TRAFİK KAZA İSTATİSTİKLERİ Karayolu. Traffic Accident Statistics

Transkript

1 TÜİK TRAFİK KAZA İSTATİSTİKLERİ Karayolu Traffic Accident Statistics Road 2008 ISSN EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ General Directorate of Public Security TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Turkish Statistical Institute

2 TÜİK

3 3374 MTB: Adet -Copies Döner Sermaye İşletmesi Revolving Fund Management ISBN

4 Foreword Önsöz ÖNSÖZ Ula m sektörü, günümüzde insanlara demiryolu, denizyolu, havayolu gibi oldukça fazla seçenek sunmas na ra men, ülkemizde daha çok "karayolu ula m " tercih edilmektedir. Ülkemizde yolcu ve yük ta mac l n n yo un bir ekilde kara yoluyla yap lmas, buna parelel olarak güvenli bir trafik ortam n n tam olarak sa lanamamas, trafik kazalar n n daha s k olmas na neden olmaktad r. Trafik kazalar sonucunda da; ölümler, yaralanmalar, sakat kalmalar, büyük ekonomik kay plar meydana gelmektedir. Güvenli bir trafik ortam n n sa lanabilmesi için; sorumlu kurulu lar n ola anüstü çabalar yan nda, bas n ve yay n kurulu lar n n katk lar, toplumumuzdaki sürücü, yolcu yaya ve kurumsal bilinçlenmeyi belirli bir düzeye getirmi tir. Bunun sonucunda, son y llardaki kaza trendinde azalma görülmesine ra men, trafik kazalar ülkemizin öncelikli problemleri aras nda yerini halen korumaktad r. Ülkemizde trafik güvenli inin sa lanabilmesi için; al nmas gereken önlemler, yap lacak yat r mlar aç s ndan önemli birer belirleyici olan ayr nt l istatistiki bilgilere olan ihtiyaç kaç n lmazd r. Bu nedenle yay n; trafik faaliyetlerine yön verilmesi, güvenli trafik ortam n n sa lanmas, trafik kurallar konusunda eksikliklerin belirlenmesi, kamu oyunun istatistiki bilgi ihtiyac n n kar lanmas amac yla haz rlanm t r. Yay nda; "2008" y l nda ülkemizin karayolu a nda meydana gelen ve Emniyet Genel Müdürlü ü ile Jandarma Genel Komutanl 'na intikal eden trafik kazalar n n çe itli özelliklerine ili kin bilgiler yer almaktad r. Bu yay n n haz rlanmas nda Emniyet Genel Müdürlü ü ile Jandarma Genel Komutanl 'n n yapt klar katk lar ndan dolay minnettar z. Yay n n karar al c lar; ara t rmac lar ve di er tüm kullan c lara yararl olaca na inan yoruz. FOREWORD Although transportation sector presents a lot of alternative modes like sea, railway and airline, in Turkey mostly road transportation is preferred.the dominant role of road transport in passenger and cargo transportation and the level of safety in traffic environment which is not fully parallel to this dominancy,causes more frequent traffic accidents.traffic accidents results in deaths,injuries, disabled persons and enormous economical losses. In order to provide a safe traffic environment, extraordinary efforts of responsible organizations and the support of media lead up to a higher level of awareness among drivers, pedestrians, passengers and institutions. Consequently in last years a decline observed in traffic accident trends, however, traffic accidents still remain as one of the must primary problems in Turkey. In order to provide traffic confidence in our country as much as measures necessary to take, it is unavoidable that the detailed statistical information important characteristic for the investments made so that, this publication is prepared to direct traffic activities, provide safety traffic environment, determine lacking about traffic rules respond the necessity of statistical information. In the publication, there are various informations about traffic accidents occured in road network of our country in "2008" which are reported to General Command of Gendarmerie and General Directorate of Public Security. We appreciate for the contrubitions of General Directorate of Public Security and General Command of Gendarmerie during the preparation of this publication. We believe that this publication will be in the benefit of decision-makers, researchers and all the users of statistics. A. Ömer TOPRAK Ba kan V. Acting President III

5 Contents İçindekiler Ç NDEK LER CONTENTS Sayfa Page Önsöz III Foreword çindekiler V Contents Grafik ve Tablo Listesi VI List of Graphics and Tables Simge ve K saltmalar X Symbols and Abbreviations Aç klama XI Explanation 1. Tarihçe XI 1. Background 2. Amaç XII 2. Purpose 3. Kapsam XII 3. Coverage 4. Yöntem XII 4. Method 5. Tan m ve Kavramlar XII 5. Definitons and Concepts 6. S n flamalar XIX 6. Classification I. Tarihsel statistikler, I. Historical Statistics, Tarihsel Tablolar ve Grafikler 1 1. Historical Tables and Graphics II. Trafik Kaza statistikleri, 2008 II. Traffic Accidents Statistics, statistiki Bölge Birimleri S n flamas na Göre Trafik Kazalar Road Traffic Accidents by Classification of Statistical Region Units 3. Zamana Göre Trafik Kazalar Road Traffic Accidents by Time 4. Yol, Çevre ve Hava Durumuna Göre Trafik Kazalar Road Traffic Accidents by Road, Environment and Weather Condition 5. Ta t Say s ve Özelliklerine Göre Trafik Kazalar 6. Sürücü Belgesi, Kaza Kusurlar ve Olu umlar na Göre Trafik Kazalar 7. Yabanc Uyruklular n Kar t klar Trafik Kazalar 8. Jandarma Sorumluluk Bölgesindeki Trafik Kazalar Road Traffic Accidents by Number of Vehicles and Properties of Them Road Traffic Accidents by Driving Licence, Faults and Formation of the Accident Road Traffic Accidents That Foreign Persons involved in Road Traffic Accidents Occured in Responsibility Area of Gendarmerie Ek 100 Appendix 1. lgili bilgilere ula mak için 1. To reach the related information

