Onlar varlıklarıyla bize güven veriyorlar. Ama biz onlar için ne yapıyoruz?

Transkript

1 İngiltere nin ünlü denizde kurtarma kuruluşu RNLI modeline benzeyen bir yapıda çalışan Deni zde Arama Kurtarma (), denize çıkanların, denizde olanların en büyük güncesi. Bu güne kadar Sahil Günlik Komutanlığı ndan sonra en fazla kurtarma operasyonu gerçekleştiren denizcilerin gönlüne taht kurdu. Onlar varlıklarıyla bize gün riyorlar. Ama biz onlar için ne yapıyoruz? İstanbul Kalamış ta bir ofis İçerde özel giysileri ile nöbet tutan farklı yaş gruplarından insanlar VHF telsizden gelen bir anons: Burası xxxxxxxx. Bostancı sığlığında karaya oturduk. Salmamız kayaların arasına sıkıştı. Kurtulamıyoruz Ekip birden hareketleniyor. Raflardan kasklar alınıyor, can yelekleri bağlanıyor doğru kurtarma botunun olduğu iskeleye koşuyorlar. Motorlar çalışıyor tam yolla aldıkları koordinata yollanıyorlar. Günün 24 saati, haftanın 7 günü bu çağrıları karşılamaya hazır bir şekilde nöbet tutuluyor DA K-SAR merkezinde. Bir grup idealist emekli deniz subayı öncülüğünde 2000 yılında kuruldu Denizde Dayanışma Derneğ i nin (DDD) alt kolu olarak faaliyet gösteren bir Sivil Toplum Kuruluşu. Başında da emekli bir amiral olan Varol Atalay 1 / 8

2 bulunuyor. 25 kişilik çoksesli bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilen, arama kurtarmada yararlandığı ekipleri de kendi çatısı altında yetiştiriyor. 'IN OPERASYON SAHASI Yılın belli dönemlerinde kurslar açılıyor. Kursiyerler, 1.5 aylık temel eğitimden sonra DAK-SA R Gönüllüsü olmaya hak kazanıyor. Bu süreç içinde onlara denizcilik, gemicilik, kurtarma, ilkyardım, navigasyon konularında teorik pratik eğitim riliyor. Kursiyerlerin bir bölümü bu "özel bilgilerle donanmış bir şekilde kendi yoluna gidiyor ama bazıları da Gönüllüleri ekibine katılıyor. Bugüne dek 480 kişiye eğitim rilmiş, bunlardan 200 u faal olarak çatısı altında görev almış durumda. Gönüllüler aslında elit bir grup. Hepsi iyi eğitimli. Genel müdürden şirket sahibine öğre ncilere kadar uzanan geniş bir sosyal yelpazeye sahip. Sahil Günlik Komutanlığı tarafından İstanbul da Kalamış merkez olmak üzere 12 deniz millik bir yarıçapta arama kurtarma yapması onaylanan, operasyonlarında 2 adet özel kurtarma botu Deniz Kuvtleri nden hibe edilen bir palamar motoru kullanıyor. 2 / 8

3 12 deniz mili yarıçaplı operasyon sahası da Tuzla-Adalar Fatih Sultan Mehmet Köprüsü olarak tanımlanabilecek alanı kapsıyor. {highslide}galeri/daksar_01.jpg&captiontext:' Gönüllüleri bugüne kadar 500'den fazla kurtarma operasyonu gerçekleştirdi 100'den fazla can kurtardı. '{/highslide}{highslide}galeri/daksar_02.jpg&captiontext:'eğitimlerini tamamlayan gönüllüler, Kalamış'taki merkezde haftanın 7 günü 24 saat nöbette. Hedef, 20 dakika içinde yardım istenen bölgeye ulaşmak.'{/highslide}{highslide}galeri/daksar_03.jpg&captiontext:' Gönüllüleri, gerçekleştirdikleri kurtarmalardan ücret almıyor. Kuruluş yapılan bağışlarla ayakta durmaya çalışıyor.'{/highslide}{highslide}galeri/daksar_04.jpg&captiontext:'denizde Arama Kurtarma Gönüllüleri, bir taraftan da rdikleri eğitimlerle kendi ekiplerini yetiştiriyor.bugüne kadar 480 kişiye denizde arama kurtarma eğitimi aldı.'{/highslide} KURTARMA BOTLARI İNGİLTERE DEN HİBE, denizde olanların, denize çıkanların güncesi Her şeyi devletten beklemeyelim, biz de çaba gösterelim fikrinin bir ürünü 2000 yılında kurulan 2001 yılında resmen faaliyete geçen ın halen kullanmakta olduğu 2 adet özel kurtarma botu İngiltere den hibe gelmiş. Ama daha o zamanlar bile 2. el olduğu için şimdilerde oldukça yıpranmış yorulmuş durumda. Her iki botun da yenilenmesi gerekiyor. Ancak yeni olanların maliyeti yaklaşık 100 bin Pound. Ve derneğin elinde bunu karşılayacak bütçe yok. Dolayısıyla Dayandığı yere kadar diyorlar. Ama bu yer neresi? Zamanı ne? Ve o zaman geldiğinde ne olacak? Bu soruların cevabını rebilecek kimse yok. KURTARMALAR ÜCRETSİZ 3 / 8

