T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI İç Ticaret Genel Müdürlüğü. İç Ticaret Bülteni

Transkript

1 T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI İç Ticaret Genel Müdürlüğü İç Ticaret Bülteni Nisan-Haziran / 2014

2 1

3 İÇİNDEKİLER ŞEKİLLER DİZİNİ... 4 TABLOLAR DİZİNİ... 5 MİSYONUMUZ... 6 VİZYONUMUZ... 6 GÖREVLERİMİZ ŞİRKETLER VE TİCARET SİCİLİ İŞLEMLERİ Şirket Kuruluş ve Esas Sözleşme Değişikliği İzinleri Şirket Kuruluş İzni Şirket Esas Sözleşme Değişikliği İzni Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) İşlem Sayıları Kullanıcı Sayısı İşlem Sayıları Elektronik Genel Kurul Sistemi (e-gks) Şirketlerin Kısa Yoldan Tasfiyesi İşlemleri İnternet Sitesi Hizmeti Alınması Ticaret Sicil Gazetesi İlan Bilgileri İdari Para Cezaları SEBZE VE MEYVE TİCARETİ İŞLEMLERİ Hal Kayıt Sistemi Kullanıcı Verileri Bildirim Sayıları Hal Kayıt Sistemi Çağrı Merkezi Toptancı Halleri Toptancı Hali Sayısı Toptancı Halindeki İşyeri Sayısı Toptancı Halinde Faaliyet Gösterenler Üretici Örgütleri LİSANSLI DEPOCULUK İŞLEMLERİ Kuruluş ve Lisans İzinleri Yetkilendirilen Ticaret Borsası Lisanslı Depo Kapasiteleri ve Doluluk Durumu

4 Hububat, Baklagil ve Yağlı Tohumlar: Pamuk Diğer Ürünler Ürün Senetleri Basılı Ürün Senetleri Elektronik Ürün Senetleri ODA VE BORSA İŞLEMLERİ Oda ve Borsalar Kotasyon Listeleri İzinler Şirket Kuruluş İzni Şirket Ortaklık İzni Ticari İşletme Kuruluş İzni Vakıf Kuruluş İzni İhtiyat Kullanım İzni Kamulaştırma İzni Örf ve Adet Onayı PLANLAMA VE MEVZUAT İŞLEMLERİ Mevzuat Taslak Görüşleri Soru Önergeleri ORTAK İŞLEMLER Denetim Şirket Denetimi Oda ve Borsa Denetimi Görüş Yazıları Bilgi Edinme Başvuruları Toplantılar

5 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil Sayfa Şekil 1: Kuruluş izni verilen şirket sayısı 8 Şekil 2: Nisan-Haziran döneminde kuruluş izni verilen şirketlerin faaliyet alanına göre dağılımı... 9 Şekil 3: Ocak-Haziran döneminde kuruluş izni verilen şirketlerin faaliyet alanlarına göre dağılımı...9 Şekil 4: Esas sözleşme değişikliği izni verilen şirket sayısı..10 Şekil 5: MTHS lerce internet sitesi hizmeti verilen şirket sayısı..13 Şekil 6: Ticaret İl Müdürlüklerince uygulanan idari para cezaları.14 Şekil 7: Aylar itibariyle bildirimci sayısı Şekil 8: Aylar itibariyle bildirim sayıları...16 Şekil 9: Çağrı merkezine yapılan başvuru ve yanıtlanan başvuru sayıları.17 Şekil 10: İşletim durumuna göre toptancı hal sayıları.18 Şekil 11: Toptancı hallerinde faaliyet gösterenlerin sayısı ve oranı. 19 Şekil 12: Türlerine göre üretici örgütleri sayısı ve oranı.19 Şekil 13: Kuruluş izni ve lisans alan lisanslı depo işletme sayısı. 20 Şekil 14: Hububat, baklagil ve yağlı tohum bakımından lisanslı depo kapasitesi ve doluluk miktarı...21 Şekil 15: Pamuk bakımından lisanslı depo kapasitesi ve doluluk miktarı Şekil 16: Düzenlenen basılı ürün senedi sayısı Şekil 17: Ürün senedi ciro işlem sayısı ve miktarı...22 Şekil 18: Elektronik ürün senedi sayıları...23 Şekil 19: Kotasyon listelerine ürün eklenmesi talebi ve eklenen ürün sayısı...24 Şekil 20: Şirket kuruluş izinleri...25 Şekil 21: İhtiyatlardan kullanım izni..26 Şekil 22: Mevzuat taslakları hakkında verilen görüş sayıları Şekil 23: Soru Önergeleri

6 TABLOLAR DİZİNİ Tablo Sayfa Tablo 1: Nisan-Haziran ile ocak-haziran dönemlerinde esas sözleşme değişikliği izni verilen şirket sayısı Tablo 2: MERSİS kullanıcı sayıları.. 11 Tablo 3: MERSİS işlem sayıları Tablo 4: Elektronik genel kurul ve katılımcı sayıları...12 Tablo 5: Kısa yoldan tasfiye edilen şirket sayıları Tablo 6: Ticaret sicili gazetesi ilan bilgileri...14 Tablo 7: Bildirimcilerin sayısı ve sıfatlarına göre dağılımı Tablo 8: Kaynağına göre bildirim sayıları ve oranı..16 Tablo 9: Çağrı merkezine yapılan başvuruların konularına göre dağılımı.17 Tablo 10: Toptancı hallerindeki işyeri sayısı ve doluluk oranı.18 Tablo 11: Oda ve borsa sayıları...24 Tablo 12: Soru önergelerinin konularına göre dağılımı Tablo 13: Şirket denetimi...30 Tablo 14: Oda ve borsa denetimi Tablo 15: Görüş yazılarının konularına göre dağılımı Tablo 16: Bilgi edinme başvurularının konularına göre dağılımı Tablo 17: İştirak edilen toplantılar..33 5