6 Grafik ve Tablo Listesi List of Graphics and Tables GRAF K VE TABLO L STES LIST OF GRAPHICS AND TABLES Sayfa Page I. Tarihsel statistikler, I. Historical Statistics, Tarihsel Tablolar ve Grafikler 1. Historical Tables and Graphics Grafik Graphics 1.1 Trafik kazas ve sonuçlar n n bir önceki y la göre The rate of change of road traffic accidents and rede i im oran, sults with respect to previous year, Trafik kazalar nda yüzbin nüfusa dü en ortalama ölü Number of average killed and injured persons per ve yaral say s, hundered thousands population, Trafik kazas ndan etkilenen kazazedeler, Number of victims offected from traffic accidents, Kay tl ta t ve trafik kazas na kar an ta tlar n oran, The rate of registered motor vehicle and vehicles involved in accidents to previous year, Ta t cinslerine göre trafik kazas na kar an ta tlar n The rate of motor vehicles involved in accidents with kay tl ta t içindeki oran, respect to registered motor vehicles by type of the motor vehicle, Tablo Tables 1.1 Nüfus, motorlu ta t, kaza, ölü ve yaral say s Number of road traffic accidents, persons killed, per- sons injured, motor vehicles and population 1.2 Trafik kazas ve sonuçlar n n bir önceki y la göre The rate of change of road traffic accidents and rede i im oran sults with respect to previous year 1.3 Trafik kazalar nda ta t ve nüfus ba na dü en orta Number of average persons killed and injured in road lama ölü ve yaral say s traffic accidents per vehicle and population 1.4 Nüfusun trafik kazas ndan etkilenme oran Influence ratio of traffic accidents on population 1.5 Trafik kazas ba na ortalama ölü ve yaral say s Average number of persons killed and injured per traffic accidents 1.6 Yerle im yeri durumuna göre trafik kazas n n toplam The rate of traffic accidents to total accidents accorkazaya oran ding to the settlement 1.7 Trafik kazas, ölü, yaral endeksi (1995=100) Index of traffic accidents, persons killed and injured (1995=100) 1.8 Trafik kazas na neden olan sürücü, yolcu, yaya, yol ve The fault rate of drivers, passengers, pedestrians ta t n kusur oran highways and vehicles that cause to traffic accident 1.9 Avrupa Birli i Ülkeleri ile Türkiye'deki trafik kazas Area, population distribution and accidents results in sonuçlar, yüzölçümü ve nüfus da l mlar, 2004 European Union Countries and Turkey, Yerle im yeri durumuna göre trafik kazas ve sonucu Traffic accidents and results according to settlement 1.11 Trafik kazas türüne göre kaza, ölü, yaral say s Number of accidents, persons killed and injured by kind of road traffic accidents VI

7 List of Graphics and Tables Grafik ve Tablo Listesi Sayfa Page 1.12 Trafik kazas ndan etkilenen kazazedeler Number of victim of an accidents in road traffic accidents 1.13 Motorlu ta t, nüfus, sürücü belgesi ve trafik kazas Number of motor vehicles, population, driving licence and traffic accidents 1.14 Ta t cinslerine göre trafi e kay tl ve trafik kazas na Registered motor vehicles and motor vehicles involved kar an ta tlar in traffic accidents by type of the motor vehicle II. Trafik Kaza statistikleri, 2008 II. Traffic Accidents Statistics, statistiki Bölge Birimleri S n flamas na Göre Trafik Kazalar Tablo 2. Road Traffic Accidents by Classification of Statistical Region Units Tables 2.1 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na göre trafik Number of traffic accidents and results by Classification kazas ve sonucu of Statistical Region Units 2.2 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve cinsiyete göre Number of drivers passengers and pedestrians killed trafik kazalar nda ölen ve yaralanan sürücü, yolcu ve and injured in road traffic accidents by sex and Classiyayalar fication of Statistical Region Units 2.3 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve yerle im yeri Number of road traffic accidents and results by Classidurumuna göre trafik kazas ve sonucu fication of Statistical Region Units and condition of settlement 2.4 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na göre ölü ve Rate of killed and injured persons to population with yaral lar n nüfusa oran respect to Classification of Statistical Region Units 2.5 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve yerle im yeri Number of road traffic accidents resulted in death-perne göre ölümlü-yaralanmal ve yaralanmal trafik kazas sonal injury and personal injury with respect to Classive sonucu fication of Statistical Region Units and settlement 3. Zamana Göre Trafik Kazalar 3. Road Traffic Accidents by Time Tablo Tables 3.1 Aylara göre trafik kazas ve sonucu Road traffic accidents and results by month 3.2 Kazan n oldu u ay ve günlere göre trafik kazas ve Number of road traffic accidents and results by month sonucu and days 3.3 Haftan n günlerine göre trafik kazas ve sonucu Number of road traffic accidents and results by day of the week 3.4 Kazan n oldu u saat ve günlere göre trafik kazas ve Number of traffic accidents and results by hour and sonucu day of the week 3.5 Gün içerisindeki duruma göre trafik kazas ve sonucu Number of road traffic accidents and results by day light VII

8 Grafik ve Tablo Listesi List of Graphics and Tables Sayfa Page 4. Yol, Çevre ve Hava Durumuna Göre Trafik Kazalar Tablo 4. Road Traffic Accidents by Road, Environment and Weather Condition Tables 4.1 Yolun kaplama cinsi ve yerle im yerine göre trafik Number of traffic accidents and results with respect kazas ve sonucu to settlement and type of the road surface 4.2 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve kazan n Number of road traffic accidents and results by Classi- meydana geldi i yolun kaplama cinsine göre trafik kazas ve sonucu fication of Statistical Region Units and type of road surface 4.3 Kazan n oldu u yolun tipine göre trafik kazas ve sonucu Number of traffic accidents and results by type of road 4.4 Kazan n oldu u yerdeki yol ve çevre özelliklerine göre Number of road traffic accidents and results by lighting trafik kazas ve sonucu and road condition 4.5 Kazan n oldu u yolun yönüne göre trafik kazas ve Number of road traffic accidents and results by sonucu direction of road 4.6 Kazan n oldu u yolun yüzeyine göre trafik kazas ve Number of road traffic accidents and results by surface sonucu of road 4.7 Kazan n oldu u yerdeki yolun geometrik özelli ine göre Number of road traffic accidents and results by geotrafik kazas ve sonucu metric characteristics of road 4.8 Hava durumuna göre trafik kazas, ölen ve yaralanan Number of drivers, passengers and pedestrians killed sürücü, yolcu ve yayalar or injured with respet to the weather condition 5. Ta t Say s ve Özelliklerine Göre Trafik Kazalar Tablo 5. Road Traffic Accidents by Number of Vehicles and Properties of Them Tables 5.1 Ta t say s na göre trafik kazas ve sonucu Number of road traffic accidents and results by number of vehicle involved 5.2 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve ta t say s na Number of road traffic accidents and results by Classigöre trafik kazas ve sonucu fication of Statistical Region Units and number of vehicles involved 5.3 Cinslerine göre kazaya kar an ta tlar ve trafik kazas Number of vehicles involved in road traffic accidents, sonucu drivers killed and injured by kind of vehicle 5.4 Kullan m amaçlar na göre kazaya kar an ta tlar ve Number of vehicles involved in road traffic accidents, trafik kazas sonucu drivers killed and injured by purpose of usage 5.5 Model y l ve cinslerine göre kazaya kar an ta tlar Number of vehicles involved in road traffic accidents by kind and model of vehicle 5.6 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na göre trafik kaza Rate of the vehicles involved in the accidents to regiss na kar an ta tlar n kay tl ta ta oran tered vehicles with respect to Classification of Statistical Region Units VIII

