HAKLAR GERÇEK OLUYOR. Denizciler Bülteni DENİZCİLİK ÇALIŞMA SÖZLEŞMESİ YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR KENDİNİZİ GÜVENDE TUTMAK DENİZDE İŞ OLANAKLARI

Transkript

1 Denizciler Bülteni Uluslararası Taşımacılık İşçileri Bülteni no. 27/2013 HAKLAR GERÇEK OLUYOR DENİZCİLİK ÇALIŞMA SÖZLEŞMESİ YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR KENDİNİZİ GÜVENDE TUTMAK DENİZDE İŞ OLANAKLARI Türkçe

2 FOC KAMPANYASI 2012 Bunları biliyor muydunuz? Konteyner gemiciliği Dünya üzerinde yaklaşık olarak 17 milyon gemi konteyneri bulunmaktadır. İlk uluslararası konteyner gemisi seferi 1966 yılında gerçekleştirildi. Ortalama bir yılda, büyük bir konteyner gemisi dünyanın aya olan uzaklığının dörtte üçü kadar yol kat etmektedir. Büyük bir konteyner gemisinin motoru, bir aile otomobilinden yaklaşık olarak kat daha güçlüdür. Bir konteyner gemisi, ortalama olarak, büyük bir kargo uçağından yaklaşık 40 kat ve bir ağır yük kamyonundan üç katın üzerinde daha az CO2 salmaktadır. Konteyner gemileriyle yapılan taşımacılığın demiryolundan iki buçuk kat ve karayolundan yedi kat daha fazla enerji tasarrufu sağladığı hesaplanmaktadır. Dünyanın en büyük konteyner gemileri yaklaşık olarak konteyner taşıyabilmektedir. Bu sayıda konteyner bir trene yüklenecek olsaydı, bu trenin 44 mil (71 kilometre) uzunluğunda olması gerekirdi. Konteyner gemileri yaklaşık olarak 26 yıllık bir ömre sahiptir. Konteyner gemilerini yüklemek ve boşaltmak için kullanılan portal vinçlerin boyu 430 ayağa (131 metreye) ve ağırlıkları tona ulaşabilmektedir. Tüm ticari konteynerler bir BIC koduna (XXX-U ) sahiptir. İlk üç harf konteynerin sahibini, bir sonraki harf konteynerin türünü göstermektedir (U = yük konteyneri, J = yükle ilgili donanım, Z = römork veya şasi); bunları altı haneli bir seri numarası ve bir kontrol sayısı takip etmektedir. Her yıl yaklaşık konteynerin denizde kaybolduğu tahmin edilmektedir. Kaynaklar: World Shipping Council ve %59 FOC filosu ITF sözleşmesi 137 Müfettiş

3 RAKAMLA 1,46 mia Detveyt ton Dünya filosundaki gemi sayısı * * 300+ GT ,5 mio Toplu iş sözleşmesi kapsamında yer alan denizci Tahsil edilen ödenmemiş ücret mio Teftiş edilen gemi Korsanlığın küresel maliyeti (Dünya filosu istatistikleri Fairplay den alınmıştır)

4 Denizciler Bülteni 5-8 DENİZDE YAŞAM Karşılaştığınız sorunlar ve ITF 9-12 SENDİKAL GÜÇ Üye olmak size neler kazandıracak 13 KADIN DENİZCİLER Denizde geçen bir yaşam 14 Wİ-Fİ Yaşamsal bir araç 15 İSTİHDAM Dolandırıcılardan nasıl korunabilirsiniz ITF Denizciler Bülteni no. 27/2013 Ocak 2013 de, Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) tarafından yayımlanmıştır, 49/60 Borough Road, Londra SE1 1DR, Birleşik Krallık. Denizciler Bülteni nin İngilizce, Arapça, Çince, Almanca, Endonezyaca, Japonca, Rusça, İspanyolca, ve Türkçe versiyonları ITF in yukarıdaki adresinden temin edilebilir DENİZCİ HAKLARI BİLDİRGESİ Denizcilik Çalışma Sözleşmesi denizcilerin yaşamları üzerinde nasıl bir etki yaratacak ÇEK-AL REHBER İş sözleşmesiyle ilgili önemli tavsiyeler ve bizimle temasa geçebilmeniz için dünya çapında bir rehber ORTAK YARAR Liman işçileri ve denizciler neden birlikte daha güçlüler 29 DENİZCİLİKTE KARİYER Hâlâ cazip bir meslek mi? GÜVENDE KALIN Önemli sağlık ve güvenlik konularında haberler ve tavsiyeler SEKTÖRDEKİ EĞİLİMLER Otomasyondan geçici işçiliğe 36 KORSANLIK NEDENİYLE ZARAR GÖRDÜNÜZ MÜ? Bir avukatı aramadan önce bunu okuyun BİRLİKTEN GELEN GÜÇ ITF in elverişli bayrak kampanyası SAVUNMASIZ OLANIN KORUNMASI Balıkçıların istismar edilmelerine karşı verilen mücadele Web: Tel: +44 (0) Faks: +44 (0) E-posta: Kapak fotoğrafı: Luca Tommasi Denizde çalışan herkes için önemli bir yıl olacak olan bu yılın Denizciler Bülteni ne hoş geldiniz. ILO'nun Denizcilik Çalışma Sözleşmesi 2006 denizcilerin haklar bildirgesi - Ağustos ayında yürürlüğe giriyor. Sözleşme tüm denizcilerin yaşamında gerçek bir fark yaratmayı taahhüt ediyor. Bu noktaya ulaşmak, ITF ve üyesi denizcilik sendikaları ve diğerleri tarafından yürütülen, 10 yılı aşkın bir çalışmanın sonucunda mümkün oldu ve bizler sözleşmede yapılacak değişikliklerde çıkarlarınızın ön planda tutulmasını sağlamak için çalışmaya devam edeceğiz. Her zaman olduğu gibi, geçtiğimiz yıl da denizcilik işçileri için güçlüklerle dolu bir yıl oldu, ancak ITF ailesi bazı büyük kazanımlar elde etmeyi de başardı. İşçi haklarını savunmak yürüttüğümüz çalışmaların temelini oluşturuyor, ancak giderek daha fazla, sendikal ailemizin en güçlü üyelerini savunmak için mücadele etmek zorunda kalıyoruz. Ticari çıkar sahipleri güçlü sendikalar karşısında kendilerini tehdit altında hissediyor ve sendikaları zayıflatmak için çok büyük bir çaba gösteriyorlar yılında, Fas liman işçileri sendikası UMT nin önderi Elhairech Said, kötü muamele gören denizcileri desteklemek için sendikasının üyelerini harekete geçirmesinin ardından hapse atıldı. Said için aylarca kampanya yürüttük ve nihayet serbest bırakılmasını sağladık. Bu örnek bize, bazı güçlerin bizi zayıflatmak için ne kadar ileriye gitmeye hazır olduklarını, ancak aynı zamanda hep birlikte omuz omuza verdiğimiz zaman neleri başarabileceğimizi gösteriyor. Önümüzde pek çok zorluk bulunuyor. Kısa bir süre sonra gemicilik sektörü ile küresel müzakerelerin bir sonraki turuna başlayacağız ve elverişli bayrak gemilerinde çalışan denizcilerin ücret ve çalışma koşullarını savunmaya ve geliştirmeye çalışacağız. Buna karşılık, limanlarda güçlü sendikalara sahip emek gücünü gerek otomasyon gerekse de özelleştirme ve neo-liberal politikalar yoluyla zayıflatmaya yönelik daha fazla sayıda girişimde bulunulduğuna tanık oluyoruz. Bu mücadeleleri kazanabilmek için sadece denizcilik sektöründe değil, tüm ulaştırma sektöründe ve ulaştırma sektörünün de ötesine geçen bir biçimde, omuz omuza vermemiz gerekiyor. İşçilerin tedarik zinciri boyunca örgütlemelerine bu kadar çok enerji harcıyor olmamızın nedeni budur. Birlikten güç doğar ve ITF denizcilerle liman işçileri arasındaki dayanışma üzerine kurulmuştur. Lakin gözlerimizi rıhtım alanının ötesine çevirerek, çok daha büyük bir işçi gücü yaratabiliriz. Stephen Cotton Genel sekreter vekili

5 Denizde Yaşam 5 CEPHE HATTINDAN ÖYKÜLER Denizde çalışmak gurur duyulacak bir şey olabilir. Ancak işlerin kötüye gitmesi durumunda başvurabileceğiniz birinin olduğunu bilmeniz gerekiyor. Bu bölümde, ITF personeli, zor durumda kalan denizcilere nasıl yardımcı olduklarını açıklıyor OLANAKSIZ OLMAYAN GÖREV Geoff Ablett, ITF denizcilik operasyonları ITF e kimi zaman yaralanma veya can kaybı vakalarıyla ilgili haberler ulaşır ve söz konusu vakalar ne kadar trajik olursa olsun, az da olsa bir başarı şansının bulunduğu beklentisi her zaman canlı tutulur. Kallisto vakası da işte bu türden bir vakaydı. 29 Nisan 2004 tarihinde, 38 yaşındaki Romen bir yağcı, çalıştığı gemi İtalya'dan Yunanistan'a doğru yol alırken, geride dul bir eş ve iki çocuk bırakarak, denizde kayboldu. Gemi, bu eski tonajı satın almış ve onu hurda olarak satmadan önce iflas etmiş olan ve merkezi Yunanistan da bulunan bir gemicilik şirketine aitti. ITF bu vakadan haberdar olduğunda, şirket faaliyetine son vermiş durumdaydı ve bu nedenle ortada tazminat talebinde bulunabilecek hiç kimse yoktu. Ceset bulunamadığından, denizcinin dul eşi 2010 yılının Aralık ayına kadar bir ölüm belgesi almadı ve Romanya'da bu belgeyi almak ancak uzun süren mahkeme işlemlerinin ardından mümkün oldu. Romanya denizciler sendikası ve ITF müfettişi Adrian Mihalcioiu, bu dönemde, denizcinin dul eşine yardım ve duygusal destek sağladılar. Yapılabilecek tek şey, yasal güçlüklerle dolu bir süreç olmasına rağmen, P&I kulübe başvuruda bulunmaktı. İş sözleşmesinde tazminatla ilgili herhangi bir tutar belirtilmiyor ve iş başında ölümden değil, sadece kaza sonucu ölümden söz ediliyordu. Bu durum ek bir sorun oluşturacaktı ve ölümün intihar değil, kaza sonucu olduğunu kanıtlamamız gerekebilecekti. Bununla birlikte, neyse ki, arama ve kurtarma raporları, seyir defteri kayıtları ve Kallisto ile şirket arasındaki yazışmaların da aralarında yer aldığı tüm destekleyici belgelerin birer kopyası, dul eş tarafından saklanmıştı. Daha sonra P&I kulübü ile kedi-fare oyununu andıran ve yaklaşık olarak bir yıl süren müzakereler başladı. Ancak en sonunda bir çözüme ulaşmak mümkün oldu ve dul eş tazminat olarak ABD doları aldı. Gemi, bu eski tonajı satın almış ve onu hurda olarak satmadan önce iflas etmiş olan ve merkezi Yunanistan da bulunan bir gemicilik şirketine aitti. Bu, kimilerine çok büyük bir tutar gibi görünmeyebilir, ancak Kallisto nun dul eşi ITF e yazdığı mektupta şöyle diyordu: Şimdi kocamın ruhunun huzur bulması için tüm cenaze adetlerini yerine getirebilirim. Tüm ölenler ve kaybolanlara ve herkese olduğu gibi bana da yardımcı olma gücüne sahip olan büyük ITF ailesine dua ediyorum. Bana yardımcı olan herkesi tanımış olmaktan büyük bir onur duyuyorum. ITF sayesinde, çocuklarım artık daha iyi bir geleceğe sahip olacaklar. Sakhalin Sakhalin in mürettebatı ödenmemiş ücretleri için Hong Kong da direnişteydi Jason Lam, ITF müfettişi, Hong Kong 26 Şubat 2012 tarihinde, Belize bandıralı dökme yük gemisi Sakhalin in Hong Kong sularında demir attığı sırada, ITF in Hong Kong ofisi, geminin mürettebatından yaşadıkları su, yiyecek ve elektrik sıkıntısından şikâyet eden bir e-posta aldı. ITF müfettişi Yu-Sak Ming, geminin acentesiyle temasa geçti ve gemiye yeterli miktarda ihtiyaç maddesinin ve yakıtın sağlanmasını talep etti. Ardından, gerçek durumu yerinde tespit etmek üzere gemiye gitti. Ukraynalı kaptan, Ming e, Bulgar gemi yönetim şirketi Interfleet in, Hong Kong daki yüksek mahkemede geminin tutuklanmasıyla sonuçlanan bir alacak davası açmış olan Maltalı bir yakıt tedarikçisine, ABD dolarına yakın birikmiş yakıt borcunun olduğunu söyledi. Gemide 16 sı Ukrayna ve beşi Rusya dan olmak üzere, 21 kişilik bir mürettebat bulunuyordu. Kaptan şirketin mürettebata 2011 yılından bu yana ücretlerini ödemediğini belirtti. Bir gemici, 2011 yılının Mart ayından bu yana hiç ücret almamış, diğer mürettebata ise ücretleri altı ila sekiz ay arasında değişen sürelerle ödenmemişti. Mürettebata Hong Kong hükümetinden adli yardım almak üzere gerekli başvuruyu yapabilmesi için yardımcı olduk. Kaptan şirketin mürettebata 2011 yılından bu yana ücretlerini ödemediğini belirtti Sakhalin 2012 yılının Mayıs ayında Hong Kong yüksek mahkemesi tarafından 3,9 milyon ABD dolarına satıldı ve mürettebatı temsil eden avukat bu satışla elde edilecek gelir üzerinde hak talebinde bulundu. Gemiciler 3 Mayıs 2012 tarihinde, Hong Kong hükümeti tarafından ülkelerine geri gönderildiler. Mürettebatın Hong Kong dan ayrıldığı sırada ödenmemiş ücretlerinin toplam tutarı ABD dolarını bulmuştu.