4 , yaptığı kurtarmalardan herhangi bir ücret almıyor. Dolayısıyla bir fiyat listesi de yok. Ama bağışlara da hayır denmiyor. Zira onu yaşatacak, kendisini ayakta tutabilecek tek kaynak bu bağışlar. Kimi riyor, kimi çok cömert davranıyor, kimi de nerede ise pazarlık yapma boyutunda Hatta bazıları kurtarıldıktan sonra aldığı yardımı bile unutuyor. Dernek için bunların hiçbir önemi yok, bağışta bulunanlara gönülden bir teşekkür ediyorlar ama diğerlerine de kızmıyorlar. Çünkü onların görevi kurtarmak. Bu noktada bir ekleme yapmamız gerek. Aslında özel durumlar için bir fiyat tarifeleri var. Buna mecbur kalmışlar. Çünkü denizde yakıtı bitenler bile ı aramaya beni marinaya çekin talebinde bulunmaya başlamışlar. Elbette ki bu olayı kaza olarak adlandırmak mümkün değil. Talebi reddetmeyi de kendilerine yakıştıramamışlar. Bunun üzerine yakıt masrafı+mil olarak bir tarife belirlemişler. Ama bu kez de palamar isteyenler bile ı arar olmuş {highslide}galeri/rnli_01.jpg&captiontext:'yıl RNLI örgütlenmesini çoktan tamamlamış. Gönüllüler kurtarma kıyafetleri ile bir kutlama töreninde. O günden bu yana her fırsatta halkın içinde dolaşıyorlar. Ellerinde de kumbaraları.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_02.jpg&captiontext:'kurtarma gemilerinin tamamına yakını suyun dışında, yüksek yerlerde barındırılıyor. Alarm anında ise personel gemiye biniyor rampadan adeta denize fırlıyor.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_03.jpg&captiontext:'pervaneler daha tekne suya değmeden tam yol dönmeye başlıyor. Bu RNLI tarihinde bir gelenek. Dün böyleydi hala sistem aynı.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_04.jpg&captiontext:'kurtarma teknelerinin ortak özellikleri alabora olmamaları hacıyatmaz gibi düzelmeleri. Tümü de su sızdırmaz 4 / 8

5 kaportalara sahip. Yani parçalanmazsa, batması mümkün değil.'{/highslide} RNLI I YARATAN KÜLTÜR Buraya kadar ın bizim için, yani denizlerde olan, denizlerde dolaşanlar, denize çıkanlar için yaptıklarından söz ettik. Peki acaba bizim onlar için yapabileceğimiz bir şey var mı? Elbette var Ama bu yapılacak önermesi kurtarıldıktan sonra değil.. Kurtarılmadan, "Kurtarmalık" olmadan. Bizler üye olmasak bile birer Gönüllüsü ruhuyla hareket edebiliriz. Çevremizden insanları, şirketleri kuruluşa bağış yapmaya yönlendirebiliriz. Bunun için bir altyapı çalışması sürdürebiliriz. Tıpkı İngiltere de RNLI da olduğu gibi Tam adı Royal National Lifeboat Institution olan örgüt de bir Sivil Toplum Kuruluşu. İnsanlar her fırsatta ellerinde kumbaralarla dökülüyor sokaklara.. Büyük organizasyonlarda, sergilerde, datlerde, kiliselerin Pazar ayinleri dağılımında takım elbiselerinin üstüne sarı yağmurluklarını giymiş insanlarla karşılaşmanız mümkün. Hepsi bağış toplama peşinde.. Çünkü biliyorlar ki günün birinde kendileri de RNLI ya ihtiyaç duyabilirler {highslide}galeri/rnli_05.jpg&captiontext:'rnli, her operasyona farklı araçlarla müdahale ediyor. Bu yat kazasında denize düşenleri kurtarmak esas olduğu için lastik bot tercih edilmiş.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_06.jpg&captiontext:'ingiltere'de deniz kurtarmaların neredeyse tamamını RNLI gerçekleştiriyor. Bu nedenle Cost Guard (Sahil Günlik Komutanlığı) helikopterleri ile kurtarmacılara her an hava desteği riyor. Aralarında sıkı bir dayanışma işbirliği var.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_07.jpg&captiontext:'scotland sahillerinde bir operasyondan dönülüyor. Kazazedeler kurtarılmış, kazaya uğrayan yat da yedeklenmiş, limana götürülüyor.'{/highslide}{highslide}galeri/rnli_08.jpg&captiontext:'arama kurtarma operasyonlarında yüksek süratli özel donanımlı şişme botlara büyük görev düşüyor. Bu botlar, 'ın elinde olan botların yenileri.'{/highslide} 5 / 8