7 MİSYONUMUZ Ticari hayatın; vatandaşlarımızın yaşam kalitesine ve ülkemizin refahına katkı sağlayacak şekilde geliştirilmesine yönelik politikaları belirlemek ve bu doğrultuda gerekli düzenlemeleri yaparak uygulanmasını sağlamaktır. VİZYONUMUZ Bilgi çağının gereklerini yerine getiren güçlü bir kurumsal yapıyla, ticari hayatın beklentilerini karşılayabilecek şekilde etkin, verimli ve sürdürülebilir hizmet sunan bir birim olmaktır. 6

8 GÖREVLERİMİZ a) Ticarete ilişkin politikaların oluşturulmasına yardımcı olmak, ticari faaliyetleri teşvik etmek, gerekli düzenlemeleri yapmak ve bunların uygulanmasını sağlamak. a) Türk Ticaret Kanunu ve ilgili diğer mevzuat gereğince Bakanlıkça yapılması gereken işlemleri yürütmek, Merkezi Sicil Kayıt Sistemini kurmak, işletmek ve bu sistemin diğer kurum ve kuruluşlar nezdinde tutulan kayıt sistemleriyle bağlanmasına ilişkin çalışmaları yürütmek. b) Kuruluşuna izin verilecek anonim şirketler ile genel kurul toplantılarında Bakanlık temsilcisi bulunacak anonim şirketleri belirlemek ve bunların işlemlerini yürütmek. ç) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile odalar ve borsalarla ilgili mevzuat ve uygulamalara ilişkin iş ve işlemleri yürütmek ve bunlarla ilgili düzenlemeler yapmak. d) Sebze ve meyveler ile yeterli arz ve talep derinliği bulunan diğer malların ticaretini düzenlemek, toptancı halleri ile pazar yerlerinin çağdaş bir yapıya kavuşturulmasını ve işletilmesini sağlamak ve bu konularda mevzuatla verilen görevleri yapmak. e) Depolamaya uygun temel ve işlenmiş tarım ürünlerinin ticaretine ilişkin düzenlemeler yapmak, lisanslı depoculuk ve ürün ihtisas borsacılığının teşvik edilmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalarda bulunmak ve lisanslı depoculuk, ürün ihtisas borsacılığı ve umumi mağazacılığa ilişkin mevzuatla verilen görevleri yapmak. f) Elektronik ticarete ve organize perakende ticaretine yönelik düzenlemeler yapmak ve uygulanmasını sağlamak, bunların gelişmesine ve yaygınlaşmasına yönelik çalışmalar yapmak, bu konularda mevzuatla verilen görevleri yerine getirmek ve gerekli tedbirleri almak. g) Lüzumu halinde, ticari faaliyetlere ya da bu ticari faaliyetleri yürütenlere yönelik düzenlemeler yapmak ve bunların uygulanmasını sağlamak. ğ) Görev ve yetki alanına giren konularda gerekli inceleme ve araştırmalar yapmak veya yaptırmak. h) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak. 7

9 1. ŞİRKETLER VE TİCARET SİCİLİ İŞLEMLERİ Şirket Kuruluş ve Esas Sözleşme Değişikliği İzinleri 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 333 üncü maddesi ile Anonim ve Limited Şirketlerin Sermayelerini Yeni Asgari Tutarlara Yükseltmelerine ve Kuruluşu ve Esas Sözleşme Değişikliği İzne Tabi Anonim Şirketlerin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ hükümleri uyarınca; Bankalar, Finansal kiralama şirketleri, Faktoring şirketleri, Tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, Varlık yönetim şirketleri, Sigorta şirketleri, Anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, Döviz büfesi işleten şirketler, Umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, Ürün ihtisas borsası şirketleri, Bağımsız denetim şirketleri, Gözetim şirketleri, Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri, Sermaye Piyasası Kanununa tabi şirketler ile Serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşlarına ve esas sözleşme değişikliklerine izin verilmesi işlemleri yapılmaktadır Şirket Kuruluş İzni Nisan-Haziran döneminde toplam 43 anonim şirkete kuruluş izni verilmiştir. Ocak-Haziran döneminde toplam 96 anonim şirkete kuruluş izni verilmiştir Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ocak-Haziran Şekil 5: Kuruluş izni verilen şirket sayısı 8

10 Nisan-Haziran döneminde kuruluş izni verilen 43 anonim şirketin 17 adedi anonim şirket şeklinde kurulan holding, 21 adedi bağımsız denetim şirketi ve 5 adedi sermaye piyasası kanununa tabi şirkettir. Sermaye piyasasi kanununa tabi şirket; 5; 12% Anonim şirket şeklinde kurulan holding; 17; 39% Bağımsız denetim şirketi; 21; 49% Şekil 6: Nisan-Haziran döneminde kuruluş izni verilen şirketlerin faaliyet alanına göre dağılımı Ocak-Haziran döneminde kuruluş izni verilen toplam 96 anonim şirketin faaliyet alanlarına göre dağılımı şu şekildedir; Banka Faktoring şirketi Gözetim şirketi Döviz büfesi Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketi Sermaye piyasasi kanununa tabi şirket 1,0% 1 1,0% 1 1,0% 1 2,1% 2 2,1% 2 10,4% 10 Anonim şirket şeklinde kurulan holding 32,3% 31 Bağımsız denetim şirketi 50,0% 48 Oran (%) Ocak-Haziran Şekil 7: Ocak-Haziran döneminde kuruluş izni verilen şirketlerin faaliyet alanlarına göre dağılımı 9