6 6 Denizde Yaşam ITF müfettişi Pascal Pouille, Fransa'da mahsur kalan mürettebatla birlikte HEP BERABER ELBİRLİĞİYLE ÇALIŞTIK Mohamed Arrachedi, ITF müfettişi, Bilbao, İspanya sahipleri Gemi saklanabilecekleri bir yer olmadığını fark ettikçe giderek daha fazla öfkelendiler 2012 yılının Ocak ayının sonlarında, ITF genel merkezi, Fas taki ITF üyesi UMT sendikasından, bir gemi filosunda çalışan denizcilerin tamamına yardım sağlanmasını talep eden bir çağrı aldı. Comarit Comanav Ferry adlı şirket, son dört aydır mürettebatın maaşlarını ödememişti. Mürettebatın sosyal güvenlik, sağlık sigortası ve şirketle üzerinde anlaşmaya varılmış olan konut edindirme desteği primleri de yatırılmamıştı. Bu durum, denizcilerin ailelerinin evlerinden tahliye edilmeleri tehlikesini doğurmuştu. Erzak, gıda ve elektrik hızla tükeniyordu ve İspanya ve Fransa daki ITF müfettişleri gemicilere temel ihtiyaç malzemelerinin tedarik edilmesini sağlamak için ellerinden geleni yapıyorlardı. Ancak sorun sadece bir insani yardım sorunu değildi: bu gemiciler şirketin kadrolu çalışanlarıydı ve şirket için uzun yıllardır - bazıları 30 yılı aşkın bir süredir - çalışmaktaydılar. Fas ın Tanca şehrindeki şirket merkezine, İspanya ve Fransa daki Fas elçilik ve konsolosluklarına, şirket, mürettebat ve bayrak devleti tamamen Faslı olduğu için devletin duruma müdahale etmesini talep eden mektuplar gönderdik. Hiçbir yanıt alamadık. Müfettiş José Ortega, ben ve bir UMT yetkilisi, Algeciras şehrinde ortak bir basın toplantısı düzenledik. Sète şehrinde de bir başka basın toplantısı düzenlendi. Vilayet yönetimi, liman otoritesi, liman başkanlığı, denizciler kulübü ve benzeri kuruluşların yardımıyla gemilere gıda, sağlık hizmeti ve yakıt sağlayan Fransa daki sendikacı meslektaşlarımıza özellikle teşekkür ediyoruz. FO sendikasından Lilian Torres bu yardımların tedarik edilmesinde önemli bir rol oynadı. Bu eylemlere paralel olarak, Fas taki denizciler şirketin genel merkezi ve ulaştırma bakanlığı önünde birçok protesto gösterisi düzenlediler. UMT sendikası Fas başbakanına bir mektup gönderdi. Fas taki ITF üyesi sendikanın yürüttüğü çalışmalar o kadar başarılı oldu ki, sendikanın iki yöneticisi düzmece bir suçlamayla, ulusal güvenliği tehlikeye soktukları gerekçesiyle tutuklandılar. Bunun ardından uluslararası düzeyde büyük çaplı protestolar Erzak, gıda ve elektrik hızla tükeniyordu ve İspanya ve Fransa daki ITF müfettişleri gemicilere temel ihtiyaç malzemelerinin tedarik edilmesini sağlamak için ellerinden geleni yapıyorlardı. düzenlendi konuyla ilgili en son haberleri okumak için bkz. ITF, denizcilik sendikalarının dünyanın dört bir yanındaki ve Fas elçilik ve konsolosluklarına protesto ve dayanışma mektupları gönderdikleri bir dayanışma kampanyası başlatıldı. Bu sırada, Pascal Pouille, Yves Reynaud ve José Ortega dan oluşan müfettiş ekibimiz, Fas taki sendikanın onayıyla yasal işlemleri başlattılar. 11 Mayıs günü, Fas ın tüm limanlarında çalışan liman işçileri denizcilerle dayanışma göstermek için sekiz saatlik bir grev yaptılar. Bu uyuşmazlık halen devam etmektedir. Konuyla ilgili güncel bilgiler için bkz.: ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0)

7 Denizde Yaşam 7 Aylarca ücretlerini alamayan Giannis M mürettebatı alacaklarını tahsil etti Ruud Touwen, ITF müfettişi, Delfzijl, Hollanda Başarıya ulaşıldı ve mürettebat ücret alacaklarını tahsil etti 8 Ağustos 2012 tarihinde, ITF müfettişleri, Belçika nın Zeebrugge limanında görevli ITF müfettişi Christian Roos tan, merkezi Yunanistan da bulunan ve Avrupa ve Akdeniz de faaliyet gösteren dört küçük dökme yük gemisine sahip olan Ikarian Moon şirketiyle ilgili bir e-posta aldılar. Dökme yük gemisi piyasasında son yıllarda çok büyük bir düşüş yaşandı ve bu finansal krizin üzerine bir de, makine dairesinde ortaya çıkan hasar ve diğer gemilerle yaşanan çarpışma vakaları eklenince, şirketin ayakta kalması daha da güçleşti. Şirketin sahip olduğu dört gemiden biri olan Giannis M nin mürettebatı, Hollanda daki ITF teftiş ekibiyle temasa geçti ve Debbie Klein, Terneuzen limanında gemiyi ziyaret etti. Bu ziyaret sonucunda Filipinli, Yunanlı ve Mısırlı denizcilerden oluşan mürettebatın ücretlerini birkaç aydır alamadıkları tespit edildi. Dört Filipinli gemici sözleşmelerinde belirtilen süreyi tamamlamışlardı ve kendilerine, yerlerini alacak olan denizciler zaten göreve başlamış olduğundan, Temmuz ayında Kazablanka da ücretlerinin ödenerek hesaplarının kapatılacağı sözü verilmişti. Ne var ki, mürettebata ödeme yapmak için gerekli para bulunamadı, dolayısıyla bu denizciler bir sonraki limanda hesaplarının kapatılacağı ve evlerine gönderilecekleri sözünü alarak gemide kalmaya devam ettiler. Terneuzen limanına gelindiği zaman da gerekli para henüz bulunabilmiş değildi. Şirketle temasa geçtim ve gemi sahibini paranın gemiye getirilmesi gerektiği konusunda bilgilendirdim. Her türlü mazeret öne sürüldü, bunun üzerine biz de gemiyi mürettebat adına tutuklamaya karar verdik. Ertesi sabah ödeme için ABD doları bulmasının olanaksız olduğunu iddia eden gemi sahibi bizimle temasa geçti oysa avro için uygulanacak döviz kuru konusunda daha önce kendisiyle anlaşmaya varmıştık. Birkaç saat sonra şirket bize tüm uçuşlar dolu olduğu için, uçak bileti bulamadığını bilgisini verdi. Kendimiz bir araştırma yaptık ve şirkete çeşitli uçak bileti seçenekleri sunduk. Gemi sahipleri saklanabilecekleri bir yer olmadığını fark ettikçe giderek daha fazla öfkelendiler. Nihayet, 24 Ağustos günü para gemiye getirildi ve dört gemici toplam ABD doları tutarındaki nakit parayı aldılar ve gemiden ayrıldılar. Debbie Klein bu işlemlerin tamamlanmasına şahitlik etti ve dört gemici ertesi gün ülkelerine uçmadan önce bir otele yerleştirildiler. Mürettebatın geri kalanı için, zamanında ödeme yapılmamış olması nedeniyle her birine 500 ABD doları tutarında ek bir ikramiye verilmesini de içeren ve ödenmemiş ücretlerini bir sonraki limanda almalarını öngören bir anlaşma imzalandı. İcra memuruna gemiyi serbest bırakması talimatı verildi ve gemi ÇOK UZUN NE KADAR UZUNDUR? Tommy Molloy, ITF müfettişi, Liverpool, İngiltere ITF müfettişi Debbie Klein ve Giannis M nin mürettebatı Terneuzen limanından, 26 Ağustos günü, Fransız müfettişimiz Laure Tallonneau tarafından yeniden ziyaret edileceği Rouen limanına doğru yola koyuldu. Tallonneau mürettebatın geri kalanına ödemenin yapıldığına tanıklık etti beş gemici ABD dolarını aralarında paylaştılar. Gemide dört yıldır çalışmakta olan Mısırlı UG gemi sahipleriyle, gemi 1 Eylül günü Kazablanka limanına ulaştığı zaman kendisine ABD doları tutarında ödeme yapılması karşılığında anlaşmaya vardı. ITF müfettişleri denizcilerin iş sözleşmelerinde belirtilen çalışma süresini tamamladıkları ve işletmeciyi hesaplarını kapatmaya ve kendilerini evlerine geri göndermeye ikna etmekte güçlük çektikleri durumlarla sık sık karşılaşmaktadırlar. Bu gibi durumlarda genellikle sözleşmenin bitiminin üzerinden birkaç ay, bazen de daha uzun bir süre geçmiş olur. Ancak kısa bir süre önce karşılaştığımız bir vakanın, bir gemide geçirilmiş olan en uzun süre rekorunu en azından modern zamanlarda - kırmak konusunda en güçlü aday olması gerekir. İrlandalı bir gemi sahibine ait ve Curacao siciline kayıtlı olan genel kargo gemisi Fingal de çalışan bir UG benimle temasa geçti. Bir ay önce evine geri gönderilmesi için yaptığı başvuru konusunda yardım istiyordu. Bu denizci, 45 aydır bu gemide bulunuyordu! Gemide bulunduğu bu sürenin çoğunda bunu kendi isteğiyle yaptığını kabul etti: üniversiteye giden iki çocuğu vardı ve faturaları ödeyebilmek için gemide olabildiğince uzun süreyle kalmaya karar vermişti. Bu UG ye gerekli ödemenin yapılmasını ve Liverpool dan evine gönderilmesini sağladık. Ancak zaten 22 aydır gemide bulunan bir başka mürettebat, 2012 yılının Kasım ayının sonuna kadar gemide kalmasına izin verilmesini talep etti. Bu gemicilerin eve izin yapmak üzere dönüp, daha sonra başka bir iş bulmak için yeniden sıraya girmek yerine, neden gemide kalmayı ve para kazanmayı tercih ettiklerini anlıyorum. Ancak bana göre bir işverenin bu kadar uzun süreler için yapılan bu tür talepleri kabul etmesi tamamen sorumsuzca bir tutumdur.

