ĠNSAN HAKLARI DERNEĞĠ HUMAN RIGHTS ASSOCIATION

Transkript

1 ĠNSAN HAKLARI DERNEĞĠ HUMAN RIGHTS ASSOCIATION Necatibey Cad. 82/11 12, Kızılay Ankara Tel: Faks: Değerli Basın Mensupları, 2013 KADINA YÖNELĠK ġġddet RAPORU Kadınlar onlarca yıldır eşit özgür ve insanca yaşam mücadelesi veriyor. 8 Mart 1857 bu mücadelelerin hala içimizi acıtan bir anıdır. Eşit ücret ve ücret artışı için grev yapan, fabrikalarını işgal eden kadınların yangınla son bulan mücadeleleri ve hayatları, eşitlik ve özgürlük mücadelesinin ne kadar zor geçeceğinin de habercisiydi. Evet, bu zorlu bir mücadele ve kadınların eşitlik, özgürlük ve insanca yaşam mücadelesi hayatlarının son bulması ve bedenlerin örselenmesiyle sonuçlanıyor. Suriye de yaşanan savaşın sonuçları kadınların hayatlarının ve bedenlerinin talan edilmesidir. Kaçırılma, öldürülme, tecavüz, Suriye topraklarında yaygın olarak görülüyor. Savaştan kaçarak komşu ülkelere sığınmış Suriyeli kadınların bedenleri ve hayatları, tecavüz, taciz, zorla ve istemeden evlendirilme, küçük yaşta evlendirilme ve yaşamak için evlenmek zorunda kalmalarıyla erkekler tarafından talan edilmektedir. Ülkemizde sayısını kesin olarak öğrenemeyeceğimiz aşağıda sunduğumuzdan daha fazla kadın cinsel şiddete maruz kalmaktadır. Özellikle kadın intiharları, dayak, taciz ve tecavüz, ensest suçları burada bildirdiklerimizden kat kat fazladır. Hak ve özgürlüklerinin ihlali ise çok daha fazladır. Ancak bu ihlallerin tamamen raporlamasını henüz gerçekleştiremiyoruz. Cezaevindeki kadınlara dayatılan çıplak arama, ve onursuz buldukları bu yöntemi reddettiklerinde karşılaştıkları fiziksel şiddet ve katmerlendirilen özgürlüklerinden yoksun bırakma cezaları boyutlarını bilmediğimiz bir başka şiddet grubunu oluşturmaktadır. İlk kez bu kadar kapsamlı hazırladığımız bu raporu onurlu mücadeleleri nedeniyle cezaevindeki kadınlara adıyoruz. Raporumuz sunmaya başlamadan siz gazeteci arkadaşlardan bir talebimiz olacak. Gazete haberlerini yaparken hem mağdur kadınların başta yaş, memleket, medeni durum olmak üzere bilgileri, eski şiddet varlığına ilişkin bilgiler ve koruma talebi ve korunmanın sağlanma durumuyla ilgili bilgileri vermeniz çok önemli. Bugüne kadar sürdürülen mücadelenin kazanımlarının değerlendirilmesi ve yeni politikalar oluşturmak açısından ihtiyaç duyulmaktadır. Fail açısından ise olaydan sonra ne olduğu tutuklama, serbest bırakılma, dava açılması ve mümkünse davaların sonuçlarını izlemek ve politika geliştirmek açısından önemlidir. Bu sonuçların kamuoyu ile paylaşılması, ceza sistemi devreye girdiyse caydırıcılık sağlayacaktır. Devreye girmemesi ise erkek şiddetinin cezasızlığını gösterecektir. Ġnsan Hakları Derneği (ĠHD) hükümet dıģı bağımsız ve gönüllü bir kuruluģtur yılında 98 insan hakları savunucusu tarafından kurulan derneğin günümüzde 30 Ģubesi, 10 temsilciği ve 8552 üyesi bulunmaktadır. Türkiye deki en eski ve en büyük insan hakları örgütü olan ĠHD nin tek ve belirli amacı, 'insan hak ve özgürlükleri' konusunda çalıģmalar yapmaktır."