11 1.1.2 Şirket Esas Sözleşme Değişikliği İzni Nisan-Haziran döneminde 244 anonim şirketin esas sözleşme değişikliğine izin verilmiştir. Ocak-Haziran döneminde toplam 484 anonim şirketin esas sözleşme değişikliğine izin verilmiştir Şekil 8: Esas sözleşme değişikliği izni verilen şirket sayısı Nisan-Haziran dönemi ile yılın ilk yarısında esas sözleşme değişikliği izni verilen anonim şirketlerin faaliyet alanlarına göre dağılımı şu şekildedir; Şirket Türü 10 Şirket Sayısı Nisan Mayıs Haziran Ocak-Haziran 1 Anonim şirket şeklinde kurulan holding Sermaye piyasası kanununa tabi şirket Döviz büfesi Bağımsız denetim şirketi Sigorta şirketi Faktoring şirketi Finansal kiralama şirketi Banka Varlık yönetim şirketi Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketi Serbest bölge kurucusu veya işleticisi şirket Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketi Tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketi Umumi mağazacılıkla uğraşan şirket Ürün ihtisas borsası şirketi Gözetim şirketi TOPLAM Tablo 1: Nisan-Haziran ile Ocak-Haziran dönemlerinde esas sözleşme değişikliği izni verilen şirket sayısı

12 1.2 Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) İşlem Sayıları 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 24 üncü maddesi, Ticaret Sicili Yönetmeliği ve 640 sayılı KHK nin 9-1/b bendindeki hükümler uyarınca ticaret sicili kayıtları Bakanlığımız bünyesinde kurulan MERSİS ile elektronik ortamda 238 ticaret sicili müdürlüğünce tutulmaktadır Kullanıcı Sayısı Nisan-Haziran döneminde MERSİS kullanıcı sayıları şu şekildedir; MERSİS Kullanıcı Sayıları Nisan Mayıs Haziran Kullanıcı Sayısı Tablo 2: MERSİS Kullanıcı Sayıları İşlem Sayıları Nisan-Haziran döneminde MERSİS üzerinden kuruluş, tescil ve terkin olmak üzere toplam işlem gerçekleştirilmiştir. Ocak-Haziran döneminde MERSİS üzerinden kuruluş, tescil ve terkin olmak üzere toplam işlem gerçekleştirilmiştir. İşlem Türü Nisan Mayıs Haziran Toplam (Ocak-Haziran) KURULUŞ Acente Acente İptal Birleşme Bölünme TESCİL Değişiklik Düzeltme Nevi Değişikliği Rehin Tasfiye Tasfiye İhya TERKİN Terkin İhya TOPLAM Tablo 3: MERSİS İşlem Sayıları 11

13 1.3 Elektronik Genel Kurul Sistemi (e-gks) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 1527 nci maddesi ve Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik uyarınca, anonim şirketler genel kurullarını Bakanlığımızca yetkilendirilen Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından oluşturulan Elektronik Genel Kurul Sistemi üzerinden yapabilmektedir. Payları borsaya kote olan şirketlerin genel kurullarını elektronik ortamda yapmaları zorunludur. Nisan-Haziran döneminde 147 şirket genel kurulunu e-gks üzerinden yapmıştır. Ocak-Haziran döneminde 290 şirket genel kurulunu e-gks üzerinden yapmıştır. Katılımcı Sayısı (Pay Sahibi) Nisan Mayıs Haziran TOPLAM (Ocak-Haziran) Oran Genel Kurul Sayısı Elektronik % 77,50 Fiziki % 22,50 Yurtdışı (ülke) Toplantının Düzenlendiği Şehir Tablo 4: Elektronik Genel Kurul ve Katılımcı Sayıları 1.4 Şirketlerin Kısa Yoldan Tasfiyesi İşlemleri 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun Geçici 7 nci maddesi ve Münfesih Olmasına veya Sayılmasına Rağmen Tasfiye Edilmemiş Anonim ve Limited Şirketler ile Kooperatiflerin Tasfiyelerine ve Ticaret Sicili Kayıtlarının Silinmesine İlişkin Tebliğ uyarınca, gayri faal ya da münfesih durumda olan anonim ve limited şirket ile kooperatifler, kolaylaştırılmış usullerle tasfiye edilmekte ve ticaret sicili kayıtları silinmektedir. Nisan-Haziran döneminde anonim ve limited şirket ile kooperatife ihtar gönderilmiş ve şirket ve kooperatifin kaydı ticaret sicilinden silinmiştir. Ocak-Haziran döneminde anonim ve limited şirket ile kooperatife ihtar gönderilmiş ve anonim ve limited şirket ile kooperatifin kaydı ticaret sicilinden silinmiştir. 12