8 8 Denizde Yaşam Evine geri gönderilme talebiyle yardım istedi. 45 aydır bu gemide bulunuyordu! Denizcilik Çalışma Sözleşmesi bir denizcinin azami 12 aylık bir çalışma süresinin ardından gemideki görevinden ayılma ve evine gönderilme hakkına sahip olduğunu belirtmektedir. Bu vakalarla ilgili olarak Birleşik Krallık Denizcilik ve Sahil Koruma Ajansı yla görüştük. Ancak görülen o ki, belirgin bir risk söz konusu olmadığı sürece bu konuda yapılabilecek çok az şey bulunuyor. Bu makalenin daha uzun versiyonu ilk kez Nautilus International sendikasının dergisi The Telegraph da yayımlanmıştır. Benim limanımda denizcilere zorbalık yapmayın Mukesh Vasu, ITF irtibat sorumlusu, Kandla, Hindistan Güney Kore bandıralı Blue Star uzun yıllar boyunca bir ticari gemi olarak faaliyet gösterdi; sahiplerine çok miktarda para kazandırdı ve denizcilere iş olanağı sağladı. Nihayet, hurdaya çıkarılıp söküme gönderildi, ancak kendisinden gemi sahibi olarak söz edilmesini isteyen biri devreye girdi ve bu gemiyi satın aldı. Çok kısa bir süre sonra Blue Star da teknik sorunlar yaşanmaya başlandı ve makine dairesinde arıza meydana geldi. Liman başkanlığı gemiyi demirleme yerine gönderdi. Birkaç gün sonra erzak tükendi, yakıt bitti ve gemi sahibinden hiçbir haber alınamıyordu. Mürettebat yardım aramaya başladı ama kimse onlara kulak asmıyordu. Daha sonra, bir gün bir römorkörle geminin yanından geçmekte olan bir grup liman işçisi bu denizcilerin yardım çığlıkları attıklarını fark ettiler. Bu liman işçileri durumu bana ilettiler ve ben de vakayı ITF e bağlı liman işçileri sendikasının üyesi olan liman işçileri, bu gemide çalışmayı durdurdular. Bunun sonucunda, kaptan gemiye çıkmama izin verdi. üstlendim. Erzak tedariki yerel acente tarafından hemen sağlandı. Bir sonraki sorun ödenmemiş ücretlerin tahsili ve gemicilerin evlerine geri gönderilmeleri oldu. Mürettebat artık bu gemide çalışmak istemiyordu. Gemi sahibi ve acente müzakereler sırasında işbirliği yapmaktan uzak durdular, ancak altı ay oyunca yapılan sürekli baskı sonucunda mürettebat ödenmemiş ücretlerini tahsil etti ve bu gemiciler evlerine geri gönderildiler. Bir başka vakada, Tuvalu bandıralı gemi Veles, Kandla limanına geldi. Denizcilere sosyal yardım sağlayan bir görevli internet hizmeti sunmak üzere gemiye çıktı. Mürettebat bu kişiye yardıma ihtiyaçlarının olduğunu söyledi. Gemiye ulaştığım zaman kaptan gemiye çıkmama izin vermedi. Genel sekreterimi ve liman işçileri sendikasını bu durum hakkında bilgilendirdim. ITF e bağlı liman işçileri sendikasının üyesi olan liman işçileri, bu gemide çalışmayı durdurdular. Bunun sonucunda, kaptan gemiye çıkmama izin verdi. Mürettebatla konuştum ve ücretlerinin iki aydır ödenmemiş olduğunu ve kadın baş aşçının kişisel nedenlerden ötürü evine gönderilmeyi talep ettiğini öğrendim. Gemi sahibine bir şikâyet başvurusunda bulundum ancak herhangi bir yanıt alamadım. Daha sonra liman işçileri kargo elleçlemeyi tekrar durdurdular ve bir hafta sonra, gemi sahibi bana maaşların yatırıldığını söylemek üzere Kandla ya gelmek zorunda kaldı. Gemiye döndüm ve mürettebatı, ücretlerini almış olmalarına rağmen, baş aşçının parmakları kırılmış olduğu için, büyük bir üzüntü içinde buldum. Baş aşçı ne olduğunu anlatmadı, ancak üçüncü kaptan bana gemi sahibinin mürettebata yönelik fiziksel şiddet kullandığını söyledi. Ne var ki, mürettebat daha başka bir şikâyette bulunmak istemiyor ve sadece evlerine geri dönmeyi arzu ediyordu. Mürettebata, evlerine geri gönderilinceye kadar polis koruması sağlanmasını ayarladım. Ağ oluşturmak başarının anahtarıdır Matt Purcell, ITF koordinatör yardımcısı, Melbourne, Avustralya ITF, Antigua bandıralı HC Melina adlı gemide çalışan bir denizciden, 2012 yılının Nisan ayında, Melbourne de bulundukları sırada mürettebatın sorunlarını çözdüğü için çok uzun bir teşekkür mektubu aldı. Bu Filipinli gemici kişisel nedenlerle gemiden ayrılmayı çok istiyordu. İş sözleşmelerinin bitim tarihi çoktan geçmişti ve Polonyalı kaptan mürettebata karşı genel olarak kötü davranmaktaydı. Kaptan, ITF in mafya olduğunu iddia ediyordu! Tüm alanlar tutulduğunda, ağ kötü gemi sahiplerinin kaçıp kurtulamayacakları kadar güçlü hale gelir Yardım çağrısını aldığım sırada izindeydim, bu nedenle, üç gün boyunca, aralıklı olarak, ITF genel merkeziyle birlikte, Dean Summers (ITF in Sidney deki koordinatörü) ve benden aldığı talimatlar doğrultusunda hareket edecek olan bir gönüllü çalışanımızı gemiye çıkması için görevlendirdim. Gemi sahipleri verdikleri sözlerden dönmeye devam ettiler ve hatta üç mürettebat üyesinin uçak biletlerini iki kez iptal ettiler. Bunun üzerine Summers üçüncü kaptanın görevinden ayrılmasıyla gemide oluşan gemi adamı eksikliği konusunda liman devlet kontrolünü bilgilendirerek en büyük kozunu oynadı. Şirket yeni bir üçüncü kaptan istihdam etmek zorunda kaldı ve gemi yeni mürettebatın gelmesi için beklerken birkaç gün boyunca atıl durumda kaldı. Bu şirkete iyi bir ders oldu doğru şeyi yapmazlar ve müzakerelerin başından itibaren işbirliğinde bulunmazlarsa, bir kenarda atıl bir durumda beklemenin neden olduğu sıkıntıları yaşayabileceklerini görmüş oldular. Tüm bu müzakereler sırasında mürettebata güvence sağlanması konusunda ısrarcı olduk. Sonuç olarak, hiçbir gemici istihdam bürosu ya da şirket tarafından mağdur edilmedi. Bu vakada elde edilen sonuç, bizim Avustralya'da büyük ağırlık verdiğimiz ağ oluşturmanın ne kadar önemli olduğunu gösteren bir kanıttır. Tüm alanlar tutulduğunda, ağ kötü gemi sahiplerinin kaçıp kurtulamayacakları kadar güçlü hale gelir ve çoğu durumda bu tür ağlar oluşturmak iyi sonuçlar vermektedir. ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0)

9 Sendikam benim için ne yapıyor 9 SENDİKANIZDAN NELER BEKLEMELİSİNİZ ITF SENDİKALARININ ÜYELERİ İÇİN NELER YAPTIKLARINA BAKTIK Bir sendikaya üye olmak size çok sayıda olmanın gücünü kazandırır bir sendikanın ne kadar çok üyesi varsa, işçiler için iyi bir sözleşme bağıtlama şansı o ölçüde yüksek olur. Ancak bir üye olarak, sendikanızdan daha başka neler bekleyebilirsiniz? Üyelik kartı: fiziksel ya da elektronik bir kart; Sendika tarafından yayımlanan bülten, gazete ya da dergi: sendikanın ve diğer üyelerin neler yaptıklarıyla ilgili size bilgi ulaştırmak için; Rehber dizini: ihtiyaç duyduğunuzda yardım alabilmeniz için sendika yetkililerinin telefon numaraları ve isimleri; Temsil/yardım: işvereninizle veya iş koşullarınızla ile ilgili bir sorun yaşamanız durumunda; bazı sendikalar hukuki danışmanlık da sağlamaktadır; İşyerinde sizin sesiniz: çalışma koşullarınız ve haklarınızı etkileyecek kararlar ve sendikanın işleyişi üzerinde söz sahibi olmanız. Bazı sendikalar üyelerine ve kimi zaman da ailelerine başka hizmetler de vermektedir. Örneğin: Sosyal yardımlaşma ve sosyal ihtiyaçlar: özellikle sosyal güvenlik sisteminin ya da devletçe sağlanan sosyal yardım sisteminin bulunmadığı ülkelerde; Eğitim ve öğretim: üyelerine eğitim olanakları sağlamak için birçok sendika tarafından sunulan bir hizmettir; Sağlık yardımı ve/veya diş tedavisi: sendika üyeleri ve aileleri için. ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ITF Denizciler Bülteni 2013