9 List of Graphics and Tables Grafik ve Tablo Listesi Sayfa Page 5.7 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na göre trafik kaza Number of buses involved in road traffic accidents and s na kar an otobüs say s ve sonucu results by Classification of Statistical Region Units 5.8 Aylara göre a r tonajl ta tlar n kar t klar trafik kazas Number of heavy tonnage vehicle involved in road ve sonucu traffic accidents and results by month 5.9 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na göre trafik kaza Number of heavy tonnage vehicle involved in road s na kar an a r tonajl ta tlar ve trafik kaza sonucu traffic accidents and results by Classification of Statistical Region Units 6. Sürücü Belgesi, Kaza Kusurlar ve Olu umlar na Göre Trafik Kazalar Tablo 6. Road Traffic Accidents by Driving Licence, Faults and Formation of the Accident Tables 6.1 Sürücü belgesi s n f na göre trafik kazas na kar an, Number of drivers involved in traffic accidents, killed ölen ve yaralanan sürücü say s and injured with respect to driving licence 6.2 Ya grubu, cinsiyet ve sürücü belgesi s n f na göre Number of drivers involved in traffic accidents, killed trafik kazas na kar an, ölen ve yaralanan sürücü say s and injured with respect to age groups, sex and driving licence class 6.3 Ya grubu ve cinsiyete göre trafik kazas nda ölen ve Drivers, passengers and pedestrians killed and injured yaralanan sürücü, yolcu ve yayalar in road traffic accidents, by age groups and sex 6.4 Kazaya kar an sürücülerin sürücü belgelerini ald klar Number of drivers involved in the accidents with resyere ve cinsiyetlerine göre da l m pect to sex and the place they took the driving licence 6.5 Emniyet kemeri kullanma durumuna göre trafik kazas na Number of drivers involved, killed and injured in the kar an, ölen ve yaralanan sürücü say s accidents with respect to safety belt usage 6.6 E itim ve yerle im yeri durumuna göre trafik kazas na Number of drivers involved, killed and injured in the kar an, ölen ve yaralanan sürücü say s accidents with respect to education and settlement 6.7 Bulunduklar araçlar n cinslerine göre kazaya kar an Alcohol results of drivers involving in the traffic sürücülerin alkol sonucu accidents by kind of vehicles 6.8 Yerle im yeri durumuna göre kazaya neden olan Faults causing road traffic accidents by the condition kusurlar of settlement 6.9 Yerle im yeri durumuna göre trafik kazas na neden olan The other faults of drivers caused traffic accidents by sürücünün di er kusurlar settlement places 6.10 Giysi özelliklerine göre trafik kazas na kar an, ölen ve Number of pedestrians involved killed and injured yaralanan yaya say s in road traffic accidents with respect to clothes features 6.11 Olu umlar na göre trafik kazas ve sonucu Number of traffic accidents and results by formation of the accidents IX

10 Simge ve Kısaltmalar Symbols and Abbreviations Sayfa Page 7. Yabanc Uyruklular n Kar t klar Trafik Kazalar Tablo 7. Road Traffic Accidents That Foreign Persons Involved in Tables 7.1 Ülkemizde trafik kazas na kar an yabanc uyruklular n Number of foreign persons involved in road traffic milliyetlerine göre da l m accidents by nationality 7.2 llere göre yabanc uyruklular n kar t klar trafik kazalar Number of foreign persons involved in road traffic ve sonucu accidents by province 8. Jandarma Sorumluluk Bölgesindeki Trafik Kazalar Grafik 8. Road Traffic Accidents Occured in Responsibility Area of Gendarmerie Graphics 8.1 Aylara göre yerle im yerinde meydana gelen trafik Change rate of accidents in inhabited area with respect kazalar n n bir önceki aya göre de i im oran Tablo to previous month Tables 8.1 Aylara ve yerle im yeri durumuna göre trafik kazas ve Number of road traffic accidents and results by months sonucu and settlement 8.2 statistiki Bölge Birimleri S n flamas na ve yerle im yeri Number of road traffic accidents and results by Classidurumuna göre trafik kazas ve sonucu fication of Statitical Region Units and settlement 8.3 Gün ve yerle im yeri durumuna göre trafik kazas ve Number of road traffic accidents and results by day sonucu and settlement condition 8.4 Yerle im yeri durumu ve kazaya kar an ta t say s na Number of road traffic accidents and results by göre trafik kazas ve sonucu settlement condition and number of vehicles involved Ek Appendix 1. lgili bilgilere ula mak için To reach the related information Simge ve K saltmalar Symbols and Abbreviations Bilgi yoktur. - Denotes magnitude nil. Bilgi elde edilememi tir. Data not availabe. statistiki Bölge Birimleri S n flamas IBBS - SRE Classification of Statistical Region Units Trafik Sigortalar Bilgi Merkezi TRAMER Insurance Information Center X