14 AY / YIL İhtar Edilen Kaydı Silinen Şirket ve Kooperatif A.Ş. Ltd. Kooperatif Toplam Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TOPLAM Tablo 5: Kısa yoldan tasfiye edilen şirket sayıları İnternet Sitesi Hizmeti Alınması 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 1524 üncü maddesi ile Sermaye Şirketlerinin Açacakları İnternet Sitelerine Dair Yönetmelik uyarınca, bağımsız denetime tabi sermaye şirketlerinin internet sitesi açma yükümlülüğü bulunmaktadır. Şirketler bu yükümlülüklerini, Bakanlığımızdan lisans alan özel hukuk tüzel kişisi niteliğindeki Merkezi Veri Tabanı Hizmet Sağlayıcılarından (MTHS) hizmet almak suretiyle de yerine getirebilmektedir. Ocak-Haziran döneminde Bakanlığımızca yetkilendirilen MTHS bulunmamaktadır. Yetkilendirilen 3 MTHS tarafından Nisan-Haziran döneminde 280 şirkete internet sitesi hizmeti verilmeye başlanmıştır. Yetkilendirilen 3 MTHS tarafından Ocak-Haziran döneminde 476 şirkete internet sitesi hizmeti verilmeye başlanmıştır. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle MTHS ler tarafından toplam şirkete internet sitesi hizmeti verilmektedir Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ocak-Haziran Şekil 5: MTHS lerce internet sitesi hizmeti verilen şirket sayısı 13

15 1.6 Ticaret Sicil Gazetesi İlan Bilgileri Nisan-Haziran dönemi ile yılın ilk yarısında yayımlanan Ticaret Sicili Gazetesi ilanlarına ilişkin bilgiler şu şekildedir; Ticaret Sicil Gazetesi İlanları Nisan Mayıs Haziran Ocak-Haziran Ortalama Günlük İlan Sayısı Toplam İlan Sayısı Günlük Ortalama Sayfa Sayısı Toplam Sayfa Sayısı Tablo 6: Ticaret Sicili Gazetesi İlan Bilgileri 1.7 İdari Para Cezaları Türk Ticaret Kanununun 562 nci maddesinde belirtilen durumlarda ticaret il müdürlükleri aracılığıyla şirketlere idari para cezası uygulanabilmektedir. Nisan-Haziran döneminde TL değerinde 6 adet idari para cezası uygulanmak üzere Ticaret İl Müdürlüğü ne tebliğ edilmiştir. Ocak-Haziran döneminde TL değerinde toplam 13 adet idari para cezası uygulanmak üzere Ticaret İl Müdürlüğü ne tebliğ edilmiştir TL; TL; TL; TL; TL; 1 0 TL; 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Şekil 6: Ticaret İl Müdürlüklerince Uygulanan İdari Para Cezaları 14

16 2. SEBZE VE MEYVE TİCARETİ İŞLEMLERİ 2.1 Hal Kayıt Sistemi Hal Kayıt Sistemi (Sistem), 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna istinaden Bakanlığımız bünyesinde elektronik ortamda kurulmuş ve 15/02/2012 tarihinde web adresi üzerinden resmi olarak faaliyete alınmıştır Kullanıcı Verileri Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 40 ıncı maddesi uyarınca bildirimciler Sisteme kaydolmak zorundadır. Bildirimciler, birden fazla kullanıcı sıfatına sahip olabilmektedir. Aylar itibariyle Hal Kayıt Sistemi nde kayıtlı bildirimci sayıları şu şekildedir; Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Şekil 7: Aylar itibariyle bildirimci sayısı Yılın ilk yarısının sonu itibariyle Hal Kayıt Sistemi ne kayıtlı bildirimcilerin sıfatlarına göre dağılımı şu şekildedir; Bildirimci Adedi Oran Bildirimci Adedi Oran Pazarcı % 28,49 Depo / Tas. ve Amb. 455 % 1,25 Komisyoncu % 14,99 Sanayici 260 % 0,71 Üretici % 16,97 İthalatçı 245 % 0,67 Tüccar (Hal İçi) % 12,08 Lokanta 324 % 0,89 Tüccar (Hal Dışı) % 8,84 Otel 68 % 0,19 Manav % 7,33 Yemek Fabrikası 61 % 0,17 Market % 3,42 Yurt 22 % 0,06 İhracatçı 889 % 2,44 Hastane 8 % 0,02 Üretici Örgütü 542 % 1,49 TOPLAM Tablo 7: Bidirimcilerin sayısı ve sıfatlarına göre dağılımı 15

17 2.1.2 Bildirim Sayıları 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi ile Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 41 inci maddesi uyarınca, bildirim miktarı veya üzerindeki sebze ve meyveler üretildiği yerden veya girdiği gümrük kapısının bulunduğu yerden her ne sebeple olursa olsun sevkinden önce bildirimciler tarafından Sisteme beyan edilmektedir. Nisan-Haziran döneminde Hal Kayıt Sistemi ne toplam bildirim yapılmıştır. Ocak-Haziran döneminde Hal Kayıt Sistemi ne toplam bildirim yapılmıştır Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Toplam (2014) Şekil 8: Aylar itibariyle bildirim sayıları Nisan-Haziran dönemi ile Ocak-Haziran döneminde Hal Kayıt Sistemi ne yapılan bildirimlerin kaynağına göre dağılımı şu şekildedir; Bildirim Kaynağı Nisan-Haziran Oran Ocak-Haziran Oran Hal Müdürlüğü % 0, % 0,17 Çağrı Merkezi % 0, % 1,01 E-Bildirim % 13, % 22,97 Web Servis % 85, % 75,85 TOPLAM ,00% ,00% Tablo 8: Kaynağına göre bildirim sayıları ve oranı 16