10 10 Sendikam benim için ne yapıyor NUSI Hindistan Ulusal Denizciler Sendikası (NUSI) Hintli denizcilere uzun yıllardır hizmet vermektedir. Anna Llewellyn, NUSI genel sekreteri ve saymanı Abdulgani Serang la, sendikanın NUSI üyeleri ve aileleri için yaptığı girişimler ve sağladığı yardımlar hakkında konuştu NUSI nin en önemli tesislerinden biri, deniz-öncesi ve sonrası eğitimler vermek üzere yatılı kurslar düzenleyen ve aynı zamanda gemicilerin denize açıklamadan önce tamamlamaları zorunlu olan STCW eğitimi veren, Goa şehrindeki Denizcilik Akademisi dir. Akademi 400 öğrencilik bir kapasiteye sahiptir ve 1996 yılında hizmete açıldığından bu yana den fazla denizci burada eğitim görmüştür. Eğitim ve kişisel gelişimin NUSI nin üyelerine sunmaya çalıştığı hizmetlerin önemli bir parçasını oluşturduğu çok açık ve sendika 2010 yılında zabit olmak üzere eğitim görmek isteyen tayfalara faizsiz kredi sağlayan bir program oluşturdu. Bu program kapsamında, daha şimdiden ün üzerinde denizciye öğrenim kredisi sağlanmış durumda. Goa daki NUSI Wockhardt hastanesi NUSI ayrıca genç denizciler için her ay bir sendikal eğitim atölye çalışması da düzenliyor. Serang şöyle diyor: Denizcilere sendikanın işleyişiyle ve denizciler ve aileleri için neler yaptığıyla ilgili bir kavrayış kazandırmak ve haklarını bilmelerini sağlamak büyük önem taşıyor. Ve şunları ekliyor: Bu, tümüyle tek yönlü bir yol değildir. NUSI yetkilileri orada katılımcılarla deneyimlerini ve görüşlerini paylaşmak için bulunuyorlar, ancak bu program aynı zamanda bize denizcilerin anlattıklarını dinleme fırsatını da veriyor. NUSI akademisinde eğitim gören sendika üyeleri Sağlık yardımı NUSI üyelerinin tıbbi tedavi masraflarını karşılıyor. Sendika sadece son üç yılda den fazla denizci ve aile fertlerinin sağlık giderleri karşılığında, 3 milyon ABD dolarından fazla ödeme yaptı. Ayrıca, NUSI, Goa da kardiyoloji, nöroloji, ortopedi ve eklem protezi ameliyatları alanında uzman bakım sunan bir hastane de kurdu. Hastanede bulunan diğer bölümler iç hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğumun yanı sıra kanser tedavisini de içermektedir. 190 yatak kapasiteye sahip olan hastanede 43 yoğun bakım ünitesi bulunuyor. Hastanede bugüne kadar den fazla denizci tedavi görmüş. Mumbai nin hemen dışında, Pune yolu üzerinde bir tepe istasyonunda, sendikanın Lonavala Dinlenme Tesisi yer almaktadır. Bu kompleks emekli denizciler için bir yurt, tatil yeri ve sendikal eğitim tesisi içermektedir. Aile değerleri Sendika son 14 yıldır, denizcilerin dul eşlerine mali yardım sağlamaktadır. Bu program uygulamaya konulduğundan bu yana dul eşe mali yardım sağlanmıştır. Serang, NUSI olarak bir sonraki kuşağın yetiştirilmesine katkıda bulunmak istiyoruz, diyor yılında, dul denizci eşlerinin çocuklarına eğitim bursu sağlamaya karar verdik. Hindistan, Asya'da kadınlar arasında en düşük okuma yazma oranlarından birine sahip olan ülkelerden biri. Serang, bu nedenle, NUSI nin kız çocuklarına yüzde 50 oranında daha fazla eğitim bursu sağlama kararı aldığını söylüyor. Bugüne kadar sendika tarafından yaklaşık olarak ABD doları tutarında eğitim bursu verildi ve bu burslardan 170 ten fazla öğrenci faydalandı. ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0)

11 Sendikam benim için ne yapıyor 11 SUR Rusya denizciler sendikası SUR un üyeleri, üyelik aidatı karşılığında ellerine ne geçtiğini anlatıyorlar < Sendikanın Novorossiysk teki spor salonu Sendikanın ücretsiz olarak dağıtılan dergisi > Alexey Gordeyev, Kıbrıslı bir şirkette ikinci kaptan Öğrenciyken, zaman zaman sendikadan söz edildiğini duyardım ama sendika üzerinde hiçbir zaman kafa yormamıştım. Daha sonra, 2008 yılında, kriz başladı ve onunla birlikte grevler, gösteriler ve diğer eylemler yaşandı. Bu eylemleri örgütleyen ve koordine edenin ve denizcilere ücretlerinin ödenmesine yardımcı olanın sendika olduğunu öğrendim. Nihayet, gemilerde çalışmaya başladığım zaman, denizcilik sektöründe asgari çalışma standartları ve ücretlerin ne kadar büyük bir önem taşıdığını kavradım. Bu standartlar da, sendikaların yaptıkları çalışmalar sayesinde oluşturulmuştur. Maxim Derevenko, Amiral Makarov Devlet Denizcilik Akademisi nde öğrenci Henüz sendikadan yardım istememi gerektirecek bir durumla karşılaşmadım. Ancak, üst sınıflardan arkadaşlarımız bize sık sık sendikanın gerçekten yararlı işler yaptığını söylüyorlar. Sendika işçilerin birliğidir ve işçiler sendikaya üye oldukları zaman sorunlarını çözüme kavuşturmaları daha kolay olur ve birlikte daha iyi çalışma koşulları elde ederler. Acil durumlarda sağlanan yardım 28 Ağustos 2012 tarihinde, Gine Körfezi'nde, Togo kıyısı yakınlarında korsanlar (Yunan bandıralı) Energy Centurion adlı gemiye saldırdılar. Bir mürettebat, 20 yaşındaki denizcilik akademisi öğrencisi Vyacheslav Prudnikov, bacağından yaralandı ve tıbbi yardıma ihtiyacı vardı. Lomé de bir hastanede ameliyat olması ve birkaç ay sonra yeni bir tamamlayıcı ameliyat geçirmesi gerekti. Prudnikov şunları söylüyor: Novorossiysk a geri döndüğümüz zaman SUR bize mali yardım sağladı. Ayrıca sendika sayesinde hastalık paramı da aldım. SUR yetkilileri bana ne yapmam, nereye gitmem ve ne tür haklara sahip olduğum konularında tavsiyelerde bulundular. Dürüst olmak gerekirse, en sonunda elime hiçbir şeyin geçmeyeceğini düşünmeye başlamıştım. Bu nedenle, sendikanın orada bulunmasının çok iyi bir şey olduğunu düşünüyorum. Spor yardımı Moskva Reka da üçüncü kaptan olarak görev yapan Yuriy Dmitriev, son birkaç yıldır SUR un Novorossiysk de bulunan spor merkezine gidiyor. Karaya çıkıp eve döndükten sonra ilk iş olarak buraya geliyorum ve egzersiz programına kayıt oluyorum. İnanın bana, şimdi çok daha formdayım. Egzersizler bana sigarayı bırakmam konusunda bile yardımcı oldu! Yuriy in eşi de son altı yıldır sendikanın spor merkezine düzenli olarak gidiyormuş. Destek için duyulan minnettarlık Tatiana Ivaschhenko nun Uran adlı gemide makinist olarak görev yapan kocası, çalıştığı gemi 2008 yılında olağan istikameti olan Çin e doğru yola çıktığı sırada sağlıklı bir adamdı. Yolda aniden hızla kilo kaybetmeye başladı ve aynı gemide çalışan Tatiana gece gündüz eşinin yanında kaldı. Geminin Qinhuangdao dan Nantong a doğru seyrettiği sırada, yaşı 50 nin sadece biraz üzerinde olan bu güçlü adam, birkaç gün içinde öldü. Çin de verilen ölüm belgesinde bu denizcinin belirlenemeyen bir hastalık sonucu öldüğü belirtiliyordu. Denizcinin naaşı ve ilgili belgeler birkaç gün içinde, toprağa verileceği Khabarovsk Krai ya bağlı Vanino kasabasına getirildi. Ardından Tatiana tazminat talebiyle sigorta şirketine başvuruda bulundu. Sigorta şirketi zaman kazanmaya çalıştı. Önce ölümün bir tür kronik hastalıktan kaynaklandığını söylediler. Sonra ölüm belgesinin çevirisinde bir hata olduğunu fark ettiler. En sonunda davayı, denizcinin dul eşinin seyahat masraflarını karşılayamayacağı çok açık olmasına rağmen, Moskova daki bir mahkemeye taşımaya çalıştılar. Bununla karşın, Tatiana SUR dan yardım gördü. Sendikanın avukatı sayesinde, Moskova daki mahkeme dul eşin tazminat talebini haklı buldu. AMOSUP Filipinli zabit ve denizciler sendikası AMOSUP un yürüttüğü projelerden biri Pilot Orta-Maliyetli Konut Edindirme Programıdır yılında hayata geçirilen bu proje sendika üyelerine güvenli ve huzurlu bir semtte, uygun fiyatlarla kendi evlerine sahip olma olanağını sağlamayı amaçlamaktadır. Sendika 500'den fazla ev, bir klinik, okullar, bir şapel ve çeşitli spor ve dinlenme tesisleriyle, müstakil bir Denizciler Köyü inşa etti. Sendika üyeleri iki yatak odalı sıra evlerle ve dört yatak odalı müstakil evler arasında, farklı türde ev seçenekleri için başvuruda bulunabiliyorlar. Daha büyük ailelere yerleşim yeri sağlamak için daha geniş evlerden oluşan yeni bir köy inşa etmeye yönelik çalışmalar sürüyor. Sendikanın sağladığı diğer hizmetler şunlar: Üyeler ve aileleri için AMOSUP un Manila, Cebu, Iloilo ve Davao daki kendi hastanelerinde sağladığı ücretsiz tedavi dâhil sağlık yardımı ve diş tedavisi; Eğitim ve öğretim: AMOSUP un Bataan daki en yeni teknolojik olanaklarla donatılmış eğitim merkezinde zabit ve tayfalara sağlanan burslu eğitim kursları; Asya ve Pasifik Denizcilik Akademisi'nde ileri eğitim olanaklarının sağlanması; kariyer geliştirme konusunda verilen destek; Bir gemide çalışmak üzere seyahat ederken veya eve geri dönerken yolda geçici konaklamaya ihtiyaç duyan üyeler için AMOSUP un denizci evlerinde sağlanan yemek ve konaklama olanağı; Gemi malzeme deposu : AMOSUP un üyeleri için işlettiği, bakkaliye malzemeleri ve eşya satan mağaza; sendika üyelerine faizsiz kredi kullanma olanağı da sunmaktadır; Finansal yardım: sosyal destek ve yardım sandığı programları aracılığıyla sağlanan ölüm ve yaşlılık yardımı; tasarruf sandıkları biçiminde uzun vadeli ve işverenler tarafından finanse edilen yatırımlar/tasarruflar; eşlerin ölümü durumunda bağlanan dul maaşı; İşyeri sorunları konusunda sağlanan hukuki destek. ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ITF Denizciler Bülteni 2013