11 Explanation Açıklama AÇIKLAMA EXPLANATION 1. Tarihçe 1. Background Trafik kazalar na ili kin veriler 1955 y l ndan itibaren derlenmeye ba lanm t r. Veriler, 1988 y l na kadar Türkiye statistik Kurumu (TÜ K) taraf ndan haz rlanan bir formla derlenmekte iken, bu y ldan itibaren Emniyet Genel Müdürlü ü ile yap lan protokol gere i, ilgili Genel Müdürlü e ba l B M Daire Ba kanl ndan manyetik ortamda temin edilmekteydi y l na kadar Jandarma sorumluluk bölgesinde meydana gelen trafik kazalar na ait veriler, Emniyet Genel Müdürlü ü taraf ndan derlenmekte iken, bu tarihten itibaren Jandarma Genel Komutanl taraf ndan da ayr olarak derlenmeye ba lanm t r y l ndan itibaren trafik kazas tespit tutanaklar ölümlü-yaralanmal kazalar için ayr, maddi hasarl kazalar için ayr olmak üzere iki ayr formatta düzenlenerek ba lanm t r. Yeni uygulamadan sonra Emniyet Genel Müdürlü ü ve Jandarma Genel Komutanl yaln zca ölümlüyaralanmal kazalara ait verileri bilgisayar ortam nda de erlendirmektedirler. Data in the road traffic accidents have been compiled since This data which is prepared with a form by Turkish Statistical Institute (TurkStat) is compiled since From this year, with a protocol between State Institute of Statistics and General Directorate of Public Security has been evaluated the statistical information in the magnetic forms from Information Process Center of General Directorate of Public Security. Until 1998, statistical data on traffic accidents within the Gendarmery responsibility area has been compiled by the General Directorate of Security Affairs. After that date, these data have been compiled by General Command of Gendarmery. Since 2000, records of traffic accidents have been started to be organised in two different forms separating accidents involving death, personal injury and accidents involving material loss.. After the new application, the General Directorate of Public Security and General Command of Gendarmerie has only evaluated the statistical informations about accidents involving death and injury on the electronic environment. Bu nedenle, ülkemizin karayolu a nda meydana gelen ölümlü-yaralanmal trafik kazalar n n çe itli özelliklerine ili kin ayr nt l verilere ula l rken, maddi hasarl kazalar n genel bilgilerine ula labilmektedir. Karayolu Trafik Kaza statistikleri 2003 y l na kadar hem Emniyet Genel Müdürlü ü, hem de TÜ K taraf ndan iki farkl yay n ile kamuoyuna duyurulmaktayd. Bu nedenle; ayn konuda farkl kurumlarda istatistik üretilmesi, insan gücü ve kaynak israf na neden olmaktayd. statistiklerin daha tutarl olarak kullan ma sunulmas, Avrupa Birli ine tam uyumun sa lanmas, ayn i tekrar n n önlenmesi, insan gücü ve kaynak kullan m nda tasarruf sa lanmas gibi nedenlerle tarihinde Emniyet Genel Müdürlü ü ile TÜ K aras nda bir protokol imzalanm t r. Therefore, it is possible to reach detailed data about the various characteristics of accidents involving death, personal injury and general information about accidents involving material loss occurred on the roads of our country which were forwarded. Until 2003, the data on road traffic accidents are announced to the public opinion with two different publication by both Turkish Statistical Institute and General Directorate of Public Security. For this reason, producting statistics on the same subject by different associations caused job repeats in public associations, expenses on sources and human-power and inconsistency in the statistics productions. Because of reasons, such that, presenting the statistics more consistent, providing the ahrmonisation with Europian Union exactly, preventing the repeating the same job, getting disposal human-power and source using, a protocol was signed between Turkish Statistical Institute and General Directorate of Public Security in XI

12 Açıklama Explanation Protokol gere i; bilgilerin y l sonunda Emniyet Genel Müdürlü ü taraf ndan Kurumumuza manyetik ortamda ula m sa lanacak ve iki kurumun i birli i ile ortak bir yay n kullan c lara sunulacakt r. Bu çerçevede "Trafik Kaza statistikleri" adl yay n Emniyet Genel Müdürlü ü ve TÜ K i birli i ile haz rlanm t r. Maddi hasarlar n parasal de erlerine ili kin istatistikler yay n m zdan ç kar lm t r. 2. Amaç 2. Purpose According to protocol, information will be sent from General Directorate of Public Security to Turkish Statistical Institute on magnetic environment every year and a shared publication is served to the users with a cooperatio n between two association. For this reasons, the publication The data on road traffic accidents was prepared by the cooperation between Turkish Statistical Institute and General Directorate of Public Security. Statistics for the financial value of material loss have been excluded from publications. Karayolu trafik kaza ve sonuçlar na ili kin istatistikleri üretmek, uluslararas kar la t rmalara olanak sa lamak, karar al c lar n alaca tedbirlere k tutacak bilgileri elde etmek ve çe itli ara t rmalara veri haz rlamak, yurt içi ve yurt d bilgi taleplerine cevap vermek. To compile statistics related with road traffic accidents and results, to enable data international comparison, to present information to decisionmakers and to prepare data to various investigations. to answer desire information in the interior and exterior of country. 3. Kapsam 3. Coverage Karayolu a nda meydana gelen ve trafik zab tas na intikal eden ölümlü, yaralanmal ve maddi hasarl kazalar. Birim: Kazaya kar an ta tlar. Traffic accidents involving death, personal injury and material loss occurring in the highways. Unit: Vehicles involving road traffic accidents. 4. Yöntem 4. Method Karayolu Trafik Kaza statistikleri, 2918 Say l Karayollar Trafik Kanunu gere ince hem adli hem de istatistiki amaçl olarak haz rlanan ve her kaza için doldurulan "Trafik Kazas Tespit Tutana " ile derlenmektedir. The data on road traffic accidents are compiled monthly by the Record of Traffic Accidents forms filled out for every accident and prepared for both judicial and statistical purposes in accordance with the Highway Traffic Law No Veri derleme yöntemi ve ekli: Veriler Emniyet Genel Müdürlü ünden 1988 y l ndan itibaren manyetik ortamda al nmaya ba lanm t r. Ayr ca Jandarma sorumluluk bölgesinde meydana gelen kazalara ait bilgiler de 1998 y l ndan itibaren ilgili komutanl ktan manyetik ortamda al narak, yay nda özet bilgi olarak yer verilmektedir. 4.2 Veri derleme ekli: dari kay tlardan manyetik ortamda derlenmektedir. 4.3 Göstergelerin hesaplanmas nda kullan lan formüller Göstergelerle ilgili formüller aç klama sonunda verilmi tir. 4.1 Data compiling methode: The data on traffic accident has been collected in magnetic forms from the General Directorate of Public Security since Data in responsibility of gendarmerie has compiled in magnetic forms since 1998 too and this information are to present summarily in the publications. 4.2 Data compiling forms: It is compiled from administrative records in magnetic forms. 4.3 Using formulas in calculated indicators Formulas about the indicators are given at the end of explanation. 5. Tan m ve Kavramlar 5. Definitions and Concepts Trafik kazas : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla arac n kar t ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanm olan olayd r. Traffic accident: An event which can cause death, injury and material loss due to the crash of one or more vehicles moving on roads or highways. XII