18 2.2 Hal Kayıt Sistemi Çağrı Merkezi Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 41 inci maddesi uyarınca, bildirimler çağrı merkezi üzerinden telefonla da yapılabilmektedir. Çağrı merkezi 7/24 esasına göre çalışmakta olup, bildirimcilere yönelik bilgilendirme ve teknik destek gibi konularda da hizmet vermektedir. Nisan-Haziran döneminde çağrı merkezine başvuru olmuş, bu başvurulardan adedi cevaplanmıştır. Ocak-Haziran döneminde çağrı merkezine başvuru olmuş, bu başvurulardan adedi cevaplanmıştır Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Toplam Gelen Çağrı Cevaplanan Çağrı Şekil 9: Çağrı merkezine yapılan başvuru ve yanıtlanan başvuru sayıları Nisan-Haziran dönemi ile Ocak-Haziran döneminde çağrı merkezine yapılan müracaatların konusuna göre dağılımı şu şekildedir; Ay / Dönem BAŞVURU KONULARI Bildirim Teknik Destek / Bilgi Diğer Nisan-Haziran Ocak-Haziran Tablo 9: Çağrı merkezine yapılan başvuruların konularına göre dağılımı 17

19 2.3 - Toptancı Halleri Toptancı Hali Sayısı 5957 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca toptancı halleri belediyeler veya belediyelerin izni ile gerçek ya da tüzel kişileri tarafından kurulmaktadır. Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca belediyeler, kurdukları toptancı hallerinin işletilmesini devredebilmektedir. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle ülkemiz genelinde 187 si belediye, 4 ü özel ve 1 i işletim yetkisi devredilmiş olmak üzere toplam 192 toptancı hali bulunmaktadır. Şekil 10: İşletim durumuna göre toptancı hal sayıları Toptancı Halindeki İşyeri Sayısı Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesi uyarınca, bir toptancı halindeki işyeri sayısı en az 30 ve üzerinde olmak zorundadır. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle 192 toptancı halinde toplam işyeri bulunmaktadır. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle işyerinin adedi faal durumdadır. Dönem Toplam İşyeri Sayısı Toptancı Halindeki İşyeri Sayısı Faal Durumdaki İşyeri Sayısı Doluluk Oranı Ocak-Haziran % 86,90 Tablo 10: Toptancı hallerindeki işyeri sayısı ve doluluk oranı 18

20 2.3.3 Toptancı Halinde Faaliyet Gösterenler Sebze ve Meyve Ticareti ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmeliğin 34 üncü maddesi uyarınca, toptancı hallerinde satış işlemleri üreticiler, üretici örgütleri, komisyoncu ve tüccarlar tarafından yapılmaktadır. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle toptancı hallerinde si komisyoncu, sı tüccar, 247 si üretici ve 8 i üretici örgütü olmak üzere toplam gerçek veya tüzel kişi faaliyet göstermektedir. Komisyoncu; 5.467; 53,98% Tüccar; 4.406; 43,50% Üretici Örgütü; 8; 0,08% Üretici; 247; 2,44% Şekil 11: Toptancı hallerinde faaliyet gösterenlerin sayısı ve oranı Üretici Örgütleri 5957 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile Sebze ve Meyve Üretici Örgütleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, üreticilerce kurulan tüzel kişilikler ticaret il müdürlüklerimizden üretici örgütü belgesi almak kaydıyla üretici örgütü olarak kabul edilmektedir. Nisan-Haziran döneminde üretici örgütü belgesi düzenlenmemiştir tarihi itibariyle ülkemizde toplamda 537 üretici örgütü faaliyet göstermektedir. Üretici örgütlerinin türlerine göre dağılımı şu şekildedir; Tarım Kredi Kooperatifi; 466; 87% Tarımsal Üretici Birliği; 22; 4% Pazarlama Kooperatifi; 10; 2% Tarımsal Kalkınma Koopetifi; 39; 7% Şekil 12: Türlerine göre üretici örgütleri sayısı ve oranı 19

21 3. LİSANSLI DEPOCULUK İŞLEMLERİ 3.1 Kuruluş ve Lisans İzinleri 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununun 4 üncü, 8 inci ve 13 üncü maddeleri ile Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Yönetmeliği, Yetkili Sınıflandırıcıların Lisans Alma, Faaliyet ve Denetimi Hakkında Yönetmelik uyarınca, lisanslı depo işletmelerinin kurulmasına izin verilmesi, bu işletmeler ile yetkili sınıflandırıcılar ve referans yetkili sınıflandırıcılara lisans verilmesi ve bu lisansların yenilenmesi işlemleri yapılmaktadır. Ocak-Haziran döneminde herhangi bir lisanslı depo işletmesine kuruluş izni verilmemiştir. Ocak-Haziran döneminde 1 adet lisanslı depo işletmesine lisans verilmiştir. Ocak-Haziran döneminde 2 adet yetkili sınıflandırıcının lisansı yenilenmiştir. Ocak-Haziran döneminde herhangi bir referans yetkili sınıflandırıcıya lisans verilmemiştir. Ocak-Haziran döneminde herhangi bir lisanslı depo işletmesi veya referans yetkili sınıflandırıcının lisansı yenilenmemiştir. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle Bakanlığımızdan 14 lisanslı depo işletmesi kuruluş izni, 5 lisanslı depo işletmesi lisans almıştır. Lisans Alan; 5 Kuruluş İzni Alan; 14 Şekil 13: Kuruluş izni ve lisans alan lisanslı depo işletme sayısı 3.2 Yetkilendirilen Ticaret Borsası 5300 sayılı Kanunun 3 üncü ve 5174 sayılı Kanunun 53 üncü maddeleri uyarınca, ürün ihtisas borsası faaliyete geçinceye kadar yeterli teknik, kurumsal ve mali altyapıya sahip ticaret borsalarının ürün senetlerinin alım satımı konusunda yetkilendirilmesi işlemleri yapılmaktadır. 20