2 Bugün burada sizinle derneğimize yapılan başvurular ve basından derlediğimiz kadına yönelik şiddetle ilgili bilançoyu ve yorumlarımızı paylaşacağız. KADIN ĠNTĠHARLARI 70 intihar girişiminden 58 i intiharla sonuçlanmıştır. 18 girişimden kadınlar yaralı olarak ya da tıbbi müdahaleyle kurtulmuşlardır. 19 intihar girişimi yüksekten atlama, 15 girişim asarak, 14 girişim silahla, 10 girişim ilaç ve zehir alarak, 2 girişim bilek keserek 2 girişim boğulma yöntemiyle gerçekleşmiştir. Kurtarılan kadınların 8 i ilaç kullanmış, 8 i yüksekten atlamıştır. Silahla girişimde bulunanlardan 1 kişi kurtarılmış, ası yöntemiyle girişimde bulunalar ise hiç kurtulamamıştır. Bu durum kadın intiharlarının intihar süsü verilmiş cinayet olduğu şüphesini güçlendirmektedir. ĠNTĠHAR EDEN KADINLARIN YAġA GÖRE DAĞILIMI Yaş Aralığı Sayı Toplam 58 KADIN CĠNAYETLERĠ 382 öldürme girişimi olayında 268 kadın öldürülmüştür. 134 kadın yaralanmıştır. 89 olayda fail erkekler birden çok kadını öldürmüş ya da yaralamıştır. 158 öldürme ve yaralama suçu en çok bıçak olmak üzere kesici aletlerle gerçekleşmiştir. 142 öldürme ve yaralama suçu ateşli silahlarla gerçekleşmiştir. 94 olayda birden fazla suç işlenmiştir. 199 öldürme ve yaralama olayında fail eştir. 45 olayda eski eştir. 80 olayda fail akrabadır. 46 olayda fail yabancıdır. 22 olayda fail bilinmiyor. 1 olayda faillerden biri kadındır. 32 olay korunma varken gerçekleşmiştir. 29 olay mükerrerdir. 2

3 ÖLDÜRME GĠRĠġĠMĠNDE BULUNULAN KADINLARIN YAġA GÖRE DAĞILIMI Yaş Ağırlığı Sayı TOPLAM 211 DARP-DAYAK 162 olayda 185 kadın darp edildi/dayak yedi. 108 kadın eşi tarafından darp edildi. 12 kadın eski eşi, 33 kadın akrabaları, 18 kadın yabancılar tarafından darp edildi. 4 kadın kadınlar tarafından darp edildi, 15 olay koruma varken gerçekleşmiş, 12 olay mükerrerdir. 46 olayda birden fazla suç işlenmiştir/ihlal gerçekleşmiştir. DARP-DAYAĞA MARUZ KALANKADINLARIN YAġA GÖRE DAĞILIMI YaĢ Aralığı Sayı TOPLAM 37 3

4 ÖLDÜRÜLME GĠRĠġĠMĠNDE BULUNULAN, ĠNTĠHAR GĠRĠġĠMĠNDE BULUNAN VE DARP DAYAĞA MARUZ KALAN KADINLARIN YAġA GÖRE DAĞILIMI Gazete haberlerinde mağdur ve faillere ilişkin yeterli haber alınamamaktadır. Bu nedenle pek çok kadının olayı yaşarken kaç yaşında olduğunu öğrenemedik. Ama öğrenebildiğimiz kadarıyla ortaya çıkan tablo kadına yönelik şiddetin kadınların erkeklerle birlikte olmaya başlamalarıyla yoğunlaşmaktadır. Bu grafikte çoğunlukla yaşlarını içeren kadınlar yaş grubunda gösterildi. Bu yaştan itibaren kadınlar erkek şiddetine maruz kalmakta, bu şiddetten kurtulmak için ayrılmak istediklerinde ise öldürülmektedirler. Bu nedenle cinayetler 30 lu yaşlarda pik yapmaktadır. TACĠZ VE TECAVÜZ 197 taciz ve tecavüz olayında 245 kadın tacize uğramış. 143 kadın tecavüz ya da girişimine maruz kalmış. 12 taciz olayı birden çok kişi tarafından gerçekleştirilmiştir, 32 tecavüz olayı tecavüz birden çok kişi tarafından gerçekleşmiştir.yani taciz ve tecavüz erkeklerin birbirlerinden öğrenerek, güç alarak işledikleri bir suçtur. Faiilerin16 sı eştir, 2 si taciz etmiş, 14 ü tecavüz etmiştir.. 9 u eski eş, 67 si tanıdık, 296 sı yabancıdır..30 olayda birden fazla suç işlenmiş/hak ihlal edilmiştir. Mağdurlar ise çok çeşitlidir. Çocuklardan, turistlere, engellilerden yaşlılara, pek çok mağdur vardır. Tüm gruplarda dikkati çeken ise kadına yönelik şiddet 40 lı yaşlardan itibaren azalıyor olsa da hiç bitmemesidir. 80 yaşında olmak bile ölümden, dayaktan, taciz ve tecavüzden kurtarmamaktadır. 4