13 Explanation Açıklama Trafik kazas n n unsurlar unlard r; a) Kaza, genel trafi e aç k cadde, sokak veya yolda meydana gelmi tir. b) Kazada bir veya birden fazla ki i ölmü veya yaralanm t r. The elements of a traffic accident are; a) An accident which occurred or originated on a road or street open to public traffic. b) An accident which resulted in the death or injury of one ore more persons. c) Kaza, hareket halinde en az bir ta t n olmas n gerektirir. c) An accident in which at least one moving vehicle involved. Yukar da belirtilen unsurlardan dolay kazalar; Due to these reasons determined above these accidents include; 1- ki ta t n çarp mas n, 1- Collisions between two vehicles, 2- Ta tlar ile yayalar n çarp mas n, 2- Collisions between vehicles and pedestrians, 3- Ta tlar ile hayvan veya sabit engellerin çarp mas n kapsar. Tek ta tl kazalar: Yaln z bir ta t n kar t trafik kazalar n kapsar. ki ta tl kazalar: Yaln z iki ta t n kar t kazalar kapsar. Çok ta tl (zincirleme) kazalar: kiden fazla ta t n kar t trafik kazalar d r. Çok k sa zaman aral nda arka arkaya ve ikiden fazla ta t n kar t trafik kazalar bir trafik kazas olarak say lmaktad r. Maddi hasar: Yaln z kazaya kar an ta tlar üzerinde meydana gelen kay plard r. 3- Collisions between vehicles and animals or fixed objects. Single vehicle accidents: Traffic accidents in which only one vehicle is involved. Accidents of two vehicles: Traffic accidents in which only two vehicles is involved. Accidents of multiple vehicles (chain accidents): Traffic accidents in which more than two vehicles are involved. Multi-vehicle collisions are counted as only one accident provided that the successive collisions happen at very short intervals. Material loss: Covers only the damages to the vehicles involved in the accident. Ölü: Kaza sonucu, kaza esnas nda ölen ki idir. Persons killed: Covers persons killed in the course of an accident or as a result of the accident. Yaral : Kaza sonucu ölmemi, hafif veya a r yara alm ki idir. Persons injured: Covers persons not killed, but injured, as a result of the accident. Yerle im yeri: Azami h z en fazla 50 km ile s n rl araç trafi ine aç k, polis ve jandarman n görev alan içinde yer alan ve karayolu trafi ine etkileri tespit edilmi idari taksimatla belirlenmi olan il, ilçe, köy veya mezra gibi yerlerdir. Inhabited area: Includes provinces districts, villages, or any such settlement open to through traffic under the jurisdiction of the police or gendarmerie where the maximum speed limit is 50 km -hour. Yerle im yeri d : Karayolu Trafik Kanununda belirtilen h z s n r ile araç trafi ine aç k olan, polis ve jandarman n görev alan içinde yer alan ve yerle im yeri özelli i ta mayan yerlerdir. Yol: Kendi tekerlekleri üzerinde yürüyen özellikle motorlu ta tlar n kullan m na mahsus genel trafi e aç k ula m hatt d r. Bölünmü karayolu: Bir yöndeki trafi e ait ta t yolunun bir ay r c ile belirli ekilde di er ta t yolundan ayr lmas ile meydana gelen karayoludur. Uninhabited area: Includes areas that do not demonstrate characteristics of a settlement and fall under the jurisdiction of the police and gendarmerie where speed limits are specified in the Highway Traffic Law. Road: Open way for passage of public traffic primarily for the use of motor vehicles. Divided highways: A highway that has one way traffic on a motorway clear separated from another motorway. XIII

14 Açıklama Explanation Oto yollar: Özellikle transit trafi e tahsis edilen belirli yerler ve artlar d nda giri ve ç k n yasakland yaya, hayvan, motorsuz ta t ve araçlar n girmedi i ancak izin verilen motorlu ta tlar n yararland ve trafi in özel kontrole tabi tutuldu u karayoludur. Motorways : Motorways are the main trunk roads which serve especially to transit traffic. The entrance and exit is restricted to certain grade separated junctions. Pedestrians, animals, and non motor vehicles can not enter motorways. Only permitted motor vehicles can use motorways and traffic is subject to full access control. Devlet yollar : Önemli bölge ve il merkezlerini, deniz, hava ve demiryolu istasyon, iskele, liman ve alanlar n birbirine ba layan birinci derecede ana yollard r. Ayn zamanda ülkeyi kom u ülkelere ba layan yollard r. l yollar : Bir il s n r içinde ikinci derece öneme haiz olan ve ehir, ilçe ve bucak gibi belli ba l merkezleri birbirine, il merkezine ve devlet yollar na ba layan yollard r. State road: State highways are the main arterial highways which connect main regional and provincial centres, important railroad stations, seaports, and airports. They also connect Turkey to neighbouring countries. Provincial road : Provincial highways are the secondary roads within the provincial borders that connect rural areas and town ships to other towns, to each other, and to state highways. Keskin kurb (viraj): Belirli bir h zla giderken ani h z dü mesine neden olan büyük sapma aç s na sahip küçük yar çapl kurblard r. Tehlikeli meyil: Uzun mesafede maksimum meyil olarak devam eden meyillere veya maksimum meyilden fazla de erdeki meyillere denir. Yatay güzergah: Planda yolun do ru parçalar (aliyman), daire yaylar (kurb) ve/veya ge iç e rilerinden olu an yol eridinin harita üzerinde takip etti i izdir. Düz yol: Yolun proje yatay hatt ndaki do rusal k sm d r. Dü ey güzergah: Yolun boyuna kesiti (profil) üzerinde yolun bitmi haline ait kotlar belirleyen dü ey eksen çizgisidir. Tepe üstü: Arazide artan e im ile eksilen e im aras nda kalan dü ey kurba tepe üstü denir. Kav ak: ki veya daha fazla karayolunun kesi mesi, birle mesi ve ayr lmas ile olu an ortak aland r. Dönel kav ak: Kav ak kollar ndan yakla an sürücülerin ada etraf nda dönen araçlara geçi hakk n tan mas esas na dayal olarak çal an kav ak tipidir. Di er kav ak çe itleri: Farkl seviyeli kav aklard r. ki veya daha fazla yolun hareket halindeki trafi i etkilemeden farkl düzlemde kav ak köprüsü ile meydana getirilmi ba lant yol sistemidir. Sharp curve (virage) : A curve that cause sudden decrease due to a great deflection angle and small radius. Steep slope: A slope extending for a long distance as a value of greater than or equal to maximum slope. Horizontal alignment: It is the path on the map fallowed by the road band constitude of line segments, circle arcs and/or crossing curves. Straight way : It is the linear part of the road in the project horizontal line Vertical alignment: It is the vertical line on the lengthwise cross section that determining the height differences belongs to complited position of the road Crest of a curve : The vertical curve between an increasing and decreasing slope at the sit. Junction : It is the common areas that take shape in the case of intersection, conjunction and separation of two or more roads. Rotatory junction : It is the junction type that works depending on permitting the right of way to the rotating vehicles around the island by the drivers oncoming from junction arms. Other junction types : They are junctions having different levels. It is a connection road system built by connecting two or more roads at different levels in a condition that is not effecting the traffic movement. XIV

