olduğunu tespit etmiştir. Bunun yanı sıra Abubaker ve arkadaşlarının 19 yaptıkları çalışmalarında TMD bulunan kadın hastaların kontrol grubuna oranla daha fazla hormon ilacı (eksojen hormon) kullandığı gösterilmiştir. Wang ve arkadaşları 20 ise, TMD prevalanslarının menapoz sonrası dönemde olan kadınlarda, üreme çağında olan kadınlara göre daha düşük olduğunu ve ergenlikten sonra artıp menapoz sonrasında azalmasının kadın üreme hormonlarının TMD etiyolojisinde rol oynayabileceğini belirtmişlerdir. Birçok çalışma eksojen östrojen ve serum östrojeni üzerinde dururken, Yu ve arkadaşları 21 da kondiler kartilajdan lokal olarak 370
5 sentezlenen östrojenin TMD gelişimi üzerinde derin etkisi olduğu hipotezini ortaya koymuşlardır. Bu çalışmaların ışığında bizim çalışmamızda değerlendirilen kadınların tümünün ergenlik sonrasımenapoz öncesi dönemde olmaları, yüksek düzeyde TMD prevalansı göstermelerinin bir nedeni olarak düşünülmektedir de geliştirilip temporomandibuler eklem problemlerini değerlendirmek için sıklıkla kullanılan Research Diagnostic Criteria for TMD (RDC/TMD) 22, hastanın psikososyal değerlendirmesiyle birlikte klinik muayeneyi de kapsadığından dolayı Fonseca Anketi ne göre TMD ile ilgili daha detaylı bilgi sağlamaktadır. Ancak RDC/TMD kullanılarak yapılan çalışmalarla 16,22 benzer sonuçlar vermesi, Fonseca Anketi nin de TMD nin epidemiolojik analizinde hekime iyi bir fikir sağlayacağını göstermektedir. Fonseca Anketi, TMD hastalarının ön teşhisi ve aynı zamanda da hastalığın şiddetine göre sınıflandırılmasına olanak sağlamaktadır ancak, bu anket sonucu TMD bulgusu gösteren hastaların kesin teşhisinin konulabilmesi için klinik muayenelerinin yapılması gerekmektedir. SONUÇLAR Çalışma sonucu elde edilen veriler Yakın Doğu Ünversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde yüksek oranda TMD prevalansı olduğunu göstermektedir. Bu prevalans kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek olarak izlenmektedir. TMD nin ortaya çıkmasında veya şiddetinin artmasında stresin büyük rol oynadığı düşünülmektedir. Ancak TMD oluşumunu önleyip tedavi etmek için TMD ile ilişkili risk faktörlerini belirlemek amacıyla daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. TEŞEKKÜR Yakin Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekan ı Prof. Dr. M. Mutahhar ULUSOY a çalışmaya olanak sağladığı ve desteklerinden dolayı, ankete katılım gösteren değerli öğrencilere ve verilerin istatistiksel analizlerinin yapılmasında çalışmamıza büyük destek sağlayan Dr. Nilüfer Rahmioğlu na sonsuz teşekkürlerimizi sunarız. KAYNAKLAR 1. Okeson JP. Bell s Orofacial Pains, 6 th ed., Chicago 2005, Quintessence Publishing Co., Ramoglu S, Ozan O, Aydın M. Temporomandibular eklem bozukluklarında konservatif tedavi yaklaşımları: Oklüzal Splintler (Derleme). ADO Klinik Bilimler Dergisi 2011:5; Okeson JP. Management of Temporomandibular Disorders and Occlusion, St.Louis, Mosby-Year Book, 2008: 2-23, Kuvvetli Selvi S, Sandallı N. Çocuklarda ve Genç Erişkinlerde Temporomandibular Rahatsızlıklar: Literatür Derlemesi. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg Suppl:2,Yıl: 2007, Sayfa: Nomura K, Vitti M, de Oliveira AS, Chaves TC, Semprini M, Siessere S, Hallak JEC, Regalo SCH. Use of the Fonseca s Questionnaire to Assess the Prevalance and Severity of Temporomandibular Disorders in Brazilian Dental Undergraduates. Braz Dent J : de Oliveira AS, Dias EM, Contato RG, Berzin F. Prevalence Study of Signs and Symptoms of Temporomandibular Disorder in Brazilian College Students. Braz Oral Res 2006;20: Demir A, Güray E Yaş Grubu Türk Çocuklarında Temporomandibular Eklem Disfonksiyonu