12 12 Sendikam benim için ne yapıyor Dad-Der Türkiye'de 1997 yılında, ordunun yönetimden elini çekmesinin ardından, sendika yanlısı denizciler ve akademisyenler Türkiye deki denizcilik okullarında, genç kuşaktan aktivistleri bir araya getirmeye çalışarak örgütlenmeye başladılar. Çekirdek kadroyu oluşturan bir örgütlenme grubu, bu ülkedeki denizciyi etkili bir sendika içinde bir araya getirmek için planlar yapmaya başladı. Bu aktivistler, ITF in de desteğiyle, 2001 yılından itibaren, işçilere yönelik eğitim programları düzenlediler, denizcilere davaları ve tazminat talepleri konusunda yardımcı oldular ve sonunda, 2004 yılında, denizcilerin bir araya gelebilecekleri ve örgütlenebilecekleri bir irtibat bürosu açtılar yılında, daha sonra Dad-Der adını alacak olan örgütün çekirdeğini oluşturan bu insanlar, Türkiyeli denizciler için sendikal çalışma alanında devrimci bir dönüşüm gerçekleştirdiler. Dad-Der, 2007 yılından itibaren tek tek şirketlerle, çeşitli endüstriyel eylemlerle desteklenen toplu iş sözleşmesi müzakereleri yürütmeye başladı. Türk ticaret gemilerinde grev yapmak yasadışı olduğu için, aktivistler bunun yerine yaptıkları eylemleri iş sözleşmelerinin haklı nedenlerle feshedilmesi olarak nitelendiriyorlardı. Dad-Der, zorlu müzakereler sonunda, 2008 yılının Ocak ayı itibariyle 65 gemide toplu iş sözleşmesi bağıtlamış durumdaydı; 2012 yılının Eylül ayında toplu iş sözleşmesi kapsamına alınmış olan gemi sayısı 235 e ulaştı. Türkiye'de sendikal haklar Türkiye sendikal haklar konusunda kötü bir sicile sahiptir. Anayasa, nihayet 2010 yılında, kamu sektöründe toplu pazarlığa izin verecek şekilde değiştirilmiştir. Sendikaların Türk vatandaşları tarafından kurulmaları zorunludur. Türkiye, Uluslararası Çalışma Örgütü nün 29, 87, 98, 100, 105, 111, 138 ve 182 sayılı sözleşmelerini onaylamıştır. Grev hakkı çok sınırlıdır ve greve gitmeden önce yaklaşık üç aylık bir bekleme süresinin geçmesi gerekmektedir. Yasal bir grev hükümet tarafından ulusal güvenlik ya da kamu sağlığı gerekçe gösterilerek, 60 gün süreyle ertelenebilir. Yasal olmayan grevlere katılmanın cezası çok ağırdır. Tüm toplantı ve yürüyüşler için yetkili makamlardan izin alınması ve polisin bu etkinliklere katılmasına ve kayıt yapmasına izin verilmesi zorunludur. Sendikal faaliyetlere yönelik düzenlemeler karmaşıktır ve herhangi bir ihlal yakından izlenmektedir. İşverenler sendika üyesi oldukları için sık sık işçileri işten çıkarmaktadır. Polis şiddeti ve gözaltı; kundaklama ve göz korkutma girişimleri; taciz (sendika yöneticilerini terörist olarak adlandırmak dâhil olmak üzere) ve sendikaların düzenlediği gösterilere katılmaktan dolayı kovuşturmaya uğramak yaygın olarak rastlanan uygulamalardır yılında iki sendika aktivistinin yaralandığı, 143 ünün tutuklandığı ve 25 inin hapse atıldığı bildirilmiştir. 197 işçi sendikaya üye oldukları için işten çıkarılmıştır. (Kaynak: ITUC survey.ituc-csi.org) BAĞIMSIZ MISIR DENİZCİLER SENDİKASI Özkan Fırat (sağda) Adım Özkan Fırat. 33 yaşındayım ve ikinci makinistim. Ailem bir Doğu Anadolu şehri olan Malatya dan geliyor. Bir denizci olarak, altı yıl boyunca, daha çok dökme yük gemilerinde çalıştım. Dad-Der e 2008 yılında, bazı ciddi sorunlarla karşı karşıya kaldığım zaman, yani ücretlerimizin ödenmesi gecikince ve iş sözleşmemde yer alan koşullar ihlal edilince üye oldum. Sendikaya üye olmak sizi güçlü kılıyor. Elverişli bayrak kullanan gemi sahipleri ITF i ve üyesi denizcilik sendikalarını çok ciddiye alıyorlar yılının Mart ayında dwt luk yepyeni bir gemi üzerinde çalışıyordum. Bir denge pompasını tamir etmeye çalışırken ağır biçimde yaralandım ve sol elim bileğimden koptu. Tamiratı birlikte yaptığım mühendisin başına da hemen hemen aynı şey geldi. Gemimiz Kanarya Adaları nın 250 mil açığındaydı ve bir helikopterin gemiye ulaşması dört buçuk saati aldı - bu hayatımın en zor saatleriydi. Hastaneye ulaşmak için bir dört saat daha gerekti ve ameliyat yaklaşık 18 saat sürdü. Daha sonra, Dad-Der in en başından bu yana durumdan haberdar ve işverenle temas halinde olduğunu fark ettik. Türkiye de tedavi bir yıl sürdü ve tedavi kapsamında yedi başarılı ameliyat geçirdim. Bu dönem boyunca gemi sahibinden maaşımın üçte birini aldım. Tedavi biter bitmez, iş göremezlik nedeniyle herhangi bir tazminat talep etmemem koşuluyla, bana bir büro işi teklif edildi. Dad-Der den aldığım tavsiyeler son derece yararlı oldu ve sendikam sayesinde gemi sahipleri yaptıkları çeşitli önerilerle beni aldatmayı başaramadılar. Bir yıl süren yargılama süreci boyunca, Dad-Der hukuki danışmanlık ve destek sağladı. Sonunda, gemi sahibinin avukatları bu uzun ve pahalı yasal süreci kazanma konusunda gerçekçi bir şanslarının olmadığını fark ettiler ve anlaşma önerdiler. Sundukları teklifi Dad-Der ve avukatı ile tartıştıktan sonra, kabul etmeye karar verdim. Yeni Bağımsız Mısır Denizciler Sendikası, 2011 yılının Haziran ayında kuruldu. Sendika aktivistleri, 25 Ocak devrimi sırasında ve hemen sonrasında ortaya çıkan yeni bağımsız sendika ve federasyonların verdiği ilhamla, Mısırlı denizcileri gerçek anlamda temsil eden bir sendika kurmaya kararlıydılar. Sendika, ITF müfettişi Talat Elseify in de desteğiyle, hızla geçici bir komite kurdu ve bir dizi ciddi sorunla karşı karşıya olmasına rağmen, denizcileri örgütlemeye başladı. Yeni sendika sadece temel altyapı eksiklikleriyle uğraşmakla kalmıyor, aynı zamanda eski sendika federasyonunun ardı arkası kesilmeyen müdahalelerine göğüs germek zorunda olan yeni ve deneyimsiz bir önderliğe sahip bulunuyordu yılının başlarında ITF in Arap Dünyası bölge sekreteri Bilal Malkawi yeni sendikaya destek olmak için Mısır'a bir dizi ziyarette bulundu. Kısa bir süre sonra, aralarında Mısır proje sorumlusu Dr Samar Youssif in de yer aldığı diğer ITF temsilcileri, ITF in sendikaya nasıl sürekli destek sağlayabileceğini ele almak üzere bir araya geldiler. Bu toplantıda ITF in sendika üyeleri için, temel sendikal örgütlenme Bağımsız Mısır Denizciler Sendikası üyeleri Port Said te bir atölye çalışmasında ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ve kapasite oluşturmayı hedefleyen yoğun bir seminer programı başlatmasına karar verildi. On iki ay sonra ve içinde bulunduğu son derece zorlu koşullara rağmen, yeni denizciler sendikası eski, devlet güdümlü federasyonun etkisini sınırlandırmayı başardı. Sendika kendisini Mısır'da denizcilerin bağımsız ve güvenilir bir temsilcisi konumuna getirdi. Bu süre boyunca, sendika den fazla yeni üye kazandı ve hâlihazırda Süveyş ve İskenderiye deki merkez ofisinde faaliyet gösteren birleşik ve kararlı bir yönetime sahip. Sendikanın basın sözcüsü Manal Bakshish, Sendika hâlâ gelişme aşamasında, ancak doğru yönde ilerliyoruz. Sendikamızın hâlâ alması gereken bir yol var ve özellikle ülkede neler olup bittiği göz önünde bulundurulursa, önümüzde bizi bekleyen pek çok sorun var. Ama ben umutluyum, diyor.

13 Denizdeki kadınlar 13 BU KADARINI BİLİYORUM 32 YAŞINDA VE ESKİ BİR İKİNCİ KAPTAN OLAN JULIA LILIANA BECERRA, ARJANTİN CCUOMM ZABİTLER SENDİKASI DA ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ SEKRETERİ OLARAK GÖREV YAPIYOR. BECERRA BİZE DENİZDEKİ YAŞAMINI ANLATTI Julia (ortada), CCUOMM Başkanı Marcos Castro (solda) ve CCUOMM başkan yardımcısı Jorge Tiravassi (sağda) ile birlikte, 2010 yılında, Meksiko daki ITF Kongresi'nde Ailemden hiç kimse denizde çalışmış değil. Ne var ki, ben genç kızlığımın daha ilk başlarından itibaren denizci olmak istiyordum. Ne yapmam gerektiğini bilmiyordum ama orduya katılmak istemediğimi biliyordum. Bu konuyu ailem ve yakın arkadaşlarımla tartıştım ancak hiçbiri ticari denizcilik alanında kariyer yapmak konusunda en ufak bir bilgiye sahip değildi. İnsanlar beni denizde çalışmaktan alıkoymaya çalıştılar. Bir gün babamın bir arkadaşıyla karşılaştım. Bu kişi, faaliyet gösterdiği sırada ELMA da (Empresas de Líneas Maritimas Argentinas) güverte zabiti olarak çalışmıştı. Denizciliğe duyduğu tutkuyu dile getirmiş olmasına rağmen, bana ülkemizin içinde bulunduğu koşullar ve özellikle benim bir kadın olduğum göz önünde bulundurulduğunda, bu meslekte herhangi bir geleceğimin olamayacağını söyledi yılıydı ve neo-liberal hükümet ulusal filoyu dağıtmış, kabotaj hakkını elverişli bayraklara açmıştı ve Arjantinli denizcileri kapsayan toplu iş sözleşmelerini ve mevzuatı göz ardı ediyordu. Sendikamın sağladığı öğrenim bursu üniversite eğitimim süresince bana yardımcı oldu. Sonunda, 2000 yılında, Manuel Belgrano Ulusal Denizcilik Okulu'nda meslek yaşamıma bir güverte zabiti olarak başladım. Üniversite yıllarımda ailem beni destekledi, ancak sendikam CCUOMM den aldığım öğrenim bursu gerçek anlamda bir fark yarattı. Denizdeki ilk işim hakkında en çok hatırladığım şeylerden biri aşırı sıcaklıklarda çalışıyor olduğumuzdu. Japon yapımı kimyasal tanker Rio Gallegos 1, bir öğrenci olarak iş deneyimi kazanmak için daha önce çalışmış olduğum bir gemiydi. Bakımlı olmasına rağmen, eski ve oldukça küçük bir gemiydi. Yükleme ve boşaltma tamamen manüel olarak yapılıyordu. Bu yüzden, yapılan iş, özellikle aşırı sıcaklıklarda, çok ağırdı. Rio Gallegos ve Ushuaia limanlarında demir atmak ve demir almak, oradaki son derece soğuk ortam nedeniyle çok karmaşık manevralardı. Daha sonra, başka gemilerle dünya üzerindeki diğer limanlara gitme fırsatını buldum. Ancak bu ilk gemideki çalışma deneyimimi sanki dünmüş gibi anımsıyorum. En iyi sonuçları almak için gemide bir ekip olarak çalışmanın birinci derecede önem taşıdığını keşfettim. Süresiz hizmet sözleşmesi size koruma sağlar. Çalıştığım geminin sabit bir kabotaj hattı vardı: Puerto La Plata da yüklediği damıtılmış hidrokarbonu güney Arjantin'deki, Ushuaia ve Rio Gallegos gibi limanlara taşıyordu. Tüm mürettebat, şirketin bizi işten çıkaramayacağı ve Arjantin deki denizcilerle ilgili mevzuata ve toplu iş sözleşmelerine uygun hareket etmek zorunda olduğu anlamına gelen belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışıyordu. Önyargıları aşmak için sıkı çalışmanız ve iş arkadaşlarınıza karşı dürüst olmanız gerekir. Ben o gemide belirsiz süreli iş sözleşmesiyle istihdam edilen ilk kadındım, dolayısıyla önümde duran ilk büyük sorun grup tarafından kabul edilmekti. Kısa süre içinde kendimi hem işte hem de gemideki yaşam içinde çok rahat hissetmeye başladım. Bir denizcinin Julia, Cabo San Vicente adlı gemide, Panama Kanalı, 2005 yaşamı hem erkek hem de kadın denizciler için, aynı zamanda hem çok güç hem de harikadır. Bir kadın olarak hem işyerinde hem de aileniz ve arkadaşlarınız arasında, toplumsal önyargılar türünden belirli engellerin üstesinden gelmek zorundasınız. Ancak bu engeller aşılabilir ve CCUOMM nin kadın üyeleri geçtiğimiz yıllar içinde sendikamızdan çok miktarda destek gördüler. Gemide bir kadın olmak ekstra çaba göstermeyi gerektiriyor. Sendikamın yürüttüğü çalışmalar sayesinde, şirketlerin kadın denizcilere karşı ayrımcılık yapmalarına izin verilmiyor. Ancak, bazı durumlarda, eski alışkanlıkları kırmak zordur! Gemideki ilk deneyimim sırasında kimi mürettebat bana işin getirdiği yalıtılmışlık ve çalışma ritmiyle başa çıkmak için gerekli olan gücü bulamayacağımı söyledi. Bana işin altından kalkamayacağımı ve sonunda bir aile kurmak üzere mesleğimi bırakacağımı söylediler. Bu erkek işi gibi şeyler söyleyerek bazı görevleri yapmaktan beni alıkoymaya çalıştılar. İlk başta bu yorumlar moralimin bozulmasına neden oluyordu, ama ben amacımın ne olduğunu asla unutmadım. Başlangıçta, sık sık mürettebatın bir bölümünün bana güvenmediğini hissettim. Bir keresinde, bir çapayı kurtarmak için zorlu bir manevra yürüttüğümüz sırada, mürettebattan bazıları ısrarla benim geminin pruvasındaki görevimden alınmamı önerdiler. Ben ısrarcı oldum, görev yerimde kaldım ve bu davranışım geminin kaptanı tarafından da desteklendi. Birkaç zorlu saatin ardından, en sonunda çapayı kurtardık. O günden sonra birçok şey, özellikle meslektaşlarımla olan ilişkim değişti. Bir sendika üyesi olmak, bir ölçüde bir mürettebatın parçası olmak gibidir. Sendikal çalışma, daha büyük bir ölçekte yürütülen bir takım çalışmasıdır. Bir sendikanın parçası olmak, toplumsal cinsiyet sorunları ve bu işi seçmenin bir kadın için ne anlama geldiği konusunda erkekleri bilinçlendirmek dâhil, geniş bir yelpazede farklı konularda iyileştirmeler yapılmasını sağlamak için odaklanarak çaba gösterebilmek anlamına gelmektedir. Sendikam CCUOMM, Arjantinli denizciler için mevzuat, istihdam, toplu iş sözleşmeleri ve ulusal standartlar sağlanmasında belirleyici bir rol oynadığı için gurur duyuyorum. ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ITF Denizciler Bülteni 2013