15 Explanation Açıklama Yaya geçidi: Ta t yolunda, yayalar n güvenli geçebilmelerini sa lamak üzere, trafik i aretleriyle belirlenmi aland r. Okul geçidi: Genel olarak okul öncesi, ilkö retim ve orta dereceli okullar n çevrelerinde özellikle ö rencilerin geçmesi için ta t yolundan ayr lm ve bir trafik i areti ile belirlenmi aland r. Demiryolu geçidi: Karayolu ile demiryolunun ayn seviyede kesi ti i bariyerli (kontrollü)veya bariyersiz (kontrolsüz) geçitlerdir. Köprü: Hesap aç kl 10 m'den büyük (10 m dahil) akarsu, vadi, karayolu, demiryolu gibi engelleri geçmek amac yla kullan lan karayolu yap s d r. Menfez: n aas yap lacak yol yap s ile ak m çizgileri kesilen bölge, dere ve akursular uygun ekilde devam ettirmek ve mücavir alanlardan yola gelecek her türlü suyu, yolun i letme süreci boyunca yerine getirece i fonksiyonunu zedelemeyecek ekilde yoldan geçirerek uzakla t rmak için yerel trafik ile yaya ve hayvan geçi leri için yol gövdesi alt nda in a edilen ve aç kl 10 m kadar olan sanat yap s d r. Ta t: Karayolunda insan, hayvan ve yük ta maya yarayan araçlard r. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere "Motorlu Ta t", insan veya hayvan gücü ile yürütülenlere "Motorsuz Ta t" denir. Pedesdtrian crossing: They are the areas determined with traffic signs so as to provide secure passing of pedestrians. School crossing : Generally, they are the areas seperated from the vehicle roads and determined with signs so as to provide secure passing of students. Railway crossing : They are the crossings that road and the railway crossing in the same level. There are two types of it; controlled and uncontrolled. Bridge: It is the road construction that used for passing the barriers like river, valley, highway and railway which has a count openness not more than 10m. Culvert : It is a construction that constructed under the road for pedestrian and animal transition which provides the creeks and rivers flow by removing the water coming to road to prevent any damage on the function of road and having an apenness about 10 m. Vehicles: A mode of conveyance used on roads for transporting people, livestock, and goods, vehicles driven by mechanical power are referred to as "non-motor vehicles." Otomobil: Yap s itibariyle, sürücüsünden ba ka en çok yedi oturma yeri olan ve insan ta mak için imal edilmi bulunan motorlu ta tt r. Bunlardan taksimetre veya tarife ile yolcu ta yanlara "taksi otomobil" adam ba na ücretle yolcu ta yanlara "dolmu otomobil" bunlar n d nda kalan ve 237 Say l Ta t Kanununa tabi olmayanlara da " özel otomobil " denir. Minibüs: Yap s itibariyle, sürücüsünden ba ka sekiz ila ondört oturma yeri olan ve insan ta mak için imal edilmi bulunan motorlu ta tt r. Car : A motor vehicle intended for the passenger transport and seating not more than eight persons (including driver ).That which carries passengers in return for a fare as determined either by a taxsimeter or a fixed rate is called a taxi cab. That which charges fares on a passenger basis is called a dolmu (or shared) cab. All others not falling in any of these categories and not subject to the Motor Vehicles Code 237, are called private car. Minibus : Passenger road motor vehicle, seating between eight and fourteen persons (excluding driver). Otobüs: Yap s itibariyle sürücüsünden ba ka en az onbe oturma yeri olan ve insan ta mak için imal edilmi bulunan motorlu ta tt r. Troleybüslerde bu s n fa girer. Motosiklet : ki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlard r. Bunlardan karoseri yük ta yabilecek ekilde sand kl veya özel biçimde yap lm olan ve yolcu ta malar nda kullan lmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir. Bus : Road motor vehicle designed for the transport of passengers and having at least fifteen seats. Trolleybuses are also included in this category. Motorcycle: A two-wheeled or three-wheeled road motor vehicle with or without sidecar. If three-wheeled motorcycle is designed to carry goods not persons, it is called carrier tricycle. XV

16 Açıklama Explanation Kamyonet: zin verilebilen azami yüklü a rl 3500 kg' geçmeyen ve yük ta mak için imal edilmi motorlu ta tt r. Small truck : A road motor vehicle designed to carry goods to a maximum laden weight of 3500 kg. Kamyon : zin verilebilen azami yüklü a rl 3500 kg'dan fazla olan ve yük ta mak için imal edilmi motorlu ta tt r. Tanker: Akaryak t, likit gaz, su, ilaç ve asit gibi kimyasal maddeler ta yan özel amaçl ta tt r. Truck : A road motor vehicle designed to carry goods exceeding 3500 kg laden weight. Tanker: Special purpose motor vehicles which carry oil, gas, water and similar substances. Çekici: Römork ve yar römorklar çekmek için imal edilmi olan ve yük ta mayan motorlu ta tt r. Lastik tekerlekli traktör: Belirli artlarda römork ve yar römork çekebilen ancak ticari amaçla ta mada kullan lmayan tar m araçlar d r. Motorlu bisiklet: Silindir hacmi 50 cm3 'ü geçmeyen, içten patlamal motorla donat lm ve imal h z saatte 50 Km den az olan bisiklettir. Motosiklet içinde kapsanmaktad r. Bisiklet: En çok üç tekerle i olan ve üzerinde bulunan insanlar n adale gücü ile pedal veya el ile tekerle i döndürmek suretiyle hareket eden ve yolcu ta malar nda kullan lmayan motorsuz ta tlard r. Sürücü belgelerinin s n flar : Tractor trailer : A road motor vehicle designed to haul trailers and semi-trailers. Tractor: Motor vehicles used for agricultural which can pull a trailer or a semi-trailer under certain conditions. Moped : Any two-wheeled or three-wheeled road vehicle which is fitted with an internal combustion engine having a cylinder capacity not exceeding 50 cc. and a maximum design speed not exceeding 50 km (30 milles) per hour. Bicycle: A non motor vehicle which has at most three wheels propelled by hand or by foot pedals not designed to carry passengers. The categories of driver's licenses: Sürücü belgeleri karayollar nda sürülecek araçlar n cins ve gruplar na göre a a daki s n flara ayr l r; Driver's licenses are separated into the groups by kinds and group of vehicle; following "A1" s n f sürücü belgesi (motorlu bisiklet kullananlar için). "A2" s n f sürücü belgesi (motosiklet kullananlar için). "B" s n f sürücü belgesi (otomobil, minibüs ve kamyonet kullananlar için). "C" s n f sürücü belgesi (kamyon kullananlar için). "A1" group driver's license (to ride a moped). "A2" group driver's license (to ride a motorcycle). "B" group driver's license (to drive a car, minibus or a small truck). "C" group driver's license (to drive a truck). "D" s n f sürücü belgesi (çekici kullananlar için). "D" group driver's license (to drive a trailer). "E" s n f sürücü belgesi (otobüs kullananlar için). "E" group driver's license (to drive a bus). "F" s n f sürücü belgesi (lastik tekerlekli traktör kullananlar için). "G" s n f sürücü belgesi (i makinesi türünden motorlu araçlar kullananlar için). "F" group driver's license (to drive a tractor with rubber tyres). "G" group driver's license (to drive a motor vehicle such as work machinery). XVI

