TÜRK YE NSAN HAKLARI HLALLER B LÂNÇOSU YAŞAM HAKKI ĐHLALLERĐ

Transkript

1 007 TÜRK YE NSAN HAKLARI HLALLER B LÂNÇOSU YAŞAM HAKKI ĐHLALLERĐ ÖLÜ YARALI YARGISIZ ĐNFAZ (Keyfi Öldürme, Silah Kullanma Yetkisinin Đhlali ve Dur Đhtarına Uymadığı Gerekçesiyle Öldürülen ve Yaralananlar) Polis ve Jandarma Tarafından Öldürülen ve Yaralananlar 9 ölü yaralı Köy Korucuları Tarafından Öldürülen ve Yaralananlar 5 ölü 4 yaralı Toplam 4 ölü 7 yaralı CEZAEVLERĐNDE ÖLEN ve YARALANANLAR 6 ölü intihar GÖZALTINDA ÖLÜMLER 5 ölü - FAĐLĐ MEÇHUL SALDIRILAR RESMĐ HATA VE ĐHMAL Erkek 7 ölü 5 yaralı Kadın ölü 6 yaralı Çocuk ölü yaralı Toplam 4 ölü 58 yaralı Resmi Hata ve Đhmal Sonucu Ölen ve Yaralananlar 48 ölü 799 yaralı Polis ve Asker Đntiharları / Đntihar Teşebbüsleri 6 ölü 5 intihar Toplam 84 ölü 804 yaralı SALDIRIYA UĞRAYANLAR Siyasi Parti, Sendika ve Dernek Yöneticisi / Üyesi - 6 yaralı Gazeteci 4 (Hrant Dink ve Zirve Yayınevi çalışanları Necati 0 yaralı Aydın, Uğur Yüksel ve Tilmann Geske) Öğretmen / Öğretim Üyesi ölü yaralı Öğrenci ölü 68 yaralı Yerel Yönetici ölü 6 yaralı Đşçi - 6 yaralı Din Görevlisi - 4 yaralı Diğer ölü 55 yaralı Toplam ölü 6 yaralı

2 SĐLAHLI ÇATIŞMALAR Güvenlik Görevlisi 58 ölü 90 yaralı Silahlı Militan 66 ölü yaralı Toplam 44 ölü 0 yaralı Not: Mayın patlaması sonucu ölen 9 asker ile 04 yaralı asker de bu rakama dâhildir. YASADIŞI ÖRGÜT CĐNAYETLERĐ ve YARALANMALAR MAYIN VE SAHĐPSĐZ BOMBA PATLAMASI SONUCU ÖLÜM ve YARALANMALAR KUŞKULU ÖLÜMLER NAMUS CĐNAYETLERĐ Erkek 5 ölü 5 yaralı Kadın ölü - Çocuk 8 ölü 4 yaralı Toplam 4 ölü 69 yaralı Erkek ölü - Kadın ölü - Çocuk ölü - Toplam KADINLARIN YAŞAM HAKLARINA YÖNELĐK ĐHLALLER Kadın Đntiharları Ev Đçi Şiddete Uğrayan Kadınlar Toplumsal Alanda Kadına Yönelik Şiddet, Tecavüz ve Taciz Fuhuşa Zorlanan Kadınlar ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKLARINA YÖNELĐK ĐHLALLER Çocuk Đntiharları Ev Đçi Şiddete Uğrayan Çocuklar Toplumsal Alanda Çocuğa Yönelik Şiddet, Tecavüz ve Taciz Fuhuşa Zorlanan Çocuklar 7 ölü Kadın 6 ölü yaralı Erkek 0 ölü - Çocuk 6 ölü yaralı Toplam 5 ölü 5 yaralı 65 intihar 66 ölü 5 ölü 4 kişi 47 intihar 4 ölü 7 ölü 5 çocuk 9 intihar 6 yaralı / 5 tecavüz 55 yaralı / 48 taciz ve tecavüz 9 intihar 9 yaralı / 7 taciz ve tecavüz 47 yaralı / 9 taciz ve tecavüz