14 14 Limanda wi-fi Wi-fi Denizciler için yaşamsal bir araç Limanlardaki kablosuz internet bağlantısı denizciler için büyük bir rahatlık İnternet denizcilerin haberleşme ve kıyı izinlerini kullanma biçimlerini derinden değiştirdi ITF Denizciler Bülteni yılının Kasım ayında, Deniz Havariliği nin uluslararası kongresinde bir konuşma yapan ITF Genel Sekreteri David Cockcroft şunları söyledi: Denizcilerle birlikte yeni bir çalışma modeli bulmamız gerekiyor; denizcilerin kıyı iznine erişim olanaklarının kısıtlanmış olduğunu hesaba katan bir model olmalı bu. ITF te bizler kablosuz internet bağlantısının denizciler için liman ve palamar alanlarında yaşamsal öneme sahip bir araç olduğuna inanıyoruz ve denizcilerin daha az yalıtılmış bir konumda olmalarını sağlamak için, elbirliğiyle, gemi üzerinden iletişimi aktif bir biçimde desteklememiz gerekiyor. İnternet denizcilerin haberleşme ve kıyı iznini kullanma biçimlerini derinden değiştirdi. Hamburg daki Duckdalben Denizciler Merkezi nden Jan Oltmanns, beş yıl içinde çoğu denizcinin gemilerinde internet bağlantısına sahip olacaklarını umuyor. Bu, denizcilerin spor yapmak, partilere ve şehirde ve çevresinde gezilere katılmak için daha fazla zamana sahip olmalarını sağlayacaktır. Oltmanns, Öyle umuyorum ki denizciler karada iyi zaman geçirecekler ve yöre halkıyla iletişim kuracaklar. Yeni türden ilişkiler ve dostluklar olacak, diyor. Antwerp te bu konuda görüşülen bir grup denizciden biri şunları söyledi: Denizciler karaya genellikle internet bağlantısı dışındaki nedenlerle çıkıyorlar, ancak çoğumuz gemide yakınlarımızla temas kurmak için elimizde başka bir araç olmadığından, karada iletişim olanakları aramak zorunda kalıyoruz. Geminin limanda bulunduğu sırada internet bağlantısına sahip olma talebi son beş yıldır artış gösteriyor; birçok ITF müfettişi ve gemi ziyaretleri yapan diğer kişilere göre, bu, şu anda denizcilerin bir numaralı talebi haline gelmiş durumda. Bir denizci şunları söyledi: Limanda görevim bittiği zaman yaptığım ilk şey bilgisayarımı açmak ve bir wi-fi bağlantısı aramak oluyor. Ne yazık ki, çoğu zaman, var olan wi-fi bağlantısı bir şifre gerektiriyor. Dünya üzerindeki çok az sayıda limanda, liman otoritesi wi-fi hizmeti sağlamakta ve bunu denizcilere ücretsiz olarak sunmaktadır. Antwerp bu limanlarından biridir. ITF Seafarers' Helpline +44 (0) Denizciler daha fazla sayıda internet dostu liman olmasını istiyor. Kişisel iletişim onlar için her zaman çok önemli olmuştur. Bir zamanlar mektupla ve daha sonra kıyıdan ettikleri telefonlarla yaptıklarını, artık internet üzerinden yapıyorlar. İnternet bağlantısı, eğitimli genç insanların dünyanın her köşesinde bulmayı bekledikleri bir araç. Böylece evleri, arkadaşları ve sevdikleriyle çok ucuza iletişim kurabilirler. Antwerp te liman papazı Jorg Pfautsch bir denizciye limanın ücretsiz wi-fi servisine nasıl bağlanabileceğini öğretiyor ITF Denizciler Vakfı bu nedenle, denizcilerin internet erişim eksikliği dolayısıyla ikinci sınıf vatandaş haline gelmemelerini sağlamakta kararlıdır. Gemiler tüm denizcilere internet erişimi sağlayıncaya kadar, karada yer alan tesisler bunu yapmalıdır ve çoğu denizci limanda gemilerinden ayrılamadıkları için, internet bağlantısının denizcilere götürülmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa:

15 İstihdam 15 Dolandırıcılar acımasızdır. Kurbanlarının ne kadar yoksul ya da bir iş bulmaya ne kadar çok ihtiyaçlarının olduğunu umursamazlar. Fırsatını buldukları zaman herkesin parasını alabilirler - sonra daha fazlası için geri dönmeye devam ederler. İşte bunlardan uzak durmanın yolları Dolandırılmayın İş bulma vaadiyle yapılan dolandırıcılık vakalarına her zamankinden daha fazla rastlanıyor. İş olanaklarının e-posta ve internet yoluyla sunuluyor olması ve hükümet ve yasal makamların dolandırıcılık girişimleri karşısında gerekli adımları atmıyor olmaları bu artışa yardımcı olmaktadır. Hiç kimse bu dolandırıcılık girişimlerinin hedefi olacak kadar yoksul veya savunmasız değildir. Öyleyse dolandırıcılar tarafından mağdur edilmekten nasıl kaçınabilirsiniz? En iyi savunma şüphecilik, bilgi ve sağduyudur. Altın kural şudur: eğer gerçek olamayacak kadar iyi görünüyorsa, genellikle gerçek değildir. Farklı dolandırıcılık yöntemlerine başvurulmaktadır, ancak bunların ortak yanı genellikle kargo gemileri, yolcu gemileri veya petrol kulelerinde yüksek ücretler karşılığında garantili işler teklif ediyor olmalarıdır. Bu iş için herhangi bir niteliğe sahip olmanın gerekmediğini söyleyebilirler. Ortak özellikleri işe girmenin rüşvet vermeyi veya bir ödeme yapmayı gerektiriyor olmasıdır. Ancak bu ödeme, bu şekilde tanımlanmayacak ve hatta belki de, siz güya işe alınana ve bir iş sözleşmesi imzalayana kadar bunun sözü bile edilmeyecektir. Bu ödeme talebi size, ajans ya da kayıt ücreti, muayene bedeli, pasaport işlem ücreti veya (genellikle) Birleşik Krallık Sınır İdaresi ne yapılan bir ödemenin karşılığında tahsil edilen bir bedel olarak sunulacaktır. Geminin bulunduğu yere gitmeniz için uçak biletinin bedelini ödemeniz istenebilir ve size gemiye ulaştığınız zaman bu parayı geri alacağınız taahhüt edilebilir. Bu para size iade edilmeyecektir. Bir harcı ödediğiniz zaman, sizden bir başka ödeme yapmanızı talep ederler: son dakikada yapılan pasaport kaydı veya banka havalesi, havaalanı ve döviz komisyonu harcı türünden bir dizi taleple karşınıza çıkarlar. Zaten çok miktarda para yatırmış olan zavallı kurbandan, her seferinde bunun son ödeme talebi olduğu söylenerek daha fazla para sızdırılır iyi ücretli iş ve ödenmiş paraların iadesi eli kulağındadır ne de olsa. Benzer bir dolandırıcılık yöntemi size acilen bir kargo gemisinde çalışacak bir denizci arandığını ve niteliklerinizin bu iş için uygun olduğunu belirten bir e- posta gönderilmesidir. Bir süredir bu sözde geminin sizi, genellikle Nijerya nın Port Harcourt limanında beklediği söylenmekteydi. Bu dolandırıcılık yöntemi diğer ülkelerde bulunduklarını iddia eden ancak paranın gönderileceği adres olarak Port Harcourt taki bir banka hesabına gösterenlerle birlikte - teşhir edilmiş olduğundan, dolandırıcılar çoğunlukla diğer ülkelerde bulunuyormuş izlenimini vermeye çalışmaktadırlar. Sahte Londra adreslerinin kullanımı, dolandırıcılar bu şehirden binlerce kilometre uzakta olsalar dahi, özellikle yaygındır. Pasaport ve göçmenlik işlemleri harçları, iş arayanlardan para istemek için hemen her zaman kullanılan bahanelerdir. Diğer dolandırıcılık yöntemleri, çoğu kez işe alınmamanız halinde paranızın iade edileceği garantisi ile iş başvurunuzun ya da CV nizin müstakbel Altın kural şudur: eğer gerçek olamayacak kadar iyi görünüyorsa, genellikle gerçek değildir işverenlere dağıtılmasını içerir. Genellikle her ikisini de almayacağınızdan emin olabilirsiniz. Ayrıca, sizi CV nizi ücretsiz olarak yayımlamaya davet eden web sitelerine karşı da dikkatli olmanız gerekir. Kişisel bilgileriniz, özellikle daha sonra pasaport ve gemi adamı belgenizi veya bunların fotokopilerini göndermenizi isteyen bir "işveren" tarafından arandığınız durumlarda, kimlik sahtekârlığı için kullanılabilir. Beladan uzak durun Dolayısıyla başvuruda bulunmadığınız halde size yapılan iş tekliflerine asla güvenmeyin. Otantik görünümlü web siteleri, antetli kağıtlar ve görünüşte prestijli adreslere güvenmeyin. Kendinize ve bir şeyin gerçek olamayacak kadar iyi görünüyor olması durumunda muhtemelen gerçek olmadığına dair bilincinize güvenin. Gemilerde çalışmak için avans ödemesi talep edilmesinin uluslararası denizcilik sözleşmeleri kapsamında yasaklanmış olduğunu unutmayın. Dolayısıyla, bunun yerine size uçak biletiniz veya kayıt ücreti için ödeme yapmak zorunda olduğunuz söylendiyse, bu yüksek ücretli işleri sunan insanlar nasıl oluyor da bu parayı kendileri için bulamıyorlar diye, kendinize sorun. Yaptıkları iş yasal olsaydı, sizden bunu talep etmezlerdi. Posta kutusu numaralarının, sahte adres ve telefon numaralarının veya farklı bir adreste gerçek bir şirket adının kullanıldığı durumlara çok dikkat edin. İş ararken, her zaman her şirket ve gemi adının ardından aldatmaca, dolandırıcılık ve uyarı sözcüklerini ekleyerek Google da arama yapın. Olumsuz bir bilgiye rastlamasanız bile, şirketin yasal olduğundan yüzde 100 emin olmadıkça, sizden hiçbir aşamada herhangi bir para talep edilmediğinden emin olana kadar, işlemlere devam etmeyin ve tavsiye almak için ulusal denizciler sendikanızla veya ITF le temasa geçin. Hepsinden önemlisi, ne tür bahaneler öne sürülüyor olursa olsun, denizde çalışmak için para ödemek zorunda olmadığınızı unutmayın ve bir işle ilgili herhangi bir şey yanlış görünüyorsa veya burada okuduklarınıza benziyorsa, o işten uzak durun. Dolandırıcılık ve istihdamla ilgili tehlikeler hakkında daha fazla bilgi için Bir istihdam ajansı tarafından dolandırıldım İş ilanı iyi görünüyordu. İlanı internette gördüm. Geminin adı Spirit of Adventure dı. İstihdam ajansı yaklaşık sterlin (4.800 ABD doları) talep etti. Bu tutar, bir iş karşılığında çok para gibi görünüyordu, ama gerçekten iyi bir ücret taahhüt ediyorlardı. Zaten uzun zamandır iş aramaktaydım. Bu kadar param yoktu, dolayısıyla bankadan kredi aldım ve motosikletimi sattım. Şirkete toplam olarak dört ödeme yapmak zorunda kaldım. Profesyonel gibi görünüyorlardı. Bana bir randevu mektubu ve bir iş sözleşmesi gönderdiler ve Birleşik Krallık göçmenlik ajansı ile temasa geçmekte olduklarını onayladılar. Ama hepsi bir aldatmacaydı. Bazı şüphelerim vardı, ama iş bulmaya o kadar çok ihtiyacım vardı ki, süreci devam ettirdim. İşe yarayacağını ve sonunda bir işim olacağını umuyordum. O zamandan bu yana çok kötü bir durumdayım. Dolandırılmam mali açıdan ailem üzerinde çok kötü bir etki yarattı. Bankaya olan kredi borcunu geri ödemek için uğraşıyoruz. Hâlâ şirkete e-posta mesajları gönderiyorum ve paramı geri almaya çalışıyorum ama herhangi bir cevap alabilmiş değilim. Şimdi kesinlikle hiçbir şeye gözü kapalı güvenmiyorum. Eşim her zaman bana iş ilanları, e-postalar ve diğer her şey hakkında dikkatli olmam gerektiğini söylüyor. Geleceğin neler getireceğinden emin değilim. Hâlâ bir iş bulabilmiş değilim; bir iş bulmak gerçekten zor. Acaba Jakarta da bir iş bulabilir miyim düşüncesiyle şu anda orada kalıyorum. Bu zor bir durum çünkü yaşadığım yerden, ailemden çok uzakta kalıyorum. Denize açılmaya, çok çalışmaya hazırım. Sadece gerçekten bir şeyler bulabilmek konusunda bir şansa sahip olabileceğimi umuyorum. Diğer denizcilere tavsiyem, özellikle internet üzerinden iş ararken çok dikkatli olmalarıdır. Her şey göründüğü gibi değil. Aceleci davranmayın. Pişman olabilirsiniz. Yusuf Kasa - UG/Aşçı, Endonezya, 35 yaşında ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ITF Denizciler Bülteni 2013

