DENiZLERiMiZiN KORUNMASINA YÖNELiK YERiNE GETiRiLMESi GEREKEN HUSUSLAR 1. Deniz kirliliği nedir? Sorumlu Kurum/ Müdürlük hakkında bilgi alabilir

Transkript

1

2

3 DENiZLERiMiZiN KORUNMASINA YÖNELiK YERiNE GETiRiLMESi GEREKEN HUSUSLAR 1. Deniz kirliliği nedir? Sorumlu Kurum/ Müdürlük hakkında bilgi alabilir miyim? a. Deniz kirliliği; denizde ve deniz çevresinde meydana gelen ve denizdeki canlıların sağlığını, denizin çevresel değerleri ve ekolojik dengesini bozabilecek her türlü olumsuz etkidir. b. Meydana gelen deniz kirliliğinin önlenebilmesine ilişkin yapılacak işlemlerin sorumluluğu Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerindedir. c. Deniz kirliliğini denetlemek ve gerektiğinde cezai işlem uygulamaktan; (1) İstanbul, Kocaeli, Antalya ve Mersin Büyükşehir Belediyesinin denizdeki sorumluluk sahaları içerisinde adı geçen Büyükşehir Belediye Başkanlıkları, (2) Yat limanları ve balıkçı barınakları hariç olmak üzere limanlar ve liman başkanlığı yetkisinde bulunan iskele ve rıhtımlarda, mendirek olan limanlarda iki mendirek ucunu birleştiren hattın sahile doğru iç kısmında kalan deniz alanında; mendirek olmayan limanlarda iskelenin veya rıhtımın her noktasından 1 (bir) deniz miline kadar olan deniz alanlarında Liman Başkanlıkları, 1

4 (3) Denizlerimizde Büyükşehir Belediye Başkanlıkları ve Liman Başkanlıkları yetki alanları dışındaki tüm Türk deniz yetki alanlarında Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilidir. 2. Deniz kirliliği yapılması durumunda Sahil Güvenlik Komutanlığının yetki ve sorumlulukları nedir? a sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu kapsamında Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından, Liman Başkanlıkları ile Büyükşehir Belediye Başkanlıkları yetki ve sorumluluk sahaları dışında meydana gelen deniz kirliliğinin önlenmesine yönelik denetim ve kontroller yapılmaktadır. b sayılı Çevre Kanunu kapsamında Sahil Güvenlik Komutanlığı, ülkemiz egemenlik alanlarındaki denizlerinde ve yargılama yetkisine tabi olan Türk deniz yetki alanlarında gemi ve diğer deniz araçlarından kaynaklanan deniz kirliliğinin önlenmesine yönelik denetim yapma ve idari yaptırım kararı uygulama ile yetkilidir. c. Komutanlığımız tarafından, Büyükşehir Belediye Başkanlıkları ve Liman Başkanlıkları yetki ve sorumluluk sahalarında tespit edilen deniz kirliliği olaylarına ilişkin gerekli inceleme yapılmakta, kirliliğe ilişkin deliller toplanarak yasal işlem yapılmak üzere deniz kirliliğinin yaşandığı bölgeden sorumlu Büyükşehir 2

5 Belediye Başkanlığı veya Liman Başkanlığına bildirilmektedir. 3. Deniz kirliliği nasıl tespit edilir ve söz konusu kirlilik ihbarlarına yönelik uygulanacak usuller nelerdir? Deniz kirliliğinin ilgili kurum/kuruluş veya Komutanlıkça tespit edilebilmesi maksadıyla ne yapılmalıdır? a. Deniz kirliliğinin tespit edilerek kirlenmeye neden olan kişi, deniz vasıtası, kara tesisine yasal işlem yapılabilmesi için kirleten unsurun kirlenmeye neden olduğunun somut verilere istinaden tespit edilmesi gerekmektedir. b. Bu maksatla; (1) Kirlenmeye sebep olan unsurun kirletme anının, kirletenin, kirlenen ortamın ne ile denizin kirletildiğinin tarih, saat belli olacak şekilde fotoğraf ve video görüntülerinin çekilmesi, (2) Deniz kirliliğinin yaşandığı bölgeye intikal edilerek kirleten unsur, denizin kirlenen kısmı ve denizin temiz kısmından alınacak numunelerin bu konuda yetkilendirilmiş laboratuvarlarda test edilmesi, gerekmektedir. c. Bir vatandaş olarak mavi vatan denizlerimizin kirletildiğini tespit etmeniz durumunda; 3