Eğiliminin Araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi 2001;4: Baran İ, Nalçacı R, Uçar S. Hareketli Protez Kullanan Yaşlı Bireylerde Temporomandibular Düzensizlikler. Turkish Journal of Geriatrics 2008; 11: Bagis B, Aydogan Ayaz E, Turgut S, Durkan R, Özcan M. Gender Difference in Prevalence of Signs and Symptoms of Temporomandibular Joint Disorders: A Retrospective Study on 243 Consecutive Patients. Int J Med Sci 2012; 9: Miyake R, Ohkubo J, Takehara J, Morita M. Oral parafunctions and association with symptoms of temporomandibular disorders in Japanese university students. J Oral Rehabil ;
6 11. Kim YK, Kim SG, Im JH, Yun PY. Clinical survey of the patients with temporomandibular joint disorders, using Research Diagnostic Criteria (Axis II) for TMD: Preliminary study. J Craniomaxillofac Surg 2012; 40: Mobilo M, Casetta I, Cesnik E, Catapano S. Prevalence of self-reported symptoms related to temporomandibular disorders in an Italian population. J Oral Rehabil 2011; 38: Hilgenberg PB, Saldanha ADD, Cunha CO, Rubo JH, Conti PCR. Temporomandibular disorders, otologic symptoms and depression levels in tinnitus patients. J Oral Rehabil 2012; 39: Bevilaqua-Grossi D, Chaves TC, de Oliveira AS, Monteiro-Pedro V. Anamnestic Index Severity and Signs and Symptoms of TMD. Cranio 2006; 24: Pedroni CR, de Oliveira, Guaratini MI. Prevalence study of signs and symptoms of temporomandibular disorders in university students. J Oral Rehabil 2003; 30: Choi YS, Choung PH, Moon HS, Kim SG. Temporomandibular Disorders in 19-Year-Old Korean Men. J Oral Maxillofac Surg 2002; 60: Tozoğlu S, Yavuz MS, Büyükkurt MC, Dayı E, Miloğlu Ö, Savaş Z. Erzurum ve çevresinden TME rahatsızlığı nedeniyle kliniğimize başvuran hastaların retrospektif incelenmesi. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg. 2008, 18: Landi N, Manfredini D, Lombardi I, Casarosa E, Basco M. 17-beta-estradiol and progesterone serum levels in temporomandibular disorder patients. Minerva Stomatol 2004 ; 53: Abubaker AO, Raslan WF, Sotereanos GC. Estrogen and progesterone receptors in temporomandibular joint of symptomatic and asymptomatic persons: a preliminary study. J Oral Maxillofac Surg 1993; 51: Wang J, Chao Y, Wan Q, Zhu Z. The possible role of estrogen in the incidence of temporomandibular disorders. Med Hypotheses 2008 Oct; 71: Yu S, Xing X, Liang S, Ma Z, Li F, Wang M, Li Y. Locally synthesized estrogen plays an important role in the development of TMD. Med Hypotheses 2009 Jun;72; Manfredini D, Guarda-Nardini L, Winocur E, Picotti F, Ahlberg J, Lobbezoo F. Research diagnostic criteria for temporomandibular disorders: a systematic review of axis I epidemiologic findings. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2011;112: Yazışma Adresi: Arş. Gör. Dr. Dt. Serhat RAMOĞLU Yakın Doğu Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Lefkoşa/KKTC, Mersin- 10 TÜRKİYE Tel: Mail: 372
T.M.E. FONKSİYON BOZUKLUĞU AĞRI SENDROMUNA DİŞHEK. FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ ARASINDA RASTLANMA SIKLIĞI* Cihan AKÇABOY** Sevda SUCA** Nezihi BAYIK***
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 2, Sayfa 25-32, 1985 T.M.E. FONKSİYON BOZUKLUĞU AĞRI SENDROMUNA DİŞHEK. FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİ ARASINDA RASTLANMA SIKLIĞI* Cihan AKÇABOY** Sevda SUCA** Nezihi BAYIK***
Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi
Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Beyin Tümörleri Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Sizde mi Diş Sıkıyorsunuz? Diş sıkma ve gıcırdatma, gece ve/veya gündüz oluşabilen istemsiz bir aktivitedir.