22 Ocak-Haziran döneminde herhangi bir ticaret borsası ürün senedi alım-satımı konusunda yetkilendirilmemiştir. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle ürün senedi alım-satımı konusunda yetkilendirilen toplam 8 ticaret borsası bulunmaktadır. 3.3 Lisanslı Depo Kapasiteleri ve Doluluk Durumu Standardize edilebilen temel ve işlenmiş tarım ürünleri 5300 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca lisanslı depolarda depolanabilmektedir Hububat, Baklagil ve Yağlı Tohumlar: Yılın ilk yarısının sonu itibariyle, hububat, baklagil ve yağlı tohum lisanslı depo kapasitesi ton, doluluk miktarı ton olarak gerçekleşmiştir. Kapasite (Ton); Doluluk (Ton); Şekil 14: Hububat, baklagil ve yağlı tohum bakımından lisanslı depo kapasitesi ve doluluk miktarı Pamuk Yılın ilk yarısının sonu itibariyle, pamuk lisanslı depo kapasitesi ton, doluluk miktarı ton olarak gerçekleşmiştir. Kapasite (Ton); Doluluk (Ton); Şekil 15: Pamuk bakımından lisanslı depo kapasitesi ve doluluk miktarı 21

23 3.3.3 Diğer Ürünler Mevzuatımız kapsamında fındık, zeytin, zeytinyağı ve kuru kayısı ürünlerinde de lisanslı depoculuk faaliyeti yapılabilmektedir. Ancak, bu ürünlerde henüz lisanslı depoculuk faaliyeti başlamamıştır. 3.4 Ürün Senetleri Basılı Ürün Senetleri 5300 sayılı Kanunun 15 inci maddesi uyarınca, lisanslı depo işletmesine teslim edilen ürünler için basılı ürün senedi düzenlenmektedir. Nisan-Haziran döneminde 97 basılı ürün senedi düzenlenmiştir. Ocak-Haziran döneminde toplam 367 basılı ürün senedi düzenlenmiştir Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TOPLAM Şekil 16: Düzenlenen basılı ürün senedi sayısı Ocak-Haziran döneminde 15 adet ürün senedi rehin işlemi görmüştür. Nisan-Haziran döneminde yetkilendirilen ticaret borsalarınca gerçekleştirilen ürün senetlerinin ciro işlemi sayısı 17, ciro işlemi miktarı ise dir. Ocak-Haziran döneminde yetkilendirilen ticaret borsalarınca gerçekleştirilen ürün senedi ciro işlemi sayısı 250, ciro işlemi miktarı ise dir Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TOPLAM Ciro işlem sayısı Ciro işlem miktarı Şekil 17: Ürün senedi ciro işlem sayısı ve miktarı 22

24 3.4.2 Elektronik Ürün Senetleri Lisanslı depolarda muhafaza edilen tarım ürünlerini temsil eden ürün senetleri elektronik ortamda da oluşturulabilmektedir. Elektronik ürün senetleri, senetlerinin oluşturulmasını sağlamak ve bu senetlere bağlı tüm hak ve yükümlülükler ile işlemleri kayden izlemek amacıyla yetkilendirilen Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş., tarafından kurulan sistem üzerinden lisanslı depo işletmeleri tarafından oluşturulmaktadır. Nisan-Haziran döneminde herhangi bir elektronik ürün senedi düzenlenmemiştir. Ocak-Haziran döneminde düzenlenen elektronik ürün senedi sayısı dır Şekil 18: Elektronik ürün senedi sayıları Nisan-Haziran döneminde 550 adet elektronik ürün senedi rehin işlemi görmüştür. Ocak-Haziran döneminde adet elektronik ürün senedi rehin işlemi görmüştür. Ocak-Haziran döneminde 618 ton ürün rehin işlemi görmüştür. 23