6 Doğal olarak bu davranışın altında derin bir kültürün izlerini bulmak mümkün. RNLI bugün İngiltere İrlanda yı çepeçevre saran 224 istasyonunda lastik şişme botlardan uzun menzilli açık deniz kurtarma gemilerine kadar oldukça büyük bir filoya sahip. Üstelik bu deniz araçlarının tümü de başta "devrilmeme" yani alabora olmama "su sızdırmaz" kaportaları olmak üzere özel tasarımlı özel donanımlı yılında Kuzey Denizi'ne sahili bulunan Scotland bölgesinde kurulan RNLI ın o günlerdeki çalışma prensibi de ilginç. Tepedeki deniz fenerinde sürekli gözcü bulunuyor. Gözcülük görevi nöbetleşe 24 saat aralıksız devam ediyor. Bölge balıkçı kasabası olduğu için aslında amaçları kendi insanlarının günliğini sağlamak, gerektiğinde yardımlarına koşmak. Ama yardıma gerek duyan bir başka tekne ya da ticaret gemisi olabilir Gözcü ufka kadar görebildiği deniz alanını tarıyor herhangi bir acil durumda fenerdeki çanı çalmaya başlıyor. Bu Alarm demek. HERKES ELİNDEKİ İŞİ BIRAKIYOR Berber elindeki usturayı, kasap bıçağını bırakıyor, önlüklerini çıkartıp buluşma yerine koşuyor. Çan sesini duyan öğretmen, savcı, bankacı, tüccar kim varsa koşuyor teknelere. Tekneler ince uzun gövdeli, kürekli yelkenli filikalar. G özcü bu sırada koşarak aşağıya iniyor toplanan gruba gördüklerini anlatıyor, onları bilgilendiriyor. Zira o yıllarda telsiz ya da cep telefonu gibi haberleşme olanaklarından yoksunlar. Kurtarmacılar bir yandan blgileri alıp planlarını 6 / 8

7 yaparken, bir yandan da yağmurluklarını, çizmelerini giyiyor ardından kaza ya da acil durum olan bölgeye doğru denize açılıyorlar. Sistem, bir-iki yıl içinde sarmaşık gibi sarıyor Büyük Britanya yı Önce bir, sonra iki, üç, beş derken bugünkü sayıya ulaşılıyor. İngiltere, RNLI tarafından operasyonel açıdan 7 ana bölgeye ayrılmış durumda. Bu bölgeler İr landa, Scotland, Kuzey, Galler, Güneybatı, Güneydoğu Doğu. RNLI, bugün eksiksiz mükemmel örgütlenmesi ile ABD deki 911 in üst birimi olan FEMA n ın (Federal Emergency Management Agency) denizdeki karşılığı gibi. ÜÇ YANIMIZ DENİZ Bu hareket modeli nden yola çıkılarak gönül ister ki da aldığı alacağı destekle rle güçlensin. Botlarını yenilesin, yeni istasyonlar açsın, önce İstanbul çevresine yayılsın. Ardından Marmara, Karadeniz, Ege Akdeniz e Üç yanımız denizlerle çevrili bölgelerin tehdit potansiyeli yüksek Balıkçılık, ticaret, turizm merkezleri her yanımızda Bu faaliyetler, aynı zamanda kaza riski ihtimali ni de yanında getirmekte Et, her yere yetişme azminde gücünde olan Sahil Günlik Komutanlığı var. Ancak onların iş yükünü hafifletip kıyıları a emanet etsek? 7 / 8

8 Unutmayalım ki en etkili yardım en yakında olandan gelir. Kim kurtarıcısına hayır der ki? Serdar BAPOĞLU 8 / 8