KAS FASYA FONKSİYONU BOZUKLUĞU (MPD)
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 2, Sayfa 231-235, 1985 KAS FASYA FONKSİYONU BOZUKLUĞU (MPD) Sevda SUCA* Cihan AKÇABOY* Temporomandibuler eklem hastalıkları ve fonksiyon bozuklukları eklemin stomatognatik
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Posterior Diş Eksikliği Bulunan Hastalarda Temporomandibular Eklem Düzensizliklerinin Klinik Olarak Değerlendirilmesi
Derleme e EÜ Dişhek Fak Derg 2006; 27: 167-173 Derleme EÜ Dişhek Fak Derg 2005; 26: 1-5 Posterior Diş Eksikliği Bulunan Hastalarda Temporomandibular Eklem Düzensizliklerinin Klinik Olarak Değerlendirilmesi
AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt III, Sayı 1, Sayfa 121-125, 1986 AYNI YÖREDE BULUNAN 242 BİREYİN PROTETİK MUAYENE BULGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Hüsnü YAVUZYILMAZ* Celil DİNÇER** M. Emin TOPÇU*** Koruyucu
18 Yaş ve Üzeri Bireylerin DMF-T İndeksi ve Protetik Tedavi Açısından Değerlendirilmesi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi: 2001; 5: 19-23 19 18 Yaş ve Üzeri Bireylerin DMF-T İndeksi ve Protetik Tedavi Açısından Değerlendirilmesi Evaluation of 18 Years O ld and Elder
ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: BELDE ARSAN İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: belde.arsan@okan.edu.tr 2.
Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi
Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu nda Prematür Ejakülasyon Sıklığı: 2D:4D Oranı İle İlişkisi *Kenar İ. Ayşe Nur, **Sezai Üstün Aydın, *Alper Zıblak *Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU. Protetik Diş Tedavisi Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu.
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU Protetik Diş Tedavisi Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu Protetik Diş Tedavisi Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı 2011
Temporomandibular Düzensizlikler İçin Araştırma Amaçlı Tanı Ölçütleri. Research Diagnostic Criteria for Temporomandibular Disorders RDC/TMD
Temporomandibular Düzensizlikler İçin Araştırma Amaçlı Tanı Ölçütleri Research Diagnostic Criteria for Temporomandibular Disorders RDC/TMD Translated by Mehmet Kürkcü DDS,MSc(Lon),PhD Cukurova University
Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DPE 603 Fiziksel, psikolojik, sosyal gelişim ve davranış
PEDODONTİ Ders Koordinatörü: Prof. Dr. Serap Çetiner, scetiner@neu.edu.tr DersSorumluları: Prof. Dr. Serap Çetiner, scetiner@neu.edu.tr Prof.Dr. Şaziye Aras, saziye_aras@yahoo.com Prof.Dr. Leyla Durutürk,
ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
ORTODONTİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K DOR 603 Ortodontik tanı yöntemleri, Fonksiyonel analiz,
ORTODONTİ Ders Koordinatörü: Prof. Dr. Mutahhar Ulusoy Ders Sorumluları: Prof. Dr. Zahir Altuğ altug@dentistry.ankara.edu.tr Prof. Dr. Hakan Gögen Doç.Dr. Çağrı Ulusoy DOR 601 Büyüme ve gelişim Z 3 0 3
Yrd. Doç. Dr. C. Neslihan EROĞLU * Dt. Serap KESKİN TUNÇ * Dt. M. Savaş KAYASAN**
Olgu Sunumu/ Case Report SPLİNTE BAĞLI ARTAN OKLUZYON KAYBI VE EKLEM RAHATSIZLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ: VAKA SUNUMU EVALUATION OF LOSS OF OCCLUSION AND INCREASE IN JOINT DISORDER WITH SPLINT: CASE REPORT
Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri
Gerilim tipi baş ağrısı erişkin yaşta % oranında yaygın görülür.