6 (1) Derhal ALO-158 Sahil Güvenlik Komutanlığı ihbar hattını arayarak kirlenmeye sebep olan tekne, gemi, kişi, kurum, işletme ve benzerinin adını, deniz kirliliğinin yaşandığı bölgeyi, ne tür deniz kirliliği olduğunu bildiriniz. (2) Deniz kirliliğine sebep olan unsurun kirliliğin yaşandığı bölgeden ayrılması muhtemel olduğundan mümkün ise kirlenme anının tarih, saat belli olacak şekilde ve net olarak görüntülenerek kirliliğin yaşandığı bölgeye gelecek Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline teslim ediniz. ç. Deniz kirliliğinin yaşandığı bölgeye intikal eden Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli deniz kirliliğine ilişkin delilleri toplayarak kirleten unsur hakkında gerekli yasal işlemleri uygulayacaktır. 4. Deniz kirliliğinin nedenleri nedir? Deniz kirliliği nedenleri aşağıda maddeler halinde listelenmiştir. a. Kara kaynaklı kirlilik (evsel atıklar, çöpler, arıtılmadan denize verilen atık sular, illegal deşarjlar gibi). b. Gemi kaynaklı kirlilik; petrol, petrol türevleri, sintine, yağ, pis su, katı atık ve benzeri illegal deşarjlar gibi. c. Endüstriyel kirlilik; tehlikeli atıklar, kimyasal 4

7 atıklar, toksik, radyoaktif kirleticiler ve benzeri atıklar. ç. Atmosfer kaynaklı kirlilik; partikül, toz, zehirli gazlar, asit yağmurları ve benzeri kirlenmeler. d. Denizde bulunan platform, liman tesisleri ve balık çiftliklerinden kaynaklanan kirlenmelerdir. 5. Deniz kirliliği yapıldığını tespit etmeniz durumunda müracaatta bulunacağınız kurum/kuruluşlar hangileridir? ilgili kurum/kuruluşların yetki ve sorumlulukları nelerdir? a. Hangi il sınırları içerisinde iseniz o ildeki İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne, b. ALO-158 Sahil Güvenlik Komutanlığı ihbar hattı vasıtası ile Sahil Güvenlik Komutanlığına, c. İstanbul, Kocaeli, Antalya ve Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlıkları sorumluluk sahalarında ilgili Büyükşehir Belediye Başkanlığına, ç. Liman Başkanlığı sorumluluk sahası içinde deniz kirliliği yapıldığını tespit etmeniz durumunda ise ilgili Liman Başkanlığına ya da Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bağlılarına, deniz kirliliği ihbarlarınızı bildirebilirsiniz. Söz konusu kurumlar vereceğiniz bilgilere istinaden derhal kendilerine verilen 5

8 yetkiler çerçevesinde deniz kirliliği olaylarına müdahale edecektir. 6. Büyükşehir Belediye Başkanlıkları ve Liman Başkanlıklarının denizde sorumluluk sahaları (sınırları) nerelerdir? a. İstanbul, Kocaeli, Antalya ve Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlıklarının denizlerimizdeki sınırları; denizdeki sorumlu olduğu alanlar, BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN YETKİ ALANLARI İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Yetki Alanları İstanbul Boğazı da dahil olmak üzere Marmara Denizi nde; N E N E N E N E N E N E N E Karadeniz de; N E N E N E N E N E 6