25 4. ODA VE BORSA İŞLEMLERİ 4.1 Oda ve Borsalar 5174 sayılı Kanunun 5 inci ve 29 uncu maddeleri uyarınca ticaret ve/veya sanayi odaları ve ticaret borsaları Bakanlığımızın izni ile kurulmaktadır. Yılın ilk yarısının sonu itibariyle faaliyette olan oda ve borsalar şu şekildedir; Kotasyon Listeleri ODA / BORSA SAYISI FAALİYET ALANI İl İlçe Ticaret Odası Sanayi Odası Ticaret ve Sanayi Odası Deniz Ticaret Odası Ticaret Borsası TOPLAM Tablo 11: Oda ve Borsa Sayıları 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu nun 45 inci maddesi ile Ticaret Borsalarına Tabi Maddeler ve Bu Maddelerin Alım veya Satımlarının Tescili Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi uyarınca, borsa kotasyonuna dahil olan (borsada alım ve satımı zorunlu olan) mallar ve bunların en az miktarları, borsa meclisinin teklifi ve TOBB un uygun görüşü üzerine Bakanlığımızca belirlenmekte ve ilgili borsa tarafından yerinde ilân olunmaktadır. Nisan-Haziran döneminde kotasyon listesine ürün eklenmesi konusunda Bakanlığımıza 3 adet talep ulaşmıştır. Nisan-Haziran döneminde 35 ürün kotasyon listelerine eklenmiştir. Ocak-Haziran döneminde 150 ürün kotasyon listelerine eklenmiştir. Kotasyon listelerine ürün eklenmesi talebi ile eklenen ürün sayıları şu şekildedir; Eklenen Ürün Sayısı; 150 Talep Sayısı; 3 Eklenen Ürün Talep Sayısı; 12 Nisan-Haziran Ocak-Haziran Şekil 19: Kotasyon listelerine ürün eklenmesi talebi ve eklenen ürün sayısı 24

26 4.3 - İzinler Şirket Kuruluş İzni 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 80 inci, Oda Muamelat Yönetmeliğinin 75 ve Borsa Muamelat Yönetmeliğinin 67 nci maddelerine göre odalar, borsalar ve TOBB un belirli amaçlarla sınırlı olmak kaydıyla şirket kurabilmelerine ve şirketlere iştirak edebilmelerine izin verilmektedir. Nisan-Haziran döneminde odalara şirket kurma izni verilmemiştir. Ocak-Haziran döneminde odalara 4, borsalara 1 olmak üzere toplam 5 adet şirket kurma izni verilmiştir. Oda; 4 Borsa; 1 Ocak-Haziran (2014) Şekil 20: Şirket kuruluş izinleri Şirket Ortaklık İzni Ocak-Haziran döneminde oda ve borsalara herhangi bir şirket ortaklık izni verilmemiştir Ticari İşletme Kuruluş İzni 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 80 inci, Oda Muamelat Yönetmeliğinin 75 ve Borsa Muamelat Yönetmeliğinin 67 nci maddelerine göre odalar, borsalar ve TOBB un belirli amaçlarla sınırlı olmak kaydıyla ticari işletme kurabilmelerine izin verilmektedir. Nisan-Haziran döneminde oda ve borsalara herhangi bir ticari işletme kuruluş izni verilmemiştir. Ocak-Haziran döneminde odalara 1 adet ticari işletme kurma izni verilmiştir. 25

27 4.3.4 Vakıf Kuruluş İzni 5174 sayılı Kanunun 80 inci maddesine göre odalar, borsalar ve TOBB un amaçlarına uygun olarak eğitim ve öğretim kurumları kurmak üzere vakıf kurmalarına izin verilmektedir. Nisan-Haziran döneminde oda ve borsalara herhangi bir vakıf kurma izni verilmemiştir. Ocak-Haziran döneminde odalara 1 adet vakıf kurma izni verilmiştir İhtiyat Kullanım İzni Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği nin 23 üncü maddesi uyarınca odalar, borsalar ve TOBB un belirli konularda ihtiyatlardan harcama yapmalarına izin verilmektedir. Nisan-Haziran döneminde 1 oda ve 1 borsa olmak üzere toplam 2 ihtiyat kullanım izni verilmiştir. Ocak-Haziran döneminde odalara 10, borsalara 3 olmak üzere toplam 13 ihtiyat kullanım izni verilmiştir. Oda; 10 Borsa; 3 Oda; 1 Borsa; 1 Nisan-Haziran Ocak-Haziran (2014) Şekil 21: İhtiyatlardan kullanım izni Kamulaştırma İzni 5174 sayılı Kanun un 80 inci maddesi uyarınca odalar, borsalar ve TOBB un amaçlarını gerçekleştirmek ve faaliyet konuları ile sınırlı olmak şartı ile kamulaştırma yapmalarına izin verilmektedir. Ocak-Haziran döneminde herhangi bir kamulaştırma izni verilmemiştir. 26

28 4.4 Örf ve Adet Onayı 5174 sayılı Kanun uyarınca oda ve borsalar tarafından tespit edilen çalışma alanlarındaki ticarî ve sınaî örf, adet ve teamüllere onay verilmektedir. Ocak-Haziran döneminde herhangi bir örf ve adet onayı verilmemiştir. 27

29 5. PLANLAMA VE MEVZUAT İŞLEMLERİ 5.1 Mevzuat Taslak Görüşleri Nisan-Haziran döneminde 7 Kanun, 19 Yönetmelik, 2 Tebliğ ve 28 Diğer Düzenlemeler olmak üzere toplam 56 mevzuat taslağı hakkında görüş verilmiştir. Ocak-Haziran döneminde 14 Kanun, 3 Tüzük, 35 Yönetmelik, 11 Tebliğ ve 28 Diğer Düzenlemeler olmak üzere toplam 91 mevzuat taslağı hakkında görüş verilmiştir Nisan-Haziran Ocak-Haziran Kanun Tüzük Yönetmelik Tebliğ Diğer Şekil 22: Mevzuat taslakları hakkında verilen görüş sayıları Soru Önergeleri Nisan-Haziran döneminde 9 adet yazılı, 1 adet sözlü olmak üzere 10 adet soru önergesi cevaplandırılmıştır. Ocak-Haziran döneminde 36 adet yazılı, 1 adet sözlü soru önergesi cevaplandırılmıştır. Ocak-Haziran döneminde koordinatör birim olarak 38 adet soru önergesi cevaplandırılmıştır. Yazılı ; 4 Koordinatör Birim ; 6 Yazılı ; 27 Koordinatör Birim ; 38 Sözlü; 0 Sözlü; 1 Haziran Ocak-Haziran (2014) Şekil 23: Soru Önergeleri 28