16 16 Denizcilik Çalışma Sözleşmesi DENİZCİLERİN HAKLAR BİLDİRGESİ Denizcilik Çalışma Sözleşmesi denizciler için çığır açan yeni bir haklar bildirgesidir. Sendikaların sözleşmenin uygulamaya konulmasına nasıl hazırladıklarına, sözleşmenin iş sözleşmeleri, mürettebat sayısı ve ücretleri nasıl etkileyeceğine ve turizm gemilerinde çalışanlar için ne tür bir fark yaratacağına bakıyoruz 2013 yılının Ağustos ayında denizcilere kapsamlı haklar ve koruma sağlayan önemli bir Uluslararası Çalışma Örgütü sözleşmesi yürürlüğe giriyor. Denizcilik Çalışma Sözleşmesi 2006 nın yürürlüğe girmesi için gerekli olan ILO üyesi 30 ülkenin onayı geçen yıl tamamlanmıştı. MLC, diğer üç önemli IMO sözleşmesinin Denizde Can Güvenliği, Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi ve Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Standartları - yanında yerini alıyor. ITF in denizciler kolu başkanı Dave Heindel, yeni sözleşmenin denizde çalışanlar için ne anlama geldiğini şöyle açıkladı: MLC denizcilerin haklar bildirgesi - gerçek bir değişim sağlamaya yönelik gerçek bir araçtır. Milliyetleri ya da çalıştıkları gemi hangi bayrağı taşıyor olursa olsun, tüm denizciler için gerçek bir fark yaratma potansiyeline sahiptir. Heindel, sözleşmenin yürürlüğe girmesinin ITF ve ILO nun sosyal taraflarının 10 yılı aşkın bir süredir gösterdikleri kolektif bir çabanın doruk noktası olacağını sözlerine ekledi. Uluslararası Gemicilik Federasyonu (ISF) çalışma ilişkileri komitesi başkanı Arthur Bowring de sözleşmenin uygulamaya konulacak olmasını memnuniyetle karşıladı. Bowring şunları söyledi: Hepimizin kabul etmiş olduğu, bize hem gemi sahipleri hem de denizcilerin ihtiyaç duydukları sağlam istihdam standartlarının türdeş bir küresel çerçevesini veren çalışma standartları, hükümetler, gemi sahipleri ve denizciler tarafından desteklenebilir. ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0)

17 Tabanda hazır hale gelmek ITF müfettişleri MLC yürürlüğe girdiğinde tüm hazırlıkların tamamlanmış olmasını sağlamak için ulusal düzeyde yoğun bir çalışma yürüttüler. Igor Kovalchuk, SUR Rus denizciler sendikasının birinci başkan yardımcısı: SUR gemilerin MLC ye uygunluğunun sağlanması konusunda, sendikamız fiilen Rusya nın tüm limanlarında bir müfettişler ağına sahip olduğundan, kendisinin yetkili bir örgüt olarak kabul edilmesi olasılığını araştırmaktadır. Gerekli tüm kararların er ya da geç alınacağını umuyoruz ve böylece 2013 yılının Ağustos ayında, MLC nin uygulamaya konulmasıyla birlikte ortaya çıkan ilk sonuçları görebiliriz. Bu, Rus limanlarına uğrayan tüm gemilerin uygunluk denetimine tabi tutulmak zorunda olacakları ve mürettebatın karada şikâyette bulunma prosedüründen yararlanabileceği anlamına gelmektedir. Rus limanlarında MLC ye uygunluk denetimleri aracılığıyla ortaya çıkacak olan yeni durum, denizcilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesinde motor güç olacaktır. Bunun aynı zamanda Karadeniz bölgesindeki diğer ülkelerde MLC nin onaylanmasına hız kazandıracağı umulmaktadır. Her halükârda, bölgede bugün için çok yaygın olan standart-altı gemiciliğin, önemli ölçüde azalacağına inanıyoruz. Peter Lahay, ITF koordinatörü, Vancouver, Kanada: ITF müfettişleri MLC konusunda mükemmel bir eğitim ve rehberliğe sahipler. Bizler bunun için hazırız ve sözleşmenin hükümlerini kullanmak konusunda istekliyiz. Bu sürece destek olmak bakımından ideal bir konumda bulunuyoruz. ITF müfettişleri ile liman devleti kontrolü müfettişleri arasında karşılıklı anlayış, Denizcilik Çalışma Sözleşmesi 17 Denizcilerin haklar bildirgesi- gerçek bir değişim sağlamaya yönelik gerçek bir araçtır işbirliği ve saygıya dayanan bir ilişkinin olmasını sağlamak için hükümetle birlikte çalışıyoruz. Joselito Pedaria, ITF müfettişi, Cebu, Filipinler: Biz zaten, Çalışma ve İstihdam (DOLE) Bakanı nın MLC ile ilgili tüm konularda başvurduğu kişi olan Filipinler Deniz Aşırı İstihdam Kurumu nun müdürüyle temas halindeyiz. MLC nin Filipinler de uygulanabilmesi için, tüm gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamak üzere, elimizden gelen her şeyi yapmak istiyoruz. Özellikle liman devleti kontrolünün bazı değişiklikler yapması gerekebilir. Luz Baz, ITF müfettişi, Vigo, İspanya: Burada, İspanya'da ITF müfettişleri MLC yle bağlantılı konularda çeşitli kurumlarla birlikte çalışıyorlar ve avukatlar, gemi sahipleri, istihdam büroları ve P&I kulüpleri gibi çeşitli sektör temsilcileriyle görüşmeler yapmak için her fırsatı sonuna kadar değerlendirdiler. Diğer ülkelerde: Avustralya: Avustralya Denizcilik Otoritesi ile ortak eğitim çalışmaları başladı ve iyi gidiyor. Ülke çapında liman komiteleri oluşturuldu. Kolombiya: Cartagena da denizcilik otoritesi ve denizcilik sektörünün 120 temsilcisiyle toplantılar düzenlendi. Sendikalar MLC nin onaylanmasını ısrarla talep ediyorlar. İsveç: Bu ülkede ITF müfettişleri ile liman devleti kontrolü (PSC) yönetimleri arasında zaten yakın bir ilişki bulunuyor. Ortak eğitimler düzenleniyor. ITF koordinatörü, ITF in çalışmaları üzerine PSC ile daha ileri eğitim çalışmaları yapmak üzere davet edildi. MLC sizin için ne anlama geliyor İş sözleşmeleri MLC nin en önemli maddelerinden biri, gemi sahiplerinin denizcilere istihdam hüküm ve koşullarını belirleyen, adil ve kolay anlaşılabilen bir iş sözleşmesi sağlamasını zorunlu kılmaktadır. İş sözleşmesini anladığınızdan emin olmanız, saklamak için imzalı bir orijinal kopyaya sahip olmanız gerekmektedir ve bir kopyanın da her zaman gemide bulundurulması zorunludur. İş sözleşmesi sizin tarafınızdan ve gemi sahibi ya da gemi sahibi tarafını temsil etmekle sorumlu olan kişi tarafından imzalanmalıdır; böylece bu kişilerin her zaman sorumlu tutulmaları mümkün olabilecektir. İşte size iş sözleşmenizde (bu bir toplu iş sözleşmesi de olabilir) yer alması gereken öğelerin bir kontrol listesi: tam adınız, doğum tarihiniz/yaşınız ve doğum yeriniz; gemi sahibinin adı ve adresi; sözleşmenin imzalandığı yer ve imzalanma tarihi; gemideki pozisyonunuz; ücretlerinizin miktarı ve bunların nasıl hesaplandığı; yıllık ücretli izin süresi; belirsiz süreli sözleşmeler için ihbar süresi dâhil olmak üzere, sözleşmenin feshedilme koşulları; sözleşme belirsiz bir süre için yapılmış ise fesih bildirim süresini ya da sözleşme belirli bir süre için ise sözleşmenin sabitlenmiş bitim tarihi dâhil olmak üzere, sözleşmenin sonlandırılmasına ilişkin koşullar; sözleşme belirli bir sefer için düzenlenmişse, gidilecek limanın adı; gemi sahibi tarafından sağlanan sağlık ve sosyal güvenlik imkânları; eve geri gönderilme haklarınızın ayrıntıları; eğer varsa, toplu iş sözleşmesine referans yapılması; ulusal mevzuatın gerekli kıldığı diğer ayrıntılar. İstihdam büroları MLC nin hükümlerine göre etkin ve iyi düzenlenmiş bir işe alım ve yerleştirme sistemine erişim sağlayabiliyor olmanız gerekmektedir. Kullandıkları istihdam bürolarının MLC nin hükümlerine uygun hareket etmelerini sağlamak gemi sahibinin sorumluluğundadır. MLC ye göre, istihdam büroları işe yerleştirme karşılığında sizden doğrudan veya dolaylı olarak para talep edemezler. Ne de denizciler için bir kara liste oluşturabilirler. Güvenilir istihdam büroları, işe yerleştirdikleri tüm denizciler için güncel bir kayıt tutmakla; ITF Seafarers' Helpline +44 (0) ITF Denizciler Bülteni 2013