9 N E N E Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Deniz Yetki Alanı Koordinatları; İzmit Körfezi nde; N E N E N E N E N E N E Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Deniz Yetki Alanı Koordinatları; N E N E (İki noktanın birleştirilmesinden sonra kara tarafında kalan deniz alanı) Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Deniz Yetki Alanı Koordinatları; N E N E N E N E b. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 06 Haziran 2011 tarihli, 2011/9 sayılı ve Yetki Devri Genelgesi gereğince Liman Başkanlıklarının sınırları; yat limanları ve balıkçı barınakları hariç olmak üzere, limanlar ve liman başkanlığı yetkisinde bulunan iskele ve rıhtımlarda, mendirek olan limanlarda iki mendirek ucunu birleştiren hattın sahile doğru 7

10 iç kısmında kalan deniz alanında; mendirek olmayan limanlarda iskelenin veya rıhtımın her noktasından 1 (bir) deniz miline kadar olan deniz alanlarıdır. 7. Balık çiftliklerinin denetimleri nasıl yapılır? a. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan 27 Temmuz 2010 tarihli, B.18.0.ÇYG / sayılı ve Yetki Devri Genelgesi konulu 2010/11 sayılı genelge gereğince Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, denizde kurulan balık çiftliklerine yönelik 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümlerine uyulup uyulmadığını denetleme yetkisi Sahil Güvenlik Komutanlığına da devredilmiştir. b. Sahil Güvenlik Komutanlığınca, söz konusu genelge, 24 Ocak 2007 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Denizlerde Balık Çiftliklerinin Kurulamayacağı Hassas Alan Niteliğindeki Kapalı Koy ve Körfez Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Tebliğ ve 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri gereğince balık çiftliklerinin gerekli denetimleri yapılır. 8. Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nedir? Amacı nedir? 26 Aralık 2004 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği dir. Amacı ise Türkiye nin deniz yetki 8

11 alanlarında bulunan gemilerin ürettiği atıklar ile yük artıklarının denize verilmesinin önlenmesi ve deniz ortamının korunması maksadıyla, yükümlüleri tarafından atık kabul tesislerinin kurulması ve işletilmesi ile atık alma gemilerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. 9. Liman Başkanlıkları, gemiler ve atık alım tesisleri/gemilerinin deniz kirliliğine ilişkin sorumlulukları nelerdir? a. Liman tesisleri, gemilere yönelik atıkların verilip verilmediğini denetleme yetkisi Liman Başkanlığında, atık alım tesislerine yönelik denetleme yetkisi ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığındadır. b. Liman Başkanlıkları; (1) Gemilerin limanlara gelmeden önce yapmaları gereken atık bildirimlerini kontrol etmekle, (2) Gemilere ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde yapılan denetimler ile liman devleti ve bayrak devleti denetimlerinde; gemilerin bir sonraki limana varana kadar oluşacak atıkları için atık tanklarında yeterli depolama hacminin olmadığının belirlenmesi halinde atıkları alınıncaya kadar kalkışına izin vermemekle, (3) Gemilere ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde yapılan denetimler ile liman devleti ve bayrak devleti denetimlerinde; yeterli atık depolama hacmine sahip olup da atık vermeyen 9

12 gemileri, gideceği bir sonraki limanın bağlı olduğu liman başkanlığına ve/veya denetleme yetkisi olan kurumlara bildirmekle yükümlüdür. c. Atık alım yükümlüleri; (1) Sahip oldukları atık kabul tesislerinde toplanan atıkları 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre bertaraf etmek veya ettirmekle, (2) Limanlarına gelen veya yanaşmak üzere açıkta bekleyen gemilerden kaynaklanan ve 26 Aralık 2004 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nde tanımlanan atıkları gemilerin talebi üzerine gemilerin gecikmesine yol açmaksızın almakla, (3) Sözleşme yaptıkları atık alma gemilerinin taşıdıkları atıkları atık kabul tesisine almakla, (4) Atık transfer formlarını doldurmak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenecek yöntem ve sürelerde il Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne göndermekle, (5) Atık kabul tesisinde ve atık yönetim planında yapılacak değişiklikler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından onay almakla, (6) Lisans belgesinde belirtilen atık türleri dışında atık alma talepleri için Çevre ve Şehircilik Bakanlığından izin almakla, (7) Sözleşme yapılan atık alma gemilerinin 10