30 Nisan-Haziran dönemi ile Ocak-Haziran döneminde cevaplandırılan Genel Müdürlüğümüzün görev alanıyla ilgili soru önergelerinin konularına göre dağılımı şu şekildedir; NİSAN-HAZİRAN OCAK-HAZİRAN Yazılı Sözlü Toplam Yazılı Sözlü Toplam Şirketler ve Ticaret Sicili Sebze ve Meyve Ticareti Perakende Ticaret Planlama ve Mevzuatı Geliştirme İnsan Kaynakları ve Bütçe TOPLAM Tablo 12: Soru Önergelerinin konularına göre dağılımı 29

31 6 - ORTAK İŞLEMLER 6.1 Denetim Şirket Denetimi 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 210 uncu maddesi uyarınca ticaret şirketlerinin bu Kanun kapsamındaki işlemleri Bakanlığımızca denetlenmektedir. Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen denetim faaliyetlerine ilişkin bilgiler şu şekildedir; Ay Alınan Onay Denetim Yapılan Tebliğ Edilen Sayısı Birim Sayısı Rapor Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TOPLAM Tablo 13: Şirket Denetimi Oda ve Borsa Denetimi 5174 sayılı Kanun un 100 üncü maddesine göre odalar, borsalar, TOBB ve bunların bağlı ve ilgili kuruluşlarının işlemleri Bakanlığımızca denetlenmektedir. Ocak-Haziran döneminde gerçekleştirilen denetim faaliyetlerine ilişkin bilgiler şu şekildedir; Ay Alınan Onay Denetim Yapılan Tebliğ Edilen Sayısı Birim Sayısı Rapor Sayısı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran TOPLAM Tablo 14: Oda-Borsa Denetimi 30

32 6.2 Görüş Yazıları Nisan-Haziran ayında 351 adet görüş yazısı yazılmıştır. Nisan-Haziran dönemi ile yılın ilk yarısında verilen görüş yazılarının konularına dağılımı şu şekildedir; KONUSU Nisan-Haziran GÖRÜŞ YAZILARI Ocak-Haziran Şirketler Ticaret Sicili MERSİS 4 24 Sebze ve Meyve Ticareti Lisanslı Depoculuk Hal Kayıt Sistemi 7 17 Odalar ve Borsalar İç Ticaret Hizmetleri Payı 1 1 Elektronik Ticaret 3 3 Perakende Ticaret 4 4 Planlama ve Mevzuatı Geliştirme AB ve Dış İlişkiler Bilgi Edinme ve İstatistik - - İnsan Kaynakları ve Eğitim - - Bütçe - 2 İdari İşler - - Evrak ve Arşiv 1 2 Diğer TOPLAM Tablo 15: Görüş yazılarının konularına göre dağılımı 31

33 6.3 Bilgi Edinme Başvuruları Ocak-Haziran döneminde cevap verilen bilgi edinme başvurularının konularına göre dağılımı şu şekildedir; BİLGİ EDİNME BAŞVURULARI KONUSU TOPLAM Bilgi BİMER AKİM Makam Diğer Edinme Ticaret Sicili ve Şirketler Odalar ve Borsalar Tarım Ürünleri Ticareti Sebze ve Meyve Ticareti Lisanslı Depoculuk Perakende ve E-Ticaret Perakende Ticaret E-Ticaret Planlama ve Dış İlişkiler Planlama ve Mev. Geliştirme AB ve Dış İlişkiler Bilgi Edinme ve İstatistik İnsan Kaynakları ve Bütçe TOPLAM Tablo 16: Bilgi edinme başvurularının konularına göre dağılımı 32

34 6.4 Toplantılar Ocak-Haziran döneminde toplam 100 yurtiçi toplantı ile 11 yurtdışı toplantıya iştirak edilmiştir. İştirak edilen yurtiçi ve yurtdışı toplantıların birimlere göre dağılımı şu şekildedir; TOPLANTILAR Konusu Şirketler ve Ticaret Sicili Tarım Ürünleri Ticareti Odalar ve Borsalar Perakende ve E-Ticaret Planlanma ve Dış İlişkiler İnsan Kaynakları ve Bütçe YURTİÇİ YURTDIŞI Mahiyeti Katılım Katılım Düzenlenen Sağlanan Sağlanan Toplantı 11 3 Seminer 1 Konferans 1 Toplantı 9 22 Çalıştay 1 Komisyon Toplantısı 2 İnceleme Gezisi 1 2 İstişare Toplantısı 1 Eğitim Çalışması 2 Yurtiçi Gezisi 1 Panel 1 Toplantı 1 4 Eğitim Programı 2 Konferans 1 Toplantı 6 1 Çalışma Ziyareti 2 Seminer 1 Çalıştay 1 Konferans 2 Panel 1 Toplantı 19 1 Çalıştay 1 Eğitim Çalışması 2 Seminer 1 Panel 1 Toplantı 8 Kongre 2 Tablo 17: İştirak edilen toplantılar TOPLAM