18 18 Denizcilik Çalışma Sözleşmesi kendi denizcilerinin işe yerleştirildikleri gemilerin ve şirket iletişim bilgilerinin güncel bir listesini tutmakla; iş sözleşmesi kapsamındaki hak ve görevleriniz hakkında sizi bilgilendirmek ve imzalamadan önce incelemeniz için size yeterli zamanı vermekle; size iş sözleşmesinin bir kopyasını vermekle; yaptıkları sözleşmelerin yürürlükteki ulusal yasalar ve toplu iş sözleşmelerine uyumlu olmalarını sağlamakla; iş için niteliklerinizi kontrol etmekle; yabancı bir limanda mahsur kalmamanız için, çalıştıkları gemi sahipleri ve şirketlerin mali açıdan sağlam olduklarından emin olmak üzere gerekenleri yapmakla; etkili bir şikâyet prosedürüne sahip olmakla; size karşı kendisinin veya sizi işe yerleştirdiği geminin sahibinin yükümlülüklerini yerine getiremediği, tazmin edilmesi gereken durumlar için sigorta yaptırmakla yükümlüdür. Ücretler MLC, Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO nun) usta gemiciler için tavsiye ettiği asgari ücrete atıf yapmanın dışında, ne kadar ücret almanız gerektiği konusunda herhangi bir düzenleme içermemektedir. Ancak MLC size ne zaman ve nasıl ödeme yapılması gerektiğini açıkça belirtmektedir. Ücretinizin düzenli ve tam olarak, en az ayda bir kez ödenmesi hakkına sahipsiniz. Ücretiniz iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi uyarınca ödenmelidir. İşvereniniz size, ücretlerinizi, her türlü ek ödemeyi ve gerekli olması halinde kullanılan döviz kuru dâhil olmak üzere, hak etmiş olduğunuz ve yapılmış olan ödemeleri gösteren aylık bir hesap dökümü vermek zorundadır. Temel maaş ya da ücret, normal çalışma süresi normal olarak günde sekiz ve haftada 48 saati aşmayan çalışma - karşılığında yapılan ödeme anlamına gelmektedir. ILO nun usta gemiciler için tavsiye ettiği asgari ücret Ocak 2013 den bu yana aylık 568 ABD doları olup, bu tutar 31 Aralık 2013 tarihinde 585 ABD dolarına yükselecektir (Daha fazla bilgi ve güncellemeler için bkz. Temel çalışma saatlerinizden daha fazla çalışmanızın gerekli olduğu durumlarda, size en az 1,25 x temel ücret oranında fazla mesai ödenmesi gerekmektedir. Fazla mesai kayıtları kaptan tarafından tutulmalı ve sizin tarafınızdan en az ayda bir kez tasdik edilmelidir. Dinlenme gününüzde veya resmi tatil olarak belirlenmiş bir günde çalışmak zorunda kalırsanız, bu durumda fazla mesai ödemesine veya onun yerine izin yapma hakkına sahip olmanız gerekir. İşvereniniz, fahiş bir masraf ödemeniz söz konusu olmadan ve aleyhinize olmayacak bir döviz kuru üzerinden evinize para göndermenizi sağlamakla yükümlüdür. Bir denizcinin kim olduğuna ilişkin berrak bir tanımlama, şimdiye kadar ilk kez yapılmaktadır MLC turizm gemilerinde çalışanlar için ne anlama geliyor ITF in turizm gemileri çalışma grubu başkanı Johan Oyen, Denizcilik Çalışma Sözleşmesi nin turizm gemilerinde çalışan mürettebat için yaratacağı farkı açıklıyor ITF, MLC nin denizcilik sektöründeki tüm işçiler üzerinde, ama özellikle de turizm gemisi sektöründe çalışanlar üzerinde önemli bir etkide bulunacağına inanıyor. Bir denizcinin kim olduğuna ilişkin berrak bir tanımlama, şimdiye kadar ilk kez MLC tarafından yapılmaktadır. Sözleşmenin 2. Maddesinden alıntı yapacak olursak, denizci, sözleşmenin kapsadığı türden bir gemide, herhangi bir görevle istihdam edilen, hizmet gören ya da çalışan her insan, olarak tanımlanmaktadır. Bu kavrayış devrimci niteliktedir, çünkü uluslararası sefer yapan bir turizm gemisinde çalışan tüm işçilerin artık denizci olarak tanımlanmaları gerektiğini ilan etmektedir. Bu tanım, geçmişteki belirsizliğe son vererek kimin denizci olduğu sorusuna kesin bir yanıt vermektedir. Geçmişte, doğrudan doğruya denizcilikle ilgili işlerde çalışanların dışında kalan tüm işçiler, denizci sayılıp sayılmadıklarına ilişkin belirsizlik nedeniyle, denizcilikle ilgili sözleşmelerin kendileri için geçerli olup olmadığından emin olamıyorlardı. MLC, turizm gemilerinde iş sözleşmelerine ve çalışma yaşamına büyük katkılarda bulunacak. Örneğin, MLC denizcilerden gerçekte sadece mesleki sertifikalar, pasaportlar ve ulusal yasal sağlık sertifikaları ile sınırlı olması gereken - harç ve bedel alınmasını önlemek için, bayrak devletlerinin istihdam büroları veya denizcileri işe alan taraflar üzerinde etkili bir denetime sahip olmasını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca denizcilere sözleşmenin ihlal edildiği durumları ya bayrak devletleri ya da liman devlet kontrol yetkililerine rapor edebilecekleri, kolayca erişim sağlanabilen bir şikâyet başvurusu süreci sunmaktadır - ve bu mekanizma, denizci örgütlerinin istismar ve ayrımcılığa mazur kalmış denizcilere yardım sağlamadaki rollerini güçlendirmektedir. Çalışırken sözleşmeden doğan tıbbi bakım, denizcileri sigortalayarak sağlanan mali güvence ve kazaların önlenmesi ve emniyet önlemlerinin uygulanması; bunların tümü MLC nin kapsamında yer alan kavramlardır. ITF Denizciler Bülteni 2013 ITF Seafarers' Helpline +44 (0)

19 8 sayfalık çek-al rehberiniz YARDIM ALMAK İÇİN ITF REHBERİNİZ Ülkenizden uzaktayken, işle ilgili bir sorunu söz konusu sorun ister işiniz, isterse de güvenliğiniz ya da çalışma ve yaşam koşullarınızla ilgili olsun - çözüme kavuşturmak daha zormuş gibi görünebilir. ITF le birlikte, sendikanız size yardımcı olmak için var. Bu sekiz sayfalık çek-al da, yardım almaya yönelik araçların tamamını tek bir yerde bir araya getirdik. ACİL DURUM: ŞU ANDA YARDIMA MI İHTİYACINIZ VAR? Bir denizciler sendikasına nasıl ulaşabilirsiniz İlk temas noktası sendikanız olmalıdır - sendika üyesi değilseniz, bir sendikaya nasıl üye olacağınızı öğrenin. adresinden ITF üyesi sendikaların listesine bakabilirsiniz Bir Müfettiş veya Sendika Bul sekmesine tıklayın Bir müfettişe nasıl ulaşabilirsiniz Hemen yardıma ihtiyacınız varsa ya da sendikasıyla bağlantı kurmakta güçlük yaşayan bir sendika üyesiyseniz, bir ITF Müfettişiyle temasa geçin. ITF Müfettişlerinin iletişim bilgilerini ITF in web sitesinde bulabilirsiniz ya da bu çek-al kılavuzun içinde yer alan harita ve iletişim bilgilerini kullanabilirsiniz. 1

20 8 sayfalık çek-al rehberiniz Akıllı telefonlar ve tabletler için yeni ÜCRETSİZ ITF denizci uygulamalarını indirin: ITF müfettişi veya sendika: en yakın ITF müfettişi, koordinatörü veya sendikanın iletişim bilgilerine ulaşın. Bir gemiyi araştırın: Bir gemide çalışmaya başlamadan önce gemideki koşulları kontrol edin Bir denizci merkezini bulun: denizci merkezlerine danışabilir, konuşacak birilerini bulabilir, evinizle haberleşebilir ve gemiden uzakta dinlenebilirsiniz YARDIM HATLARI VE ARAYABİLECEĞİNİZ NUMARALAR ITF şimdi 24 saat faaliyet gösteren bir Küresel Destek Hattı hizmeti sunuyor: +44 (0) Telefonlarınıza birden çok dil konuşan ve sorunlarınız konusunda eğitimli olan insanlar cevap vermektedir. Bu kişiler size ilk tavsiyeleri verecek ve sizi en uygun ITF kaynağına bir Müfettişe ya da ITF genel merkezine - yönlendirecektir. Mesai saatleri içinde, denizciler şu numarayı arayabilirler: +44 (0) ARAMADAN ÖNCE Yardım isteyeceğinizde, her zaman kendiniz, geminiz ve yaşadığınız sorun hakkında gerekli bilgileri yanınızda bulundurun: telefon etmeden önce, gerekli hazırlığı yaparken aşağıdaki kontrol listesini kullanın. Sizin hakkınızda: İsim Görev Milliyet İletişim bilgileri telefon ve/veya e-posta Gemi hakkında: İsim Bayrak IMO numarası Şu anda bulunduğu yer Mürettebat sayısı ve milliyetleri Sorun hakkında: Sorunu tanımlayın Ne kadar zamandır gemide bulunuyorsunuz? Tüm mürettebat aynı sorunu yaşıyor mu? BAŞVURACAK BİRİ: TAVSİYE ALMAK Denizci merkezleri Denizci merkezlerine danışabilir, konuşacak birilerini bulabilir, evinizle haberleşebilir ve gemiden uzakta dinlenebilirsiniz. Denizci merkezlerini bulmak için yeni bir yol olarak ITF Denizciler Vakfı nın geliştirmiş olduğu ücretsiz Android telefon uygulamasını indirin: 2