En sık görülen baş ağrısıdır. Boyun baş ağrısı birlikteliği olarak da bilinir. Başta sıkışma, ağırlık tarzında künt bir ağrı mevcuttur. Başın tümünde hissedilen ağrılar genelde başın ön ve arkasında lokalizedir.
TUKMOS PROTETİK DİŞ TEDAVİSİ KOMİSYONU 1.DÖNEM ÜYELERİ
Tıpta Uzmanlık Kurulu (TUK), uzmanlık eğitiminde kullanılmak üzere çekirdek müfredat ve standartları belirlemek için Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Sistemi (TUKMOS) çerçevesinde
Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?
Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe
Alper ERKEN Metalurji Mühendisi, MBA
Hastanın Anatomik Yapısı ile tam uyumlu, Temporomandibular eklem (TMJ-Alt çene eklemi) Protezi Geliştirme, Tasarım ve Üretimi 40 Biyo/Agroteknoloji 14 Tıp Teknolojisi Alper ERKEN Metalurji Mühendisi, MBA
NADİR HASTALIKLAR VE ORPHANET-TÜRKİYE. 2007- sonrası. Prof.Dr. Uğur Özbek Orphanet-Türkiye Koordinatörü İstanbul Üniversitesi, DETAE
NADİR HASTALIKLAR VE ORPHANET-TÜRKİYE 2007- sonrası Prof.Dr. Uğur Özbek Orphanet-Türkiye Koordinatörü İstanbul Üniversitesi, DETAE Nadir hastalık ve yetim ilaç tanımı Ülkemizdeki durum Nadir hastalıkların
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi. Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi
Kronik Böbrek Hastalarında Eğitim Durumu ve Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kaliteli yaşam; kişinin temel ihtiyaçlarını karşıladığı,
Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması
Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT
Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ
KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
HOŞGELDİNİZ. Diaverum
HOŞGELDİNİZ 1 HEMODİYALİZ HASTALARININ DİYALİZ KLİNİKLERİNDEN BEKLENTİLERİ Gizem AKYOL¹, Nergiz TEKYİĞİT¹,Ayşegül TEMİZKAN KIRKAYAK¹,Fatma KABAN²,Filiz AKDENİZ²,Tevfik ECDER²,Asiye AKYOL³ 1-Diaverum Özel
DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD
DÜŞÜK PREVALANS HEKİMLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Yasemin ÇAYIR Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD Öğrenim amaç ve hedefleri Amaç Düşük prevalans hekimliği hakkında bilgi vermek Hedefler Bu dersin
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT
THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students
14 Aralık 2012, Antalya
Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,
PROF. DR. TÜLİN TANER
Uyku Apne Sendromunda Diş Hekimliği Uygulamaları PROF. DR. TÜLİN TANER Hacettepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Ortodonti AnaBilim Dalı TTD Okulu Uyku Bozuklukları Merkezi Kursu Ankara 26 27 Mart
Cukurova Medical Journal
Cukurova Medical Journal Araştırma Makalesi / Research Article 2008 2012 Yılları Arasında Adli Toksikoloji Laboratuvarına Gelen Olguların Değerlendirilmesi Evaluation of Cases Consulted to Forensic Toxicology
TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Posterior Di Eksikli i Bulunan Hastalarda Temporomandibular Eklem Düzensizliklerinin Klinik Olarak De erlendirilmesi
Derleme e EÜ Di hek Fak Derg 2006; 27: 167-173 Derleme EÜ Di hek Fak Derg 2005; 26: 1-5 Posterior Di Eksikli i Bulunan Hastalarda Temporomandibular Eklem Düzensizliklerinin Klinik Olarak De erlendirilmesi
ÇEŞİTLİ YAŞ GRUPLARINDA YAPILAN ENDODONTİK TEDAVİLERİN DİŞLERE GÖRE DAĞILIMI
ÇEŞİTLİ YAŞ GRUPLARINDA YAPILAN ENDODONTİK TEDAVİLERİN DİŞLERE GÖRE DAĞILIMI Dr.Dt. Semih SERT (*), Dr.Dt. Cengiz ÖZÇELİK (**), Dr.Dt. Yaşar Meriç TUNCA (***), Dr.Dt. Güneş ŞAHİNKESEN (***) Gülhane Tıp
Periodontoloji nedir?