5 KADINA YÖNELĠK ġġddet FAĠLLERĠNĠN MAĞDUR KADINA YAKINLIK DURUMLARI Failin Yakınlığı Eş Eski Eşi Akraba/Tanıdık Yabancı Kadın Bilinmiyor Toplam Olay Öldürme Girişimi Darp/Dayak Taciz Tecavüz FUHUġA ZORLAMA 12 olayda 15 kadın 35 kişi tarafından fuhuşa zorlanmıştır. Faillerin 3 ü eş, 1 i akraba, 27 si yabancı, 4 ü kadındır. Mağdurların 4 ü yabancı uyrukludur. Öğrenilebildiği kadarıyla 1 mağdur 30 lu yaşlardadır, 4 ü 20 li yaşlarda, 2 si 16olmak üzere 4 ü de de10 lu yaşlardadır. LGBTTĠ BĠREYLERE YÖNELĠK NEFRET CĠNAYETLERĠ 16 LGBTTİ birey nefret saldırısına maruz kalmıştır. 10 LGBTTİ birey ölümcül saldırıya uğramış, 6 sı öldürülmüş, 4 ü yaralanmıştır.4 LGBTTİ birey dayağa maruz kalmış, 1 tanesi ayrıca kaçırılmış ve tecavüze uğramıştır. 1 gay, 15 trans birey bu şiddete uğramıştır. Trans bireyler görünümleri nedeniyle kolaylıkla damgalanabilmekte ve tanınabilmektedirler. Bu durum onları şiddete karşı kırılgan hale getirmektedir. Kadına yönelik şiddet olaylarının bazısı aşağıda sayılan suç ve hak ve özgürlüklerin ihlalleriyle birlikte gerçekleşmiştir. Aşağıda bu olayları, etkilenen kadın sayısını ve fail erkek sayısını veriyoruz. İşkence:4 olayda 4 kadın, 4 fail erkek Ölüm Tehdidi;6 olayda 6 kadın 6 erkek tarafından ölümle tehdit edilmiş. Tehdit: 5 olayda 5 kadın 5 erkek tarafından tehdit edilmiş. Bomba Patlatarak Korkutma: 1 olayda 1 kadın, fail 3 erkek Kaldığı Eve Saldırı:1 olayda 1 kadın, fail 1 erkek Gasp: 21 olayda 21 kadın 14 erkek tarafından gasp edilmiş. Kaçırma: 13 olayda 13 kadın erkekler tarafından kaçırılmış. Bu suçu işleyen 20 erkek fail var. Rehin Alma: 6 olayda 7 kadın, 6 erkek tarafından rehin alınmış 5

6 Issız Yere Bırakma: 2 kadın 2 erkek tarafından ıssız yere götürüp orada bırakılmış. İşe Gitmesini Engelleme: 1 olay da 1 kadın fail bir erkek Evden Çıkmasını Engelleme:3 olay da 3 kadın, fail 3 erkek Zorla Haneye Girme: 1 olay da 1 kadın fail bir erkek Evden Atma:3 olayda 3 kadın, fail 3 erkek Şantaj:5 olayda 5 kadına 5 erkek tarafından şantaj yapılmış. Kadınlar Tuvaletinde Kamerayla Röntgencilik: 3 şehirde kadınlar tuvaletinde kamera bulunmuş Çıplak Fotoğraf Çekme:4 olayda 4 kadın fail 9 erkek Evlilik Vaadiyle İstismar:1 olayda 1kadın, fail 1 erkek Toplu Sekse Zorlama: 1 olayda kadın fail 2 erkek Çalışmaya Zorlama:1 olayda 2 kadın fail 1 erkek Zorla Borçlandırma: 1 olayda 2 kadın fail 1 erkek Gıyabında Boşama: 1 olayda 1 kadın, fail 1 erkek AYRILMAYI BAġARANLARIN SORUNLARI Kadınların eşlerinden ayrılmaları ile birlikte sorunlar devam etmekte ve derneğimize bu sorunlarla baş etmek açısından da yardım talepli başvurular olmaktadır. Şiddet nedeniyle ayrı yaşayan kadınların yaşadığı sorunlar nedeniyle derneğimize yapılan başvurular. Nafaka alamama:2 olaya 2 kadın, fail 2 erkek Yoksulluk/geçinememe:3 olayda 3 kadın, fail 3 erkek Tehdit: 5 olayda 5 kadın fail 5 erkek Çocukları göstermeme: 1 olayda 1 kadın, 1 fail erkek Sığınakta tehdit: 1 olayda 1 kadın, fail 1 erkek Sonuç olarak Kadına yönelik şiddet tüm Türkiye de çok yaygın. Cinayetler her yerde işleniyor. Tüm meslek gruplarından erkekler şiddet uyguluyor. Şiddete maruz kalan ya da şiddet tehdidini hisseden kadınların başvurabileceği yer ve kurumlar ise oldukça sınırlıdır. Adli korumanın etkisi hem süre açısından hem de mekânsal açıdan sınırlı, sosyal hizmetlere ve belediyelere bağlı konukevleri ise yetersizdir. Yerel yönetimlerin kadına yönelik şiddeti engellemek için yapabileceği çok iş var. Yeter ki bununla ilgilenilsin. Bu ay içinde her ildeki şiddet olaylarını çıkaracağız ve il ve ilçelerdeki belediye başkan adaylarına bu ihlalleri göndererek kadına yönelik şiddeti önlemek için ne yapacaklarını soracağız. ĠNSAN HAKLARI DERNEĞĠ 6