3 ĐŞKENCE YASAĞI ĐŞKENCE, KÖTÜ MUAMELE, ONUR KIRICI ve KÜÇÜK DÜŞÜRÜCÜ DAVRANIŞ ve CEZALANDIRMA Gözaltında Đşkence ve Kötü Muamele 4 kişi Köy korucuları tarafından yapılan işkence ve kötü muamele kişi Gözaltı Yerleri Dışında Đşkence ve Kötü Muamele 84 kişi Cezaevlerinde Đşkence 90 kişi Tehdit Edilenler 4 kişi Toplumsal Gösterilerde Güvenlik Güçlerinin Müdahalesi Sonucu Dövülen ve Yaralananlar 84 kişi Özel Güvenlik Görevlileri Tarafından Đşkence ve Kötü Muameleye Maruz Kalanlar 0 kişi Okulda Şiddet öğrenci TOPLAM 687 kişi KĐŞĐ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLĐĞĐNE YÖNELĐK ĐHLALLER Gözaltına Alınanlar Tutuklananlar Gözaltına Alınan Sığınmacı ve Göçmenler Yaşamını Yitiren Sığınmacı ve Göçmenler 797 kişi 440 kişi 70 kişi 75 ölü ĐFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER Yasaklanan Etkinlikler Toplatılan ve Yasaklanan Yayınlar Baskına Uğrayan Gazete ve Yayın Organları Engellenen Đnternet Siteleri 9 (4 miting, 5 konferans ve söyleşi, tiyatro oyunu, gezi, şenlik, imza standı, konser, belgesel, festival, sergi ve mevlid) 48 ( gazete ve dergi, afiş, bildiri ve davetiye yasaklandı veya toplatıldı, Anadolunun Sesi radyosunun yayını RTÜK tarafından süresiz olarak durduruldu) 8 (0 dergi bürosu, 6 gazete bürosu ve ajans) internet sitesi 007 YILINDA DÜŞÜNCELERĐNĐ ĐFADE EDENLERE KARŞI AÇILAN SORUŞTURMALAR 007 yılında açılan soruşturma sayısı 8, kişi sayısı 558.

4 007 YILINDA AÇILAN DAVALAR 007 yılında kişi hakkında 90 dava açıldı. DAVA MADDELERĐ DAVA SAYISI TCK 0 4 TCK 5 4 TCK 5 0 TCK 0 TCK 6 8 TCK 7 TCK 8 TCK 0 4 TCK TCK 57 TCK 65 TCK 67 TCK 77 TCK 78 TCK 88 TCK 85 TCK 4 6 TCK 8 Basın Yasası Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki 7 Hakkında Yasa Siyasi Partiler Yasası 9 9 Say.Toplantı ve Gösteri Yür. 5 Kan. Yasası 5. Madde Yasası 6. Madde Yasası 7. Madde 46 Yasası 8. Madde Atatürk Aley. Đşl. Suçlar Hak. Yasa Diğer Maddeler 8 NOT: Yukarıda belirtilen dosyaların bazılarında birden fazla sevk maddesi olduğu için, sevk maddesi sayısı dosya sayısından fazladır. 007 YILINDAN ÖNCE AÇILAN DAVALAR 007 yılı öncesinde açılan ve 007 yılında devam eden dava sayısı 6, yargılanan kişi sayısı 4. DAVA MADDELERĐ DAVA SAYISI TCK 0 46 TCK 5 9 TCK 5 6 TCK 6 4 TCK 7 TCK 8 7 TCK 0 TCK TCK 6 TCK 8 TCK 85 TCK 88 6 TCK 4 0 TCK 8 4 Basın Yasası 5 Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Yasa Siyasi Partiler Yasası 7 9 Say.Toplantı ve Gösteri Yür. Kan. Yasası 5. Madde 5 Yasası 6. Madde 4 Yasası 7. Madde 7 Yasası 8. Madde Eski TCK 59 Eski TCK Eski TCK 44 Eski TCK Eski TCK 56 Dernekler Yasası Atatürk Aley. Đşl. Suçlar Hak. Yasa Askeri Ceza Kanunu Diğer Maddeler NOT: Yukarıda belirtilen dosyaların bazılarında birden fazla sevk maddesi olduğu için, sevk maddesi sayısı dava sayısından fazladır. 007 YILINDA SONUÇLANAN DAVALAR 007 yılında 640 kişinin yargılandığı 9 dava sonuçlandı. Buna göre; toplam 7 kişi hakkında açılan 5 dava düştü, yargılanan 65 kişiden 44'ü beraat etti, 69 kişi hakkında toplam 46 yıl 4 ay 0 gün hapis ve 49.54,0 YTL para cezası verildi. DAVA MADDELERĐ DAVA SAYISI TCK 0 6 TCK 5 40 TCK 5 6 TCK 6 7 TCK 8 TCK 0 TCK 6 0 TCK 67 TCK 7 TCK 85 TCK 88 4 TCK 4 7 TCK 8 Basın Yasası 4 Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Yasa Siyasi Partiler Yasası 7 9 Say.Toplantı ve Gösteri Yür. Kan. 7 Yasası 5. Madde Yasası 6. Madde Yasası 7. Madde 7 Yasası 8. Madde Eski TCK 59 Eski TCK 4 Eski TCK 44 Eski TCK 480 Dernekler Yasası Atatürk Aley. Đşl. Suçlar Hak. Yasa Diğer Maddeler NOT: Yukarıda belirtilen dosyaların bazılarında birden fazla sevk maddesi olduğu için, sevk maddesi sayısı dava sayısından fazladır. 4

5 ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER Baskına veya Saldırıya Uğrayan Siyasi Parti, Sendika ve Dernekler Kapatılan / Kapatılmak Đstenen Siyasi Partiler ve Dernekler 05 (007 yılında 6 polis baskını ve 69 saldırı gerçekleşti. Baskın veya saldırıya uğrayan kurumların 75 i parti binası veya temsilciliği, si dernek, ü sendika bürosu, si vakıf bürosu ve ü de kültür merkezi) (Emekli-Sen hakkında 00 yılında açılan kapatma davası yeniden görüldü ve Emekli-Sen kapatıldı. Barış Gönülleri Derneği nin feshine karar verildi. ĐHD Mersin Şubesi, Demokratik Toplum Partisi, Đlmi ve Kültürel Araştırmalar Vakfı (ĐLKAV) ve LambdaĐstanbul Derneği hakkında kapatılma davası açıldı. Ergani Pelda Kadın Derneği hakkında verilen kapatma kararı Yargıtay tarafından bozuldu. Halkın Emek Partisi (HEP), Özgürlük ve Demokrasi Partisi (ÖZDEP) ve Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin (TBKP) kapatılmalarına ilişkin davalar AĐHM kararları uyarınca yeniden görülecek. Hak ve Özgürlükler Partisi (HAK-PAR), Milli Demokrat Halkın Partisi ve Özgür Toplum Partisi'ne Anayasa Mahkemesi tarafından ihtar verildi) TOPLANTI ve GÖSTERĐ ÖZGÜRLÜĞÜNE YÖNELĐK ĐHLALLER Güvenlik Güçleri Tarafından Müdahale Edilen Toplantı ve Gösteriler 007 Yılı Döneminde Açılan Soruşturmalar 007 Yılı Döneminde Açılan Davalar 007 Yılında veya Öncesinde Açılan ve 008 Yılana Ertelenen Davalar 007 Yılı Döneminde Sonuçlanan Davalar 4 ( yürüyüş, gösteri, 4 miting, etkinlik, basın açıklaması ve düğün) 007 yılında 68 kişi hakkında 9 soruşturma açıldı. 007 yılında 5 kişi hakkında 7 dava açıldı. 007 yılı veya öncesinde açılan ve toplam 59 kişinin yargılandığı 6 dava 008 yılına ertelendi. Sonuçlanan 5 davada kişiye toplam 70 yıl ay hapis ve 9879 YTL para cezası verildi. Yargılanan kişi beraat etti. 49 kişi hakkında açılan dava düştü. EKONOMĐK ve SOSYAL HAKLARA YÖNELĐK ĐHLALLER Đşten Çıkarılanlar 686 kişi Đş Kazaları Đş Kazalarında Ölenler Đş Kazalarında Yaralananlar 9 ölü 7 yaralı 5

6 EĞĐTĐM HAKKINA YÖNELĐK ĐHLALLER Üniversitelerin Disiplin Kurulları Tarafından Soruşturma Açılanlar Üniversitelerin Disiplin Kurulları Tarafından Ceza Alanlar 0 öğrenci 69 öğrenci (9 öğrenci okuldan atıldı, 4 öğrenci çeşitli sürelerle okuldan uzaklaştırıldı, 6 öğrenciye kınama ve uyarı cezası verildi.) Bu bilançoda yer alan bilgiler, ĐHD şubelerine yapılan bireysel başvurular, ĐHD şubelerinin oluşturduğu Đnsan Hakları Đnceleme ve Araştırma Komisyonlarının raporları, yerel ve ulusal basın ve yayın organlarında yer alan haberler, diğer sivil toplum örgütlerinin raporları ve resmi kurumların verilerinden derlenerek, ĐHD Genel Merkezi Dokümantasyon Birimi tarafından hazırlanmıştır. 6