Periodontoloji 1 2 Periodontoloji Periodontoloji nedir? Periodontoloji, dişleri ve implantları çevreleyen yumuşak ve sert dokuların iltihabi hastalıkları ve bunların tedavisi ile ilgilenen bir dişhekimliği
Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Yrd. Doç. Dr. Esengül Kayan Beykent Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 04.10.2017 Çalışmanın Amacı 1.Üniversite öğrencilerinde
ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: BAHAR GÜRPINAR. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla / İSTANBUL
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: BAHAR GÜRPINAR İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla / İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: bahar.gurpinar@okan.edu.tr
Olgu-kontrol araştırmalarının analizi ve değerlendirilmesi. Raika Durusoy
Olgu-kontrol araştırmalarının analizi ve değerlendirilmesi Raika Durusoy 1 Olgu-kontrol araştırmaları Belli bir hastalığı olan ( olgu ) ve olmayan ( kontrol ) bireyler belirlenir Her iki grubun bir etkene
Genel Bilgiler. Hastalar için önemli hususlar
Genel Bilgiler Bölümümüzde uyguladığımız kapsamlı muayene esnasında; genel sağlık durumunuz ile ve varsa sürekli kullandığınız ilaçlarla ilgili bilgi alınır; genel ağız muayeneniz yapılır, tedaviden beklentileriniz
ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz
i ÖNSÖZ Bu çalışma uzun ve zor, ancak bir o kadar da kazançlı bir sürecin ürünüdür. Öncelikle; bilgi ve deneyimleri ile bu süreçte bana yol gösteren, anlayışlı tutumuyla beni motive eden tez danışmanım
Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
OKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ
OKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ Pınar ŞANLIBABA 1, Eda GÜMÜŞ 2 Özet Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarına
İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları
İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1 İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İbrahim Üstünalp Mersin Üniversitesi İngilizce Öğretmen Adaylarının
T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ FAKÜLTE YÖNETİM KURULU TOPLANTI TUTANAĞI
TARİH: 26.10.2016 T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ FAKÜLTE YÖNETİM KURULU TOPLANTI TUTANAĞI NO:82 Fakülte Yönetim Kurulumuz Dekan (V.) Prof.Dr. Zeynep YEŞİL DUYMUŞ başkanlığında
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar. bir sağlık sorunu. Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) Orphanet-Türkiye
Nadir Hastalıklar-Yetim ilaçlar bir sağlık sorunu Uğur Özbek İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) Orphanet-Türkiye NADİR HASTALIK Prevalansı 1/2000 den az olan hastalıklar NADİR
PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 25 TÜRKİYE DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR Sempozyum Dizisi No:62 Mart 2008 S:25-30 PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*
Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi
Kadın ve Erkek Psikiyatri Kapalı Servislerinde Fiziksel Tespit Uygulamasının Klinik Özelliklerle İlişkisi Araştırmacılar: As. Dr. Simge Seren KIRLIOĞLU As. Dr. Sinem ACAR Doç. Dr. Pınar ÇETİNAY AYDIN Prof.