17 Explanation Açıklama H" s n f sürücü belgesi (hasta ve sakatlar n kullanabilecekleri ekilde özel tertibatl olarak imal, tadil veya teçhiz edilmi motosiklet veya otomobilleri kullananlar için). "K" s n f sürücü belgesi (sürücü adaylar n alaca sürücü belgesi s n f na uyan araçlar sürmeyi ö renmeleri için). Uluslararas sürücü belgesi: Al nd ülkenin sürücü belgesine dayan larak Karayollar Trafik Yönetmeli i'nin 88'inci maddesindeki esas ve usüllere göre s n f na uyan araçlar n sürülmesi için uluslararas kurulu larca verilen sürücü belgesidir. Yabanc ehliyet de bu s n fta kapsanm t r. Askeri sürücü belgesi: Er ve erba s n f ndan askeri araç kullanacaklara verilen ve askerlik süresince geçerli olan belgedir. Sürücü belgesi yok ve belirlenemeyen: Resmi makamlarca verilmi, sürücü belgesi olmadan araç kullananlar ile trafik kazas tespit tutana düzenlenirken çe itli nedenlerle sürücü belgesi tespit edilemeyenleri kapsar. "H" group driver's license (to drive a car or motorcycle for the disabled or sick). "K" group driver's license (issued temporarily to learn driving or for a vehicle suited to the group that the licence is aimed for). International diriver's licence: License issued by competent international institutions, based on the driver's license obtained in another country for driving vehicles suited to its group as stipulated in the statutes of Highway Traffic Law No.88. Foreign driving licenses are also included in this category. Military driving licence: License given to noncommissioned officers who drive military vehicles, and are valid during military service. Non licenced drivers: Drivers who do not have an official driving license and drivers who cannot prove they have a driving license for various reasons while the Traffic Accidents Repport is filled out, are included in this definition. Trafik kazalar na sebep olan ve s kça ihlal edilen trafik kurallar : Traffic rules which are frequently and causing accidents: violated 47/1-b I kl trafik i aretlerinden k rm z renkli olan na ve sesli i aretlere uymamak. 47/1-c Trafik i aret levhalar, cihazlar ve yer i aretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak. 47/1-d Trafik güvenli i ve düzeniyle ilgili olan di er kural, yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere uymamak. 48/5 Taksi, dolmu, minibüs, otobüs, kamyon ve çekici gibi ticari amaçla yük ve yolcu ta mac l yap lan araçlar ile resmi araçlar alkollü olarak kullanmak, kanlar ndaki alkol miktar n n 0.50 promilin üstünde iken di er araçlar kullanmak. 47/1-b Not obeying red traffic lights and signals with voiced. 47/1-c Not obeying, determined singboards, equipments, road signals and all traffic signals. 47/1-d Not obeying other all traffic rules. 48/5 Driving official vehicles and vehicles like taxi, minibus, bus, truck ans road tractor taht is caryying freight and passenger with commercial purposes drunk, driving other vehicles when the amaunth of alchol in the blood is over 0.50 promil. 51/2-a H z s n rlar n %10'dan %50'ye kadar a mak (%50 dahil). 51/2-a Passing the speed limit by 10% to 50% (inculuding 50%). 51/2-b H z s n rlar n yüzde elliden fazla a mak. 51/2-b Speed limeted pass over more than 50%. 52/1-a Araçlar n h z n, kav aklara yakla rken, dönemeçlere girerken, tepe üstlerine yaya geçitlerine, hemzemin geçitlerine, tünellere, dar köprü ve menfezlere yakla rken, yap m ve onar m alanlar na girerken azaltmamak. 52/1-a Speed of vehicles isn't lessed while draw near to junctions, up to hills, zebra crossings, level crossings, tunnels, narrow bridges and passageways and go in to turning and building road. XVII

18 Açıklama Explanation 52/1-b Araçlar n h z n, arac n yük ve teknik özellikleriyle görü, yol hava ve trafik durumunun gerektirdi i artlara uydurmamak. 52/1-b Speed of vehicles isn't fitted to freight and technical characteristics of vehicles and condition of road, weather and traffic. 52/1-c Yol, hava ve trafik durumlar n gözönüne almadan, öndeki arac güvenli bir mesafe b rakmadan takip etmek. 53/1-a Sa a dönü kurallar na riayet etmemek. 53/1-b Sola dönü kurallar na riayet etmemek. 54/1-a Geçme kurallar na riayet etmemek. 54/1-b Geçmenin yasak oldu u yerlerde geçmek. 52/1-c Follow in front of vehicle don't take into consideration condition of road, weather, traffic and give up safety distance. 53/1-a Don't respect to turn right. 53/1-b Don't respect to turn left. 54/1-a Don't respect to passing rules. 54/1-b Pass to the passing is prohibited road. 56/1-a erit izleme ve de i tirme kurallar na uymamak. 56/1-c Önde giden bir arac güvenli ve yeterli mesafeden izlememek. 57/1-a Kav aklara yakla rken yava lamamak ve geçi hakk olan araçlar n önce geçmesine imkan vermemek. 57/1-b Trafik zab tas, trafik i aret levhas veya kl trafik cihazlar bulunmayan kav aklarda geçi hakk na riayet etmemek. 57/1-c Kontrolsuz kav aklarda motorsuz araç kullananlar n motorlu araçlara, motorlu araç kullananlardan soldakinin sa dan gelene geçi hakk n vermemesi. 58 ndirme ve bindirme veya inme-binme kurallar na riayet etmemek. 61 Ta t yolu üzerinde ve duraklaman n yasak oldu u yerlerde ve hallerde park etmek. 67 Park yapm ta tlar aras ndan ç karken, duraklarken ta t yolunun sa na veya soluna yana rken, trafik kural ve yasaklar na uymamak. Trafik Kazas tespit tutana n n yeniden düzenlenmesi ve E-yollar na ait bölümün ç kart larak yerine Devlet yolu, il yolu ve otoyoluna ait kontrol kesim noktalar n n tespit tutana na konulmas n n Karayollar Genel Müdürlü ünün kazalara kar daha etkin önlem almas aç s ndan daha yararl olaca benimsenmi tir. Bu nedenle E- yollar na ait tablolara yay nda yer verilmemi tir. 56/1-a Don't fit to rules of following and changing road band. 56/1-c Don't follow in front of vehicle safety distance. 57/1-a Speed of vehicles isn't lessed while draw near to junctions and don't let to pass vehicle of passing right. 57/1-b Don't respect to passing right where police signalboard or lights of traffic aren't there. 57/1-c Driven by non motor vehicle to motor vehicle and driven by motor vehicle on the left from the right don't let to passing right. 58 Don't respect to be gotten on/off rights or get on/off rights. 61 To park where be prohibited pause on road. 67 Don't fit traffic rules while get out betwen parked and paused vehicles, draw near to right or left side of road. It is assumed by the related institutions that reorganizing the Record of Traffic Accidents and replacing control section points of state highways, provincial highways and motorways in state of chapter regarding E roads in the record of Traffic Accidents, would be more beneficial for the Generale Directorate of Highways in taking more effictive precautions against road traffic accidents. In conclusion, tables concerning E roads are not included in this publication. Kaynak: Tan mlar ve kavramlar Karayollar Genel Müdürlü ü'nün Karayolu Tasar m El Kitab ndan al nm t r. Source: Definitions and concepts were taken from the Highways Design Hand Book of the General Directorate of Highways. XVIII