13 lisansları kapsamında belirtilen çalışma alanları dışında bir geminin atık verme talebi olması durumunda Valilikten izin almakla, (8) Uğraksız gemilerin atık verme talepleri doğrultusunda sözleşme yaptığı lisanslı atık alma gemisini atık alım işi ile görevlendirmekle, (9) Atık yönetim planını her 3 yılda bir Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunmakla yükümlüdürler. ç. Gemilerin yükümlülükleri; (1) Türkiye nin deniz yetki alanlarında bulunan uğraksız gemiler haricindeki gemiler; normal faaliyetlerinden kaynaklanan ve 26 Aralık 2004 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında tanımı yapılan atıkları ve adı geçen yönetmelik hükümlerine göre kurularak işletilen atık kabul tesislerine veya atık alma gemilerine geciktirmeksizin vermek, (2) Ayrıca, bir limana varmak için yola çıkan gemilerin donatan, işletici, kaptan ya da acenteleri tarafından; gemilerin ürettiği atıkların atık türü ve miktarını, bu atıkları verip vermeyeceğini veya bir sonraki limanda atıklarını boşaltacağını, ilgili atık alım yükümlüsü ve liman başkanlığına, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca belirlenecek haberleşme yöntem ve sistemi ile bildirir. d. Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik 11

14 Komutanlığı gemileri veya bir devletin sahibi olduğu veya bir devlet tarafından işletilen ve ticari olmayan faaliyetlerde kullanılan gemiler ise limanlara giderken bildirim yapmak zorunda değildir. e. Gezi, yolcu ve balıkçı tekneleri; (1) Seyir öncesinde limandaki atık tesisine atığını boşaltıp makbuzunu almak, (2) Yaptığı seyir süresince denizi kirletmemek, (3) Denizde yapılan denetimlerde atık boşaltım makbuzunu Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline göstermekten sorumludur. 10. Gürültü kirliliği nedir? Denetiminden kim sorumludur? a. Gürültü kirliliği: Ulaşım araçları, kara yolu trafiği, demir yolu trafiği, hava yolu trafiği, deniz yolu trafiği, açık alanda kullanılan teçhizat, şantiye alanları, sanayi tesisleri, atölye, imalathane, iş yerleri ve benzeri ile rekreasyon ve eğlence yerlerinden çevreye yayılan gürültü dâhil olmak üzere, insan faaliyetleri neticesinde oluşan zararlı veya istenmeyen açık hava seslerinin oluşturduğu kirliliktir. b. Gürültü kirliliği denetimlerinden gerek programlı veya programsız gerekse şikâyeti değerlendirmek amacıyla yapılacak denetimler; belediye sınırları ve mücavir alan içerisinde 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden yetki 12

15 devri yapılan belediyeler; belediye sınırları ve mücavir alan dışında yetki devri yapılan il özel idareleri; yetki devri yapılmadığı takdirde ise İl Çevre ve Şehircilik Müdürlükleri, gerektiğinde diğer mevzuat kapsamında yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar ile iş birliği ve koordinasyon içinde yapılır. Mavi vatan denizlerimizde ise Sahil Güvenlik Komutanlığı denetim ve idari yaptırımdan sorumludur. 11. Gürültü kirliliği nasıl ölçülür? Gürültü kirliliği yapan gemi/tekne/liman tesisi/ kıyı işletmelerinde çevresel gürültü seviyesi değerlendirilirken gürültü kirliliği, gürültü yapıldığı söylenen, gürültüden şikayet edilen alandan gürültü ölçüm cihazı ile 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince bu konuda eğitimli personel tarafından; gündüz, akşam ve gece vakitlerine göre belirlenmiş olan üst sınırlar dikkate alınarak ölçülür. 12. Gürültü kirliliği ihbarlarında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? 04 Haziran 2010 tarihli, sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nin 21 inci maddesinde yer alan; iskele, liman ve benzeri yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi su yollarında kullanılan ulaşım araçlarından çevreye yayılan gürültünün: a. İskele, liman gibi yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi su yollarında kullanılan ulaşım 13