Tükürük kreatinin ve üre değerleri kullanılarak çocuklarda kronik böbrek hastalığı tanısı konulabilir mi? Dr. Rahime Renda
Tükürük kreatinin ve üre değerleri kullanılarak çocuklarda kronik böbrek hastalığı tanısı konulabilir mi? Dr. Rahime Renda Tükürük Özellikleri Major ve minor tükürük bezlerinden salınır Günlük sekresyon
Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz
T.C. Sağlık Bakanlığının Onayı ve Desteği ile Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz İstatistik Analiz Raporu (Sivas) Eylül 2010 Omega Araştırma tarafından hazırlanmıştır. İÇİNDEKİLER Türkiye nin Tansiyonunu
A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS
tesi Sosyal Bilimler Dergisi 6 31 Bahar 2017/1 s.471-482 Asena Deniz ERSOY 1 Osman BAYRAKTAR 2 ÖZ A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS ABSTRACT Expressed
KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI
KARŞIYAKA HİPERTANSİYON PREVALANS VE FARKINDALIK (KARHİP) ÇALIŞMASI Hipertansiyon (HT) çağımızın en önemli sağlık sorunu olup mortalite ve morbidite nedenlerinin başında gelmektedir. Türkiye de de tüm
BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 1, Sayfa 205-211, 1985 BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS Yıldız BATIRBAYGİL* Alparslan GÖKALP** Cleidocranial Dysostosis veya «Marie and Sainton» Sendromu
AKADEMİK PERSONEL - CV
FOTOĞRAF: 1. ADI: Ahmet Ersan 2. SOYADI: Ersoy 3. DOĞUM YERİ: Ankara 4. DOĞUM TARİHİ(GG.AA.YYYY): 01.12.1960 5. İLETİŞİM BİLGİLERİ: 5.1. BÖLÜM: Diş Hekimliği Fakültesi 5.2. TELEFON NUMARASI: +90 (392)
BİR PSEUDOPROGNATİ VAKASININ PROTETİK YOLLA TEDAVİSİ
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt IV, Sayı 1, Sayfa 127-134, 1987 BİR PSEUDOPROGNATİ VAKASININ PROTETİK YOLLA TEDAVİSİ Y. BURGAZ* Prognatik anomaliler hasta üzerinde ciddi sosyal ve fonksiyonel bozukluklar yaratır.
FİNANSMAN SORUNLARINA GÖRE KREDİ KULLANIM ORANLARI VE YATIRIMLARDA KREDİLERİN ETKİSİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute Yıl/Year: 2012 Cilt/Volume: 9 Sayı/Issue: 19, s. 445-449 FİNANSMAN SORUNLARINA
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
Yrd.Doç.Dr. Mesut Korkut PARLAR (Ph.D, DDS)
ADRES: İstanbul Aydın Üniversitesi Diş.Hek.Fak. Ağız Diş Çene Cerrahisi A.B.D. TEL: 0555 557 33 10 E-MAİL:mkparlar@yahoo.com Yrd.Doç.Dr. Mesut Korkut PARLAR (Ph.D, DDS) AĞIZ, DİŞ, ÇENE CERRAHİSİ UZMANI
ABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
mm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3
24 P. I. AĞRAS ve Ark. GİRİŞ Ürtikeryal vaskülit histolojik olarak vaskülit bulgularını gösteren, klinikte persistan ürtikeryal döküntülerle karakterize olan bir klinikopatolojik durumdur (1). Klinikte
TİP 2 DİYABETLİ BİREYLERDE UYKU KALİTESİ, GÜNDÜZ UYKULULUK HALİ VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER
TİP 2 DİYABETLİ BİREYLERDE UYKU KALİTESİ, GÜNDÜZ UYKULULUK HALİ VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER Doç.Dr. Belgüzar Kara*, Özge KILIÇ** *GATA Hemşirelik Yüksekokulu, **GATA Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları
Cumhuriyet Dental Journal. Treatment modalities of temporamandibular disorders
Cumhuriyet Dental Journal Volume 18 Issue 1 doi: 10.7126/cdj.58140.5000071453 available at http://dergipark.ulakbim.gov.tr/cumudj/ REVIEW ARTICLE Treatment modalities of temporamandibular disorders Kübra
Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar
Dişhekimliği Uygulamalarında Başarıyı Etkileyen Yeni Yaklaşımlar Prof. Dr. Đnci Oktay Meslek Deneyimi? Bilimsel Araştırma? Uzman Görüşü? Meslek pratiğinde başarılı olmak, tüm dişhekimlerinin ortak amacıdır.