19 Explanation Açıklama 6. S n flamalar 6. Classification 6,1 statistiki statistiki Bölge Birimleri S n flamas 6,1 Classification of Statistical Region Units Bölgesel statistiklerin toplanmas, geli tirilmesi, bölgelerin sosyoekonomik With the aim of the collection and development of Regional analizlerinin yap lmas, bölgesel politikalar n Statistics, socio-economic analysis of regions, defining the framework çerçevesinin belirlenmesi ve Avrupa Birli i Bölgesel statistik of regional policies and establishing statistical database to be Sistemine Bölgesel statistiklerin uygun kar la t r labilir toplanmas, geli tirilmesi, istatistikibölgelerin veri taban sosyoekonomik compared, With the aim with of European the collection Union Regional and development Statistics System, of Regional it is analizlerinin amac yla Kurumumuzda yap lmas, üretilen bölgesel veri ve politikalar n bilgilerin olu turulmas presented Statistics, socio-economic in the scope of analysis Statistical of regions, Regiondefining Unit Classification the framework of statistiki çerçevesinin Bölge belirlenmesi Birimleri ve S n flamas Avrupa Birli i 1.Düzey, Bölgesel 2.Düzey statistik ve information of regionaland policies data produced and establishing in our Institute. statistical database to be 3.Düzey Sistemine kapsam nda uygun kar la t r labilir sunulmaktad r. istatistiki veri taban olu compared, with European Union Regional Statistics System, it statistiki Bölge Birimleri S n flamas ( BBS) - Classification of Statistical Region Units (SRE) 1. Düzey 2. Düzey 3. Düzey 1. Düzey Level 1 Level 2 Level 3 Level 1 2. Düzey 3. Düzey Level 2 Level 3 TR Türkiye - Turkey TR1 stanbul TR8 Bat Karadeniz TR10 ( stanbul) West Black Sea TR81 (Zonguldak, Karabük, TR100 stanbul Bart n) TR811 Zonguldak TR2 Bat Marmara TR812 Karabük West Marmara TR21 (Tekirda, Edirne, TR813 Bart n K rklareli) TR211 Tekirda TR82 (Kastamonu, Çank r, TR212 Edirne Sinop) TR821 Kastamonu TR213 K rklareli TR822 Çank r TR22 (Bal kesir, Çanakkale) TR823 Sinop TR221 Bal kesir TR83 (Samsun, Tokat, TR222 Çanakkale Çorum, Amasya) TR831 Samsun TR3 Ege TR832 Tokat Aegean TR31 ( zmir) TR833 Çorum TR310 zmir TR834 Amasya TR32 (Ayd n, Denizli, TR9 Do u Karadeniz Mu la) TR321 Ayd n East Black Sea TR90 (Trabzon, Ordu, TR322 Denizli Giresun, Rize, TR901 Trabzon TR323 Mu la Artvin, Gümü hane) TR902 Ordu TR33 (Manisa, TR903 Giresun Afyonkarahisar, TR331 Manisa TR904 Rize Kütahya, U ak) TR332 Afyonkarahisar TR905 Artvin TR333 Kütahya TR906 Gümü hane TR334 U ak TRA Kuzeydo u Anadolu TR4 Do u Marmara Northeast Anatolia TRA1 (Erzurum, Erzincan, East Marmara TR41 (Bursa,Eski ehir, Bayburt) TRA11 Erzurum Bilecik) TR411 Bursa TRA12 Erzincan TR412 Eski ehir TRA13 Bayburt TR413 Bilecik TRA2 (A r, Kars, I d r, TR42 (Kocaeli, Sakarya, Ardahan) TRA21 A r Düzce, Bolu, TR421 Kocaeli TRA22 Kars Yalova) TR422 Sakarya TRA23 I d r TR423 Düzce TRA24 Ardahan TR424 Bolu TRB Ortado u Anadolu TR425 Yalova Centraleast Anatolia TRB1 (Malatya, Elaz, TR5 Bat Anadolu Bingöl, Tunceli) TRB11 Malatya West Anatolia TR51 (Ankara) TRB12 Elaz TR510 Ankara TRB13 Bingöl TR52 (Konya, Karaman) TRB14 Tunceli TR521 Konya TRB2 (Van, Mu, Bitlis, TR522 Karaman Hakkari) TRB21 Van TR6 Akdeniz TRB22 Mu Mediterranean TR61 (Antalya, Isparta, TRB23 Bitlis Burdur) TR611 Antalya TRB24 Hakkari TR612 Isparta TRC Güneydo u Anadolu TR613 Burdur Southeast Anatolia TRC1 (Gaziantep, Ad yaman, TR62 (Adana, Mersin) Kilis) TRC11 Gaziantep TR621 Adana TRC12 Ad yaman TR622 Mersin TRC13 Kilis TR63 (Hatay, TRC2 ( anl urfa, Diyarbak r) Kahramanmara TR631 Hatay TRC21 anl urfa Osmaniye) TR632 Kahramanmara TRC22 Diyarbak r TR633 Osmaniye TRC3 (Mardin, Batman, TR7 Orta Anadolu rnak, Siirt) TRC31 Mardin Central Anatolia TR71 (K r kkale, Aksaray, TRC32 Batman Ni de,nev ehir, TR711 K r kkale TRC33 rnak K r ehir) TR712 Aksaray TRC34 Siirt TR713 Ni de TR714 Nev ehir TR715 K r ehir TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) TR721 Kayseri TR722 Sivas TR723 Yozgat Toplam - Total XIX