16 araçlarından yayılan çevresel gürültü seviyesi gündüz 65 Desibel (dba), akşam 60 Desibel (dba) ve gece 55 Desibel (dba) sınır değerlerini aşamaz. b. İskele, liman gibi yerler ile deniz, koy, göl, boğaz, nehir gibi su yollarında kullanılan araçlar ve bu araçlarda canlı müzik yayını yapılması sonucu yayılan toplam çevresel gürültü seviyesi sınır değeri en fazla gündüz zaman dilimi için 5 Desibel (dba), akşam zaman dilimi için 3 Desibeli (dba) aşabilir, gece zaman dilimi için aşamaz. hükümlerinde belirtilen ses seviyelerinden daha yüksek olduğu düşünülüyorsa, söz konusu gürültü kirliliğine ilişkin gerekli yasal işlemin yapılabilmesi maksadıyla bahse konu gürültünün Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı sorumluluk sahasında ya da ilgili Liman Başkanlığı sorumluluk sahasında ise ilgili birimlerine, Sahil Güvenlik Komutanlığı sorumluluk sahasında ise ALO-158 Sahil Güvenlik Komutanlığı ihbar hattına bildirilmesi gerekmektedir. YASA DIŞI OLAYLARIN İNCELENMESİ MAKSADIYLA ALO-158 İHBAR HATTINI ARAMANIZ OLAYLARIN ZAMANINDA KONTROL ALTINA ALINMASINI SAĞLAYACAKTIR.. 14

17 MAVİ VATAN DENİZLERİMİZ İLE İLGİLİ MEVZUAT Kanunlar sayılı Çevre Kanunu sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu sayılı Deniz Çevresinin Petrol Ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun sayılı Maden Kanunu sayılı Türk Ceza Kanunu sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu sayılı Belediye Kanunu sayılı Limanlar Kanunu 2872 Sayılı Çevre Kanunu Kapsamında Çıkarılan Yönetmelikler Kasım 2008 tarihli, sayılı Resmî Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Çevre Denetimi Yönetmeliği Nisan 2007 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Kanunu na Göre Verilecek İdarî Para 15

18 Cezalarında İhlalin Tespiti ve Ceza Verilmesi ile Tahsili Hakkında Yönetmelik Haziran 2010 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Kasım 2006 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun un Uygulama Yönetmeliği Aralık 2004 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Aralık 2004 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tebliğ Ocak 2012 tarihli, sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 2872 sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ (2012/2) Ocak 2007 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Denizlerde Balık Çiftliklerinin Kurulayamayacağı Hassas Alan Niteliğindeki 16

19 Kapalı Koy ve Körfez Alanların Belirlenmesine İlişkin Tebliğ 3. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 13 Haziran 2009 tarihli, sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Denizlerde Kurulan Balık Yetiştiriciliği Tesislerinin İzlenmesine İlişkin Tebliğ Yetki Devirleri 1. Gürültü Kirliliği; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 23 Temmuz 2010 tarihli, B Çyg /2692 Sayılı ve Yetki Devri konulu yazısı 2. Balık Çiftliği; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 27 Temmuz 2010 tarihli, B.18.0.Çyg / sayılı ve Yetki Devri Gelgesi konulu 2010/11 sayılı Genelge 3. Deniz Kirliliği; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Yayımlanan 06 Haziran 2011 tarihli, B.18.0.Çyg sayılı ve Yetki Devri Genelgesi konulu 2011/9 Sayılı Genelge 4. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 26 Eylül 2013 tarihli, Sayı: (2013/12) sayılı ve Gemi Atık Takip Sistemleri Uygulama Genelgesi konulu yazısı. 17

20 Yukarıda belirtilen mevzuata, tr, ve internet adresinden ulaşabilirsiniz. MAVİ VATAN DENİZLERİMİZ VE DOĞAL KAYNAKLARIMIZIN KORUNMASI MAKSADIYLA ALO-158 İHBAR HATTINA YAPACAĞINIZ İHBARLAR BÜYÜK ÖNEM TAŞIMAKTADIR. 18