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
Başkent Üniversitesi Öğrencilerinin Medya Tüketim Alışkanlıkları
Başkent Üniversitesi Öğrencilerinin Medya Tüketim Alışkanlıkları Fatma Büşra Atalay, Gökhan Barutcu, Anıl Öner Koçak, Emine Gül Taş, Irmak Üstündağ Danışman: Prof. Dr. Rengin Erdal ÖZET Genç nüfusun oldukça
Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz
T.C. Sağlık Bakanlığının Onayı ve Desteği ile Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz İstatistik Analiz Raporu (İstanbul) Eylül 2010 Omega Araştırma tarafından hazırlanmıştır. İÇİNDEKİLER Türkiye nin Tansiyonunu
SPOR BİLİMLERİ VE TEKNOLOJİSİ YÜKSEKOKULUNDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN ZAMAN YÖNETİMİ DAVRANIŞLARI
SUGÖTÜREN, M., MÜLAZIMOĞLU BALLI, Ö., GÖKÇE, H., Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulunda Öğrenim Gören Öğrencilerin Zaman Yönetimi Davranışları SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2011,
Açıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
Nasıl bir tıp fakültesi? Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi misyon vizyon paydaş toplantısı sonuçları
DERLEME Genel Tıp Dergisi Nasıl bir tıp fakültesi? Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi misyon vizyon paydaş toplantısı sonuçları Nedim Akgün ve Akreditasyon Özdeğerlendirme Kurulu 2. Çalışma Grubu Üyeleri
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
Tiroidektomi Sonrası Hipokalsemi Gelişiminde İnsidental Paratiroidektominin, Hastaya Ait Özelliklerin ve Cerrahi Yöntemin Etkilerinin İncelenmesi
Tiroidektomi Sonrası Hipokalsemi Gelişiminde İnsidental Paratiroidektominin, Hastaya Ait Özelliklerin ve Cerrahi Yöntemin Etkilerinin İncelenmesi Mehmet Zeki Buldanlı, İbrahim Ali Özemir, Oktay Yener,
The International New Issues In SOcial Sciences
Number: 4 pp: 89-95 Winter 2017 SINIRSIZ İYİLEŞMENİN ÖRGÜT PERFORMANSINA ETKİSİ: BİR UYGULAMA Okan AY 1 Giyesiddin NUROV 2 ÖZET Sınırsız iyileşme örgütsel süreçlerin hiç durmaksızın örgüt içi ve örgüt
Prof. Dr. F. Cankat Tulunay
1 Prof. Dr. F. Cankat Tulunay Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Farmakoloji Derneği Başkanı Baş Ağrısı Dereği Başkanı 2006 2 1.Araştırmanın Amacı Araştırmanın ana amacı, Türkiye genelinde kronik
DENEYSEL ARAŞTIRMALAR MÜDAHALE ARAŞTIRMALARI Dr. Meltem Şengelen HÜTF Halk Sağlığı AD 12 Şubat 2015 Epidemiyoloji Sağlıkla ilgili tüm sorunların ve hastalıkların kişi-yerzaman özelliklerine göre tanımlanması,
ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: GÜLCE ALP. İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Akfırat-Tuzla/ İSTANBUL
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: GÜLCE ALP İletişim Bilgileri: Adres: Okan Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi 34959 Akfırat-Tuzla/ İSTANBUL Telefon: 0 (216) 677 16 30-3856 Mail: gulce.alp@okan.edu.tr 2. Doğum
Rubber Dam in Hastalar Tarafından Kabul Edilebilirliği Üzerine Bir Değerlendirme Çalışması An Evaluation of Rubber-Dam Acceptability by the Patients
ARAŞTIRMA (Research) Hacettepe Dişhekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 30, Sayı: 2, Sayfa: 8-12, 2006 Rubber Dam in Hastalar Tarafından Kabul Edilebilirliği Üzerine Bir Değerlendirme Çalışması An Evaluation
ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Özgür ASLAN 2. Doğum Tarihi : 01 Ekim 1979 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi. 4. Öğrenim Durumu : Yüksek Lisans 5. Çalıştığı Kurum :Artvin Çoruh Üniversitesi Derece Alan Üniversite
Seher Gündüz Arslan*, Osman Darı*, Mehtap Herdem Atay**
Dicle Tıp Dergisi 2003 Cilt:30, Sayı:1-4,(31-35) SON DÖRT YILDA ORTODONTİK TEDAVİ AMACI İLE KLİNİĞİMİZE BAŞVURAN HASTALARDAKİ ORTODONTİK ANOMALİLERİN ANGLE SINIFLAMASINA GÖRE DAĞILIMLARI (RETROSPEKTİF
KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ
MYO-ÖS 2010- Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 EKĐM 2010-DÜZCE KUYUMCULUK VE TAKI TASARIMI PROGRAMI ÖĞRENCĐLERĐNĐN OKULDAN BEKLENTĐLERĐ VE MESLEKĐ GELECEKLERĐNĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ Pınar
Uluslararası Spor Bilimleri Araştırma Dergisi (USBAD)
Uluslararası Spor Bilimleri Araştırma Dergisi (USBAD) Yazım Kuralları: Çalışmanın metni 12 punto, 1,5 satır aralığında, Times New Roman yazı karakterinde, iki yana yaslı şekilde, MS Word programında yazılmalıdır.
KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol
KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical
TEMEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ Prof. Dr. Gül Ergör
TEMEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ Prof. Dr. Gül Ergör Tıpta araştırmalar günümüzde giderek artan bir hızla gerçekleştirilmektedir. Araştırmalar eğitimin de ayrılmaz bir parçasıdır. Bir hekimin eğitimi ve akademik
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,
KONYA-KARAMAN YAŞAM MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRMESİ
DEĞERLENDİRME NOTU: Yasemin KARADENİZ YILMAZ Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, İstatistikçi KONYA-KARAMAN YAŞAM MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRMESİ 27.06.2014 DEĞERLENDİRME NOTU:
MENOPOZ VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ
MENOPOZ VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ Dr. Mürvet YILMAZ BAKIRKÖY DR. SADİ KONUK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ KADINLARDA HT Yaşlanma ile birlikte kan basıncında artış görülür. Erişkin kadınların %25 Postmenopozal
ÖZGEÇMİŞ. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl. Yüksek Lisans Diş Hekimliği İstanbul Üniversitesi 2010
Adı Soyadı: HALENUR BİLİR Unvanı: Yrd. Doç. Dr. ÖZGEÇMİŞ Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl Yüksek Lisans Diş Hekimliği İstanbul Üniversitesi 2010 Uzmanlık Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı İstanbul
Yazar Ad 41 Prof. Dr. Haluk ÖZEN Cinsel hayat çocuk yaştan itibaren hayatımızın önemli bir kesimini oluşturur. Yaşlılık döneminde cinsellik ayrı bir özellik taşır. Yaşlı erkek kimdir, hangi yaş yaşlanma
0-24 Aylık Çocuklarda Malnütrisyon Prevelansı ve Etkileyen Faktörler
ÇOCUK/SAGLIK 0-24 Aylık Çocuklarda Malnütrisyon Prevelansı ve Etkileyen Faktörler Dr.Handan ALP* Dr.Sevin ALTINKAYNAK* Dr.Muzaffer KÜRKÇÜOĞLU* ÖZET Bu araştırmada Erzurum (merkez), Aşkale, Pasinler ilçeleri
FARKLI TOPLUMLARDA YAPILAN SEALANT UYGULAMA SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt IV, Sayı 2, Sayfa 71-78, 1987. FARKLI TOPLUMLARDA YAPILAN SEALANT UYGULAMA SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Behiye ERDOĞAN* GİRİŞ Diş çürükleri ve periodontal hastalıklar günümüzde
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş
Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Meslek Hastalıkları Bilgi Düzeylerinin Araştırılması
Bir Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Meslek Hastalıkları Bilgi Düzeylerinin Araştırılması Tülin Gönültaş 1, Necdet Aytaç 1, Didem Ata Yüzügüllü 1, Çağlar Cengizler 2 1Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
ACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse
ACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse Perinatal Depresyon gebelik süresince veya gebeliği takip eden ilk 12 ay boyunca
Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem