KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ YABANCI SERMAYE MEVZUATI

Transkript

1

2 ISTANBUL TICARET DASı YAYıN N: Türk Girişimcileri İçin Yurtdışı Yatırımlar Rehberi Dizisi - 16 SRULARLA KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ YABANCI SERMAYE MEVZUATI Derleyen Birgül SUBAŞI uzman, Etüt ve Araştırma Şubesi İstanbul, 1999

3 Bu eserin tüm hakları İstanbul Ticaret dası'na (İT) aittir. İT'nın ve yazarının ismi kaydedilmek koşuluyla yayından alıntı yapmak mümkündür. Ancak, İT'nın yazılı izni olmadan yayının tamamı veya bir bölümü, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, ticari amaçlarla kullanılamaz. Haziran 1999, İstanbul ISBN İT Yayınları için ayrıntılı bilgi İT Ticari Dokümantasyon Şubesi'nden edinilebilir. Tel : (0212) /303 Faks : (0212) e-posta: dokümantasyon@tr-ito.com Baskı MEGA AJANS REKLAMCILIK MATBAACILIK FUAR HİZM. LTD. ŞTİ. Ankara Cad. Cağaloğlu Yokuşu Evren Han No: 31 Gağaloğlu/İSTANBUL Tel.: (0212)

4

5

6 NSZ Özellikle 1980'li yılların ortalarından bu yana iletişim ve ulaşım teknolojisinde elde edilen başdöndürücü gelişme ve biraz da buna bağlı olarak 1990'lann hemen başında eski Doğu Blokunun dağılması ile belirginleşen süreç, diğer pek çok alanda olduğu gibi dünya ekonomisinde de tek bir noktayı işaret etmektedir: Dünyanın küçülmesi, diğer bir ifadeyle küreselleşme... Küreselleşme olgusu, sadece iç pazara yönelik olarak ticaret ve ekonomik faaliyetlerin etkin bir şekilde sürdürülemeyeceğini ortaya koyarken, girişimci başarısı üretilen ürünlere tüm dünya üzerinde rekabetçi ortamda pazar bulabilme becerisi ile ölçülmeye başlanmıştır. İçinde bulunduğumuz yıllarda öncelikle 1960'larda Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya giden işçilerimizin bilhassa ikinci kuşakta bulundukları ülkelerde kendi işlerini kurmaları, 1980'li yıllarda ise dışa açılmaya başlayan ve Doğu Bloku'nun dağılması ile bu ülkelerin herşeye ihtiyaç duyan yapısını değerlendiren işadamlanmız sayesinde, büyük bir çoğunlukla KBÎ'ler şeklinde gelişen yurtdışındaki Türk yatırımları, son zamanlarda büyük ölçekli şirketlerimizin de atılımları ile önemli boyutlara ulaşmaktadır.

7 Türkiye ekonomisinin kalkınmasını kendisine görev edinmiş olan damız iş adamlarına yardımcı olmak için uzun yıllardır sürdürdüğü "İhracat Pazar Araştırmaları, Ülke Etütleri, Yurtdışındaki Türk Girişimcileri" araştırmalarına ilave olarak 1998 yılında başlattığı yeni bir çalışma ile girişimcilerimiz için potansiyel arzeden ülkeleri, özellikle yatınm mevzuatlan yönüyle, büyüteç altına almayı hedeflemektedir. "Türk Girişimcileri İçin Yurtdışı Yatırımlar Rehberi Dizisi" adı altında birçok ülkeyi ele alacak yayınımız yurtdışında yatırım yapmayı planlayan işadamlarımızın ilgili ülkenin ekonomik yapısından, şirket kuruluşu mevzuatına, teşvik ve vergi sistemlerinden, yararlı adreslere vai'incaya kadar çok çeşitli sorularına kısa ve özlü cevaplar getiren pratik bir rehber olmaya çalışacaktır. AB ülkelerinden, BDT ülkelerine, Balkan ülkelerinden Türk Cumhuriyetlerine kadar geniş bir coğrafyayı kapsayacak olan araştırma dizimizin onaltıncı kitapçığı olan elinizdeki yayınımızın hazırlanması için damıza bildirmiş olduğu bilgilerle büyük katkı sağlayan TC. Lefkoşe Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Hasan Canyoldaşı ile K.K.TC. Ticaret dası Genel Sekreteri Janel Burcan'a içten teşekkür eder, çalışmamızın ilgililere yararlı olmasını temenni ederim. Prof. Dr. İsmail Özaslan Genel Sekreter

8 İÇİNDEKİLER Sayfa No I. BÖLÜM: KKTC HAKKINDA GENEL BİLGİLER 9 II. BÖLÜM: SRULARLA YABANCI GİRİŞİMCİLERİ İLGİLENDİREN MEVZUAT GENEL YAKLAŞIM İzin Faaliyet Kısıtlamaları Ekonomik Faaliyetlerle İlgili Mevzuatın Uygulanışında Eşitlik YABANCİ SERMAYELİ ŞİRKET KURULUŞLARINDA ARANILAN ŞARTLAR VE FRMALİTELER Sermaye Payı Kısıtlaması Asgari Sermaye Şartı Şirket Şekli Şirket Kuruluş İşlemleri Bakımından Farklar Yabancı Sermayeli Şirket Kuruluşu Başvuru Mercileri Başvuruda İstenilen Belgeler İzin ve Kuruluş Masrafları 16

9 Sayfa No 3. YABANCI YATIRIMCILARA TANINAN HAKLAR Gayrimenkul İktisabı Kar Transferi Yatırılmış Yabancı Sermayenin Çıkarılması Yabancı Yatırımların Korunması YATIRIM TEŞVİKLERİ Hangi Yatırım Teşvikleri Uygulanmaktadır Vergi İndirimleri ve Muafiyetleri İthalatta Gümrük Muafiyeti veya İndirimi Arsa veya İşyeri Temininde Destek Düşük FaizlJ Kredi Sağlanması ve Diğer Finansman Kolaylıkları Bölgesel Teşvikler, Enerji İndirimi ve Diğer Teşvikler VERGİ YÜKÜ Yabancı Yatırımcının Tabi lduğu Vergi Yükü Diğer Ödemeler BANKACILIK ff Shore Bankacılığa Tanınan Teşvikler Nelerdir? 21 EK 22 III. BÖLÜM: YARARLI ADRESLER 31 KAYNAKÇA 37

10 I. BÖLÜM: KKTC HAKKINDA GENEL BİLGİLER Adı Nüfus Yüzölçümü Nüfus Artış Hızı % Zaman Ayarı Etnik Dağılım Resmi Dil Din Yönetim Sistemi Parlamento : KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ (K.K.TC) (1996) km2 1.1 GMT'den 2 saat ileri, Türkiye ile aynı saat dilimindedir. Nüfusun tamamına yakınını Türkler oluşturmaktadır. Türkçe % 99 Müslüman, % 0,5 diğer Parlamenter Demokrasi; (Mecliste 50 Milletvekili bulunmaktadır. Hükümette ise Başbakan ve Başbakan yardımcılığı ile birlikte 10 bakanlık bulunmaktadır.) : 4 yılda bir seçilen 50 üyeli

11 önemli Yerleşim Yerleri Lefkoşe (Başkent) Gazi Magosa Güzelyurt Lefke Para Birimi Döviz Kuru Kayıtlı İşsizler : TL : 1 ABD $ = ,8 TL (1998 ortalaması) : 798 (1998 tahmini rakam) Toplam İşgücü : (1997); (1998 tahmini) TEMEL EKNMİK GÖSTERGELER İ GSMH (milyon) Be.el..G,S,MH.,..,.,.,., (Artış ranı %) Nüfus^^^, «mm S0 185^1 1S7201 NılÜsAilşHızıf/o) 1, FertBaşr Milli Gelir ($) Tüketici Fiyatları Endeksi ^ Artış ranı (%) ^ İpzIik ranı (%) 1:18 0:92 0: :20 - Kaynak : İGEME "K.K.TC. Ülke Raporu" Mayıs s. 31

12 Dış Ticaret Göstergeleri (milyon $) ^ 1998^ İthalat İhracat B53^^^^^^^^^^^^^^^ Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi Cari İşlemler Dengesi Se^lmiş ranlar İhracatın İthalatı Karşılama ranı , J İthalatın GSMH'ye ranı , ihracatın GSMKye ranı 1t Kaynak : İGEME "K.K.TC. Ülke Raporu" Mayıs s. 31 ^ 1997 Gerçekleşme Tahmini 2 İşsizlik oranı yıllık ortalama kayıtlı işsiz sayısı baz alınarak hesaplanmıştır Geçiş Yılı Program Hedefleri yılında beklenen enflasyon hızı ^ Tüketici fiyatları Endeksi artış oranı 12 aylık gerçekleşen değerdir. (10 Aralık Aralık 1997)

13 Belli Başlı İhraç Malları: Özellikle narenciye ve hazır giyim önemli ihraç ürünleridir. Bunun yanında patates, canlı hayvan, kesme çiçek, sebze ürünleri, işlenmiş tarım ürünleri, alkollü ve alkolsüz içecekler, ham ve işlenmiş deri sayılabilir. Belli Başlı İthal Malları : Yatırım malları, tüetim malları, hammadde olarak sınıflandıracağımız gibi ürün olarak da önemlileri şöyle sıralayabiliriz; sanayi malları, çimento, gübre, ilaç, kozmetik ürünleri, işlenmiş tanm ürünleri, muhtelif makine ve cihazlar, kimyevi maddeler. Türkiye İle Dış Ticareti (000 $) 1994 % 1995 % 1996 % 1997 % Türkiye'ye İhracatı ithalatı Kaynak : K.K.TC. D.RÖ.

14 II. BÖLÜM: SRULARLA YABANCI GİRİŞİMCİLERİ İLGİLENDİREN MEVZUAT 1. GENEL YAKLAŞİM 1.1. İZİN Yabancı sermayenin üii<ede bir şirlcet kurması ya da Icurulu bir şirlcete ortal< olması için nasıl bir izin alınması gerekmektedir? K.K.T.C.'de yatırım yapmak isteyen müteşebbisler ile ortaklarının, yapacakları yatırımın mahiyeti ve sermayesini içeren müracatları, bir dilekçe ile ilgili Ekonomi Bakanlığına yapılır. Faaliyet konusu Banka ve ff. Shore Banka, Maliye Bakanlığından, ff-shore şirket ve borsada işlem yapacak aracı kuruluşlarda ise tescil öncesi Ekonomi Bakanlığından izin almaları gerekmektedir. Kurulu bir şirkete ortak olmak için de izin alınması gerekmektedir FAALİYET KISITLAMALARI Yabancı sermayeli şirketlerin faaliyet konularıyla ilgili kısıtlamalar var mıdır? Yabancı sermayeli şirketlerin faaliyet alanlarında herhangi bir kısıtlama yoktur. Yerli sermaye ile kurulmuş şirketlerin faaliyet gösterebileceği her konuda faaliyet gösterebilirler.

15 1.3- EKNMİK FAALİYETLERLE İLGİLİ MEVZUATIN UYGULANIŞINDA EŞİTLİK Vergi, dış ticaret, kambiyo ve teşvikler gibi konulardaki mevzuat uygulamalarında yerli ve yabancı sermayeli şirketler arasında hangi ayırımlar yapılmakta dır? Dış ticaret, kambiyo konularında herhangi bir ayınm yapılmıyor. 2, YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KURULUŞLARINDA ARANILAN ŞARTLAR VE FRMALİTELER 2.1. SERMAYE PAYI KISITLAMASI Yabancı sermayeli şirketle yabancı yatırımcının sermaye payı konusunda kısıtlama var mıdır? Vardır. Yabancı yatırımcılar Şirket Sermayesinin % 49'una sahip olabilir. Bakanlar Kurulu özel izni ile turizm, ihracata yönelik sanayi ve döviz kazandırıcı alanlarda bu oran % 100'e kadar çıkabilir ASGARİ SERMAYE ŞARTI Yabancı yatırımcıların getirmesi gereken asgari sermaye konusunda bir düzenleme var mıdır? Yabancı sermayeli şirket kuruluşunda şirket sermayesinin asgari TL (iki milyar TL) olması koşulu aranır.

16 2.3. ŞİRKET ŞEKLİ Yabancı sermayeli şirketlerin sahip olabileceği hukuki şekiller konusunda kısıtlama var mıdır? Yabancı sermayeli şirket kuruluşunda Fasıl 113 Şirketler Yasası altında limited şirket şeklinde olabilir. Ancak Fasıl 113 Şirketler Yasası altında kurulan ve sorumluluklan sermayeleri ile sınırlı olan şirketler; a) Limited Şirketler (Halka Açılımlı) en az yedi üye ile kurulabilmektedir. b) Özel Limited Şirketler en az iki en çok elli üye ile kurulabilir ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİ BAKIMINDAN FARKLAR Şirket kuruluş işlemleri bakımından yerli ve yabancı sermayeli şirketler arasında farklar var mıdır? Yerli ve yabancı şirketlerin kuruluş işlemleri aynıdır. Yalnızca Yabancı hissedarlann sermaye payları ödenmiş olmalıdır. Yabancı uyruklu direktörlerden ikamet ettiği yerden alınmış iyi hal belgesi ve K.K.T.C Vergi Dairesinden Vergi Güvenirlik Belgesi de alması gerekir YABANCI SERMAYELİ ŞİRKET KURULUŞU Yabancı sermayeli şirketlerin kuruluşu nasıl yapılmaktadır? Başvuru Mercileri Ekonomi Bakanlığına bağlı Resmi kabz memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi başvuru merciidir.

17 Başvuruda İstenilen Belgeler 1- İsim Yoklaması : Kurulacak olan şirket için alınması düşünülen isim hususunda, üzerinde her isim için TL'lik iptal edilmemiş K.K.T.C. damga pulu bulunan bir dilekçe, 2- Şirketin amacını öngörülen kayıtlı ve ödenmiş sermayesini, hedeflenen faaliyet alanını izah eden bir niyet mektubu, 3- Ltd. Şti.'nin ana sözleşme ve tüzüğü, 4- MS. 1, 2, 3 formları 5- Her yabancı uyruklu hissedar ile ilgili olarak; hisse paylarının karşılığını mutasavver şirket hesabına yatırdığını gösteren banka yazısı, pasaportunun aslı görülmek şartıyla pasaportunun fotokopisi veya K.K.T.C. Temsilciliğinden veya K.K.T.C.'deki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliğinden onaylı pasaport veya nüfus cüzdanı fotokopisi, pay sahibi tüzel kişi ise; K.K.T.C. Temsilciliğinden onaylı olması gerekmektedir. 6- Yönetim kurulu üyelerinin en son tarihe göre tam listesi, ikamet adresleri ve uyrukları, hissedarların en son tarihe göre tam listesi ve ikamet adresleri, hisse türleri, değerleri ve adetleri. 7- Şirketin kayıtlı bulunduğu yerin Ticaret dasından alınacak ve şirketin halen faaliyette olduğunu gösteren yeni tarihli belge. 8- Pay alma hususunda Yönetim Kurulu kararı İzin ve Kuruluş Masrafları Ekonomi Bakanlığına bağlı Mukayyitlik Dairesine tüm belgelerin sunulması durumunda kuruluş işlemi en fazla 2-3 günlük bir süre olmaktadır. Mukayyitlik tarafından istenecek Damga Pulu harcı yaklaşık TL'dir. Sermaye tescil

18 harcı ise sermaye miktarına göre değişmektedir. Bu ise yaklaşık olarak sermayenin % 0.75'dir. 3- YABANCİ YATIRIMCILARA TANINAN HAKLAR 3-1. GAYRİMENKUL İKTİSABI Yabancı yatırımcı hangi koşullarda gayrimenkul edinebilir? Yabancı yatınmcılar, Bakanlar Kurulu Karan ile gayrimenkul edinebilirler KÂR TRANSFERİ Yabancı yatınmcının kârını transfer etme, mevcut veya yeni yatırımlarda kullanma bakımından hangi kısıtlamalar vardır? K.K.TC. sınırlan içinde yatınm yapan veya işleten bir yabancı gerçek veya tüzel kişi, böyle bir yatırım veya işletmeden elde edilen net kârdan yatırımın fiilen bünyesine girmiş bulunan sermayeye isabet eden net miktarların % 100'üne kadar olan kısmını ^dışarıya döviz olarak transfer edebilir. Yabancı sermaye sahibi kazancının tümünü veya bir kısmını kuruluşun ana sermayesine ekleyebilir. Kapasite artınmı yapabilir veya başka bir sanayi kuruluşuna yatırabilir.

19 3.3. YATIRILMIŞ YABANCI SERMAYENİN ÇIKARILMASI Yabancı yatırımcı şirketin tasfiyesi veya sermaye payının satılması halinde elde edeceği tutarı ülke dışına transfer edebilir mi? Yabancı veya yabancı iştirakli bir şirketin tasfiyesi veya hisse senetlerinin satışı suretiyle hissedarların sağlayacağı hasılatın K.K.T.C. sınırlarına döviz olarak transferi serbesttir YABANCI YATIRIMLARIN KRUNMASI Yabancı sermaye yatırımı, mevzuat değişiklikleri, kamulaştırma gibi değişikliklere karşı korunmuş mudur? TC-KKTC arasında 1988 yılında imzalanan Yatırımların Garantisi yönünde bir anlaşma ile KKTC'de yapılacak yatırımlar garanti altına alınmıştır. 4. YATIRIM TEŞVİKLERİ 4.1. HANGİ YATIRIM TEŞVİKLERİ UYGULANMAKTADIR Yatınm indirimi, ihracat istisnası, eğitim ve sağlık tesislerinden sağlanan kazançlara tanınan KDV indirimi, kâr transferi, faiz iadesi, vb. (Ek'te görülmektedir.)

20 Vergi İndirimleri ve Muafiyetleri Turizm tesis sahiplerine 10 yıl süre ile Gelir ve Kurumlar Vergisi muafiyeti tanınmaktadır. Projeleri yetkili mercilerce onaylanmış ve teşvik belgesi verilmiş sanayi yatırım projelerine, vergi yasalarında öngörülen amortisman indirimlerine ek olarak sabit yatırım maliyeti üzerinden % 60 oranında yatırım indirimi yapılmaktadır. Serbest liman ve bölgedeki sınai faaliyetler Gelir ve Kurumlar Vergisinden tamamen muaftır İthalatta Gümrük Muafiyeti veya İndirimi Turizm yatırımlarında kullanılan girdiler, sanayi makineleri, teçhizat ve tesisatları ile sanayi hammaddeleri gümrük vergisinden muaf tutulmakta, üretimde kullanılan mamul maddeler ise şartlı muafiyet ve düşük oranda gümrük vergisi uygulanmaktadır (Ek) Arsa veya İşyeri Temininde Destek Turizm yatınmlannda 99 yıl, sanayi yatırımlannda 60 yıla kadar kamu arazilerinin irtifak ve kiralama imkanı bulunmaktadır (Ek) Düşük Faizli Kredi Sağlanması veya Diğer Finansman Kolaylıkları İmkanlar ölçüsünde Kıbrıs Türk Kalkınma Bankası aracılığı ile düşük faizli yatırım ve işletme kredisi sağlanabilmektedir.

21 Bölgesel Teşvikler, Enerji İndirimi ve Diğer Teşvikler - Sanayi için verilen elektrik normal tarifenin altmdadır. - Kalkmma da öncelikli yörelerde faaliyet gösteren imalatçı kurumların sağlayacaklan kazançlan 10 yıl süre ile % 10 oranında kurumlar vergisine tabi tutulur. 5. VERGİ YÜKÜ 5.1. YABANCI YATIRIMCININ TABİ LDUĞU VERGİ YÜKÜ Yabancı yatırımcıların tabi olduğu vergiler ve vergi yükü ne kadardır? Kurumlar Vergisi ranı % 25 Gelir Vergisi ranı % 15 KDV ranı % 2-20 arasındadır DİĞER ÖDEMELER Yabancı yatırımcıların da ödemesi gereken sigorta primi, çevre gibi vergi niteliğindeki diğer ödemeler nelerdir? % 8 Sigorta pirimi % 5 İhtiyat Sandığı primi İşçiden % 19 İşveren katkısı

22 6- BANKACILIK 6,1, FF SHRE BANKACILIĞA TANINAN TEŞVİKLER NELERDİR? ff Shore Bankacılık Birimleri Uluslararası bankacılık işlemleri ile diğer mali işlemlerini K.K.TC'de yürürlükte olan vergilendirme ve finans kurallarından bağımsız ve serbest olarak yerine getirirler. - Yurtdışından sağladıkları ve transfer ettikleri paraları ve kârlarını yurtdışına transfer edebilirler. - İthal edilen ofis araç ve gereçleri gümrük vergisinden muaftır. - İstihdam edilen yabancı personelin G.V.K.'na göre ödemesi gereken vergi miktarlarında % 50 indirim yapılır.

23 EK KKTC'DE ÇEŞİTLİ YATIRIM ALANLARINA TANINAN TEŞVİKLER TEŞVİK KNULARI VE İLGİLİ KANUNLARI 1-YATIRIM İNDİRİMİ a) Yapılan Yatırımın % 5 - % 20'si kazançtan indirilir. Bu oranlar B.K. Kararıyla 3 katına kadar artırılabilir. (GV Md. 7/3, KV Md. 8/2) b) Teşvik Belgesi almış sanayi yatırımlannda yatır^m indirimi oranı % 50 olarak uygulanır. (Sanayi Yatınmları Teşvik Yasası Md. 12) 2- İHRACAT İSTİSNASI a) Mal ve hizmet ihracı yapan kurumların ihracattan sağladıkları hasılatın % 20'si Kurumlar Vergisi matrahından indirilmektedir. Ancak indirilecek tutar, ihracattan sağlanan kazancın % 80'inden fazla olamaz. Diğer bir anlatımla ihracattan sağlanan kazancın sadece % 20'si vergilendirilmektedir. (KV Md. 8/4) b) İhraç edilmek üzere ithal edilen kumaş ve ilgili malzeme için ithal sırasında alınan stopaj oranı % 6'dan % Ve indirilmiştir. (GVB.K.K. 294/ )

24 c) ihracata yönelik mallann imalatında kullanılacak girdiler için ithal sırasında ödenmesi gereken stopaj oranı % 6'dan % 3'e indirilmiştir. (GVB.K.K. 294/ ) 3- ASGARİ ÜCRET VERGİ DIŞI BIRAKILMIŞTIR (Gelir Vergisi Yasası Md. 12) 4- EĞİTİM VE SAĞLIK TESİSLERİNDEN SAĞLANAN KAZANÇLARA TANINAN KURUMLAR VERGİSİ İNDİRİMİ Yüksek Öğretim Kurumu, öğrenci yurdu ve sağlık tesislerinin işletilmesinden doğan kazançlar 5 yıl süreyle % 10 oranında Kurumlar Vergisine tabi tutulur. Süre Bakanlar Kurulu Kararıyla 1 katına kadar uzatılabilir. (Normal oran % 25) (KV Md. 8/5) 5- KALKINMADA ÖNCELİKLİ YÖRELERDEKİ İMALATÇI KURUMLARA TANINAN KURUMLAR VERGİSİ İNDİRİMİ Kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren imalatçı kurumlann bu faaliyetlerinden sağladıklan kazançlar 10 yıl süre ile % 10 oranında Kurumlar Vergisine tabi tutulur. Süre Bakanlar Kurulu Kararıyla 1 katına kadar uzatılabilir. (KV Md. 8/6-A)

25 6- DAĞITILMAYAN KAR STPAJINDA İNDİRİM Eğitim ve Sağlık Tesisleri ile kalkınmada öncelikli yörelerdeki imalatçı kurumlarda kar payları üzerinden yapılan Gelir Vergisi Stopajı oranı ödenmiş sermeya miktarına bağlı olarak azaltılabilmektedir. (KV Md. 8/6-B) 7- SANAYİ YATIRIMLARI İÇİN BİNA KİRALAMA Kamuya ait arazi ve tesisler 60 yıla kadar bir süre ile kiralanabilmektedir. (Sanayi Yatınmlan Teşvik Yasası Md. 9, 10) 8- SANAYİ YATIRIMLARINDA GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ Sanayi yatırımları için gerekli makine ve teçhizat gümrük vergisinden muaf tutulmaktadır. (Sanayi Yatınmlan Teşvik Yasası Md. 11) 9- FAİZ İADESİ Teşvik Belgesi almış yatırımlara Faiz İadesi Fonundan faiz iadesi verilebilir. (Sanayi Yatırımları Teşvik Yasası Md. 13)

26 10- KAR TRANSFERİ Teşvik Belgesi almış sanayi tesisi kuran yabancılar da aynı teşviklerden yararlanırken Ayrıca; - Kar transferi - Karların ana sermayeye eklenmesi - Tasfiye bakiyesinin transferi - Yabancı personel çalıştırma imkanı vardır. (Sanayi Yatırımları Teşvik Yasası Md ) DENİZCİLİK İLE İLGİLİ TEŞVİK KKTC'de kayıtlı gemi sahiplerinin gemi işletmesinden sağladığı kazançlar veya bu geminin bir kuruma ait olması halinde bunun işletilmesinden dolayı elde edilen kazançlardan dolayı hissedarlara ödenen temettü gelirleri, Gelir Vergisi'nden istisna edilmiştir.

27 KKTC TURİZM ENDÜSTRİSİ TEŞVİK YASASI UYARINCA SAĞLANAN TEŞVİKLER 1- Kamu arazi ve binalarının turizme tahsisi İrtifak ve kiralama imkanı (99 yıla kadar) (Md- 9-12) 2- Turistik İşletmelerin ithal ettikleri malzeme ve teçhizat için Gümrük Vergisi muafiyeti uygulanır. (Md. 13/1) 3- Turizm işletmelerinin ithal ettikleri minibüs ve otobüsler ve iş araçları için gümrük vergisi muafiyeti uygulanır. (Md. 13/2) 4- Turizm İşletmeleri taşıt araçlan için B.T ve Z plaka izinleri verilir. (Md. 15) 5- Turizm işletmelerine işletmeye açıldığı yıldan itibaren 10 yıllık Kurumlar ve Gelir Vergisi istisnası tanınmaktadır. (Md. 20/1) 6- Halka açık şirketler için Kurumlar ve Gelir Vergi istisnası 13 yıl uygulanır. 7- Turizm işletmelerinin döviz hasılatlarının % 20'sinin kazançtan indirilebilmesi imkanı vardır. (Md. 25) 8- Halka Açık şirketlerden alınan temettü gelirleri de vergiden istisna edilmiştir. (Md. 21/2) 9- Sınıf yükseltme yatırımları için hızlandırılmış amortisman imkanı vardır. (Md. 20/6) 10- İnşaat ruhsatı ile ilgili vergi resim ve harçlarda istisna uygulanmaktadır. (Md. 22)

28 11- Turizm şirketlerinde tanıtma ve pazarlama amacıyla yapılan giderlerin tümü vergi matrahından indiriliyor. (Md. 23) 12- Dışarıdan gelen kredi ve sermaye için; - Faiz ve anapara transferi (Md. 24) - Kar transferi (Md. 24) - Tasfiye bakiyesinin transferi (Md. 28/1) -Yabancı personel çalıştırma izni ve bu personelin ücretlerinin ülkelerine transferi imkanı sağlanmaktadır (Md. 28/2) 13- Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu'ndan sağlanan imkanlar - Turizm yatırımının % 20'si tutarına kadar 20 yıla kadar vadeli düşük faizli kredi verilebilir veya faiz iadesi yapılabilir. (Md. 17/1) - Carter riskine katkı sağlanabilir. Katkı oranı % 100'e kadar sağlanabilmektedir. (Md. 18) - Turizm kuruluşlarına reklam ve tanıtım amacıyla mali teşvik verilebilir. Bu teşvik harcama tutarının % 75'ine kadar ulaşabilir. (Md. 13) 14- Turizm işletmelerinin teşvik imkanının kullandıktan sonra devredilmesi halinde, devir alan ayni teşviklerden yararlanmaya devam eder. 15- Turizmde paket tur kapsamındaki hizmetlerde K.D.V. oranı % 2 olarak uygulanmaktadır.

29 FF SHRE BANKALARINA TANINAN TEŞVİKLER 1) Uluslararası bankacılık işlemleri ile diğer mali işlemlerini KKTC'de yürürlükte olan vergilendirme ve finans kurallanndan bağımsız ve serbest olarak yerine getirirler. 2) Yurt dışından sağladıklan ve transfer ettikleri paraları ve karlarını yurtdışına transfer edebilirler. 3) Yıllık denetim harcı olarak Merkez Bankasına ,- ABD Doları öderler. 4) Kurumlar Vergisi Yasası ve Gelir Vergisi Yasası kurallarına göre saptanacak matrah üzerinden % 2 oranında vergiye tabi tutulurlar. 5) İstihdam edilen yabancı personelin Gelir Vergisi Yasası'na göre ödemesi gereken vergi miktarlan da % 50 indirim yapılır. 6) İthal edilen ofis araç ve gereçleri Gümrük Vergisinden muaftır.

30 FF SHRE ŞİRKETLERE TANINAN TEŞVİKLER 1- Faaliyetlerini Gelir Vergisi Yasası, Para ve Kambiyo İşleri Yasası, Kurumlar Vergisi Yasası kurallarına bağı olmadan yürütürler. 2- Yurt dışından sağladıkları kârları ve transfer ettikleri paraları yurt dışına serbestçe transfer edebilirler. 3- Gelir ve Kurumlar Vergisi olarak, - Kontrol ve Yönetimi KKTC'de olanlar toplam 2000 ABD Doları - Kontrol ve Yönetimi KKTC'de olmayanlar ise toplam 500 ABD Doları vergi öderler. 4- Yılda 1000 ABD Doları işletme harcı öderler. 5- İstihdam edilen yabancı personelin Gelir Vergisi Yasası'na göre ödemesi gereken vergi miktarlarında % 50 indirim yapılır. 6- İthal edilen ofis araç ve gereçleri Gümrük Vergisinden muaftır.

31 SERBEST BÖLGEDE FAALİYETTE BULUNANLARA TANINAN TEŞVİKLER 1- Serbest Bölgede faaliyet ve işlemler Gümrük Vergisi ödeme yükümlülüğü bakımmdan Devlet Gümrük hattı dışıdır. (Serbest Liman ve Bölge Yasası Md. 16/1) 2- Şerbet bölgede; pasaport, seyahat, kambiyo ve dış ticaret mevzuatı uygulanmaz. (S.B.L.Y Md. 16/2) 3- Serbest bölgede faaliyet gösteren işletmelerin bölgedeki faaliyetlerinden doğan kazançları Gelir ve Kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. (S.B.L.Y. Md-17)

32 III. BLUM: YARARLI ADRESLER Tel kod CUMHURBAŞKANLIĞI Tel Faks Müsteşar Kamu Hizmeti Komisyonu mbudsman KKTC CUMHURİYET MECLİSİ Santral Meclis Başkanı Meslis Başkan Yrd Genel Sekreter Faks : Özel Kalem Müdürü : Faks : Yasalar Kararlar Mdr. : BAŞBAKANLIK Santral : Başbakan : Müsteşar : Müsteşar : Faks :

33 o TC Lefkoşa Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği ve Hazine Müşavirliği Tel : Faks : TC İhracatçı Birlikleri - KKTC Temsilciliği Tel : Faks : BAKANLIKLAR Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı Tel : Faks : Ekonomi Bakanlığı Tel : Faks : Maliye Bakanlığı Tel : Faks : Dışişleri ve Savunma Bakanlığı Tel : Faks :

34 o içişleri ve Köy İşieri Bakanlığı Tel : Faks : Tarım ve rman Bakanlığı Tel : Faks : Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Bakanlığı Tel : Faks : Çalışma Bakanlığı Tel : Faks : Sağlık ve Çevre Bakanlığı Tel : Faks : Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Tel : Faks : Dışişleri ve Savunma Bakanlığı Tanıtma Dairesi Tel : Faks :

35 KAMU KURUM VE KURULUŞLARİ Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Tel : Faks : KKTC Merkez Bankası Tel : Faks : KKTC Kalkınma Bankası Tel : Faks : Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası Tel : Faks : Gazimağusa Serbest Liman ve Bölge İdaresi Tel : Faks : Turizm Tanıtma ve Pazarlama Dairesi Tel : Faks : KITSAB (Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği) Tel : Faks :

36 o Türk Ajansı Kıbrıs Tel : Faks : Bayrak Radyo ve Televizyon Kurumu Tel : Faks : TİCARET RGANİZASYNLARI Kıbrıs-Türk Sanayi dası Tel : Faks : Kıbrıs-Türk Ticaret dası Tel : Faks : KKTC İşadamları Derneği Tel : Faks : ÜNİVERSİTELER Doğu Akdeniz Üniversitesi Tel : Faks : Girne Amerikan Üniversitesi Tel : Faks :

37 o Lefke Avrupa Üniversitesi Tel : (5 hat) Faks : Uluslararası Amerikan Üniversitesi Tel : Faks : Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Tel : Faks : Yakın Doğu Üniversitesi Tel : Faks :

38 KAYNAKÇA - KKTC Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü - İGEME "KKTC Ülke Raporu" Mayıs İ.T.. "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ülke Etüdü" Yayın No: , İstanbul - Lefkoşa Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği - KKTC Ticaret dası

39 İSTANBUL TİCARET DASI YAYINLARI (1999)* 1999/1 YEM VE GÜBRE SANAYİ SEKTÖRÜ 1999/2 TÜRKİYE'DE BALIKÇILIK VE SU ÜRÜNLERİ ÜRETİM PTANSİYELİ 1999/3 YURTİÇİ ENDÜSTRİYEL VE SEKTÖRELL FUARLAR TAKVİMİ 1999/ CALENDAR F INDUSTRIAL AND TRADE FAIRS İN TURKEY 1999/5 GÜRCİSTAN ÜLKE PRFİLİ MEVZUAT VE TÜRK GİRİŞİMCİLERİ 1999/6 YURTDİŞİ İNDİRİMLİ TELLER KATALGU (1999) 1999/7 YURTİÇİ İNDİRİMLİ TELLER KATALGU (1999) 1999/8 İNDİRİM SAĞLAYAN SAĞLİK KURULUŞLARİ REHBERİ (1999) 1999/9 SRULARLAAVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİNDE EUR 1999/10 ULUSAL KURULUŞLAR REHBERİ 1999/11 BAŞARILI SATIS İÇİN TEMEL SATICI DAVRANIŞLARI 1999/ YİLİ 1ST KÜÇÜK SANAYİ KAPASİTE KULLANIM ARAŞTIRMASI 1999/13 KUVEYT ÜLKE ETÜDÜ 1999/14 SRULARLA DIŞ TİCARETTE STANDARDİZASYN MEVZUATİ 1999/15 TARİFELİ UÇUŞLAR REHBERİ 1999/16 YATIRIM DESTEKLERİ KNUSUNDA SRU VE CEVAPLAR 1999/17 AB MERMER ÜRÜNLERİ PİYASASI ARAŞTİRMASİ 1999/ YİLİ SEKTÖRLER İTİBARİYLE ANKETE DAYALİ EKNMİK DURUM ANALİZİ 1999/19 SRULARLA YAT TURİZMİ VE TURİZM İŞLETMECİLİĞİ 1999/20 SRULARLA TURİZM TEŞVİK MEVZUATI EL KİTABİ 1999/21 TİCARET SİCİLİ TÜZÜĞÜ 1999/22 ETİYPYA ÜLKE ETÜDÜ 1999/23 NATURAL RESURCES F TURKEY (VLUME 11) WESTERN REGINS 1999/24 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ ÜLKE ETÜDÜ 1999/25 SRULARLA DANİMARKA YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/26 SRULARLA RUSYA FEDERASYNU YABANCI SERMAYE MEVZUATİ 1999/27 SRULARLA BEYAZ RUSYA YABANCİ SERMAYE MEVZUATI 1999/28 SRULARLA AZERBAYCAN YABANCİ SERMAYE MEVZUATI 1999/29 SRULARLA HIRVATİSTAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/30 SRULARLA RMANYA YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/31 SRULARLA ÖZBEKİSTAN YABANCİ SERMAYE MEVZUATI 1999/32 SRULARLA BSNA-HERSEK YABANCI SERMAYE MEVZUAT! 1999/33 SRULARLA MACARİSTAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/34 SRULARLA ALMANYA YABANCI SERMAYE MEVZUAT! 1999/35 SRULARLA FRANSA YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/36 SRULARLA BİRLEŞİK KRALLIK YABANCI SERMAYE MEVZUATİ 1999/37 SRULARLA İTALYA YABANCİ SERMAYE MEVZUATİ 1999/38 SRULARLA BELÇİKA KRALLIĞI YABANCI SERMAYE MEVZUATI 1999/39 SRULARLA İSRAİL YABANCİ SERMAYE MEVZUATİ 1999/40 SRULARLA KKTC YABANCI SERMAYE MEVZUAT! * Temmuz 1999 itibariyle.

40

41

42